Boekverslag Nederlands Vals licht door Joost Zwagerman

Transcriptie

1 Boekverslag Nederlands Vals licht door Joost Zwagerman Boekverslag door een scholier 2934 woorden 17 januari ,5 103 keer beoordeeld Auteur Genre Joost Zwagerman Psychologische roman Eerste uitgave 1991 Vak Nederlands Beschrijvingsopdracht Titelbeschrijving Joost Zwagerman Vals Licht Eerste druk:1991 Wolters-Noordhoff Groningen&Wolters Plantyn Deurne Grote Lijsters uitgave 1997 Motto/voorwoord Weer gaat de wereld als een meisjeskamer open het straatgebeuren zeilt uit witten verten aan Paul Rodenko Met een meisjeskamer wordt het kamertje van een prostituee bedoeld. Weer gaat (bijvoorbeeld Simon) hier naar binnen. Weer al het roze of rode van deze kamers, net als een meisjes kamer. En weer wordt het gebeuren daar buiten op straat voor even vergeten. Beschrijving 1.Motivatie van mijn keuze; Het boek staat hier in de boekenkast en ik vond de achterkant interessant dus heb ik besloten het te lezen.wat mij héél erg aantrok in dat stukje tekst was Vals Licht is voor alles een aangrijpend verhaal over de onmogelijke liefde tussen een student en een prostituée, een liefde in tijden van Pagina 1 van 7

2 angst en paranoia. Wat me ook aansprak was het gegeven dat het boek ook verfilmd is, dat zegt meestal iets over een boek.(bijvoorbeeld dat het op een toegankelijke manier geschreven zal zijn.) 2. Een samenvatting van de inhoud Simon Prins is dertien jaar en woont in Alkmaar als hij via een vriendje voor het eerst hoort over het bestaan van prostituees. Simon is nieuwsgierig en gaat kijken. Als Simon vijftien is, ziet hij op een middag Steef bij een hoer vandaan komen. De jongen ziet hem ook. Op school raakt het verhaal bekend dat Simon hoerenloper is. In werkelijkheid loopt hij alleen maar door de buurt, gefascineerd door de vrouwen. Na zijn eindexamen vertrekt Simon, die inmiddels achttien jaar is, naar Amsterdam om Nederlands te gaan studeren. Daar bezoekt hij wel een prostituée. Binnen enkele weken is hij een vaste klant. Zijn halve studiebeurs gaat er aan op. Op een gegeven moment vindt hij het genoeg. Hij bezoekt haast nooit meer een prostituee. Op een dag in de herfst ziet hij daar achter het raam een mooie jonge vrouw die zijn aandacht trekt. Als hij later haar kamertje binnengaat, lukt het hem niet de afstandelijke houding aan te nemen. Bij dit meisje, dat Lizzy Rosenfeld heet, is alles anders. Simon is vrijwel op slag verliefd op haar. Lizzie neemt Simon mee naar haar kamer. Daar vertelt ze hem over haar leven. Simon bezoekt Lizzie elke avond na het werk in haar kamer. Lizzie gebruikt enorme hoeveelheden homeopathische middelen en vitaminetabletten om haar lichaam in conditie te houden. Als ze elkaar een maand kennen, heeft Simon nog geen enkele poging ondernomen met haar naar bed te gaan. Lizzie vertelt tijdens die nachten ook over haar ongelukkige jeugd en haar ellendige ouders. Zij bezweert Simon ook dat hij nooit over haar werkelijke beroep mag praten. Na verloop van tijd komt Lizzie ook naar Simons kamer. In die tijd begint Simon aan Lizzie informatie te ontlokken. Ze is namelijk behoorlijk gesloten over haar verleden. Hij komt erachter dat ze twee keer een vriendje heeft gehad, Jasper Veneman en Wesley Coelre, maar ze laat er niet veel over los. Als Simon voor het eerst sinds hun ontmoeting probeert seks met Lizzie te bedrijven, lukt dit niet: ze zit op slot. Hierna wil ze terug naar haar kamer. Daar ontdekt Simon trouwfoto s van Lizzie en Jasper. Hij ontdekt ook door een gesprek met haar collega Tanja, dat Lizzie niet studeert, maar de hele week werkt, naast de raamprostitutie als gastvrouw en escort in Yab Yum. Zij blijkt ook al vijf jaar als prostituee te werken in plaats van drie. Lizzie legt Simon alles uit. Ze vertelt nu uitvoerig over haar ongelukkige jeugd. Ze liep weg, kwam in Nijmegen terecht en ontmoette daar Jasper, die ook van huis was weggelopen. Omdat ze geldgebrek hadden en zich niets konden veroorloven, stelde Jasper voor dat Lizzie zich zou inschrijven bij een escortbureau. Kort daarop trouwden Jasper en Lizzie. Jasper gaf enorme hoeveelheden geld uit en Lizzie kreeg het gevoel dat ze misbruikt werd. Ze scheidden, maar Jasper bleef haar lastig vallen totdat de eigenaar van Tab Yum hem in elkaar liet slaan. Lizzie was ondertussen een zeer gewilde gastvrouw in Yab Yum. Na twee jaar verliet ze de club. Ze werkte nog wel enkele dagen, maar wilde meer zelfstandigheid. In het rustige hoerenkwartier rond het Singel vestigde ze zich als raamprostituee. Daar ontmoette ze Wesley. Ze hadden een korte relatie, maar Wesley verdween spoorloos toen Lizzie hem een keer negenduizend gulden had geleend om een studio te kunnen overnemen. Pagina 2 van 7

3 Dit verhaal maakt diepe indruk op Simon, maar hij heeft het gevoel dat hij nog maar een fractie van haar weet. Lizzie komt nu weer naar Simons kamer. Ze gaat minder vaak naar haar peeskamertje en begint zich meer aan hem te hechten. Simon vertrouwt het niet: hij vermoedt dat ze nog lang niet alles verteld heeft. Ze besluit een groot deel van haar werk op te geven: de escortbureaus en Yab Yum. In die tijd krijgt Lizzie merkwaardige ziekteaanvallen. Plotseling besluit Lizzie helemaal met haar werk te stoppen. Simon probeert op een heel zachtmoedige en voorzichtige manier Lizzies gespannenheid te doorbreken, maar ze blijft voor hem op slot, ze heeft last van vaginisme. Kort na de kerstdagen die ze niet samen doorbrengen, ontdekt Simon dat Lizzie het Consultatiebureau voor Alcohol en Drugs (CAD) bezoekt. Hij gaat met Lizzie mee om van een psycholoog, Martin van Doorn, te horen wat er aan de hand is. Die vertelt dan Lizzie jarenlang verslaafd is geweest aan heroïne en een maand nadat ze Simon heeft ontmoet, bij het CAD aanklopte om hulp: Ze wilde afkicken. Simon is stom verbaasd. Hij heeft nooit iets gemerkt van afkickverschijnselen. Tussen Simon en Lizzie breekt nu een moeilijke tijd aan. Hij is bang voor haar verleden, bang voor een terugval. Simons liefde voor Lizzie komt sterk onder druk te staan. Bovendien doen zich geldproblemen voor nu Lizzie gestopt is met haar werk. Lizzie trekt bij Simon in. Lizzie begint op een ongelooflijke manier te snoepen en wordt steeds dikker. Simon besluit weer te gaan studeren op advies van Lizzies psycholoog. Hij adviseert Simon weer te gaan studeren. Zo is hij wat vaker weg en kan meer afstand van hun situatie nemen. s Avonds studeert hij vaak bij een vriend, Nico Weuling. Op een avond wordt Simon gebeld door Lizzie. Jasper is bezig allerlei spulletjes weg te halen. Simon schiet te hulp. De weken erna heeft Lizzie veel last van nachtmerries. Plotseling lijkt Lizzie over het dieptepunt heen. Ze besluit ineens te stoppen met snoepen en begint normaler te doen. Ze gaan nu ook regelmatig samen de deur uit. Op een dag krijgt Simon griep. Lizzie verzorgt hem en na een ruzietje kruipt ze bij hem in bed. Dan lukt het hen plotseling de liefde te bedrijven, vanaf dat moment is Lizzies vaginisme voorgoed verleden tijd. Ze zijn dolgelukkig. Tijdens deze weken komt het gesprek op vroegere liefdes. Simon herinnert zich plotseling dat Wesley er destijds met negenduizend gulden vandoor is gegaan. Hij besluit Wesley op te sporen. Dat lukt hem. Wesley overhandigd het geld en Lizzie verdwijnt ermee. Als Simon naar hun kamer terugkeert, vertelt Lizzie hem dat ze met het geld nog openstaande schuld bij een dealer heeft voldaan. Terwijl ze dit vertelt, realiseert ze zich dat ze een fout gemaakt heeft. De dealers zullen haar nu weer lastig gaan vallen, want ze heeft nog een schuld van veertigduizend gulden open staan. Lizzie duikt onder. Kort hierop verschijnt bij Simon inderdaad een drietal dealers. Zij bedreigen hem. Nu Lizzie weg is, mist Simon haar verschrikkelijk. Ze belt hem op en vertelt dat ze weer de prostitutie ingaat om haar restschuld af te betalen. Simon bezoekt Lizzies psycholoog op het CAD. Hij komt met het verrassende verhaal dat ze ontdekt hebben dat Lizzie waarschijnlijk nooit verslaafd is geweest. Lizzie lijdt aan een psychische liegziekte. Haar verhaal had slecht tot doel om er voor te zogen dat hij bij haar zou blijven. Lizzie zoekt Simon op. Hoewel de psycholoog Simon afgeraden heeft te vertellen wat hij weet, gooit hij Pagina 3 van 7

4 het er allemaal uit. Ze vertelt wat haar werkelijk overkomen is. Toen Lizzie bij Yab Yum werkte, raakte ze betrokken bij de drugshandel. Ze ontving eens in de maand een discreet verpakte partij drugs, die een paar dagen later door enkele mannen opgehaald werd. Ze kreeg veel geld. Ze had zoveel vertrouwen in haar contactman dat ze hem haar geld liet beleggen. Op een dag ging het mis: hij was alles kwijtgeraakt, Maar geen nood: de drugsdoorvoer zou in een hoger tempo uitgevoerd worden. Dat ging een tijdje goed. Maar op een keer kwamen er mannen om drugs, die kort ervoor door ander mannen waren opgehaald. Lizzie stond verbluft, maar begreep dat ze voor de tweede keer bedrogen was. Haar contactman had de leveranciers laten betalen, maar voorat ze de drugs kwamen ophalen, had hij ze al bij Lizzie weggehaald en aan anderen verkocht. De financiële schulden, twee ton, werd op Lizzie verhaald. Ze probeerde geld te verdienen doormiddel van prostitutie. Ze was nog bezig met terugbetalen toen ze Simon ontmoetten. Door zich bij het CAD aan te melden en te doen alsof ze zelf verslaafd was, keken de handelaren wel uit. Het ging toen ook een tijdje goed. Maar door de negenduizend gulden van Wesley aan de dealers te geven, kwamen zij terug. Nadat Lizzie dit verhaal aan Simon verteld heeft, beseffen ze beiden dat het tussen hen voorgoed voorbij is. Lizzie zegt dat ze eerst nog een tijdje gaat werken om haar restschuld helemaal af te betalen en daarna naar Nijmegen vertrekt, naar Janneke, een kennis van haar. Ze wil daar proberen een nieuw leven op te bouwen. Na Lizzies vertrek is Simon enorm verdrietig. Hij past een tijdje op het huis van Josje Leenhart, een kennis van Nico. Josje wordt verliefd op Simon. Ze beginnen een relatie, maar voor Simon is dit maar surrogaat. Op een dag belt hij Lizzie bij Janneke op en vraagt of hij een langs mag komen. Lizzie blijkt een nieuwe vriend te hebben, maar ze houdt niet echt van hem. Ze bekent dat ze nog steeds van Simon houdt, maar aan hun relatie zijn zoveel dramatische herinneringen verbonden, dat het nooit meer goed kan komen. Simon beseft dat ze gelijk heeft. Daarna gaat hij per trein terug naar Amsterdam. 4. Een uitgewerkte persoonlijke reactie 1.Over het onderwerp Het onderwerp van het boek is prostitutie, het is me erg duidelijk waar het onderwerp overgaat. Ik weet wat prostitutie is. Ik ben het boek juist gaan lezen omdat het dat onderwerp had, dat sprak me wel aan hoe zo n jongen verliefd wordt op een hoer. Ik heb wel eens films gezien over prostitutie en meer boeken gelezen, maar dit boek vond ik wel beter. Het laat het hele leven achter zo n meisje zien, niet alleen het fenomeen dat ze hoer is. 2.Over de gebeurtenissen De belangrijkste gebeurtenis in het boek is dat Lizzie en Simon meer voor elkaar voelen bij het hoerenbezoek van Simon aan Lizzie. De nadruk in het verhaal ligt meer op de gedachtes en de gevoelens van de personen dan op de gebeurtenissen, want een hoer hoort nooit gevoelens te hebben voor haar klanten, maar deze keer gebeurt dat dus duidelijk wel. De gebeurtenissen zijn erg geloofwaardig, alles wat in het boek gebeurd zou ik me kunnen Pagina 4 van 7

5 voorstellen dat dat ook echt zou kunnen gebeuren. De gebeurtenissen maakte ook echt indruk op me, als er iets gebeurde maakte ik er in m n hoofd een beeld van en zag ik ze ook daadwerkelijk voor me. 3.Over de personages Ik zou niet graag op de hoofdpersoon willen lijken, want dan was ik een hoer. Dan zou ik in veel geld problemen zitten en veel moeilijkheden hebben met allerlei mensen. Ik kan me wel goed verplaatsen in de personages. Ik kan me wel voorstellen hoe ze zich voelde. Lizzie vond ik een beetje vreemd, omdat ze steeds loog over alles, maar verder kon ik wel begrijpen waarom ze deed wat ze allemaal deed. 4. Over de bouw De bouw was makkelijk te begrijpen, soms zaten er wel flashbacks in, maar dan was er duidelijk aangegeven over welke tijd de flashback ging. De opbouw van het boek was dus erg helder. Het eind vind ik duidelijk, maar wel zielig, want eigenlijk had ik gehoopt dat ze bij elkaar terug zouden komen, omdat ze zoveel mee hadden gemaakt samen, maar daardoor kwamen ze juist niet meer terug bij elkaar. 5.Over het taalgebruik Joost Zwagerman gebruikt in zijn manier van vertellen veel details. Hij legt alles in geuren en kleuren uit, zodat je je helemaal in kan leven in het verhaal. Het taalgebruik was misschien soms wat ouderwets, maar wel duidelijk. Eindoordeel Ik heb het boek met veel plezier gelezen en vond het een heel goed boek, vooral omdat de personen zich uit allerlei problemen moesten proberen te halen en dat is ze uiteindelijk wel gelukt. Verdiepingsopdracht Titelverklaring De titel van het boek is 'Vals licht'. Daar is voor gekozen omdat dat 'valse' licht in het boek een grote rol speelt. Je kunt de titel op twee manieren bekijken. Ten eerste staat dat licht voor het felle, gekleurde licht in de peeskamers waar Lizzie werkte. Maar dat licht kan je ook opvatten aan het licht in de 'onderwaterkamer' van Lizzie. Daar creëerde ze zich een heel eigen sfeer. Door alles in pastel kleuren te verven en alles met gordijnen dicht te maken ontstond er een heel vreemd effect, het leek een beetje alsof je onder water leefde. Doordat ze zich zo afsloot in die kamer wilde ze haar vervelende verleden een beetje van zich afzetten. In die kamer werd met het normale licht gespeeld. Het was niet het normale licht dat binnenkwam, maar licht waar mee gerommeld was, vals licht. Chronologie Afgezien van de flashbacks naar zijn jeugd wordt het verhaal chronologisch verteld. Wel verwijst Pagina 5 van 7

6 de verteller een enkele maal vooruit, zodat de lezer halverwege het boek al weet dat Lizzie Simon uiteindelijk zal verlaten. De functies van de terugverwijzingen zijn om meer te weten te komen over Simon zijn verleden en over hoe hij zo geobsedeerd is geraakt door het hoeren-bestaan. Het fabel en sujet lopen dus niet gelijk, de functie hiervan is mysterie te creëren, een soort spanning op te bouwen. Tijdsbehandeling De vertelde tijd is ongeveer een jaar als wordt afgezien van de uitgebreide flashbacks waarin de jeugd van Simon in Alkmaar wordt beschreven. Er treedt tijdsuitbreiding op bij het beschrijven van de gevoelens van Simon als hij aan Lizzie denkt, met al haar problemen uit haar verleden.het verhaal is duidelijk niet continu.de vertelde tijd kan ik moeilijk schatten, het boek heeft 262 bladijden. Werkelijkheid Het verhaal is in deze tijd geschreven. Het komt erg overeen met de werkelijkheid. Het thema drugs, verslaving en prostitutie is erg actueel en van deze tijd. Je leest er veel over en dat soort situaties komen vaak voor, dat mensen van het ene probleem in het andere rollen en daar moeilijk weer uitkomen. Vooral bij de drugswereld. Je raakt in de problemen, vaak ook die met het geld. Doordat je geen geld hebt, zoek je je heil bij de prostitutie, want daar valt veel geld te verdienen. Maar daardoor zijn de problemen nog niet opgelost, vaak worden ze daardoor alleen maar erger. Het verhaal van Lizzie en Simon komt dus erg overeen met de werkelijkheid naar mijn mening. Genre Vals licht is een personale roman. Dit merken we vooral bij het stukje als Simon zich realiseert dat hij geobsedeerd is door het verschijnsel prostituee en als hij zijn angst dat Lizzie hem zal verlaten, leren wij hem steeds beter kennen. Ook is het verhaal niet één vertellijn. Er zijn meerdere intriges. Het gaat over de geldeisers van Lizzie, de prostitutie en het oude vriendje van Lizzie. Die verhalen zijn allemaal in elkaar opgenomen en vloeien in elkaar over. Evaluatie Simon trekt mij erg aan want ik vind het erg knap dat hij met al die leugens om kan gaan en dat hij dan nog zoveel voor Lizzie doet. Dat doet hij dus omdat hij van haar houd. Hij laat het echt zien dat hij van haar houdt en dat vind ik zeer bijzonder want zelf zou ik dat denk ik niet kunnen. Het hele boek heeft een positieve werking want je gaat nadenken wat er kon gebeuren als Lizzie niet op tijd was gestopt met drugs. Ik zou het nu dus zeker niet gaan gebruiken (ook al was ik het niet van plan!) maar je ziet ook de andere kant van de hoeren, hoe zij zich voelen. Vaak doen normale mensen heel raar tegen hoeren want wij denken meestal dat ze vies zijn en dat ze stom bezig zijn, maar eigenlijk zijn het ook normale mensen en vaak hebben ze een reden om als hoer te gaan werken. Kijk maar naar Lizzie zij wordt gedwongen. Pagina 6 van 7

7 Het taalgebruik vind ik ook goed, het is niet te moeilijk geschreven maar ook niet super makkelijk. Eigenlijk gewoon normaal, het leest wel lekker snel door het verhaal heen. Ik vind het boek uiteindelijk ook leuk om te lezen, je gaat anders over het thema denken. Want het is heel knap van Simon dat hij zo tegen Lizzie doet terwijl zij zo veel liegt tegen hem. Ik vind het dus een heel mooi boek, ook omdat het echt kan gebeuren het zou zo een familielid van je kunnen zijn. Ik raad het boek ook aan om te lezen want het is werkelijkheid, je gaat er anders over denken en het is ook nog eens makkelijk om te lezen. Je hebt het snel uit omdat je wilt weten wat er gebeurt. Het thema heeft me wel aan het denken gezet want ik zou zelf nooit zo veel kunnen liegen in een relatie en ik zou het ook niet kunnen accepteren als iemand dat bij mij zou doen. Pagina 7 van 7