Inhoud. Algemene wet bestuursrecht

Transcriptie

1 Inhoud Voorwoord... 3 De Langhenkel Groep... 4 Afkortingen Opleidingsaanbod Langhenkel Opleiding Training & Advies Overige publicaties Algemene wet bestuursrecht Hoofdstuk 1 Inleidende bepalingen Titel 1.1 Definities en reikwijdte Artikel 1:1 Bestuursorgaan Artikel 1:2 Belanghebbende Artikel 1:3 Besluit, beschikking, aanvraag, beleidsregel Artikel 1:4 Bestuursrechter Artikel 1:5 Bezwaar en beroep Artikel 1:6 Opsporing en vervolging Titel 1.2 Uitvoering van bindende besluiten van organen van de Europese Unie Artikel 1:7 Advies en overleg Artikel 1:8 Voorpublicatie en voorwaardelijke delegatie Artikel 1:9 Voorstellen van wet Hoofdstuk 2 Verkeer tussen burgers en bestuursorganen Afdeling 2.1 Algemene bepalingen Artikel 2:1 Bijstand door gemachtigde Artikel 2:2 Weigeren van gemachtigde Artikel 2:3 Doorzendplicht Artikel 2:4 Verbod van vooringenomenheid [nemo iudex in re sua] Artikel 2:5 Verplichting tot geheimhouding Afdeling 2.2 Gebruik van de taal in het bestuurlijk verkeer Artikel 2:6 Gebruik van de Nederlandse taal Afdeling 2.3 Verkeer langs elektronische weg Artikel 2:13 Elektronisch berichtenverkeer Artikel 2:14 Verzending aan geadresseerde Artikel 2:15 Elektronische verzending aan bestuursorganen Artikel 2:16 Elektronische ondertekening Artikel 2:17 Tijdstip van verzending Awb, juli 2017 De Langhenkel Groep 5

2 Hoofdstuk 3 Algemene bepalingen over besluiten Afdeling 3.1 Inleidende bepalingen Artikel 3:1 Schakelbepaling Afdeling 3.2 Zorgvuldigheid en belangenafweging Artikel 3:2 Zorgvuldige voorbereiding Artikel 3:3 Détournement de pouvoir Artikel 3:4 Belangenafweging/evenredigheidsbeginsel Afdeling 3.3 Advisering Artikel 3:5 Begripsomschrijving Artikel 3:6 Termijn voor advisering Artikel 3:7 Beschikbaarheid van gegevens Artikel 3:8 Vermelding adviseur Artikel 3:9 Toetsing op zorgvuldig onderzoek Artikel 3:9a Wetsvoorstellen Afdeling 3.4 Uniforme openbare voorbereidingsprocedure Artikel 3:10 Facultatieve toepassing Artikel 3:11 Kenbaarheid Artikel 3:12 Openbare kennisgeving Artikel 3:13 Kennisgeving aan belanghebbenden Artikel 3:14 Actualisering van het dossier Artikel 3:15 Naar voren brengen van zienswijzen Artikel 3:16 Termijn voor het naar voren brengen van zienswijzen Artikel 3:17 Verslag Artikel 3:18 Beslistermijnen Afdeling 3.5 Samenhangende besluiten Algemeen Artikel 3:19 Reikwijdte Informatie Artikel 3:20 Informatieverschaffing Coördinatie van besluitvorming en rechtsbescherming Artikel 3:21 Toepasselijkheid Artikel 3:22 Coördinerend bestuursorgaan Artikel 3:23 Coördinatie en medewerking Artikel 3:24 Indiening aanvragen Artikel 3:25 Aanvang beslistermijn Artikel 3:26 Voorbereiding Artikel 3:27 Bekendmaking Artikel 3:28 Bezwaar en administratief beroep Artikel 3:29 Beroep bij de administratieve rechter Afdeling 3.6 Bekendmaking en mededeling Artikel 3:40 Constitutief vereiste Artikel 3:41 Toezending besluit Artikel 3:42 Algemene bekendmaking Artikel 3:43 Mededeling Artikel 3:44 Mededelen van besluit na doorlopen van afd Artikel 3:45 Rechtsmiddelvermelding Afdeling 3.7 Motivering Artikel 3:46 Motivering Awb, juli 2017 De Langhenkel Groep 6

3 Artikel 3:47 Vermelding van de motivering Artikel 3:48 Achterwege blijven van motivering Artikel 3:49 Verwijzing naar advies Artikel 3:50 Afwijken van advies, verantwoordingsplicht Hoofdstuk 4 Bijzondere bepalingen over besluiten Titel 4.1 Beschikkingen Afdeling De aanvraag Artikel 4:1 Indienen van een aanvraag Artikel 4:2 Vereisten aanvraag Artikel 4:3 Weigeren van vertrouwelijke gegevens Artikel 4:3a Ontvangstbevestiging elektronische aanvraag Artikel 4:4 Formulier vaststellen Artikel 4:5 Vereenvoudigde wijze van afdoen Artikel 4:6 Nieuwe aanvraag [ bis in idem ] Afdeling De voorbereiding Artikel 4:7 Inbrengen zienswijze vóór afwijzende beschikking Artikel 4:8 Horen van niet-aanvrager Artikel 4:9 Zienswijze mondeling of schriftelijk Artikel 4:10 Vervallen Artikel 4:11 Achterwege laten van de hoorplicht Artikel 4:12 Hoorplicht bij het vaststellen van financiële verplichtingen Afdeling Beslistermijn Beslistermijn Artikel 4:13 Beslistermijn Artikel 4:14 Kennisgeving overschrijding beslistermijn Artikel 4:15 Opschorting van rechtswege Dwangsom bij niet tijdig beslissen Artikel 4:16 Paragraaf van toepassing Artikel 4:17 Dwangsom Artikel 4:18 Beschikking en betaling Artikel 4:19 Concentratieregeling Artikel 4:20 Terugvordering dwangsom Positieve fictieve beschikking bij niet tijdig beslissen Artikel 4:20a Paragraaf van toepassing Artikel 4:20b Beschikking van rechtswege Artikel 4:20c Bekendmaking Artikel 4:20d Ingebrekestelling en dwangsom Artikel 4:20e Overige inhoud beschikking van rechtswege Artikel 4:20f Alsnog voorschriften verbinden Titel 4.2 Subsidies Afdeling Inleidende bepalingen Artikel 4:21 Begripsomschrijving en reikwijdte Artikel 4:22 Het begrip subsidieplafond Artikel 4:23 Wettelijke grondslag voor subsidiëring Artikel 4:24 Evaluatieverslag Afdeling Het subsidieplafond Awb, juli 2017 De Langhenkel Groep 7

4 Artikel 4:25 Vaststelling en rechtsgevolgen subsidieplafond Artikel 4:26 Wijze van verdeling Artikel 4:27 Bekendmaking subsidieplafond Artikel 4:28 Gevolgen latere verlaging bij tendersysteem Afdeling De subsidieverlening Artikel 4:29 Beschikking omtrent subsidieverlening Artikel 4:30 Doelomschrijving Artikel 4:31 Vermelding subsidiebedrag Artikel 4:32 Periodieke aanspraak op subsidie Artikel 4:33 Ontoelaatbare voorwaarden Artikel 4:34 Begrotingsvoorbehoud Artikel 4:35 Redenen voor weigering Artikel 4:36 Uitvoeringsovereenkomst Afdeling Verplichtingen van de subsidieontvanger Artikel 4:37 Verplichtingen Artikel 4:38 Doelgebonden verplichtingen Artikel 4:39 Niet doelgebonden verplichtingen Artikel 4:40 Latere uitwerking subsidieverplichtingen Artikel 4:41 Vergoeding van vermogensvoordeel Afdeling De subsidievaststelling Artikel 4:42 Beschikking tot vaststelling Artikel 4:43 Enkele vaststelling Artikel 4:44 Aanvraag tot subsidievaststelling Artikel 4:45 Verplichting tot rekening en verantwoording Artikel 4:46 Vaststelling subsidiebedrag Artikel 4:47 Ambtshalve vaststelling Afdeling Intrekking en wijziging Artikel 4:48 Intrekken verlening ex tunc Artikel 4:49 Intrekken vaststelling ex tunc Artikel 4:50 Intrekken verlening ex nunc Artikel 4:51 Weigering van subsidie voor een nieuw tijdvak Afdeling Betaling en terugvordering Artikel 4:52 Betaling subsidiebedrag Artikel 4:53 Betaling in gedeelten Artikel 4:54 (Vervallen) Artikel 4:55 (Vervallen) Artikel 4:56 Opschorting betaling Artikel 4:57 Terugvordering onverschuldigde betalingen Afdeling Per boekjaar verstrekte subsidies aan rechtspersonen Inleidende bepalingen Artikel 4:58 Toepasselijkheid Artikel 4:59 Toezicht op de naleving De aanvraag Artikel 4:60 Termijn voor de aanvraag Artikel 4:61 Vereisten aan de aanvraag Artikel 4:62 Activiteitenplan Artikel 4:63 Inhoud van de begroting Artikel 4:64 Aanvullende bescheiden bij een eerste aanvraag Artikel 4:65 Anti cumulatie van aanvragen De subsidieverlening Awb, juli 2017 De Langhenkel Groep 8

5 Artikel 4:66 Rechtspersoonlijkheid en volledige rechtsbevoegdheid Artikel 4:67 Subsidieperiode Verplichtingen van de subsidieontvanger Artikel 4:68 Boekjaar is kalenderjaar Artikel 4:69 Administratieverplichting Artikel 4:70 Meldingsplicht tekorten of overschrijdingen Artikel 4:71 Toestemming bestuursorgaan voor het verrichten van rechtshandelingen Artikel 4:72 Egalisatiereserve De subsidievaststelling Artikel 4:73 Vaststelling per boekjaar Artikel 4:74 Termijn voor indiening van aanvraag Artikel 4:75 Vereisten aan de aanvraag Artikel 4:76 Inhoud financieel verslag bij volledige subsidiëring Artikel 4:77 Inhoud financieel verslag bij niet volledige subsidiëring Artikel 4:78 Accountantscontrole Artikel 4:79 Uitbreiding accountantscontrole Artikel 4:80 Inhoud activiteitenverslag Titel 4.3 Beleidsregels Artikel 4:81 Bevoegdheid tot het vaststellen van beleidsregels Artikel 4:82 Verwijzing naar beleidsregel Artikel 4:83 Vermelding bevoegdheidsgrondslag Artikel 4:84 Inherente afwijkingsbevoegdheid Titel 4.4 Bestuursrechtelijke geldschulden Afdeling Ontstaan en inhoud van de verplichting tot betaling Artikel 4:85 Titel wel/niet van toepassing Artikel 4:86 Vaststelling d.m.v. beschikking Artikel 4:87 Betalingstermijn Artikel 4:88 Betaling zonder beschikking Artikel 4:89 Betalingswijze Artikel 4:90 Betaling in andere vorm Artikel 4:91 Kosten van betaling Artikel 4:92 Toerekening van deelbetalingen Artikel 4:93 Verrekening Artikel 4:94 Uitstel van betaling Artikel 4:95 Voorschot Artikel 4:96 Beschikking intrekken of wijzigen Afdeling Verzuim en wettelijke rente Artikel 4:97 Verzuim Artikel 4:98 Wettelijke rente Artikel 4:99 Rentebeschikking Artikel 4:100 Wettelijke rente bij te laat beslissen Artikel 4:101 Wettelijke rente bij uitstel van betaling Artikel 4:102 Wettelijke rente na bezwaar of beroep Artikel 4:103 Afdeling niet van toepassing Afdeling Verjaring Artikel 4:104 Termijn van verjaring Artikel 4:105 Stuiting van de verjaring Artikel 4:106 Stuitingshandelingen Artikel 4:107 Stuiting door aanmaning of mededeling Awb, juli 2017 De Langhenkel Groep 9

6 Artikel 4:108 Recht tot verrekening eindigt niet door verjaring Artikel 4:109 Artikelen niet van toepassing Artikel 4:110 Nieuwe verjaringstermijn Artikel 4:111 Verlenging verjaringstermijn Afdeling Aanmaning en invordering bij dwangbevel De aanmaning Artikel 4:112 Aanmaning Artikel 4:113 Vergoeding voor aanmaning Invordering bij dwangbevel Artikel 4:114 Definitie dwangbevel Artikel 4:115 Bevoegdheid uitvaardigen dwangbevel Artikel 4:116 Executoriale titel Artikel 4:117 Uitvaardiging dwangbevel Artikel 4:118 Uitzondering hoorplicht Artikel 4:119 Invordering door middel van dwangbevel Artikel 4:120 Kosten dwangbevel Artikel 4:121 Invordering vervallen termijnen Artikel 4:122 Vormvoorschrift dwangbevel Artikel 4:123 Bekendmaking dwangbevel Artikel 4:124 Privaatrechtelijke bevoegdheden Afdeling Bezwaar en beroep Artikel 4:125 Concentratieregeling Titel 4.5 Nadeelcompensatie Artikel 4:126 Nadeelcompensatie Artikel 4:127 Aanvraag nadeelcompensatie Artikel 4:128 Heffing recht t.b.v. aanvraag Artikel 4:129 Bijkomend te vergoeden Artikel 4:130 Beslistermijn Artikel 4:131 Verjaringstermijn Hoofdstuk 5 Handhaving Titel 5.1 Algemene bepalingen Artikel 5:1 Definitie overtreding/overtreder Artikel 5:2 Sancties Artikel 5:3 Artikelen van toepassing Artikel 5:4 Legaliteitsvereiste Artikel 5:5 Rechtvaardigingsgrond Artikel 5:6 Anti-cumulatiebepaling Artikel 5:7 Preventief opleggen herstelsanctie Artikel 5:8 Sanctie voor elke overtreding Artikel 5:9 Vormvoorschrift beschikking Artikel 5:10 Geldopbrengst van sanctietoepassing Artikel 5:10a Cautie/zwijgrecht Titel 5.2 Toezicht op de naleving Artikel 5:11 Toezichthouder Artikel 5:12 Legitimatiebewijs Artikel 5:13 Gebruik van de bevoegdheid Artikel 5:14 Beperking bevoegdheden Artikel 5:15 Betreden van plaatsen Awb, juli 2017 De Langhenkel Groep 10

7 Artikel 5:16 Vorderen van inlichtingen Artikel 5:16a Vorderen van identiteitsbewijs Artikel 5:17 Inzage van gegevens en bescheiden Artikel 5:18 Onderzoek en monsterneming Artikel 5:19 Onderzoek vervoermiddelen Artikel 5:20 Plicht tot medewerking en verschoningsrecht Titel 5.3 Herstelsancties Afdeling Last onder bestuursdwang Artikel 5:21 Begripsbepaling Artikel 5:22 (Vervallen) Artikel 5:23 Handhaving van de openbare orde Artikel 5:24 Inhoud last onder bestuursdwang Artikel 5:25 Kostenverhaal Artikel 5:26 (Vervallen) Artikel 5:27 Toegang tot plaatsen Artikel 5:28 Verzegelen van gebouwen e.t.q Artikel 5:29 Meevoeren en opslaan van zaken Artikel 5:30 Verkoop van zaken Artikel 5:31 Bestuursdwang in spoedeisende gevallen Artikel 5:31a Verzoek tot toepassen bestuursdwang Artikel 5:31b Toepassing vervalt Artikel 5:31c Concentratieregeling Afdeling Last onder dwangsom Artikel 5:31d Definitie last onder dwangsom Artikel 5:32 Last onder dwangsom Artikel 5:32a Termijn voor uitvoeren last Artikel 5:32b Vaststelling bedrag van dwangsom Artikel 5:33 Betalingstermijn dwangsom Artikel 5:34 Opschorten, verminderen, opheffen Artikel 5:35 Verjaring dwangsom Artikel 5:36 (Vervallen) Artikel 5:37 Invordering dwangsom Artikel 5:38 Beschikking vervalt Artikel 5:39 Concentratieregeling Titel 5.4 Bestuurlijke boete Afdeling Algemene bepalingen Artikel 5:40 Definitie bestuurlijke boete Artikel 5:41 Geen straf zonder schuld Artikel 5:42 Boete vervalt bij overlijden Artikel 5:43 Ne bis in idem-beginsel Artikel 5:44 Verhouding bestuurlijke boeten/strafrechtelijke sancties Artikel 5:45 Vervaltermijn Artikel 5:46 Hoogte bestuurlijke boete Artikel 5:47 Boete vervalt Afdeling De procedure Artikel 5:48 Rapport van de overtreding Artikel 5:49 Inzage dossier/taalhulp Artikel 5:50 Bijzondere regels zienswijze Artikel 5:51 Beslistermijn bestuurlijke boete Artikel 5:52 Extra vormvereisten boetebeschikking Awb, juli 2017 De Langhenkel Groep 11

8 Artikel 5:53 Artikel van toepassing Artikel 5:54 Titel van overeenkomstige toepassing Hoofdstuk 6 Algemene bepalingen over bezwaar en beroep Afdeling 6.1 Inleidende bepalingen Artikel 6:1 Reikwijdte Artikel 6:2 Weigering en stilzitten Artikel 6:3 Voorbereidingshandelingen Afdeling 6.2 Overige algemene bepalingen Artikel 6:4 Het indienen van een bezwaarschrift Artikel 6:5 Inhoud bezwaarschrift Artikel 6:6 Verzuim herstellen Artikel 6:7 Termijn voor indienen Artikel 6:8 Aanvang van de termijn Artikel 6:9 Ontvangst, terpostbezorging en verzendtheorie Artikel 6:10 Voortijdig ingediend bezwaar of beroep Artikel 6:11 Verschoonbare termijnoverschrijding Artikel 6:12 Fictieve weigering Artikel 6:13 Beperking beroepsrecht belanghebbende Artikel 6:14 Ontvangstbevestiging en kennisgeving Artikel 6:15 Doorzendplicht Artikel 6:16 Geen schorsende werking Artikel 6:17 Toezending aan gemachtigde Artikel 6:18 Vervallen Artikel 6:19 Besluit tot intrekking, wijziging of vervanging Artikel 6:20 Het niet tijdig nemen van een besluit Artikel 6:21 Intrekking van bezwaar of beroep Artikel 6:22 Schending vormvoorschrift Artikel 6:23 Vermelding mogelijkheid beroep Artikel 6:24 Schakelbepaling Hoofdstuk 7 Bijzondere bepalingen over bezwaar en administratief beroep Afdeling 7.1 Bezwaarschrift voorafgaand aan beroep bij de bestuursrechter Artikel 7:1 De bezwaarschriftprocedure Artikel 7:1a Rechtstreeks beroep Afdeling 7.2 Bijzondere bepalingen over bezwaar Artikel 7:2 De hoorplicht Artikel 7:3 Afzien van hoorplicht Artikel 7:4 Indiening en inzage van stukken Artikel 7:5 Het horen Artikel 7:6 Afzonderlijk horen Artikel 7:7 Verslag Artikel 7:8 Getuigen en deskundigen Artikel 7:9 Nieuwe feiten en/of omstandigheden Artikel 7:10 Beslistermijnen Awb, juli 2017 De Langhenkel Groep 12

9 Artikel 7:11 Heroverweging Artikel 7:12 Motivering en bekendmaking Artikel 7:13 Adviescommissie Artikel 7:14 Niet van toepassing Artikel 7:14a Aanvrager besluit gelijkgesteld met indiener bezwaarschrift Artikel 7:15 Kosten Afdeling 7.3 Bijzondere bepalingen over administratief beroep Artikel 7:16 Hoorplicht Artikel 7:17 Afzien van horen Artikel 7:18 Indienen en inzage van stukken Artikel 7:19 Het horen Artikel 7:20 Afzonderlijk horen Artikel 7:21 Verslag Artikel 7:22 Getuigen en deskundigen Artikel 7:23 Nieuwe feiten en/of omstandigheden Artikel 7:24 Beslistermijnen Artikel 7:25 De beslissing Artikel 7:26 Motivering en bekendmaking Artikel 7:27 Niet van toepassing Artikel 7:27a Aanvrager besluit gelijkgesteld met indiener beroepschrift Artikel 7:28 Kosten Hoofdstuk 8 Bijzondere bepalingen over de wijze van procederen bij de bestuursrechter Titel 8.1 Algemene bepalingen over het beroep in eerste aanleg Afdeling Bevoegdheid Artikel 8:1 Beroep en beroepsgerechtigden Artikel 8:2 Uitbreidingen beroep Artikel 8:3 Uitzonderingen beroep Artikel 8:4 Uitgezonderde categorieën Artikel 8:5 Negatieve lijst Artikel 8:6 Beroep bij de rechtbank Artikel 8:7 Relatieve competentie Artikel 8:8 Meer dan één bevoegde rechtbank Artikel 8:9 Jurisdictiegeschillen Afdeling Behandeling door een enkelvoudige, meervoudige of grote kamer Artikel 8:10 Enkelvoudige en meervoudige kamer Artikel 8:10a Meervoudige/Grote kamer Artikel 8:11 Gelijkstelling enkel- en meervoudige kamer Artikel 8:12 Rechter-commissaris Afdeling 8.1.2A Conclusie Artikel 8:12a Conclusie Afdeling Verwijzing, voeging en splitsing Artikel 8:13 Verwijzing Artikel 8:13a (Vervallen) Artikel 8:14 Voeging en splitsing Afdeling Wraking en verschoning van rechters Artikel 8:15 Norm voor wraking Awb, juli 2017 De Langhenkel Groep 13

10 Artikel 8:16 Vereisten voor een wrakingsverzoek Artikel 8:17 Berusten in wraking Artikel 8:18 Behandeling wrakingsverzoek Artikel 8:19 Verschoning Artikel 8:20 Behandeling van het verschoningsverzoek Afdeling Partijen Artikel 8:21 Vertegenwoordiging van handelingsonbekwamen Artikel 8:22 Procesonbevoegdheid Artikel 8:23 Vertegenwoordiging van bestuursorganen Artikel 8:24 Bijstand en vertegenwoordiging Artikel 8:25 Weigering van bijstand of vertegenwoordiging Artikel 8:26 Toelating van belanghebbenden als partij Artikel 8:27 Plicht tot verschijnen Artikel 8:28 Schriftelijke inlichtingenplicht Artikel 8:28a Cautie Artikel 8:29 Weigeren stukken te overleggen Artikel 8:30 Medewerking aan deskundigenonderzoek Artikel 8:31 Consequenties bij niet naleving verplichtingen Artikel 8:32 Beperkte kennisneming Afdeling Getuigen, deskundigen en tolken Artikel 8:33 Getuigen Artikel 8:34 Deskundigen Artikel 8:35 Tolken Artikel 8:36 Vergoedingen Afdeling Verzending van stukken Artikel 8:37 Wijze van verzending Artikel 8:38 Terugontvangst Artikel 8:39 Toezending stukken aan de partijen Artikel 8:40 Toezending stukken bij gezamenlijk beroepschrift Artikel 8:40a Elektronisch verkeer met de bestuursrechter Titel 8.2 Behandeling van het beroep in eerste aanleg Afdeling Griffierecht Artikel 8:41 Griffierecht Afdeling 8.2.1a Algemene bepaling Artikel 8:41a Definitieve geschilbeslechting Afdeling Vooronderzoek Artikel 8:42 Indiening verweerschrift en stukken Artikel 8:43 Repliek, dupliek en uiteenzettingen Artikel 8:44 Comparitie tijdens vooronderzoek Artikel 8:45 Inlichtingen verstrekken en stukken inzenden Artikel 8:45a Inlichtingen NMa Artikel 8:46 Getuigenverhoor tijdens vooronderzoek Artikel 8:47 Deskundigenonderzoek Artikel 8:48 Onderzoek door arts-deskundige Artikel 8:49 Benoeming van tolken Artikel 8:50 Descente Artikel 8:51 Descente door gerechtsauditeur of griffier Afdeling 8.2.2a Bestuurlijke lus Artikel 8:51a Gelegenheid tot herstel Artikel 8:51b Mededeling van herstel Awb, juli 2017 De Langhenkel Groep 14

11 Artikel 8:51c Verdere behandeling Artikel 8:51d Opdracht tot herstel Afdeling Versnelde behandeling Artikel 8:52 Beslissing tot versnelde behandeling Artikel 8:53 Stopzetting versnelde behandeling Afdeling Vereenvoudigde behandeling Artikel 8:54 Vereenvoudigde behandeling wegens kennelijkheden Artikel 8:54a Ten onrechte instemming Artikel 8:55 Verzet Afdeling 8.2.4a Beroep bij niet tijdig handelen Artikel 8:55b Termijn van uitspraak Artikel 8:55c Hoogte van dwangsom Artikel 8:55d Termijn voor besluit/nadere dwangsom Artikel 8:55e Verzet Artikel 8:55f Beschikking van rechtswege Afdeling Onderzoek ter zitting Artikel 8:56 Uitnodiging voor de zitting Artikel 8:57 Afdoening zonder zitting Artikel 8:58 Indiening nadere stukken Artikel 8:59 Verschijning in persoon of bij gemachtigde Artikel 8:60 Getuigen, deskundigen en tolken Artikel 8:60a Opmerkingen EC of rvb NMa Artikel 8:61 Zitting en proces-verbaal Artikel 8:62 Openbaarheid van de zitting Artikel 8:63 Horen van getuigen en deskundigen Artikel 8:64 Schorsing onderzoek ter zitting Artikel 8:65 Sluiting onderzoek Afdeling Uitspraak Artikel 8:66 Termijn schriftelijke uitspraak Artikel 8:67 Mondelinge uitspraak Artikel 8:68 Heropening onderzoek Artikel 8:69 Omvang van het geschil Artikel 8:69a Relativiteitsvereiste Artikel 8:70 Dicta Artikel 8:71 Verwijzing naar burgerlijke rechter Artikel 8:72 Gevolgen van gegrondverklaring Artikel 8:72a Rechtbankbeslissing omtrent boete Artikel 8:73 (Vervallen) Artikel 8:73a (Vervallen) Artikel 8:74 Vergoeding griffierecht Artikel 8:75 Proceskostenveroordeling Artikel 8:75a Proceskostenveroordeling bij intrekking beroep Artikel 8:76 Tenuitvoerlegging financiële uitspraak Artikel 8:77 Inhoud van de schriftelijke uitspraak Artikel 8:78 Openbare uitspraak Artikel 8:79 Verzending uitspraak Artikel 8:80 Bekendmaking van uitspraak bij zelf voorzien Afdeling Tussenuitspraak Artikel 8:80a Tussenuitspraak Artikel 8:80b Tussenuitspraak voorafgaand aan zitting Awb, juli 2017 De Langhenkel Groep 15

12 Titel 8.3 Voorlopige voorziening en onmiddellijke uitspraak in de hoofdzaak Artikel 8:81 Voorlopige voorziening Artikel 8:82 Griffierecht bij een voorlopige voorziening Artikel 8:83 Procedure met of zonder zitting Artikel 8:84 Dicta Artikel 8:85 Verval van de voorlopige voorziening Artikel 8:86 Onmiddellijke uitspraak in de hoofdzaak Artikel 8:87 Opheffing en wijziging voorlopige voorziening Titel 8.4 Schadevergoeding Artikel 8:88 Bevoegdheid bestuursrechter Artikel 8:89 Exclusieve bevoegdheid bestuursrechter Artikel 8:90 Verzoekschrift aan bestuursrechter Artikel 8:91 Verzoek schadevergoeding tijdens beroep/hoger beroep Artikel 8:92 Inhoud verzoekschrift Artikel 8:93 Verjaringstermijn BW van overeenkomstige toepassing Artikel 8:94 Overeenkomstige toepassing Artikel 8:95 Veroordeling tot schadevergoeding Titel 8.5 Hoger beroep Artikel 8:104 Wanneer hoger beroep mogelijk Artikel 8:105 Hoger beroep bij wie? Artikel 8:106 Schorsende werking uitspraak rechtbank Artikel 8:107 Mededeling ingesteld hoger beroep Artikel 8:108 Titels overeenkomstig van toepassing Artikel 8:109 Griffierecht Artikel 8:110 Incidenteel hoger beroep Artikel 8:111 Niet-ontvankelijkheid hoger beroep Artikel 8:112 Voorwaarde incidenteel hoger beroep Artikel 8:113 Dicta hogerberoepsrechter Artikel 8:114 Vergoeding griffierecht Artikel 8:115 Terugverwijzing naar de rechtbank Artikel 8:116 Afdoen zonder terugverwijzing Artikel 8:117 Uitspraak door niet bevoegde rechtbank Artikel 8:118 Gevolgen intrekken hoger beroep Titel 8.6 Herziening Artikel 8:119 Herziening Hoofdstuk 9 Klachtbehandeling Titel 9.1 Klachtbehandeling door een bestuursorgaan Afdeling Algemene bepalingen Artikel 9:1 Klachtrecht Artikel 9:2 Zorgplicht behoorlijke klachtafhandeling Artikel 9:3 Geen beroep Afdeling De behandeling van klaagschriften Artikel 9:4 Ontvankelijkheidsvereisten Artikel 9:5 Tegemoetkoming Artikel 9:6 Ontvangstbevestiging Artikel 9:7 De klachtbehandelaar Artikel 9:8 Uitzonderingen op behandelingsplicht Artikel 9:9 Afschrift aan aangeklaagde Awb, juli 2017 De Langhenkel Groep 16

13 Artikel 9:10 Hoorplicht Artikel 9:11 Afdoeningstermijnen Artikel 9:12 Uitslag bevindingen klachtonderzoek Artikel 9:12a Registratie en publicatie Afdeling Aanvullende bepalingen voor een klachtadviesprocedure Artikel 9:13 Toepasselijkheid Artikel 9:14 Aanwijzing klachtadviesinstantie Artikel 9:15 Behandeling van de klacht Artikel 9:16 Extra motiveringsplicht bij afwijken van advies Titel 9.2 Klachtbehandeling door een ombudsman Afdeling Algemene bepalingen Artikel 9:17 Definitie ombudsman Artikel 9:18 Recht om een verzoek in te dienen Artikel 9:19 Doorzending verzoekschrift Artikel 9:20 Kenbaarheidsvereiste Artikel 9:21 Overeenkomstige toepassing Afdeling Bevoegdheid Artikel 9:22 (on)bevoegdheid van de ombudsman Artikel 9:23 Uitzonderingen Artikel 9:24 Termijnen Artikel 9:25 Geen/niet voortzetten onderzoek Artikel 9:26 Onderzoek uit eigen beweging Artikel 9:27 Toetsingscriterium Afdeling Procedure Artikel 9:28 Vereisten aan verzoekschrift Artikel 9:29 Objectiviteitsvereiste Artikel 9:30 Toelichting standpunt Artikel 9:31 Verstrekken van inlichtingen Artikel 9:32 Deskundigen en tolken Artikel 9:33 Vergoeding Artikel 9:34 Descente Artikel 9:35 Mededelen bevindingen Artikel 9:36 Toezending rapport Hoofdstuk 10 Bepalingen over bestuursorganen Titel 10.1 Mandaat, delegatie en attributie Afdeling Mandaat Artikel 10:1 Definitie mandaat Artikel 10:2 Rechtsgevolgen mandaat Artikel 10:3 Hoofdregel en uitzonderingen Artikel 10:4 Mandaat aan niet-ondergeschikten Artikel 10:5 Algemeen en bijzonder mandaat Artikel 10:6 Instructies en inlichtingen Artikel 10:7 Bevoegdheid mandataris Artikel 10:8 Intrekking Artikel 10:9 Ondermandaat Artikel 10:10 Vermelding bestuursorgaan Awb, juli 2017 De Langhenkel Groep 17

14 Artikel 10:11 Ondertekeningsmandaat Artikel 10:12 Schakelbepaling Afdeling Delegatie Artikel 10:13 Definitie delegatie Artikel 10:14 Geen delegatie aan ondergeschikten Artikel 10:15 Wettelijke grondslag Artikel 10:16 Beleidsregels en inlichtingen Artikel 10:17 Delegans verliest bevoegdheid Artikel 10:18 Intrekking delegatie Artikel 10:19 Vermelding delegatiebesluit Artikel 10:20 Overdracht van de bevoegdheid van een derde Artikel 10:21 Overeenkomstige toepassing Afdeling Attributie Artikel 10:22 Instructies/inlichtingenplicht Artikel 10:23 Overeenkomstige toepassing Titel 10.2 Toezicht op bestuursorganen Afdeling Goedkeuring Artikel 10:25 Definitie Artikel 10:26 Wettelijke grondslag Artikel 10:27 Toetsingsgronden Artikel 10:28 Geen onthouding rechterlijk oordeel Artikel 10:29 Gedeeltelijke goedkeuring Artikel 10:30 Gelegenheid tot overleg Artikel 10:31 Beslistermijn, verdaging, fictieve goedkeuring Artikel 10:32 Overeenkomstige toepassing Afdeling Vernietiging Artikel 10:33 Toepassingsbereik Artikel 10:34 Wettelijke grondslag Artikel 10:35 Toetsingsgronden Artikel 10:36 Gedeeltelijke vernietiging Artikel 10:37 Geen vernietiging rechterlijk oordeel Artikel 10:38 Geen vernietiging Artikel 10:39 Besluit tot het verrichten van een privaatrechtelijke rechtshandeling Artikel 10:40 Na einde schorsing geen vernietiging meer Artikel 10:41 Gelegenheid tot overleg Artikel 10:42 Gevolgen van vernietiging Afdeling Schorsing Artikel 10:43 Bevoegdheid tot schorsing Artikel 10:44 Duur van de schorsing Artikel 10:45 Overeenkomstige toepassing Hoofdstuk 11 Slotbepalingen Artikel 11:1 (Vervallen) Artikel 11:2 Aanpassing bedragen in deze wet Artikel 11:3 Nummering Artikel 11:4 Citeertitel Awb, juli 2017 De Langhenkel Groep 18

15 Bijlagen Bijlage I: Regeling rechtstreeks beroep Bijlage II: Bevoegdheidsregeling bestuursrechtspraak Bijlage III: Regeling verlaagd griffierecht Procesregeling Bestuursrecht Besluit proceskosten bestuursrecht (geldig vanaf ) Bijlage bij Besluit proceskosten bestuursrecht Procesregeling Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, de Centrale Raad van Beroep en het College van Beroep voor het bedrijfsleven 2014 (Procesregeling bestuursrechterlijke colleges 2014) Wet Openbaarheid van Bestuur Besluit tarieven openbaarheid van bestuur Algemene termijnenwet Praktijkschema's Praktijkschema handhaving Praktijkschema last onder dwangsom Praktijkschema last onder bestuursdwang Praktijkschema Wet dwangsom bij niet tijdig beslissen Praktijkschema bezwaarprocedure Praktijkschema rechtstreeks beroep Praktijkschema Uniforme openbare voorbereidingsprocedure Schema bestuurlijke boete < Schema bestuurlijke boete > Praktijkschema bestuursrechtelijke geldschulden Awb, juli 2017 De Langhenkel Groep 19