Inleiding 2. Tien redenen om vaak voor te lezen 2. Voorlezen in de kinderopvang 3. Zeven voorleestips 5. Hoe kies ik een goed voorleesboek?

Transcriptie

1 01 Lezen en voorlezen Inhoud Inleiding 2 Tien redenen om vaak voor te lezen 2 Voorlezen in de kinderopvang 3 Zeven voorleestips 5 Hoe kies ik een goed voorleesboek? 8 Waar vind ik goede voorleesboeken? 9 Boekentips 10 Opleiding voorleescoach 13 Nationale Voorleesdagen 13 Kinderboekenweek 14 Specifieke (voor)leesprogramma s 15 Handige websites 18

2 02 Inleiding De kinderopvang wil bijdragen aan een goede ontwikkeling van een kind. Spreken, luisteren, lezen en schrijven vormen een belangrijk onderdeel van deze ontwikkeling. Deze vaardigheden zijn de basis voor een succesvolle schoolcarrière, passend werk en een gelukkig zelfstandig leven. Om de taalontwikkeling van kinderen te stimuleren is voorlezen onmisbaar. Dat blijkt uit allerlei onderzoeken. Voorlezen wordt zelfs één van de belangrijkste activiteiten genoemd voor kinderen om uiteindelijk zelf succesvol te kunnen lezen en schrijven. 1 Tien redenen om vaak voor te lezen 1. Als u een boek voorleest, gebruikt u andere woorden dan uw dagelijkse spreektaal. Voorlezen vergroot de woordenschat van kinderen. Verschillende onderzoeken laten zien dat een grote woordenschat bepalend kan zijn voor het latere schoolsucces Door voorlezen wordt de kennis van zinnen en zinsconstructies groter. Dit kan kinderen in hun latere schoolcarrière helpen. 3. Door voorlezen wordt het taalgevoel van kinderen spelenderwijs ontwikkeld. Letters en woorden krijgen iets magisch, want ze vormen spannende verhalen. Kinderen leren dat letters en woorden een betekenis hebben. 4. Kinderen raken vertrouwd met allerlei soorten verhalen en verhaalpatronen. 5. Verhalen lokken het actief gebruik van taal uit. Kinderen willen graag over het verhaal en hun eigen ervaringen praten. 6. Voorlezen heeft een gunstig effect op zelf leren lezen. 7. Voorlezen helpt kinderen bij hun sociaal-emotionele ontwikkeling: het kan hen helpen om indrukken en gevoelens te verwerken, het vergroot hun gevoel van eigenwaarde en het helpt hen na te denken over hoe je problemen kunt aanpakken. 8. Voorlezen helpt kinderen te leren luisteren en zich te concentreren. 9. Voorlezen is leuk! 10. Voorlezen stimuleert de fantasie. 1 Bonset, H. & Hoogeveen, M. (2008). Leesbevordering en fictie in het basisonderwijs. Een inventarisatie van empirisch onderzoek in het perspectief van leerplanontwikkeling. Enschede: SLO. 2 Mol, S., Bus, A., Jong, M. de & Smeets, D. (2008). Added value of dialogic parent-child book readings. A meta analysis. Leiden: Universiteit Leiden.

3 03 Voorlezen in de kinder opvang Sinds 2000 doet TNS NIPO in opdracht van Stichting Lezen elke vier jaar onderzoek naar voorlezen in de kinderopvang. Uit het onderzoek van 2008 blijkt dat er steeds meer en beter wordt voorgelezen, maar dat het nog vaker en structureler kan. 3 De meeste van uw collega s zijn zich bewust van het belang van (voor) lezen voor de ontwikkeling van kinderen. Toch is het vaak lastig om hier in het drukke dagprogramma tijd voor te maken. Hieronder volgt een aantal tips om binnen uw kinderopvanglocatie een leescultuur te creëren: 1. Gebruik de beschikbare materialen Er zijn veel prentenboeken beschikbaar op dvd, cd-rom en websites. De zogenoemde Levende Boeken blijken goed te helpen bij de taalontwikkeling van kinderen. 4 Meer informatie over online abonnementen op Levende Boeken vindt u op en op De KRO heeft een educatief televisieprogramma met een aantal Levende Boeken genaamd Mijn mooiste prentenboek. Deze serie is op dvd verkrijgbaar en te bestellen via U kunt Levende Boeken natuurlijk ook kopen bij de boekhandel of lenen in de bibliotheek. 2. Neem (voor)lezen op in het vaste programma van uw kinderopvanglocatie Door (voor)lezen op te nemen in het vaste programma van uw kinderopvanglocatie vergroot u de kans dat het een structureel onderdeel wordt van de dagelijkse gang van zaken. Reserveer in uw begroting middelen voor de aanschaf van boeken nieuwe boeken zijn altijd weer een aanleiding om te gaan voorlezen. 3. Schakel anderen in Als medewerker in de kinderopvang kunt u natuurlijk in de eerste plaats zelf voorlezen aan de kinderen. Maar u kunt ook anderen, ouders of vrijwilligers, vragen om voor te lezen. Wellicht kunt u daar nog veel meer gebruik van maken dan u nu doet. Zorg wel voor een goede training van deze mensen. Uw bibliotheek kan hierin ondersteunen. Ook vinden oudere kinderen het vaak leuk om voor te lezen aan jonge kinderen. 3 Antonis, N. & Nijntjes, W. (2008). Voorlezen in de kinderopvang Amsterdam: TNS NIPO. 4 Bus, A. & Jong, M. de (2007). Een Witte is een Poes, een Zwarte een Kat, Uitbreiding van Woordenschat onder Invloed van Levende Boeken. In: De Wereld van het Jonge Kind (mei 2007).

4 04 4. Stimuleer het lezen bij de kinderen thuis Hoe meer er wordt gelezen, hoe beter het is. Het gezin van het kind speelt hierin een cruciale rol. U kunt ouders vertellen hoe leuk hun kind het voorlezen vindt. Wijs hen op de mogelijkheid lid te worden van de bibliotheek. Voor kinderen onder de 18 jaar is dit vaak gratis. 5. Zet leuke boeken ook op een bereikbare plek Voor kinderen is het belangrijk om te merken dat boeken een normaal onderdeel zijn van hun leefomgeving. Dit kunt u doen door boeken laag bij de grond in een kast neer te zetten, zodat kinderen zelf sneller een boek pakken. In plaats van boeken op een hoge plank neer te zetten en alleen te pakken als er wordt voorgelezen. Plaats de boeken met de voorkant naar voren dat is veel aantrekkelijker dan een rug van een boek.

5 05 Zeven voorleestips Voorlezen is leuk en iedereen kan het doen. Onderstaande tips helpen u ervoor te zorgen dat het voorlezen ook echt effect heeft, het boek de kinderen aanspreekt en het plezier in lezen wordt bevorderd. 1. Kies een boek dat past bij de ontwikkeling en belangstelling van de kinderen Baby s Voorlezen kan al aan heel jonge kinderen. Al vanaf de eerste maanden experimenteert een baby met taal. Baby s doen geluiden die ze horen na. Ze zien gebaren en gezichtsuitdrukkingen en koppelen klankcombinaties aan betekenissen. Ze herkennen veelgebruikte klanken en woorden. Bijvoorbeeld in spelletjes zoals kiekeboe. Ze spelen met letterblokken in de box. Ze grijpen naar boekjes. Voor een baby kunt u natuurlijk ook zingen of hardop vertellen waar u mee bezig bent. Al vlug volgt het bekijken van eenvoudige prenten in stoffen of hardkartonnen babyboekjes waarbij u van alles kunt vertellen. Jonge kinderen Ook voorlezen aan een kind dat zelf heeft leren lezen is leuk en nuttig. Het kan de afstand overbruggen tussen wat een kind (technisch) aankan en wat het graag zou willen lezen. En als kinderen nog moeite hebben met de techniek van het lezen, helpt voorlezen de kinderen om lezen leuk te blijven vinden. En verder... Een boek mag best een beetje moeilijk zijn. Door het vaker voor te lezen en te praten over het verhaal, leren kinderen er steeds meer van. Wanneer er moeilijke woorden in het boek staan, worden deze in de context van het verhaal vaak wel duidelijk. Zo niet, dan kunt u een kind helpen om het nieuwe woord te leren door er een plaatje bij aan te wijzen, een voorbeeld te geven of een vervangend woord te gebruiken. Zo onthoudt het kind het woord beter. 2. Kies een boek dat aansluit bij de actualiteit Is het Kerst, Sinterklaas of Suikerfeest? Is het winter, lente, zomer, herfst? Is er kermis? Kinderen vinden het altijd leuk om bezig te zijn met iets dat ze uit meerdere situaties herkennen. Ook hier kan de bibliotheek u bij helpen. Of kijk eens op

6 06 3. Laat de kinderen meedoen Betrek het kind bij het verhaal Door te praten over het verhaal en het verhaal te koppelen aan de eigen ervaring, worden de kinderen betrokken bij het verhaal en leren ze er het meest van. Laat de kinderen dus meedoen met het voorlezen. Lees de titel voor en laat de kaft zien. Waar zou het boek over gaan? Vertel vooraf in het kort iets over de inhoud van het verhaal. Stel vragen tijdens het lezen Ook tijdens het lezen kunt u vragen stellen. Bijvoorbeeld hoe het verhaal verder zou kunnen gaan. Wat zou er allemaal kunnen gebeuren in het verhaal? Daardoor denken kinderen goed na. Het helpt kinderen om ook in andere gevallen oplossingen te zoeken. Geef kinderen tijdens het voorlezen de gelegenheid om zelf opmerkingen te maken. Ga in op de ervaringen van kinderen. Laat bij een prentenboek de plaatjes goed zien en laat kinderen het verhaal eens navertellen. Stel vragen na afloop Stel ook na afloop vragen over het boekje. Hebben de kinderen zelf wel eens zoiets meegemaakt? Waar gaat het verhaal nou over? Wie spelen in het verhaal een rol? Wat gebeurt er met die personages? 4. Lees het boek eerst zelf een keer door Lees een boek eerst zelf een keer. Het voorlezen gaat dan veel beter. Op die manier bent u beter voorbereid op wat er gaat komen. 5. Lees duidelijk Lees rustig en duidelijk. Kijk de kinderen aan tijdens het lezen en let op of zij het verhaal nog kunnen volgen. Bouw tijdens het lezen bewust pauzes in. Let op hoe u het boek vasthoudt, laat uw gezicht er niet achter verdwijnen. Maak tijdens het voorlezen af en toe gebaren om de woorden te verduidelijken. Maak gebruik van de mogelijkheden van uw stem, maar maak er geen toneelstukje van.

7 07 6. Lees hetzelfde boek vaker voor Kinderen willen een verhaal graag eindeloos vaak horen. Steeds opnieuw hetzelfde verhaal vinden ze prachtig. Herhaling is goed voor de taalontwikkeling van kinderen. De nieuwe woorden en de verhaallijn blijven steeds beter hangen. 7. Kies voor vaste momenten Kinderen houden van regelmaat. Zij voelen zich prettig als ze weten waar ze aan toe zijn op een dag. Kies daarom vaste momenten om voor te lezen. Een rustig moment met weinig afleiding is fijn. Lezen creëert zo een rustmoment in de dag.

8 08 Hoe kies ik een goed voorleesboek? Wat maakt een boek tot een goed voorleesboek? Waar moet u op letten als u een boek kiest? Natuurlijk moet het verhaal de kinderen aanspreken. Maar er zijn ook wat algemene kenmerken die u kunnen helpen bij de keuze van een goed boek. Let op onderstaande dingen: n Zijn de zinnen niet te lang en te ingewikkeld? Maar zijn ze aan de andere kant ook niet te simpel en te kort? n Is het woordgebruik gevarieerd en beeldrijk? Hierdoor kunnen kinderen zich een voorstelling maken van wat er wordt voorgelezen. De woordenschat van kinderen wordt razendsnel groter. n Is het taalgebruik klankrijk? Grappige woorden en klanknabootsingen vinden kinderen leuk. Daardoor luisteren ze ook beter. n Zit er humor in het verhaal? n Heeft het verhaal een duidelijke structuur? Volgen de gebeurtenissen elkaar logisch op? Dat maakt dat kinderen een verhaallijn leren volgen. n Zijn de hoofdstukken niet te lang? Vormen zij een afgerond geheel? Het slot van het hoofdstuk moet zo zijn geschreven dat met spanning naar het vervolg zal worden uitgekeken. n Nodigt het verhaal voldoende uit tot meedenken, meevoelen en meebeleven? n Is het verhaal zo opgebouwd dat de luisteraar nieuwsgierig blijft naar wat er verder zal gebeuren?

9 09 Waar vind ik goede voorleesboeken? De bibliotheek U kunt alle boeken kopen, maar u kunt de boeken natuurlijk ook lenen bij de bibliotheek. Vraag eens advies aan iemand van de plaatselijke bibliotheek. De bibliotheek heeft in de eerste plaats een brede collectie prentenboeken, cd s, dvd s en cd-roms, maar ook vaak speelleermaterialen voor jonge kinderen. Die kunnen allemaal geleend worden. Ook kan de bibliotheek helpen met het kiezen van de leukste, meest passende boeken. Misschien kunnen zij een kast bij u op de kinderopvang inrichten met leuke boekjes die steeds verwisseld worden. De bibliotheek geeft verder aan ouders en professionals, individueel en collectief, advies over voorlezen in de vorm van voorlichting, workshops of lezingen. De bibliotheek vormt vaak onderdeel van een lokaal netwerk met de kinderopvang, het consultatiebureau, de jeugdzorg en de gemeente. De gemeente is in zo n geval regievoerder. In dit netwerk kunt u voor de kinderopvang allerlei afspraken maken over het lenen van boeken, het kiezen van de goede boeken, het geven van cursussen en dergelijke. Wanneer u nog niet in zo n netwerk zit, kunt u zelf contact opnemen met de bibliotheek om te zien wat de bibliotheek allemaal voor u kan betekenen. Overzichten van kinderboeken n De Boek en Jeugd Gids is een database, waarin een ruime selectie jeugdboeken is opgenomen, die bovendien voortdurend wordt uitgebreid. U kunt deze database vinden op In deze databank staat een selectie van boeken voor kinderen van 0 tot 16 jaar. Het gaat om de mooiste, leukste of meest bruikbare titels. Daarbij is vooral gelet op lees- en kijkplezier. In de databank kunt u zoeken op leeftijd, (woorden uit de) titel, auteur, illustrator, vertaler, serie, trefwoord of andere vrije woorden. Tot en met 2009 verschenen er gedrukte uitgaven van de Peuterboekengids, Boek en Jeugd Gids 4-12 jaar en Boek en Jeugd Gids 12+. n U kunt zich ook abonneren op Leesgoed, het tijdschrift over jeugdliteratuur dat ook aandacht besteedt aan de allerkleinsten. Leesgoed is een bron van informatie voor iedereen die werkt met kinderen van 0 tot 15 jaar. Voor meer informatie kunt u terecht op

10 10 Boekentips Op een boek staat vaak waar het over gaat en voor welke leeftijd het geschikt is. Hieronder vindt u tips voor leuke boeken. Uw bibliotheek kan u verder adviseren over leuke (voor)leesboeken. Voor de leeftijd 0 tot 4 jaar:

11 11 Voor de leeftijd 4 tot 8 jaar: Voor de leeftijd 8 tot 12 jaar:

12 12 Kijk voor meer leuke boeken ook eens op de volgende websites: Veel kinderboekenschrijvers hebben hun eigen website met leuke tips, kleurplaten, opdrachten en liedjes. Kijk bijvoorbeeld eens op:

13 13 Opleiding voorleescoach Er bestaat voor u als medewerker in de kinderopvang de mogelijkheid om een professionele training te volgen tot voorleescoach in de kinderopvang. Voorleescoach is een training voor professionals die werken met kinderen van 0 tot 12 jaar. De training duurt in totaal drie dagen. De training is ontwikkeld door skon kinderopvang samen met Sardes, Biblioservice Gelderland, Leeskraam, Vereniging Openbare Bibliotheken en Stichting Lezen. De training kan bij skon gevolgd worden of bij u op locatie. Als u de training heeft gevolgd, kunt u: n Lezen een structurele plek geven binnen uw kinderopvanglocatie; n Verschillende voorleesactiviteiten organiseren; n Een verantwoorde keuze maken bij de inkoop van kinderboeken; n Een netwerk opbouwen met samenwerkingspartners zoals de bibliotheek. Meer informatie vindt u op Nationale Voorleesdagen Jaarlijks vinden in januari De Nationale Voorleesdagen plaats. Deze leesbevorderingscampagne is gericht op kinderen die zelf nog niet kunnen lezen, dus vooral op kinderen tot 6 jaar. Bibliotheken, boekhandels, scholen, kinderdagverblijven en consultatiebureaus organiseren gedurende twaalf dagen verschillende activiteiten rondom voorlezen. De voorleesdagen zijn uitgegroeid tot een vaste activiteit van veel instellingen. Het initiatief voor De Nationale Voorleesdagen is afkomstig van Stichting Lezen ( De organisatie is in handen van Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB). Het Nationale Voorleesontbijt is het startmoment van De Nationale Voorleesdagen. Vele bekende Nederlanders doen hier jaarlijks aan mee. Ook plaatselijke bekendheden als de burgemeester en de brandweercommandant lezen tijdens dit ontbijt voor aan jonge kinderen. Meer informatie vindt u op

14 14 Prentenboek van het jaar Ieder jaar staat een prentenboek centraal bij De Nationale Voorleesdagen. Een jury van Nederlandse jeugdbibliothecarissen kiest tien prentenboeken als mooiste prentenboeken van het afgelopen jaar. Deze tien prentenboeken zijn terug te vinden in de diverse materialen rondom De Nationale Voorleesdagen. Een van de boeken wordt uitgekozen tot prentenboek van het jaar. De kinderopvang ontvangt voor De Nationale Voorleesdagen een informatiepakket met onder meer affiches en een informatiefolder. De bibliotheek heeft aanvullende materialen beschikbaar zoals les- en speelsuggesties en kleurplaten. Doe jaarlijks mee met De Nationale Voorleesdagen. Informeer naar de voorleesactiviteiten bij uw bibliotheek in de buurt. Vraag aan de bibliotheek of zij materialen heeft die geschikt zijn voor de kinderopvang zoals kleurplaten. Organiseer bijvoorbeeld een voorleesontbijt met een voorlezer op de kinderopvang. Uw bibliotheek heeft vaak goede contacten met lokale auteurs. Download beeldmateriaal van De Nationale Voorleesdagen van de website van Stichting CPNB ( of en hang deze op. Kinderboekenweek De Kinderboekenweek wordt elk jaar in oktober georganiseerd. De Kinderboekenweek duurt tien dagen en wordt georganiseerd door Stichting CPNB. Bibliotheken, scholen, boekhandels en culturele centra organiseren in het hele land allerlei activiteiten rond een thema. Tijdens de Kinderboekenweek ontvangt iedereen bij aankoop van een kinder- of jeugdboek de Kinderboekenweekuitgave als geschenk van de boekhandel. Meer informatie vindt u op

15 15 Specifieke (voor)lees programma s Bibliotheken, maatschappelijke organisaties en experts hebben de afgelopen jaren verschillende projecten ontwikkeld met als doel de taalvaardigheid van kinderen te verbeteren. Hieronder vindt u een korte beschrijving van enkele van deze projecten. Deze opsomming is niet uitputtend, maar geeft u wel een beeld van wat er beschikbaar is. Boekenpret Boekenpret is een bibliotheekprogramma dat jonge kinderen en hun ouders laat ontdekken dat je veel plezier aan voorlezen kunt beleven. Alle producten binnen dit project zijn herkenbaar vormgegeven. Naast een handleiding en een tippenboek (in verschillende talen) zijn er veel ondersteunende producten ontwikkeld, zoals een kartonnen wandplaat, cd s, dvd s, rammel- bad-, glim- en voelboekjes en vingerpopjes. Per locatie kunt u een keuze maken uit activiteiten en materialen. Het aantal organisaties en instellingen dat bij de uitwerking een rol speelt, kan wisselen. Voor veel gemeenten heeft de gezamenlijke aanpak binnen Boekenpret een belangrijke meerwaarde. Concreet betekent die gezamenlijke, brede aanpak dat kinderdagverblijven, consultatiebureaus, bibliotheken, scholen, peuterspeelzalen en andere instellingen nauw samenwerken. Meer informatie vindt u op Fantasia Fantasia is een strategische, gestructureerde leesbevorderingsaanpak, gericht op kinderen in het basisonderwijs. Het vrijblijvende karakter van leesbevordering wordt hiermee doorbroken. Fantasia heeft als doel: het bevorderen van het lezen van boeken, het bevorderen van leesplezier en het verbeteren van de leesprestaties op school. Fantasia kan goed worden ingezet als middel om het gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid vorm te geven. Meer informatie vindt u op

16 16 Boekstart Boekstart is een programma waarbij jonge ouders gratis boeken ontvangen voor hun pasgeboren kind. Uit onderzoek naar de Britse versie van dit programma blijkt dat Boekstart zorgt voor een voorsprong bij kinderen die beginnen met lees- en taalonderwijs en dat kinderen deze voorsprong gedurende hun hele schoolloopbaan behouden. In Nederland is in 2009 een proef gehouden met Boekstart. De bedoeling is dat het programma in heel het land wordt ingevoerd. Ouders van baby s worden intensief met boeken en het lezen daarvan in aanraking gebracht via de plaatselijke openbare bibliotheek. De bibliotheek zorgt binnen een hecht netwerk dat gemeenten, consultatiebureaus (en in het verlengde daarvan kinderdagverblijven) actief betrokken worden bij Boekstart voor baby s. Meer informatie vindt u op De Taallijn De Taallijn is een werkwijze voor kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en basisscholen om de taalontwikkeling van jonge kinderen van 7 tot 9 jaar te stimuleren. Via het werken met een zogenoemde activiteitencyclus kunnen medewerkers in de kinderopvang, leerkrachten en studenten taalvaardigheden bij kinderen bevorderen. De Taallijn richt zich op vijf speerpunten: n Beginnende geletterdheid; n ICT en multimedia; n Mondelinge taal; n Ouderbetrokkenheid; n Werken aan de woordenschat. Bij het speerpunt ouderbetrokkenheid hoort een oudercursus taalstimulering. De oudercursus taalstimulering is bedoeld voor autochtone en allochtone ouders van peuters en kleuters op instellingen die werken volgens het principe van De Taallijn. Meer informatie vindt u op

17 17 VoorleesExpress De VoorleesExpress is een project waarbij kinderen met een taalachterstand wekelijks thuis worden voorgelezen door enthousiaste vrijwilligers. Zo worden de kinderen in aanraking gebracht met Nederlandse kinderboeken en het plezier in (voor)lezen. Het voorlezen prikkelt de taalontwikkeling van de kinderen, versterkt hun gevoel voor de Nederlandse (boeken)taal en verrijkt het taalaanbod in huis. De doelgroep van de VoorleesExpress zijn kinderen van 2 tot en met 8 jaar met een taalachterstand. Kijk voor meer informatie op de website Voorleesvogel De Voorleesvogel is een multimediaal voorleesprogramma voor kinderen in de voor- en vroegschoolse periode (0 tot 6 jaar) gericht op ouders en professionals. De Voorleesvogel heeft tot doel de taalvaardigheid en het leesplezier bij jonge kinderen en hun ouders te stimuleren. Dit gebeurt door bijvoorbeeld gedurende een periode van vier tot zes weken wekelijks een rugzakje mee naar huis te geven met een boek en een dvd. Daarnaast ondersteunt het programma professionals in het onderwijs, welzijn en educatie. De Voorleesvogel bestaat uit een dvd en een website (

18 18 Handige websites B Een website voor jonge kinderen, hun ouders en hun opvoeders. De website bevat leerzame spelletjes en animaties van bekende prentenboeken. Ook geeft deze website informatie over de leer- en taalontwikkeling van het kind. Daarnaast zijn er goede boeken te koop waar een dvd of cd-rom bij verkrijgbaar is. Ook is het mogelijk om u te abonneren op online toegang tot een aantal digitale prentenboeken. Deze internetgids bestaat uit een ruime selectie jeugdboeken, speciaal geselecteerd door deskundigen. Boekenpret is een methode om jonge kinderen en hun ouders te laten ontdekken dat je veel plezier kunt beleven aan voorlezen. Op deze website vindt u honderden boekentips voor jonge mensen van 8 tot 18 jaar. C De informatiewebsite van de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB). Op deze website vindt u onder andere informatie over de Kinderboekenweek, De Nationale Voorleesdagen, de Nederlandse Kinderjury en het bekronen van kinderboeken. D Informatie over de campagne voor alle kinderen die nog niet zelf kunnen lezen. H Website van het project Het begint met lezen.

19 19 K Deze website is bestemd voor ouders. U vindt hier informatie over taalontwikkeling van baby s, peuters en kleuters. Ook staan op deze website tips over taalstimulering en links naar andere websites. L Deze website is gekoppeld aan het tijdschrift Leesgoed. U vindt hier meer informatie over boeken en cultuur voor kinderen van 4 tot 15 jaar. Ook kunt hier alles lezen over jeugdliteratuur, internet, leesbevordering en onderzoek naar leesgedrag. Dit is een website vol boekenspelletjes, kleurplaten en tips voor goede kinderboeken. Met een databank vol informatie over producten op het gebied van taalstimulering en leesbevordering. Het leesplein bestaat uit een voorleesplein (voor 0 tot 6 jarigen), een kinderboekenplein (voor 6 tot 12 jarigen), een jeugdboekenplein (voor 12 tot 16 jarigen) en het onderdeel laten lezen (voor ouders, bibliothecarissen, onderwijsgevenden). Via deze website kunt u zich abonneren op online toegang tot digitale prentenboeken. Website van Stichting Lezen. Deze stichting stimuleert lezen in de meest brede zin van het woord. M Via deze website kunt u onder andere meertalige prentenboeken bestellen. Een databank met informatie over producten en projecten op het gebied van taalstimulering en leesbevordering die kunnen worden ingezet voor kinderen die thuis een andere taal spreken dan het Nederlands.

20 20 N Via deze website kunt u het verhalenspel Narrathon Junior bestellen. Als kinderen hier een account aanmaken, krijgen ze oefenopdrachten om een verhaal te schrijven. Ook kunnen de kinderen er verhalen van anderen lezen en staan er schrijf- en stijltips op voor kinderen van 8 tot 12 jaar. Op deze website vindt u onder andere een overzicht van boeken en tijdschriften gericht op leesbevordering. O Veel tips voor ouders, over alle onderwerpen waar ouders mee te maken hebben, met een speciale pagina over taalontwikkeling. P Hier kunt u veel titels van boeken, liedjes en versjes vinden. Een deel kan ook worden bekeken en beluisterd. Er is een aparte pagina over voorlezen, waarin tien gouden voorleestips zijn opgenomen. S Deze website bevat meer informatie over de training voorleescoach in de kinderopvang. U kunt zich hier ook aanmelden voor de training. T Op de website van De Taallijn vindt u achtergrondinformatie over het programma. Ook vindt u een overzicht van de producten van De Taallijn zoals boeken, cd-roms, dvd s, digitale prentenboeken, checklisten en scholingsmogelijkheden.

21 21 V Op deze website vindt u meer informatie over het vertelkastje. Via de website kunt u een handboek over het vertelkastje bestellen en vindt u meer informatie over (kinder)workshops en voorstellingen over het vertelkastje. Op deze website vindt u meer informatie over de achtergrond, doelstellingen en doelgroep van het project de Verteltas. Website met informatie over de VoorleesExpress. Een project waarbij kinderen wekelijks thuis worden voorgelezen. Boekenspelletjes, kleurplaten en tips voor goede kinderboeken voor peuters en kleuters van 0 tot 6 jaar. De Voorleesvogel is een multimediaproject ontwikkeld door de bibliotheken van de vier grote steden dat deels gericht is op voorscholen en deels op het voorlichten van ouders over voorlezen. W WePboek bestaat uit twintig geanimeerde prentenboeken. Deze animatieboeken zijn korte en educatieve filmpjes waarin de plaatjes van de prentenboeken letterlijk tot leven komen. In het najaar 2009 hebben 2000 kinderopvanglocaties zich gratis mogen abonneren op WePboek door steun van het Kinderopvangfonds.