Zondag 28 juli 2019 Grote Zaal uur. Münchner Symphoniker David Reiland, dirigent Hannes Minnaar, piano

Transcriptie

1 Zondag 28 juli 2019 Grote Zaal uur Münchner Symphoniker David Reiland, dirigent Hannes Minnaar, piano Felix Mendelssohn Ouverture Die Hebriden, op. 26 ( ) Frédéric Chopin Eerste pianoconcert in e, op. 11 (1830) Allegro maestoso Romance: Larghetto Rondo vivace PAUZE Wolfgang Amadeus Mozart Symfonie nr. 40 in g, KV 550 (1788) Molto allegro Andante Menuetto - Trio Allegro assai Hannes Minnaar speelt vanavond op een rechtsnarige concertvleugel van de Vlaamse bouwer Chris Maene. In tegenstelling tot de gekruiste snaren van moderne vleugels van bijvoorbeeld Steinway is gebruikgemaakt van rechte besnaring, zoals dat tot eind negentiende eeuw gebruikelijk was. Het instrument van Maene combineert zo de kracht en techniek van de moderne vleugel met de klankkleur van meer historische exemplaren.

2 TOELICHTING Van een bezoek aan Schotland deed de twintigjarige Felix Mendelssohn enthousiast verslag aan zijn zusje. Hij vond er energie en inspiratie voor een ouverture, Die Hebriden. De spontane muzikale ideeën die de aanblik van de machtige rotsketens bij het eiland Mull opriepen, werden zorgvuldig uitgewerkt. Of er ook welbewust de golfslag van de zee, een stoomboot, het geluid van meeuwen en andere naturalistische klanken in werden aangebracht, is echter onzeker. Zelf ging Mendelssohn uit van meer gevoel dan toonschildering. De doorzichtige, soms ijle instrumentatie draagt bij aan de meditatieve, pictorale sfeer. Chopins talent voor ornamentiek Negentien was Frédéric Chopin, net afgestudeerd aan het conservatorium in Warschau, toen de Oostenrijkse componist en pianist Johann Nepomuk Hummel de stad aandeed. Dat leidde tot een reeks hummeliaanse pianowerken, waaronder twee pianoconcerten. Wat nu het eerste heet (opus 11), was feitelijk het tweede. Wat vorm en structuur betreft imiteerde Chopin zijn idool, maar inhoudelijk stippelde hij een eigen weg uit. Voornaamste wapenfeit was van begin af aan zijn talent voor ornamentiek, waarbij melodische gegevens worden omgetoverd tot zinnenprikkelend pianistiek vuurwerk vol dartele trillers en adembenemende versieringsformules. Het orkest heeft een dienende functie en krijgt zelden de gelegenheid op de voorgrond te treden. Daarom is de term romantisch zo toepasbaar op Chopin: smachtende melodieën vertegenwoordigen de poëtische geest van de maker en het dromerige staat voor zijn verlangen naar het ideale. Maar er volgt ook een finale met een klatergoud aan virtuoos vertoon. Mozarts onconventionele symfonie Het is niet eenvoudig om Wolfgang Amadeus Mozarts Symfonie nr. 40 in g, KV 550 met een objectief oor te beluisteren. Het openingsthema werd immers in onze jaren zeventig populair gemaakt door een popgroep. Bovendien zijn generaties dirigenten dit werk met een te uitbundige bezetting te lijf gegaan, en met te langzame tempi. We moeten proberen van dit alles afstand te nemen en het werk weer met open vizier tegemoet te treden. Dan valt het onconventionele van de symfonie op. Bijvoorbeeld dat het openingsdeel inzet met enkel een kale begeleidingsfiguur, in afwachting van een thema. En dat de wervelende finale meesterlijke staaltjes contrapunt rijk is waarvan de techniek te herleiden is tot Bach. Maar het meest tot de verbeelding spreekt toch wel het openingsdeel. Hoor hoe Mozart die eerste zes noten van het hoofdthema, dat herhaalde zucht-motiefje, steeds met wisselende functies aan de oppervlakte laat komen. Zo subtiel en gestructureerd, dat je zou verwachten dat hier een componist aan het werk is die alles verstandelijk uitdenkt, over elk bouwsteentje driemaal heeft nagedacht. Toch schijnt juist dat niet Mozarts werkwijze te zijn geweest. Het was zijn talent, zijn fenomenale genie, dat garant stond voor een natuurlijke coherentie en eenheid. Jos van der Zanden ZOMERCONCERTEN.NL

3 BIOGRAFIE SUMMARY De Münchner Symphoniker is een Beiers orkest dat over de hele wereld actief is. Het geeft vooral concerten in de Herkulessaal en het Prinzregententheater in München. Kort na de oorlog werd het opgericht, maar de huidige naam dateert van Chefdirigent sinds het seizoen is Kevin John Edusei. Het orkest geeft jaarlijks zo n honderd concerten en heeft vooral een naam opgebouwd op het gebied van filmmuziek. Vele tientallen soundtracks leverde het al af, onder meer voor de films Querelle (1982), The Wind and the Lion (1975) en The Silence of the Lambs (1991). De jonge Belgische dirigent David Reiland maakt internationaal furore met interpretaties van Mozart en het Franse romantische repertoire. Na zijn opleiding in Brussel, Parijs en Salzburg assisteerde hij vooraanstaande dirigenten als Sir Simon Rattle, Iván Fischer, Roger Norrington, Vladimir Jurowski en Frans Brüggen. Hij is chef-dirigent van het Orchestre philharmonique de Lorraine, artistiek en muzikaal directeur van Sinfonietta de Lausanne en eerste gastdirigent van de Opéra de Saint-Etienne. Hannes Minnaar is een van Nederlands meest succesvolle pianisten. Hij sloot zijn studie af bij Jan Wijn aan het Conservatorium van Amsterdam met een onderscheiding en volgde daarna lessen bij onder anderen Alfred Brendel, Menahem Pressler en Ferenc Rados. Minnaar won diverse belangrijke prijzen, waaronder in Brussel de derde prijs van de Koningin Elisabethwedstrijd en de Nederlandse Muziekprijs. Als solist treedt hij veelvuldig op met orkesten in binnen- en buitenland. Ook is hij actief op het kamermuziekpodium, onder andere met zijn eigen Van Baerle Trio. Afgelopen april debuteerde hij in de serie Meesterpianisten. Felix Mendelssohn, aged twenty, was enthusiastic about his visit to Scotland, where he found the energy and inspiration to write his overture to The Hebrides. The spontaneous musical ideas calling to mind the mighty rock formations near the island of Mull were carefully developed, but it s not clear if the sounds of crashing waves, a steamboat, the crying of gulls or other natural phenomena were intentionally included. Frédéric Chopin was nineteen and had just graduated from the conservatory in Warsaw when he wrote his Piano Concerto No. 1 (in fact his second). He had a superb talent for ornamentation, transforming melodic material into passionate keyboard fireworks full of frolicking trills and breathtaking embellishments. The orchestra has a secondary role. It s a challenge to listen objectively to Wolfgang Amadeus Mozart s overly familiar Symphony No. 40, K 550, but approaching the work with an open mind highlights the symphony s unique character. The opening movement, for example, begins with an unadorned accompaniment figure anticipating the central theme. The effervescent finale contains a masterly showcase of counterpoint that can be traced back to Bach. The opening movement, however, is the one that fires the imagination. Here, Mozart repeats the first six notes of the main theme a sighing motif allowing it to resurface in ever-changing guises. Translation: Eileen Stevens

4 EN VERDER... Online Uw concertbezoek gaat online verder! Deel uw concertervaring op social media. Bekijk concertfragmenten op Facebook, beluister de mooiste muziek via onze Spotify-playlist, of neem een kijkje achter de schermen via Instagram. Tip: op concertgebouw.nl/ontdek gaat er een wereld voor u open. ZomerConcerten Live! Geniet nog even na van het concert tijdens ZomerConcerten Live in de Spiegelzaal! Met vanavond een ontmoeting met dirigent David Reiland en pianist Hannes Minnaar. U bent van harte welkom. BankGiro Loterij Het Concertgebouw en de BankGiro Loterij zijn trots op hun jarenlange samenwerking. Sinds 2000 schenkt de loterij jaarlijks een substantieel bedrag; in 2018 was dat bijna 2 miljoen euro. Dit wordt onder meer besteed aan de verduurzaming van het gebouw. Nieuw vanaf dit jaar zijn de BankGiro Loterij ZomerConcerten: meer dan tachtig concerten in juli augustus, van klassiek en filmmuziek tot pop en jazz. Deelnemers van de BankGiro Loterij krijgen met hun VIP-KAART 50% korting. Kijk op zomerconcerten.nl. Optimaal genieten Veel van onze bezoekers willen optimaal van de muziek genieten door geconcentreerd en in stilte te luisteren. Wij vragen u daarom hinderlijke geluiden, zoals hoesten, zoveel mogelijk te vermijden.zet uw telefoon op stil en houd er rekening mee dat ook oplichtende schermen de concentratie kunnen verstoren. wo 14/ uur Grote Zaal Concerttip Die Kölner Akademie en Ronald Brautigam: Haydn & Mozart Haydn en Mozart op fortepiano: zoals hun muziek bedoeld is. Ronald Brautigam soleert bij Die Kölner Akademie. Chef Michael Alexander Willens leidt daarnaast onder meer Haydns bezielde Symfonie nr. 49. ZOMERCONCERTEN.NL

5 PLATTEGROND VAN HET CONCERTGEBOUW ZOMERCONCERTEN.NL

6 KLASSIEK VOOR IEDEREEN LUISTER VIA DE KABEL CLASSIC FM APP PARTNER VAN ENJOY THE BEAUTY OF CLASSICAL MUSIC