b hygiëne plan 1 van 27

Transcriptie

1 b hygiëne plan 1 van 27 INHOUDSOPGAVE HYGIÉNEBELEID:... 2 ALGEMENE HYGIËNE :... 2 Schoonmaakschema:... 2 Schoonmaakmiddelen:... 2 Was:... 2 Afwas:... 2 Afval en het milieu... 3 Overschoenen... 3 Handschoenen... 3 Legionella:... 3 Luchten:... 3 VOEDSELVEILIGHEIDSSYSTEEM...4 DEELPROCESSEN... 5 Voor het kinderdagverblijf zijn de volgende deelprocessen van toepassing:... 5 Beheersplan kinderdagverblijf:... 5 Het beheersplan is uiteengezet in werkinstructies die hierna volgen Werkinstructies: Handen wassen Hygiënische werkwijze Persoonlijke hygiëne Persoonlijke veiligheid in de keuken Meten van temperaturen van producten en gerechten Controleren van de thermometer Benodigdheden (Voor)bereiden broodmaaltijd Afruimen/afwassen Afruimen Afwassen met de hand Afval verwijderen Bewaren/opslag Ongekoelde opslag Gekoelde opslag, temperatuur maximaal 7º C, of kouder als er verpakkingen zijn waarop een lagere bewaartemperatuur staat De diepvries opslag, temperatuur -18º C Boodschappen doen/inkoop/ontvangst Inkoop en transport Klaar maken van babyvoeding Bewaren en verwarmen van afgekolfde moedermelk Adviezen ten aanzien van het meebrengen voeding door ouders Reinigen van de babyfles Schoonmaak/onderhoud Schoonmaakmethode Serveren/opdienen Ongekoeld bewaren en presenteren van koude maaltijdcomponenten Stroomstoring Stroomstoring koelkast Opruimen: Persoonlijke hygiëne van de kinderen: Overzicht gebruikte producten: Uni-cura antibacteriële handsoap... 25

2 b hygiëne plan 2 van 27 Uitgangspunten gebaseerd op HACCP (Hazard Analysis Critical Control Points) en toepassing in de eigen organisatie. HYGIÉNEBELEID: Bij opvoeding hoort ook hygiëne. Een goede hygiëne vinden wij erg belangrijk. Wij doen er alles aan om hier zo goed mogelijk aan te werken. Vanuit de overheid is hier ook controle op. Als alles is goedgekeurd door de GG & GD, dan krijgt de instelling zijn vergunning. Hygiëne is één van de zaken waar de GG & GD op beoordeelt. We maken natuurlijk niet alleen schoon omdat we gecontroleerd kunnen worden. Hygiëne is iets dat bij ons kinderdagverblijf hoog in het vaandel staat, omdat we met veel kinderen werken. Door een goede hygiëne proberen we ziektes te voorkomen en de kinderen bij te brengen dat het belangrijk is om op te ruimen en schoon te maken. Daarom helpen de kinderen ook regelmatig met soppen en leren we ze aan hun spullen zelf op te ruimen. Naast het vaststellen van de hygiënemaatregelen is er ook een voedselveiligheidssysteem. ALGEMENE HYGIËNE : Schoonmaakschema: De schoonmaakwerkzaamheden zijn in de groepen uiteengezet in een schoonmaakschema, zodat door de week heen alle onderdelen uit de groep zijn schoongemaakt. Er is een verdeling tussen zaken die dagelijks gebeuren en wekelijks. Daarnaast is er een overzicht van de schoonmaakwerkzaamheden die een andere frequentie hebben dan wekelijks. Schoonmaakmiddelen: Met de keuze van schoonmaakmiddelen moet rekening worden gehouden met de veiligheid en de belasting van het milieu en het doel waarvoor het dient. We hebben gekozen om te werken met producten met veiligheidskaarten, zodat we weten waarmee we werken, welke risico s er aan verbonden zijn en wat ons handelen moet zijn op het moment dat het mis gaat. Als bijlage is er een overzicht van gevaarlijke stoffen die wij binnen onze organisatie gebruiken. Hierbij staan ook de schoonmaakmiddelen met de veiligheidskaarten. Was: Door de was zo heet mogelijk te wassen, worden de meeste bacteriën gedood. De was wordt verzameld in een bak met luchtgaten erin en dagelijks helemaal weggewassen. De was uit de groep gaat minimaal dagelijks allemaal naar de wasmachine. Washandjes, vaatdoeken, handdoeken e.d. : 60 C Dekens : 40 C Knuffels en overige : 60 C Vaatdoek Gebruik minimaal twee keer dag een schone vaatdoek Spoel de vaatdoek na gebruik met heet stromend water uit Afwas: Elke maand de afwasborstel weggooien. Voor de afwas is een werkinstructie toegevoegd.

3 b hygiëne plan 3 van 27 Afval en het milieu We proberen het milieu te sparen door afval te scheiden. Glasbak Papierbak Chemobak: administratie verzameld toners en batterijen. We hebben er nog niet voor gekozen om het groenafval te scheiden. We hebben schillen van het fruit en broodresten. Het verzamelen van dit afval geeft voor ons meer hygiënische nadelen ( ongedierte, stank e.d.) dan voordelen. Het afval wordt bewaard in afvalbakken met afsluitbare deksels. Naast maatregelen voor het milieu omtrent keuze schoonmaakmiddelen en afvalverwerking willen we ook verantwoord omgaan met de energie, door actief te letten op verspilling. Overschoenen In de baby, dreumes en verticale groep vragen wij de ouders om overschoenen aan te doen als zij het lokaal betreden. Alle pedagogisch medewerkers lopen ook op schoenen die zij alleen binnen dragen. Hierdoor blijft de vloer veel schoner en kunnen de kinderen zonder problemen over de grond kruipen. De kinderen dragen altijd sloffen. Bij de ukken en de peutergroep is er voor gekozen om geen overschoenen door de ouders te laten aandoen. Ook het feit dat deze leeftijdsgroep niet zoveel meer over de grond kruipt leidde tot het besluit alleen bij slecht weer sloffen binnen te dragen. Doormiddel van een briefje kunnen ouders zien of er wel of geen sloffen aan moeten. Handschoenen We gebruiken handschoenen binnen de organisatie bij diarree, overgeven, ernstig bloedverlies, poep in onderbroek e.d. We hebben ervoor gekozen dit niet bij iedere luierwisseling te doen, omdat we dit te afstandelijk vinden aandoen naar de kinderen en ouders toe en dit niet noodzakelijk is omdat er andere hygiënische maatregelen worden genomen. Legionella: Door middel van een beheersplan heeft de locatiemanager de verantwoordelijkheid om de maatregelen te treffen met betrekking tot de legionella. In ons geval is dat het maandelijks controleren van de brandhaspels. De kinderen mogen dus niet met dit water spelen bij warme dagen. Daarnaast moet drie maandelijks de temperatuur van het water worden gemeten dat in de boilers zit. Luchten: Elke morgen bij aanvang van het werk worden de ramen van de slaapzalen/lokalen (indien mogelijk) opengezet. Elke avond nadat het laatste kind geslapen heeft de ramen ook openzetten. Dit in verband met aanvoer verse lucht. Indien airco aanwezig is kan hier ook gebruik van worden gemaakt. Airco instellen op 19 graden Celsius. Wanneer de kinderen gaan slapen dient de airco te worden uitgezet.

4 b hygiëne plan 4 van 27 VOEDSELVEILIGHEIDSSYSTEEM: Het werken met een voedselveiligheidssysteem houdt onder andere in dat alle disciplines die zich met voedingsverzorging bezighouden op enig moment de plicht hebben registraties bij te houden, waarmee kan worden aangetoond dat men veilig voedsel verstrekt. De algemeen directeur is bevoegd om de leveranciers van de organisatie te selecteren en te contracteren. Dat houdt in dat zij ook de beslissing neemt of het contract van een leverancier bij herhaalde wanprestatie wordt opgezegd. De locatiemanager van de vestigingen zijn eindverantwoordelijk voor de registraties. Zij kunnen bepaalde taken uit zetten onder de pedagogisch medewerkers. Elke vestiging heeft twee speciaal voor dit onderwerp opgeleide mensen die belast zijn met de controle van de voeding die door derde wordt aangeleverd. Hieronder staat de aanwezige registratie en de functie die daarvoor verantwoordelijk is. Wekelijksregistratieformulier: Pedagogisch medewerkers: speciaal opgeleid voor deze taak Maandregistratieformulier: Locatiemanager Registratieformulier schoonmaak Pedagogisch medewerkers voor zaken in de groepen, Locatiemanager voor algemene ruimten Registratie afwijking constatering: Locatiemanager, Algemeen directeur is bevoegd contracten met leveranciers op te zeggen. Naast deze registraties zijn er werkinstructies voor de verschillende functies. De werkinstructies zijn: 1. Handen wassen tijdens het bereiden van maaltijden 2. Hygiënische werkwijze 3. Persoonlijke hygiëne van de medewerkers 4. Persoonlijke veiligheid van de medewerkers 5. Meten van temperaturen 6. Controleren van de thermometer 7. (Voor)bereiden broodmaaltijd 8. Afruimen/afwassen 9. Afval verwijderen 10. Bewaren :diepvries, gekoeld, houdbaar, ongekoeld 11. Boodschappen doen 12. Klaarmaken van babyvoeding 13. Meebrengen van babyvoeding 14. Reinigen van de spenen en flessen 15. Schoonmaken in kinderdagverblijven 16. Serveren 17. Stroomstoring diepvries 18. Stroomstoring koelkast 19. Opruimen 20. Persoonlijke hygiëne kinderen

5 b hygiëne plan 5 van 27 DEELPROCESSEN Voor het kinderdagverblijf zijn de volgende deelprocessen van toepassing: 1. Bestellen/inkopen van grondstoffen en maaltijdcomponenten 2. Ontvangst van grondstoffen en maaltijdcomponenten Producttemperaturen: bij voorkeur 4 ten hoogste 7 C, ten hoogste 15 C, ten minste 75 C 3. Opslag van grondstoffen en maaltijdcomponenten Producttemperaturen: bij voorkeur 4 ten hoogste 7 C, ten hoogste 18 C 4. Bereiden van koude componenten voor de maaltijden en tussentijdse verstrekkingen. Kerntemperatuur 75 C, koude gerechten ten hoogste 1\2 uur buiten de koeling of aansluitend serveren. 5. Serveren en afruimen van de maaltijden en tussentijdse verstrekkingen. Producttemperaturen: ten minste 60 C, koude maaltijdcomponenten ten hoogste 2 uur buiten de koeling 6. Afwassen 7. Afval verwijderen 8. Reinigen van de keuken Hierna volgt het beheersplan van onze organisatie.

6 b hygiëne plan 6 van 27 Beheersplan kinderdagverblijf: Processtap Beheerspunten Wijze van beheren Frequentie van registreren bestellen Betrouwbare Afspraken op schrift Bij afwijking leveranciers vastgelegd Zelf inkopen doen Kwaliteit bederfelijke grondstoffen of maaltijdcomponenten Temperatuur gekoelde grondstoffen of maaltijdcomponenten tijdens transport Vastgelegd in afspraken Koeltas gebruiken, temperatuur meten bij aankomst in kinderdagverblijf Geen registratie 1x per week de temperatuur van enkele producten registreren Norm - Werkt met branchehygiëneco de of haccp plan - Schone winkel - Versheid - Houdbaarheidster mijn - Verpakking gaaf Ten hoogste 7 C of de op de verpakking aangegeven temperatuur Actie bij afwijking Contact opnemen met de leverancier en eventueel een andere leverancier nemen. Producten niet accepteren. Bij zelf inkopen doen, artikel niet nemen De grondstoffen of maaltijdcomponeten in 2 uur opmaken of vernietigen. Ontvangst van leveranciers Temperatuur diepgevroren grondstoffen of maaltijdcomponenten Temperatuur gekoelde grondstoffen of maaltijdcomponenten Koeltas gebruiken, temperatuur meten aan de buitenkant bij aankomst. Temperatuur meten 1x per week de temperatuur van enkele producten registreren 1x per week de temperatuur van enkele producten registreren Ten hoogste 18 C, 15 C is tijdelijk toegestaan Ten hoogste 7 C of de op de verpakking aangegeven temperatuur De grondstoffen of maaltijdcomponenten als gekoelde producten behandelen en binnen 3 dagen opmaken De grondstoffen of maaltijdcomponenten niet accepteren. Temperatuur diepgevroren grondstoffen of maaltijdcomponenten Temperatuur meten aan de buitenkant van de verpakking Ten hoogste 18 C, 15 C is tijdelijk toegestaan De grondstoffen of maaltijdcomponenten niet accepteren

7 b hygiëne plan 7 van 27 Beheersplan kinderdagverblijf: Processtap Beheerspunten Wijze van beheren Frequentie van registreren opslag Temperatuur Elke dag aflezen van 1x per maand gekoelde grondstoffen de registreren of koelkastthermometer maaltijdcomponenten Norm - Ten hoogste 7 C of de op de verpakking aangegeven temperatuur Actie bij afwijking Temperatuur van enkele producten op diverse plaatsen in de koelkast meten als die boven 7 C is koelkast kouder afstellen en de producten vernietigen. Temperatuur diepgevroren grondstoffen of maaltijdcomponenten bewaarduur Elke dag aflezen van de diepvriesthermometer Handhaven van de tht en de tgt door hanteren van first-in first-out. Zelf dateren van ongedateerde bederfelijke grondstoffen en maaltijdcomponenten 1x per maand registreren 1x per maand controleren en registreren Ten hoogste -18 C Tht of tgt of eigen datering Als de temperatuur boven -18 C is de vriezer kouder afstellen. Temperatuur van enkele producten aan de buitenkant meten. Als die boven - 18 C is gekomen de producten behandelen als gekoelde producten en binnen 3 dagen opmaken. Producten met verlopen datum vernietigen

8 b hygiëne plan 8 van 27 Beheersplan kinderdagverblijf: Processtap Beheerspunten Wijze van beheren Frequentie van registreren voorbereiden voorbereiden Ontdooien van diepvriesprodukten Schoonmaken/ wassen/snijden van fruit Ontdooien van brood: s morgens in de broodtrommel Indien nodig kort in magnetron Goed wassen Snijden met een schoon mes Gescheiden houden van bereide maaltijdcomponenten Norm Actie bij afwijking geen - Zie beheerswijze Materiaal goed reinigen met sop en drogen met schone doek geen Zie beheerswijze Zonder zichtbare verontreiniging zoals zand Opnieuw wassen Beheersplan kinderdagverblijf: Processtap Beheerspunten Wijze van beheren Frequentie van registreren bereiden Temperatuur koude maaltijden (broodmaaltijden) Samenstelling dieetgerechten Na bereiden onmiddellijk terugzetten in de koelkast of direct serveren Het nauwkeurig volgen van het dieetvoorschrift 1x per maand registreren van de tijd Norm - Ten hoogste 30 minuten buiten de koeling dieetvoorschrift Actie bij afwijking Als de maaltijdcomponenten langer dan 30 minuten buiten de koeling zijn geweest moeten ze binnen 2 uur zijn geconsumeerd of vernietigd. serveren Tijdsduur tussen bereiden en serveren Aansluitend aan bereiden serveren geen Zie wijze van beheersen

9 b hygiëne plan 9 van 27 Beheersplan kinderdagverblijf: Processtap Beheerspunten Wijze van beheren Frequentie van registreren afwassen Handmatig: dosering Volgens geen wasmiddel gebruiksaanwijzing op de verpakking Norm Schoon waswater Actie bij afwijking Water alsnog verversen handmatig Visuele inspectie tijdens het afwassen Schoon vaatwerk opruimen Gescheiden houden van vuile vaat Met schone handen Afval verwerken Tijdstip verzamelen en Afval verzamelen en transporten afval verwijderen op moment dat er geen handelingen met voedsel meer plaats vinden reinigen Moment van schoonmaken Het tijdstip zodanig kiezen dat er geen besmetting met voedsel kan optreden Temperatuur voor reinigen Dosering reinigingsmiddel drogen Gebruiksaanwijzing van de leverancier opvolgen Drogen met schone doeken geen geen geen geen geen Zie wijze van beheersen Schoon waswater Gebruiksaanwijzi ng van de leverancier droog Vaatwerk opnieuw afwassen Indien voedsel besmet is door afval(verwijdering) het voedsel vernietigen Onmiddellijk het bereidingsproces of het reinigen stoppen. Voedsel waarvan kan worden aangenomen dat het besmet is geraakt, vernietigen Nieuw water nemen Opnieuw droog maken

10 b hygiëne plan 10 van 27 Het beheersplan is uiteengezet in werkinstructies die hierna volgen. Werkinstructies: 1. Handen wassen - Was de handen met water en zeep: - Gebruik stromend water - Was de gehele hand: - de rug van de hand, - tussen de vingers, - de duim van de muis - de vingertoppen. - Spoel de handen al wrijvend af onder stromend water - Droog de handen goed af met een schone doek Er moet op de volgende momenten handen worden gewassen: voor - het aanraken en bereiden van voedsel - het eten of het helpen bij eten - wondverzorging na - hoesten, niezen en snuiten - toiletgebruik - het verschonen van een kind - het afvegen van billen van een kind - contact met lichaamsvochten zoals speeksel, snot, braaksel, ontlasting, wondvocht of bloed - buiten spelen - contact met vuile was of de afvalbak - schoonmaakwerkzaamheden - roken

11 b hygiëne plan 11 van Hygiënische werkwijze - Houd schoon en vuil materiaal strikt gescheiden. - Houd nog niet schoongemaakte en gewassen producten gescheiden van reeds schoongemaakte en gewassen producten. - Houd rauw en bereid voedsel strikt gescheiden. - Gebruik tijdens het bereiden en serveren altijd schoon materiaal. Als bestek valt, schone pakken. - Haal producten kort voor gebruik (bewerken) uit de koelkast. Zet ze na gebruik (bewerken) zo snel mogelijk afgedekt in de koelkast terug. - Dien het eten op in schoon materiaal met schoon bestek - Houd het aanrecht schoon en droog. - Spoel de vaatdoek na gebruik altijd uit met heet water en hang hem te drogen. - Neem in elk geval 2x per dag een schone vaatdoek. - Zet geen producten op de grond. - Ruim gemorst voedsel direct op en gooi het weg. - Houd ongedierte uit de keuken. 3. Persoonlijke hygiëne Uiterlijk - Zorg voor korte, schone en liefst ongelakte nagels. - Bind lang haar bij voorkeur bij elkaar. - Borstel of kam geen haren in de keuken. - Baard en snor dienen kort geknipt te zijn. Handen - Handen grondig wassen met water en zeep en drogen aan een schone handdoek. - Voordat men met voedsel gaat werken. - Na een bezoek aan het toilet. - Na niezen of snuiten van de neus. - Na het reinigen van vuil materiaal - Na contact met de vaatdoek of ander vuil textiel - Na contact met huisdieren - Na contact met de afvalbak - Na het roken: tevens ook adem verfrissen - Voor het eten. Gewoontes - Niet roken tijdens het (voor)bereiden van voedsel. - Voedsel zo weinig mogelijk met de handen aanpakken. - Niet in de haren of aan de baard wrijven. Wondjes en ziektes - Niet-geïnfecteerde wondjes aan de handen afdekken met waterafstotende pleister. - In geval van diarree, geïnfecteerde wondjes aan de handen, huidinfectie of eczeem op de handen dit altijd aan de locatiemanager melden. Deze overlegt dan met de (bedrijfs)arts in of er in de voedselbereiding mag worden gewerkt.

12 b hygiëne plan 12 van Persoonlijke veiligheid in de keuken Apparatuur en omgeving - Gebruik elektrische apparatuur die het Kema keurmerk heeft. - Zorg dat de keukenvloer goed schoon en droog is; dit voorkomt uitglijden. Werkwijzen - Zorg voor een juiste werkindeling. Dit voorkomt gehaast werken, waardoor ongelukken kunnen ontstaan. - Maak voor het openmaken van blikken de deksel schoon en draai hem er helemaal af. - Berg scherpe keukenmessen in een lade. 5. Meten van temperaturen van producten en gerechten Benodigdheden - registratieformulier voedselthermometer - desinfectiedoekjes of een flesje alcohol. Meten van gekoelde producten: - Meet altijd direct na ontvangst, verhitten, bereiden, serveren. - Desinfecteer de voeler van de thermometer met een alcohol 70 % doekje of uit flesje met keukenrol/wc papier. - Plaats de voeler in de kern van het te meten product (maak geen contact met metalen bak e.d.) - Bij grote verpakkingen zoals bijvoorbeeld een pak melk, kan één pak worden geopend en de naald van bovenaf worden ingestoken. Maak een dergelijk product binnen 2 dagen op. - Bij verpakte gekoelde, gepasteuriseerde maaltijden kan de naald tussen twee verpakkingen worden ingelegd. - Noteer de temperatuur als de thermometer stabiel blijft. - Wijkt de temperatuur af van de norm, herhaal de meting dan nogmaals en noteer: - de afwijkende temperatuur - de acties die u onderneemt - waarschuw de eindverantwoordelijke - Reinig de voeler van de thermometer en desinfecteer vervolgens de voeler met een alcohol 70% doekje of uit flesje met keukenrol/wc papier. Meten van diepgevroren producten: - Meet altijd direct na ontvangst, uit de vriezer halen. - Desinfecteer de voeler van de thermometer met een alcohol 70 % doekje of uit flesje met keukenrol/wc papier. Leg de voeler tussen twee te meten producten. of - Plaats de voeler in de kern van het te meten product (geldt voor o.a. consumptie-ijs) - Noteer de temperatuur als de thermometer stabiel blijft. - Wijkt de temperatuur af van de norm, herhaal de meting dan nogmaals en noteer: - de afwijkende temperatuur - de acties die u onderneemt - waarschuw de eindverantwoordelijke - Reinig de voeler van de thermometer en desinfecteer vervolgens de voeler met een alcohol 70% doekje of uit flesje met keukenrol/wc papier.

13 b hygiëne plan 13 van 27 - Alcoholdoekjes 70% of uit flesje met keukenrol/wc papier. Koop verpakkingen alcoholdoekjes die per stuk zijn verpakt om uitdrogen te voorkomen. Als de doekjes niet meer goed nat aanvoelen, ze niet meer gebruiken. Om een desinfecterende werking te hebben, moet de alcoholoplossing 70% zijn. Doekjes die al (enigszins) zijn uitgedroogd hebben niet meer het juiste alcoholpercentage. De doekjes zijn eventueel bij de groothandel of anders via de apotheek te bestellen. Ook kan alcohol uit flesje worden gebruikt met keukenrol/wc papier.. 6. Controleren van de thermometer Controleer twee keer per jaar alle thermometers die u in gebruik heeft. Leg vast wanneer dit moet gebeuren. Bij DDB worden de thermometers opgestuurd naar om geijkt te worden. Zodoende hoeft de onderstaande procedure niet te worden uitgevoerd. Benodigdheden - registratieformulier - alle in gebruik zijnde voedselthermometers - desinfectiedoekjes of alcohol uit een flesje met keukenrol/wc papier. - pan met kokend water - smeltend ijs Werkwijze - Laat de waterkoker met water goed doorkoken. - Check één voor één of de display van de thermometer 100 ºC aangeeft. - Hou de voeler van de thermometer niet op de bodem van de pan. - Noteer de bevinding op het registratieformulier (controle van de thermometer). - Herhaal de meting in een bak met smeltend ijs. - De temperatuur moet 0 ºC zijn. - Noteer de bevinding op het registratieformulier. - Indien u meer dan 1 ºC afwijking meet dan moet de thermometer opnieuw afgesteld (gekalibreerd) worden. - Neem hiervoor contact op met de leverancier van de thermometers. - Indien u gedurende het jaar het vermoeden heeft dat uw thermometer afwijkt, voer dan bovenstaande procedure uit. 7. (Voor)bereiden broodmaaltijd - Bereid de maaltijd zo, dat het bereiden klaar is vlak voordat de kinderen aan tafel gaan. Beginnen om 11.15, echter nooit voor Eten dat op de grond is gevallen weggooien Vleesbeleg/kaas - Broodmaaltijd wordt aan tafel bereidt. - Zet het vleesbeleg en de kaas op tafel op het moment dat je met de bereiding begint. - Pak eerst de vleeswaren die al open zijn. - Controleer op de datum van het vleeswaren of deze nog gebruikt mag worden. - Maak de oudste vleeswaren het eerst op. - Zet zoveel vleesbeleg en kaas op tafel als er gebruikt zal worden. Het kan beter een keer worden aangevuld, dan dat het erg lang op tafel staat. - Laat het hartige beleg liever niet langer dan een ½ uur op tafel staan.

14 b hygiëne plan 14 van 27 - Mocht er nog wat over zijn, doe het terug in de bewaardoos en leg het voor in de koelkast, zodat dit beleg de volgende dag het eerste wordt opgemaakt. - Noteer de datum waarop je de vleeswaren/kaas opent op de verpakking. Salades en koude snacks - Hiervoor gelden dezelfde regels als voor vleesbeleg en kaas. - Rauwkost en kant -en klare salades die 2 uur buiten de koeling zijn geweest weggooien. Melk- en melkproducten - Schenk de melk pas in als de kinderen hun boterham aan het eten zijn en zet het pak meteen weer in de koelkast. - Melk en melkproducten die buiten de koeling zijn geweest, van een datum voorzien en de volgende dag opmaken. Brood - Bewaren in een broodtrommel - Beschimmeld brood helemaal weggooien. - Als het brood niet gedateerd is, dan zelf de datum op de verpakking zetten. - Is de hoeveelheid brood voor meer dan 1 dag, dan kan deze in de diepvries worden bewaard. - Probeer gepast brood te ontdooien, brood dat over is de volgende dag opmaken. Brood uit de broodtrommel voor het weekend weggooien. Flessen/potten - Gebruik geen beschadigde flessen of potten. - Doe de dop op de fles of pot wanneer ze bewaard moet worden. - Kijk op de verpakking waar de geopende fles/pot bewaard moet worden. - Houd flessen/potten goed schoon. Zoet beleg - Bewaar zoet beleg in de keukenkast. - Lees op de verpakking of het product na openen koel bewaard moet worden. - Bij jam, honing, pasta en dergelijke, een lepel gebruiken. Niet met het tafelmes in de potten. Met de lepel wordt het zoet uit de pot geschept en vervolgens het zoet met een mes op de boterham smeren Afruimen/afwassen Afruimen - zorg dat het aanrecht vrij is van voeding alvorens je de vaat erbij zet. Voedingswaren mogen niet tussen de vuile vaat liggen. - Scheid bij het afruimen etensresten van ander afval. Afwassen met de hand - Ontkliek de vaat. - Was af met warm sop en een schone borstel. Deze borstel 1x per maand vervangen. Het staat aangegeven op je jaarkalender. - Droog af met schone, droge theedoeken en doe deze na gebruik in de 60º C was. - Houd de schone vaat gescheiden van de vuile vaat.

15 b hygiëne plan 15 van 27 - Ruim de schone vaat op. - Was ook afwasborstels en vaatdoekjes uit en hang ze te drogen. Doe vaatdoekjes aan het einde van de dag in de 60º C was. 9. Afval verwijderen - Gooi afval direct weg. Zorg dat voeding en afval nooit bij elkaar ligt. - Scheid papier en glas afval. Glas moet aan het einde van de dag naar de daarvoor bestemde bak worden gebracht. Karton wordt meteen in het washok geplaatst. We hebben er nog niet voor gekozen om het groenafval te scheiden. We hebben schillen van het fruit en broodresten. Het verzamelen van dit afval geeft voor ons meer hygiënische nadelen ( ongedierte, stank e.d.) dan de voordelen. Het afval wordt bewaard in afvalbakken met afsluitbare deksels. Deze bakken worden wekelijks met warm sop schoongemaakt. Daarna afgedroogd met een schone droge doek. Dit staat op je schoonmaaklijst aangegeven. - Was de handen na het weggooien van afval. 10. Bewaren/opslag - Lees op de verpakking bij twijfel over de bewaartemperatuur bij welke temperatuur het product moet worden opgeslagen. - Sommige producten hoeven pas na openen gekoeld te worden bewaard, dit staat op de verpakking aangegeven Ongekoelde opslag - Bewaar lang houdbare producten droog, donker en op een niet te warme plaats (ongeveer 20º C). - In pindaproducten, noten, maïsproducten, boekweit, granen en specerijen kan bij een hoge vochtigheidsgraad schimmelgroei optreden, bewaar ze daarom droog en niet te warm (ongeveer 20º C). - Zet de producten met de kortste houdbaarheidstermijn vooraan, zodat ze het eerst worden gebruikt. - Zet producten waar geen houdbaarheidsdatum op staat achter aan, zodat de oude producten het eerst worden gebruikt. (First In First Out = FIFO). - Zorg ervoor dat de voorraad niet te groot is, zodat er geen of nauwelijks producten kunnen voorkomen met een verlopen houdbaarheidsdatum - Gooi producten die de T.H.T. datum hebben overschreden weg. - Sluit geopende verpakkingen goed af. - Brood in de broodtrommels bewaren 10.2 Gekoelde opslag, temperatuur maximaal 7º C, of kouder als er verpakkingen zijn waarop een lagere bewaartemperatuur staat. - Zorg dat er een goed afleesbare koelkastthermometer in de koelkast is. - Lees elke dag de temperatuur van de koelkastmeter, staat op je schoonmaaklijst. Zet de temperatuur op deze lijst. Als deze afwijkt, meld je dit meteen bij de locatiemanager. - Smeerkaas wat open is, moet worden bewaard met het plastic dekseltje.

16 b hygiëne plan 16 van 27 Locatiemanager: - Als de temperatuur boven de 7º C is, ga dan als volgt te werk: - Stel de koelkast kouder af, de thermostaatknop op een hoger cijfer zetten - Meet met de voedselthermometer de temperatuur van enkele producten in de koelkast. Als de temperatuur boven de 7º C is gekomen, moeten deze producten worden weggegooid. Registreer deze handeling. - Meet ook als de koelkasttemperatuur goed is 1x per maand enkele producten en registreer de temperatuur. De resultaten kun je opschrijven op het hiervoor bestemde formulier. De actie staat op je jaarkalender. Wijze van bewaren - Dek of sluit alle producten goed af. Melkpakken dus dicht doen en vleeswaren en kaas in de hiervoor bestemde dozen. - Zet producten waar geen houdbaarheidsdatum op staat achter aan, zodat de oude producten het eerst worden gebruikt. (First In First Out = FIFO). - Gooi producten die de T.H.T. datum hebben overschreden weg. - Gooi producten die de T.G.T. datum hebben overschreden weg. - Zet nooit dampende gerechten in de koelkast, koel deze eerst af. - Bewaar de volgende producten altijd koel: - boter/margarine/halvarine - eieren: doe een beschadigd ei weg. - fruit: zacht fruit in de groente la, gekookt fruit (appelmoes, stoofpeertjes) maximaal 3 dagen in de koelkast. - kaas: goed afgesloten in koelkastdoos of huishoudfolie. Gooi beschimmelde kaas weg. - kookresten: goed afgekoeld en gedateerd maximaal 1 dag bewaren. - melk(producten): sluit de verpakking na gebruik. Eén uur buiten de koelkast bewaren verkort de houdbaarheid met 1 dag. Gesteriliseerde melk na openen in de koelkast bewaren. Melk(producten) na verstrijken T.H.T. datum weggooien. - bewaar zelf bereide nagerechten in een plastic of glazen schaal, afgedekt in de koelkast maximaal 1 dag. - sauzen als slasaus, ketchup, mayonaise en dergelijke na openen in de koelkast bewaren. Ze mogen na openen 3 maanden worden bewaard. Rode sauzen kunnen na openen 9 maanden worden bewaard. - sondevoeding: na openen binnen 8 uur opmaken. - alle vleeswaren moeten in de koelkast bewaard worden. Voor vleeswaren die op tafel hebben gestaan zie instructie (voor)bereiden broodmaaltijd). - gesneden vleeswaren bederven sneller dan vleeswaren "aan het stuk". Bewaar gesneden vleeswaren niet langer dan 2 dagen. - vacuümverpakte vleeswaren ook in de koelkast bewaren, tenzij de fabrikant iets anders aangeeft. De versheid van producten is vooral in het geding bij de bereiding van voedingsmiddelen uit versproducten of van flessenvoeding in kindercentra en bij de van huis meegebrachte etenswaren. Omdat deze producten bij aankomst in de DDB al veel micro-organismen bevatten is sprake van een aanmerkelijk kortere houdbaarheid. Dit vereist het noteren van de interne verbruiksdatum (IVD) na de ontvangst, de bereiding of het ontdooien van producten. Worden verpakte producten aangebroken, dan verkort dit de houdbaarheid en gelden de THT- en TGT-datum niet meer. Ook bij het aanbreken van verpakte producten is daarom het noteren van de IVD vereist.

17 b hygiëne plan 17 van De diepvries opslag, temperatuur -18º C Locatiemanager - Zorg dat er een diepvriesthermometer in de diepvriezer is. - Lees de temperatuur af bij het in de vriezer zijn. - Als de temperatuur boven de -15º C is, ga dan als volgt te werk: - Stel de vriezer kouder af, de thermostaatknop op een hoger cijfer zetten - Meet met de voedselthermometer de temperatuur van enkele producten aan de buitenkant. Als de temperatuur meer dan -15º C is gekomen, de producten als gekoelde producten behandelen. Ze zijn nog 3 dagen in de koeling houdbaar. - Het meten van de producten aan de buitenkant kan, door de naald van de voedselthermometer tussen enkele producten te leggen. Meet ook als de temperatuur goed is 1x per maand enkele producten en registreer de temperatuur. Wijze van bewaren. - Verpakkingen moeten goed gesloten zijn. - Kant-en-klare producten bewaren tot de aangegeven T.H.T.- datum, daarna weggooien. Zet op producten die je zelf invriest de datum en bewaar deze zelf ingevroren producten maximaal 3 maanden. - Berg nieuwe producten achteraan of onderaan op. - Hanteer het FIFO-principe, dus gebruik datgene wat er het langst in ligt het eerst. - Spullen die ontdooid zijn, nooit weer opnieuw invriezen 11. Boodschappen doen/inkoop/ontvangst Inkoop en transport - Is de winkel schoon en netjes - Kijk altijd goed naar de houdbaarheidsdatum (T.H.T. of T.G.T.) op de verpakking. T.H.T. betekent Ten minste Houdbaar Tot. Na de aangegeven datum mag het product niet meer worden verkocht. T.G.T. betekent Te Gebruiken Tot. Het product mag na die datum niet meer worden gebruikt. - Koop producten waarvan de T.H.T. en de T.G.T. datum zo ver mogelijk weg liggen. - Let op gave en schone verpakking. - Blikken mogen niet zijn gedeukt en bol staan. - Vacuümverpakkingen moeten ook vacuüm zijn. - Koop niet te grote hoeveelheden in, zodat de producten op zijn voordat de houdbaarheidstermijn is verstreken. - Dagverse producten zoals groente, fruit, vlees en vis moeten er bij aankoop fris uitzien. - De slager, melkboer, bakker, groenteboer en supermarkt moeten voldoen aan een hygiënecode. Dit betekent dat zij: - Vlees, vis, zuivelproducten en gewassen en gesneden groente ook bij ten hoogste 7º C moeten bewaren en afleveren. - Diepvriesproducten bij ten hoogste -18º C moeten bewaren en afleveren bij ten hoogste -15º C. - Koop boodschappen die koel en/of diepgevroren moeten worden bewaard altijd het laatst. - Gebruik om de `koelketen' niet te onderbreken bij het boodschappen doen een diepvries bewaartas of koeltas. Doe hierin een koelelement en plaats de dagverse producten in de diepvries bewaartas of koeltas.

18 b hygiëne plan 18 van 27 - Onderbreek de `koelketen' zo kort mogelijk. Ga snel naar huis en berg de dagverse en diepvriesproducten zo snel mogelijk op in de koelkast en diepvriezer. Ontvangst bij bezorging - Controleer de temperatuur van de koude gerechten en van grondstoffen als deze aangeleverd worden door een cateringorganisatie of de centrale keuken: - Koude producten moeten een temperatuur hebben van ten hoogste 7º C of de temperatuur die op de verpakking is aangegeven - Maak duidelijke afspraken omtrent temperatuur en tijdstip van bezorgen. Als de temperatuur niet goed is moeten de producten worden teruggeven. 12. Klaar maken van babyvoeding. - Was de handen van te voren goed met water en zeep, droog ze af met een schone handdoek of met een eenmalige handdoek (papier). - Raak de speen zo min mogelijk aan - Lees de gebruiksaanwijzing op de verpakking en volg deze zorgvuldig op. Zet de openingsdatum op het blik/pak, zodat je weet of de houdbaarheidsdatum in verlopen. De voedingen zijn maximaal 4 weken houdbaar als ze zijn geopend. - Maak de voeding klaar op een schoon werkvlak, altijd in de keuken, nooit op aankleedgedeelte. - Het water hoeft niet gekookt te worden. - Controleer op je pols of de temperatuur goed is. Lichaamstemperatuur, dus je voelt geen warmte en geen kou. - Flesvoeding mag maar een uur van te voren worden klaargemaakt., bewaren bij ten hoogste 4º C. Tijdens het voeden mag de voeding die bij het kind thuis is klaargemaakt ten hoogste 1 uur buiten de koeling blijven, inclusief het voeden. - De voeding die op het kinderdagverblijf is klaargemaakt, mag zolang buiten de koeling blijven als de fabrikant op de verpakking aangeeft. - Flessen niet in de deur bewaren, hier kan de temperatuur hoger liggen. - Ieder kind heeft eigen fles, voorzien van naam, zowel de fles als de ring Bewaren en verwarmen van afgekolfde moedermelk. Bewaar moedermelk in de koelkast ten hoogste 4º C en niet langer dan 2 dagen. Verwarm afgekolfde moedermelk nooit in de magnetron, maar in de flessenwarmer. Er gaat dan een deel van de beschermende stoffen in de moedermelk verloren. Flessenwarmer nooit gebruiken voor het bewaren of op temperatuur houden van de voeding, maar uitsluitend voor het opwarmen van kant-en-klare babyvoeding of moedermelk. De flessenwarmer moet na ieder gebruik worden geleegd, gereinigd en gedroogd. Is dat niet het geval, dan geen flessenwarmer gebruiken of nog beter : een droge flessenwarmer gebruiken. Restanten moedermelk niet nogmaals opwarmen maar weggooien. Klaarmaken en bewaren van fruithapjes/fruit. Fruithapjes kunnen indien gewenst 1x per dag worden gemaakt. - Dek het schoongemaakte en eventueel gesneden of geprakte fruit goed af of bewaar het in een goed sluitende koelkastdoos. - Haal er ongeveer 15 minuten voor gebruik zoveel uit als nodig is en bewaar de rest weer koel. - Bewaar het schoongemaakte en eventueel gesneden of geprakte fruit niet langer dan één dag.

19 b hygiëne plan 19 van 27 - Schoongemaakt fruit kan snel verkleuren. Dit kan geen kwaad. - Fruit voor de grote kinderen klaarmaken en terugzetten in de koelkast totdat er geserveerd wordt. Liever niet langer van tevoren dan 1 uur. - Overgebleven fruithap mag maximaal 8 maanden ingevroren worden. 13. Adviezen ten aanzien van het meebrengen voeding door ouders Voor ouders die eigen voeding meenemen is er een brief met instructies. Deze moet je meegeven aan de ouders. 14. Reinigen van de babyfles. - Maak de flessen na iedere voeding goed huishoudelijk schoon en berg ze op in de koelkast. - Flessen en spenen gaan 1 keer per dag in de vaatwasser voor een grondige reiniging. - Flesje die zijn gebruikt voor melk, vruchtensap of water kunnen in de vaat worden gereinigd. Spenen: Deze worden dagelijks in de vaatwasser gereinigd voor dreumes en baby s en moeten door de ouders worden vervangen op aanvraag van de pedagogisch medewerkers. 15. Schoonmaak/onderhoud - Reinig de keuken altijd na het bereiden van een maaltijd. - Reinig werkoppervlakken die in contact zijn geweest met rauw vlees en gevogelte, rauwe vis en rauwe groente altijd na gebruik - Raadpleeg dagelijks het schoonmaakschema, voor de schoonmaakwerkzaamheden in het jaar moet de jaarkalender gebruikt worden. Schoonmaakmethode - Begin altijd met het grove vuil weg te halen. - Laat aangekoekt vuil eerst inweken. - Maak daarna goed schoon met sop (reinigingsmiddel en water van C). - Spoel na met schoon water, of met een doek die in schoon water is uitgeknepen. - Droog na met een schone, droge doek. - Gebruik voor het schoonmaken een schone vaatdoek en doe deze na het schoonmaken in de 60º C was. - Gebruik dweilen en borstels van kunststof die alleen in de keuken en niet in toiletten en badkamers worden gebruikt. - Het materiaal waarmee wordt schoongemaakt moet na gebruik goed worden gereinigd en op een aparte plaats worden gedroogd en bewaard. Inrichting en materialen aanrecht - Maak het aanrecht droog en schoon na elk gebruik afvoer - Maak het afvoerputje na gebruik schoon. - Laat een verstopte afvoer direct ontstoppen.

20 b hygiëne plan 20 van 27 - Gooi geen olie, chemicaliën en medicijnen door de afvoer. blikopener - Maak ook de blikopener na gebruik schoon met sop en droog na met een schone, droge doek. broodtrommel - Wekelijks reinigen met sop en naspoelen met heet water. Nadrogen met een schone theedoek. diepvriezer - Eenmaal per drie maanden ontdooien. Reinigen met sop. Naspoelen met een in schoon water uitgeknepen werkdoek. Drogen met een schone droge doek. doeken - Twee keer per dag de doeken (vaatdoeken, theedoeken en handdoeken) verschonen. Handdoeken niet gebruiken om vuile handen aan af te vegen. - Doeken ophangen aan haakjes of op rekken. - Verschillende (hand)doeken gebruiken voor aanrecht, afwas, handen enzovoort. - Voor het sanitair worden vaatdoeken gebruikt. Voor de handen worden de keukendoeken gebruikt en voor de afwas de theedoeken. - Vuile doeken uit de keuken verwijderen. dweil - Gebruik een dweil - Na gebruik in de 60º C was elektrische apparatuur. Volgens gebruiksaanwijzing. fles en spenen voor babyvoeding Dagelijks in de vaatwasser. Bij slijtage vervanging aan de ouders vragen handgrepen - Dagelijks handgrepen van kastjes, deuren en kranen schoonmaken met sop. kast - Maak planken en wanden schoon als ze zichtbaar zijn vervuild. Als ze niet zichtbaar vervuild zijn maak ze dan 1x in de maand schoon. koelkast - De koelkast als hij niet zichtbaar is vervuild 1 maal per 2 weken schoonmaken met sop en naspoelen met in schoon water uitgeknepen doek en drogen met een schone, droge theedoek. Als de koelkast zichtbaar is vervuild, maak hem dan eerder schoon. koffie- en theezetapparatuur. - Dagelijks oppervlakkig reinigen. - Maandelijks ontkalken. oven - Na gebruik bij zichtbare vervuiling reinigen met sop en indien nodig met een ovenreiniger. Droog na met een schone, droge doek.. verlichting

21 b hygiëne plan 21 van 27 - Eenmaal per half jaar de kappen schoonmaken. verwarmingsapparatuur - Maak verwarmingsapparatuur (fornuis, magnetronoven) goed schoon met sop en droog na met een schone, droge doek. vloeren - reinigen met sop en met een schone dweil volgens schoonmaakschema wanden - Achter kranen en boven het fornuis wekelijks reinigen met sop en drogen met een schone, droge doek. 16. Serveren/opdienen - Zorg dat het voedsel klaar ligt kort voor het opdienen. Niet voor brood klaarmaken bij lunch. Bij boterhammen tussendoor: maken en serveren. - Eten dat op de grond is gevallen weggooien. - Haal koude gerechten een ½ uur voor het opdienen uit de koeling. Koude gerechten die 2 uur buiten de koeling zijn geweest en die niet zijn opgegeten, weggooien. Zie de instructie Ongekoeld bewaren. - Serveer met schoon materiaal. - Opdienen op schone tafels - Kies voor gaaf serviesgoed dat is aangepast aan de porties. - De kinderen moeten voor het eten de handen te wassen. Zo mogelijk gebeurt dit bij de wasbak of anders door middel van spuugdoeken. 1 spuugdoeken per kind. Ongekoeld bewaren en presenteren van koude maaltijdcomponenten Grondstoffen voor maaltijdcomponenten die niet worden verhit en koude maaltijdcomponenten zelf mogen tijdens bewerken maximaal 30 minuten buiten de koeling zijn. In die 30 minuten mag de temperatuur van de grondstoffen of de maaltijdcomponenten zelf oplopen tot de omgevingstemperatuur. 17. Stroomstoring - Houd de diepvries zoveel mogelijk gesloten. De temperatuur blijft dan nog lang behouden. - Meet als de stroomstoring voorbij is de temperatuur van enkele producten zoals dat in de meetinstructie is vermeld. - Behandel producten die boven de -15º C zijn gekomen als gekoelde producten. Ze zijn nog 3 dagen in de koeling houdbaar. 18. Stroomstoring koelkast. Als overdag stroomuitval plaats vindt als volgt handelen. - Producten met een temperatuur van ten hoogste 10º C die voor consumptie niet meer worden verhit, moeten dezelfde dag worden geconsumeerd of vernietigd worden. - Producten met een temperatuur van ten hoogste 10º C die voor consumptie nog worden verhit, moeten uiterlijk de volgende dag worden geconsumeerd of vernietigd worden. - Producten met een temperatuur boven 10º C die voor consumptie niet meer worden verhit, moeten binnen 2 uur worden geconsumeerd of vernietigd worden.

22 b hygiëne plan 22 van 27 - Producten met een temperatuur boven 10º C die voor consumptie nog worden verhit, moeten uiterlijk dezelfde dag worden geconsumeerd of vernietigd worden. Als s nachts stroomuitval plaats vindt producten met een temperatuur boven 10º C vernietigen. 19. Opruimen: Ruim je spullen meteen op als je het niet meer nodig hebt, zo voorkom je rommel Leg spullen op een vaste plaats, zodat iedereen alles kan vinden en op de goede plek kan opruimen. Ook het speelgoed staat op een vaste plek. Dit is aangegeven door tekst uit de lettermachine. Op deze manier kunnen de kinderen meehelpen opruimen en kunnen invallers ook hun weg vinden. Zorg dat deze teksten erop blijven staan. Ruim het lokaal elke keer op voor een vaste activiteit zoals bijvoorbeeld het eten. De gezamenlijke ruimten worden ook door de groep pedagogisch medewerkers schoongemaakt als er huishoudelijke hulp aanwezig is doet zij deze ruimtes, bij haar afwezigheid treedt het schema weer in werking. Loop niet aan rommel voorbij als je wat in de gang ziet liggen, maar raap het op Was je eigen afwas af en verzamel de bekers weer in het personeelsruimte Kijk ook eens naar het buitenterrein en meld aan je locatiemanager als er iets is. 20. Persoonlijke hygiëne van de kinderen: Verzorging: Luiers verschonen: de luiers worden door het kinderdagverblijf verzorgd en liggen in het magazijn op maat gesorteerd. In je eigen kastjes leg je een voorraad aan. Controleer aan het einde van de dag je voorraad en vul aan, zodat jij of je collega de volgende dag niet mis grijpt. Er zijn twee standaard luierronde: en Hier worden alle kinderen verschoond. Dit wordt op de presentielijst aangetekend met naam en wel ontlasting(rondje met schuine streep) of geen ontlasting / plas ( kruisje). Op deze manier kan er informatie aan de ouder worden gegeven over de ontlasting. Als er klachten zijn over het verschonen kan ook worden gekeken wie er verantwoordelijk is. Op deze manier kun je ook geen kinderen overslaan. Leg al je spullen van tevoren klaar Veeg de ergste poep eerst weg met papier, dan met billendoekje schoonmaken Laat het kind nooit alleen achter op de commode, als je iets vergeten bent, haal het kind eraf en pak het. Je kunt ook je hand op de buik leggen en het dan pakken. Als een kind uitslag heeft smeer het dan in met Sudo crème met een papieren doekje, let goed op of het kind dit wel mag. Sommige kinderen hebben eigen zalf bij zich. Na het verschonen wordt het aankleedkussen schoon gemaakt met allesreiniger. Na elke poepbroek moet je je handen met zeep wassen. Kleding verschonen: De vuile kleren gaan in het mandje of in een tas met naam aan de kapstok. Kleren worden verschoont als er ontlasting aan zit ( ook al is dit een klein beetje) Als een kind veel gespuugd of gekwijld heeft, krijgt het schonen kleren aan. Als een kind in zijn/haar broek heeft geplast of heeft gemorst, wordt het verschoond. Overige verzorging: wij vinden het heel belangrijk dat kinderen schoon eruit zien en zeker zo naar huis gaan. Er wordt goed op snottebellen gelet, ook weer extra als ouders komen. Neem altijd w.c.-rol en washandjes mee naar buiten in de noodtas.

23 b hygiëne plan 23 van 27 Overzicht gebruikte producten: Naam product gebruik Waar voor te gebruiken Veiligheidsinstructies schoonmaakproducten Glas en interieurreiniging 1 doseringsdop in 1 emmer Keuken, interieur Zie veiligheidskaart water Sanitairreiniger 1 doseringsdop in 1 emmer sanitair Zie veiligheidskaart water Vloerzeep 1 doseringsdop in 1 emmer vloeren Zie veiligheidskaart water cif Onverdund aanbrengen op het schoon te maken voorwerp of op een vochtige doek. Vuil verwijderen. Afnemen en naspoelen. gootsteen Buiten bereik van kinderen bewaren. Bij aanraking met de ogen onmiddellijk met overvloedig water afspoelen afwasmiddel 4 á 5 theelepeltjes voor 5 liter water. afwas Buiten bereik van kinderen bewaren. Bij aanraking met de ogen onmiddellijk met overvloedig water afspoelen. glassex Met de rode on/off knop kunt u het pistool naar keuze aan of uitzetten. Gebruik op alle afwasbare oppervlakken zoals Tvbeeldbuizen, ramen, spiegels, formica, aanrecht, tegels etc. Spuit glassex op een afstand van cm op het schoon te maken oppervlak. Afnemen met keukenpapier of met droge doek. Ramen tussendoor Buiten bereik van kinderen houden. Niet inslikken en contact met de ogen vermijden. Niet gebruiken op geboende of gelakte meubelen. Niet gebruiken op oppervlakken waarvoor een ander schoonmaakadvies geldt. Aangepast door de instelling op datum: Feb 2015

24 b hygiëne plan 24 van 27 Glas en interieurreiniging Reinigt en desinfecteert in één handeling. Geschikt voor alle oppervlakken. Nauwkeurige dosering met speciale doseerknop. 1.Sluitdop verwijderen.2. Doseerdop aanbrengen.3. Scharnierdeksel openen.4. Kantelen boven emmer. Voeg 20 ml aan 2 liter water toe. Inwerktijd: 5 minuten. Mengen in hiervoor bestemde kan. Opspuiten met hiervoor bestemde plantenspuit. Hierop staat aangegeven wat erin zit. Ontsmetten commode bij kinderen met diarree. Toegestaan is uitsluitend het gebruik ter bestrijding van bacteriën en gisten. Veroorzaakt brandwonden, sterk irriterend voor de ogen. Schadelijk bij opname door de mond. Buiten bereik van kinderen bewaren. Verwijderd houden van eet- en drinkwaren. Niet eten, drinken of roken tijdens gebruik. Bij aanraking met de ogen onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en deskundig medisch advies inwinnen. Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel water. Verontreinigde kleding onmiddellijk uittrekken. Draag geschikte handschoenen en een beschermingsmiddel. Handzeep met pompje Breng 1 ml aan ( in één keer drukken) in de palm van de hand. Voeg water toe en verdeel het over de handen. Goed afspelen. Herhaal dit voor het beste resultaat. Handzeep in machine Niet in contact laten komen met mond en ogen. Gebeurt dit wel, dan grondig spoelen met schoon water. Alcoholdoekjes of flesje alcohol 70% met papier azijn Doekje eruit halen. Als de doekjes droog aanvoelen weggooien Scheutje in waterkoker, koffiezetapparaat Schoonmaken thermometers ontkalken apparaten

25 b hygiëne plan 25 van 27 Wc reiniger Reingt krachtig en hygiënisch wc-potten, gootstenen, wastafels, afvoerputjes etc. Naspoelen met water. Vermijd contact met kleding, tapijten en meubelstoffen. Niet gebruiken op linoleum en aluminium. 1x in de week wc reinigen Irriterend voor huid en ogen. Buiten bereik van kinderen houden. Bij aanraking met de ogen onmiddellijk met overvloedig water uitspoelen en arts raadplegen. Bij inslikken direct arts waarschuwen en verpakking of etiket tonen. Niet in combinatie met andere producten gebruiken. Handzeep in pompje Handzeep op de toilet toiletverfrisser Drukken op verstuiver Wc verfrissen Houder onder druk. Beschermen tegen de zon en niet blootstellen aan een hogere temperatuur dan 50 graden celsius. Ook na gebruik niet doorboren of verbranden. Niet spuiten in de richting van een vlam of gloeiend voorwerp. Verwijderd houden van ontstekingsbronnen. Niet roken. Buiten bereik van kinderen houden. waspoeder interieurreiniger Dosering afscheppen en in wasmachine doen 1 tot 5 druppels op één liter water. wassen Ramen zemen

26 b hygiëne plan 26 van 27 Overige middelen wasbenzine terpetine Verdunnen van verf, reinigen van kwasten, verwijderen van vetvlekken op linoleum en parket. Licht ontvlambaar. Schadelijk, kan longschade veroorzaken na verslikken. Buiten bereik van kinderen houden. Niet roken. Aanraking met de huid vermijden.. In geval van inslikken een arts raadplegen en verpakking of etiket tonen. Niet braken opwekken Kan longschade veroorzaken bij inslikken. Buiten bereik van kinderen houden. Niet eten of drinken tijdens gebruik. Braken niet opwekken bij inslikken, maar arts waarschuwen en verpakking of het etiket tonen. luizen spul 2,5 ml per 1 liter water. Tegen luizen Buiten bereik van kinderen bewaren. Verwijderd houden van eten en drinken. Niet eten, drinken of roken tijdens gebruik. Spuitnevel niet inademen. Vermijd contact met ogen en huid. Na aanraking onmiddellijk met overvloedig water afspoelen. Sterk irriterend voor de ogen. Ontvlambaar. ammonia Reinigen en ontvetten van ruiten, spiegels en tegels etc.!00 ml ammonia aan 1 liter water toevoegen. Bijtend product. Buiten bereik van kinderen bewaren. Bij inwendig gebruik direkt een arts waarschuwen. Nooit gelijk met andere reinigingsmiddelen gebruiken. Bij inslikken niet braken opwekken.