Werkplaats Smakterbroek 2, 5 september 2018.

Transcriptie

1 Werkplaats Smakterbroek 2, 5 september Verslag, Erik Opdam, 5 oktober 2018 Op 5 september kwamen opnieuw zo n dertig bewoners van het gebied van Vierlingsbeek, Holthees/ Smakt, Maashees en Geijsteren en vertegenwoordigers organisaties zoals de ZLTO, Limburgs Landschap, programma Noordelijke Maasvallei, beambten en bestuurders van gemeenten en waterschappen Limburg en Aa en Maas en verschillende dorpsraden bij elkaar in t Pelgrimshuis in Smakt. Op het programma stond de tweede Werkplaats Smakterbroek op uitnodiging van Waterschap Aa en Maas. Aa en Maas stelt in overleg met de omgeving en andere overheden (gemeenten, provincies, Waterschap Limburg) een toekomstvisie op voor het gebied, dat wordt aangeduid als Smakterbroek (zie kaart). Introductie In een presentatie maakt Erik Opdam van Waterschap Aa en Maas duidelijk dat de opgaven van Waterschap Aa en Maas in het gebied bestaan uit het bestrijden van overlast door hoge grondwaterstand, het bergen van water na extreme neerslag (zoals in juni 2016), zorgen voor hoogwaterveiligheid van de Maas (in combinatie met Rijkswaterstaat), versterking van ecologische verbindingen en beekontwikkeling. Dat alles ook met oog op komende klimaatveranderingen. Het gebied is onderdeel van een Europees project: LIFE IP Delta Natuur. Hierdoor is geld beschikbaar voor gebiedsprocessen die zich richten op de combinatie van natuur, waterveiligheid en economie en waarbij meerdere bestuurslagen moeten samenwerken met bedrijven en burgers. Andere partijen hebben ook opgaven in het gebied, zoals plannen voor geulen en dijken (Deltaprogramma), natuur en landschap (Natura 2000, Maasheggen dat zojuist erkend is als UNESCO Man and Biosphere), ontwikkeling van recreatie en toerisme, zorgvuldig omgaan met cultuurhistorie, gebruik door de landbouw en andere ondernemingen, et cetera. Erik Opdam Figuur 1 kaart van "Smakterbroek wijst de aanwezigen erop dat het Deltaprogramma rivieren en het Hoogwater beschermingsprogramma studeert op de vraag óf er een dijk gewenst en nodig is tussen Boxmeer en Maashees, hoe lang en hoe hoog die dan zou moeten zijn en waar die zou moeten liggen (langs het winterbed van de Maas, tegen stijlranden aan, rond dorpen of over hele lengte etc.). Deze studie zal nog jaren in beslag nemen voordat er besluiten worden genomen en eventuele uitvoering start. Het punt roept veel discussie op. Algemeen bestuurslid van Waterschap Aa en Maas, Ernest de Groot zegt toe dat de deelnemers een overzicht zullen krijgen van de stappen die voor deze studie worden gezet en de communicatie met de omgeving die daarover zal plaatsvinden. Een globale planning is toegevoegd aan dit verslag. Voor nu is het voldoende dat we weten dat op termijn deze discussie eraan zal komen. Plaats van werkplaats 2 in gebiedsproces Smakterbroek Het verslag van de eerste werkplaats (18 april 2018) is naar de deelnemers gestuurd en is te vinden op Daar is ook het videoverslag te zien van de bestuurlijke regiegroep voor het project Smakterbroek van 20 december 2017, de eerste werkplaats van 18 april

2 2018) en van een veldbezoek met grondeigenaren op 17 juli Daar zal ook het geschreven en videoverslag van deze tweede werkplaats verschijnen. De deelnemers hebben geen bezwaar tegen het filmen en het gebruik van de beelden in het kader van het project Smakterbroek. De tweede werkplaats is bedoeld om met de deelnemers de resultaten van vorige keer te bekijken, om kennis te nemen van onderzoeken die in de tussentijd zijn gedaan naar natuurontwikkeling, mogelijke wateroverlast en grondgebruik en om te zoeken naar gecombineerde oplossingen voor wateroverlast, natuurontwikkeling en economische functies. Dat geldt zowel het hele gebied als delen ervan. In 2019 zal dit vervolgens leiden tot een advies aan de gemeenten, waterschappen en provincies. Uitdrukkelijk stelt Erik Opdam dat uitvoering van maatregelen pas mogelijk is als De besturen akkoord zijn; Er geld is gevonden voor de realisatie ervan; en Gronden beschikbaar zijn waar die maatregelen plaats kunnen vinden. Naar verwachting zal dat niet eerder dan 2020 zijn. Het is denkbaar dat één project, namelijk herstel van de Campagnebeek (beekmonding) al eerder wordt uitgevoerd, omdat het waterschap deze opgave deelt met Rijkswaterstaat en omdat die in 2019 of 2020 al zouden willen starten. Terugblik naar werkplaats 1 De tafelkleden die in werkplaats 1 zijn ingevuld, hangen aan de muur en zijn verwerkt in het verslag. Dit zijn de belangrijkste punten en de vervolgstappen die inmiddels zijn gezet: Agrarisch gebruik: belangrijk om landbouw op de goede plaats (d.w.z. hogere gronden) te krijgen. Als vervolg is het veldbezoek gehouden en organiseert Waterschap Aa en Maas in oktober inloopbijeenkomsten voor vrijwillige kavelruil. Er is overlegd o.a. met de ZLTO om over beter inzicht in de peilen in het gebied, wat heeft geleid tot de afspraak om één extra peilbuis voor de grondwaterstand te plaatsen in het laags gelegen gebied van Smakterbroek. Wonen: belangrijk was te constateren dat wonen zonder wateroverlast ook de eigen verantwoordelijkheid is van de bewoner (b.v. afkoppelen hemelwater, waterdicht maken kelders), en ook hier een goede verdeling vinden voor wonen, landbouw en natuur. Erik Opdam heeft de dorpsraden gevraagd om dit ook breder in de dorpen bespreken. Dorpsraad Maashees besteedt hier aandacht aan tijdens de jaarvergadering van 20 september. Andere dorpsraden die iets dergelijks willen organiseren, mogen contact opnemen. Natuur: belangrijk waren sterkere verbindingen (o.a. Loobeek-Oostrumsebeek), ruilen van grond of combineren met landbouw. Als vervolg is onderzoek uitgevoerd door Kurstjens ecologisch adviesbureau, waarover vanavond een presentatie volgt. Er is overleg met Rijkswaterstaat voor herstel van de beekmonding van de Campagnebeek (van Maas tot aan de weg Campagne). Waterschap neemt dan meteen de bovenloop van de beek mee. Toerisme: belangrijk was het benutten historie, monumenten en bijzonder landschap, water als kans, meer eenheid in informatie en bewegwijzering. Deze zaken zullen we mee blijven nemen bij plannen. Er is contact gelegd met Noordelijke Maasvallei, o.a. voor ontwikkelingen in het kader van UNESCO Maasheggen. De vorige werkplaats eindigde met een pleidooi van veel deelnemers, gericht op keuzes die het Waterschap nu zou moeten maken. Opdracht voor de tweede werkplaats De tweede werkplaats gaat verder met deze keuzes en vraagt de deelnemers om mee te denken over de keuzemogelijkheden, afhankelijk van de prioriteiten die je stelt. Zoals al gemeld zijn er drie zaken

3 onderzocht: Wat is er nu aan natuur en wat kan er tot ontwikkeling komen, wat gebeurt er met wateroverlast bij een hoge beekafvoer, een hoge Maas en veel regen. Wat is er aan activiteit (grondgebruik) in het gebied en waar gebeurt dat (op lage of hogere gronden). Die onderzoeken zijn verwerkt tot drie kaarten: 1. Inzetten op natuurontwikkeling 2. Tegengaan wateroverlast 3. Economie: naar hogere gronden Opdracht voor vanavond is om van deze drie mogelijke toekomstbeelden kennis te nemen, ze aan te vullen en te combineren tot een plan voor een deelgebied. Toelichting natuurontwikkeling/ verwachting wateroverlast/ functies op lage gronden Gijs Kurstjens is ecoloog en heeft in opdracht van Waterschap Aa en Maas onderzoek gedaan naar de historie van het gebied, de natuur die er nu is en de mogelijkheden voor natuurontwikkeling, presenteert zijn resultaten. De dia s zullen beschikbaar komen voor deelnemers en geïnteresseerden (zie bijlage bij dit verslag), evenals zijn rapport (binnenkort op Hij doet concrete voorstellen voor herinrichting van Smakterbroek (hogere grondwaterstand door dempen sommige sloten en verminderen of stoppen met de onderbemaling; afgraven voedselrijke toplaag om daar natuur en waterberging te combineren en de grond gebruiken voor verbetering van de landbouwgronden in de omgeving) en van de Campagnebeek (westelijk deel verlagen en dichtschuiven diepe sloot, zodat een moerasachtig gebied ontstaat met hoogwaardige natuur; functieverandering naar natuur of natuur inclusieve landbouw in het oostelijk deel in de oude meander op het middenterras). Een modelstudie door bureau LievenseCSO heeft op kaart gezet wat er gebeurt bij hoge afvoer van de Loobeek/ Vierlingsbeekse Molenbeek als tegelijk de Maas hoog staat en er enorm veel regen valt. Een beeld waar we vanavond mee verder kunnen werken rekent met een beek waar 8,35 m 3 water per seconde stroomt (iets dat eens in de honderd jaar voor kan komen, de afspraak met Waterschap Limburg is een maximum van 6,5 m 3 per seconde), met de Maas die op 14,71 m boven NAP staat (komt ook eens in de honderd jaar voor) en met de situatie dat het 4 dagen lang extreem regent (73 mm per dag). Te zien is dat het beekdal van de Vierlingsbeekse Molenbeek dan al veel water bergt; dat de beek moeite heeft het water af te voeren naar de Maas; dat het winterbed van de Maas (tussen Maashees en Vierlingsbeek) mee stroomt; dat er wateroverlast ontstaat ten zuidoosten van Holthees. Dit is ook ongeveer het gebied dat in 2016 onder water stond. Het zal niet diep zijn (minder dan 0,5 meter) maar wel nat. Op basis van geografische informatie die bij het waterschap aanwezig is, hebben we een kaart gemaakt met bodemgebruik (bomen, gras, gewassen, maïs, etc.) met daaroverheen een arcering van gebieden die je laag zou kunnen noemen (onder de 15,7 meter boven NAP). Daarmee is te bezien welke waardevolle functies je beter naar hoge gronden zou moeten verplaatsen. Drie denkbare toekomstbeelden aanvullen De kaarten en analyses zijn gecombineerd tot drie denkbare toekomstbeelden, waarin de natuurontwikkeling, het tegengaan van wateroverlast of het verplaatsen van economische functies voorrang krijgen. Er zijn al maatregelen rond de kaarten gezet in tekstballonnen, die voorgesteld zijn in de studies. De deelnemers bespreken verdeeld in drie gevarieerd samengestelde groepen om de beurt de drie toekomstbeelden en vullen de maatregelen aan. De opdracht is om zich maximaal in het belang te verplaatsen van waaruit het beeld is geschetst en het aan te vullen en te verbeteren.

4 Inzetten op natuurontwikkeling. Hieronder de kaart met tekstballonnen op basis van onderzoeken en bestaande suggesties. Op geel de aanvullingen van de eerste groep, roze van de volgende groepen Voor de leesbaarheid zijn de post-its vervangen door tekstblokken. van natuur Maasheggen op rand beek

5 Tegengaan wateroverlast Hieronder de kaart met tekstballonnen op basis van onderzoeken en bestaande suggesties. Geel de aanvullingen van de eerste groep, blauw die van de tweede groep en roze van de derde groep. Voor de leesbaarheid zijn de post-its vervangen door tekstblokken. Waterbekken Maashees Bij water in kelder waterdicht Op land Dan heb je berging Bij hoogwater onder Mgr. Geurtsstr. afwateren

6 Economie naar hogere gronden Hieronder de kaart met tekstballonnen op basis van onderzoeken en bestaande suggesties. Geel de aanvullingen van de eerste groep, blauw die van de tweede groep en roze van de derde groep. Voor de leesbaarheid zijn de post-its vervangen door tekstblokken. Overstromingssubsidies Inzet kleine boeren bij beheer Beschermen grafheuvel ijzertijd Fiets pontje Romeinse villa

7 Naar integrale ideeën De laatste en naar verwachting ingewikkelde opdracht aan de deelnemers is het uitwerken van een toekomstbeeld van een gebied naar keuze (waarin zij wonen, werken of waarin zij interesse hebben), waarbij zij de onderwerpen natuur, wateroverlast en economische functies combineren tot een integraal idee. Er is door drie groepen gewerkt aan: Het lage deel van Smakterbroek (zuidoost van Holthees) Het gebied aan de Maas tussen Vierlingsbeek en Maashees Het gebied rond de Campagnebeek De schetsen zijn gedigitaliseerd op luchtfoto. De oorspronkelijke schetsen zijn als inzet opgenomen. Het lage deel van Smakterbroek (zuidoost van Holthees) De oorspronkelijke tekst op de schets luidt: Onderzoeken goed peil voor natuur, maar ook voor landbouw en bewoners. Eventueel grondwater. De eerste suggestie ( Onderzoeken goed peil... ) is gericht op optimaal peilbeheer. In het gebied dat globaal is aangegeven is de functie vanuit zuid naar noord: Natuur Boschhuizerbergen is droog met een stuk nat gebied erbij, de vennen. In de winter, als het veel regent, hebben die in de regel hoog water en weinig water in de zomer. In het midden naar Smakt/ Holthees toe zijn de landbouwgebieden, die beperken graag de nattigheid in de winter en willen juist meer water in de zomers voor de gewassen. Helemaal aan de noordkant zijn de woningen van Smakt en Holthees en die willen gewoon droge kelders houden. De groep heeft te weinig kennis om iets te bedenken waarmee iedereen tevreden zal zijn. Zij vraag het waterschap om te onderzoeken hoe het voor iedereen goed kan komen. De opmerking Eventueel grondwater.. op de schets, was tijdens de bijeenkomst geschreven, maar niet afgemaakt. Navraag leert dat hiermee was bedoeld om het grondwater een stuk te verhogen

8 door de onderbemaling (gemaal Holthees) te verminderen of te beeindigen en naar een natuurlijke peilfluctuatie te gaan. Daarvoor is onderzoek gewenst naar de eisen van de natuur bovenstrooms (Natura 2000-gebied Boschhuizerbergen, het veenbos en zwakgebufferd ven). En of uitbreiding benedenstrooms van de N2000 habitattypes mogelijk is. Tevens kan dan onerzocht worden wat er aan landbouwkundige mogelijkheden overblijven, bij voorbeeld enkele keren per jaar hooien. Gronden die buiten het brabants natuurnetwerk liggen (o.a. een huisperceel) kunnen wellicht overschakelen op een andere, natte teelt, of kunnen alsnog na kavelruil - onder het beleidskader natuur gebracht worden en ingericht worden tot natuur. Het gebied aan de Maas tussen Vierlingsbeek en Maashees De groep stelt voor om een aantal vierkante of langwerpige blokken met maasheggen aan te leggen tussen Vierlingsbeek en Maashees. Verder om een oude weg met eiken erlangs te herstellen. Het effect is dat lijkt alsof je nog altijd vertoeft in het maasheggengebied als je van Boxmeer naar Maashees loopt of fietst. Het is nu te verbrokkeld. Met die blokken lijkt het voor de bezoeker een aaneengesloten gebied.

9 Het gebied rond de Campagnebeek De groep heeft voor het gebied rondom de Campagnebeek vier voorstellen: Verbreden en minder diep maken van de Campagnebeek om peilvariatie en natuurontwikkeling mogelijk te maken. Tevens de monding in de Maas verbreden De recreatieve voorzieningen die nu langs de Maas liggen uitbreiden en verbinden met de Campagnebeek, o.a. met wandelpaden langs de nieuwe beek Landschap versterken net het maasheggenproject zoals dat ook in het noorden gebeurt Hoger gelegen gebieden langs de campagnebeek zijn ook geschikt voor agrarische doelen. Die kunnen blijven door een kleinschalige combinatie van agrarisch gebruik met de bosjes die daar liggen en de rest van he landschap.

10 AFRONDING BIJEENKOMST Waterschap Aa en Maas gaat verder met de suggesties die tijdens de werkplaats zijn gedaan. Een verslag van de bijeenkomst en de video die vanavond is opgenomen komt weer beschikbaar op Vervolgstappen die het waterschap zal zetten zijn: Eind september is er bestuurlijke regiegroep, waar we de bestuurders vragen of we met de werkplaatsen de goede richting uitgaan en welke voorkeuren zij hebben. Naar verwachting vinden in oktober inloopbijeenkomsten plaats waar eigenaren zich kunnen melden met mogelijkheden en suggesties voor vrijwillige kavelruil Wateerschap bekijkt welke vervolgonderzoeken mogelijk en wenselijk zijn an zal die dan in gang zetten. Deze stappen zullen in de eerste helft van 2019 leiden tot een toekomstvisie voor het gebied. Hierin zullen nog keuzemogelijkheden zitten. In een derde werkplaats vraagt het waterschap daarover de mening van betrokkenen. Ondertussen en daarna gaat het projectteam verder met kostenraming voor de maatregelen, met het voorleggen van keuzes aan het bestuur en het zoeken naar geld voor uitvoering. Een aantal maatregelen zal Waterschap Aa en Maas niet zelf kunnen nemen. Daarover zal overleg plaatsvinden met de overheden, particulieren en bij voorbeeld met het project Noordelijke Maasvallei.

11 Bijlage 1: presentaties Presentatie Erik Opdam, Waterschap Aa en Maas Presentatie Gijs Kurstjens, Kurstjens ecologisch advies

12 Inhoud Video bestuurders, eerste werkplaats en veldbezoek kavelruil bekeken? Zie Vanavond ook videoverslag opnames en gesprekken Aanleiding: opgaven Waterschap en anderen Resultaten eerste werkplaats en vervolgacties Werk voor vanavond: Presentaties natuur, water, grondgebruik Aanvullen en combineren Werkplaats Smakterbroek toekomst voor het gebied Vierlingsbeek Smakt/Holthees Maashees Erik Opdam - Procesmanager Vervolg: plannen in 2019 daarna beslissen Uitvoering: 2020 en verder ALS Bestuur akkoord is Er geld is voor maatregelen (deel van mijn klus) We zonodig de grond hebben 2 Aanleiding voor Waterschap en anderen Werkplaats 1: wat is belangrijk (1) Wateroverlast van 2016 Komende klimaatverandering Veiligheid (deltaprogramma, dijk?) Europees project LIFE IP Delta natuur: Combineren natuur, waterveiligheid, economie Uitgewerkt per onderwerp: agrarisch gebruik / wonen / toerisme en recreatie / natuur en landschap. HWBP studie naar dijk Hoe lang? Hoe hoog? Waar? Landbouw, gewassen, bomen N2000 Boschhuizerbergen 3 4 Werkplaats 1: wat is belangrijk (2) Onderzoeken, keuzes en combinaties Zie verslag en video op Agrarisch gebruik: veldbezoek/ inloop kavelruil, meer meetgegevens peilen Veldbezoek geweest (video) / Inloopbijeenkomsten: oktober Wonen: ook eigen verantwoordelijkheid, goed verdelen ruimte en functies 20 september jaarvergadering dorpsraad Maashees Anderen gevraagd voor bredere discussie bevolking Natuur: sterkere verbindingen (o.a. Loobeek-Oostrumsebeek), ruilen of combineren met landbouw Onderzoek uitgevoerd door Kurstjens ecologisch adviesbureau Gevorderd overleg met Rijkswaterstaat voor Campagnebeek Toerisme: benutten historie, monumenten en bijzonder landschap, water als kans, meer eenheid in informatie en bewegwijzering Mee blijven nemen bij plannen / Smakterbroek als merk? Contact gelegd met Noordelijke Maasvallei / UNESCO Maasheggen Onderzocht: Natuur wat is er nu en wat kan er (straks presentatie) Water: wat gebeurt bij hoge beekafvoer, hoge Maas, veel regen Wat gebeurt op lage en hogere gronden Verwerkt tot drie kaarten (ondergrond luchtfoto, hoogtekaart, eigendommen) 1. Maximaal inzetten op natuurontwikkeling 2. Maximaal inzetten op tegengaan wateroverlast 3. Maximaal inzette op economie: waarde op goede gronden Nu: presentatie van die denkbare toekomstbeelden Vanavond: Bekijk beelden en vul aan Combineer ze in een gebied Pleidooi: Waterschap maak keuzes! 5 6 1

13 Presentatie natuur: wat is er en wat kan beter Onderzoek naar wateroverlast Presentatie door Gijs Kurstjens Inundatie studie door LievenseCSO Meerdere combinaties hoge Maas + beek + regen Hiernaast 1:100 beek (8,35 m3/s) en 1:100 Maas (14,71 +NAP) en 4 dagen 73 mm regen Modellen waterschap, RWS, hoogtebestand Beekdal bergt al veel Winterbed Maas stroomt mee Overlast Zuidoost van Holthees 7 8 Vaststellen gebruiksfuncties en hoogte Toekomstbeeld: Voorrang aan natuur Grondgebruik Alles lager dan 15,7 +NAP Versterken bos/ landschapszone, gecombineerd met landbouw. Herstel hoogwatergeul in Weerd Herstel kwelgeul onder terrasrand Vernatten oude maasgeulen in Smakterbroek, dempen waterlopen, stoppen bemaling, waterberging Herstellen of markeren maasheggen die bij ruilverkaveling 1965 verdwenen Restant zandige rivierafzetting blijft droog Beekmonding Campagnebeek als kwelgeul (moeras/vochtig grasland) onderlangs droge terrasrand 9 Doorstroommoeras de Spurkt Maasmeander in Campagnebos met Waterberging, veenvorming, verlanding, broekbos 10 Inundatie Toekomstbeeld: Tegengaan wateroverlast Toekomstbeeld: voorrang economie Projectie modelberekening inundatie Handhaven. Af en toe overstroming Maas is gunstig Sturen uit woongebied Smakt en Holthees Beter verdelen: Landbouw, bos en landschap delen de ruimte Aanpassen gebruik (nattere landbouw, schade vergoeden. Inundatie volgens scenario 1 Inundatie volgens scenario 3 Inundatie in juni 2016 Verlagen bij beek en watergang, ophogen oostelijke delen Landbouw (gras en gewassen) opschuiven naar oosten. Verlagen bij beek, ophogen oostelijke kavels. Recreatie? Toerisme? Combinaties? Eigendommen overheden Inrichten volgens Natuurnetwerk Brabant (vochtig hooiland)

14 Werk voor vanavond Werk voor vanavond EERSTE RONDE Meng de belangen: maak gemengde groepen Stel je als hele groep op voor één belang (voorrang natuur, tegengaan overlast, of economie) Benoem pluspunten en aanvullingen, denk vanuit dit belang! TWEEDE RONDE Kies een gebied waar je aan verder wilt werken (b.v. Noord, West, Zuidoost) Combineer of kies in dit gebied Betrek hierin ook de kansen voor recreatie, toerisme, cultuurhistorie Presenteer de uitkomsten Ruilen van belang (doordraaien) Bouw voort op vorige groep Nog een keer ruilen Vervolg Dank voor uw medewerking Verslag en video weer op Eind september bestuurlijke regiegroep: hebben we een richting? Welke? Oktober: inloopbijeenkomsten vrijwillige kavelruil Mogelijk vervolgonderzoeken 2019: voorstel voor toekomstvisie gebied Derde werkplaats begin 2019 Ondertussen: kostenraming, geld vinden voor maatregelen Bestuurlijke keuze Bij vragen: Als u tussentijds ideeën hebt of iets wilt uitwerken: mail of bel. Volg (o.a. video)

15

16

17

18 Bijlage 2: planning op hoofdlijnen studie naar dijk tussen Boxmeer en Maashees Globale planning studie naar dijk Boxmeer - Maashees ACTIVITEIT STUDIE RUIMTE VOOR DE RIVIER MAATREGELEN Opstellen factsheets Voorlopig Bestuurlijke Voorkeur Inbrengen in rijksstructuurvisie Rijksstructuurvise geeft waterstandslijn Vaststellen opgave Boxmeer Maashees TRACESTUDIE ALS ER EEN OPGAVE IS Trace-studie Boxmeer Maashees Opname dijktracé in waterwet BEOORDELEN DIJKTRACE EN AANMELDEN HWBP Beoordeling bestaand dijktrace Eventuele aanmelding in HoogWaterBeschermingsProgramma VERKENNING PLAN EN REALISATIE JAAR Hierboven is globaal de planning weergegeven van de studie die is gestart naar een eventuele nieuwe dijk tussen Boxmeer en Maashees. De studie moet antwoorden geven op vragen óf er een dijk gewenst en nodig is, hoe lang en hoe hoog die dan zou moeten zijn en waar die zou moeten liggen (langs het winterbed van de Maas, tegen stijlranden aan, rond dorpen of over hele lengte etc.). De voorlopige bestuurlijke voorkeur of de bestaande dijken versterkt moeten worden en of er nieuwe dijken bij moeten komen zal in 2019 of 2020 gevraagd worden aan de gemeenten, provincies, waterschappen en Rijkswaterstaat. Daarover zullen die overheden berichten. De Rijk structuurvisie waar dit in wordt opgenomen zal rond 2021 de gebruikelijke inspraakprocedure volgen (ter visielegging, eventueel zienswijzen en beroepen). Daarna zal duidelijk worden óf er tussen Boxmeer en Maashees een veiligheidsopgave is die met een dijk opgelost zou kunnen worden. Als die opgave er is, volgt in een studie naar de mogelijke ligging van de dijk. Daarbij hoort ook een gesprek met de omgeving. Als besloten wordt tot aanleg en tot versterking van de bestaande dijken, dan zal dat in het Hoogwater beschermingsprogramma (HWBP) terechtkomen. Realisatie zal dan tussen 2030 en 2040 plaatsvinden. Deze planning is op basis van de informatie die nu (oktober beschikbaar is en is onder voorbehoud van toekomstige ontwikkelingen en uitkomsten van onderzoeken.