Samenwerkingsverband Voortgezet onderwijs Brabant noordoost

Transcriptie

1 Samenwerkingsverband Voortgezet onderwijs Brabant noordoost

2 School- en locatienaam Directeur: Twan van den Broek Zorgcoördinator(en): Wim de Poot Bezoekadres: Middingstraat EJ Ravenstein Tel.: inforavenstein@hethooghuis.nl 2

3 1 Inhoudsopgave 1 Inhoudsopgave 3 2 Inleiding Wat is een schoolondersteuningsprofiel? 4 3 De school en de ondersteuningsstructuur Visie van de school op onderwijs en ondersteuning Onderwijsaanbod De ondersteuningsstructuur Organisatie van de ondersteuning Het zorgadviesteam (ZAT) Samenwerking met ouders en leerling Beschikbare protocollen in het kader van ondersteuning 7 4 Inhoud van de ondersteuning Basisondersteuning Thema s in de basisondersteuning Toelichting op activiteiten in de basisondersteuning Ontwikkelambities van de school op het gebied van de basisondersteuning Extra ondersteuning Extra ondersteuning in de school Samenwerking in het kader van interne extra ondersteuning Ontwikkelambities van de school op het gebied van interne extra ondersteuning Als de school (tijdelijk) onvoldoende ondersteuning kan bieden 13 5 Bijlagen 14 3

4 2 Inleiding Wat is een schoolondersteuningsprofiel? Het schoolondersteuningsprofiel is een beschrijving van de voorzieningen die zijn getroffen voor leerlingen die extra ondersteuning behoeven. Deze voorzieningen kunnen eventueel in samenwerking met ketenpartners worden geboden. De basisondersteuning die binnen het samenwerkingsverband op iedere school wordt geboden wordt eveneens in de beschrijving opgenomen. (Referentiekader Passend Onderwijs) Samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs (SWV VO 30 06) is een stichting waar alle scholen voor voortgezet (speciaal) onderwijs in de gemeenten Oss, Uden, Veghel en Bernheze aan verbonden zijn. Een samenwerkingsverband is wettelijk verplicht om afspraken te maken over hoe passend onderwijs gerealiseerd wordt voor álle leerlingen in de regio. Meer informatie over het samenwerkingsverband en de afspraken die gemaakt zijn is te vinden in het ondersteuningsplan. Dit is te downloaden van de website ( In dit schoolondersteuningsprofiel worden achtereenvolgens de volgende onderwerpen beschreven: Een korte beschrijving van de school en haar ondersteuningsstructuur; De regionale afspraken over de basisondersteuning en de wijze waarop deze school daar uitvoering aan geeft; Werkwijze in het geval de leerling extra ondersteuning nodig heeft. 4

5 3 De school en de ondersteuningsstructuur In dit hoofdstuk is een beknopte beschrijving te vinden van de school. Voor uitgebreidere informatie wordt verwezen naar de schoolgids, het schoolplan en de website ( 3.1 Visie van de school op onderwijs en ondersteuning Het Hooghuis is een onderwijsinstelling, waar we werken vanuit gezamenlijke waarden, met respect voor ieders eigenheid, aan onze ontplooiing c.q. ontwikkeling. Daarin krijgt iedereen de ruimte gelukkig te worden. 3.2 Onderwijsaanbod VMBO gemengde en theoretische leerweg. 3.3 De ondersteuningsstructuur In onderstaande afbeelding staat schematisch weergegeven hoe de ondersteuningsstructuur er op het niveau van het samenwerkingsverband uitziet. Voor nadere toelichting wordt verwezen naar het ondersteuningsplan van dit samenwerkingsverband (te downloaden van 5

6 Schooloverstijgende setting Regulier VO Basisondersteuning (met middelen van de school) Paragraaf 4.1 Preventie & signaleren: Voor elke leerling Licht curatief: Voor specifieke leerlingen Extra ondersteuning (met middelen van het SWV) Paragraaf 4.2 Lichte extra ondersteuning Zware extra ondersteuning Curatief: Intern arrangement Curatief: Tijdelijke plaatsing in tussenvoorziening* Curatief: Onderwijs in het VSO* *Tussenvoorzieningen en het VSO bieden basisondersteuning met daar bovenop een aanbod voor extra ondersteuning. In hoofdstuk 4 staat beschreven hoe de school de afspraken op het niveau van het samenwerkingsverband vorm geeft. Hieronder staat de ondersteuningsstructuur van de school beschreven Organisatie van de ondersteuning De mentor is de spil van de begeleiding. Daarnaast hanteren we 5 niveaus van zorg. Niveau 1: algemene zorg in de groep: onderwijs, dat zoveel mogelijk is aangepast aan de onderwijsbehoeften van de leerlingen. (komt bij de leerlingbespreking aan bod) Niveau 2: extra zorg in de groep. ( pedagogisch, didactisch en /of motorisch). Lichte individuele achterstanden/problemen worden door de leerkracht in de groep begeleid/ondersteund. (komt bij de leerlingbespreking aan bod) Niveau 3: speciale zorg na intern onderzoek. Bij handelingsverlegenheid op niveau 2 wordt een leerling (na schriftelijke toestemming van de ouder(s)) in het Zorg Advies Team (ZAT) besproken. (Zie 3.3.2) Handelingsadviezen worden door de mentor met leerling en ouders gecommuniceerd en verwerkt in een HP/OPP. Indien nodig wordt een toelaatbaarheidsverklaring voor extra ondersteuning bij het Samenwerkingsverband aangevraagd. Afhankelijk van de gemaakte afspraken gaat de orthopedagoog, psycholoog, schoolmaatschappelijk werker, jeugdarts, ambtenaar leerplicht, of docent aan de slag. Na 6

7 uitvoering van gemaakte afspraken volgt de evaluatie in het ZAT, zodat afspraken kunnen worden bijgesteld. Niveau 4: speciale zorg na extern onderzoek. (Via ZAT) Als er nog handelingsverlegenheid blijft bestaan, is met toestemming van de ouders verder extern onderzoek mogelijk. De SMW en/of zorgcoördinator legt i.s.m. de ouders de contacten voor verder extern onderzoek/analyse om een beter beeld te krijgen van de zorgvraag/mogelijk zorgaanbod. Niveau 5: de zorg op externe locatie. (via ZAT) Als een leerling onvoldoende ondersteuning op niveau 1 t/m 4 kan worden geboden, kan een plaatsing op een andere locatie worden gerealiseerd. ( b.v. rebound of Den Bongerd) Het zorgadviesteam (ZAT) Als de zorgbehoefte van een leerling groter is dan de mentor en de vakdocenten tijdens de lessen kunnen geven, wordt de leerling (met medeweten en na schriftelijke toestemming van de ouder(s) besproken in het ZAT. Het ZAT bestaat standaard uit de schoolpsycholoog, de school maatschappelijk werker, de vertrouwenspersoon, iemand van de schoolleiding, de betreffende mentor en de zorgcoördinator, die het overleg voorzit. Indien nodig schuift bij dit overleg de jeugdarts en/of de ambtenaar leerplichtzaken aan Samenwerking met ouders en leerling De mentor is de spil van de begeleiding. Is de belangenbehartiger van de ontwikkeling van de leerling binnen de schoolorganisatie en is de tussenpersoon tussen thuis en school. Omdat op onze locatie de mentor de groep/mentor leerling in principe de gehele schoolloopbaan meeneemt kan de afstemming/begeleiding/samenwerking met leerling en ouders verder geoptimaliseerd worden. Steeds staan hierbij de vragen centraal: wat heeft de leerling nodig? En wat kan de school hierin betekenen? Beschikbare protocollen in het kader van ondersteuning De school voorziet in onderstaande protocollen: Dyslexieprotocol Protocol medisch handelen en handelen bij ziekte Verzuimprotocol Protocol schoolveiligheidsplan(o.a. pestprotocol) Deze protocollen zijn genoemd in de bijlage / staan op de site van onze school. 7

8 4 Inhoud van de ondersteuning 4.1 Basisondersteuning Binnen het samenwerkingsverband van middelbare scholen in Oss, Uden, Veghel en Bernheze zijn afspraken gemaakt over de basisondersteuning die alle scholen aanbieden aan leerlingen. De afspraak over de kwaliteit van het onderwijsproces luidt als volgt: De scholen van SWV VO dragen zorg voor een kwalitatief goede primaire onderwijsomgeving, waarin voldoende aandacht is voor preventie van leer-, sociaal-emotionele en gedragsproblemen. Er wordt op een passende wijze omgegaan met verschillen tussen leerlingen, zodat zowel de leerlingen die extra instructie nodig hebben als de leerlingen die gebaat zijn bij verrijking of verdieping (ten opzichte van het schoolniveau) bediend worden. Hieronder staat schematisch weergegeven op welke thema s basisondersteuning wordt geboden binnen dit samenwerkingsverband en hoe deze school daar uitvoering aan geeft. De activiteiten en voorzieningen binnen de basisondersteuning worden door de school georganiseerd met eigen middelen. Voor de meeste leerlingen is dit voldoende om hun schoolloopbaan op onze school succesvol te doorlopen. Na het overzicht is toelichting te vinden op de activiteiten die in het schema genoemd worden. Ook geeft de school daar toelichting op haar ontwikkelambities 1 t.a.v. de basisondersteuning. De kwaliteit van het reguliere onderwijsproces is voor de overzichtelijkheid niet in onderstaande schema opgenomen. Dit wordt beoordeeld door de onderwijsinspectie. Meer informatie hierover is te vinden op 1 Alle scholen in het samenwerkingsverband moeten voldoen aan de norm voor basisondersteuning. Ontwikkelambities hebben betrekking op de activiteiten die de school uitvoert om de kwaliteit van de basisondersteuning verder te verhogen. 8

9 A Thema s in de basisondersteuning Ondersteuning aan leerlingen met leerproblemen, o.a. bij ernstige lees- en/of spellingsproblemen en dyslexie, ernstige rekenproblemen en dyscalculie, en problemen in de informatieverwerking, concentratie en planning. Concretisering van de afspraken in het Hoe de school hier werk van maakt Ontwikkelambitie samenwerkingsverband (preventief en licht curatief) Uitvoerige intake. Handelingsplanning in Volgen en signaleren van leerlingen met leerproblemen. groepen en individueel. Planmatig werken. Begeleidingslessen in de onderbouw. Ondersteuning gericht op het versterken van de Taalbeleid binnen de locatie. Extra taalvaardigheid. taallessen klas 1, 2 en 3. Werken met en volgens protocol dyslexie: faciliteiten en hulpmiddelen. Ondersteuning gericht op het versterken van de rekenvaardigheid. Werken met en volgens protocol dyscalculie: faciliteiten en hulpmiddelen. Begeleiden van leerlingen bij het leren leren. Aandacht voor leerlingen die op specifieke leergebieden extra instructie en begeleiding nodig hebben. Aandacht voor leerlingen die op specifieke leergebieden extra uitdaging nodig hebben. Gebruik maken van ClaroRead en grootschrift met daarnaast tijdsverlenging. Leren omgaan met dyslexie middels scholing in de onderbouw. Begeleidingslessen in de onderbouw en extra rekenlessen in klas 1, 2 en 3. Gebruik maken van rekenmachine en tijdverlenging bij wiskunde en economie Ondersteuning middels mentorlessen en vaklessen Zowel in de les individueel en in groepsverband als buiten de les in de begeleidingslessen. Verrijkingslessen/ differentiatie/havo stof klas 2. Begeleiding van HAVO leerlingen, door medewerker van HAVO locatie, in klas 2 om tot een goede( en weloverwogen) overstap te komen 9

10 B Ondersteuning aan leerlingen met sociaal-emotionele problematiek en internaliserende gedragsproblemen 2, o.a. milde vormen van angst en onzekerheid, zoals faalangst, examenvrees en keuzeproblemen, moeite in de sociale omgang met leeftijdsgenoten en volwassenen, en belemmeringen door een gebrek aan onderwijsmotivatie. Concretisering van de afspraken in het samenwerkingsverband Signaleren van leerlingen met sociaal-emotionele problematiek en/of internaliserende gedragsproblemen. Hoe de school hier werk van maakt (preventief en licht curatief) Uitgebreide intake en warme overdracht aanleverende school. Voortgangsgesprekken leerling met mentor. Afname SAQI. Tussentijdse individuele leerlingbespreking en ouder leerling mentor (OLM) gesprekken. Begeleiding van leerlingen met faalangst/examenvrees. Speciale training intern Ondersteuning van leerlingen met keuzeproblemen. Decaan/trajectbegeleiding/mentor Ondersteuning bij het ontwikkelen en versterken van sociale vaardigheden. Speciale training intern Aandacht voor het bevorderen van schoolmotivatie. Mentorlessen/mentorgesprekken C D Aandacht voor het bevorderen van sociale veiligheid in de groep/school. Aandacht voor het voorkomen van gedragsproblemen in en buiten de klas. Maatregelen voor leerlingen die tijdelijk niet in de klas kunnen zijn als gevolg van storend gedrag voor zichzelf of anderen. Mentorlessen/ methode Tumult. Klasse contract/omgangsregels. Coaching. Samenwerkingsopdrachten. Sociale vaardigheidstraining. Mentorlessen. Klasse contract/ Omgangsregels Melden bij leerlingbegeleider. Gesprek en werken in een werkruimte buiten de groep. Ondersteuning aan leerlingen met lichamelijke beperkingen, o.a. bij milde auditieve, visuele of motorische beperkingen, bij milde spraaktaal belemmeringen, en bij milde belemmeringen als gevolg van een medische conditie. Concretisering van de afspraken in het samenwerkingsverband Werken met en volgens een protocol medisch handelen en handelen bij ziekte. Fysieke toegankelijkheid van het gebouw voor leerlingen met een lichamelijke beperking. Beschikbaarheid van hulpmiddelen en aangepast lesmateriaal voor leerlingen met een lichamelijke beperking. Hoe de school hier werk van maakt (preventief en licht curatief) Zie protocol. Daarnaast maatwerkafspraken met leerling/ouders/mentor/docent Onderwijs wordt gelijkvloers gegeven Maatwerk-afspraken met leerling/ouders/mentor/docent Ontwikkelambitie Ondersteuning als er bij de leerling sprake is van externaliserende 3 gedragsproblemen, o.a. bewegingsonrust, impulsiviteit, mild opstandig gedrag, en problemen in de sociale afstemming (ongepast gedrag). Concretisering van de afspraken in het samenwerkingsverband Hoe de school hier werk van maakt (preventief en licht curatief) Ontwikkelambitie Uitgebreide intake en warme overdracht Signaleren van leerlingen met externaliserende aanleverende school. Lesobservaties. gedragsproblemen. Tussentijdse leerling besprekingen. Ontwikkelambitie 2 Internaliserend wil zeggen dat het probleemgedrag naar binnen, op zichzelf, gericht is. 3 Externaliserend wil zeggen dat het probleemgedrag naar buiten, op anderen, gericht is. 10

11 Begeleiding van leerlingen met spraaktaal belemmeringen. Samenwerking met ketenpartners in de signalering en begeleiding van leerlingen met fysiek-medische problematiek, bijvoorbeeld GGD en ambulante begeleiding. Maatwerk-afspraken met leerling/ouders/mentor/docent Indien actueel, dan wordt in het ZAT bekeken wat nodig is, en of wij ( i.s.m. ketenpartners) die begeleiding kunnen bieden. E Ten aanzien van problemen die zich (voornamelijk) afspelen op andere levensgebieden dan het onderwijsproces hebben scholen een signalerende functie in samenwerking met ketenpartners. Concretisering van de afspraken in het samenwerkingsverband Goed functionerende ondersteuningsstructuur in de school. Afstemming met ketenpartners in het ZAT. Hoe de school hier werk van maakt (preventief en licht curatief) Naast de mentor als eerste aanspreekpunt voor leerling en ouders, hebben we op school een vertrouwenspersoon, een schoolpsycholoog, een decaan en een zorg coördinator. Zowel leerlingen, ouders als onderwijzend en niet onderwijzend personeel kunnen op deze personen in de school een beroep doen. Daarnaast is een leidinggevende binnen de locatie voor consultatie/afstemming beschikbaar De ketenpartners van de school komen minstens 3 keer per jaar tijdens het zorgbreedte team overleg o.l.v. de zorg coördinator bij elkaar. De schoolmaatschappelijk werker, jeugdverpleegkundige, jeugdarts, schooladoptant/politie Ontwikkelambitie Toelichting op activiteiten in de basisondersteuning In de onderbouw krijgen de leerlingen 1 lesuur in de week extra ondersteuning op het gebied van begrijpende lezen/spelling/rekenen/wiskunde/engels/planningsvaardigheden. Uitgangspunt hierbij is de onderwijsbehoefte van de leerling. N.a.v. de inventarisatie van de intakegegevens/resultaten van de lln. kan er 2 keer per jaar overgestapt worden naar een andere begeleidingsgroep. Leerlingen die extra hulp nodig hebben in de ontwikkeling van sociale vaardigheden kunnen gebruik maken van de sociale vaardigheidstraining. Leerlingen die last hebben van faalangst en/of examenvrees, worden ondersteund middels de BOF ( Bewust Omgaan met Faalangst) training of de examenvrees training Ontwikkelambities van de school op het gebied van de basisondersteuning We willen met elkaar een lerende organisatie zijn, waarbij ons streven is om sterker te worden. De goede dingen samen steeds beter doen. Planmatig werken met reflectie van onszelf en reflectie van anderen, zodat de leerlingen steeds meer krijgen wat ze nodig zijn. Dat geldt zowel didactisch als pedagogisch. Het expertisecentrum van het samenwerkingsverband, maakt samen met ons afspraken over de ondersteuningsvragen van de school 11

12 4.2 Extra ondersteuning Extra ondersteuning in de school Als de activiteiten in de basisondersteuning onvoldoende ondersteuning bieden aan de leerling om succesvol te zijn op school, kunnen bij het samenwerkingsverband middelen voor extra ondersteuning aangevraagd worden. Dit is gebonden aan bepaalde voorwaarden. Zodra er een vermoeden is dat een leerling extra ondersteuning nodig heeft zal de zorgcoördinator in samenwerking met de mentor contact opnemen met ouders en leerling om dit te bespreken. Het zorgadviesteam van de school (ZAT) stelt vast welke onderwijsondersteuningsbehoefte de leerling heeft en beschrijft dit in het ontwikkelingsperspectief (OPP). De Commissie Ondersteuningstoewijzing (COT) van het samenwerkingsverband kijkt of aan de voorwaarden voor de toekenning van middelen voor extra ondersteuning is voldaan. Scholen hebben een grote mate van vrijheid in het bepalen hoe zij de extra ondersteuning vorm geven in hun school. Zo kunnen scholen maatwerk bieden voor de leerling passend bij de specifieke kenmerken van leerling en school Samenwerking in het kader van interne extra ondersteuning In het realiseren van extra ondersteuning in de school werken wij samen met de volgende organisaties: Organisatie Toelichting De Berkenschutse LWOE Expertise op het gebied van leerlingen met epilepsie en aanverwante neurologische stoornissen. Team Onderzoek & Expertise Team van het samenwerkingsverband met brede expertise op het gebied van didactische en sociaalemotionele ontwikkeling van leerlingen, alsook schoolontwikkeling. Ondersteuningsteam SWV VO Team van het samenwerkingsverband dat de school kan begeleiden om te komen tot een passend arrangement voor extra ondersteuning. Basisteam Jeugd & Gezin Team van gemeentelijke ketenpartners, dat betrokken is bij signalering en begeleiden van opvoed- en opgroeivraagstukken in het gezin. Bij extra zorgvragen m.b.t. epilepsie hebben we contact/worden we ondersteund door de collega s van De Berkenschutse Zowel leerlingen als collega s op onze school worden ondersteund, door de deskundigen van Team, Onderzoek en expertise. Het Samenwerkingsverband staat de school met raad en daad bij m.b.t. aanvraag / uitvoering aanvullende ondersteuning van leerlingen en collega s De school maatschappelijk werker is op onze locatie een belangrijke adviseur en brug tussen school en gezin m.b.t. opvoed- en opgroeivraagstukken. Zowel leerlingen, 12

13 ouders als collega s van de locatie kunnen een beroep op de SMW doen. Het basisteam Jeugd en gezin kan door de SMW worden ingeschakeld Ontwikkelambities 4 van de school op het gebied van interne extra ondersteuning Leerlingen die niet zo lekker in hun vel zitten waardoor ze minder goed tot leren komen/lessen missen, proberen we eerder in beeld te brengen middels tussentijdse screening/meting in samenwerking met de GGD en vervolggesprekken met onze schoolpsycholoog. Na overleg met ouders bestaat daarna de mogelijkheid om op school een training Een sprong voorwaarts te volgen Als de school (tijdelijk) onvoldoende ondersteuning kan bieden Als ook extra ondersteuning binnen de school onvoldoende is voor de leerling om succesvol te kunnen zijn op school, kan de school een beroep doen op externe voorzieningen in de regio. Het vaststellen van de schooloverstijgende onderwijsondersteuningsbehoefte vindt plaats in het ZAT in nauw overleg met leerling en ouders en ook hier beoordeelt de COT de aanvraag. Op de website van het samenwerkingsverband ( is meer informatie te vinden over de regionale bovenschoolse voorzieningen. 4 Ontwikkelambities hebben in deze paragraaf betrekking op de activiteiten die de school uitvoert om leerlingen in de school extra ondersteuning te bieden met middelen van het samenwerkingsverband. Het kan gaan om het versterken van bestaande voorzieningen alsook over het ontwikkelen van trajecten voor nieuwe doelgroepen. 13

14 5 Bijlagen Dyslexieprotocol Protocol medisch handelen en handelen bij ziekte Verzuimprotocol Protocol schoolveiligheidsplan 14