Nieuwsbrief NME-Lingewaard Natuurlijk
|
|
- Hidde Pauwels
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Is deze niet goed leesbaar? Klik hier voor de webversie. Nieuwsbrief NME-Lingewaard Natuurlijk September 2017 herfstmaand Hop te vinden in de Doornik Natuurakkers Onderwerpen van deze nieuwsbrief: Nog even een herinnering Verslag van scholenbezoek in het schooljaar 2016/2017 Kijk en lees hoe mooi september /oktober is De brandnetel, de plant van de maand september Nog even een herinnering Vier keer per jaar zal de NME-contactpersoon van ons een nieuwsbrief ontvangen, die zij/hij aan alle teamleden zal doorsturen. Dit is de eerste in het najaar. Nog een aantal scholen hebben nog geen veldlessen gereserveerd in schooljaar 2017/2018.
2 Wij raden u aan dit nu te doen zodat u zeker bent dat u de gewenste veldles krijgt en voor onze gidsen is het ook fijn om bijojds te weten wanneer zij moeten gidsen. In het najaar is het fijn om in de natuur te zijn. Vooral struinen en we bieden u er vijf in EDSO aan, is in deze Ojd voor de kinderen heerlijk. Kijk nog eens in EDSO en plan een struintocht voor je groep. Je zult er geen spijt van hebben. Voorafgaand aan een struintocht kan een powerpoint gegeven worden maar is niet noodzakelijk. Er zijn ook minder ouders nodig als de groep struint. Bij vragen kunt u mailen naar: educaoe@lingewaardnatuurlijk.nl Wij helpen u graag. Route naar EDSO: hup:// of klik op DEZE LINK en u kunt meteen beginnen met reserveren in EDSO (Wel even de inloggegevens van de school erbij zoeken) Als u niet meer weet hoe te beginnen, geen nood want er staat ook een gebruikershandleiding bij voor onderwijzend personeel. SamenvaZng scholen bezoek 2016/2017 Het bezoek vanuit NME aan alle scholen in Lingewaard aan het eind van vorig schooljaar is aan onze kant als erg posioef ervaren. We weten goed wat we voor elkaar op het gebied van natuur en milieu voor elkaar kunnen betekenen. Er wordt hard gewerkt binnen de scholen aan de cognioeve onderdelen rekenen, taal en lezen, veel genoteerd ook, waardoor andere onderdelen onder druk staan. Natuur- en milieuonderwijs is daar een van. Scholen vangen dit steeds vaker op om in projectvorm te werken of te gaan werken. De veldlessen, op vele locaoes en divers van aard., kunnen daar ook zeker een bijdrage in leveren. Uit de gesprekken zijn de volgende aandachtspunten gekomen: 1. De lessen zijn voor de scholen graos (vanuit de gemeente worden deze vergoed) 2. Je kunt zoveel lessen aanvragen per school/groep als je wenselijk vindt 3. Ook binnen het schooljaar kun je lessen aanvragen 4. Hulp vanuit NME bij het inhoud geven aan projecten is mogelijk 5. Je kunt bij de lessen je eigen accenten doorgeven. Samen met de gids wordt het voor de kinderen (en hulpouders) een creaoeve leerervaring. Kijk en lees hoe mooi september /oktober is Op zonnige nazomerdagen kun je de natuur nog even zien opleven. Bewonder de cichorei, paarse dovenetels en allerlei soorten winde tussen het al wat doffer geworden groen. Bespied de egel, die een warm holletje voor de winter zoekt, en de vogels, die zich te goed doen aan bouels en bessen van struiken. Zij moeten er voor zorgen dat de soort in stand blijd. In elke bes zit een pit of een ander zaadje. Het maagsap van de vogelmaag tast die zaadjes niet aan; ongeschonden zonder dat ze hun kiemkracht hebben verloren komen de pitjes het vogellijf weer uit op een flinke afstand van de struik die ze droeg. En dat is de bedoeling: zo zorgen vogels ervoor dat er op een nieuw plekje een nieuwe plant of struik ontstaat. Heb je de eerste paddenstoel al ontdekt? Hun ondergrondse werk is onbetaalbaar.
3 Rose sonkzwam De brandnetel, de plant van de maand september Kunnen brandnetels puffen? Ja, brandnetels kunnen puffen (stuiven). Brandnetels bloeien met groene bloempjes, die in smalle trosjes in een soort krans bij elk bladpaar ziuen. Als je tegen het licht in ernaar kijkt, kan het gebeuren dat je nu hier, dan daar plotseling een geel rookwolkje uit een bloemtrosje ziet komen. Het lijken ontploffinkjes en dat zijn het eigenlijk ook: de bloempjes springen open en slingeren daarbij hun droge stuifmeel weg. Lang niet alle brandnetelplanten doen dat. Alleen de mannelijke planten 'stuiven. Dat zijn planten die bloemen hebben met meeldraden. Het lijkt alsof de plant brandt, geregeld zie je een pluimpje rook boven de plant. Dit is geweldig om te zien. Bloemen met stampers ziuen op de vrouwelijke planten. Die vangen het door de wind verwaaide
4 stuifmeel op en worden zo bestoven.. De gewoonste brandnetel is de Grote brandnetel, die met gemak manshoog kan worden. De Kleine brandnetel daarentegen wordt zelden hoger dan een halve meter. Ze groeien allebei op voedselrijke plekken, vaak op bemeste plekken, plekken met veel sokstof in de grond. De Grote heed een voorkeur voor composthopen, de Kleine voor plaatsen, waar paarden, honden en andere dieren hun uitwerpselen laten vallen. Het vervelende van brand netels is dat ze bij aanraking een brandende jeuk veroorzaken. Toch kun je brandnetels zonder hand schoenen aanpakken en uiurekken zonder gestoken te worden. Hoe dat kan, kun je zien met een sterk vergrootglas. Stengels en bladeren zijn bedekt met glasachoge holle haren, die gevuld zijn met gif. Misschien kun je zelfs zien dat elke brandhaar is afgesloten met een bolletje op de top. Een brandhaar is net een ampul. Bij de geringste aanraking breekt het bolletje af, waarna de scherpe punt van de haar de huid doorboort. Dat is de stekende pijn die je eerst voelt, het brandende jeuken komt later. Die jeuk komt niet door het gif, maar door prikkelende stoffen. Nog veel later ontstaat de blaarachoge opzwelling, die echt pijn doet en door het gif wordt veroorzaakt. Het bolletje op de brand haar breekt niet af, als je er maar voor zorgt dat het je huid niet raakt. Pak de plant bij de voet, waar bijna geen brandharen ziuen, vast en strijk met de andere hand snel en stevig van onder naar boven over de plant op de plek waar je hem wilt vastgrijpen. De brandharen ziuen op een soort kussentje, een buigbare uitstulping van blad of stengel, en wijzen iets naar boven. Als je de plant zo aanpakt, worden de haren zo langs de stengel gelegd dat het bolletje naar de stengel gericht is en niet anreekt. Probeer het eens uit met je groep. Wij wensen jullie allen een heel pre?g natuurzuiver schooljaar en heeb het vogelhuisje al een mooie plek gekregen? COLOFON Dit is een uitgave van Natuur Milieu EducaOe (NME) SOchOng Lingewaard Natuurlijk. NME SOchOng Lingewaard Natuurlijk zet zich in voor natuur en milieueducaoe in het primair onderwijs binnen de gemeente Lingewaard. EdiOe september 2017 RedacOe: NME SOchOng Lingewaard Natuurlijk Fotografie: NME SOchOng Lingewaard Website: Mail: Deze is verstuurd aan Als u geen nieuwsbrief meer wilt ontvangen, kunt u zich hier afmelden.
5 Verzonden met
Nieuwsbrief NME-Lingewaard Natuurlijk
Is deze e-mail niet goed leesbaar? Klik hier voor de webversie. Nieuwsbrief NME-Lingewaard Natuurlijk Februari 2018, wintermaand Hee# u deze watervogel, de smient, al gespot? Het is een wintergast en nu
Nadere informatieNieuwsbrief NME-Lingewaard Natuurlijk
Nieuwsbrief NME-Lingewaard Natuurlijk Is deze e-mail niet goed leesbaar? Klik hier voor de webversie. Augustus 2018, start nieuwe schooljaar Het Waterrijk in Park Lingezegen Onderwerpen in deze nieuwsbrief
Nadere informatieNieuwsbrief NME-Lingewaard Natuurlijk
Is deze e-mail niet goed leesbaar? Klik hier voor de webversie. Nieuwsbrief NME-Lingewaard Natuurlijk Voorjaar 2017 Vogelnestjes bouwen. De trekvogels komen weer terug en gaan hier weer hun nestjes bouwen.
Nadere informatieDe Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 15 december 2015. Beste natuurliefhebber/-ster,
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 15 december 2015 Beste natuurliefhebber/-ster, De dag begon mistig en op meerdere plaatsen bleef de mist de hele dag hangen. Gelukkig scheen in Beijum de zon. Doordat
Nadere informatieMolsla Paardenbloem. Achtergrondinformatie
Molsla Paardenbloem Achtergrondinformatie De paardenbloem is een zeer algemeen voorkomende plant. In gazons, graslanden, bermen en ruigten kun je hem vaak aantreffen. De paardenbloem behoort tot de familie
Nadere informatieBrandnetel Urtica Dioica De Latijnse naam van brandnetel is Urtica Dioica. Urtica komt van het Latijnse woord uro dat ik brand betekent.
Brandnetel Urtica Dioica De Latijnse naam van brandnetel is Urtica Dioica. Urtica komt van het Latijnse woord uro dat ik brand betekent. Grote brandnetel - Urtica dioica Er zijn mannelijke en vrouwelijke
Nadere informatieBoterbloemen in het gras
Boterbloemen in het gras Achtergrondinformatie De boterbloem behoort tot de familie der ranonkelachtigen. De wetenschappelijke naam Ranunculus betekent in het Latijn: kikkertje. Veel soorten hebben namelijk
Nadere informatieVan meizoentje tot liefkruid
Van meizoentje tot liefkruid Madeliefje Het madeliefje groeit in made landen (made = gras). Het madeliefje hoort bij de familie der composieten of samengesteld bloemige. Wat bij de eerste oogopslag één
Nadere informatieWeegbree. Suggesties ter voorbereiding
Suggesties ter voorbereiding 1. de POWERPOINT behandelt: - vragen om over na te denken - Bloembouw, begrip stamper, meeldraden en stuifmeel - begrip Bestuiving, door insecten en door de wind - instructie
Nadere informatieProject Planten ABC. Week 1ABC: Algemeen
Project Planten ABC Week 1ABC: Algemeen Info: Planten Planten eten, ademen en groeien. Sommige planten houden van natte grond. Anderen van droge grond. Sommige planten houden van veel zon en warmte. Anderen
Nadere informatieinhoud 1. Allemaal de kiebels 2. De bult 3. Kiebels in mijn haar 4. De kwal 5. De brandnetel 6. Huisdieren 7. Vlooien 8. Hooikoorts 9.
Jeuk inhoud 1. Allemaal de kiebels 3 2. De bult 4 3. Kiebels in mijn haar 5 4. De kwal 6 5. De brandnetel 7 6. Huisdieren 8 7. Vlooien 9 8. Hooikoorts 10 9. Filmpjes 11 Pluskaarten 12 Bronnen 14 Colofon
Nadere informatieWerkgroep KNNV IJssel en Lek. Blauwe passiebloem (Passiflora caerulea)
1 Werkgroep KNNV IJssel en Lek Op de ALV 2017 aan de zaalwand getoonde foto s. Blauwe passiebloem (Passiflora caerulea) Oorspronkelijk afkomstig uit Zuid Amerika. Redelijk winterhard. Een klimplant die
Nadere informatieinhoud 1. Bloemen 2. Planten 3. Wat is een bloem? 4. Binnen in de bloem 5. De bloem krijgt bezoek 6. Van stamper naar vrucht
Bloemen inhoud. Bloemen 2. Planten 4. Wat is een bloem? 5 4. Binnen in de bloem 6 5. De bloem krijgt bezoek 7 6. Van stamper naar vrucht 8 7. De bloem wordt een vrucht 9 8. Meer hulp 0 9. Kun je me ruiken
Nadere informatieVoortplanting bij planten
Voortplanting bij planten Opdracht 1 1. Wanneer spreken we van ongeslachtelijke voortplanting? 2. Een uitloper en een wortelstok zijn beide stengels waaraan jonge planten ontstaan. Wat is het verschil
Nadere informatieVolg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :...
Rode opdracht: bomen Pak de boomzoeker 1, 2 en 3 uit de werkmap Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Kijk goed naar deze boom om te zien of het
Nadere informatieONDERZOEKERS:...(vul je naam in)
Rode opdracht: bomen Pak de Boomzoeker 1,2 en 3 uit de werkmap Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Staat deze boom in bloei? 0 - Ja 0 - Nee
Nadere informatiePlanten voor 1 vwo. esmee bogaart. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres esmee bogaart 23 june 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/59211 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs
Nadere informatieDe grond waarop wij wonen.
De grond waarop wij wonen. GROEP 7/8 Doel: Planten horen bij de grond waarop wij wonen. Dit onderdeel gaat over het onderzoekend verkennen van de vegetatie in de omgeving van de kinderen van de bovenbouw.
Nadere informatieinhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten
Herfst inhoud Herfst 3 1. Het weer 4 2. Overal blad 5 3. Zaden 6 4. Paddenstoelen 7 5. De eekhoorn 8 6. De egel 9 7. Insecten 10 8. Vogels op reis 11 9. Filmpje 12 Pluskaarten 13 Bronnen en foto s 15 Colofon
Nadere informatieAlsemambrosia Ambrozijn Ambrosia artemisiifolia
Alsemambrosia Ambrozijn Ambrosia artemisiifolia Een exoot PlantenWerkGroup Scousele Sonja Reps 11/10/2017 2 Beschrijving: Alsemambrosia is een éénjarige plant die pas sinds 1875 voor het eerst in ons land
Nadere informatieEen zadenwandeling over het Dreuzelpad door Natuurtuin t Loo voor kinderen van groep 1-4 onder begeleiding van een volwassene.
2 Een zadenwandeling over het Dreuzelpad door Natuurtuin t Loo voor kinderen van groep 1-4 onder begeleiding van een volwassene. De vetgedrukte tekst kan door de begeleider voorgelezen worden, of in eigen
Nadere informatieAftekenlijst. Naam: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Aftekenlijst 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. Naam: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Werkblad 1 Schematisch
Nadere informatieSuchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen
Suchmann Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Wanneer: Dinsdagmiddag 6-13-20 & 27 april De kinderen worden in groepjes verdeeld van 3 of 4 kinderen. Ieder groepje krijgt een onderwerp toebedeeld
Nadere informatieNatuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin
Natuur dagboek Op ontdekking in je achtertuin Hey daar! Dit is jouw eigenste, hoogst persoonlijkste Dit natuurdagboek is van natuurdagboek. Trek de tuin, het park of het bos in. Gebruik je ogen, oren en
Nadere informatieOnline Reserveren - NME aanbod Tiel
Online Reserveren - NME aanbod Tiel Handleiding voor leerkrachten Zelf leskisten en excursies inroosteren U kunt zelf leskisten, veldlessen en materiaalpakketten inplannen via de online NME gids op www.duurzaamrivierenland.nl
Nadere informatieDe drachtplantentuin in oktober
De drachtplantentuin in oktober In oktober wordt het steeds duidelijker dat de zomer toch echt is afgelopen en de herfst begonnen is. Maar ook dan is er nog heel veel prachtigs te beleven, zoals eigenlijk
Nadere informatieBijlage VMBO-GL en TL-COMPEX 2006
Bijlage VMBO-GL en TL-COMPEX 26 tijdvak 1 BIOLOGIE CSE GL EN TL COMPEX Deze bijlage bevat informatie. 613-1-589b DUINEN INFORMATIE 1 DUINGEBIEDEN Het grootste deel van de Nederlandse kust bestaat uit duingebieden.
Nadere informatieVoorbereiding post 5. Kleuren om (van) te snoepen Groep 3-4
Voorbereiding post 5 Kleuren om (van) te snoepen Groep 3-4 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Kleuren om (van) te snoepen, voor groep 3 en 4. Inhoud: Algemeen
Nadere informatieBijlage VMBO-GL en TL
Bijlage VMBO-GL en TL 2011 tijdvak 2 biologie CSE GL en TL Deze bijlage bevat informatie. GT-0191-a-11-2-b Jakobskruiskruid - Informatie Lees eerst informatie 1 tot en met 5 en beantwoord dan vraag 38
Nadere informatieBestuivingsinformatie
Bestuivingsinformatie Aardbei Fragaria vesca Familie Ode: Rosales Familie: Rozenfamilie, Rosace. Geslacht: Frigaria Biotoop en bodem: De aardbei prefereert een zonnige standplaats op vochtige vruchtbare
Nadere informatieEen zadenwandeling door de tuin voor kinderen van groep 4,5 en 6.
15 Plattegrond Dreuzelpad: Dit boekje is gemaakt door de educatiewerkgroep van de Natuurtuin t Loo. Maart 2004 Paula Heesterbeek, Afke Schoo Een zadenwandeling door de tuin voor kinderen van groep 4,5
Nadere informatieEen zadenwandeling door de tuin voor kinderen van groep 4,5 en 6.
Een tocht over zaden op reis door de natuurtuin t Loo over het dreuzelpad. Geschikt voor kinderen van groep 4,5 en 6. 2 Lees deze bladzijde goed, want dan weet je precies wat je moet doen! Dit boekje gaat
Nadere informatieregenworm Ik voel me als een
Ik voel me als een regenworm Er was eens een jonge vrouw. Ze voelt zich niet gelukkig. Heel haar leven heeft ze last gehad van depressies. Haar omgeving heeft daar weinig van gemerkt. Maar zij voelde zich
Nadere informatieLes 3: en toen ging het mis. Het begin
Les 3: en toen ging het mis Het begin Les 3: en toen ging het mis. Dit verhaal kun je lezen in Genesis 3 Heerlijk, wat is het hier toch heerlijk! Eva voelt de zonnestralen op haar blote armen. Ze loopt
Nadere informatie( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL:
( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL: GROEP:.. BOOM IN DE ZOMER(beuk, esdoorn, berk) waarneemvel 1a WAT IS DE NAAM VAN JULLIE BOOM?.. 1. WELK SCHORSPLAATJE PAST BIJ JE BOOM? (kruis aan) hoe voelt deze schors?:
Nadere informatieGrond onder je voeten
Grond onder je voeten Hé hé, wie heeft z n voeten niet geveegd? Overal ligt modder. Kijk allemaal onder je schoenen! Loop je even door de tuin en daar begint het gezeur. Grond op de vloer vinden we blijkbaar
Nadere informatieDe Opdrachten + Tijdschema s Groep 7. De Klompenwaard
De Opdrachten + Tijdschema s Groep 7 Tips voor begeleiders/ouders De gidsen en/of ouders voeren de opdrachten naar eigen inzicht uit, de gegeven tekst is een suggestie! Ook het tijdschema ligt niet vast.
Nadere informatiePrimair Onderwijs Gemeente Lingewaard
Programma natuur educatie 2012-2013 Primair Onderwijs Gemeente Lingewaard Centrale locatie Dijkmagazijn Waaldijk 4 6681 KH Bemmel Postadres: Meander 58 6681TE Bemmel secretaris@lingewaardnatuurlijk.nl
Nadere informatieinhoud blz. 1. Prikken en steken 2. De bij 3. De brandenetel 4. De mug 5. De kwal 6. De pieterman 7. De rode mier 8.
Ik prik! inhoud blz. 1. Prikken en steken 3 2. De bij 4 3. De brandenetel 5 4. De mug 6 5. De kwal 7 6. De pieterman 8 7. De rode mier 9 8. De pijlstaartrog 10 9. De schorpioen 11 10. De cactus 12 11.
Nadere informatieVoortplanting. Lesbrief. Werkgroep Schoolactiviteiten. I.V.N. afd.hengelo. Tel. O74 2770390
Voortplanting Lesbrief Werkgroep Schoolactiviteiten I.V.N. afd.hengelo Tel. O74 2770390 1 Deze lesbrief wordt U aangeboden door het I.V.N. afd. Hengelo Voortplanting = zorgen voor jonge planten A. Inleiding
Nadere informatieNaam:...
Naam:... Wil je meer over paddestoelen weten? Vul de woorden in op de goede plaats. Kies uit: hoed herfst eetbaar steel giftig grotten In de... vind je in het bos veel paddestoelen. Ze groeien op dode
Nadere informatieOntdekdoos Zaden. groep 5 en 6. docentenhandleiding
Ontdekdoos Zaden groep 5 en 6 docentenhandleiding Uitgave: Amsterdams NME Centrum Ontdekdoos Zaden Docentenhandleiding De ontdekdoos Zaden is voor groep 5 en 6 Het lesmateriaal mag vrij gekopieerd worden
Nadere informatieBouw zaadplanten. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 16 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/87623 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieWriemelbeestjes. Aanwijzingen begeleider: Laat gevangen diertjes naderhand weer los.
Spits je lepeloren Ga zitten en doe je ogen dicht. Draai je lepeloren naar alle kanten. Wat kun je allemaal horen? Hoor je andere konijnen? Sluipt daar een vos door de struiken? Of is het de wind? Laat
Nadere informatieMateriaal Groen. Deel 3: Groen groeit
Materiaal Groen Deel 3: Groen groeit Colofon Deel 3: Groen groeit Onderdeel van het materiaal Groen, met de thema s: Seizoenen (dl. 1), Groen in de stad (dl. 2), Groen groeit (dl. 3), Thuis tuinieren (dl.
Nadere informatieZe gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten.
De hommel Hommels kunnen tot 60% van hun lichaamsgewicht aan stuifmeel meedragen. In de vroege lente ontwaakt de hommelkoningin en verlaat haar ondergrondse schuilplaats. Ze gaat op zoek naar een holletje
Nadere informatieZe gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten.
De hommel In de vroege lente ontwaakt de hommelkoningin en verlaat haar ondergrondse schuilplaats. Ze gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten. Hommels
Nadere informatieDe Vlaamse gaai is dol op eikels. De Vlaamse gaai is dus een boom-planter! Waarom zegt de Vlaamse gaai op het laatste plaatje Mijn boom mijn werk?
Lees de uitleg over de eik en de vlaamse gaai. Dit is een Vlaamse gaai, zie jij het eikeltje in zijn bek? Zie jij ook zijn dikke nek? Zijn keel zit ook vol eikels! De Vlaamse gaai is dol op eikels. In
Nadere informatielesdoelen - De kinderen ontdekken:
lesbrief moestuintjes - lesvoorbereiding Bij zoekt bloem De kinderen ontleden een bloem en maken bloembommen voor de bijen. benodigdheden tijdens de les - Vijf á zes bloemen waarbij stamper en meeldraden
Nadere informatiePlattegrond. Een zadenwandeling door de tuin voor kinderen van groep 1,2,3 en 4
19 Plattegrond Aan dit boekje werkten mee Lia, Paula, Afke en Henriëtte.Bron: documentatiemateriaal IVN afd. Valkenswaard en afd. Bergeijk- Eersel Een zadenwandeling door de tuin voor kinderen van groep
Nadere informatieBijlage VMBO-GL en TL
Bijlage VMBO-GL en TL 2011 tijdvak 2 biologie CSE GL en TL Deze bijlage bevat informatie. GT-0191-a-11-2-b Jakobskruiskruid - Informatie Lees eerst informatie 1 tot en met 5 en beantwoord dan vraag 38
Nadere informatieTuinontwerp De Weieven Nieuwsbrief lente-2016
1 Tuinontwerp De Weieven Nieuwsbrief 32----lente-2016 Met hierin De nieuwe Lezing over Siergrassen is klaar! Weieven geeft Prairie-gezicht in Utrechtse achtertuin. De mooiste, zachtgele, geurende Heesters
Nadere informatieBIOBOER. Maar vandaag is het aardoliealarm. Kijk op je aardoliekaart of er voor jou een probleem is.
BIOBOER 1 Hoe het elk jaar gaat... Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5 vakjes vooruit! Maar vandaag is het aardoliealarm.
Nadere informatieInhoud. Praktische gegevens 3 - Doelgroep - Leerdoelen - Tijdsduur - Aansluiting bij lesmethoden - Keuze van de onderzoeksplek
Inhoud Praktische gegevens 3 - Doelgroep - Leerdoelen - Tijdsduur - Aansluiting bij lesmethoden - Keuze van de onderzoeksplek Handleiding 4 - Inleiding - Praktische organisatie van het programma - Opdrachten
Nadere informatienatuurboekje van zomer 2015
natuurboekje van zomer 2015 HOI! EIND VAN DE ZOMER tot in oktober bramen tijd! De bramen zijn rijp en je kunt plukken. Een braam gaat van groen naar rood naar zwartblauw. Zwartblauwe bramen zijn rijp.
Nadere informatieSamenvatting Biologie Planten en cellen
Samenvatting Biologie Planten en cellen Samenvatting door een scholier 1333 woorden 5 juni 2004 5,6 147 keer beoordeeld Vak Biologie Planten Planten zijn overal om ons heen. Bomen en struiken. De een opvallend
Nadere informatieAardoliealarm in het bos
de graad > Landbouw > lesmateriaal > spelkaarten Aardoliealarm in het bos BIOBOER Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5
Nadere informatieKennisnet community 5-6 / herfst 2006
HERFSTWEER Als de zomer voorbij is begint de herfst. Dat merk je niet direct. Er verandert wel steeds meer. Het wordt kouder. Je kunt niet meer zonder jas naar buiten. Er komen herfstbuien. Het waait en
Nadere informatieLeesboekje de seizoenen
Leesboekje de seizoenen Leesboekje De Seizoenen Pagina 1 Dit is de winter. Dit is de sneeuw. Dit is de hagel. Dit is de ijzel. Dit is het ijs. Dit is het donker. Dit is het licht. Dit is de kat. Dit is
Nadere informatieDe bouw en functie van bloemen
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Tijn Meurkens 06 october 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/67071 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatieWriemelbeestjes. Als je een holletje gaat graven kom je kleine beestjes tegen. Kun jij kleine beestjes vinden als je in de bladhoop graaft?
Spits je lepeloren Ga zitten en doe je ogen dicht. Draai je lepeloren naar alle kanten. Wat kun je allemaal horen? Hoor je andere konijnen? Sluipt daar een vos door de struiken? Of is het de wind? Laat
Nadere informatie* Bloemen van heel dichtbij *
* Bloemen van heel dichtbij * Benodigdheden Verschillende soorten bloemen (activiteit 1) Blinddoek (activiteit 1) 1 bloem (per kind - activiteit 2) Papier (activiteit 2) Plakband (op voorhand al zoveel
Nadere informatieDe grond waarop wij wonen
GROEP 5/6 De grond waarop wij wonen Doel: Planten horen bij de grond waarop wij wonen. Dit onderdeel gaat over het onderzoekend verkennen van de vegetatie in de omgeving van de kinderen van de middenbouw.
Nadere informatieNME-leerroute Kleine inwoners van de stad 8
NME-leerroute Kleine inwoners van de stad 8 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen Tijdens deze wandeling ontdekken we meer over de bijen, kleine maar belangrijke inwoners van de stad.
Nadere informatieAantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen BBL. 2.1 Namen 1 Hoe komen planten en dieren aan hun naam? De naam van een plant of een dier kan: *
Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen BBL 2.1 Namen 1 Hoe komen planten en dieren aan hun naam? De naam van een plant of een dier kan: * * * 2 Hoe kun je de naam van een organisme opzoeken?
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 5. Mag ik u een paar vragen stellen? 6
Inhoud Voorwoord 5 Mag ik u een paar vragen stellen? 6 6 Steeds meer planten! 13 6.1 Geslachtelijke variaties 13 6.2 Van eicel tot zaad 16 6.3 Allemaal gelijk 18 6.4 De juiste behandeling 24 6.5 Verschillende
Nadere informatieDe Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015 vervolg. Dit is het vervolg op het eerste deel van mijn verslag.
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015 vervolg Beste natuurliefhebber/- ster, Dit is het vervolg op het eerste deel van mijn verslag. Een week geleden zag ik alleen nog maar
Nadere informatieLieveheersbeestjes. Tijdstip: april, mei als bijv. een kind met een lieveheersbeestje binnenkomt
KB1 Tijdsinvestering: 30 minuten 1/2 3/4 5/6 7/8 lente zomer herfst winter Tijdstip: april, mei als bijv. een kind met een lieveheersbeestje binnenkomt 1. Inleiding Kleuters hebben iets met lieveheersbeestjes.
Nadere informatieVoorbereiding post 5. Kleuren om (van) te snoepen Groep 3-4
Voorbereiding post 5 Kleuren om (van) te snoepen Groep 3-4 Welkom bij IVN Valkenswaard Dit is de powerpointserie als voorbereiding op post 5: Kleuren om (van) te snoepen voor groep 3 en 4. Inhoud: Algemeen
Nadere informatieWerkblad Natuurlijk water in de Kwebben
Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben Droppie in de Kwebben Hallo allemaal! Wat fijn dat jullie straks naar de Kwebben in Vught gaan! Mijn naam is Droppie en ik weet alles over water. Wist je dat water
Nadere informatieDe lente! Werkboekje leeftijd: 10+
De lente! Werkboekje leeftijd: 10+ Seizoenen De lente begint meestal op 21 maart. Soms kan het begin van de lente ook vallen op 20 maart. Dat heeft te maken met de stand van de zon. Afgesproken is dat
Nadere informatieLessuggesties voor groep 3 & 4
Lessuggesties voor groep 3 & 4 1 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie vindt u op: www.rotterdam.nl/downloadslesmateriaal - Leskaarten met lessuggesties groep 3 & 4 - Materialen van het pakket: Leskaart
Nadere informatieDe Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 april Beste natuurliefhebber/-ster,
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 april 2018 Beste natuurliefhebber/-ster, De excursies in de winterperiode moesten i.v.m. het weer een paar keer worden geannuleerd. De vooruitzichten voor afgelopen
Nadere informatie14 Speuren naar dieren Handleiding voor begeleiders 01
Handleiding voor begeleiders 01 Ten opzichte van 50 jaar geleden zijn veel diersoorten verdwenen. Dit is vooral een gevolg van de toename van de bevolking en de steeds grotere ruimte waarop mensen beslag
Nadere informatiePlanten. Benodigdheden Een touw van 4 meter lang 4 haringen plantengidsje steelloepje en uitklaploepje pen en schijfplankje antwoordblad planten
Planten Inleiding In deze opdracht gaan jullie onderzoeken hoeveel verschillende soorten planten er allemaal in een vierkante meter staan. Eén van deze planten gaan jullie nauwkeurig bekijken. Benodigdheden
Nadere informatieStruintochten op de landtong Rozenburg. Verslag 2009
Struintochten op de landtong Rozenburg Verslag 2009 Paul Grootenboer ARK Natuurontwikkeling november 2009 in opdracht van het Havenbedrijf Rotterdam Inleiding Naast het geven van veldlessen aan basisscholen
Nadere informatieAntwoorden Biologie Thema 7
Antwoorden Biologie Thema 7 Antwoorden door Megan1808 709 woorden 1 jaar geleden 6,8 4 keer beoordeeld Vak Biologie Biologie Thema 7 Antwoorden Havo Vwo Thema 7.1 Opdracht 1 Opdracht 2 Opdracht 3 1= Stempsel
Nadere informatieDoe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6
Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij
Nadere informatieblz. houd Inleiding 1. Hoe werkt een microscoop? 2. De kop van de mug 3. De sneeuwvlok 4. De brandnetel 5. De aardbei 6. Het klittenband 7.
Onder de microscoop Inhoud blz. Inleiding 3 1. Hoe werkt een microscoop? 4 2. De kop van de mug 6 3. De sneeuwvlok 7 4. De brandnetel 8 5. De aardbei 9 6. Het klittenband 10 7. De tong 11 8. Het stuifmeel
Nadere informatieTobi en. de wilde bijen
Tobi en de wilde bijen Het is eindelijk paasvakantie en Tobi komt aan op de boerderij van zijn oom. Zijn nichtje Hanna wacht al op hem. Ze knuffelt Tobi en lacht: Kom, we gaan spelen! Lachend en pratend
Nadere informatieDe meiklokjes, Hyacinten en Sleutelbloemen strijden tegen elkaar. Wie kan aan het einde van het spel het mooiste bloementapijt vormen?
Bloeiende bloemen 1 Leerdoel: De leerlingen kunnen in een beperkte verzameling van organismen en gangbare materialen gelijkenissen en verschillend ontdekken en op basis van minstens 1 criterium een eigen
Nadere informatieKlas 2. Herhaling biologie klas 1
Klas 2 Herhaling biologie klas 1 1 Herhaling Biologie Klas 1 De eerste lessen zullen we besteden aan een herhaling van de lesstof uit de eerste klas. Deze herhaling bestaat uit tekeningen, vragen en aantekeningen.
Nadere informatieToen ze buiten stond, knipperde Sabien met haar ogen. Overal zag ze sneeuw en ijs, zelfs op de vijver en op de heuvel.
Aaoh, gaapte meneer Schildpad. Het wordt winter. Vooruit Sabien, je moet naar bed. Maar ik heb helemaal geen slaap, zei Sabien. Belachelijk! riep meneer Schildpad uit. Alle schildpadden slapen in de winter.
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 5. Trefwoordenlijst 113. Inhoud
Inhoud Voorwoord 5 6 Steeds meer planten! 9 6.1 Geslachtelijke variaties 9 6.2 Van eicel tot zaad 11 6.3 Allemaal gelijk 14 6.4 De juiste behandeling 24 6.5 Verschillende bollen en knollen 28 6.6 Afsluiting
Nadere informatiewat is dat eigenlijk? Denk mee over acht grote vragen
Geloven, wat is dat eigenlijk? Denk mee over acht grote vragen pagina 10 Hoe is de wereld ontstaan? pagina 26 Waarom bestaat de mens? pagina 42 Wat is geloven? pagina 58 Wie is God? pagina 74 Waarom heeft
Nadere informatieThemawandeling Herfst
Themawandeling Herfst Leerdoelen: De leerlingen tonen respect voor de natuur De leerlingen kunnen enkele typische herfstverschijnselen uit het bos verklaren De leerlingen kunnen op een aangepaste manier
Nadere informatieDe bouw en functie van Bloemen
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Tijn Meurkens 06 oktober 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/67071 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatieExamenlijst onkruiden open teelten. Beeldenbank
Examenlijst onkruiden open teelten Beeldenbank Exported on 02/03/2018 1 Table of Contents 1 Table of Contents...2 Table of Contents 2 Akkerdistel 1 De akkerdistel is een overblijvende plant tot een hoogte
Nadere informatieBloemen en hun bezoekers
INSTRUCTIEBOEKJE Bloemen en hun bezoekers Scala College Rietvelden 2013 BLOEMEN EN HUN BEZOEKERS a. BESCHRIJVING VAN DE OPDRACHT In deze veldles ga je kijken naar bloemen en de insecten die op bloemen
Nadere informatieHet uitlopen van bomen
Het uitlopen van bomen Werkblad van... Bij deze opdrachten gaan we een aantal weken het uitlopen van vier soorten bomen volgen. Je zult zien, dat tijdens deze weken de bomen eerst gaan bloeien en dat daarna
Nadere informatieDe bouw en functie van Bloemen
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Tijn Meurkens 06 October 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/67071 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieONDERZOEKERS:...(vul je naam in) Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :...
Rode opdracht: bomen Pak de boomzoeker 1, 2 en 3 uit de werkmap Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Als je naar de takken van de boom kijkt,
Nadere informatieplantenkennis Groeien week 1 lengte cm week 2 lengte cm Leerwerk centrum pk 1.1 Gereedschap het bakje water de bak met zaaigoed
Groeien Gereedschap het bakje water de bak met zaaigoed plantenkennis Materiaal het potlood de centimeter de kleurpotloden week 1 lengte cm Let op - wekelijks een tekening van de groei van een plant De
Nadere informatieDe vier seizoenen in de boomgaard
Verantwoordelijke uitgever: Ann Cloet - Tel 056.860.150 De vier seizoenen in de boomgaard Draaiboek de animatie rond «Boomgaard» Voornaam:... Realisatie : CRIE Moeskroen en (Stad Moeskroen) Editie Jaar
Nadere informatieVoorbereiding post 3. Oei, ik groei! Groep 1-2-3
Voorbereiding post 3 Oei, ik groei! Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 3: Oei, ik groei! voor groep 1, 2 en 3. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkvel
Nadere informatie25 FEBRUARI T/M 19 APRIL
De Woelmuis Thema informatie ELMO-Kinderopvang 25 FEBRUARI T/M 19 APRIL `19 T H E M A D E T A N D A R T S DEZE WEEK SLUITEN WE SAMEN MET DE KINDEREN HET THEMA DE TANDARTS AF. WE HEBBEN 6 WEKEN HARD AAN
Nadere informatieDe grond waarop wij wonen
GROEP 3/4 De grond waarop wij wonen Doel: Planten horen bij de grond waarop wij wonen Dit onderdeel gaat over het onderzoekend verkennen van de planten in de omgeving van de kinderen van de onderbouw.
Nadere informatie1 In het begin. In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde.
1 In het begin GENESIS 1:1-25 In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde. De aarde is nat en donker. God wil van de aarde iets heel moois maken.
Nadere informatieWa t e r hondje2-binnen.indd :39
Water Hoofdstuk 11 Groener gras Hondje staat op het grasveld langs het water. Vlakbij de pont. Hij kijkt naar de boten die varen. De mensen praten en lachen met elkaar. Ze wachten op de pont die komt.
Nadere informatie6+ 10 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 3+ 8 + Opdracht EDUKIT 3
WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 6+ 10 + Wanneer is een bos een bos? Een paar bomen samen vormen pas een bos als ze een oppervlakte van 1/2 hectare beslaan. Je zou dit kunnen vergelijken met een voetbalvel
Nadere informatie