Investments. Verontrustende signalen op de oliemarkt. December 2018

Transcriptie

1 Investments December 2018 Verontrustende signalen op de oliemarkt Na heel even boven 80 dollar per vat te zijn gestegen, de eerste keer in meer dan vier jaar, is de prijs van Noordzee-olie (Brent) sinds begin oktober opnieuw met meer dan 30% gekelderd. Een sterke daling die niet louter te verklaren is door de schommelingen van het wereldwijde aanbod aan ruwe olie. Het zwarte goud lijkt immers ook last te hebben van de dalende vraag, een gevolg van de escalerende handelsspanningen, de hogere rentevoeten en de instabiliteit in de opkomende landen. Het signaal dat de oliemarkten uitsturen stemt op zijn minst tot nadenken. Op amper enkele weken tijd is de olieprijs gedaald van 80 dollar per vat tot minder dan 60 dollar in Londen en circa 50 dollar in New York. Deze plotse correctie is te wijten aan de toename van het wereldwijde aanbod aan ruwe olie. De totale productie van de Organisatie van Olie-Exporterende Landen (OPEC) bevindt zich immers op zijn hoogste niveau (33,3 miljoen vaten/dag) sinds de invoering van de productiequota. Ook Rusland blinkt uit met het hoogste productieniveau sinds het einde van het Sovjettijdperk (11,4 miljoen vaten/dag). De productie van de VS is met 2 miljoen vaten gestegen op 12 maanden tijd (het snelste tempo in meer dan 70 jaar).

2 Maar de terugval van de prijzen is vooral toe te schrijven aan de instorting van de vraag, wat op zijn beurt een gevolg is van de handelsspanningen, de hogere rentevoeten en de instabiliteit in de opkomende landen. Anders gezegd, de daling van de olieprijzen lijkt de voorbode te zijn van een wereldwijde groeivertraging, aangezien het gelijklopende herstel in de grootste economische blokken in 2017 aan het verwateren is tot een algemene achteruitgang. Ook wijst het erop dat de olieproducerende landen het moeilijk hebben om zich aan te passen aan deze nieuwe situatie. Dit kunnen we vaststellen door naar de evolutie van de industriële activiteit te kijken, die in vele landen, met de opmerkelijke uitzondering van de VS, verder teruggelopen is in het derde kwartaal. De Amerikaanse economie blijft op volle toeren draaien, met een groei van 3,5% in het derde kwartaal en een werkloosheid die is teruggezakt tot het laagste niveau sinds de jaren 60. Maar de economische situatie in China, die nu al de slechtste is sinds 2009, kan mogelijk nog verslechteren indien er geen geloofwaardig antwoord komt op het handelsgeschil tussen Washington en Peking. Europa bevindt zich ergens tussenin. Deze groeivertraging zal echter nog langer moeten aanhouden vooraleer de Europese Centrale Bank het geweer van schouder verandert en dan toch geen einde maakt aan het activa-aankoopprogramma. De vraag is nu of de VS kan standhouden en compenseren voor de achteruitgang die we in andere regio s zien. De krapte op de arbeidsmarkt doet alvast vermoeden van wel, maar vele economen verwachten daarentegen een groeivertraging in de VS in 2019 vanwege het protectionisme, de hogere rente en het uitdovende effect van de fiscale stimuleringsmaatregelen.

3 Dit onrustwekkend signaal van de dalende vraag naar olie wordt nog versterkt door de prijsdaling van industriële metalen zoals koper. Dit non-ferro metaal wordt door de markten vaak dokter koper genoemd, omdat het de pieken en dalen van economische cyclussen helpt voorspellen. Aangezien het in tal van cyclische sectoren gebruikt wordt, zoals de bouw, de industrie of bij het opwekken van elektriciteit, is de evolutie van de koperprijs een voorlopende indicator van toekomstige recessies en groeifases. Terwijl de daling van de olieprijs erop wijst dat de markt vreest voor een dalende vraag, wijst de koperprijs op het gevaar van overcapaciteit.

4 De inzinking van de olie- en grondstoffenprijzen is ook een gevolg van de stijging van de dollar de dollarindex is sinds de tweede helft van april met meer dan 8% in waarde gestegen - wat op zijn beurt het gevolg is van de ontkoppeling tussen het monetair beleid van de Federal Reserve en de andere centrale banken. De Fed heeft de rente sinds december 2015 acht keer verhoogd. Maar de ECB heeft het voorbeeld van de Fed niet gevolgd, en liet de rentevoeten op een extreem laag niveau. Hetzelfde zien we bij de Japanse centrale bank, die een doelstelling voor de kortetermijnrente hanteert van -0,1% en haar activa-aankopen voortzet, ook als is de balans intussen al aangezwollen tot meer dan 100% van het bruto binnenlands product. Om maar te zeggen dat de beleggers dit onrustwekkend signaal van de olie- en kopermarkt best serieus nemen in plaats van te luisteren naar het optimisme dat door de regering-trump tentoongespreid wordt. Het Witte Huis reageert immers op een groeistijging die al plaatsgevonden heeft, terwijl de grondstoffenprijzen vooral indicatief zijn voor de richting die de economie en de financiële markten in de toekomst zullen uitgaan. In deze omstandigheden blijven beleggers best op hun hoede en laten ze cyclische beleggingen, die mogelijk verlies zullen lijden bij een economische vertraging, beter links liggen en dit ten gunste van defensieve beleggingen en de veiligste obligaties, die als vluchthaven fungeren in tijden waarin de volatiliteit toeneemt.

5 Disclaimer "Deze documenten zijn commerciële documenten opgesteld en verdeeld door ING Private Banking, een commerciële afdeling binnen ING België, en zijn uitsluitend opgemaakt voor informatiedoeleinden. De huidige documenten vormen noch een persoonlijk advies, een aanbod of een uitnodiging tot het kopen of verkopen, noch het deelnemen aan een beleggingsstrategie. De inhoud is gebaseerd op informatiebronnen die betrouwbaar worden geacht. De gepresenteerde informatie kan zonder voorafgaande mededeling worden gewijzigd. Er wordt door ING België, of een andere entiteit die deel uitmaakt van de ING Groep, geen enkele uitdrukkelijke of impliciete garantie, waarborg of verklaring gegeven omtrent de juistheid, geschiktheid of volledigheid van de beschikbaar gestelde informatie. De gepresenteerde informatie kan zonder voorafgaande mededeling worden gewijzigd. Noch ING België, noch een andere entiteit die deel uitmaakt van de ING Groep, noch haar functionarissen, directeuren of medewerkers aanvaarden enige aansprakelijkheid of verantwoordelijkheid ten aanzien van de verstrekte informatie. Dit materiaal is niet voor een specifieke belegger bedoeld. Evenmin wordt in dit materiaal rekening gehouden met bijzondere beleggingsdoelstellingen, financiële omstandigheden of financiële behoeften en kan dit aldus in geen geval beschouwd worden als investeringsadvies. De waarde van effecten en van inkomstenstromen kan zowel stijgen als dalen en is niet gegarandeerd. Feitelijke resultaten, prestaties en gebeurtenissen kunnen wezenlijk afwijken van de gepresenteerde gegevens. De oorzaken hiervan kunnen zeer divers zijn, met name (i) de algemene economische omstandigheden in de kernmarkten van ING; (ii) de algehele prestaties van financiële markten, waaronder de opkomende markten; (iii) renteniveaus en wijzigingen in renteniveaus; (iv) wisselkoersen; (v) algemene concurrentiefactoren; (vi) wijzigingen in de wet- en regelgeving en (vii) veranderingen in het beleid van overheden en/of toezichthouders. Beleggers dienen te beseffen dat op de producten en effecten die hier genoemd worden hun eigen specifieke bepalingen en voorwaarden van toepassing zijn. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Alle rechten voorbehouden. Zonder voorafgaande toestemming van de houder van het auteursrecht is het niet toegestaan om enig deel van deze publicatie in enige vorm of op enige wijze (mechanisch, door middel van fotokopie, opname of anderszins) te kopiëren, op te slaan in een informatiesysteem of te verzenden. Bovenvermelde bepalingen beletten niet dat ING België, haar functionarissen, directeuren of medewerkers in geval van grote nalatigheid aansprakelijk gesteld kunnen worden. "