5,2. Werkstuk door een scholier 2940 woorden 22 februari keer beoordeeld. Geschiedenis

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 2940 woorden 22 februari ,2 141 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding H1.voorwoord H2. Wat zijn piraten? H3. Nederland en piraterij H4. De piratenvlag -Jolly Roger H5. het leven van een piraat H6. Schatten H7. Straffen H8.beroemde piraten H9.Nawoord en bronnen. H1.voorwoord. Ik hou me werkstuk over piraten omdat het me een leuk en leerzaam onderwerp vind en omdat ik meer wou weten over piraten. H2.Wat zijn piraten? Stel je eens mensen voor die zo gemeen zijn, verlangend om bloed te zien stromen of zo wanhopig dat ze instaat zijn jouw vingers af te hakken, om de gouden ringen die je draagt. Stel je eens dieven voor die zo slim maar gemeen zijn dat ze je laten kotsen, om te zien of je de ringen niet eerst had ingeslikt. Je kunt nu al een beetje voorstellen hoe het moet zijn geweest om een piraat voor je te hebben staan. In de tijd dat men de oceaan alleen nog maar met een schip kon oversteken, waren piraten een erge bedreiging. Ze namen alles en iedereen aan boord te pakken en namen het schip over of lieten het zinken. Nu in deze tijd zijn deze piraten een legende, of zelfs helden geworden, maar vroeger werd er heel anders naar piraten gekeken. In 1837 schreef de Amerikaan Charles Ellms bij iedere zeeman roept de naam piraat afschuwelijke gedachten op, en er zijn maar weinig onderwerpen die de nieuwsgierigheid van de mens meer wekken dan de wanhopige daden, smerige handelingen en duivelse loopbanen van deze menselijke monsters. De meeste piraten waren oorspronkelijk gewone zeelieden maar ze kregen snel al door dat ze met een paar overvallen op de juiste schepen meer geld bij elkaar konden stelen dan ze ooit op een eerlijke manier zouden verdienen. Piraten waren vaak hele goede zeevaarders, hun schepen waren vaak smaller en er konden vaak minder mensen in dan de schepen die ze aanvielen. Ze vertrouwden op hun zeilkunst en nauwgezette planning om hun slachtoffers te overvallen. Er waren verschillende soorten piraten: Kaapvaarders of kapers waren piraten die een vergunning van hun regering hadden om vijandige schepen te plunderen of andere landen aan te vallen. Een zogenaamde kapersbrief. Boekaniers waren 17e-eeuwse piraten die de Spanjaarden in de Caribische Zee bedreigden.de barbarijse zeerovers waren kapers en piraten die de Middellandse Zee onveilig maakten. Pagina 1 van 6

2 Maar piraten bestaan al veel langer: bijvoorbeeld in het oude Griekenland en het oude Rome. Eerst ga ik het hebben over de piraten in het oude Griekenland. Het oude Griekenland. De piraten uit het Oude Griekenland waren verstopt in de Egeïsche Zee tussen de vele eilandjes en baaien. Daar wachtten ze op vrachtschepen met een waardevolle lading aan boord. Het was makkelijk voor de zeerovers om de trage vrachtschepen te overvallen want de vrachtschepen bleven dicht bij de kust en staken nooit de zee over. De piraten vielen ook dorpen aan en kidnapten de mensen voor losgeld of om ze als slaaf te verkopen op een slavenmarkt. Het oude Rome. Ook in Het Grote Romeinse Rijk, dat groter werd tussen 200jaar voor christus en 476 jaar na christus verkochten de piraten gevangen genomen slaven en gestolen ladingen aan rijke Romeinen. Toen de piraterij de invoer van graan in Rome in gevaar bracht vroeg het volk om actie. De Vikingen. De Vikingen leefden ongeveer duizend jaar geleden in de landen die nu Denemarken, Noorwegen en Zweden heten. Ze vingen vis, verbouwden groenten en graan en dreven handel. Maar het leven in hun koude land was vaak heel zwaar. Vikingen gingen met hun snelle boten op rooftocht naar andere gebieden. Driehonderd jaar lang waren de mensen in Europa doodsbang voor deze woestelingen. Ze roofden kerken en huizen leeg, en namen alle kostbare spullen mee naar hun eigen land. Ze vermoordden de bewoners van de dorpen die ze plunderden of verkochten de bewoners als slaven. Het woord Vikingen beteken: zeeroven. Een Viking is dus een zeerover, een piraat. De oude Grieken kenden het woord piraat al. Het betekende: aanvaller. Ook wij noemen elke zeeman die een schip aanvalt of een kustplaats plundert, een piraat. Je kent piraten vast wel uit stripverhalen, boeken of films. Zo één met een houten poot, een lapje voor zijn oog en een papegaai op zijn schouder. Nee, de Vikingen zagen er anders uit. Ze droegen leren helmen en ronde houten schilden. Ze hadden speren, lange zwaarden en strijdbijlen bij zich. De Barbarijse zeerovers In de middeleeuwen, noemden de Europese kruisvaarders hun islamitische tegenstanders barbaren. Daardoor werden de islamitische zeerovers bekend als de barbarijse zeerovers. In hun ranke, snelle, galeien (galeien zijn boten die varen door slaven)vielen de barbarijse zeerovers koopvaarders (koopvaarders zijn mensen die met boten naar verre landen reizen om daar kruide en andere dingen te kopen die in hun eigen land niet te koop zijn) uit Venetië en Genua aan, op zoek naar hun favoriete buit: mannen die als slaven konden worden verkocht. Als de zeerovers een christenschip verroofden werden de bemanningsleden van dat schip meestal van hun kleding en al hun bezittingen beroofd. Vrijwel meteen daarna moesten zij de roeiriemen van de geleien bemannen, waarna zij een leven van slavernij in een of andere Afrikaanse haven tegemoet gingen. De beruchtste zeerovers werden in heel Europa gevreesd. Door hun daden werden zij in de islamitische wereld echter als helden beschouwd. Het einde van de Barbarijnse zeerovers. In de 18e eeuw begonnen de Franse en Engelse regeringen hun schepen naar de Middellandse Zee te sturen. Omdat steeds meer landen onder leiding van de Europese regering kwamen te staan, kwam er langzaam een einde aan het Barbarijnse tijdperk. De Arabische landen stopten 1 voor 1 met piraterij en slavernij, en ook de christelijke Barbarijnse zeerovers verdwenen. De laatste Barbarijnse zeerovers werden Pagina 2 van 6

3 in 1830 opgepakt, toen de Franse strijdkrachten de stad Algiers binnenvielen. Zeerovers van Malta door hun geloof in God, opzoek naar goud voerden de zeerovers van het kleine eiland Malta oorlog tegen de Barbarijse piraten. Later vonden ze het goud belangrijker dan hun geloof. De zeerovers brachten Malta grote welvaart. De Kaapvaarders De Engelse koning Hendrik III gaf in 1243 de eerste kapersbrieven af. Met deze brief kregen de piraten het recht zonder straf te plunderen en de koning kreeg een gratis oorlogsschip en een aandeel in de buit. Deze schepen en hun bemanningen werden bekend als Kaapvaarders of kapers. Spaans Midden Amerika Het door de Spanjaarden bestuurde Midden Amerika trok veel piraten aan door de belofte van ongehoorde rijkdommen. Nadat Christoffel Columbus in 1492 de Nieuwe Wereld had ontdekt, plunderden de Spaanse veroveraars de rijkdommen van de Azteken en Inca s van Mexico en Peru. De Spaanse schepen die de schatten vervoerden, trokken al gauw de aandacht van kapers en piraten. De eerste die er achter kwamen waren de Fransen, de Engelse Kapers kwamen al snel daarna er ook achter. Hoe vonden de piraten hun slachtoffers? Zij konden heel goed inschatten waar ze waren door de stand van de zon te meten. Behalve een kompas was een zeekaart het belangrijkste hulpmiddel wat de piratenkapitein bij zich had. Spaanse schepen hadden in de 16e eeuw een groot deel van de kusten van de Nieuwe Wereld in kaart gebracht en hun keurige kaarten waren een waardevolle buit. De boekaniers In 1603 trok de Engelse koning Jacobus I alle kapersbrieven in. Grote groepen boekaniers namen snelde plaats in van de Kaapvaarders. Veroordeelden, kinderen en ontsnapte slaven kwamen er steeds meer van. De boekaniers gehoorzaamden aan geen enkele wet. Volgens de legende vonden de boekaniers de kortelas uit. Dit is het beroemde korte zwaard. Later werden de schepen aangevallen met kanonnen. Weinig bemanningen vochten terug. De geliefde wapens van de boekaniers waren pistolen, een kort zwaard en een bijl. Piraten van de Indische Oceaan Toen de rijkdommen uit Spaans-Midden-Amerika minder werden, gingen veel piraten naar de Indische Oceaan. Ze werden aangetrokken door de schatvloten van de Hollandse, Britse en Franse Oost-Indische compagnieën. De piraten verdiende op hun manier al snel veel geld. Maar de piraterij verstoorde de handel. Daarom gingen de regeringen maatregelen nemen tegen de piraten. H3. Nederland en piraterij Nadat Columbus in 1492 Amerika had ontdekt gingen veel Spaanse schepen naar Amerika om het land te veroveren en heel veel schatten te stelen. Soms kraakten de houten schepen door het gewicht van de gestolen schatten. De piraten vonden het natuurlijk fantastisch om zulke schepen aan te vallen. Piet Hein was ook zo n kaper. Hij veroverde een aantal Spaanse schepen die zilver vervoerden. Daarom zingen wij nu nog steeds; hij heeft gewonnen de zilveren vloot van Spanje. In Nederland kwam ook piraterij voor de Friese piraat Grote Pier was de schrik van de Noordzee. In de 80 jarige oorlog hielpen de Geuzen(dat waren ook zeerovers) Willem Van Oranje in zijn strijd tegen de Spanjaarden. Ze vaarden meestal met vissersscheepjes en als ze de kans kregen vielen ze de Spanjaarden aan die nogal bang waren voor water. Willem Van Oranje gaf de watergeuzen ook kaperbrieven mee en een deel van de buit moesten ze aan Willem van Oranje geven die hier weer wapens en soldaten van Pagina 3 van 6

4 kocht. De watergeuzen hielpen bijvoorbeeld om op 1 april 1572 Den Briel te bevrijden van de Spanjaarden. Later werden de watergeuzen echte zeerovers. Een zekere Symon De Danser afkomstig uit Dordrecht trok de Middellandse Zeegebied op in Marseille stal hij een schip. Hij bemande dat schip met ruige zeelui. Hij roofden wat hij kon en kreeg de bijnaam kapitein duivel en dat zegt wel genoeg. In korte tijd roofde hij 500 schepen! In de loop van de vorige eeuw ging de Nederlandse piraterij snel achteruit. De schepen werden te snel ook kwamen er ook oorlogsvloten die de zeerovers beschoten. In 1871 zonk het laatste echte Nederlandse piraten schip De Slangenarend. H4. De piratenvlag -Jolly Roger De Jolly Roger, de piraten vlag met emblemen van de dood erop, waarschuwde de slachtoffers van de piraten dat zij zich beter zonder tegenstand konden overgeven. H5. het leven van een piraat. Een piraat zocht op zee naar goud en eer. Als hij weer van zee kwam was hij weer gewoon burger. En eenmaal aan boord was hij weer zeeman, en klaar om schepen aan te vallen. Maar aan boord was nog meer te doen zoals wapens schoonhouden dat was belangrijk want die wapens roesten snel. Verder moesten de zeilen worden gerepareerd als er bijvoorbeeld een scheur in zat en het dek moest gedweild worden. Vuil en zout moesten verwijderd worden. De touwen en het hout moesten worden gerepareerd als dit was beschadigd na een gevecht. Na een geslaagde tocht had een piraat weer iets anders te doen, het geld werd meteen weer uitgegeven. Geld moet rollen: hopla nog een biertje! Het leven op zee was heel hard. Vers voedsel kon niet lang genoeg bewaard worden en daarom namen de piraten ook wel levende dieren mee, zoals kippen. Ook gedroogd voedsel met veel kruiden werd gegeten. Soms moesten ze weken lang leven op zeebeschuit en zout vlees. Bedorven water was heel gewoon, en rum of wijn ging er ook wel in. De ergste ziekte aan boord was scheurbuik, die ontstaat door gebrek aan vitamine C. Vitamine C zit in vers fruit en groente. Scheurbuik maakt dat haar en tanden uitvallen, de huid droogt uit en de zeeman sterft snel. Citroenen en sinasappels helpen tegen deze ziekte, daar zit veel vitamine C in, maar dat wist men pas in de 18de eeuw. H6. Schatten. Wanneer piraten een zwaarbeladen schip aanvielen, hoopten zij na de aanval een ruim vol goud te vinden. Als ze geluk hadden, kon de buit de hele bemanning rijker maken dan ze ooit hadden kunnen dromen. Maar meestal was de buit veel minder. Meestal zat in een piratenschat: sieraden, edelstenen, ringen, geldstukken, wapens en kogels, en zelfs konden er ook nog dokterskastje met medicijnen in zitten. H7. Straffen. Als piraten gevangen genomen werden, werden ze opgehangen aan een galg, dat heette de Hennepdans. Voor de meeste piraten waren de dagelijkse gevaren op zee een grotere bedreiging dan bijvoorbeeld de Hennepdans. Weinig piraten kwamen voor de rechter maar diegenen die werden veroordeeld kregen dikwijls zelfs een soort vrijlating. Als een piraat werd opgehangen werd hij vaak aan een speciale galg gehangen. Het lichaam werd met kettingen vastgemaakt in een ijzeren kooi zodat niemand hem kon meenemen en begraven. Voor dat hij aan de galg ging keken ze in welke kooi hij paste. Onbewoonde eilanden Een piraat die zich over gaf werd vaak achtergelaten op een onbewoond eiland. Een onbewoond eiland was een gevangenis zonder muren. Hoewel zij enkele noodzakelijke spullen meekregen, wachtte diegene die niet kon vissen of jagen de hongerdood. Deze straf werd uitgedeeld aan piraten die van hun kameraden stalen of in de strijd vluchten van het schip. Pagina 4 van 6

5 H8.beroemde piraten Blackbeard Er was geen piraat zo wreed als Edward Teach zijn bijnaam was Blackbeard. Teach wist precies wat het beste wapen van een piraat was: dat was zijn vijanden bang maken. Hij verscheen dan ook als de duivel. De lonten onder zijn hoed zorgden er voor dat er zwarte rook om hem heen zweefde, in zijn baard droeg hij rode strikken en aan zijn lijf hingen pistolen. De vijand gaf zich vaak al over voordat er één keer geschoten was. Als iemand zijn ring niet wilden geven hakte hij zijn vinger af. Voor zijn mannen was Blackbeard ook een bruut. Af en toe maakte hij er één dood dat bewees dat hij de baas was. Hij had een schip met 40 kanonnen. Hij versloeg een keer een groot Engels oorlogsschip. Blackbeard nam zelfs een keer een hele stad in! Sir Henry Morgan De beroemdste boekanier was Sir Henry Morgan. Hij was half schurk half held. Hij werd geboren in Hij werd ontvoerd en toen naar het eiland Barbados gebracht daar werkte hij als bediende, maar hij vluchtte en sloot zich aan bij de boekaniers. In 1666 had Morgan zijn eigen schip, kort daarna kozen de boekaniers hem als hun leider. Zijn eerste goede daad was Jamaica te redden want daar zaten de Spanjaarden. In 1668 trok hij op tegen de Spanjaarden in Cuba, toen viel hij de stad Portobello aan. Hij kwam als held op Jamaica terug in zijn bezit had hij goud stukken. In 1670 kreeg hij het bevel naar Engeland terug te keren; de oorlog tussen Engeland en Spanje was afgelopen. Hij werd in het gevang gegooid en zou terecht moeten staan voor piraterij. Hij werd vrij gelaten door Koning Karel II omdat hij goede daden voor de staat verricht. Hij werd in 1673 tot ridder geslagen en tot gouverneur van Jamaica benoemd. Hij kreeg een opdracht om de boekaniers aan te vallen. Toen Morgan in 1688 stierf waren er dan ook bijna geen boekaniers meer. Hij kreeg een officiële begrafenis met 22 saluutschoten! Mary Read Een piraat was bijna altijd een man toch was er soms ook een vrouw die piraat werd, zoals bijvoorbeeld Mary Read. De moeder van Mary voedde haar dochter op als een jongen en toen ze 14 was ging Mary naar zee en beleefden ze veel avonturen. Ze was ook een poosje getrouwd en ze zat in het leger maar de zee bleef trekken. Ze werd piraat en daarna werd ze kaper. In 1720 ging ze dood want ze was gevangen genomen in Jamaica ze was zwanger en stierf in de gevangenis aan koorts William Kidd William Kidd ving piraten, daarna werd hij zelfs één van de bekendste piraten. Hij werd in 1645 geboren. Hij was een Engelse kaper die in New York en het Caribische gebied kaapte. Hij was zo succesvolle dat hij teruggeroepen werd naar Engeland. In Engeland ontving hij de opdracht de Fransen en de piraten van Madagaskar te bestrijden. Op een gegeven moment kaapte hij veel schepen aan de Indische kust en werd dus een echte piraat. Zijn laatste entering was op de Quedagh Merchant. Ze hadden een gigantische buit gestolen. Helaas was het meeste hiervan voor Engeland. Hij werd opgepakt voor moord en piraterij. Kidd moest naar de galg. Op de dag dat hij werd opgehangen was hij dronken. Hij ging zo tekeer dat het touw om zijn nek doorbrak. Kidd viel in de modder en werd opnieuw opgehangen. Toen brak nogmaals het touw. Pas bij de derde poging overleed hij. Na zijn dood werd zijn lijk ingesmeerd met teer en werd in een ijzeren kooi gestopt. Zijn lijk bleef jaren lang hangen om iedereen bang te maken. Michiel de Ruyter Op 24 maart 1607 wordt Michiel Adriaenszoon de Ruyter geboren in Vlissingen. Hij was de zoon van bierdrager Adriaen Michielszoon. Op zijn 11e gaat hij naar zee van scheepsjongen tot schipper. Na een loopbaan als kaper, handelaar en walvisvaart wordt hij gevraagd in dienst te treden bij de admiraliteit van Pagina 5 van 6

6 Zeeland. Michiel de Ruyter is vooral bekend geworden door zijn rol in belangrijke zeeslagen. In gevechten tegen Spanjaarden, Fransen en Engelsen. Vanwege zijn successen wordt hij uiteindelijk tot opperbevelhebber van de Nederlandse vloot benoemd. Zijn meest bekende actie is de tocht naar Chatham in Engeland. In 1676 sneuvelt De Ruyter op 69-jarige leeftijd in de strijd tegen de Fransen bij Syracuse (Syracuse is een havenstad in Italië.) Hij is dan een van de meest bekende zeehelden van Nederland. Op 24 maart 2007 is het 400 jaar geleden dat Michiel de Ruyter werd geboren. Het jaar 2007 is daarom uitgeroepen tot nationaal Michiel de Ruyter jaar. H9. Nawoord en bronnen. Ik heb veel over piraten geleerd en ik vond het ook erg leuk om het werkstuk te maken. Bronnen Informatie junior boekje over piraten en internet. Pagina 6 van 6