- een naschools bewegings- en sportaanbod voor de leerlingen van het lager onderwijs;

Transcriptie

1

2 VOORWOORD Het is genoegzaam bekend dat kinderen en jongeren te weinig bewegen, wat leidt tot een mindere fysieke conditie. Door computerspelletjes, tv kijken, zitten kinderen te veel stil. Bovendien is veelvuldig aangetoond dat kinderen meer en meer met overgewicht kampen, te wijten aan een gebrek aan beweging en slechte voedingsgewoonten. Kinderen hebben dus door de veranderende levensstijl nood aan meer bewegingsprikkels. Een (bewegingsarme) schooldag zal hier zeker niet veel verandering in brengen. Ook de daaropvolgende naschoolse opvang is in vele gevallen opgevat als een passieve vorm van tijdsbesteding. Bovendien zijn vele ouders vragende partij voor een sportief aanbod onmiddellijk na de lesuren. Ze willen maar al te graag hun kinderen extra laten bewegen. De moeilijkheid is dat ze op dit moment van de dag nog niet vrij zijn. Een sportief aanbod dat via de school tot stand komt, biedt hiervoor een ideale oplossing. Daarom werden binnen BSMSA (Brede school met sportaanbod - het vroegere FOLLO-project : Flexibele Opdracht Leerkracht LO) onder sturing van SVS en Sport Vlaanderen experimenten opgezet om kinderen uit de basisschool meer bewegingskansen te bieden aansluitend aan de schooluren onder bekwame, professionele begeleiding. Zo ontstond SportSNACK, dat staat voor Sportief Naschools ACtieve Kids, een initiatief voor meer naschoolse beweging en sport in het basisonderwijs. Sportsnack is er voor kinderen van het lager onderwijs en bouwt verder op de principes van Multimove. Multimove is een gevarieerd naschools beweegprogramma voor kleuters van 3 tot 6 jaar. Via Multimove en Sportsnack wordt er een volwaardig, laagdrempelig en flexibel bewegings- en sportaanbod gecreëerd voor alle schoolgaande kinderen van 3 tot 12 jaar. Idealiter gaat het Multimove-aanbod vooraf aan het Sportsnackaanbod. Op die manier bieden we een continu beweegtraject aan die kinderen aanzet tot meer bewegen over de jaren heen. 2

3 1.WAT IS SPORTSNACK? De krachtlijnen van Sportsnack: - een naschools bewegings- en sportaanbod voor de leerlingen van het lager onderwijs; - voor alle belangstellende kinderen, ook deze van de naschoolse opvang, en bedoeld als één bijkomend uur beweging en sport per week; - uitgebouwd als een bewegings- en omnisportaanbod op maat, waarbij plezierbeleving en recreatief bewegen centraal staan; - aangepast aan de leeftijd, de ontwikkeling en de interesse van de doelgroep; - gericht naar een brede motorische basisvorming: van de ontwikkeling van bewegingsvaardigheden bij kleuters naar meer sportspecifieke vaardigheden bij de oudste leeftijdsgroepen. Sportsnack wordt georganiseerd: - per leeftijdsjaar of per graad; - aansluitend op het laatste lesuur; - in reeksen van één les per week gespreid over meerdere weken: 5, 10 of naargelang de lokale mogelijkheden; de leerlingen schrijven zich steeds in per reeks en niet per les; - op de school zelf (of in een nabij gelegen sportinfrastructuur) zodat er geen vervoersproblemen zijn en i.s.m. de school (de school staat o.m. in voor de communicatie, de inschrijvingen, het innen van deelnamegelden, ); - als een financieel zelfbedruipend concept (deelnamegelden staan in evenwicht tot de uitgaven); 3

4 - in overleg met diverse lokale actoren: de gemeentelijke sport- en/of onderwijsdienst, lokale sportclubs, buurtsport, naschoolse opvang,...; - onder aansturing van de medewerkers Brede school met sportaanbod (Follo s) i.s.m. de school en de gemeentelijke (sport-) diensten. Bovendien kan Sportsnack: - kaderen in het brede school -concept van de betrokken scholen; - gericht zijn naar het creëren van effectieve tewerkstelling door het aanstellen van professionele lesgevers in contractueel dienstverband (o.m. Sportwerk Vlaanderen) naast het inschakelen van vrijwilligers uit scholen en/of sportclubs. = Sportief Naschools ACtieve Kids. = Een aanbod voor kinderen die snakken naar beweging na vele uren stilzitten. = Een lessenreeks van beweging, spel en sport. 4

5 2. SPORTSNACK: EEN WIN-WIN SITUATIE Vele instanties zijn betrokken partij bij de uitbouw van Sportsnack. De organisatie van deze initiatieven kan voor elk van de volgende partijen een win-win situatie zijn: de ouders: krijgen op een gemakkelijke manier een deskundig begeleid bewegingsaanbod voor hun kinderen tijdens uren waarin zij zelf nog niet vrij zijn; de kinderen: kunnen participeren aan een sportieve naschoolse opvang én krijgen zo bijkomende bewegingskansen; de scholen: kunnen aan hun leerlingen en ouders een meer uitgebreid naschools aanbod presenteren én via dit aanbod hun Brede Schoolvisie verder gestalte geven; de IBO s (Initiatieven Buitenschoolse Opvang): kunnen met dit bewegingsen sportaanbod afwisseling in het activiteitenpatroon brengen; de sportwereld: meer kinderen komen in contact met beweging en sport en maken kans om door te stromen naar de sportclubs; de preventieve gezondheidszorg: kinderen krijgen meer bewegingskansen waardoor Sportsnack bijdraagt tot het behalen van de beweegnorm van de WHO (World Health Organization) van 60 min. bewegen per dag; tevens is er extra aandacht voor kinderen die nog niet sportactief zijn. 5

6 3. LESGEVERS Sportsnack werkt best met gekwalificeerde lesgevers. We overlopen de mogelijkheden: een leerkracht L.O./bewegingsopvoeding; een sportieve klasleerkracht; een laatste jaarstudent aan een hogeschool of universiteit; een trainer (met VTS-diploma en met ervaring in jeugdsport) uit een sportclub; een lesgever in dienst bij de gemeente; een zelfstandig gediplomeerd lesgever sport, lichamelijke opvoeding, ; een lesgever bij Sportwerk Vlaanderen. een gediplomeerde begeleider Multimove/Sportsnack. Optimaal is dat de lesgever gevonden wordt binnen de eigen school. Aan de school wordt gevraagd om een back-up te voorzien indien de lesgever onverwacht niet aanwezig kan zijn. In de meeste gevallen ontvangt de lesgever een vrijwilligersvergoeding. 6

7 4. ACCOMMODATIES Sportsnack vindt bij voorkeur plaats in de sportaccommodaties van de eigen school. Er hoeft dus geen verplaatsing gemaakt te worden en de omgeving is vertrouwd voor de kinderen. In de nabije omgeving kunnen eventueel ook andere geschikte locaties benut worden : gemeentelijke sportinfrastructuur; accommodaties van lokale clubs; privéterreinen. Een school en/of gemeente stelt zijn accommodatie gratis ter beschikking voor de organisatie van Sportsnack. 7

8 5. ORGANISATIEVORM 5.1 Uren Sportsnack start onmiddellijk na schooltijd of samen met de georganiseerde naschoolse opvang. Aansluiten op het laatste lesuur impliceert dat Sportsnack begint voor de aanvang van de trainingsuren van de sportclubs. Zo is er geen sprake van een concurrentieel aanbod. Als men werkt met lesgevers en sportaccommodatie van de eigen school, is dit tijdstip zeker haalbaar. Werkt men op een locatie in de buurt, dient men rekening te houden met de verplaatsingstijd. Indien er verplaatsingen nodig zijn, voor of na de Sportsnack, gebeuren deze in groep en onder toezicht Combinatie met andere activiteiten Voor of na Sportsnack kunnen andere activiteiten plaatsvinden. Afhankelijk van het lokale aanbod zijn er diverse combinatiemogelijkheden met bvb. studie- of huistaakbegeleiding, de reguliere naschoolse/buitenschoolse kinderopvang, 5.3 Groepssamenstelling Afhankelijk van het aantal inschrijvingen en de beschikbare accommodaties worden groepen samengesteld. Een groep bestaat best uit minimaal 14 tot maximaal 24 leerlingen. - Samenstelling op basis van de leeftijd: per leerjaar; per graad: 1ste, 2de en/of 3de graad; 1ste, 2de en 3de leerjaar; 4de, 5de en 6de leerjaar. 8

9 5.4 Duur Een sportsnack-les duurt normaliter 1 uur. Naargelang de leeftijd is het mogelijk om kortere of langere sportsnack-lessen te organiseren. De duur van een sportsnack-reeks: We streven naar een reeks van 10 lessen gedurende 10 opeenvolgende weken. Om diverse redenen kunnen kortere of langere reeksen georganiseerd worden: een proefreeks van 4 tot 6 lessen; 5 sportsnack-lessen gedurende het kortere 3de trimester; een semesterprogramma; een volledig jaarprogramma (dit aanbod geeft een grotere gewoontevorming bij ouders en leerlingen). Een leerling kan zich enkel inschrijven voor een ganse sportsnack-reeks. Voorbeeld : - De Sportsnack omvat op vele plaatsen: 1 sportsnack-reeks in het 1ste trim van 10 sportsnack-lessen 1 sportsnack-reeks in het 2de trim van 10 sportsnack-lessen 1 sportsnack-reeks in het 3de trim van 5 sportsnack-lessen. - Er kunnen meerdere sportsnack-reeksen zijn op één school (per doelgroep): 1 -reeks voor de 1ste graad, 1 -reeks voor de 2de en 3de graad, - De reeks kan steeds aangepast worden naargelang de noden/ mogelijkheden van de lokale school. 9

10 6. PROGRAMMA De aangeboden activiteiten gaan van algemene bewegingsvaardigheden voor de jongste groepen tot meer sportspecifieke vaardigheden voor de oudste kinderen. De lesgever kan gebruik maken van de Sportsnack lesgeversmap. De Sportsnack lesgeversmap bundelt een aantal spel- en oefenvormen rond 4 verschillende bewegingsthema s. De activiteiten bouwen inhoudelijk verder op de bewegingsvaardigheden van Multimove en op de Multimove lesgeversmap. De oefenstof biedt nieuwe ideeën en inspiratie aan lesgevers die Sportsnack naschools geven. De 4 thema s zijn: 1. Bal- en dingvaardigheden 2. Vlot en behendig bewegen 3. Ritmische en expressief bewegen 4. Sport- en spelvormen Dit alles gelinkt aan de eindtermen bewegingsopvoeding voor de basisschool. Wie meer wil lezen over de eindtermen: De sportspecifieke vaardigheden kunnen ook aangeboden worden door de plaatselijke sportclubs d.m.v. één of meer initiatielessen per lessenreeks. 10

11 7. PROMOTIE 7.1. Flyer en/of aankondigingsbrief Een flyer of brief om een Sportsnack-initiatief aan te kondigen omvat best: 1. algemene info voor de ouders: voor wie, wat, waar, wanneer, waarom, kostprijs, inschrijvings en betalingsmodaliteiten, schoolgebonden afspraken, 2. inschrijvingsstrook: naam, telefoon en/of gsm, , school, klas, afspraken na de les (afgehaald, opvang, zelfstandig naar huis), belangrijke medische gegevens, handtekening ouder/voogd 3. diverse gegevens: partners, logo s (Sportsnack, Sport Vlaanderen, SVS, school), foto s 7.2. Promotiekanalen Actieve promotie bij de leerlingen door de leerkracht L.O./ bewegingsopvoeding is cruciaal. Ook de klasleerkracht en/of het gezondheidsteam kunnen promotie maken bij de leerlingen. Via de website van Sportsnack, de gemeentelijke sportdienst en/of de school. Via smartschool of de nieuwsbrief van de school. Via het schoolkrantje/stadskrant,... 11

12 8. ADMINISTRATIE 8.1 Deelnameprijs De prijs voor naschoolse kinderopvang en Sportsnack lopen vaak gelijk waardoor concurrentie vermeden wordt. Doorgaans wordt er een deelnameprijs van 2 per kind en per les gevraagd. Sociale tarieven kunnen voorzien worden voor bepaalde doelgroepen. Hiervoor kan worden samengewerkt met het OCMW / de gemeente. Via het ziekenfonds kan nagegaan worden of een terugbetaling mogelijk is. 8.2 Fiscale attesten Voor kinderen jonger dan 12 jaar kan een fiscaal attest worden opgevraagd. Deze attesten kunnen worden opgesteld door de gemeente of de school. 8.3 Inschrijvings- en aanwezigheidslijsten De lesgever ontvangt een inschrijvings- en aanwezigheidslijst met nuttige informatie over school en deelnemers. Hij/zij houdt per sportsnack-les de aanwezigheden bij ter controle. 8.4 Verzekering Sportsnack wordt georganiseerd door de school i.s.m. de medewerker Brede school met sportaanbod. De school dient zijn schoolverzekering op de hoogte te brengen van dit naschools initiatief. De leerlingen vallen hierdoor onder de schoolverzekering. In het geval dat er een externe verplaatsing dient gemaakt te worden, gelieve de richtlijnen die voor alle schoolverplaatsingen gelden, in acht te nemen. 12

13 9. FINANCIES Om financieel in evenwicht te werken, heb je groepen van minstens 14 deelnemers nodig die elk 2 per sportsnack-les betalen. Indien er gewerkt wordt met lesgevers via Sportwerk Vlaanderen zijn de inkomsten en uitgaven in evenwicht bij 20 deelnemers. In ruil voor het gebruik van de schoolaccommodatie, de organisatie van de inschrijving en de inning van de deelnamegelden, ontvangt de school een vergoeding van 0.5 per kind per sportsnack-les vanuit Brede school met sportaanbod. Indien er toch minder dan 14 leerlingen ingeschreven zijn, kan hier een andere regeling getroffen worden. De deelnemende leerlingen krijgen een leuk gadget. 13

14 10. BETEKENISVOLLE SAMENWERKINGSVERBANDEN Sportsnack berust op een samenwerkingsverband waarin alle partners gelijkwaardig zijn. Iedereen handelt vanuit zijn eigen sterkte. Mogelijke partners en hun taak zijn: De scholen: delen hun kennis i.v.m. pedagogische aspecten en stellen hun accommodatie ter beschikking, verzorgen de communicatie naar de leerlingen en ouders, innen het deelnamegeld, doen beroep op hun verzekering, Naschoolse sport sluit aan bij activiteiten in het kader van het bewegingsen gezondheidsbeleid van de school. Het sport- en gezondheidsteam van de school en de gemeentelijke sportverantwoordelijke kunnen gecoördineerd samenwerken. SVS en Sport Vlaanderen: door hun jarenlange ervaring en hun uitgebreid netwerk zijn SVS en Sport Vlaanderen ideaal geplaatst om te adviseren, te ondersteunen en promotie te maken, vooral in de startfase. Meer in het bijzonder bouwen de medewerkers Brede school met sportaanbod sinds enkele jaren een sterke praktijkgerichte expertise op. Zij zorgen voor de lokale aansturing en coördinatie, stellen de lesgever aan, staan in voor de betaling, zorgen voor de opvolging en de kwaliteitscontrole. De Sportclubs: delen hun specifieke kennis en materialen. Initiaties kunnen vrij laagdrempelig gegeven worden en betekenen een goede doorstromingsmogelijkheid naar de sportclub. Het buurtsportwerk: deelt haar kennis rond specifieke doelgroepen in de buurt. Specifieke doelgroepen kunnen door de buurtsportwerking goed worden begeleid. Een uitgebreid sport- en bewegingsaanbod kan door de samenwerking tussen de diverse partners worden aangeboden. De gemeente: zorgt voor administratieve en logistieke ondersteuning. De naschoolse sport is een ideale sportpromotionele activiteit. 14

15 11. KWALITEITSZORG Schooldirecties en gemeentebesturen staan achter het idee om Sportsnack op een kwaliteitsvolle manier te organiseren. Plezier beleven en recreatief bewegen in een pedagogisch verantwoord kader, vormen voor hen een belangrijke meerwaarde. Onderstaande aspecten verdienen dan ook de volle aandacht! Veiligheid De lichamelijke, emotionele en materiële veiligheid moeten gewaarborgd worden Fitte en gezonde levensstijl Op organisatorisch vlak worden maximale bewegingskansen met voldoende intensiteit aangeboden. De lesgever verduidelijkt de transfer naar een dagelijkse actieve vrijetijdsbesteding d.m.v. informatieve, positieve boodschappen Welbevinden en betrokkenheid Het persoonlijk welbevinden en de sociale betrokkenheid kunnen extra gestimuleerd worden d.m.v. : een aanbod voor sportieve en minder sportieve kinderen; plezier maken met vrienden/vriendinnen; aangepaste uitdagingen op individueel niveau; uitdagend materiaal Transfer naar de lokale sportclub & vrije tijd Een brede motorische basis is de voorwaarde om sporttechnische en -tactische vaardigheden onder de knie te krijgen. Op die manier krijgen zowel sportieve als minder sportieve kinderen alle kansen. In Sportsnack is het niet belangrijk wie de beste is. Er komen doorgaans niet-competitieve inhouden aan bod die het plezier in bewegen, spelen en sporten centraal stellen. V.U.: Sport Vlaanderen Philippe Paquay, p/a Arenbergstraat 5, 1000 Brussel 15

16