Boekverslag Nederlands Het onzichtbare licht door Evert Hartman

Transcriptie

1 Boekverslag Nederlands Het onzichtbare licht door Evert Hartman Boekverslag door een scholier 2999 woorden 7,1 81 keer beoordeeld 21 maart 2001 Auteur Evert Hartman Genre Jeugdboek Eerste uitgave 1982 Vak Nederlands Uitgever: Groningen, Wolters-Noordhoff BV, 1993 Aantal pagina's: 223 Korte eerste reactie Ik heb dit boek gekozen, omdat ik al een keer eerder een boek van Evert Hartman heb gelezen, nl. "De voorspelling". Dit vond ik een heel leuk boek. Ook dit boek vind ik leuk, maar "De voorspelling" vond ik toch leuker. Maar ondanks dat is het toch een leuk en spannend boek. Zo is het bijvoorbeeld spannend als Marco vermist is. Dit gebeurt bijna helemaal aan het eind en je vraagt je er bij af wat er met Marco gebeurd zou zijn. En waar zou hij zijn? Ook in het begin is het spannend als Leny langs de Koetenplas loopt met haar fiets aan de hand. Ze ziet daar opeens een hand met een mes erin boven het water zweven. Je vraagt je dan best af hoe dat kan. Het is ook leuk dat Leny's vader niet zo veel gelooft van dat 'helderziendheid-gedoe'. Zo ga je zelf ook niet meteen denken dat het zeker waar is. Je twijfelt toch een beetje. En eigenlijk weet ik nog steeds niet of ik het wel moet geloven. Het klinkt nl. nog al ongeloofwaardig. Natuurlijk heb ik wel eens vaker van helderzienden en dat soort mensen gehoord. Er was op school zelfs een keer een hypnotiseur. En dat is ook een beetje onwaarschijnlijk. Maar het lijkt meestal toch allemaal wel echt Tja, en zeker weten zul je het wel alleen als je een echte helderziende bent. Ik vind het ook leuk gemaakt met het stukje uit de krant. Dat is best origineel. Want zo vaak komt een stukje krant niet voor in een boek. Het was dan wel niet uit een echte krant, maar leuk verzonnen was het toch. Het maakte het boek direct een stuk leuker. Dus na mijn boek zo aan de kant gelegd te hebben vond ik het wel een leuk boek op het eerste gezicht, maar of ik die mening nog zal hebben naar het verder te bestuderen? Pagina 1 van 6

2 Samenvatting Leny fiets zoals na een gewone schooldag van school naar huis. Ze fiets in een grote groep. Zijzelf fietst naast Esther, haar vriendin. Dan gaat haar band lek. Ze zucht. Wim de Leeuw vraagt of ze achterop wil, maar ze besluit te gaan lopen. De anderen fietsen door. Het is maar tien minuten lopen, binnendoor. Al gauw komt ze bij de Koetenplas aan. Op de één of andere manier, voelt ze zich gedwongen er naartoe te gaan. Dan ziet ze een hand boven het water zweven. De hand heeft een mes vast. Ze schrikt en rent als een bezetene naar de boerderij waar ze woont. Dit is het begin van nog meer vreemde gebeurtenissen. Haar ouders geloven niks van wat ze bij de Koetenplas gezien heeft en denken dat het maar inbeelding is. Ze werkt ook zo hard voor school. Maar Leny weet heel zeker wat ze gezien heeft echt is. Die avond ziet ze ook een man in haar kamer staan die dan even plotseling verdwijnt als hij verschenen is, en niet via de deur, maar net of hij is opgelost in het niets. Ook dit geloven haar ouders niet. Leny vertelt het verhaal ook aan Esther, die het maar raar vind. Dan begint Leny over straling, de aura om mensen heen die ze ziet. Esther moet er om lachen. Maar Leny is ongerust. Hoe kan het dat zij deze straling wel ziet en Esther niet? Als ze na die dag school thuiskomt hoort ze van haar vader dat er iets met Bertha 12 is, hun beste koe. Ze gaat ook kijken bij de koe en ziet opeens een lichtgevende plek met daarin een spijker naast de koe. Als de dierenarts even later komt zegt hij dat de koe best een spijker in zijn maag gehad kan hebben. Hoe kon ze dat weten? Ze vindt het allemaal steeds gekker worden. Als ze die nacht droomt over een ongeluk van haar broer Marco die in de messen van de cyclomaaier valt, is ze bang dat ook dit echt zal gebeuren. Het lijkt allemaal zo echt. Maar haar moeder stelt haar de volgende morgen gerust. Toch blijft ze nog een beetje een angstgevoel houden. En weer gebeurt er iets vreemds, ze weet opeens dat haar meester Meneer Altena iets aan zijn maag heeft. En de volgende dag is hij inderdaad niet op school wegens zijn maag.. En zo merkt ze nog meer vreemde dingen, die uit blijken te komen. Op een dag hoort ze haar ouders praten over haar tante Thea, die nu in een inrichting zit. Ze is bang dat ze net als tante Thea ook in een inrichting komt. 's Nachts droomt ze allemaal enge dromen over bekenden die verongelukken, ook Esther verongelukt in één van haar dromen. Ze verzwijgt dit, maar ze heeft het er wel moeilijk mee. Een leraar van haar merkt dit, meneer Galenkamp. Die gelooft de dingen die Leny ziet, hoort en voelt. En vertelt haar er meer over. Ze is misschien helderziende. Ze heeft het er die avond over met haar ouders. Haar moeder begint het nu toch allemaal wel een beetje te geloven, maar hij vader gelooft er niets van. De ouders van Leny krijgen zelfs ruzie. Als ze de volgende morgen wakker wordt hoort ze van haar ouders dat ze een tijdje weg gaan. Ook de ouders van Esther gaan een paar dagen weg. Esther en Leny om bij Leny te gaan logeren, en ook de oom van Leny komt, oom Harold. Dan vindt Esther een gouden tientje. Als Leny het vasthoudt ziet ze een soort filmpje. Het lijkt allemaal heel echt. Ze ziet een man die Joden expres overhandigt aan de Duitsers. Later blijkt de man waarschijnlijk Geldermans te zijn. Ze schrikt hier heel erg van. Hoe kan dit nu weer? Ze besluiten om het er met hun leraar Galenkamp over te hebben. Hij zegt dat ze er met iemand over weet Pagina 2 van 6

3 moet praten. Dus maakt ze een afspraak met een andere helderziende. De ouders van Leny komen een paar dagen later terug. Dan wordt er opeens opgebeld. Het is Mevrouw Wiegman, de moeder van Esther. De vader van Esther blijkt spoorloos verdwenen te zijn! Esther schrikt. Hoe kan dat nu? Wat kan er gebeurd zijn? Leny, Esther en oom Harold besluiten naar het huis van Esther te gaan om daar foto's op te zoeken van meneer Wiegman. Als Leny een foto met meneer Wiegman erop vasthoudt voelt die warm aan. Dan ziet ze opeens weer allemaal beelden, net als met het gouden tientje. Ze ziet caravans, tenten, gras met witte strepen en een paaltje met 128 erop. Dit blijkt de plaats te zijn waar Esthers vader terug gevonden wordt. Esther is dol blij, als haar vader gevonden is. Maar Leny vraagt zich af, of het verhaal van het gouden tientje dan ook zal kloppen. Dan is de afspraak met de helderziende die haar meer vertelt over haar helderziendheid. Hij stelt haar zelfs gerust. Dan hoort Leny een stem in haar hoofd het is Stella, een geest. Stella helpt Leny, en Leny wordt er rustiger van. De volgende dagen op school wordt ze steeds lastig gevallen. Iedereen vraagt of het waar is wat ze heeft gezien. Of de man die ze heeft gezien met het gouden tientje echt Geldermans is, hij staat normaal bekend als degene die juist heel veel Joden heeft geholpen. Er wordt zelfs opgebeld dat als die praatjes over Geldermans niet ophouden er wat gaat gebeuren met Leny en haar familie, en dat zal waarschijnlijk niet iets leuks zijn En een journalist komt langs, om te praten over de zaak rond Geldermans. En er komt een stuk in de krant. Opeens komt Esther de boerderij binnenstormen. Ze is helemaal overstuur en zegt dat ze Leny van haar ouders niet meer mag zien. De dominee van hun kerk heeft nl. gezegd dat helderziendheid duivelswerk is. De ouders van Leny en Leny zelf gaan die dag nog praten met de dominee. Maar helaas zonder geluk. Ze keren moedeloos naar de boerderij terug, waar blijkt dat Marco opeens verdwenen is! Zou dit te maken kunnen hebben met het telefoontje? De moeder van Leny gaat direct naar Marco op zoek. Zonder succes, hij lijkt onvindbaar. Dan zien ze lichten bij de Koetenplas en gelukkig daar is Marco, levend en wel. En dat is niet het enige wat goed af lijkt te lopen, ook Esther en Leny beloven elkaar om eeuwig vriendinnen te blijven, maar of de ouders van Esther het hier mee eens zijn blijft een raadsel. Maar ze zullen haast wel moeten, na alles wat Esther en Leny samen hebben beleefd, en waardoor ze nog betere vriendinnen zijn geworden. Evaluatie Onderwerp Het onderwerp van dit boek is helderziendheid. Het gaat over Leny die helderziend is. Dit vind ik een best leuk onderwerp. Hoofdpersoon Pagina 3 van 6

4 In dit boek kun je heel duidelijk zien wie de hoofdpersoon is, Leny Mulder. Leny woont op een boerderij samen met haar drie broers, haar vader en haar moeder. Ze heeft ook een vriendin, Esther. In het boek kom je er langzaam achter dat Leny helderziende is. Dit vindt zijzelf moeilijk te begrijpen. En ze is niet de enige, ook haar vader, moeder en Esther hebben er zo hun twijfels over. Maar hoe verder je in het boek komt hoe meer mensen geloven dat Leny helderziende is. Leny heeft door haar helderziendheid ook moeilijkheden op school. Maar die probeert ze samen met Esther en Meneer Galenkamp op te lossen. Ik vind het wel moeilijk om me in Leny in te leven, omdat ik zelf geen helderziende ben. Maar doordat het verhaal af en toe uit haar ogen wordt gezien kun je je er toch best inleven. Bijpersonen Er komen veel bijpersonen in voor. Maar de belangrijkste zijn toch wel; meneer Mulder, Mevrouw Mulder, Marco, Huib, Richard, Meneer Galenkamp, Oom Harold, Stella en Esther. Meneer Mulder is de vader van Leny. Hij gelooft alleen dingen die hij zelf met eigen ogen gezien heeft, en dan soms nog niet. Hij is ook niet gauw van zijn stuk te brengen. Als Leny thuis komt met het verhaal dat ze waarschijnlijk helderziende is, gelooft haar vader er niks van en blijft er heel rustig onder. Hij denkt dat Leny te veel met haar huiswerk bezig is. Meneer Mulder vindt het af en toe zelfs dat die helderziendheid alleen maar narigheid met zich meebrengt. Hij is dan ook meer een tegenstander van Leny dan een helper, want hij maakt het er voor Leny niet makkelijker op, om erachter te komen of Leny helderziende is of niet. Toch helpt hij haar af en toe wel als bijvoorbeeld de vriendschap tussen Leny en Esther lijkt stuk te lopen. Ik vind dat Meneer Mulder wel heel erg nuchter is, na alles wat Leny meemaakt. Maar hij heeft wel gelijk dat de helderziendheid problemen met zich mee brengt. Toch vind ik dat Leny daar niks aan kan doen. Mevrouw Mulder is de moeder van Leny. Ze is heel begripvol over Leny's helderziendheid. Ze probeert er het meeste van te geloven. Ook wil ze Leny helpen door er over te praten. Ze is dan ook een helpster. In het begin gelooft ze niks van Leny's helderziendheid, maar ze gaat het wel steeds meer geloven. Op het eind van het boek zegt ze ook dat ze er in het begin wel haar twijfels over had. Leny's moeder gelooft veel eerder dingen, dan Leny's vader. Toch gelooft ze ook niet alles. Zoals haar zou ik wel eerder reageren. Alleen ze gelooft toch wel weer best veel, en dat zou ik niet doen. Marco is het broertje van Leny. Hij is een beetje jaloers op Leny omdat zij veel meer aandacht krijgt dan hij. Hij vindt dat ze altijd maar bezig zijn met de helderziendheid van Leny. Op een dag heeft hij er genoeg van en gaat op zijn zelfgemaakte "zielboot". Naar een eiland in de Koetenplas. Gelukkig vindt de rest van de familie hem weer. Hij is ook een beetje een tegenstander van Leny, omdat hij ook tegen alle aandacht is die Leny krijgt om haar helderziendheid. lk kan me best indenken dat Marco jaloers is, toch zou ik mij niet zo gedragen als hij. Huib en Richard zijn ook een broers van Leny. Ze vinden de helderziendheid van Leny wel handig. Maar als Leny haar helderziendheid niet gebruikt om Marco te vinden, vinden ze het maar stom. Toch willen ze eigenlijk maar al te graag meer over de helderziendhied horen. Ze helpen Leny niet maar zijn ook geen tegenstanders van Leny. Ik zou ook best nieuwsgierig zijn naar de helderziendheid van Leny. Pagina 4 van 6

5 Meneer Galenkamp is de leraar Frans van Leny. Hij helpt Leny met haar helderziendhied en probeert op al haar vragen antwoord te geven. Hij heeft nl. al veel gelezen over helderziendheid. Toch weet hij niet overal een antwoord op en helpt hij haar aan het adres van een andere helderziende. Hij gelooft Leny ook meteen. Hij is een echte helper. Ik zou ook al had ik er nog zoveel over gelezen het toch niet allemaal geloven, wat Leny zei. Maar ik zou haar net als Meneer Galenkamp wel proberen te helpen. Oom Harold is zoals zijn naam al zegt de oom van Leny. Hij is heel bijgelovig en gelooft warempel zowat alles. Hij is ook een helper en helpt Leny met haar helderziendheid. Meneer Mulder vindt hem iets te bijgelovig. Maar hij gelooft dan ook heel veel. Ook hij weet veel van helderziendheid af. Zo gelovig zou ik trouwens ook niet zijn. Aan de hand waar een kat zit weet hij waar het bezoek vandaan komt! Stella is de geest van een overleden persoon. Ze kan met Leny spreken door haar gedachten. En dat helpt Leny erg ze wordt er erg rustig van. Ook is het af en toe wel makkelijk. Leny heeft ook echt het gevoel dat Stella de hele tijd bij haar is. Stella is ook een helpster. En of ik zo zal reageren als Stella zal wel pas weten als ik overleden ben. Toch zou ik er niet zo rustig van zijn als Leny ik zou me rot schrikken met zo'n geest! Esther is de vriendin van Leny. En dat zullen ze waarschijnlijk ook nog wel blijven. Want ze zijn echt hele goede vriendinnen. Als de dominee bijvoorbeeld zegt dat ze geen vriendinnen meer mogen blijven loopt ze zelfs weg van huis. Ze is ondanks dat Leny en zij af en toe ruzie hebben toch wel een helper. Ze gaat bijvoorbeeld ook mee naar de helderziende. Als ik zo goede vriendinnen was zou ik Leny ook helpen. Gebeurtenissen Ik vind het een best geloofwaardig verhaal. Tot op de helderziendheid na. Ik weet nog steeds niet of ik dat nu wel of niet moet geloven. Opbouw Het verhaal is in een logisch-chronologische volgorde. Het is ab ovo, het begint op het moment dat Leny een lekke band heeft en ze nog niks weet van haar helderziendheid. Dit vind ik wel makkelijk bij het lezen. Zo kun je het makkelijker volgen. Tijd Het verhaal speelt in het heden. Er zijn al auto's en de Tweede Wereldoorlog is al lang geleden. Het is moeilijk te zeggen in welk jaar het speelt. Maar het speelt dus wel na een paar jaar na In het boek verlopen een paar weken. Maar zeker geen jaar. Het boek eindigt met een open einde. Want het antwoord op de vraag of Leny kan leven met haar helderziendheid blijf je schuldig. Ook weet je niet of Leny en Esther vriendinnen blijven. Maar toch is dit geen irritant einde. Er zitten ook tijdsprongen in. Bijvoorbeeld van dat ze gaat slapen naar het moment dat ze wakker wordt. Er zitten dus wel sprongen in de tijd in. Het is dus niet-continu. Er komen ook een soort terugwijzingen in voor, Leny ziet nl. dingen die in het verleden gebeurd zijn. Bijvoorbeeld dat meneer Geldermans Joden heeft overgeleverd aan de Duitsers. Pagina 5 van 6

6 Er zitten meerdere verhaallijnen in. Over Leny en haar helderziendheid, maar ook bijvoorbeeld over meneer Geldermans en het gouden tientje. Ook wordt er soms vertraagd en versneld. Op momenten waar het heel belangrijk is wordt vertraagd. Dit gebeurt bijvoorbeeld op het moment dat de vader van Esther verdwenen is. Het verhaal wordt verteld in de verleden tijd. Dit maakt, vind ik, het verhaal spannender. Taalgebruik Het is makkelijk taalgebruik. En er zitten niet zoveel moeilijke woorden in. Als die er toch in staan worden ze in het boek uitgelegd, door er stukjes uit het woordenboek in te doen. Dit vind ik goed verzonnen en ook heel handig. Het is dus verder makkelijk om te lezen door het voor de rest makkelijke taalgebruik. Eindoordeel Nu ik het beter bestudeerd heb, vind ik het boek eigenlijk nog steeds leuk. Ik vind het zelfs iets leuker geworden, dan in het begin. Het is leuk om te weten dat Evert Hartman in zijn verhalen vaak karakters van leerlingen uit zijn eigen klas of van leraren stopt. Toch vraag ik me af; zou hij ook een helderziende in de klas hebben gehad? Wel heb ik gelezen dat hij als karakter voor Meneer Galenkamp waarschijnlijk zichzelf heeft gekozen. Ik vind nu ik het boek langer bestudeerd heb, de titel ook goed gekozen. En ik heb ontdekt dat het boek heel goed geschreven is. Als helderziende leer je er denk ik heel veel van. En ook al ben je geen helderziende toch leer je er meer over. En is het leuk om te lezen. Nu ik er over na heb gedacht is het ook knap dat Evert Hartman dit onderwerp gekozen heeft, ondanks dat er zo weinig over te vinden is. En hij schrijft er over of hij er veel vanaf weet. Uiteindelijk vind ik het dus een heel erg leuk boek. Dit is zeker een van de leukste boeken die ik gelezen heb. Pagina 6 van 6