Werkstuk Geschiedenis Hutu's en Tutsi's

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Werkstuk Geschiedenis Hutu's en Tutsi's"
  • Eva Bos
  • 4 jaren geleden
  • Aantal bezoeken:

Transcriptie

1 Werkstuk Geschiedenis Hutu's en Tutsi's Werkstuk door een scholier 3845 woorden 17 april ,9 120 keer beoordeeld Vak Geschiedenis GROEPSWERK GESCHIEDENIS Het nationalistisch conflict tussen de Tutsi s en de Hutu s te Rwanda 1. Korte voorstelling van de regio - ligging: Rwanda is gelegen in centraal Afrika en heeft als buurlanden Zaïre, Oeganda, Tanzania en Burundi. Het heeft een oppervlakte van km². De hoofdstad van Rwanda is Kigali die op ongeveer 100 km van Lac Kivu ligt. - bevolkingsgroepen: In Rwanda zijn er drie verschillende bevolkingsgroepen. De Batwa, een pygmeeënvolk, zijn de oudste bewoners van het land. Ze maken slechts 1 procent uit van de bevolking en staan onderaan de maatschappelijke ladder. Vervolgens zijn er nog de Bahutu die een Bantoe-taal spreken. Ze vormen de meerderheid (ongeveer 90 procent) van de bevolking. Hun belangrijkste middel van bestaan is de landbouw. Ten derde zijn er nog de Batutsi. Zij zijn een Nilotisch-Hamitisch volk en ze waren oorspronkelijk herders. Tot 1960 behoorde 15 procent van de Rwandezen tot de Batutsi, maar sindsdien zijn er zeer veel naar het buitenland gevlucht. De Bahutu kwamen in opstand tegen de grote politieke en economische macht van de Batutsi en ze zijn ware slachtpartijen begonnen. Rwanda heeft twee officiële talen, het Frans en het Kinyarwanda dat gesproken wordt door de Bahutu en de Batutsi. - godsdienst: De traditionele godsdiensten van Rwanda zijn gebaseerd op een verering van het opperwezen Imana. Een klein deel van de bevolking hangt een traditionele godsdienst aan. Meer dan de helft is rooms-katholiek en 18 pct van de bevolking hangt het protestantisme aan. - justitie: Rechtspraak verloopt in Rwanda via een hof van Cassatie, Hoven van Appel, rechtbanken van eerste aanleg en provinciale rechtbanken. De administratieve rechtspraak ligt in handen van de Raad van State. - politiek en bestuur: Toen generaal Habyarimana in 1973 de macht overnam, nadat hij de eerste president Kayibanda had afgezet, zegde hij toe dat er binnen de vijf jaar een burgerregering zou komen. In december 1978 werd een nieuwe grondwet goedgekeurd op basis waarvan ook de regering vernieuwd kon worden. Het volk kiest een president voor een ambtsperiode van vijf jaar. De president bezit de uitvoerende macht. Tot zijn taken behoren het benoemen en ontslaan van ministers en het voorzitten van de ministerraad en het opperbevel van het leger. In 1978 en 1983 werden er opnieuw Pagina 1 van 9

2 presidentsverkiezingen gehouden en in beide gevallen werd generaal Habyarimana herkozen. Voor de staatsgreep bezat Rwanda een parlement. Ter vervanging daarvan is er een Nationale Ontwikkelingsraad gekomen, bestaande uit 70 gekozen vertegenwoordigers uit het volk. Deze raad oefent de wetgevende macht uit. Rwanda kent maar 1 politieke partij, de Mouvement Révolutionnaire National pour le Développement (MRDN), die in 1975 is opgericht. Het land is verdeeld in 10 prefecturen. Aan het hoofd van elke prefectuur staat een prefect. Deze wordt benoemd door de president en ter zijde gestaan door een gekozen raad. - economie: Rwanda staat open voor investeringen van buitenlandse ondernemingen. In de mijnbouw, de industrie en het toerisme gebeurt dat vooral in de vorm van joint ventures met de overheid. D.w.z. dat een bepaald project een gemeenschappelijke onderneming is van het buitenlands bedrijf en de Rwandese overheid. De regering werkt met meerderjarige ontwikkelingsplannen. Bij het derde ontwikkelingsplan, dat van 1982 tot 1986 liep, ging het de regering vooral om modernisering van de landbouw om zo de voedselproductie te kunnen verhogen. Voorts zouden er meer banen in de industrie komen en zou de industriële productie worden opgevoerd. De verbindingen met het buitenland zouden worden verbeterd. - werkgelegenheid: Van de beroepsbevolking werkt ruim 90 procent in de landbouw. Niet meer dan 4 procent is in loondienst. Er vindt een trek plaats van het platteland naar de steden. De meeste vinden daar ook geen werk maar er is wel een gebrek aan geschoolde arbeid. - onderwijs: Het lager onderwijs is gratis. In 1979 werd de leerplicht verlengt tot 8 jaar. Mede door een groot tekort aan scholen, maakt bijna de helft van de kinderen de lagere school niet af. Slechts 3 procent van de kinderen gaat naar het secundair onderwijs. Sommige Rwandese studenten gaan een universiteit in het buitenland, met name België. 2. Korte geschiedenis van de regio - vanaf 1300: Klein onafhankelijk koninkrijk dat zich door de eeuwen uitbreidde tot een gebied dat de helft groter is dan het huidige Rwanda. Wat later bij de verdelng van Afrika door de koloniale mogendheden verloor Rwanda gebieden aan Zaïre en Burundi : Duitse kolonie : Belgisch mandaatgebied : Negen Hutu-intellectuelen publiceren een manifest waarin ze eisten dat de samenleving zou worden hervormd en dat ook zij tot het landbestuur zouden worden toegelaten. Er werden toen enige Hutu-partijen opgericht. Een daarvan was de Parti du Mouvement de l'emancipation Hutu (PARME-HUTU). De leider van deze partij was Kayibanda, die tot de negen intellectuelen van het manifest had behoord : In juli '59 stierf mwami Mutura (mwami = koning). Zijn opvolger was een voorstander van de Tutsimonarchie en was tegen het medezeggenschap van de Hutu-leiders. De onrust tussen de bevolking groeide en er brak een burgeroorlog uit waarbij de Hutumeerderheid in opstand komt tegen de Tutsirebellen. Omwille van de bloeddorstige gevechten vluchtten duizenden Tutsi naar de buurlanden : Om de vrede te herstellen riep de Belgische overheid verkiezingen uit. De republiekeinse Hutupartijen behaalden een grote overwinning. De mwami trok zijn conclusies en verliet het land. Er werd een Pagina 2 van 9

3 voorlopige regering samengesteld met Kayibanda als regeringsleider. In januari riep hij de republiek uit er België was ermee akkoord : Rwanda wordt een onafhankelijke republiek met Kayibanda als president. Tutsi rebellen trachtten meerdere malen malen met geweld Rwanda binnen te vallen om weer aan de macht te komen. Bij de verkiezingen van behaalde de PARMEHUTU telkens de overwinning maar Kayibanda kon geen vrede bewerkstelligen. Bovendien trokken de mensen rond Kayibanda steeds meer politieke macht naar zich toe : Na etnische botsingen neemt het leger via een staatsgreep de macht over en wordt Habyarimana president. Hij verbood alle politieke partijen : Oprichting eenheidspartij MRND (Mouvement Révolutionnaire National pour le Développement) : Er verscheen een nieuwe grongwet die een nieuwe burgerregering mogelijk maakte. De eerste niuewe president werd Habyarimana '90: Tutsi-rebellen vallen als het Rwandees Patriottisch Front (RPF) vanuit Uganda het land binnen. België, Frankrijk en Zaïre sturen troepen voor evacuatie van de blanken en ter ondersteuning van het regime '90 tot 08.93: Rwandees leger verslaat het RPF. RPF valt met regelmaat aan, bezet tenslotte een gedeelte ter grote van een prefectuur. Hierdoor slaat ongeveer 1 miljoen inwoners op de vlucht '93: Ondertekening van de Arusha-vredesakkoorden '94: Habyarimana komt om bij neerschieten van zijn vliegtuig. Hierover is nog en grote onduidelijkheid. Men vermoedt dat de raketten uit Frankrijk komen. 3. Korte voorstelling van de belangrijkste in het conflict betrokken hoofdrolspelers. De verschillende partijen Hutu de akkerbouwers De grootste etnische groep, de Hutu, maakt in beide landen ongeveer 90 procent van de bevolking uit. Wanner de eerste Hutu zich in huidige Rwanda en Burundi vestigden is onbekend. Sommigen zeggen vanaf de zevende eeuw, andere bronnen vermoeden dat de eerste kleine groepen al vanaf de IJzertijd arriveerden. De migraties kwamen vanuit het huidige Kameroen opgang, toen de Sahara zich als gevolg van klimaatveranderingen alsmaar naar het Zuiden uitbreidde. In ieder geval waren de Hutu akkerbouwers, die samenwoonden in kleine nederzettingen, elke familie in haar eigen kraal. De taal, godsdienst en samenlevingvormen van de Hutu bepalen in grote mate het huidige beeld van de cultuur van Rwanda en Burundi. Tutsi de veehouders De derde etnische groep na de Twa, de rijzige Tutsi, vestigde zich vanaf de dertiende eeuw in het gebied. Zij maken tegenwoordig ongeveer negen procent uit van de bevolking, circa twee miljoen mensen. De Tutsi waren eerst en vooral veehouders, van elders gekomen naar de plateaus tussen de Grote Meren op zoek naar weilanden. Sommigen stellen dat zij vanuit Noord-Tanzania al vanaf de achtste eeuw naar Rwanda en Burundi zijn geëmigreerd. Het staat wel vast dat de komst van de veehouders zeer geleidelijk heeft plaatsgevonden; waarschijnlijk in een eeuwenlang geruisloos proces, Pagina 3 van 9

4 familie na familie. In 1959 komen er ook politieke partijen tot stand, precies verdeeld naar etnie: Enerzijds de Parmehutu ( Parti du mouvement de l Emancipation des Bahutu) van Grégoire Kayibanda, en de kleinere meer extreme Hutu-parij Aprosoma (Association pour la Promotion Sociale des Masses). Anderzijds de Tutsi-partijen, de royalistische UNAR (Union Nationale Rwandaise) en de meer verzoeningsgezinde RADER (Rassemblement Démocratique Rwandais). De voornaamste leiders Pierre Buyoya is een militaire dictator van Burundi. Melchior Ndadayé is een Hutu-president. Grégoire Kayibanda is een president die de doodstraf kreeg, maar aanwie gratie werd verleend door Habyarimana Juvénal Habyarimana is president geworden nadat hij de president Kayibanda opzij had geschoven. Jean-Baptiste Bagaza is een generaal die in 1976 als president aanzien wordt. Pierre Buyoya is de man die in 1987 een geweldloze staatsgreep pleegde. Yoweri Museveni is de Ugandese president die in 1986 aan de macht wordt gezet door ex-militairen. Cyprien Ntaryamira is een Burundese president Sylvestre Ntibantunganya is president van Burundi sinds april 1994 Doelstellingen De doelstelling van allebei de partijen is onafhankelijkheid en de macht veroveren over het gehele gebied. De doelstellingen gaan eigenlijk meer uit van de politici die de boeren het laten uitvechten. Hun visie De Hutu willen zich wreken op de Tutsi die ze verdenken van de moord op hun president Habyarimana. De Tutsi willen zich op hun toer ook wreken op de Hutu. Hun aanhang onder de bevolking Hun aanhang is natuurlijk groot aangezien de twee groepen twee bevolkingsgroepen voorstellen die elk willen vechten voor hun grondgebied en voor hun rechten. Wie geboren wordt als een Hutu of een Tutsi zal bijna van nature een haat meedragen tegenover de andere tenminste dat verwachten ze toch. Welke methodes gebruiken ze? Ze gebruiken allerhande methodes van gewone politieke ondernemingen tot reusachtige slachtpartijen. Pagina 4 van 9

5 4. Ontstaan van het nationalistisch conflict Omstreeks het begin van onze tijdrekening, beslissen 3 volkeren, uit verschillende streken, zich in het toen nog onbewoonde grondgebied, dat we nu als Ruanda kennen, te vestigen: de Twa s, de Hutu s en de Tutsi s. Twa s zullen de eerste bewoners van Ruanda zijn. Het zijn nomaden. Nu hebben de meeste dit bestaan opgegeven. Op dit moment blijven er in Ruanda nog maar weinig groepen Twa s over. Deze leven meestal gescheiden van de andere Ruandezen en zijn weinig geïntegreerd in de maatschappij. De grootste bevolkingsgroep binnen Ruanda zijn de Hutu s. Zij zijn in de 7de eeuw na Christus hier binnengetrokken. Het zijn boeren van Bantoeorigine uit de omliggende landen. Ze leven in kleine koninkrijkjes met aan het hoofd een Mwami. De laatste groep zijn de Tutsi s, ze komen het land gewoon binnen als nomaden, zoekend naar weigronden voor hun vee. Door de goede relatie met de Hutu s, beslissen ze zich daar te vestigen. Alhoewel ze niet erg talrijk zijn, slagen ze er toch in langzamerhand de macht naar zich toe te trekken, door de Hutu s te betrekken in hun cliëntensysteem. Ze verspreiden zo hun levenswijze op een subtiele manier. Als de machtsverhoudingen eenmaal vastliggen, stichten de Tutsi s de koninkrijken Ruanda en Urundi, met aan het hoofd een Tutsi, de Mwami. Hierbij nemen ze volledig de taal, godsdienst, cultuur en vooral ook de politieke structuur van de Hutu s over. In 1890 worden de landen Ruanda en Burundi bezet door de Duitsers en ingelijfd bij Duits Oost-Afrika. In augustus 1914 interpreteert een Duitse gezant in Kongo zijn bewaking als een vijandige daad. Hij meldt dat België aanstuurt op oorlog. Wereldoorlog 1 was nu ook uitgebreid tot in Afrika. Op 6 mei 1916 trekken Belgische soldaten Kigali, verlaten door de Duitsers, binnen. Door de Volkerenbond worden Ruanda en Burundi als mandaatgebieden bestempeld. De inwoners zijn dus geen inwoners van het Belgisch koninkrijk, hoewel België het land wel bestuurt. Ook onder Belgisch bewind, bleven de Tutsi s het land regeren. Dit zou echter niet lang meer duren. Het feodale systeem brokkelt namelijk langzaam af en door het katholieke onderwijs ontstaat er ook een Hutuelite, die de overheersing niet langer aanvaardt. In 1957 dan schaart de katholieke Kerk zich openlijk aan de zijde van de Hutu s. Aangezien België de onafhankelijkheid zolang mogelijk wil uitstellen en de Tutsi s hopen op een snelle afscheuring om hun gezag en status te kunnen handhaven, schaart ook België zich achter de Hutu s. Zo ontstaat een merkwaardige coalitie onder leiding van Kayibanda. Ook worden er Hutu-partijen opgericht, waaronder de Parti du Mouvement de l Émancipation Hutu (PARMEHUTU). Juli De Tutsi-vorst Mutara sterft. Zijn opvolger staat onder invloed van uitgesproken Tutsimonarchisten, die voor hard optreden waren tegen Hutu-leiders en gematigde Tutsi s. 1 november Aanhangers van de Tutsi-partij vallen een Hutu-onderchef aan die zwaar gemolesteerd wordt. Dit is de aanleiding voor een bloedbad tussen de twee volkeren. In deze Hutu-opstand worden honderden tot duizenden Tutsi s vermoord. Duizenden anderen vluchten onder andere naar Oeganda, waar ze later het RPF vormen, het Ruandees Patriottisch Front. In de inderhaast door de Belgen ingerichte verkiezingen in 1960 winnen de Hutu s op overweldigende wijze. Het wordt de huidige Mwami te heet onder de voeten en hij vlucht in juli In oktober 1960 wordt een regering opgericht, onder leiding van Kayibanda, met 7 Ruandese ministers, waaronder twee Tutsi s. Formeel blijft Ruanda echter nog steeds onder de voogdij van België staan. Pagina 5 van 9

6 Op 1 juli 1962 geschiedt het onvermijdelijke en worden zowel Ruanda als Burundi onafhankelijk. In Burundi echter blijven de Tutsi s aan de macht. Toch wordt Ruanda in 1963 opnieuw geteisterd door een nog veel groter bloedbad. Verdreven Tutsi s doen een inval, waarop een nieuwe slachtpartij begint. Naar schatting worden Tutsi s afgemaakt. Dit incident zorgt voor een radicalisering bij de Hutu s: de 2 Tutsi s worden uit de regering gezet, hun partij wordt het zwijgen opgelegd en Ruanda wordt een eenpartijstaat waar de Hutu s baas zijn. Toch zijn de extreme Hutu s nog niet tevreden: zij eisen dat alle Tutsi s zouden worden verwijderd uit de invloedrijke posities die ze soms nog bezitten in bestuur, onderwijs en leger. Het regime van president Kayibanda zou het een tiental jaren volhouden. Hij vervalt tijdens de jaren 70 in vriendjespolitiek ten gunste van de Hutu s uit het centrum van het land. Dit tot tegenzin van de Hutu s uit het noorden, die sterk staan in het leger. Op 5 juli 1973 volgt een geweldloze staatsgreep. De stafchef van het leger, Habyarimana, grijpt de macht en roept de Tweede Republiek uit, waarvan hij president wordt en een regering van burgers vormt (nieuwe grondwet in 1978). Onder zijn bewind komt er een centraler geleid bestuursapparaat (verbod op politieke partijen en oprichting MRND (Mouvement Révolutionaire National pour le Dévelopement)) en een trend naar economisch nationalisme. Maar zijn grootste doel is een verzoening tussen de Hutu s en Tutsi s. Die lijkt er ook te komen met een topconferentie in 1974 van de staatshoofden van Ruanda, Burundi en Zaïre (thans Kongo). Er wordt een akkoord gesloten met betrekking tot de veiligheid aan de staatsgrenzen. Twee jaar later sluiten de drie landen de Economische Gemeenschap van de Grote Meren. Tutsi s mogen vanaf nu 14 % van alle banen in de moderne sectoren bezetten. Op de identiteitskaart van elke Ruandees staat nu ook zijn afkomst. Zonder enige twijfel is dit beleid tot 1988 een zegen voor Ruanda. Ruanda en zijn president zijn bovendien graag gezien in België en dan vooral bij Boudewijn. Door de afhankelijkheid aan andere landen ziet men echter niet dat het regime aan metaalmoeheid begint te leiden. Er heerst hongersnood, de koffieprijzen storten in, er breken een reeks politieke schandalen uit. Het regime is duidelijk niet meer wat het was. Tegelijkertijd vind ook in buurland Burundi een slachting plaats waardoor talrijke Hutu s naar Ruanda vluchten. Te midden van deze groeiende crisis, vallen op 1 oktober 1990 zo n rebellen vanuit Uganda het land binnen. Ze noemen zich het FPR, Front Patriotique Rwandais. Het RPF streeft naar de terugkeer en een volledige amnestie voor de Tutsi-vluchtelingen en de totstandkoming van een democratie. Met de hulp van Zaïrese, Franse en Belgische troepen weet het regeringsleger stand te houden. Ondanks verschillende overeenkomsten tussen RPF en regeringsleger houden de gewelddadigheden aan. Ook de invoering van een meerpartijenstelsel (in 1991) en de vorming van een overgangsregering (1992), waarin zowel de regeringspartij als het RPF en andere oppositiepartijen vertegenwoordigd zijn, maakten geen einde aan de voortdurende gewelddadigheden. De gewelddadigheden beperken zich niet tot gevechten tussen het RPF en het regeringsleger. Verschillende Hutu-milities proberen door het plegen van aanslagen en gewelddadigheden tegen Tutsi en democratiseringsgezinde Hutu het democratiseringsproces van president Habyarimana te saboteren. Op 6 april 1994 komt Habyarimana om het leven bij een raketaanslag op het vliegtuig waarin hij zit. De ware toedracht van deze aanslag, waarbij o.a. ook president Ntaryamira van Boeroendi de dood vind, blijft onduidelijk. Na de dood van Habyarimana beginnen extreme Hutu s (Interahamwe) een klopjacht op Tutsi s en (vermeende) politieke tegenstanders in Hutu-kringen. De genocide waarin dit resulteerde, kostte het leven aan tussen de en 1 miljoen mensen, vooral Tutsi s. Pagina 6 van 9

7 Het RPF maakte gebruik van de onduidelijke situatie en bezette grote delen van het land. De nog aanwezige VN-troepen verlieten het land. Uit angst voor het oprukkende RPF vluchtten veel Hutu (burgers, extremisten en militairen uit het regeringsleger) naar veiliger gebieden in Rwanda en naar vluchtelingenkampen, m.n. in Zaïre (bij Goma en Birava). In juli trok het RPF de hoofdstad Kigali binnen. Daarop werd een nieuwe regering beëdigd en Pasteur Bizimungu, een uit het RPF afkomstige Hutu, werd tot president benoemd. Hiermee kwam echter geen einde aan het geweld en de politieke onenigheid. De terugkeer van de vluchtelingen liep bovendien grote vertraging op. Naar schatting 1 miljoen Rwandezen waren in 1996 nog altijd ontheemd. De berechting van de schuldigen aan de genocide kwam zeer langzaam op gang. Door de VN werd een Internationaal Tribunaal voor Rwanda ingesteld, dat de hoofdverdachten diende te berechten. 5. De huidige stand van zaken. Na de volkerenmoord in Rwanda van 1994, functioneert dat land opvallend goed. Hoewel er geen bewijzen van systematische moordpartijen door het regime zijn, worden maandelijks nog altijd tussen de zestig en honderd mensen gedood. Per maand worden er nog gemiddeld verdachten van de genocide opgepakt, en in de cellen vinden folteringen plaats. Op 7 april 1994 zetten de Hutu-haviken een geprogrammeerde moordmachine in gang. Honderdduizenden mensen worden afgeslacht: leden van de Tutsi-minderheid en gematigde Hutu s. Maar het door Tutsi s gedomineerde Ruandees Patriottisch Front (FPR) neemt na de burgeroorlog de macht in Kigali over. Na deze gruwelijke burgeroorlog draait er in elke gemeenschap opnieuw een gezondheidscentrum, overal functioneren scholen, de velden worden bewerkt. Dat is het werk van de Rwandese regering, maar ook te danken aan de inspanningen van de internationale organisaties. Maar: het nieuwe evenwicht is nog zeer broos, vooral in het westen van het land. Vijf kilometer over de grens met Congo kamperen nog altijd Rwandezen, overwegend Hutu s die in 1994 op de vlucht gingen voor het oprukkende FPR. De kampen worden nog altijd gecontroleerd door politieke krachten die aan de volkerenmoord deelnamen. De terugkeer van de vluchtelingen is zo goed als stilgevallen. Hutu-bendes voeren strooptochten uit en destabiliseren het westen van Rwanda. Ze leggen mijnen om gemeenschappen te verhinderen te isoleren en te verhinderen dat hulp de heuvels bereikt. De vluchtelingen keren ook niet terug omdat de veiligheidssituatie in het land precair blijft. Er zitten ondertussen al verdachten van de genocide in de cellen. En dat terwijl het rechtsapparaat nog niet werkt. Pagina 7 van 9

8 Ondertussen wordt Rwanda ook nog geconfronteerd met buitenlandse conflicten waarbij de tegenstelling tussen de Hutu s en de Tutsi s nog steeds een belangrijke rol speelt. Zo hebben Rwanda en Oeganda, de hoofdrolspelers in de overwinning van Kabila tegen Mobutu in 1997, zich tegen hun voormalig beschermeling gekeerd. Om de volgende redenen: -Veiligheidsmotieven. Rwanda en Oeganda worden vanuit Congo bestookt door gewapende verzetsbewegingen. Voor Rwanda vormen de Hutu-milities een strategisch doel. Zij maken vanuit Noord- Kivu het noordwesten van Rwanda onveilig. Het gaat hier om een voortzetting van de oorlog die in 1990 begon. Verscheidene Congolese milities van Kivu die bondgenoten waren van de Rwandezen en Oegandezen in de strijd tegen Mobutu (zoals de Mai-Mai), hebben zich nu tegen de Tutsi-bezetters van Rwanda gekeerd. Bovendien heeft Kabila ex-rwandese militairen en leden van de Hutu-millities, die in de kampen in Congo-Brazzaville verbleven, ingeschakeld in zijn tegenoffensief. -Economische motieven. De leden van de alliantie tegen Kabila hebben onmiskenbaar economische ambities. Zo wordt de Congolese bevolking geconfronteerd met plunderingen van de veroverde gebieden door onder meer Rwandese militairen. Zo zijn de minerale en natuurlijke rijkdommen onder de controle gekomen van Rwanda en Oeganda: goud in Noord-Kivu, diamanten rond Kisangani,. Deze rijkdommen kunnen snel belangrijke inkomsten leveren. -Expansionistische ambities. Onder vele Congolezen leeft de overtuiging dat Oeganda en Rwanda eigenlijk uit zijn op een vorm van annextie van Kivu en Oost-Congo. Allerlei geruchten over plannen voor de kolonisatie van Kivu doen de ronde. Hoewel de gruwelijke burgeroorlog van 1994 voorbij is kunnen we besluiten dat heden ten dage er nog steeds interne spanningen bestaan tussen de Hutu s en de Tutsi s. Dat blijkt onder meer uit een artikel dat dinsdag 9 maart 1999 verscheen in De Morgen. Daarin stond dat de Hutu-rebellen dertien buitenlandse toeristen ontvoerd hadden. De toeristen waren in een Oegandees wildpark op zoek naar zeldzame berggorilla s. Hiermee treffen de Hutu s het toerisme van Oeganda en dus ook de Tutsi s, die samenspannen tegen de Hutu-milities van Kabila. 6. Bibliografie 1) België uit Afrika? : Rwanda, Boeroendi, Zaïre ; deel 1 door Jos Bouveroux Antwerpen, Standaard, ) Rwanda, Encarta 99 Encyclopedie Winkler Prins Editie 3) De doden zijn niet dood: Rwanda, een ooggetuigenverslag door Els De Temmerman- Groot Bijgaarden: Globe ) Racisme: donker continent door François Andillon en Koen Bogers Pagina 8 van 9

9 5) Hutu en Tutsi: eeuwen strijd door Peter Verlinden- Amsterdam; NCOS, ) Rwanda ; door H.R Schepper 7) Het Spectrum Electronic Publishing 4. Rwanda Geschiedenis 8) Rwanda: kerk en volkerenmoord door Mark Deltour- Averbode, ) Rwanda / Burundi: mensen, politiek, economie, cultuur door Peter Verlinden- Leuven: Davidsfonds, De werkverdeling Nadat we in de klas ons onderwerp gekozen hadden, hebben we onmiddellijk een dag afgesproken in de krokusvakantie om samen te komen. De beste plaats was natuurlijk de openbare bibliotheek van Gent. Daar hebben we ons met zijn vijven rond de tafel gezet en de taakverdeling besproken. We kwamen tot het akkoord om elk minstens 1 vraag op te lossen. Zo werden de verschillende vragen door de volgende personen opgelost. -Vraag 1 en 2 : door Gregory De Jans -Vraag 3: door Kurt De Maeyer -Vraag 4: door Brecht Yperman -Vraag 5, 6 en 7 : door Davy Standaert Nadat we onze vragen wisten zij we gaan rondkijken in de bibliotheek naar de informatie die ieder van ons nodig had voor zijn vragen. Het op papier zetten van de oplossingen gebeurde bij iedereen individueel thuis. Alles werd dan samen gezet en afgedrukt door Brecht Yperman. Pagina 9 van 9

Crisis in Centraal-Afrika

Crisis in Centraal-Afrika Crisis in Centraal-Afrika Door Pieter-Jan Hamels Vrijwilligersdag van Artsen Zonder Vakantie 24 maart 2018 1. Inleiding Democratische Republiek Congo HDI: 176 ( op 188) BNP per capita: 173 (van 175) 70

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door S. 1030 woorden 18 mei 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis samenvatting H2 1: Wetenschappelijke Revolutie 17 e eeuw Kenmerken: Observeren

Nadere informatie

De munten van Rwanda, een les in biologie

De munten van Rwanda, een les in biologie De munten van Rwanda, een les in biologie Leopold Verbist Rwanda is het Pays des Mille Collines (Land van de Duizend Heuvels). Het is een zeer vruchtbaar land en niet te warm omdat het hooggelegen is,

Nadere informatie

In deze les werk je in groepen van drie of vier personen. Vul hier de namen van de groepsleden in:

In deze les werk je in groepen van drie of vier personen. Vul hier de namen van de groepsleden in: Congo De Democratische Republiek Congo is nu vaak in het nieuws. Er is een verschrikkelijke burgeroorlog aan de gang. Verschillende groepen in het land vechten met elkaar. De Europese Unie wil misschien

Nadere informatie

Het mysterie: Moord op Lumumba

Het mysterie: Moord op Lumumba Het mysterie: Moord op Lumumba Lumumba was de eerste premier van onafhankelijk Congo in 1960. Twee weken na zijn aantreden werden Lumumba en zijn regering afgezet tijdens een staatsgreep en werd Lumumba

Nadere informatie

Opstel Aardrijkskunde Conflicten in Syrie

Opstel Aardrijkskunde Conflicten in Syrie Opstel Aardrijkskunde Conflicten in Syrie Opstel door een scholier 1690 woorden 17 januari 2016 7,6 20 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Conflicten in Syrie mijn onderzoek Syrische bootvluchtelingen,

Nadere informatie

Samenvatting door een scholier 2007 woorden 29 januari keer beoordeeld. Geschiedenis Sprekend verleden

Samenvatting door een scholier 2007 woorden 29 januari keer beoordeeld. Geschiedenis Sprekend verleden Samenvatting door een scholier 2007 woorden 29 januari 2005 7 334 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden 1 Wat is een revolutie? Een grote verandering in de samenleving in een korte

Nadere informatie

Hoop op democratie in het Midden Oosten

Hoop op democratie in het Midden Oosten De Toestand in de Wereld 3 Hoop op democratie in het Midden Oosten Egypte: De kater na de Arabische lente Bas Levinsohn 1 Inleiding Vraagstelling Wat wordt bedoeld met de Arabische lente? Wat is de betekenis

Nadere informatie

5.7. Werkstuk door een scholier 1836 woorden 20 mei keer beoordeeld. Geschiedenis. Opdracht: Politieke brandhaarden

5.7. Werkstuk door een scholier 1836 woorden 20 mei keer beoordeeld. Geschiedenis. Opdracht: Politieke brandhaarden Werkstuk door een scholier 1836 woorden 20 mei 2003 5.7 123 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Opdracht: Politieke brandhaarden 1 De beschaving van Zimbabwe Tussen de rivieren de Limpopo en de Zambezi in

Nadere informatie

7,5. Samenvatting door Lisette 1239 woorden 18 april keer beoordeeld. Geschiedenis. Russische Revolutie

7,5. Samenvatting door Lisette 1239 woorden 18 april keer beoordeeld. Geschiedenis. Russische Revolutie Samenvatting door Lisette 1239 woorden 18 april 2017 7,5 7 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Russische Revolutie Meeste mensen zijn boeren/boerinnen in Rusland Ze waren straatarm, ze wisten niks en ze gingen

Nadere informatie

Samenvatting geschiedenis H2 wetenschappelijke revolutie, verlichting en Franse Revolutie 2tm5 2 De verlichting De samenleving wetenschappelijk

Samenvatting geschiedenis H2 wetenschappelijke revolutie, verlichting en Franse Revolutie 2tm5 2 De verlichting De samenleving wetenschappelijk Samenvatting geschiedenis H2 wetenschappelijke revolutie, verlichting en Franse Revolutie 2tm5 2 De verlichting De samenleving wetenschappelijk De samenleving moest op dezelfde manier worden onderzocht

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Vlaams Waals conflict

Werkstuk Geschiedenis Vlaams Waals conflict Werkstuk Geschiedenis Vlaams Waals conflict Werkstuk door een scholier 1470 woorden 25 oktober 2003 6,8 41 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Memo-dossier Vlaams nationalisme. Hoofdvraag: Hoe ontwikkelde

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme

Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme Werkstuk door een scholier 1970 woorden 12 oktober 2005 6,7 72 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: Hoe beschrijven en verklaren we

Nadere informatie

Dagboek Sebastiaan Matte

Dagboek Sebastiaan Matte Vraag 1 van 12 Dagboek Sebastiaan Matte Uit het dagboek van Sebastiaan Matte: "Ik ben vandaag bij een hagenpreek geweest, in de duinen bij Overveen. Wel duizend mensen uit de stad waren bij elkaar gekomen

Nadere informatie

Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost-Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen?

Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost-Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen? Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost-Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen? Kenmerkende aspect: De moderne vorm van imperialisme die verband hield met

Nadere informatie

Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)

Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie) Praktische-opdracht door J. 1743 woorden 12 september 2011 6,1 32 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 Samenvatting door een scholier 1659 woorden 4 maart 2002 5,4 22 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De drie fasen van een revolutie: 1.De bestaande regering wordt verdreven

Nadere informatie

Schommelen tussen oorlog en vrede in het Gebied van de Grote Meren. Pakkende verhalen

Schommelen tussen oorlog en vrede in het Gebied van de Grote Meren. Pakkende verhalen Schommelen tussen oorlog en vrede in het Gebied van de Grote Meren Pakkende verhalen 24 april, Lokaal Diensten Centrum d Ontmoeting in Herent Het geweld in Oost-Congo is dit jaar het thema van de Vlaamse

Nadere informatie

20 congo s gewelddadige vrede

20 congo s gewelddadige vrede 19 Inleiding Ik weet nog precies waar en wanneer ik besloot dit boek te schrijven. In Bukavu, op 21 november 2012. Een dag eerder was Goma in handen gevallen van de Mouvement du 23 Mars, kortweg M23 genoemd,

Nadere informatie

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode?

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode? DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848 ACHTERGRONDINFORMATIE PERIODE 1815-1848 DE EERSTE JAREN VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN Tussen 1795 en 1813 was Nederland overheerst geweest door de Fransen. In

Nadere informatie

1. Algemene informatie

1. Algemene informatie 1. Algemene informatie hoofdstad inwoners oppervlakte landstalen staatshoofd munteenheid buurlanden volkslied nationale feestdag vlag 2. België: de provincies provincie provinciehoofdstad 1... 2... 3...

Nadere informatie

Союз СоветскихСоциалистических Республик

Союз СоветскихСоциалистических Республик Союз СоветскихСоциалистических Республик SojoezSovjetskichSotsialistitsjeskichRespoeblik http://www.youtube.com/watch?v=hle4inigsee&feature=related De Romanovs De Romanov familie komt in 16313 aan de macht

Nadere informatie

7. Het imperialisme De dominantie van het westen p

7. Het imperialisme De dominantie van het westen p 7. Het imperialisme 7.1. De dominantie van het westen p. 167-179 Deel 1 Restauratie en transformatie, Europa in de 19de eeuw congres van Wenen ondermijning van het congres van Wenen: liberalisme, nationalisme,

Nadere informatie

Tijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.6 Emancipatie en democratisering. Onderzoeksvraag: Hoe werd de politiek gedemocratiseerd?

Tijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.6 Emancipatie en democratisering. Onderzoeksvraag: Hoe werd de politiek gedemocratiseerd? Onderzoeksvraag: Hoe werd de politiek gedemocratiseerd? Kenmerkende aspecten: * Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politiek proces. * De opkomst van

Nadere informatie

Het land op de kaart

Het land op de kaart Eritrea Het land op de kaart Indeling Geografie Geschiedenis De bevolking Godsdienst Onafhankelijkheidsoorlog Politiek Oorlog met Ethiopië 1998 Eindeloze dienstplicht Geografie. Eritrea ligt in de hoorn

Nadere informatie

IJsbreker 1 Congo ontrafeld

IJsbreker 1 Congo ontrafeld IJsbreker 1 Congo ontrafeld Stap1. Conflicten in de wereld Welke voorbeelden van conflicten in de wereld ken je? Noteer ze in de tabel. Vermeld ook hoe het conflict zich afspeelt: - tussen 2 landen.. -

Nadere informatie

GESCHIEDENIS SO3 TV

GESCHIEDENIS SO3 TV GESCHIEDENIS SO3 TV 2 2014-2015 Dit schoolexamen bestaat uit 42 vragen. Bij meerkeuze vragen antwoorden met hoofdletter schrijven. Geef niet meer antwoorden dan er worden gevraagd. Als er bijvoorbeeld

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Samenvatting Staatsinrichting hoofdstuk 1 VMBO

Samenvatting Geschiedenis Samenvatting Staatsinrichting hoofdstuk 1 VMBO Samenvatting Geschiedenis Samenvatting Staatsinrichting hoofdstuk 1 VMBO Samenvatting door Marieke 1467 woorden 30 april 2015 7,4 34 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats Hoofdstuk 1: Het

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Nederland in de 19e eeuw

Werkstuk Geschiedenis Nederland in de 19e eeuw Werkstuk Geschiedenis Nederland in de 19e eeuw Werkstuk door een scholier 2435 woorden 22 januari 2005 6 108 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud: Hoofdvragen: 1: Wat veranderde er in de 19e Eeuw met

Nadere informatie

Albert I van België: Brussel, 8 april Marche-les- Dames, 17 februari 1934

Albert I van België: Brussel, 8 april Marche-les- Dames, 17 februari 1934 Albert I van België: Brussel, 8 april 1875 - Marche-les- Dames, 17 februari 1934 Hij was prins van België, hertog van Saksen, prins van Saksen-Coburg-Gotha, was van 23 december 1909 tot 17 februari 1934

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/25770 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/25770 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/25770 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Van Thuy, Pham Title: Beyond political skin : convergent paths to an independent

Nadere informatie

TERRACOTTALEGER HET. & De erfenis van de eeuwige Keizer van China EXPO > PEDAGOGISCH DOSSIER JAAR LUIK GUILLEMINS TGV STATION

TERRACOTTALEGER HET. & De erfenis van de eeuwige Keizer van China EXPO > PEDAGOGISCH DOSSIER JAAR LUIK GUILLEMINS TGV STATION HET TERRACOTTALEGER & De erfenis van de eeuwige Keizer van China EXPO 23.12.16 23.04.17 PEDAGOGISCH DOSSIER 11-14 JAAR LUIK GUILLEMINS TGV STATION + 3 2 4 2 2 4 WWW. T E R R A C O T 4 9 3 8 TA - L I E

Nadere informatie

Puzzel: Wat is een staatsgreep?

Puzzel: Wat is een staatsgreep? Puzzel: Wat is een staatsgreep? Korte omschrijving werkvorm In de zomer van 2016 is er een mislukte poging tot een staatsgreep gedaan in Turkije. Maar wat is een staatsgreep eigenlijk? De leerlingen bekijken

Nadere informatie

Geschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor

Geschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor Geschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor Terugkijken: Bij de ene revolutie ontstaat een nieuw en onafhankelijk land. Vrijheid is voor de inwoners

Nadere informatie

Het is met veel emotie dat ik u welkom heet in de Belgische Senaat.

Het is met veel emotie dat ik u welkom heet in de Belgische Senaat. 1 Toespraak van de heer Armand De Decker, Voorzitter van de Senaat, naar aanleiding van het bezoek van de heer Mahmoud Abbas, President van de Palestijnse Autoriteit 23 februari 2010 Excellenties, Beste

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 8: Tijd van burgers en stoommachines

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 8: Tijd van burgers en stoommachines Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 8: Tijd van burgers en stoommachines Samenvatting door Larissa 665 woorden 18 januari 2016 5,4 5 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Hoofdstuk 8: Tijd van

Nadere informatie

7,2. 1 Wetenschappelijke revolutie. 2 Gevolgen van de wetenschappelijke revolutie. 3 Kenmerken van de verlichting

7,2. 1 Wetenschappelijke revolutie. 2 Gevolgen van de wetenschappelijke revolutie. 3 Kenmerken van de verlichting Samenvatting door een scholier 1776 woorden 11 december 2007 7,2 240 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Geschiedenis samenvatting Hoofdstuk 2; Wetenschappelijke revolutie, verlichting

Nadere informatie

Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties

Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De

Nadere informatie

Resolutie CDJA. Werkgroep Buitenlandse Zaken & Defensie, namens de Politieke Commissie

Resolutie CDJA. Werkgroep Buitenlandse Zaken & Defensie, namens de Politieke Commissie Resolutie CDJA Indiener: Resolutie: Werkgroep Buitenlandse Zaken & Defensie, namens de Politieke Commissie Situatie Oost-Congo De Nederlandse regering moet alert zijn op grondstoffenroof uit Oost-Congo

Nadere informatie

Naam KIDS FOR WARCHILD Oorlog en vrede in de wereld

Naam KIDS FOR WARCHILD Oorlog en vrede in de wereld Naam KIDS FOR WARCHILD Oorlog en vrede in de wereld In meer dan dertig landen in de wereld is er oorlog. Wereldwijd zijn er dus miljoenen kinderen die een oorlog meemaken. Vraag 1. Kun je drie landen noemen

Nadere informatie

IJsbreker 1 Congo ontrafeld

IJsbreker 1 Congo ontrafeld IJsbreker 1 Congo ontrafeld Stap1. Conflicten in de wereld Welke voorbeelden van conflicten in de wereld ken je? Noteer ze in de tabel. Vermeld ook hoe het conflict zich afspeelt: - tussen 2 landen.. -

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis vwo II

Eindexamen geschiedenis vwo II Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen Vanaf de zomer van 1789 trokken veel Franse vluchtelingen naar Oostenrijk. 1p 1 Waarom vormde dit voor het Franse revolutionaire

Nadere informatie

Aarde, werk van onze handen?

Aarde, werk van onze handen? Stichting Oecumenische Vieringen Eindhoven (SOVE) Aarde, werk van onze handen? Zaterdag 1 november 2014 18.30 uur Toespraak: Rijkdom in onze aarde: bron voor ontwikkeling en conflict: Olie in Zuid-Soedan

Nadere informatie

Leerlingen hand-out stadswandeling Amsterdam

Leerlingen hand-out stadswandeling Amsterdam Leerlingen handout stadswandeling Amsterdam Groep 1: de Surp Hoki Armeens Apostolische kerk Adres: Kromboomsloot 22, Amsterdam Namen leerlingen: In deze handout staat alle informatie die je nodig hebt

Nadere informatie

Tijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.2 Het moderne imperialisme

Tijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.2 Het moderne imperialisme Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen? Kenmerkende aspect: De moderne vorm van imperialisme die verband hield met

Nadere informatie

Congo: : van oorlog naar vrede. Informatiefiche 1

Congo: : van oorlog naar vrede. Informatiefiche 1 Informatiefiche 1 Grondstof Meest producerende landen Aandeel in wereldproductie Kobalt DR Congo, Zambia, Marokko & Westelijke Sahara 51 % Industrieel Diamant DR Congo, Botswana, Zuid-Afrika 49% Koper

Nadere informatie

Uitgeverij Mozaïek, Zoetermeer

Uitgeverij Mozaïek, Zoetermeer Uitgeverij Mozaïek, Zoetermeer Bij de productie van dit boek is gebruikgemaakt van papier dat het keurmerk Forest Stewardship Council (FSC ) draagt. Bij dit papier is het zeker dat de productie niet tot

Nadere informatie

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen. Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest

Nadere informatie

Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet?

Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet? Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet? Slavernij in de geschiedenis van Nederland 1 Een niet zo fraai verleden In de loop van de geschiedenis werden mensen vaak misbruikt. Enkele trieste

Nadere informatie

Algemeen ambtsbericht Rwanda

Algemeen ambtsbericht Rwanda Algemeen ambtsbericht Rwanda oktober 2002 Directie Personenverkeer, Migratie- en Vreemdelingenzaken Afdeling Asiel- en Migratiezaken Den Haag 070-348 56 12 1 november 2002 Inhoudsopgave Pagina 1 Inleiding

Nadere informatie

SO 1. Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014. Historisch Overzicht

SO 1. Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014. Historisch Overzicht SO 1 Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014 Historisch Overzicht 1. Welke doelstelling had Wilhelm II bij zijn aantreden als Keizer van Duitsland? 2. Welk land behoorde niet tot de Centralen tijdens de Eerste

Nadere informatie

Charles de Gaulle: Rijsel, 22 november Colombey-les- Deux-Églises, 9 november 1970

Charles de Gaulle: Rijsel, 22 november Colombey-les- Deux-Églises, 9 november 1970 Charles de Gaulle: Rijsel, 22 november 1890 - Colombey-les- Deux-Églises, 9 november 1970 Hij was een Frans militair en politicus. Hij vocht tijdens de Eerste Wereldoorlog als officier in de Slag bij Verdun,

Nadere informatie

Rwanda in de Grote-Merenregio: buitenlandse expansie, binnenlandse onderdrukking

Rwanda in de Grote-Merenregio: buitenlandse expansie, binnenlandse onderdrukking Rwanda in de Grote-Merenregio: buitenlandse expansie, binnenlandse onderdrukking JEROEN CORDUWENER SUN CITY EEN LUXUEUS RESORT AAN DE westkust van Zuid-Afrika moet de geschiedenis ingaan als de Afrikaanse

Nadere informatie

Inleiding Transmigratie (HAVO stof Indonesië)

Inleiding Transmigratie (HAVO stof Indonesië) Inleiding Transmigratie (HAVO stof Indonesië) De Indonesische archipel strekt zich uit over meer dan 18.000 eilanden in het zuidoosten van Azië. Gewoonlijk wordt de archipel ingedeeld in 5 grotere eilanden

Nadere informatie

MYANMAR. Op blote voeten door het gouden land

MYANMAR. Op blote voeten door het gouden land MYANMAR Op blote voeten door het gouden land Inhoud Inleiding Myanmar en EU? Enkele feiten en cijfers Demografie en economie Geschiedenis Politieke situatie Kort reisverslag met foto s (ca. 30) Myanmar

Nadere informatie

5,7. Werkstuk door een scholier 2162 woorden 23 januari keer beoordeeld. Geschiedenis. Voorwoord

5,7. Werkstuk door een scholier 2162 woorden 23 januari keer beoordeeld. Geschiedenis. Voorwoord Werkstuk Geschiedenis Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen het communistisch systeem in de Sovjet-Unie en het westers parlementairdemocratisch systeem in de VS? Werkstuk door een scholier 2162

Nadere informatie

Genocide Rwanda 1994 Lidewij Bergsma Sc hriftelijk verslag ter ondersteuning van de documentaire Genocide Rwanda 1994 Drachtster Lyceum februari 2010

Genocide Rwanda 1994 Lidewij Bergsma Sc hriftelijk verslag ter ondersteuning van de documentaire Genocide Rwanda 1994 Drachtster Lyceum februari 2010 Genocide Rwanda 1994 Lidewij Bergsma Schriftelijk verslag ter ondersteuning van de documentaire Genocide Rwanda 1994 Drachtster Lyceum februari 2010 Inhoudsopgave Voorwoord...3 Inleiding...5 1 Historische

Nadere informatie

Tijd van regenten en vorsten 1600 1700. 6.2 Wie heeft de macht? Deel 2. Wie hadden in de Republiek, in Frankrijk en in Engeland de politieke macht?

Tijd van regenten en vorsten 1600 1700. 6.2 Wie heeft de macht? Deel 2. Wie hadden in de Republiek, in Frankrijk en in Engeland de politieke macht? Onderzoeksvraag: Wie hadden in de Republiek, in Frankrijk en in Engeland de politieke macht? Kenmerkende aspect: Het streven van vorsten naar absolute macht. De bijzondere plaats in staatskundig opzicht

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Dekolonisatie

Werkstuk Geschiedenis Dekolonisatie Werkstuk Geschiedenis Dekolonisatie Werkstuk door een scholier 4371 woorden 9 februari 2010 6,5 85 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding; We hebben de opdracht gekregen om dit werkstuk te maken over

Nadere informatie

Het begin van staatsvorming en centralisatie. Onderzoeksvraag; Hoe vond de staatsvorming van Engeland, Frankrijk en het hertogdom Bourgondië plaats?

Het begin van staatsvorming en centralisatie. Onderzoeksvraag; Hoe vond de staatsvorming van Engeland, Frankrijk en het hertogdom Bourgondië plaats? Onderzoeksvraag; Hoe vond de staatsvorming van Engeland, Frankrijk en het hertogdom Bourgondië plaats? Voorbeeld 1: Engeland De bezittingen van de Engelse koning Hendrik II in Frankrijk rond 1180 zijn

Nadere informatie

Zit er muziek in Congo?

Zit er muziek in Congo? Zit er muziek in Congo? Drs. Ellen Berends 11 januari 2011 Uw taak is immens... De grootste gevaren die u bedreigen zijn de onervarenheid van de bevolking zichzelf te besturen; de etnische strijd die vroeger

Nadere informatie

Verenigde Staten Ontwikkeling van de burgerrechten

Verenigde Staten Ontwikkeling van de burgerrechten Verenigde Staten Ontwikkeling van de burgerrechten 1.2-2.3-3.3 Inleiding Deze opdracht gaat over de ontwikkeling van de burgerrechten. Hierbij staat de status van de zwarte bevolking in de Verenigde Staten

Nadere informatie

Antwoorden Maatschappijleer Hoofdstuk 2

Antwoorden Maatschappijleer Hoofdstuk 2 Antwoorden Maatschappijleer Hoofdstuk 2 Antwoorden door een scholier 587 woorden 14 januari 2004 3,8 76 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Maatschappijleer H2 1. a) Bron2 in bron 1 wordt

Nadere informatie

Kijktip: Nieuwsuur in de Klas

Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Korte omschrijving werkvorm De leerlingen beantwoorden vragen over de Europese politiek aan de hand van korte clips van Nieuwsuur in de Klas. Leerdoel De leerlingen leren

Nadere informatie

Tijdvak II. november 2013 8: 30-10:00.

Tijdvak II. november 2013 8: 30-10:00. SCHOOLONDERZOEK Tijdvak II GESCHIEDENIS november 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.

Nadere informatie

Maatschappijwetenschappen 2e fase DE GENOCIDE IN SREBRENICA 1995 KNIPVELLEN

Maatschappijwetenschappen 2e fase DE GENOCIDE IN SREBRENICA 1995 KNIPVELLEN Maatschappijwetenschappen 2e fase DE GENOCIDE IN SREBRENICA 1995 KNIPVELLEN NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies OPDRACHT 2 HET FEITENRELAAS Zet de feiten op een rijtje door een

Nadere informatie

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2015-I

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2015-I Opgave 1 Kroatië toegetreden tot de EU Bij deze opgave horen de teksten 1 tot en met 3 en figuur 1. Inleiding Kroatië is een van de staten in de Balkan die voorheen tot Joegoslavië behoorden. In 1991 verklaarde

Nadere informatie

Achor, 31 jaar. Nakisha, 11 jaar

Achor, 31 jaar. Nakisha, 11 jaar Achor, 31 jaar Achor is gevlucht voor de gevechten tussen regerings- en rebellengroepen. Achor is geboren in Darfoer in Soedan, een regio die geteisterd wordt door gewapende conflicten en geweld. Decennialang

Nadere informatie

Opbaring van de gevalle\nen in Maart, 1848 Adolph (von) Menzel, 1848 Olieverf op doek 45 cm 63 cm Hamburger Kunsthalle

Opbaring van de gevalle\nen in Maart, 1848 Adolph (von) Menzel, 1848 Olieverf op doek 45 cm 63 cm Hamburger Kunsthalle Opbaring van de gevalle\nen in Maart, 1848 Adolph (von) Menzel, 1848 Olieverf op doek 45 cm 63 cm Hamburger Kunsthalle 1848 Parlement van Frankfurt Habsburg en 1848 Jeugdige strijders op de barricade in

Nadere informatie

Rwanda-België (2): van mythe tot beleid. Tweede historische studie ter voorbereiding van de België- Rwanda-verzoeningsconferentie 7-14 juli 2009

Rwanda-België (2): van mythe tot beleid. Tweede historische studie ter voorbereiding van de België- Rwanda-verzoeningsconferentie 7-14 juli 2009 Pray4belgium Rwanda-België (2) Van mythe tot beleid p. 1 Rwanda-België (2): van mythe tot beleid. Tweede historische studie ter voorbereiding van de België- Rwanda-verzoeningsconferentie 7-14 juli 2009

Nadere informatie

Grondwet van de Tweede Republiek der Nederlanden Neerlandiæ

Grondwet van de Tweede Republiek der Nederlanden Neerlandiæ Grondwet van de Tweede Republiek der Nederlanden Neerlandiæ De Republiek der Nederlanden, verenigd in een micronatie sinds de uitroeping van de Unie van Utrecht 2007, beseffend dat een grondige hervorming

Nadere informatie

TIJDVAK 7 Bepoederde pruiken, bruisende ideeën

TIJDVAK 7 Bepoederde pruiken, bruisende ideeën TIJDVAK 7 Bepoederde pruiken, bruisende ideeën Bepoederde pruiken, bruisende ideeën Tijd van Pruiken en Revoluties 1700-1800 Vroegmoderne Tijd Kenmerkende aspecten Uitbouw van de Europese overheersing,

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-11-1-b

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-11-1-b Bijlage VMBO-KB 2011 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een mening over het bijzonder onderwijs (rond 1900): Kinderen leren al op jonge

Nadere informatie

Napoleon. bekendste persoon uit de geschiedenis

Napoleon. bekendste persoon uit de geschiedenis Napoleon bekendste persoon uit de geschiedenis Napoleon behoort tot de meest bekende personen uit de geschiedenis. Hij wist zich van eenvoudige komaf op te werken tot keizer van Frankrijk en heerser over

Nadere informatie

Toetsvragen geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 8 Toetsvragen

Toetsvragen geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 8 Toetsvragen Tijdvak 8 Toetsvragen 1 In Nederland was de eerste belangrijke politieke stroming het liberalisme. Welke politieke doelen wilden liberalen bereiken? A Zij wilden een eenheidsstaat met een grondwet en vrijheid

Nadere informatie

columbus Boeren tegen Britten: oorlog in Zuid-Afrika lesbrief HAVO/V leerjaa brengt het beste uit twee werelden samen

columbus Boeren tegen Britten: oorlog in Zuid-Afrika lesbrief HAVO/V leerjaa brengt het beste uit twee werelden samen columbus brengt het beste uit twee werelden samen lesbrief HAVO/V leerjaa WO r3 Boeren tegen Britten: oorlog in Zuid-Afrika columbus Inleiding Deze zomer vindt het WK voetbal plaats in Zuid-Afrika. Allerlei

Nadere informatie

Als bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.

Als bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt. Examen VWO 2009 tijdvak 2 woensdag 24 juni 9.00-12.00 uur geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 28 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 76 punten te behalen. Voor elk vraagnummer

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat

Samenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat Samenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat Samenvatting door een scholier 1047 woorden 16 maart 2008 5,7 7 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Democratie en rechtstaat Hoofdstuk

Nadere informatie

DINGEN DIE JE MOET WETEN

DINGEN DIE JE MOET WETEN 50 Maar wat gebeurde er precies? Welke landen en mensen waren belangrijk? Dit boek staat vol met weetjes, landkaarten en foto s over een tragische periode in de wereldgeschiedenis. JIM ELDRIDGE ISBN 978

Nadere informatie

HUSEYIN UCAR 4B 18-3-2014. Mr. Muilder Maatschappij

HUSEYIN UCAR 4B 18-3-2014. Mr. Muilder Maatschappij HUSEYIN UCAR 4B 18-3-2014 Mr. Muilder Maatschappij Voorwoord Omschrijving: Een dictatuur is dat een iemand de absolute macht heeft en dat er in dat land geen democratie heerst. Motivatie: Ik heb voor dit

Nadere informatie

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN STUDIONLINE JAARGANG 2, NR. 10 ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN DL 2 D O M I N E E O N L I N E. O R G Vierhonderd jaar geleden vergaderde de synode in Dordrecht. Je weet inmiddels wat een synode is: een

Nadere informatie

Ook kinderen van deze wereld

Ook kinderen van deze wereld Ook kinderen van deze wereld Eerste druk, 2014 2014 Sabrina Clement Coverfoto: Alistair Ruff isbn: 9789048431410 nur: 740 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Hoewel aan de totstandkoming

Nadere informatie

Datum: Ons koningshuis. 1. Hoe heet onze huidige koning? 3. Hij volgde zijn broer na diens dood op. Hoe heette hij?

Datum: Ons koningshuis. 1. Hoe heet onze huidige koning? 3. Hij volgde zijn broer na diens dood op. Hoe heette hij? Ga naar deze website: www.monarchie.be Klik op de koninklijke familie. 1. Hoe heet onze huidige koning? 2. Hoe oud was hij toen zijn moeder, koningin Astrid, omkwam bij een auto-ongeluk? 3. Hij volgde

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Franse Revolutie

Samenvatting Geschiedenis Franse Revolutie Samenvatting Geschiedenis Franse Revolutie Samenvatting door een scholier 1898 woorden 7 december 2005 6,5 179 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Revolutie: Revolutie = een grote

Nadere informatie

De Sovjet-Unie (9.3) Tijd van wereldoorlogen De Sovjet Unie.

De Sovjet-Unie (9.3) Tijd van wereldoorlogen De Sovjet Unie. De Sovjet-Unie (9.3) Onderzoeksvraag: Kenmerkende aspecten: Waardoor kreeg Rusland een communistische regering en hoe werd het land een totalitaire staat. Het in praktijk brengen van totalitaire ideologieën

Nadere informatie

De Koude Oorlog: het begin (les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich

De Koude Oorlog: het begin (les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich (les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Samenwerking slaat om in wantrouwen in 1945 => Tijdens WO 2: USSR en VSA werken samen tegen Duitsland => In

Nadere informatie

Dag tegen Racisme. Internationale dag tegen racisme. Definitie van racisme. wereld'). De politie begon toen te. Gerwin De Decker

Dag tegen Racisme. Internationale dag tegen racisme. Definitie van racisme. wereld'). De politie begon toen te. Gerwin De Decker Gerwin De Decker Dit krantje gaat over racisme. Iedereen heeft het al wel eens van dichtbij meegemaakt. Je hebt op school, op straat, in de bus of thuis wel eens een reactie gezien of gehoord over mensen

Nadere informatie

NOTA DE SITUATIE IN RWANDA

NOTA DE SITUATIE IN RWANDA DIRECTORAAT-GENERAAL EXTERN BELEID VAN DE UNIE DIRECTORAAT B - BELEIDSONDERSTEUNENDE AFDELING - NOTA DE SITUATIE IN RWANDA Samenvatting: Rwanda heeft treurige bekendheid verworven als land waar de eerste

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje b

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje b Bijlage VMBO-KB 2008 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje Staatsinrichting van Nederland bron 1 Uit een openbare brief van iemand die zich zorgen maakt over de ontwikkelingen

Nadere informatie

Schoolonderzoek II Geschiedenis Staat en Natie Tijdvak I 2014-2015

Schoolonderzoek II Geschiedenis Staat en Natie Tijdvak I 2014-2015 Schoolonderzoek II Geschiedenis Staat en Natie Tijdvak I 2014-2015 Dit schoolexamen bestaat uit 33 vragen. In totaal kun je hiervoor 54 punten halen. Als bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd

Nadere informatie

verrijking a Familiegeschiedenis Bekijk het fragment en beantwoord de vraag. Wat vind je van zijn verhaal?

verrijking a Familiegeschiedenis Bekijk het fragment en beantwoord de vraag. Wat vind je van zijn verhaal? verrijking a Familiegeschiedenis Bekijk het fragment en beantwoord de vraag. 1 Diederik van Vleuten vertelt hier over zijn familiegeschiedenis in Nederlands-Indië. Wat vind je van zijn verhaal? 23 a thema

Nadere informatie

Achtergrond bij de aanslepende oorlog Nadia Nsayi Beleidsmedewerker Broederlijk Delen en Pax Christi Vlaanderen Augustus 2015

Achtergrond bij de aanslepende oorlog Nadia Nsayi Beleidsmedewerker Broederlijk Delen en Pax Christi Vlaanderen Augustus 2015 Achtergrond bij de aanslepende oorlog Nadia Nsayi Beleidsmedewerker Broederlijk Delen en Pax Christi Vlaanderen Augustus 2015 Foto : Chrispin Mvano Inleiding... 3 2 oorlogen, 2 vredesakkoorden en de eerste

Nadere informatie

1. Wie of wat? Vul in. Kies uit: eed - kabinet kroonprins prins staatsbezoek. Bezoek van de koning aan een ander land.

1. Wie of wat? Vul in. Kies uit: eed - kabinet kroonprins prins staatsbezoek. Bezoek van de koning aan een ander land. Naam: Wat vieren we op 15 november? Koningsdag Vroeger werd dit de feestdag van de dynastie genoemd. Het is de datum van het naamfeest van Leopold en Albert. 1. Wie of wat? Vul in. Kies uit: eed - kabinet

Nadere informatie

GROTE-LIJN-OVERZICHT VAN TIJDVAKKEN BEHANDELD IN LEERJAAR 1

GROTE-LIJN-OVERZICHT VAN TIJDVAKKEN BEHANDELD IN LEERJAAR 1 GROTE-LIJN-OVERZICHT VAN TIJDVAKKEN BEHANDELD IN LEERJAAR 1 Tijdvak Jagers en boeren; van de eerste mensen 3000 v. C. prehistorie; van de eerste mensen - 3000 v.c. Samenlevingstype: eerst jagers/verzamelaars,

Nadere informatie

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken

Nadere informatie

Tweede wereldoorlog-1 vmbo12

Tweede wereldoorlog-1 vmbo12 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 17 august 2018 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie https://maken.wikiwijs.nl/62175 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van

Nadere informatie

De Franse keizer Napoleon voerde rond 1800 veel oorlogen in Europa. Hij veroverde verschillende gebieden, zoals Nederland en België. Maar Napoleon leed in 1813 een zware nederlaag in Duitsland. Hij trok

Nadere informatie

Lespakket bij de film Hotel Rwanda voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs

Lespakket bij de film Hotel Rwanda voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs Lespakket bij de film Hotel Rwanda voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs Ik heb makkelijk praten. Toen ik Hotel Rwanda zag, wist ik dat weer helemaal zeker. Wat doe je als iedereen om je heen

Nadere informatie

Een nieuwe nationale conferentie voor vrede in Congo

Een nieuwe nationale conferentie voor vrede in Congo Een nieuwe nationale conferentie voor vrede in Congo Op woensdag 16 januari 2013 brachten Broederlijk Delen en Pax Christi Vlaanderen, in samenwerking met MO*, vijf sprekers 1 samen voor het debat: Oorlog

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6 Samenvatting door M. 804 woorden 17 juni 2013 5,5 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Bronnen Samenvatting geschiedenis Hoofdstuk 6 Burgers en stoommachines,

Nadere informatie