Cornelis Dopper Schitterend op de tweede rang
|
|
- Adriana ter Linde
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Cornelis Dopper Schitterend op de tweede rang
2 CORNELIS DOPPER, componist, dirigent, muziekpedagoog en musicograaf, is geboren in Stadskanaal op 7 februari 1870 en overleden te Amsterdam op 18 september 1939
3 De meest Nederlandse van de Nederlandse componisten werd Cornelis Dopper genoemd. Alleen al de bijnamen van zijn symfonieën wijzen daarop: Rembrandt-symfonie, Amsterdamse symfonie, Zuiderzee-symfonie. Het zijn namen, die associaties oproepen met de schoonheid van het Hollandse landschap, de Amsterdamse kermis op Koninginnedag, kerktorens en carillons.
4 De Hollandse boerenbruiloft uit de Zuiderzee-symfonie is zo suggestief dat men de klompjes klotsen hoort en de rokken zwaaien ziet, de blauwe, strakke lucht boven het fris-blozende landschap. Op andere momenten weer is er sprake van ernstige overpeinzingen, bedrukte stemmingen, van Hollandse zwaarwichtigheid ook, waarover de zingende torens hun klanken, die geschiedenis zijn, uitstralen.
5 Of, zoals Willem Mengelberg het zo kernachtig verwoordde: Doppers groot talent als componist herinnert mij aan onze schilderkunst der zeventiende eeuw. Hij is door en door Nederlander, in melodie en kleur. In ernst en humor de typische Hollandse meester. Als zodanig behoort hij tot de meest begaafde onder onze musici.
6 Doppers werk is door sommigen omschreven als gemoedelijk, humoristisch, volkseigen, Vlaams, maar ook als stug en boers, Hollandse boerenklompenmuziek die naar spruitjes ruikt, en doet denken aan keurig aangelegde tuintjes en een saai, zeer vlak polderlandschap.
7 Daarentegen vond Willem Pijper, dat als het lot Dopper niet in Amsterdam had geplaatst, maar ergens in Duitsland of Oostenrijk, hij ongetwijfeld uitgegroeid zou zijn tot een internationale figuur. Hij was geen vernieuwer, ontdekte geen nieuwe wegen.
8 Willem Pijper schreef: Dopper was een wandelaar, geen ontdekkingsreiziger. Hij was en bleef een omstreden figuur: door zijn afkomst, door zijn persoonlijkheid, door intriges, door onbegrip, door z n conservatisme een man, die zichzelf door zijn eenvoud, zijn aangeboren schuchterheid niet wist te verkopen, die zichzelf wegcijferde en nooit voor zichzelf opkwam, die zichzelf in de schaduw stelde van de grote Willem Mengelberg.
9 Opleiding in Leipzig Als 18-jarige werd Dopper toegelaten tot het Conservatorium van Leipzig, waar hij ongeveer anderhalf jaar doorbracht. Hij volgde lessen in viool, piano, theorie en compositie, ensemblespel, muziekgeschiedenis, muziekesthetiek en koorzang.
10 In Groningen schreef hij z n eerste opera, De blinde van Castel Cuillé (1892). In 1894 nam de Nederlandsche Opera onder leiding van Cornelis van der Linden deze opera op het repertoire. Er volgden succesvolle uitvoeringen in Den Haag, Rotterdam en Amsterdam. In 1895 voltooide Dopper een tweede opera: Frithjof. Zijn derde opera was William Ratcliff, die hij voltooide in Op 19 september 1909 beleefde deze opera onder leiding van dirigent Peter Raabe zijn wereldpremière. in het Hoftheater te Weimar
11 Operadirigent in de V.S. In 1906 werd Dopper dirigent van een reizend operagezelschap in de V.S., de Opera Company van Henry W. Savage. Met dit gezelschap introduceerde hij de opera Madama Butterfly van Puccini in Amerika, delen van Canada en Mexico.
12 Rembrandt-symfonie en vaste aanstelling Op 24 mei 1906 had Mengelberg de Rembrandt-symfonie met veel succes uitgevoerd en nodigde de componist uit het werk zelf te komen dirigeren. Dat gebeurde op 17 mei 1908, als gastdirigent van het Concertgebouworkest. In september van datzelfde jaar volgde zijn aanstelling als tweede dirigent onder Mengelberg van het Concertgebouworkest als opvolger van Heuckeroth. Ik kwam er. En ik bleef er, zou Dopper later zeggen. Hij bleef er 23 jaar. Intussen kreeg Dopper als componist steeds meer bekendheid en werd vooral bij het grote publiek razend populair. Zijn symfonieën werden op alle belangrijke concertpodia, niet alleen in Nederland, maar ook ver daarbuiten, gespeeld.
13 Zuiderzeesymfonie en Amsterdamse symfonie In 1917 voltooide Dopper zijn Zevende symfonie, de Zuiderzeesymfonie, die een van zijn meest bekende werken zou worden. Een uitvoering van deze symfonie onder leiding van Dopper op 24 november 1918 vormde de aanleiding tot een onverkwikkelijk incident met de aankomende componist en muziekrecensent Matthijs Vermeulen, nadat hij na afloop van de uitvoering van de symfonie luidkeels had geroepen: Leve Sousa!, een cynische verwijzing naar de Amerikaanse marsencomponist. Op 8 november 1918 voerde Richard Strauss Doppers zesde, de Amsterdamse symfonie, uit te Berlijn, terwijl de kogels van de Duitse novemberrevolutie door de straten vlogen.
14 Ciaconna Gotica Maar Doppers belangrijkste werk moest nog volgen: de C i a c o n n a g o t i c a (1920). Dit werk vormt ongetwijfeld het hoogtepunt in Doppers compositorisch oeuvre. In alle grote muziekcentra van Europa en Amerika werd het gespeeld: New York, Boston, Philadelphia, Berlijn, Parijs, Rome, Hamburg, Wenen, Londen, Glasgow, Edinburgh etc. Het is een van de zeer weinige in druk verschenen werken van Dopper, ook nu nog regelmatig te beluisteren.
15 Ten slotte Na zijn pensionering ging de gezondheid van Dopper zienderogen achteruit en na een langdurig ziekbed overleed hij op 18 september In het Handelsblad van 18 september 1939 schreef Herman Rutters: Over het formaat, over de hoogte van het niveau van Doppers muziek kan men van mening verschillen. Maar dat het muziek is van onbekommerde eerlijkheid, zonder effectzoekerij, zonder geforceerde originaliteit, zonder onnatuurlijke hoogdravendheid, kan niemand ontkennen. Dopper heeft zich als componist steeds getoond, niet anders willen tonen, dan gelijk hij was. Hij is onbekommerd zijn eigen weg gegaan. ( ) Van één, die het vak grondig kende. Muziek, die in het beste ervan een typisch Nederlands cachet heeft. Die hem een plaats geeft naast onze componisten van het laatst der negentiende eeuw. En, die Dopper, meer nog dan zijn geschilderd portret in het Concertgebouw of in de muziekgeschiedenisboeken, ook bij het nageslacht zal blijven doen leven.
16 B i o g r a f i e Joop Stam schreef een biografie over Cornelis Dopper: Schitteren op de tweede rang. ISBN X Tel brille au second rang qui s éclipse au premier (Voltaire) ( Menigeen schittert op de tweede rang, die op de eerste niet zou opvallen )
17 Scholenproject ondersteund door de RABO-bank De Stichting Cornelis Dopper is een project gestart om leerlingen van scholen voor voortgezet onderwijs te stimuleren een werkstuk over Dopper te maken. Honderd scholen in Nederland zijn hiervoor gedurende de afgelopen maanden aangeschreven.
NIEUWSBRIEF oktober 2004
NIEUWSBRIEF oktober 2004 Voor u ziet u de laatste Nieuwsbrief van dit jaar ten behoeve van de vrienden van de Stichting Hans Kox, bol van de informatie en voor een belangrijk gedeelte gewijd aan de activiteiten
Nadere informatieSTORYTELLING. Aanbod 2013-2014. Romantische componistenverhalen in klank, woord én beeld
Aanbod 2013-2014 STORYTELLING Romantische componistenverhalen in klank, woord én beeld Eva Stegeman - viool Folke Nauta - piano Huib Ramaer - verteller WELKOM BIJ STORYTELLING! STORYTELLING brengt het
Nadere informatieZeven Psalmen. Felix Mendelssohn Bartholdy. Voor vierstemmig gemengd koor. Proza Musica 10.210.001
Zeven Psalmen Voor vierstemmig gemengd koor Felix Mendelssohn Bartholdy Proza Musica 10.210.001 Meer informatie over dit boek of over andere uitgaven van Proza Musica vindt u op www.prozamusica.nl Omslagontwerp:
Nadere informatieLuister met je hart - Lesbrief Muziekproject van Markant
Luister met je hart - Lesbrief Muziekproject van Markant Dit muziekproject van Markant is bestemd voor leerlingen van groep 3 en wordt door Cultuurwijzer aangeboden binnen het cultuurmenu muziek schooljaar
Nadere informatieEERSTE VROUW. leonard BERNSTEIN
Marin Alsop leek voorbestemd om musicus te worden. Haar vader was violist en haar moeder celliste. Als enig kind van twee klassieke beroepsmusici werd ze op alle mogelijke manieren gestimuleerd om haar
Nadere informatieDE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 9 en maandag 16 maart 2015
DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 9 en maandag 16 maart 2015 LESBRIEF BIJ SCHOOLCONCERTEN VOOR GROEP 7 / 8 onderdeel van Cultuurtraject Rotterdam Een samenwerking van Concertgebouw de Doelen, de Marinierskapel
Nadere informatieGraven van bekende musici in De Bilt/Bilthoven
Wim Krommenhoek Graven van bekende musici in De Bilt/Bilthoven Deze keer in de serie graven van bekende Nederlanders in De Bilt/Bilthoven enkele musici uit zowel het klassieke als lichte repertoir. Carel
Nadere informatieKiek ins nao bove. Nieuwe geveltekens in Maastricht. Geen echte gevelstenen, maar meer dan alleen maar een ornament: geveltekens met een verhaal.
Kiek ins nao bove Jef Bartelet, VMG 16-11-2018 Nieuwe geveltekens in Maastricht Geen echte gevelstenen, maar meer dan alleen maar een ornament: geveltekens met een verhaal. Geplaatst Mergelweg 232 Jo van
Nadere informatieRotary aanbod seizoen 2015-2016
ROTARY PARKSTAD LIMBURG THEATERS COMBINATIE EEN INITIATIEF VAN DE FELLOWSHIP COMMISSIE VAN RC. HEERLEN Rotary aanbod seizoen 2015-2016 Dinsdag 06 oktober Madama Butterfly Giacomo Puccini De Nederlandse
Nadere informatieFabritius, schilder van Het puttertje
Fabritius, schilder van Het puttertje www.meulenhoff.nl Deborah Davis Fabritius, schilder van Het puttertje Leven en werk van een zeventiende-eeuwse meester Uit het Engels vertaald door Annemie de Vries
Nadere informatiejij ontdekt... jouw passie voor Luistercursussen Klassiek cursusaanbod 2015-2016 www.ontdekscala.nl muziek Centrum voor de Kunsten
jij ontdekt... muziek jouw passie voor Luistercursussen Klassiek cursusaanbod 2015-2016 Centrum voor de Kunsten www.ontdekscala.nl Luistercursussen Klassieke Muziek Al sinds vele jaren geven een tweetal
Nadere informatieLiuwe Tamminga. Elfsteden orgeltour. Elf Friese steden, Zaterdag
Liuwe Tamminga Elfsteden orgeltour 10 9 11 8 7 6 1 2 5 4 Zaterdag 3 Elf Friese steden, erten c n o c l e g r o e k ie n u elf Culturele hoofdstad Leeuwarden Unieke gebeurtenis In 2018 is Leeuwarden culturele
Nadere informatieAmsterdam, Concertgebouw, eerste uitvoering van Voor, - tusschen en naspelen uit Marsyas of De Betooverde Bron: CO o.l.v.
Bijlage 3: OVERZICHT VAN UITVOERINGEN TOT CIRCA 1940 (scenische opvoeringen met muziek zijn vet gedrukt) MARSYAS OF DE BETOOVERDE BRON 04-10-1910 Amsterdam, Paleis voor Volksvlijt, première Marsyas: N.V.
Nadere informatieLes 6 Kijken in de keuken
Les 6 Kijken in de keuken? 33 Les 6 Kijken in de keuken 1. Een kijkje in de keuken van ingrediënten eten en drinken Geef aan uw medecursisten in een presentatie van 5 minuten een kijkje in de keuken van
Nadere informatieRembrandt en de Bijbel
Rembrandt en de Bijbel POSE CHRISTENDOM HAV0/VWO 4 - CSG CALVIJN GODSDIENST De profetie van Simeon aan Maria olieverf op paneel (55 44 cm) 1628 Kunsthalle, Hamburg - Duitsland 1 Wat gaan jullie doen? Als
Nadere informatieHollandse Meesters. Dit werkboekje is van:
Hollandse Meesters Dit werkboekje is van: Hallo! Je gaat binnenkort op bezoek in het museum Hermitage Amsterdam. Het woord Hermitage spreek je uit als hermitaasje. Een museum is een gebouw waarin je allerlei
Nadere informatieRomeo en Julia - Rotterdams Philharmonisch Orkest
1 Op vrijdag 8 december bezoek je met je klas een muziekvoorstelling in de Doelen. Hier zullen jullie samen met een enthousiaste presentator, Martin Baai, en het Rotterdams Philharmonisch Orkest het muziekstuk
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl 2006 - II
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. MIGRATIE EN DE MULTICULTURELE SAMENLEVING kaarten 1 en 2 Spreiding allochtonen in Den Haag kaart 1 kaart 2 uit Indonesië totaal
Nadere informatieEindexamen geschiedenis havo 2009 - I
Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen In de Coalitieoorlogen voerde de Franse regering de dienstplicht in. 2p 1 Leg uit dat zij hiermee de betrokkenheid van Franse
Nadere informatieHet Symfonie orkest. Lessuggestie bovenbouw: Lesdoelen: Lesopbouw:
Lessuggestie bovenbouw: Het Symfonie orkest Lesdoelen: Kinderen maken kennis met klassieke muziek. Ze weten welke instrumenten er in een symfonieorkest te vinden zijn. De kinderen kunnen de verschillende
Nadere informatieDe Jefferson Bijbel. Thomas Jefferson
De Jefferson Bijbel Thomas Jefferson Vertaald en ingeleid door: Sadije Bunjaku & Thomas Heij Inhoud Inleiding 1. De geheime Bijbel van Thomas Jefferson 2. De filosofische president Het leven van Thomas
Nadere informatieDe Negentiende Eeuw - Onbekende Bekenden
De Negentiende Eeuw Onbekende Bekenden Met alle respect voor de voorafgaande en de eropvolgende eeuwen kan men toch stellen dat de negentiende eeuw nog steeds het basisrepertoire voor onze klassieke orkesten
Nadere informatieCanonvensters Michiel de Ruyter
ARGUS CLOU GESCHIEDENIS LESSUGGESTIE GROEP 8 Canonvensters Michiel de Ruyter Michiel Adriaanszoon de Ruyter werd op 23 maart 1607 geboren in Vlissingen. Zijn ouders waren niet rijk. Michiel was een stout
Nadere informatieOp reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid
History Christiane Simone Stadie Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid Herinneringen van mijne academiereis in 1843 (Abraham Des Amorie van der Hoeven Jr.) Seminar paper Christiane
Nadere informatieDe Franse keizer Napoleon voerde rond 1800 veel oorlogen in Europa. Hij veroverde verschillende gebieden, zoals Nederland en België. Maar Napoleon leed in 1813 een zware nederlaag in Duitsland. Hij trok
Nadere informatie2 Eeuw van het Verstand
2 Eeuw van het Verstand Caravaggio, 1600 Veranderingen Het vorige werkboek eindigde met de barok in Zuid-Europa en de Gouden Eeuw in Nederland. Zowel in de 16e als de 17e eeuw leefden een aantal van de
Nadere informatieGeorge Hendrik Breitner (1857-1923)
George Hendrik Breitner (1857-1923) George Hendrik Breitner (1857-1923) George Hendrik Breitner werd op 12 september 1857 in Rotterdam geboren. Al van kleins af aan wilde hij het liefst historieschilder
Nadere informatieNovember Glaceren met Acrylmedium December Het licht van Rembrandt / Het december gevoel de duisternis van Rembrandt
PROGRAMMA 2011 2012 Uitgangspunt van de lessen is dat kennis van de schilderkunstige technieken en stromingen vanuit de eigen ervaring wordt ontdekt en ontwikkeld. De opdrachten hebben betrekking op zowel
Nadere informatiePIET STRUIJK, 1922-1992
PIET STRUIJK, 1922-1992 DE MAGIËR DOOR RIEN FRÖLICH 'Koorslaaf' noemde hij zichzelf. Voor anderen was hij De Maestro. Maar wat je ook van hem kunt zeggen, hij was altijd De Baas. Woensdag 23 november 1992
Nadere informatieExpositie 15 september t/m 31 december 2019.
Expositie 15 september t/m 31 december 2019. Kunst betekent zingeving. Wat kunsten aars doen, is vertellen hoe je de wereld kunt zien. Een kunstwerk kan daar door een houvast zijn, in de eerste plaats
Nadere informatie31 OKTOBER T/M 9 NOVEMBER 2008
31 OKTOBER T/M 9 NOVEMBER 2008 gelderland zaterdag 1 nov Concertgebouw De Vereeniging, Nijmegen 20.15 uur www.keizerkarelpodia.nl / 024-3221100 28,00 pashouders 25,75 Rotterdams Kamerorkest Conrad van
Nadere informatieAfkomstig uit de nalatenschap van
in de etalage Afkomstig uit de nalatenschap van Op woensdag 23 januari 2013 vond er een bijzondere onthulling plaats in het Stedelijk Museum Kampen. Een onthulling die werd verricht door Herman Krans,
Nadere informatieAMISH. thuis bij de. Als je je rijk wilt voelen, die niet TE KOOP zijn. TEL dan je zegeningen. Thuis bij de Amish E E N L E V E N VA N E E N V O U D
AMISH SPREEKWOORD Paardengetrappel klinkt in de verte, tussen de groene velden komt een meisjes, hand in hand. Hun paarse jurkjes dansen op en neer, een paar speelse krullen piepen onder hun kapjes vandaan.
Nadere informatieGroningen Matthias Sulin K3a
Groningen Matthias Sulin K3a Van onze school (Cs Vincent Van Gogh Salland) Zijn er ongeveer 60 leerlingen en docenten mee geweest naar een activiteit in Groningen genaamd De Rode Loper. Er waren Nederlandse
Nadere informatiePERSBERICHT 16 januari 2015
Van: Carina Blokzijl Museum Gouda [Carina.Blokzijl@museumgouda.nl] Verzonden: vrijdag 16 januari 2015 12:36 Onderwerp: van Michel tot Israels Bijlagen: GeorgesMichel_Gezicht_op_de_heuvel_van_Montmartre.jpg;
Nadere informatieDe symfonie. Welke symfonie hoor je? Schrijf de juiste volgorde in de kaders bij de cd-hoezen.
De symfonie Welke symfonie hoor je? Schrijf de juiste volgorde in de kaders bij de cd-hoezen. Welke van deze symfonieën spreekt je het meest aan en waarom? Welke van deze symfonieën spreekt je het minst
Nadere informatieNaam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn
Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn Filips II In 1566, meer dan vierhonderd jaar geleden, zijn veel mensen boos. Er is onrust in de Nederlanden. Er zijn spanningen over het geloof, veel mensen
Nadere informatieBlazers in de balzaal
Maandagenda december 2015 Kijk voor actuele informatie op www.hetgeldersorkest.nl Blazers in de balzaal Het Gelders Blaaskwintet Gudrun Bourel fluit Bram Kreeftmeijer hobo Irene Teepe klarinet Mette Laugs
Nadere informatieEen muziekles over Haydns Schöpfung (voorbeeldles basisschool)
Een muziekles over Haydns Schöpfung (voorbeeldles basisschool) Paul Knöps Dit materiaal is onderdeel van het compendium christelijk leraarschap dat samengesteld is door het lectoraat Christelijk leraarschap
Nadere informatiegeschiedenis geschiedenis
Examen HAVO 2009 tijdvak 1 woensdag 20 mei 9.00-12.00 uur tevens oud programma geschiedenis geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 30 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje. KB-0125-a-17-2-b
Bijlage VMBO-KB 2017 tijdvak 2 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-17-2-b Staatsinrichting van Nederland Bron 1 tot en met bron 4 zijn vier fragmenten van een stadsplattegrond.
Nadere informatieNaam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940)
Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Adolf Hitler In 1933 kwam Adolf Hitler in Duitsland aan de macht. Hij was de leider van de nazi-partij. Hij zei tegen de mensen: `Ik maak van Duitsland
Nadere informatie2010 Zelfportret Aquarel 40x30 Omnis Vita Labor
2010 Zelfportret Aquarel 40x30 Omnis Vita Labor 2000 Hokus Opus Object vioolkist, viool, tak The Devil s violin 1960 2005 Territorial illusions Schilderij Olieverf op linnen 150x200 Territorial illusion
Nadere informatieMuziek: betekenis en emotie
VOORBEREIDEND LESMATERIAAL BIJ PIETER ROELF JEUGDCONCERT NOOTTOCHT Les 2 Muziek: betekenis en emotie Groep 6/7/8 Doelstelling Benodigd materiaal Ruimte en opstelling Organisatorische voorbereiding Aan
Nadere informatieToespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, Viering Bevrijdingsdag, 5 mei 2013, Ter Apel, gemeente Vlagtwedde.
Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, Viering Bevrijdingsdag, 5 mei 2013, Ter Apel, gemeente Vlagtwedde. Dames en heren, Het is een mooie gewoonte om een boom te planten om een ingrijpende
Nadere informatieSpeech Voorzitter bij het afscheid van Jan de Wit op 1 april 2014
Speech Voorzitter bij het afscheid van Jan de Wit op 1 april 2014 Geachte heer de Wit, beste Jan, Een paar weken geleden kwam je mijn kamer in lopen met een mooie bos bloemen. Voor mij! Je kwam me vertellen
Nadere informatieDopper Journaal. In dit nummer: Cornelis Dopper, de operacomponist. Stichting Cornelis Dopper 25 jaar. Fotobewerking Roland Beyer
Dopper Journaal 201 6 Stichting Cornelis Dopper 25 jaar Fotobewerking Roland Beyer In dit nummer: Cornelis Dopper, de operacomponist Interview met Joop Stam, voorzitter van de Stichting Cornelis Dopper
Nadere informatieJAAROVERZICHT 2014. Stichting
JAAROVERZICHT 2014 Stichting In 2014 organiseerde Stichting Opera aan de Schie Vier maal de bootcamp La Mélodie Française o.l.v. Jean-Baptiste Milon Zes maal het Klassiek Open Podium Een tweedaagse workshop
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje. KB-0125-a-15-2-b
Bijlage VMBO-KB 2015 tijdvak 2 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-15-2-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een tekst op een website over de viering van 200 jaar koninkrijk
Nadere informatieNIEUWSBRIEF, December 2015 NIEUWE PROGRAMMA S!!
NIEUWSBRIEF, December 2015 NIEUWE PROGRAMMA S!! In aansluiting op mijn reguliere series colleges Geschiedenis van de Klassieke Muziek, (voor lopende inschrijvingen zie website!!) heb ik een aantal nieuwe
Nadere informatieAan de slag bij het orkest
Aan de slag bij het orkest Een introductie van het symfonieorkest Groep 7-8 en VO onderbouw Docentenhandleiding Vooraf Voor u ligt de docentenhandleiding bij de educatieve website Introductie van het symfonieorkest
Nadere informatieVrijwel allen hier aanwezig hebben daar een bijdrage groot of klein aan geleverd. Daarom aan iedereen: Veel dank!
- LET OP: ALLEEN HET GESPROKEN WOORD GELDT - Openingswoord Locoburgemeester Gehrels bij de ondertekening verzelfstandiging Haven Amsterdam op donderdag 21 maart 2013 Dames en heren, Excellentie, Het is
Nadere informatieDe symfonie. Welke symfonie hoor je? Schrijf de juiste volgorde in de kaders bij de cd-hoezen.
De symfonie Welke symfonie hoor je? Schrijf de juiste volgorde in de kaders bij de cd-hoezen. Welke van deze symfonieën spreekt je het meest aan en waarom? Welke van deze symfonieën spreekt je het minst
Nadere informatieBij de tijd Groep 6 thema 3, les 1 De Opstand Werkblad 1. dit is Klaas. Klaas is veer-tien jaar. hij loopt al heel lang.
Bij de tijd Groep 6 thema 3, les 1 De Opstand Werkblad 1 Rouwdouwen Kleur de woorden: sol-daat = geel vecht = rood vrij-heid = groen held = blauw dit is Klaas Klaas is veer-tien jaar hij loopt al heel
Nadere informatieToeristen in Nederland
Toeristen in Nederland Het is bijna zomer. Veel Nederlanders gaan lekker op vakantie naar het buitenland. Maar er komen ook heel veel buitenlandse toeristen naar Nederland. Hoeveel zijn dat er eigenlijk?
Nadere informatiezangen van zoeken en zien
NIEUWSBRIEF nr 10 - NAJAAR 2015 presentatie nieuwe oecumenische liedbundel Sportlaan 4-47 9728 PH Groningen T +31 (0)50 851 75 85 M +31 (0)6 53 79 96 35 E c.w.a.fictoor@gmail.com W www.chris-fictoor-foundation.nl
Nadere informatieHistorische Kring IJsselstein
Historische Kring IJsselstein 1980-15 http://hdl.handle.net/1874/10053 Historische Kring IJsselstein 15 (1980). - Dl.15 Christiaan David, 1691-1751, de ontwerper van het huis. Historische Kring IJsselstein
Nadere informatieKlassieke Muziekgeschiedenis De Middeleeuwen (500 1500)
Klassieke Muziekgeschiedenis De Middeleeuwen (500 1500) Algemeen Als je aan de Middeleeuwen denkt, dan denk je waarschijnlijk aan grote kastelen, ridders en jonkvrouwen. Natuurlijk, dit is een gedeelte
Nadere informatieBUSINESS SEATS 2015-2016
BUSINESS SEATS 2015-2016 EEN HEERLIJKE AVOND MET UW GENODIGDEN Ook in het seizoen 2015-2016 biedt het Concertgebouw formules op maat om uw genodigden een onvergetelijke avond te bezorgen. Geniet van een
Nadere informatierijks museum Verwerkingsmateriaal Examentour VWO ANTWOORDMODEL VERSIE A + B Visuele analyse van schilderkunst in de 17DE, 19DE en 20STE eeuw 1/5
1/5 VERSIE A Vraag 1 A Gebruik van licht om de dramatiek te uiten. Het subtiele licht (vs. clair-obscur in de barok) geeft diepte aan het schilderij en accentueert het hoofdmotief. Het zorgt er dus voor
Nadere informatieSlaven in Florida Verhalenwedstrijd voor GROEP 5-8 BASISONDERWIJS DOCENTENHANDLEIDING
Lesdoel Leerlingen verdiepen zich in het thema slavernij en in een compositie van Frederick Delius: Florida Suite. Dit muziekstuk is geïnspireerd op muziek van de slaven. Met deze achtergrondkennis en
Nadere informatie7. Troisième choral!!!!!! C. Franck (1822-1890)!
7. Troisième choral C. Franck (1822-1890) Het populaire derde koraal (1890) is het laatste werk van de grote Franse meester. Het begint met gebroken accoorden quasi allegro, afgewisseld met brede, sonore
Nadere informatieModules AMC 2011-2012
G e m e e n t e l i j k e A c a d e m i e v o o r M u z i e k e n W o o r d L e d e Algemene Muziekcultuur (AMC) volg je gedurende drie jaar in de middelbare graad van de richting muziek. Je volgt wekelijks
Nadere informatieHet geduld en de choreografie van Han Singels
Land of water, jaargang 2 (oktober 2008) pag. 74-89 Koeien in het landschap Het geduld en de choreografie van Han Singels Anton Kos 74 Kerklaan, Polder Holland, 2006. 75 Het Nederlandse landschap was en
Nadere informatieBeiaardprogramma van Klaas de Haan voor Laren; 18 aug. 2015, 20u00: 1. Prélude No. 1 pour Carillon Robert Lannoy ( )
Beiaardprogramma van Klaas de Haan voor Laren; 18 aug. 2015, 20u00: 1. Prélude No. 1 pour Carillon Robert Lannoy (1915-1979) 2. Mazurka (1889) Alexander N. Skrjabin (1872-1915) arr. Tin-Shi Tam 3. Premiére
Nadere informatieDatum Witte Donderdag 21 april 2011, aanvang uur
Johannes Passion, BWV 245 Johann Sebastian Bach (1685 1750) Uitvoerenden Diane Verdoodt sopraan Liesbeth van der Loop alt Bart de Kegel tenor (aria s) Hans de Vries bas (aria s) Jeroen de Vaal tenor (Evangelist)
Nadere informatieHet leven van Adolf Hitler
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Matthijs Admiraal 22 november 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/91671 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatieSchoolkosten Comenius College 2015-2016
COMENIUS COLLEGE 2015-2016 MAVO, HAVO en VWO leerjaar 1 2 3 4 5 6 Kluishuur 12,50 12,50 12,50 12,50 12,50 12,50 ouderbijdrage 120,00 120,00 120,00 120,00 120,00 120,00 MAVO, HAVO en VWO LOOT leerlingen
Nadere informatieHandleiding bij Carnaval der dieren groep 1 t/m 4
Handleiding bij Carnaval der dieren groep 1 t/m 4 Domeinen: Luisteren & Bewegen Doel: De leerlingen kunnen bij het luisteren naar muziek het volgende onderscheiden en benoemen: Betekenis en functie Gebruikte
Nadere informatieStichting. Cornelis Dopper
Stichting Cornelis Dopper Uit het leven van Cornelis Dopper (*7 februari 1870, Stadskanaal - 18 september 1939, Amsterdam) Jeugdjaren De meeste inwoners van Stadskanaal en omgeving herinneren zich wel
Nadere informatieBeste muziekliefhebbers, beste Maria Milstein,
Speech directeur-generaal Cultuur en Media bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Barbera Wolfensberger bij uitreiking Nederlandse Muziekprijs, 27 januari 2018, Concertgebouw Amsterdam
Nadere informatieART HISTORY. de negentiende eeuw. H5 Les1. Inleiding Ontstaan van de moderne samenleving
ART HISTORY de negentiende eeuw H5 Les1. Inleiding Ontstaan van de moderne samenleving Tijdlijn Invloeden vanuit de achttiende eeuw: Neoclassicisme Opkomst van de burgerij Technische en wetenschappelijke
Nadere informatieNIEUWSBRIEF 2 - MEI 2013
De Stichting Chris Fictoor Foundation bevordert verspreiding, uitvoering en beheer van het werk van Chris Fictoor. Daarnaast stimuleert de stichting kennisoverdracht als vorm van dienstverlening aan de
Nadere informatieBevolkingsgroepen DOE KAART 1. Naam van het project. Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep.
DOE KAART 1 Bevolkingsgroepen Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep. Zoek 6 verschillende bevolkingsgroepen op. Kies 1 bevolkingsgroep uit waar je meer over wilt
Nadere informatie7. Het ontstaan van het nationalisme
7. Het ontstaan van het nationalisme Artikel 3 uit de Verklaring van de rechten van de mens en de burger, 1789. De oorsprong van iedere soevereiniteit ligt wezenlijk bij het volk/de natie. Geen instantie,
Nadere informatieBuizenpost. 1 De ontwikkeling
Buizenpost Omstreeks 1860 was het in de grote wereldsteden zo druk, dat files de straten verstopten. Snel een briefje ergens heen brengen was er niet bij en de telefoon werd pas in 1876 uitgevonden. Met
Nadere informatiede aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.
Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.
Nadere informatieWillem II van Holland:?, februari Hoogwoud, 28 januari 1256
Willem II van Holland:?, februari 1227 - Hoogwoud, 28 januari 1256 Willem II was graaf van Holland en Zeeland (1234-1256) en koning van het Heilige Roomse Rijk (1248-1256). Rooms-Duits (tegen-)koning Regeerperiode:
Nadere informatieKeizerin Elizabeth. Keizer Franz Joseph I
1 Oostenrijk Oostenrijk is een land in Midden Europa. Het is een Alpenland. Nergens grenst het aan een zee. De belangrijkste rivieren zijn de Donau en de Inn. In Oostenrijk spreekt men Duits. De munteenheid
Nadere informatieInformatie voor docent: Les 1
Informatie voor docent: Les 1 a. Eigen antwoord. b. De Eerste Wereldoorlog: Stravinsky verbleef in de jaren voor de oorlog al een aantal maanden per jaar in Zwitserland met zijn familie. Door de Eerste
Nadere informatieexpositie boek theater - documentaire
expositie boek theater - documentaire De tijd daarna laat het verloop van hiv en aids zien door de afgelopen jaren heen. Voor het project zijn 30 hiv dragers geïnterviewd en beschreven door Erwin Kokkelkoren.
Nadere informatieInstrumentaal: Adagio en Allegro William Babell
Instrumentaal: Adagio en Allegro William Babell door Heleen van der Sijs en Willem Blonk Solo: Waar is God? door Fleur Dekker Je vraagt je wel eens af, het klinkt een beetje maf, kan iemand mij misschien
Nadere informatieBoekverslag Engels The bigger book of Lydia door Margaret Willey
Boekverslag Engels The bigger book of Lydia door Margaret Willey Boekverslag door een scholier 1428 woorden 4 december 2003 8,4 8 keer beoordeeld Auteur Margaret Willey Eerste uitgave 1983 Vak Engels A)
Nadere informatieLiefde voor Rubens brengt België naar Rotterdam: Vlaamse dame e bezoeker Pure Rubens
20 december 2018, 15:07 (CET) Liefde voor Rubens brengt België naar Rotterdam: Vlaamse dame 100.000e bezoeker Pure Rubens Beeldmateriaal Voor de tentoonstelling Pure Rubens in Museum Boijmans Van Beuningen
Nadere informatieles 1 The sunshine doel
44 Moet je doen muziek groep 7 les 1 zingen luisteren spelen vastleggen bewegen The sunshine De les begint met het zingen van een zomers lied over activiteiten in de zon. Daarna beelden de leerlingen met
Nadere informatieJaarverslag Stichting Franz Liszt Kring 2012
Jaarverslag Stichting Franz Liszt Kring 2012 Goedgekeurd en vastgesteld in de bestuursvergadering van 8 februari 2013 Jaarverslag Stichting Franz Liszt Kring Pagina 1 van 8 1. Mission statement Franz Liszt
Nadere informatieHet vogelmeisje is een fantasierijk sprookje in het blauw. Een sprookje waarbij het kostuum van de poppenspeler het kasteel is.
Theater Madoc is opgericht in 1989 en bestaat uit Maartje Gruter en Rieks Verhofstad, respectievelijk afgestudeerd aan de toneelacademie te Maastricht en Arnhem. Gerarda Wilbrink is de vaste vormgeefster
Nadere informatieWij slaan graag een brug tussen mensen die willen helpen en zij die dat nodig zijn Jaarverslag Stichting Present Zuid-Oost Groningen 2016
Wij slaan graag een brug tussen mensen die willen helpen en zij die dat nodig zijn Jaarverslag Stichting Present Zuid-Oost Groningen 2016 Stichting Present Zuid-Oost Groningen Postbus 12 9665 ZG Oude Pekela
Nadere informatieVoor jongeren in het praktijkonderwijs. Verdriet om Nelson Mandela. gediscrimineerd door de blanke regering. Deze tijd wordt apartheid genoemd.
PrO -weekkrant Week 50 december 2013 Voor jongeren in het praktijkonderwijs 9-15 december 2013 Eenvoudig Communiceren Verdriet om Nelson Mandela Foto: ANP Foto: KRO/Liselore Chevalier In de hele wereld
Nadere informatieAchter het correctievoorschrift is een aanvulling op het correctievoorschrift opgenomen.
Examen VMBO-GL en TL 2018 tijdvak 1 woensdag 23 mei 9.00-11.00 uur beeldende vakken CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Achter het correctievoorschrift is een aanvulling op het correctievoorschrift
Nadere informatieZien, doen én verbeelden
Zien, doen én verbeelden Amsterdam, juni 2018 Beste Judea Pearl, Net in de week dat ik jouw zeer interessante The Book of Why. The New Science of Cause and Effect las, verscheen er bij ons in de kranten
Nadere informatieLORE BINON* sopraan. LUDO MARIËN accordeon
WO 7 MEI 2014 21:15 STUDIO 1 MOTORMUSIC LORE BINON* sopraan & LUDO MARIËN accordeon *Laureaat wedstrijd Belfius Classics KAFFEEKLASSIEK 63 BENJAMIN BRITTEN uit Cabaret Songs Tell me the truth about love
Nadere informatiePuur en onschuldig. Jan scholz
door Ewout de Bruijn Puur en onschuldig Jan scholz Het werk van is degelijk, bijna saai. maar Wie verder kijkt ziet een extra dimensie; de rust en romantiek die de beelden uitstralen. Met de grootst mogelijke
Nadere informatieSamenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties
Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De
Nadere informatieLESBRIEF DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 27 en dinsdag 28 maart SCHOOLCONCERTEN VOOR GROEP 7 / 8 onderdeel van Cultuurtraject Rotterdam
LESBRIEF DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 27 en dinsdag 28 maart 2017 SCHOOLCONCERTEN VOOR GROEP 7 / 8 onderdeel van Cultuurtraject Rotterdam Een samenwerking van Concertgebouw de Doelen en de Marinierskapel
Nadere informatieKomen en gaan. gedichten. Kees Rovers. Narratio
Komen en gaan gedichten Kees Rovers Narratio isbn 978 90 5263 840 9 nur: 714 Omslagillustratie: Roeli Willekes Docete Utrecht 2012 theologische uitgeverij NARRATIO, Postbus 1006, 4200 CA Gorinchem tel.
Nadere informatieKunstlessen over Hundertwasser
Kunstlessen over Hundertwasser Bovenbouw primair onderwijs en vmbo - een tekst met vragen en opdrachten voor een les op school - opdrachten in de tentoonstelling in het Cobra Museum Colofon 2013 Uitgave
Nadere informatieSERIE LEVENSBESCHRIJVINGEN NR. 2 G.H. VEENSTRA
SERIE LEVENSBESCHRIJVINGEN NR. 2 G.H. VEENSTRA Wim de Kam. 15 In het tweede deel van deze serie thans een aanzet tot een levensbeschrijving van de heer G.H.Veenstra. Ik noem het een aanzet omdat er nog
Nadere informatie2. Duitsland is onze belangrijkste handelspartner. 1. Duits is de meest gesproken moedertaal in de EU
FEST! M O R A DA S T I DU 1. Duits is de meest gesproken moedertaal in de EU 2. Duitsland is onze belangrijkste handelspartner Ongeveer twintig procent van de EU-burgers heeft Duits als moedertaal. Dat
Nadere informatie