J r n v nd JAARVERSLAG 2018

Transcriptie

1 J r n v nd JAARVERSLAG 2018

2 INHOUDSOPGAVE pagina 3 Voorwoord pagina 12 de Bibliotheek digitaal pagina 4 de Bibliotheek voor volwassenen pagina 13 de Bibliotheek in de buurt pagina 6 de Bibliotheek voor jeugd pagina 14 Uitgelicht: Mokokè ledenwerfactie pagina 8 de Bibliotheek op School pagina 14 Uitgelicht: de Raad van Toezicht pagina 10 de Bibliotheek verbindt pagina 15 Cijfers 2 N i a V r dagen in nszand Prijsu r k trijd e

3 VOORWOORD 2018 HET JAAR VAN DE VERBINDING Als openbare Bibliotheek verrijken wij het leven van mensen door hen kennis te laten maken met verhalen, informatie en media in de meest brede zin van het woord. We leggen verbindingen: tussen mensen en informatie, maar ook tussen mensen onderling. Voorbeelden? Dit jaarverslag staat er vol van. En al die mooie dingen die we doen met en voor onze klanten worden gedragen door de mensen in onze organisatie. Een zeer divers team van enthousiaste medewerkers die in vestigingen, op scholen en op nog veel meer andere plaatsen in onze regio hun bijdrage leveren aan deze missie. Maar juist ook de verbindingen met andere organisaties in onze regio, met de gemeenten en met onze bibliotheekpartners in het hele land maken de lokale Bibliotheek betekenisvol. Bij onze programmering en de opzet van nieuwe diensten staat de vraag van de klant centraal en wordt gezocht naar mogelijkheden voor samenwerking met andere partners. Onze vestiging in Goes dient hiervoor als proeftuin, als voorbode voor een mogelijke verhuizing in Die kwam een stap dichterbij door het unanieme raadsbesluit om de benodigde fondsen hiervoor vrij te maken. Kortom: voldoende reden om in dit jaaroverzicht met plezier terug te kijken en ook komend jaar met enthousiasme verder te bouwen aan die Bibliotheek die mensen verbindt en inspireert. Jannie van Vugt Directeur Bibliotheek Oosterschelde uffalo s 23

4 de Bibliotheek VOOR VOLWASSENEN 398 Taalvragers geholpen in 2018! De Bibliotheek Oosterschelde speelt een coördinerende rol binnen het Taalhuisnetwerk. We slaagden er, met een brede groep partners, ook dit jaar in taalvragers tegemoet te komen met een voor hen passend taalaanbod bestaande uit diverse taalactiviteiten. In juli 2018 startte een Postcafé in de gemeente Zierikzee i.s.m. Stichting Maatschappelijk Werk en Welzijn Oosterschelderegio (SMWO) en het Leger des Heils. Bij dit Postcafé wordt gratis advies en uitleg over post en formulieren geboden. Hier bleek een enorme behoefte aan te zijn. Tussen juli en december 2018 bezochten ruim 60 mensen dit Postcafé. 24

5 Actief in 2018 Nieuw in 2018 Taalvragers Taalvrijwilligers Schrijven t je W k n P z Daarnaast sloten veel mensen aan bij activiteiten zoals de taalcafés en de cursus 'Oefenen.nl' waarbij er, onder begeleiding van een docent, geoefend wordt met basisvaardigheden zoals taal, rekenen en computergebruik. Blij zijn we met een grote groep nieuwe taalvrijwilligers. Na een intensieve training zijn zij aan de slag gegaan bij één van de vele taalactiviteiten. Bijeenkomsten voor werkzoekenden De maandelijkse gratis 'koffiepauzes voor werkzoekenden' in de Bibliotheken Zierikzee en Goes werden gedurende het jaar steeds vaker bezocht. Een grote groep mensen nam deel aan interessante workshops zoals b.v. 'Hoe presenteer ik mij tijdens een sollicitatiegesprek'. Ook gaf SMWO meerdere keren uitleg over vrijwilligerswerk. De bijeenkomsten bieden naast het informatieve karakter ook een laagdrempelige manier om andere werkzoekenden te ontmoeten, ervaringen te delen en zo nieuwe inspiratie op te doen. Gemiddeld bezochten per keer circa 20 nieuwe deelnemers de bijeenkomsten. Walk&Talk & Br kr m M I k en Chr P anen 25

6 de Bibliotheek VOOR JEUGD Programmeren voor jongeren CoderDojo, een zaterdagactiviteit waarbij kinderen o.a. leren programmeren, games bouwen en apps ontwikkelen, bleek aan een grote vraag te voldoen. Gezien het enthousiasme van de deelnemende kinderen en hun ouders, zal deze activiteit ook de komende jaren zeker in het programma opgenomen worden. 26

7 BoekStart, het begint met lezen Als ouders hun kinderen al als baby voorlezen, stimuleert dat aantoonbaar hun taalontwikkeling. Voorlezen versterkt bovendien de band met je baby. Vanuit deze gedachten is BoekStart ontstaan, een programma waarin kinderen van 0 tot 4 jaar samen met hun ouders van boeken kunnen genieten. Vanaf het moment dat een kind drie maanden is, kun je samen al 'speellezen' (plaatjes kijken, praten en zingen). Dit jaar bestaat BoekStart tien jaar. Landelijk ontvingen al baby's een BoekStartkoffertje via hun Bibliotheek. Dit succes vierden we met de BoekStart Gouden Wikkelactie, waarbij vinders van een gouden wikkel in hun BoekStartkoffertje, een mooi prijzenpakket ontvingen. ekstart u n Wik l 27

8 de Bibliotheek OP SCHOOL MEER LEESPLEZIER > MEER LEZEN > BETER IN TAAL > MEER KANSEN Met de Bibliotheek op school slaan onderwijs, de Bibliotheek en de gemeente de handen ineen en komt er dagelijks aandacht voor leesplezier en mediawijsheid op school én thuis. We willen zo kinderen en jongeren stimuleren om meer te lezen. Maar ook om ze beter en verstandiger om te leren gaan met internet, sociale media en games. De leesconsulenten van de Bibliotheek helpt op basisscholen en middelbare scholen om deze doelen te bereiken. Zij nemen daarbij inspirerende boeken en een goede digitale lees- en leeromgeving mee als hulpmiddel. Bibliotheek Oosterschelde verzorgt op dit moment de Bibliotheek op School op 67 basisscholen in de Oosterschelderegio Pilot de Bibliotheek op school in de gemeente Reimerswaal Naast de 6 scholen in de gemeente Reimerswaal waarvoor wij al meerjarig de Bibliotheek op school verzorgden, loopt sinds begin van 2018 een proef op nog eens 9 scholen in deze gemeente. De gemeente- 28 raad verlengde voor de zomer de proef met een jaar. In 2019 wordt besloten of ook deze nieuwe pilotscholen definitief gebruik kunnen blijven maken van onze dienstverlening. Daarmee zou ook in de gemeente Reimerswaal een 100 % dekking bereikt worden. Ka Mad S en

9 dan 400%, waarbij vooral het intensieve gebruik van informatieve boeken opvalt.. Verder professionaliseren binnen de Bibliotheek op school Hansweert: van Bieb in de Buurt naar leespunt Begin 2018 verhuisde de bibliotheekvoorziening in Hansweert. De Bieb in de buurt in Maria-Oord werd omgezet naar een leespunt in Brede School de Kolk. Het leespunt is qua collectie, inrichting en openstelling vooral gericht op gebruik door kinderen van basisscholen en de kinderopvang. Hierbij is de verbinding met 'de Bibliotheek op school' dienstverlening van onze leesconsulent een belangrijke meerwaarde. Voor het algemene publiek is het leespunt anderhalf uur per week geopend. Het succes van de omzetting blijkt uit de gebruikscijfers over het afgelopen jaar. De uitleen van jeugdboeken steeg met meer Binnen Bibliotheek Oosterschelde vinden we het belangrijk om ons te blijven ontwikkelen op het gebied van lezen en mediavaardigheden. De afgelopen twee jaar hebben er wisselingen plaatsgevonden binnen het team leesconsulenten. Daarom volgen elf leesconsulenten nu de basisopleiding leesconsulent. Binnen deze goed uitgebalanceerde opleiding is er aandacht voor het onderwijslandschap, lezen, jeugdliteratuur en leespromotie. De opleiding maakt de leesconsulent een professionele partner voor het onderwijs die een betekenisvolle bijdrage kan leveren aan de ontwikkeling van het leesmediabeleid van de school. Daarnaast nemen alle leesconsulten op de deelnemende scholen de Monitor af. Deze Monitor de Bibliotheek op Kin rkunst ek school brengt de opbrengst van de samen-werking tussen school en Bibliotheek in kaart. Door dit jaarlijks te herhalen, ontstaat een helder beeld van de veranderingen bij leerlingen, leerkrachten, docenten en ouders. De monitorresultaten dienen als basis voor het vaststellen van nieuwe leesbevorderingsdoelen. De leesconsulenten zijn getraind om deze resultaten toe te lichten en ondersteunen het onderwijsteam bij het vaststellen van deze doelen. r en nt ns t 29

10 de Bibliotheek VERBINDT Agent en ef krijgen in wat hen beweegt en welke behoeften ze hebben ten aanzien van collectie en activiteiten. Thema's die in deze interviews naar voren gekomen zijn vormden het uitgangspunt voor de programmering van activiteiten vanaf medio In gesprek met lokale inwoners Om nog beter te kunnen inspelen op wensen en behoeften van onze klanten in het voorjaar 2018 een onderzoek gedaan binnen de gemeente Goes. Met behulp van Mosaic (een erkend segmentatiesysteem, dat consumenten in groepen en typen verdeelt op basis van demografische, psychologische en lifestyle kenmerken die deze consumenten gemeen hebben) is verkend: Kinderboekenweek 'Vriendschap; kom erbij!' Tijdens de Kinderboekenweek 2018 waren er veel activiteiten voor kinderen in de verschillende vestigingen. In Goes organiseerden we in samenwerking met Boekhandel Het Paard van Troje de activiteit 'Word vriendjes met de Gruffalo'. Ruim 100 kinderen kregen een stempelkaart en werden voorgelezen uit het boek van de Gruffalo, werden geschminkt, deden Gruffalo Wie zijn de inwoners van de gemeente Goes? Wie zijn de leden van de Bibliotheek? Waar liggen hun wensen en behoeften? Naar aanleiding van de uitkomsten van het onderzoek is de keuze gemaakt om, door middel van interviews, de verbinding aan te gaan met ouders van kinderen op de basisschool in de regio Goes. Dit om meer inzicht te 10 2

11 geschenkboek 'Je bent wat je leest' met bijdragen over voeding van vijf specialisten deelden we gratis uit aan meer dan 2500 leden van de Bibliotheek. Thema 'voeding' tijdens Nederland Leest De Bibliotheek Oosterschelde bood tijdens Nederland Leest een uitgebreid programma rond het thema Voeding. Zo waren er exposities met foto's en schilderijen over voeding, een drukbezochte workshop Indonesische hapjes en een lezing over koolhydraat beperkt eten. Tijdens de workshop van een Zeeuwse foodie over het onderwerp 'gezonde voeding', gingen bezoekers met elkaar in gesprek over gezond eten en lekker genieten. Zo brachten ze elkaar op nieuwe ideeën. Succesvol was ook de workshop 'beweging en voeding voor ouderen', gegeven door een beweegconsulent van SMWO en een diëtiste van Allévo. Zij vertelden over het belang en de noodzaak van blijven bewegen en goede voeding bij het ouder worden. Het Bibliotheek Goes In voorbereiding op een mogelijke verhuizing van de Goese vestiging wordt een nieuw dienstverleningsconcept voorbereid, in Winnar uffalo S h eerste instantie voor de Bibliotheek Goes. Een betekenisvolle Bibliotheek, waarmee de kinderen natuurlijk op de foto konden. Ook de muzikale voorstelling 'Agent en Boef' in de Stenge in Heinkenszand trok veel enthousiaste kinderen en hun ouders. De voorstelling is gebaseerd op de prentenboeken met daarin de verhalen rondom het hilarische duo Agent en Boef van Tjibbe Veldkamp en Kees de Boer. Deze boeken zijn al lange tijd een groot succes en werden zelfs bekroond met de Zilveren Griffel. Na de voorstelling konden de kinderen Politiehond aaien, met Agent na kletsen of op de foto. De voorstelling werd georganiseerd in samenwerking met De Stenge, Bruna en de winkeliersvereniging van Heinkenszand. een centrum voor lezen, ontmoeting, kennis en verbeelding, vraagt naast een hoogwaardige vestiging met een actuele collectie vooral een passende programmering. De Bibliotheek zoekt, daarom naar innovatieve manieren om de Bibliotheek dichterbij inwoners te brengen. Daarom verkennen we samenwerking met nieuwe partners waarmee we inhoud kunnen geven aan programma's die passen bij de doelgroep. Bovendien wil de Bibliotheek Goes op meerdere, verrassende plekken in de stad zichtbaar worden. De Bibliotheek wil niet beperkt zijn tot haar vestiging, maar daar zijn waar haar doelgroep zich ook bevindt. Zo verkennen we partnerschap met de Zeeuwse Muziekschool om onze collectie bladmuziek dichter bij de potentiele klant te brengen. We hopen de eerste voorbeelden van deze 'gedistribueerde bibliotheek' komend jaar te kunnen uitrollen. Het programmaboekje Wie aan willekeurige mensen vraagt wat een Bibliotheek is, zal veelal een antwoord krijgen dat te maken heeft met het lenen van boeken. Dat de Bibliotheek meer te bieden heeft, is veel te weinig bekend. Daarom hebben we dit jaar voor het eerst ons totale activiteitenprogramma in een programmaboekje gebundeld dat begin september 2018 huis aan huis hebben laten verspreiden in ons werkgebied. Op deze manier bereiken we niet alleen onze leden, zoals met onze digitale nieuwsbrief, maar ook gaan we de verbinding aan met niet-leden. We zijn blij met de enthousiaste reacties en de vele nieuwe aanmeldingen voor onze activiteiten. 211 G d n W z l, rland t

12 de Bibliotheek DIGITAAL De Bibliotheek maakt Proeftuin Zeeland, Hansweert: project Dichter bij de kern de Bibliotheek maakt digi-wijzer Samen met onze partners zoals Digisteun en de Seniorenraad Borsele konden we ook dit jaar weer en groot aantal interessante cursussen op het gebied van digitale vaardigheden organiseren. Zo werden er cursussen What's app, Windows 10, Digisterker, Klik en Tik en wekelijkse inloopspreekuren verzorgd. Hierdoor is er weer een enthousiaste groep deelnemers een stuk digi-wijzer geworden. App je e'm al? De Zeeuwse Bibliotheken hebben in 2018 een handige app geïntroduceerd: de Zeeuwse Bibliotheken App. De introductie van deze app was een groot succes maar zorgde wel voor een daling in het websitebezoek ( bezoekers ten opzichte van bezoekers in 2017). Tot nu toe gebruikten onze leden de website om hun materialen te verlengen, materialen te reserveren of de openingstijden van hun vestiging te raadplegen. Deze functionaliteit is nu beschikbaar via de Zeeuwse Bibliotheken app. Het aantal leden dat de Bibliotheek App gebruikt steeg in korte tijd tot 4247 personen. 212

13 de Bibliotheek IN DE BUURT Bibliotheek Kruiningen wordt PostNL Pakketpunt Bibliotheek Kruiningen fungeert sinds september 2018 als PostNL Pakketpunt. Een extra service voor de inwoners in Kruiningen en omstreken. Klanten kunnen er pakketten verzenden, ophalen en retour sturen. De Bibliotheek blijkt, door haar ruime openingstijden, een mooie locatie voor een afhaalpunt. Binnen drie maanden maakten al 169 personen gebruik van deze service. Een mooie start en reden om de samenwerking in ieder geval de komende twee jaren voort te zetten. De Bieb in de buurt Oud-Vossemeer Aan het begin van het jaar zijn de schoolcollecties van de 3 scholen in Oud-Vossemeer, (de R.K. Basisschool Sint Anthonius, OBS Die Heenetrecht en de School met de Bijbel De Ark), samengevoegd en verhuisd naar de Bieb in de buurt Oud-Vossemeer, gevestigd in dorpshuis De Vossenkuil. Dit initiatief kwam tot stand in goed overleg tussen de directies van de scholen en de vrijwilligers van Bieb in de buurt Oud-Vossemeer. De Bieb in de buurt had vóór deze samenvoeging alleen een collectie voor volwassenen en voor peuters & kleuters. Om deze uitgebreide jeugdcollectie een plek te kunnen geven, werd een extra ruimte in De Vossenkuil gehuurd. Met deze uitbreiding is de Bieb in de buurt een ontmoetingsplek voor alle doelgroepen geworden. Lezen, koken en bewegen op Tholen Ook op Tholen bood de Bibliotheek een breed scala aan activiteiten. Zo werd hulp geboden bij digitale vragen tijdens het maandelijkse DigitaalCafé in Sint Maartensdijk. In Scherpenisse en in Tholen kon je inspirerende schrijfworkshops volgen. En tijdens een lezing in Scherpenisse kwam naar voren hoe interessant het leven op de binnenvaart is. Informatie over diverse leesgroepen werd gegeven in Tholen en Sint- Annaland. Heerlijke lekkernijen zijn bereid tijdens de kookworkshop Puur koken in Stavenisse. En voor de allerkleinsten was er een poppentheater en waren er leuke voorleesmomentjes met zang en beweging in Tholen en Sint-Annaland. De oudere jeugd kwam meer te weten over allergieën tijdens een heus college, gegeven door een echte onderzoeker! Kortom een mooi divers aanbod voor jong en oud met maar liefst 167 enthousiaste deelnemers. Klik en Tik, nt-annaland 213

14 Uitgelicht MOKOKÈ LEDENWERFACTIE Hoewel mensen de afgelopen jaren anders zijn gaan lezen, blijft er behoefte aan verhalen, duiding, informatie, kennis en ontspanning. De Bibliotheek is daarvoor dé geschikte plek. Voor het jaar van het verbinding ontwikkelden we een speciale member-getsmember ledenwerfactie. Wanneer een huidig lid van de Bibliotheek een nieuw lid introduceerde, kregen ze beiden een Mokokè mok met chocolaatjes en konden ze gezamenlijk een gratis activiteit van de Bibliotheek bezoeken. Het resultaat: 78 nieuwe leden! Uitgelicht RAAD VAN TOEZICHT De Raad van Toezicht vergaderde acht keer met de directeur. De samenstelling in 2018 was: De heer Bert van Houten (voorzitter), mevrouw Monica Roose (vice voorzitter) en de volgende leden: de heer Hans Willemstein, de heer Martin Wissekerke, mevrouw Marianne Velthuis, mevrouw Fleur Alting-Landa. Nieuw in de Raad van Toezicht is strategisch Citymarketeer Ruurt van der Wel. Hij heeft zich kandidaat gesteld voor deze functie omdat hij graag een (kleine) bijdrage levert aan de verandering van de waardevolle rol die de Bibliotheek heeft in de maatschappij. Zeker voor kinderen is de Bibliotheek onmisbaar in hun ontwikkeling. Daar maakt hij zich graag sterk voor Ru t n r W

15 CIJFERS 2018 LEDEN Aantal leden in 2018: MATERIALEN IN DE COLLECTIE ZEELAND UITLENINGEN PER GEMEENTE BIBLIOTHEEK OOSTERSCHELDE AANTAL UITLENINGEN VAN MATERIALEN Uitleningen in gemeente Schouwen: Uitleningen in gemeente Goes: Uitleningen in gemeente Tholen: Uitleningen in gemeente Kapelle: DIGITAAL Aantal bezoekers website: Downloads Zeeuwse Bibliotheken App: Abonnees op de digitale nieuwsbrief: Uitleningen in Uitleningen in gemeente gemeente Borsele: Reimerswaal: BIBLIOBUSSEN Aantal leden: Aantal uitleningen: DIENSTVERLENING De Bibliotheek Oosterschelde (BO) verzorgt het openbare Bibliotheekwerk voor meer dan inwoners van de gemeenten Borsele, Goes, Kapelle, Reimerswaal, Schouwen-Duiveland en Tholen. In 30 locaties leveren meer dan 60 medewerkers en meer dan 110 vrijwilli- gers dagelijks hun bijdrage aan de dienstverlening van klanten. In de dienstverlening staan informatie, cultuur en educatie centraal. bibliotheekoosterschelde.nl facebook.com/bibliotheekoosterschelde Sinds 2014 kunnen leden van de openbare bibliotheek e-books lenen. Elk jaar komen er steeds meer leden met een e- bookaccount bij en worden er meer e-books uitgeleend. In deze infographic staan de belangrijkste cijfers over het gebruik van e-books in 2018 voor de Zeeuwse Bibliotheken

16 COLOFON Vormgeving, tekst en redactie Afdeling PR Bibliotheek Oosterschelde Fotografie: Medewerkers Bibliotheek Oosterschelde