Hans Spekman Door de sport krijgen mensen een gezicht

Transcriptie

1 Hans Spekman Door de sport krijgen mensen een gezicht Hij maakte twaalf jaar deel uit van de Utrechtse gemeenteraad. En met name tijdens het vijfeneenhalf jaar durende wethouderschap timmerde Hans Spekman aan de weg met zijn opmerkelijke sportbeleid. Na de verkiezingen van maart 2006 nam hij afscheid en nu is hij kandidaat voor de PvdA-lijst bij de komende Tweede-Kamerverkiezingen. Een mooi moment om hem te vragen wat de gemeentelijke overheid wel en niet van de sport kan en mag verwachten bij het vormgeven van de lokale samenleving. Mijn eerste herinnering aan de sport? Dat was toen ik als E-junior ging spelen bij voetbalvereniging Groeneweg in Zevenhuizen, het dorp waar ik ben opgegroeid. Een kleine jongen met een grote sporttas, een elftal jonge jongens, die toen nog op zo n groot veld moesten spelen. Het gevoel bij elkaar te horen, de gezelligheid van zo n dorpsclub. Maar ook de wil om te winnen. Dat kwam er bij mij altijd bij kijken. Kampioen worden is toch een van de leukste ervaringen die je kunt meemaken in de sport. Ik was een voetballer van redelijk niveau, vertelt Spekman. Ik speelde op het middenveld omdat ik in die tijd - ik rookte nog niet - een goed loopvermogen en een behoorlijke traptechniek had. Voor de betere passeerbeweging moest je niet bij mij zijn. Ik was wel een liefhebber van het wat hardere spel. Tegenwoordig heet dat corrigeren, toen betekende dat gewoon de tegenstander neerhalen als het nodig was. Dat kon ik wel aardig. Rood nest Hans Spekman werd geboren op 6 april Ik kom uit een rood nest, zo vertelt hij graag. Opa Manus Spekman behoorde in 1913 tot de oprichters van de SDAP-afdeling in Zevenhuizen. Zijn vader was secretaris van de PvdA in de kleine Zuid-Hollandse gemeente. Kleinzoon Hans erfde niet alleen de strijdlust, maar ook het rode vaandel van zijn grootvader. Dat sierde z n werkkamer in het Utrechtse stadhuis en zal hem ongetwijfeld vergezellen op zijn toekomstige politieke wegen. Ook in de jaren dat binnen de sociaal-democratie marktdenken en commercialisering gemeengoed werden, bleef Spekman hameren op de noodzaak van solidariteit. Mijn kennis van de geschiedenis van de partij heb ik van mijn moeder, zij heeft mij heel veel waardevolle verhalen verteld die mijn mening over hoe de 144 sport en kennis

2 sport en kennis 145

3 Het leuke van volleybal is ook dat het dwars door de verschillende culturen in zo n dorp heen gaat. samenleving eruit zou moeten zien, heeft gevormd, zo introduceerde hij zichzelf op de website van de gemeente Utrecht. In die tijd was solidariteit noodzaak. Het moest beter en de SDAP vertegenwoordigde de hoop. Nu, bijna honderd jaar later, is solidariteit geïnstitutionaliseerd in de vorm van een woud van regels. Solidariteit is daardoor anoniem geworden. Maar vast staat dat ook nu de samenleving machtigen en rijken, machtelozen en armen kent. Solidariteit is daarom nog even actueel, ook al vinden veel mensen het een achterhaalde uitdrukking. Wat mij betreft, is solidariteit gekoppeld aan verdraagzaamheid, soms aan ingrijpen in de collectiviteit om individuen tegen elkaar te beschermen. Solidariteit moet weer een plek in het hart krijgen. Daar streef ik naar. Was getekend: Hans Spekman. En je hoeft maar op een zonnige middag met hem op een Utrechts terras te gaan zitten om te merken dat de Utrechters hun oud-wethouder daarin herkennen. Volleybal Spekman ging na zijn havo- en vwo-opleiding milieukunde studeren in Deventer. Ook heeft hij een propedeuse wijsbegeerte en politicologie, met journalistiek als bijvak. Deze studies maakte hij niet af, Spekman voorzag door allerlei kleine baantjes in zijn levensonderhoud en werd in april 1995 raadslid en later fractievoorzitter van de PvdA in Utrecht. Begin 2001 werd hij er wethouder met onder meer de portefeuilles Sociale Zaken, Maatschappelijke Opvang en Verslavingszorg, Interculturalisatie en Sport. Student Spekman woonde in Utrecht omdat hij zijn opleiding in Deventer wilde blijven combineren met het volleybal bij de vereniging die toen nog De Zevenklappers heette, later naar sponsor Rentokil ZVH is vernoemd en uiteindelijk als Nesselande in Rotterdam-Zuid belandde. Ik zat niet in het hoogste team dat in de eredivisie speelde. Maar we hadden een geweldige groep, een echte vriendenclub die zolang mogelijk bij elkaar is gebleven, zegt hij. Vooral de toernooien vond ik altijd erg gezellig. En het leuke van volleybal is dat je beter wordt naarmate je ouder bent. Als jongere wil je van alles uitproberen en dan gaat er veel hopeloos de mist in. Maar naarmate je meer ervaring krijgt, gaat het spelpeil omhoog. Het leuke van een sport als volleybal is ook dat het dwars door de verschillende culturen in zo n dorp heen gaat. Gereformeerden en niet-gelovigen speelden samen. Onderlinge confrontaties tussen die jeugdgroepen waren er ook wel, maar dan vooral bij het sneeuwballen gooien in de winter tussen de verschillende scholen. Dat is een van mijn eerste herinneringen. Maar ik vond dat altijd wel leuk en achteraf gezien ook positief: je ontmoette elkaar tenminste. 146 sport en kennis

4 Nee, ik was geen makkelijk kind voor mijn omgeving. In de sport kon ik dat een plek geven. Weerstand Ik heb daarom nooit de weerstand begrepen tegen verenigingen met een eigen culturele identiteit. Minister Verdonk (Vreemdelingenzaken en Integratie) is daar fel tegen. Daar heb ik niks mee. Ik vind dat het sport juist leuk maakt dat je in competitieverband tegen elkaar speelt, op elkaars accommodaties komt en elkaar zo leert kennen. In alle sporten zie je dat de betere spelers uiteindelijk toch wel bij elkaar komen in de hogere teams. Sport was ook een uitlaatklep, zegt Spekman. Ik was een agressief opdondertje met losse handen. Nee, ik was geen makkelijk kind voor mijn omgeving. In de sport kon ik dat een plek geven. Mijn moeder deed me op judo, daar krijg je die zelfdiscipline wel aangeleerd. Wat je tijdens de trainingen en wedstrijden doet, mag je op straat niet gebruiken, dat is de eerste les die je er leert. Of ik een hekel had aan al die regeltjes in de sport? Dat kan ik me niet herinneren. Het was vanzelfsprekend. Waar ik wel een hekel aan had, was als we tien rondjes moesten hollen om het veld bij de voetbaltraining. Dan dook ik het liefst de bosjes in, zó saai was dat. Sporten was een vanzelfsprekendheid. Iedereen deed wel een of meer sporten in het dorp. Ik heb ook nog op schaatsen gezeten. Dan was je de hele zomer aan het droogtrainen en ging je s winters het ijs op. Tennissen wilde ik ook wel, maar daarvoor had je in die tijd nog een ballotage, dus daarvoor kwam ik niet in aanmerking. Dat is er nu gelukkig vanaf. Dubbeltje Als raadslid en later als wethouder heeft Spekman de sport in zijn portefeuille gehad. En met veel plezier, omdat je in de sport voor een dubbeltje op de eerste rang kunt zitten, zegt hij. En nee, dan heeft hij het niet over allerlei topsportevenementen waar hij als politicus naartoe kon. Ik geloof heel sterk in de mogelijkheden van sport voor de samenleving, zegt hij. Sport geeft mensen plezier. Dat had vroeger een wat vieze smaak, maar plezier is heel belangrijk. Bovendien valt er veel te leren op het sportveld, omdat het een heel sociaal gebeuren is. En sport stelt mensen in staat netwerken op te bouwen, waarin ze kennis kunnen delen over allerlei aspecten van de samenleving. Het klinkt misschien wat hoogdravend, maar Spekman wil maar duidelijk maken dat sport veel meer is dan een leuke hobby. En voor de overheid is het een heel voordelig middel om haar maatschappelijke doelen te bereiken, want de vrijwilligers doen het werk. Als raadslid heb ik al geprobeerd sport met dezelfde bravoure te laten acteren als de cultuur. De waarde van cultuur is veel minder omstreden en dat gold dus sport en kennis 147

5 Sport en Kennis Deze preview is een gedeelte uit het boek: Hinderlijk buitenspel Sport als motor van integratie? Meer informatie Voor meer artikelen en andere uitgaven kunt u terecht op