De uitdaging van infrastructurele projecten beschouwingen op basis van 13 jaar wegenaanleg bij de Provincie Limburg

Transcriptie

1 De uitdaging van infrastructurele projecten beschouwingen op basis van 13 jaar wegenaanleg bij de Limburg 21 maart 2013 Eindhoven R. Tilmans Projectingenieur Groen Limburg Limburg 1

2 Introductie Belangrijke gebeurtenissen afgelopen decennia Gerealiseerde en geplande projecten sinds 2000 Invloed van deze gebeurtenissen op: veranderde positie van natuur in planprocessen; natuuronderzoeken; opgaven voor mitigatie en compensatie; uitvoering van mitigerende en compenserende maatregelen. Limburg 2

3 Belangrijke gebeurtenissen afgelopen decennia 1967: Natuurbeschermingswet: zowel gebieds- als soortbescherming Jaren 70: toenemende aandacht voor de achteruitgang van dassen: 74 eerste faunapassages 1979: Vogelrichtlijn (VR) en Verdrag van Bern Jaren 80: ecologie gaat rol spelen bij het beleid van RWS en MER s. 88: eerste ecoducten 1990: Natuurbeleidsplan 1992: Habitatrichtlijn (HR) 1995: Structuurschema Groene Ruimte: Nee, tenzij (EHS) en natuurcompensatiebeginsel 1997: Provinciale Natuurcompensatieregeling (Limburg) 1998: Natuurbeschermingswet: accent op gebiedsbescherming 1999: Uitspraak RvSt inzake Avantis en hamster (korenwoof) 2002: Flora- en faunawet: accent op soortbescherming 2005: HR en VR in Natuurbeschermingswet verwerkt. Limburg 3

4 Gerealiseerde en geplande projecten sinds 2000 Gerealiseerd: 8 provinciale wegen; ca 90 ha natuurcompensatiegebieden; Faunapassages w.o. 1 ecoduct, 4 grote beekkruisingen Gepland: 2 provinciale wegen; > 165 ha natuur (waarvan inmiddels ca 60 ha aangelegd); 4 ecoducten, 3 grote beekkruisingen, 3 grote faunatunnels. Limburg 4

5 Invloed op veranderende positie van natuur in planprocessen (I) Illustratief N293-noord: Bos- versus Bundelingsalternatief (2000) LNV: geen weg door Melickerheide Kritische houding LNV resulteert ook in: extra impuls voor natuur, 400 ha extra natuur naast compensatie en EHS): Integrale Natuurvisie Oost-Roermond e.o (2000); afstemming tussen initiatiefnemers verschillende projecten; opstellen methodiek voor natuurcompensatie (2001) Keerpunt bij provincie: natuur wordt volwaardiger en serieuzer meegenomen in toekomstige planprocessen. Limburg 5

6 Bundelingsalternatief Bosalternatief Limburg 6

7 Limburg 7

8 Buitenring Parkstad Limburg Limburg

9 Invloed op veranderende positie van natuur in planprocessen (II) 10 jaar later: Vb. Buitenring Parkstad Limburg. December 2011: RvSt vernietigt Prov. Inpassingsplan Buitenring Parkstad: onvoldoende inzicht in gevolgen stikstofdepositie voor de N2000-gebieden Planreparatie ( 12,6 miljoen): (Tijdelijke) reductie snelheid van 100 naar 80 km/uur bij N2000-gebieden; Verwerving van 40ha (stikstofbelastende) landbouwgrond tbv natuur; Aanbrengen scherm bij N-gevoelige vegetaties van de N2000-gebieden; Verbreding van ecoduct van 15 naar 50 meter Kwaliteitsimpuls ( 8,2 miljoen): niet verplicht ecoduct, renaturatie Rode Beek. Limburg 9

10 Invloed op veranderende positie van Conclusie: natuur in planprocessen (III) Inbedding natuur in planproces groeit maar kan beter Verzet leidt achteraf tot extra impuls voor natuur Toenemende kennis over flora, fauna, ecosystemen en milieucondities geven natuurorganisaties vaak succesvol handvat bij een eventuele rechtsgang Natuur in toenemende mate belangrijkste afbreukrisico bij infrastructurele projecten hogere kosten (onderzoeken) en meer capaciteit (betrokken disciplines). Limburg 10

11 Invloed op natuuronderzoeken Regelgeving, jurisprudentie, groeiende ecologische kennis leiden tot uitgebreidere, kostenverhogende onderzoeken en updates compensatiemethodiek Tijdspanne en onderzoeksgebied langer en groter Naast verspreiding ook meer populatie(trend)onderzoek en onderzoek naar functionaliteit maatregelen Focus ligt niet op alle kritische soorten (bv. akkervogels). Limburg 11

12 Invloed op opgaven mitigatie en compensatie (I) Steeds beter wetenschappelijk onderbouwd Vrijblijvendheid passé: ontheffing en bestemmingsplan Kansen ontsnippering bestaande wegen en realisatie verbindingszones Compensatie/mitigatie nabij ingreep verplicht vanuit wetgeving wensen om deze elders te realiseren. Limburg 12

13 Invloed op opgaven mitigatie en compensatie (II) Locaties bij voorkeur nabij EHS, in POG en met potenties voor natuurdoeltypen die verloren gaan Meer verweving EHS- en FFwet-compensatie Geluidsreductie inzetten voor kwaliteitsverbetering Grondverwerving moeilijk, alternatief is gronden gemeenten. Limburg 13

14 Invloed op de uitvoering van mitigerende en compenserende maatregelen (I) Terechte kritiek natuurorganisaties en Zuidelijke Rekenkamer op te laat of zelfs niet compenseren BPL: vooraf mitigeren en compenseren ipv achteraf Waardevrij maken tracé complexer en arbeidsintensief: vb netten over bomen om vogels te beletten te nestelen, tijdig ophangen nestkasten ook bij particulieren. Limburg 14

15 Limburg

16 Invloed op de uitvoering van mitigerende en compenserende maatregelen (II) Soms unieke of niet beproefde maatregelen introduceren: Limburg 16

17 Hop-overs N296 en N297 (2003) Limburg

18 Ecombiduct Impression by Heusschen-Copier Limburg

19 Situatie april 2006 Foto: M. van Berne Situatie april 2007 Foto: R. Tilmans Situatie april 2007 Foto: R. Tilmans Monitoring mei 2006 Foto: R. Tilmans Limburg

20 Voorschrijven autochtoon en biologisch plantmateriaal (2003) Limburg 20

21 Nieuwste uitdaging? Dassenkelder Limburg 21

22 Vragen? Limburg 22