Colofon Bestuurssamenstelling. ARTIKELEN EN MEDEDELINGENBLAD JAARGANG 2 NR. 10 november/december 2009 Hildewintera colademononis

Transcriptie

1 Colofon Bestuurssamenstelling Voorzitter A. Vijverberg Broekpolderlaan LK Honselersdijk Telefoon Mobiel OPGERICHT 6 MAART 2008 ARTIKELEN EN MEDEDELINGENBLAD JAARGANG 2 NR. 10 november/december 2009 Hildewintera colademononis Secretaris J. de Vreede Nolensstraat BH Naaldwijk Telefoon jvreede@kabelfoon.nl Penningmeester P.A.J. Muller Rembrandtkade 252a 2282 XG Rijswijk Telefoon Mobiel fam.muller@casema.nl Redactie P.A.J. Muller De verenigingsavonden worden gehouden in het gebouw van Steinmetz / de Compaan aan de Huis te Landelaan 492, 2283VJ Rijswijk op de 1 e dinsdag van de maand. De locatie is te bereiken met openbaar vervoer bus 23 en 39, halte Huis te Landelaan/ Colijnlaan. De zaal is geopend vanaf uur, de avond vangt aan om uur en sluit rond uur. Tijdens de pauze vindt er een verkoop van loten plaats voor planten. De contributie bedraagt 15,00 per jaar en betalen naar rato 1,50 per maand na aanmelding lidmaatschap. Contributie betaling op: Bankrek t.n.v. Succulentenvereniging Haag- en Westland 2

2 NIEUWE LOCATIE De verenigingsavonden worden met ingang van 1 september gehouden bij Steinmetz / de Compaan aan de Huis te Landelaan 492, 2293 VJ Rijswijk. Voor uw agenda: De heer Ruud Tropper, lezing Colorado en het noorden van New Mexico Gezellige avond / jaarafsluiting Halte Colijnlaan Hier is de nieuwe locatie Parkeerruimte NS Station Afslag 10 A4 Plaspoelpolder Wie en wat brengt ons op de avond van 3 november Deze avond wordt verzorgd door, jawel, al weer Jan de Vreede. Nadat Jan ook de oktoberavond voor zijn rekening had genomen, zal hij ook deze avond voor zijn rekening nemen. Jan heeft uit de nalatenschap van de heer Andries Bongaards de collectie dia s mogen ontvangen die hij in zijn passie voor de hobby in grote getale heeft gemaakt. De leden die Andries hebben meegemaakt weten dat hij vol enthousiasme over de hobby kon spreken. Ook had hij een mooie kas aan het water in De Lier staan, waar menig liefhebber wel eens planten kochten. Vanavond zijn ook familieleden van Andries Bongaards aanwezig. Graag zien wij u beste leden op deze avond komen en neem gerust introducés mee. Redactie De augustus avond bij Jan Westeijn. Niet de dinsdag maar maandagavond 3 augustus waren we uitgenodigd ( of misschien nodigden we ons zelf uit) bij ons lid Jan Westeijn aan het Nollaantje aan de Maasdijk. Jan tuint daar al weer een goed jaar op het lapje grond waar voorheen Alphons Morcus zijn brood en avondeten met cactussen kweken verdiende. Bus 18 en 23 stoppen bij de halte op de hoek van de Dr. H. Colijnlaan. 3 Jan werd in de uitnodiging al omschreven als een kweker van het betere segment: niets denigrerend t.o.v. andere kwekers maar zowel Jan als zijn broer Klaas, die ook cactuskweker is, zijn ooit als hobbyisten begonnen in een klein kasje en kregen de liefde voor deze plantengroep met de paplepel van vader Westeijn ingegoten daar deze man in 4

3 vroegere jaren ook een liefhebber eerste klas was met een serre van bescheiden afmetingen. Door drukke werkzaamheden van Jan, de dag erna, mocht het niet te laat worden en daar hielden we ons keurig aan, maar staan zeker komende zomer open voor een herhaling. Zoals vermeld had Jan leuke soorten in diverse potmaten en ook de andere succulenten, gewoon of experimenteel aanwezig, mochten er zijn. Zodoende vertrokken de nodige leden met nieuwe aanwinsten en penningmeester Piet mocht een traytje grote planten in ontvangst nemen voor de verloting in de maand september. Jan hartelijk dank voor de ontvangst en tot Jan de Vreede Mexico avond door Aad Vijverberg. Velen hadden gehoor gegeven aan de uitnodiging om de avond met Aad als spreker door te brengen in ons nieuwe onderkomen bij Steinmetz de Compaan aan de Huis te Landelaan 492, 2293 VJ te Rijswijk. Piet en Loek van der Klugt, van de aquariumvereniging, hadden de muren gewit, een nieuwe vloer gelegd, een afscheiding aangebracht, enz. Aad had eerder in de maand in zijn eigen werkplaats poten op maat gemaakt voor de tafels en deze er onder geschroefd; want het is anders wel lastig zitten met een tafelblad op je schoot, buiten dat, waar moet je anders de planten voor de verloting plaatsen? Met verse koffie uit een even verse pot, verse suiker, dito roerhoutjes en verdere dranken bij een vooroorlogse prijs kon de avond bij voorbaat niet meer stuk. Zoals we van de spreker gewend zijn, ging hij rustig en serieus op de vragen in die wij hem stelden tijdens de beamerpresentatie over zijn Mexico reis. Buiten de planten werd ook aandacht besteedt aan het landschap, de bevolking, soms de summiere hotels en de autopech die hun overkwam 5 De pauze was uniek, door logistieke problemen hadden we onvoldoende loten, het kwam door de goede opkomst van de leden en Jan Westeijn, die sponsor was van deze grote potmaat planten. Kortom hoe lossen we dit op. Een heldere geest riep toen; koop wat loten terug van degene die er veel hebben en ja hoor ons aller Herman Staffleu, nooit te beroerd voor hand en spandiensten, stond 4 lootjes af aan nieuwkomer Aiko Talens die ze graag overnam. U begrijpt al wat er gebeurde, bij de eerste de beste trekking had Aiko bingo en ging met een potmaat 10 gevuld met 3 Lophophora williamsii's er in aan de haal. Later in de verloting was het nog een keer raak voor hem, kortom een leuke binnenkomer voor Aiko en we hopen hem in de toekomst regelmatig te treffen bij de vereniging. Het 2 e deel ging wat ontspannender over het doek: leuke plaatjes afgewisseld met een praatje en al snel was het uur. De volgende maal kan het licht helemaal uit en is het koeler in de zaal. Aad en Piet werden weer bedankt voor hun inzet en de leden wel thuis gewenst. Jan de Vreede Bezoek aan ELK Cactusbeurs 12 september Omdat ik al weer ruim 25 jaar succulenten liefhebber en verzamelaar ben en nog nooit op de ELK geweest ben, vond ik het dit jaar eens tijd voor een bezoek. Aan Aad Vijverberg de vraag gesteld of hij dit jaar ook het zelfde voornemen had. Wat resulteerde in 4 belangstellende liefhebbers; Aad Vijverberg, Gerard Rutten, Frans Veenman en Peter Beurskens. Zaterdag ochtend om 7:30 uur Vertrokken we vanuit het Westland richting Blankenberge België, een afstand van ruim 200 km. Dankzij onze uitstekende chauffeur Gerard Rutten kwamen we om 10,30 uur aan bij de Duinse polder, net op tijd voor Gerard om de lezing van Jan Vandorp over Socotra bij te wonen. De 3 andere reizigers gingen liever direct langs de honderden meters tafels en bijna evenzoveel kwekers. De planten verkoop was over 2 locaties verdeeld, in de feestzaal wat inderdaad een feestje was en in een enorme tent daar vlak achter. 6

4 Na het eerste rondje was mijn meegebrachte bakje al voor de helft gevuld en ik heb al plaats gebrek in mijn kas, maar van al dat moois wordt je hebberig. Vooral de Tsjechische kwekers hadden een heel mooi assortiment tegen een redelijke prijs. De planten die al jaren op mijn verlanglijstje stonden, waren na even zoeken gevonden. Een plant die nog niet zo lang op dit lijstje stond heb ik ook kunnen aanschaffen namelijk, Astrophytum (Digitostigma) caput-medusae op eigen wortel, ik houd jullie op de hoogte of dit goed blijft gaan. Ik heb sterk de indruk dat Aad iedereen kende die aanwezig was, na elke 2 stappen werd hij in verschillende talen aangesproken, knap dat hij aan het einde van de dag toch een bakje met planten had vergaard. Om half 4 de lezing van Rikus van Veldhuizen bijgewoond over een van zijn vele reizen door Zuid Afrika. Het thema hoe kan het ook anders Euphorbia en de verschillen (of juist niet) per vindplaats. Om 17:15 begonnen we aan de terugreis en 3 uur later waren we moe maar voldaan in het vertouwde Westland. Met dank aan onze chauffeur Gerard en aan mijn medereizigers voor deze geslaagde en gezellige dag. Peter Beurskens Cactussen Door Robert Huyghe, gelezen in Kringpost Brabant Een voeding- en gebruiksmiddel door de eeuwen heen! De cactus wordt bij ons beschouwd als een woestijnplant, die zeer decoratief overkomt op een vensterbank gericht op het zuiden, een plekje waar vele soorten goed gedijen. Een verzamelaar kweekt ze meestal in serres en kan zo ook de moeilijke soorten met succes kweken. In de streken waar de cactussen thuishoren, zijn deze planten door de eeuwen heen uiterst nuttig, soms onvervangbaar in de levensbehoeften van mens en dier. Het is zo goed als bewezen dat, de Tolteken, die 1000 jaar voor onze jaartelling de Mexicaanse hoogvlakten bewoonden, Opuntia s al kenden als één der aller nuttigste planten. De Tolteken 7 waren geen zwervers, maar hielden zich bezig met de landbouw en kweekten Opuntia s, krachtige en vele vruchtendragende planten. Ze zullen hoogstwaarschijnlijk de soorten gekweekt hebben met de grootste en lekkerste vruchten. Nadat ze verdreven werden door de Azteken, zetten deze de Opuntia cultuur verder, en op basis van hun drijvende tuinen moeten het zeer bedreven plantentelers geweest zijn. Men vindt nu nog in Mexico grote Opuntia boomgaarden. Op de plaatselijke markten kan men de vruchten kopen, de beste soorten bereiken de afmetingen van een ganzenei. Waarschijnlijk zijn de in het wild voorkomende Opuntia s belangrijker voor de arme bevolking dan de gecultiveerde soorten. Volgens dokter Ramirez, een Mexicaanse arts leven het grootste gedeelte van de Indianen, vier maanden per jaar hoofdzakelijk van de vruchten van de Opuntia. Op het ogenblik dat de vruchten, ook tunas genaamd, rijp worden, laten ze hun werk in de landbouw of industrie voor wat het is. Ze trekken dan de tunales of berghellingen in waar de Opuntia s staan. Daar leven ze in alle stilte en rust van de heerlijke en sappige vruchten en keren terug naar hun werk wanneer de oogst voorbij is. Indianen zijn vindingrijke mensen, zo kennen ze een manier om de kostbare vruchten te conserveren. De tunakaas Queso de tuna, wordt gemaakt van het vruchtvlees en is een zachte pasta die ze de vorm geven van een platte koek. Van het vruchtvlees wordt ook een papje gemaakt, die vermengd wordt met gepofte gemalen maïs en met dat mengsel worden de platte koeken Tortilla s vervaardigd. Van de vruchten maakt men ook tunahoning, maar ook alcoholische dranken waarvan de Colonche de bekendste is. Het vruchtvlees wordt ook gebruikt als smaakverbeteraar voor de nationale Mexicaanse drank Pulque, een drank getrokken uit agavesap. Men mag nu niet gaan denken dat het alleen maar de Opuntia is die belangrijk is in de volksvoeding. Een Jezuïetenmissionaris verklaarde in de 18de eeuw dat vele indiaanse stammen verschillende maanden, uitsluitend van de Pitahayas leefden. Dit zijn de vruchten van de zuilcactus Cereus, en hun grootte schommelt tussen die van een meloen en een druif. Volgens die missionaris maakte de Pitahayas de inboorlingen zo gezond en dikker dat hij na een periode van 4 à 5 weken enigszins moeite had om ze te herkennen. Het zijn niet alleen de grotere cactussoorten die gebruikt werden, er zijn er ook die heel kleine vruchten dragen en die eveneens erg geliefd zijn bij de plaatselijke bevolking, denk maar aan Myrtillocactus, Pereskiopsis en Mammillaria. 8

5 Er zijn nog tal van andere eetbare cactusvruchten die men al naargelang droogt of er een soort jam uit bereidt. De zaden worden gemalen tot een soort griesmeel waarvan brood of koekjes gebakken worden. Cactussen worden van de doornen ontdaan, tot fijne reepjes gesneden en gebruikt in soepen en salades. Cactussen hebben nog tal van andere doeleinden gehad, ze werden ook gebruikt als een ondoordringbare omheining. De indianen gebruikten de stammen van Cereussoorten om er hutten mee te bouwen en deur- en raamkozijnen van te maken. De takken van de Cereussen worden gebruikt als brandhout. Van de cochenilleluizen die op de Opuntia leven, wordt een scharlakenrode kleurstof gemaakt om er weefsels mee te verven. Doornen van zuilcactussen deden dienst als naalden en textielvezels worden gemaakt van de wollige vezels van de Pilocereus leucocephalus. Zo ziet men dat de cactus een enorme invloed heeft gehad en nog heeft op het leven van de plaatselijke bevolking, wat betreft de voeding. Ook als bewapeningsmiddel had de cactus een zekere waarde, uit de Cereus gummosus werd gif getrokken om hun pijlen in te smeren. Literatuur : W. Kupper/Artis, Brussels 1954 Bij de voorplaat: Hildewintera colademononis Diers & Krahn De naam colademononis is afgeleid van Cola de Mono (Monkey's staart) en groeit op de Cerro El Fraile bij Samaipata in Bolivia op 2000 m. hoogte. De planten werden verkocht op de open dag van Ubink. Het zijn allemaal stekken van elkaar, waaruit je al op kunt maken dat de planten makkelijk groeien. Ik heb daar ook een exemplaar aangeschaft. De plant bloeide de hele zomer en nog steeds. Echt een aanwinst. Hij groeit op turf wat betekent dat je bedacht moet zijn op wol/wortelluis. Wil je een tweede exemplaar dan zal je toch zelf moeten zaaien, (zaad is verkrijgbaar bij Uligh, prijs: 10 zaden 1,20/1,40 of 100 zaden 4,50/4,90 afhankelijk van het veldnummer) want ik denk dat in de komende jaren de planten op beurzen allemaal gestekt zijn van deze planten zodat je geen zaad kunt winnen. Zelf heb ik ook drie stukjes geënt op Echinopsis, het zijn de overblijfselen van eerder afgesneden leden. Tot nu toen zien ze er goed uit, maar nog geen uitlopers. Clazien. Voor u gelezen in het Vetblad van de afd. Amsterdam Adromischus cooperi. Adromischus cooperi is een mimiplantje uit Zuid Afrika. De ronde gemarmerde blaadjes groeien in een rozet aan een heel kort stammetje De bloempjes verschijnen aan een lange stengel maar zijn onbeduidend Dit leuke vetplantje zal het beste groeien bij een minimale verzorging. Dat is trouwens voor de meeste vetplanten het geval. In de natuur immers worden ze altijd gevonden in droge woestijngebieden, waar regenwater niet alleen schaars is, maar bovendien door snelle verdamping of een zandige waterdoorlatende bodem, weer snel verdwijnt. Vetplanten hebben de eigenschap om na een lange droogteperiode het vocht direct op te nemen. Hun wortelgestel breidt zich dicht aan de oppervlakte en wijd vertakt rond de plant uit om iedere druppel dauw of regen op te vangen. Dit vocht wordt dan als een soort hamstervoorraad in de stengel en blaadjes opgeslagen om de plant te beschermen tegen uitdrogen bij lange droogteperioden en felle zon. Als de huid schrompelt, sluiten de huidporiën volledig en de plant leeft verder van opgespaarde sappen. 9 10

6 De fraaie vorm en tekening van de Adromischus blijven alleen behouden als de plant arm wordt gehouden. Hoe meer zon, hoe mooier de tekening zal zijn. Geef heel weinig water en giet nooit over de plant zelf. Zelfs in de zomer kan worden volstaan met het eenmaal per veertien dagen laten volzuigen van de potgrond. Van november tot april de plant geheel droog en koel laten overwinteren. Het grondmengsel moet bestaan uit gelijke delen aarde, zand en klei. Zorg ervoor dat de bovenlaag niet dicht slaat. De bloeitijd is in de nazomer. Aan: Voor u gelezen in het Vetblad van de afd. Amsterdam Voor leden van cactus- en succulentenverenigingen zijn wij op zaterdag van 08:30 tot 11:30 geopend. Adres: Nieuweweg 18, 2675 ZH Honselersdijk (5km vanaf Den Haag) Telefoon: info@cactuskwekerijvanderlinden.nl Internet: Bij onbestelbaar retour aan Rembrandtkade 252a, 2282 XG Rijswijk