INFORMATIENOTITIE. College van Burgemeester en Wethouders. Aanvullende rapportage NEWAE, projectnummer 18NW02501

Transcriptie

1 INFORMATIENOTITIE AAN VAN ONDERWERP Aan de leden van de Gemeenteraad College van Burgemeester en Wethouders Kunstgrasvoetbalmat - infillmateriaal DATUM 12 februari 2019 BIJLAGE Aanvullende rapportage NEWAE, projectnummer 18NW02501 REGISTRATIENUMMER GEM / Investeren in buitensport Op 31 januari 2019 heeft de gemeenteraad besloten om een investeringsprogramma buitensport voor de buitensportvoorzieningen uit te gaan voeren. In het raadsbesluit is opgenomen dat dit investeringsprogramma een aantal vervangingen en een aantal moderniseringen bevat, waaronder het vervangen van bestaande kunstgras/kunststof- toplagen van buitensportvoorzieningen. In de komende vier jaar worden er zeven voetbalvelden voorzien van een (nieuwe) kunstgrastoplaag, waarvan twee voetbalvelden in 2019 (gevolgd door twee voetbalvelden in 2020, een voetbalveld in 2021, twee voetbalvelden in ). Op 31 januari 2019 heeft de gemeenteraad eveneens het volgende amendement vastgesteld: Het op een zo eenduidig mogelijke manier realiseren van de toplaag bij alle verenigingen waarbij technisch eenvoud, speelkwaliteit, onderhoudbaarheid, duurzaamheid en kosteneffectiviteit in balans worden gebracht over de gehele levenscyclus. Type kunstgrasmat en infillmateriaal Het strategische bestuursbesluit is genomen op 31 januari Het college kan, op basis van haar eigen bevoegdheid, een tactisch besluit nemen over de keuze voor het type kunstgrasmatinfillmateriaal in Het college informeert de gemeenteraad over de overwegingen van haar nadere tactische besluit, in deze onderhavige informatienotitie. De gemeente Culemborg heeft een duurzaamheidsambitie en met het oog op deze ambitie is het wenselijk om, bij het zoeken van de betreffende balans, de relevante ontwikkelingen met betrekking tot productinnovaties van alternatieve kunstgrasmatten-infillmaterialen, een plek te geven in de tactische besluitvormig over de keuze voor het type kunstgrasmat-infillmateriaal in Afwegingskader kunstgrasmat en infillmateriaal Het college heeft een afwegingskader op laten stellen met alle typen kunstgrasmatteninfillmaterialen. Dit betreft ondermeer een afwegingsmatrix met op de x-as alle typen 1 In de Jaren 2020 en 2022 worden de kleinere junior/kaboutervoetbaltrapveldjes eveneens in het werk meegenomen.

2 kunstgrasmatten-infillmaterialen en op de y-as een groot aantal wegingsaspecten. In iedere matrixcel is een score te vinden die is opgesteld door een externe materiedeskundige adviseur. De betreffende adviseur heeft eveneens een aantal afwegingen en een aanbeveling opgesteld. Daarnaast is ter referentie contact gezocht met de sportbond KNVB, de brancheorganisatie BNSC en de Vereniging Sport en Gemeenten VSG. In bijlage 1 bij deze informatienotitie is de ingevulde afwegingsmatrix opgenomen, als onderdeel van een aanvullende notitie van adviesbureau NEWAE. Tot slot is er wederom contact gezocht met de besturen van de voetbalverenigingen Focus07 en CVV Vriendenschaar. Gewogen keuze 1: SBR rubbergranulaat Het gewogen oordeel van het college is dat voor de geplande vervangingen in 2019, de keuze voor een kunstgrasmat met een >55 mm vezel ingestrooid met SBR rubbergranulaat, de meest optimale keuze is. SBR rubbergranulaat is het meest rendabele infill materiaal met de beste sporttechnische eigenschappen, en SBR rubbergranulaat voldoet aan de vigerende Europese gezondheids- en milieu normen. Een keuze voor SBR rubbergranulaat sluit aan bij het amendement om de betreffende toplagen op een zo eenduidig mogelijke manier te realiseren. Een kunstgrasmat met een >55 mm vezel ingestrooid met SBR rubbergranulaat, behoudt gedurende de gehele levenscyclus van het kunstgrasveld haar sporttechnische eigenschappen. Op dit moment is de informatie dat het kurk-infillmateriaal na een periode van 5 jaar naar verwachting verpulvert en dientengevolge noodgedwongen moet worden vervangen. Op dit moment is de informatie dat het non-infill alternatief te wensen over laat qua speelkwaliteit (spelers ervaren het noninfillveld onder meer als te glad ). Op dit moment is de informatie dat het EPDM-infillmateriaal binnen de levenscyclus compacteert (verhardt) en dat in algemene zin kunstgrasmatten ingestrooid met alternatieve infillmaterialen, zich gedurende de gehele levenscyclus nog niet bewezen hebben. Het college heeft afgelopen week gesproken met vertegenwoordigers van de gebruikmakende voetbalverenigingen. De gebruikmakende voetbalverenigingen hebben, op basis van bovenstaande informatie, de voorkeur uitgesproken voor SBR rubbergranulaat. Gewogen keuze 2: productontwikkeling non-infill op de voet volgen Het meest duurzame alternatief van een kunstgrasmat ingestrooid met SBR rubbergranulaat, is een kunstgrasmat zonder infillmateriaal: een non-infill-veld. In Nederland zijn er op een zeven-tal plekken non-infill-velden aangelegd, van kleine trapveldjes tot enkele wedstrijdvelden. De KNVB heeft deze velden de pilot-status meegegeven. De algemene conclusie is dat deze innovatieve velden in de huidige productontwikkelings-fase last hebben van kinderziekten en nog geen stabiele resultaten laat zien (met het oog op de mix van wegingsfactoren waaronder speelkwaliteit). Het college is bekend met het (wens)beeld dat geschetst wordt door de producenten van non-fillvelden: Non-infill-velden zijn in de toekomst beter te recyclen tot producten die onder andere weer bij realisaties en renovaties van kunstgrasvelden zijn toe t e passen. De oplossing is gecombineerd met optimale sporttechnische performance, speelcomfort en veiligheid voor spelers en milieu. 2 Het college spreekt graag af dat zij de productontwikkeling van non-infill-velden op de voet volgt. Dit betekent dat het college, ter voorbereiding van de vervangingsjaarschijven , uitdrukkelijk de toets doet naar de actuele stand van zaken met betrekking tot de productontwikkeling van non-infill-velden. Op het moment dat er een non-infill-veld op de markt komt met stabiele resultaten, is het college bereid om het betreffende product in alle afwegingen 2

3 mee te nemen. Het college is eveneens bereid om te kiezen voor het betreffende product, op het moment dat het non-infill-veld gelijkwaardig (of beter) scoort dan een kunstgrasmat ingestrooid met SBR rubbergranulaat. Deze nadere keuze wordt dan vergezeld door een voorstel aan de gemeenteraad om een aanvullend investeringskrediet ter beschikking te stellen om de meerkosten te kunnen dekken. Consultatie derden Afgelopen weken heeft het college een drietal organisaties benaderd ter referentie: sportbond KNVB, de brancheorganisatie BNSC en de Vereniging Sport en Gemeenten VSG. Deze organisaties geven de volgende aandachtspunten mee: BNSC De (leden van de) branchevereniging hebben de behoefte aan objectivering en ordening in de infill-markt. De branchevereniging heeft in de afgelopen periode meerdere partijen (waaronder GGD, RIVM, VSG, KNVB) bijeen gebracht om samen een kwalitatieve analyse te (gaan) maken van alle infill-materialen. De resultaten volgen. KNVB De KNVB merkt de aangelegde noninfillvelden in Nederland aan als pilot. Daarmee ondersteunt de sportbond de ontwikkeling van een noninfillveld als alternatief voor kunstgrasvelden ingestrooid met een brede variëteit aan infill-materialen waaronder SBR rubbergranulaat. De KNVB spreekt geen voorkeur uit voor een type voetbalveldinfillmateriaal. De KNVB beoordeelt de kwaliteit van ieder voetbalveld aan de hand van een eenduidige norm (aspecten: schokabsorptie, energierestitutie, balrol in rechte lijn). VSG De VSG ondersteunt gemeenten op aangelegenheden van sportbeleid. De VSG meldt ons dat het ministerie van VWS (markt)partijen uit de gehele keten, heeft uitgenodigd (in de komende maand) om de totale levenscyclus van kunstgrasvelden (circulariteit) te bespreken. Daarbij komt de productontwikkeling van een noninfillveld ook aan de orde. Het college houdt, samen met de VSG, in de gaten op welke termijn de productie van noninfillmatten (met een voldoende speelkwaliteit) te verwachten zijn. Op dit moment, met een tijdshorizon van 4 jaar, is hier nog geen concreet zicht op. Conclusie Het college heeft kennis genomen (*) van de aanbeveling van de externe adviseur, (*) van de voorkeur van de gebruikmakende verenigingen, (*) van de aandachtspunten van de geconsulteerde derden, en kiest voor een kunstgrasvoetbalmat ingestrooid met SBR rubbergranulaat. Een kunstgrasvoetbalmat ingestrooid met SBR rubbergranulaat is over de gehele levenscyclus het meest optimaal in balans op de aspecten technische eenvoud, speelkwaliteit, onderhoudbaarheid, duurzaamheid, kosteneffectiviteit. Het handelingsperspectief is dat het college voor iedere jaarschijf opnieuw een afweging maakt, wat op dat moment de meest optimale keuze is met betrekking tot het type kunstgrasmat-infillmateriaal. Daarbij wordt gebruik gemaakt van het afwegingskader met alle typen kunstgrasmatteninfillmaterialen, zoals gepresenteerd in bijlage 1. Het college geeft zich daarbij wel rekenschap van de keuzes in voorgaande jaren. Het perspectief van een lappendeken met aan het einde van de planperiode vier verschillende typen kunstgrasmatten-infillmaterialen is ook niet wenselijk. Dit betekent dat het college de wendbaarheid inbouwt dat er in de loop van de planperiode een keuze kan worden gemaakt voor een ander type kunstgrasmat-infillmateriaal (anders dan SBR rubbergranulaat). Het college houdt daarbij expliciet de productontwikkeling van een non-infillveld in de komende 4 jaar, in de gaten.

4 Bijlage1 : aanvullende rapportage NEWAE, projectnummer 18NW Type infillmaterialen 1.1. Afwegingsmatrix In onderstaand schema worden de tot nu toe beschikbare soorten infill materialen met elkaar vergeleken op sporteigenschappen, kwaliteit, veiligheid en financiën. Deze tabel is opgesteld op basis van tot nu toe bekende kennis en feiten vanuit onderzoeken, gebaseerd op ervaringen en gegevens van producenten en KNVB. De score wordt aangegeven met + waarbij meer plusjes een betere score betekent. SBR SBR met kurk 5mm Kurk Kurk met cocos TPE (hollow) TPE (solid) EPDM PE infill Noninfill Hoogte vezel >55mm >55mm >55mm >55mm >45mm >45mm >45mm >45mm >45mm Sporteigenschappen Spelerscomfort ? +? Sporttechnische eigenschappen Temperatuur Geurloos Kwaliteit Compacteert niet n.v.t. Onderhoudbaarheid ? +++? Recyclebaar / n.v.t. Levensduur ++ ++/??? ? n.v.t. Milieu en gezondheid Milieu (uitloging)* Milieu (microplastics) + + n.v.t. n.v.t Gezondheid V V V V V V V** V V Prijsvergelijk met SBR (100%) Investering ? Beheerkosten ? Exploitatie ? Aanvullende aspecten Mitigerende maatregelen *** nodig nodig nodig nodig nodig nodig nodig nodig Verwerkingskosten na einde levensduur **** * Rubber is onderzocht op uitloging, de overige materialen voldoen op basis van het besluit bodemkwaliteit of wet milieubeheer. De uitloging van de overige materialen is niet onderzocht door het RIVM. ** In EPDM zijn weekmakers aangetroffen in het RIVM gezondheidsonderzoek. niet nodig

5 *** Mitigerende maatregelen zijn maatregelen die negatieve effecten verminderen of wegnemen. In dit situatie van kunstgrasvoetbalmat-infillmateriaal zijn dit de volgende maatregelen: het plaatsen van een boarding om een kunstgrasvoetbalveld, het plaatsen van uitloopmatten. **** Alle typen kunstgrasmatten moet worden verwerkt in een verwerkingsinrichting. Op dit moment is de marktprijs die een verwerker rekent voor alle typen kunstgrasmatten gelijk.? Deze eigenschappen zijn nog niet onderzocht of zijn nog in ontwikkeling of hebben zich nog niet in praktijk bewezen, omdat het product nog geen 10 jaar bestaat en/of wordt toegepast. V: voldoet aan de gestelde Europese gezondheid- en milieu normen 1.2. Afwegingen Uit de matrix kunnen de volgende afwegingen worden opgemaakt: Sporttechnische eigenschappen - Uit de sporttechnische eigenschappen van de diverse infillmaterialen blijkt dat SBR rubbergranulaat de beste eigenschappen heeft. Andere materialen zoals kurk, TPE en EPDM zijn een goede 2 e keuze als het om de sporttechnische eigenschappen gaat. PE infill is nog in ontwikkeling. De eerste versies van het materiaal zijn vrij hard ervaren. Op dit moment liggen er enkele velden met een rondere korrel. Deze velden zijn nog maar enkele jaren oud, waardoor de ervaringen nog vrij pover zijn. De non-infill velden zijn afgelopen jaar op enkele plaatsen in Nederland aangelegd. Deze type velden zijn op basis van de FIFA-norm afgekeurd. De velden hebben nu een KNVB certificaat gekregen. De non-infill velden worden door spelers als ruw ervaren. - SBR rubber geeft tijdens warm weer een hoge temperatuur en rubber geur af. Alle andere infillmaterialen zijn geurloos. De warmte van veld met SBR rubber is te reduceren door er een laag kurk overheen te strooien. Het kurk geeft een verlaging van circa graden. De kurk blijft tijdens het gebruik van het veld bovenop het SBR rubbergranulaat liggen. Voor de eigenschappen geur en temperatuur is kurkinfill het beste materiaal. Kwaliteit - SBR rubbergranulaat heeft zich tot nu toe bewezen als het meest rendabele infill materiaal in kwaliteit. Het materiaal is goed te onderhouden en kleeft weinig samen. SBR rubbergranulaat wordt in sommige gevallen bij renovatie van een veld deels hergebruikt. Kurk is er in veel verschillende kwaliteiten te krijgen. In de loop der jaren is te zien dat het kurk in de velden afbrokkelt en vergruist. De huidige velden met kurk in Nederland liggen er circa 5 jaar. Daarnaast zijn er wisselende ervaringen over de hoeveelheid kurk die jaarlijks aangevuld moet worden. De huidige TPE velden gaan 1 cyclus mee. TPE hollow geeft in praktijk meer verdichting in het veld, in vergelijking tot TPE solid. EPDM heeft een matige kwaliteit op de langere termijn, het wordt harder. Het is niet te recyclen, omdat de materialen niet te scheiden zijn. PE infill heeft zich op langere termijn nog niet bewezen. Milieu en gezondheid Prijs - Uit diverse onderzoeken (RIVM, ECHA, leveranciers) is gebleken dat alle infillmaterialen voldoen aan de gestelde Europese gezondheid- en milieu normen.

6 Prijzen in de tabel zijn vergeleken met een veld met SBR rubbergranulaat. De prijzen van SBR rubbergranulaat zijn op 100% gesteld, waarna percentage voor de andere infill materialen zijn gegeven ten opzichte van het rubber Conclusies Op basis van alle beschouwde aspecten en financiën doen wij het College van B&W, de volgende aanbeveling: 1. Wij adviseren het College te kiezen voor een sportveld met SBR rubbergranulaat. Een sportveld met SBR rubber infill is onderzocht op gezondheidsrisco s en milieueffecten. Uit onderzoek is gebleken dat de resultaten binnen Europese normen vallen. Gezien de beste sporttechnische eigenschappen, goede onderhoudseigenschappen en de prijs, is dit type infill het meest kosteneffectief. 2. Mede door de ervaringen van afgelopen zomer en in het kader van gezondheid en milieu, is het mogelijk om met name de hittestress op de kunstgrasvelden te verminderen. Middels het aanbrengen van een afstrooilaag van kurk is het mogelijk om de oppervlaktetemperatuur op het kunstgrasveld te verlagen. De verenigingen hebben het college eerder gevraagd om deze variant serieus te overwegen. 3. Daarnaast geven wij het college van B&W een mogelijk alternatief ter overweging, waarbij de aspecten gezondheid, milieu, duurzaamheid en hittestress een hogere wegingsfactor krijgen ten opzichte van rubbergranulaat. Deze variant vraagt een hogere investering, onderhoudskosten en kapitaalslasten. Een alternatief voor SBR rubbergranulaat is PE infill. Nadeel is dat dit materiaal zich nog niet bewezen heeft op de langere termijn. Een andere alternatief is een volledig kurk ingestrooid veld. In de praktijk blijkt de kwaliteit van het kurk zeer uiteenlopend te zijn. Bij diverse velden wordt een deel van de infill na 5 jaar vervangen om aan de sporttechnische eigenschappen van een veld te kunnen blijven voldoen.