Roze agenda Groningen

Transcriptie

1 Roze agenda Groningen Vormgeving van LHBT-beleid in de gemeente Groningen

2 Foto op titelpagina: Martinitoren, 2014 NU.nl Deze beleidsnotitie is in opdracht van Gemeente Groningen opgesteld door COC Groningen & Drenthe

3 Voorwoord Groningen, oktober 2015 De helft van alle jongeren die lesbisch, homo, bi of transgender (LHBT) zijn, hebben suïcidegedachten en doen tot vijf keer vaker een poging tot zelfdoding in vergelijking met hun leeftijdsgenoten. Statische gegevens waar een wereld aan zorgen, angsten en twijfels schuil gaat. Ook in Groningen. Recent onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau (Wel trouwen, niet zoenen, 2015) zegt daarnaast dat een derde van de Nederlandse bevolking het aanstootgevend vindt wanneer twee mannen elkaar in het openbaar zoenen of hand in hand lopen. Als het gaat over discriminatie en geweldsincidenten waarbij seksuele geaardheid of genderidentiteit een rol spelen, dan laten landelijke cijfers een feitelijke stijging zien van het aantal meldingen dat wordt gedaan. En meer dan een derde van alle transgenders voelen zich onveilig en hebben te maken met negatieve reacties. Deze voorbeelden maken duidelijk dat emancipatie nooit af is en voortdurend onderhouden moet worden. Gelukkig onderschrijft het Ministerie van OCW het belang van LHBT-emancipatie. Zo heeft de gemeente Groningen, net als 40 andere steden in Nederland, voor de jaren de zogenaamde Regenbooggelden toegezegd gekregen. De Roze Agenda die voor u ligt vormt het plan voor de besteding van deze gelden. Voor het uitvoeren van dit lokale LHBT-beleid kiest de gemeente Groningen voor samenwerking met COC Groningen & Drenthe (hierna: COC). En daar zijn we blij mee! Met inmiddels ruim zestig vrijwilligers maken we ons bij het COC sterk voor de emancipatie en acceptatie van de LHBT-gemeenschap in de provincies Groningen en Drenthe. Met de gemeente Assen hebben we vergelijkbare samenwerkingsafspraken gemaakt, zodat we in onze regio de krachten kunnen bundelen en flinke slagen kunnen maken. De Roze Agenda bevat thema s en acties die het COC de komende jaren gaat uitvoeren in en mét de gemeente Groningen. We hopen u op verschillende momenten tegen te komen, omdat we allemaal een aandeel hebben in het werken aan een tolerante en veilige samenleving. Met hartelijke groet, Kris van der Veen Voorzitter COC Groningen & Drenthe

4 Waarom een roze agenda? Groningen timmert al jaren aan de weg als het gaat om acceptatie en integratie van LHBT ers. In 2009 werd Groningen één van de eerste koplopergemeenten, waardoor subsidie beschikbaar kwam van het ministerie van OCW voor LHBTemancipatiebeleid. Met dit geld zijn mooie, zinvolle dingen gedaan, met veel verschillende samenwerkingspartners: van het project Echte Liefde met het Alfacollege, een avond over transgenderisme met Studium Generale, een symposium voor en over roze ouderen met Roze 50+ tot een toneelvoorstelling voor kinderen in het Prinsentheater met Bij Vrijdag. En er werd gewerkt aan zichtbaarheid via evenementen als de Roze Zaterdag in 2011 en sinds datzelfde jaar de Regenboogweek: de tweede week van oktober die Groningen roze doet kleuren en waar de meerwaarde van diversiteit getoond en gevierd wordt. November 2014 ondertekende Groningen samen met 40 andere steden en het Ministerie van OCW een convenant dat gemeenten tot en met 2017 opnieuw voorziet van budget om te werken aan de acceptatie en integratie van LHBT ers. Om de krachten te bundelen is ervoor gekozen om in Groningen en Drenthe samen op te trekken met de gemeente Assen, die ook het convenant ondertekende, en COC Groningen & Drenthe: dé belangenvereniging voor LHBT ers. De Roze Agenda presenteert de plannen hiervoor. Aan de hand van tien thema s worden acties voor de komende jaren beschreven 1. Naast voortzetting van de ingezette koers op het gebied van zichtbaarheid (zoals de Regenboogweek), weerbaarheid (onderwijs en projecten voor jongeren en ouderen) en acceptatie (zoals informatievoorziening over transgenderisme) wordt komende jaren gewerkt aan het verankeren van deze koers in bestaand beleid. Het Convenant in het kort: waarvoor heeft Groningen getekend? Regenboogsteden hebben de volgende ambities: De sociale acceptatie van homoseksualiteit en transgenders neemt toe onder de gehele bevolking, met name onder jongeren, ouderen en in kringen waar dat nog taboe is. De aanpak van vooroordelen, discriminatie, intimidatie en geweld tegen LHBTpersonen werpt vruchten af. LHBT ers weten zich gesteund en voelen zich veilig(er) en weerbaar(der) in het sociale domein, op school, op straat, in de sport, op het werk, in de zorg en in hun eigen sociale kring. 1 Deze agenda is tot stand gekomen op basis van gesprekken met jongerenwerk (Jimmy s en MJD), Discriminatiemeldpunt Groningen, politie, transgenderorganisaties, Roze 50+ en gemeente Groningen.

5 Uit het Convenant Regenboogsteden : Regenboogsteden zetten zich de komende periode samen met het de minister van OCW in om de veiligheid, weerbaarheid en sociale acceptatie van LHBT-inwoners verder te bevorderen. Aan het convenant valt op dat de LHBT-gemeenschap wel de groep is waarover het beleid handelt, maar het is daarmee niet (uitsluitend) de groep waarop het beleid zich richt. Het is immers niet de LHBT-gemeenschap die LHBT ers discrimineert. Sociale acceptatie moet plaatsvinden in de gehele samenleving. En de acties en thema s in deze Roze Agenda zijn hierop gericht 2. 2 Het COC werkt samen met verschillende organisaties in Groningen om dit beleid vorm te geven: Discriminatiemeldpunt Groningen, Jimmy s, de GGD, politie, transgenderorganisaties, Roze 50+, Movisie en uiteraard gemeente Groningen.

6 LHBT-emancipatie : Om welke thema s gaat het? In overleg met de gemeente heeft het COC de volgende thema s vastgesteld. 1. Jongeren en jeugdwelzijn 2. Onderwijs 3. Zichtbaarheid 4. Veiligheid 5. Transgenders 6. Ouderen 7. Niet-westerse gemeenschappen 8. Religie 9. Sport 10. Gemeentebeleid Thema 1: Jongeren en jeugdwelzijn Veel jongeren voel zich eenzaam, worden gepest, hebben psychische problemen of voelen zich niet begrepen, gehoord of gezien. En LHBT-jongeren hebben daar vaker mee te maken dan hun leeftijdsgenoten. En die cijfers liegen er niet om: zo worden LHBT-jongeren vier keer zo vaak gepest dan hun heteroseksuele klasgenoten 3, denken zij veel vaker na over zelfdoding en homojongeren doen tot vijf keer vaker een suïcidepoging dan heterojongeren 4. Kortom: alle reden om ons te blijven inzetten voor het welzijn van onze jeugd. Het COC wil hiervoor samenwerken met professionals die met jongeren werken: van jongerenwerkers en de vrijwilligers van Jimmy s tot leerkrachten en zorgcoördinatoren in het onderwijs. Door hen de kennis en vaardigheden te leren om seksuele diversiteit en genderdiversiteit in hun werk bespreekbaar en zichtbaar te maken, werken zij mede aan acceptatie onder jongeren. Uit recent onderzoek 5 blijkt dat bijna de helft van alle professionals die met jongeren werken niet signaleren en (h)erkennen wanneer LHBT-jongeren worstelen met hun gevoelens. En professionals in de jeugdzorg vinden het bespreekbaar maken van seksualiteit en seksuele diversiteit nog steeds een lastig onderwerp en geven aan behoefte te hebben aan training en voorlichting. 3 Tooms, B. Homoacceptatie jongeren hoger, maar homo s merken het nog niet. Artikel in NRC dd SCP, 2010 Steeds gewoner, nooit gewoon. 5 Het gaat niet over seks. Onderzoek naar seksuele diversiteit in de jeugdhulpverlening, Movisie 2014

7 Training Jongerenwerkers Jongeren staan toleranter tegenover lesbiennes, homo- en biseksuelen en transgenders wanneer deze onderwerpen worden besproken op plekken zoals de school, de jongerensoos of de sportclub. Dat vraagt een specifieke deskundigheid, want het is net zo hard nodig om aan alle jongeren te laten weten dat iedereen er mag zijn en dat niet iedere jongere zich thuis voelt bij gender-conform gedrag (nog los van je geaardheid). De vrijwilligers van het COC worden hierin geschoold door Movisie om vervolgens zelf trainingen te kunnen verzorgen aan beroepskrachten die werken met jongeren. Het COC wil met de trainingen aansluiten bij de ontwikkeling van de wijkteams (hierna: WIJ-teams), waar werkers de oren en ogen van de straten van Groningen zijn. Met het aanbod van trainingen en voorlichtingen maken de vrijwilligers van het COC werkers kundig om problemen zoals discriminatie, eenzaamheid of pesten te signaleren onder LHBT ers en te weten hoe ze kunnen handelen. Op die manier hoopt het COC enerzijds vroegtijdig in te kunnen grijpen en anderzijds te werken aan sociale acceptatie. Het COC wil hierbij zo goed mogelijk aansluiten bij de dagelijkse praktijk. De gemeente kan aansluiting bij de WIJ-teams faciliteren door deze training op te nemen in het opleidingstraject van de WIJ-team-medewerkers. The Box The Box is de jongerenafdeling van het COC met een eigen naam en vormgeving om zo meer aan te sluiten bij de belevingswereld van jongeren. Vanaf de zomer 2015 organiseert The Box maandelijkse meetings voor LHBT-jongeren in samenwerking met Jimmy s 6. Dit zijn begeleide bijeenkomsten waar in een veilige setting jongeren samenkomen voor een luisterend oor, steun en om vragen te stellen. Ervaren begeleiders van het COC en vrijwilligers zorgen voor structuur en speciale thema s, zoals coming out en verliefdheid. Met de publieksacties van The Box, om de meetings bekend te maken, zorgt The Box ook voor zichtbaarheid van seksuele diversiteit en genderdiversiteit op allerlei plekken waar jongeren samenkomen. Met The Box levert het COC een bijdrage aan een veilige omgeving voor LHBTjongeren in Groningen om jezelf te kunnen zijn. Opleiding: vergroten van kennis en kunde In de opleiding van hulpverleners en jongerenwerkers wordt weinig tot geen aandacht besteed aan seksuele diversiteit en genderdiversiteit. Het COC gaat hierover in gesprek met Groningse onderwijsinstituten, zoals de opleiding 6 Er worden meetings voor twee leeftijdsgroepen opgezet: jaar en jaar.

8 Maatschappelijk Werk en Dienstverlening aan de Hanzehogeschool en Sociaal Agogisch Werk aan het Noorderpoort College. Thema 2: Onderwijs De school is een sociaal onveilige plek voor veel LHBT-kinderen en jongeren. Hun welzijn en sociale veiligheid worden belet door (uitingen van) homofobie, transfobie en daarnaast de bijbehorende gendernormativiteit die in de jongerencultuur heerst 7. Slechts 5% van 12 tot 16-jarige scholieren van het voorgezet onderwijs denkt dat homoseksuele jongeren het op school tegen iedereen zouden kunnen zeggen dat ze homoseksueel zijn 8. Dat maakt het noodzakelijk om te werken aan veilige plekken binnen het onderwijs en daarvoor werkt het COC de komende jaren aan de volgende ontwikkelingen. Doorgaan met het geven van voorlichting op voortgezet onderwijs Het COC is actief op tien scholen in de stad Groningen en (nabije) omgeving met voorlichtingen. We verzorgen daarmee met een team van getrainde vrijwilligers op aanvraag van de school een interactieve les over seksuele diversiteit en genderdiversiteit. Nog niet alle scholen voldoen aan de wettelijke verplichting om voorlichting over seksuele diversiteit aan leerlingen te verzorgen, ondanks inspanningen van het COC om hen te bereiken en te verleiden het gesprek daarover aan te gaan. En dat is een zorgelijke constatering. In overleg met de gemeente zal worden bekeken welke inspanningen de gemeente zou kunnen ondernemen om ervoor te zorgen dat alle scholen in Groningen en omstreken voorlichtingen afnemen. Daarnaast zal het COC met onder meer Sense Noord en Discriminatie Meldputn Groningen blijvend onderzoeken hoe zij in het Groninger onderwijs het gesprek over seksuele diversiteit en genderidentiteit aan te gaan. Voorlichtingsactiviteiten uitbreiden naar andere schooltypen: basisscholen Het COC heeft haar voorlichtingsactiviteiten uitgebreid naar het basisonderwijs. Het creëren van begrip en acceptatie van minderheden zoals LHBT ers kan niet jong genoeg starten. Hiervoor zijn landelijk al enkele methoden en instrumenten ontwikkeld. Schoolleiders worden door het COC uitgenodigd om mee te praten over hoe seksuele diversiteit bespreekbaar gemaakt kan worden binnen (de oudere klassen van) het basisonderwijs. Het COC biedt hier onder meer gastlessen voor aan, het verstrekken van informatie en het verzorgen van een training aan het docententeam. Ook wordt gezocht naar laagdrempelige manieren zoals het vertonen van een theatervoorstelling met een nagesprek. 7 Sociale veiligheid in en rond scholen, ITS december Wel trouwen, niet zoenen, SCP 2015

9 Voorlichtingsactiviteiten uitbreiden naar professionals in het onderwijs Een voorlichting van het COC duurt ongeveer anderhalf uur. Ongetwijfeld zal de voorlichting een langere impact hebben dan deze anderhalf uur, omdat er over zal worden nagepraat en gedacht, ook door docenten. Het COC bepleit dat er naast een eenmalige voorlichting aan de klas ook op andere, vaak positieve, manieren gewerkt zou moeten aan een klimaat waar LHBT-leerlingen zich veilig voelen. En een school die (door kan verwijzen naar) een plek biedt waar zij terecht kunnen met vragen. In gesprek met het onderwijs zal het COC aldoor het aanbod doen mee te denken over al deze mogelijkheden. Betrek leerlingen en docenten zelf: opzetten van GSA s Een Gay Straight Alliance (GSA) is een groep leerlingen en docenten die willen dat hun school veilig is voor iedereen: homo, hetero, lesbo, bi, transgender, of in dubio. Het is een landelijk project van COC Nederland, dat praktische tips geeft over het oprichten van een GSA op je eigen school en lespakketten aanbiedt. Een GSA organiseert activiteiten die deze veiligheid verhogen. Het COC benadert leerlingen en scholen actief om deze - vaak positieve methode - bij hen onder de aandacht te brengen en te helpen opzetten. Speciale aandacht voor MBO scholen: project van Jimmy s en het COC Onder (V)MBO scholieren wordt homoseksualiteit minder geaccepteerd. Minder scholieren geven aan dat ze het niet erg zouden vinden als een vriend of vriendin aangeeft LHBT te zijn en minder scholieren denken dat een LHBT er op school zichzelf kan zijn. Jimmy s heeft in samenwerking met het COC een project opgezet om hier iets aan te doen, getiteld Proud To Be. Hier worden thema s als seksuele diversiteit, vooroordelen en opkomen voor jezelf besproken. Alle MBO-scholen in Groningen zullen vanaf schooljaar deze lesmethode opnemen in hun curriculum. 3. Zichtbaarheid Cultuur: Filmcyclus in Groninger Forum Cultuur, zoals film, theater, muziek en tentoonstellingen, zijn een goede manier om seksuele diversiteit en genderidentiteit onder een breed publiek zichtbaar te maken. Acceptatie van LHBT ers is immers geen zaak van enkel LHBT ers, maar van alle Groningers. Bekend maakt bemind. Het COC zoekt waar mogelijk aansluiting met de cultuursector en houdt landelijke initiatieven in de gaten. Een van de initiatieven is de samenwerking met het Groninger Forum die vanaf de zomer 2015 leidt tot een cyclus waarbij eens in de twee maanden een film met een LHBT-thema wordt vertoond. De films worden voorafgegaan door een inleiding of lezing; of afgesloten met een nagesprek.

10 Regenboogweek Ook in 2015 en de daaropvolgende jaren wordt in Groningen de Regenboogweek (of vierdaagse) georganiseerd, waar alle LHBT-gerelateerde organisaties in Groningen bij betrokken zijn. In de Regenboogweek vinden uiteenlopende activiteiten plaats, van sportief tot cultureel en van lezingen tot uitgaan. Activiteiten in deze week richten zich op alle Groningers. In het verleden organiseerde het COC onder meer symposia, thema-avonden voor het onderwijs en een middag met theater en nagesprek voor (beroepskrachten die werken met) kinderen. Citymarketing Het uitdragen van de boodschap dat iedereen welkom zijn is Groningen, ongeacht seksuele geaardheid of genderidentiteit, rijkt verder dan de stad en haar inwoners. Het kan ook een positieve invloed hebben op het toerisme of buitenlandse studenten. Een mooi voorbeeld van citymarketing is de boot van LHBTstudentenvereniging Ganymedes die meevoer tijdens de jaarlijkse Canal Pride in Amsterdam. Voor het eerst voer er een Groningse boot door de Amsterdamse grachten op deze feestelijke dag. Dit werd onder meer opgepikt door de live uitzending van Avro/Tros. Een mooi begin van een traditie, waarbij in komende jaren de gemeente Groningen zich volgens het COC duidelijker zou kunnen laten zien. Ook grote organisaties en bedrijven die voor Groningen en omgeving een belangrijke werkgever zijn, en geassocieerd worden met de stad, kunnen hun steentje bijdragen aan een toleranter klimaat. Jaarlijks worden op 11 oktober, Nationale Coming Out Dag, allerlei bedrijven en organisaties gevraagd om de regenboogvlag uit te hangen. In het verleden steunden onder meer het UMCG, de gemeente, KPN, het UWV en de politie deze actie. Opvallend volgens het COC is dat de Rijksuniversiteit en de Hanzehogeschool dit tot nu toe nog niet hebben gedaan. Een gemiste kans, want het is vaak ongekend hoe positief op deze uitingen wordt gereageerd, via sociale media, likes en enthousiaste comments als Trots om te wonen in een stad waar dit kan!. 4. Veiligheid Groningen moet een veilige stad zijn voor alle inwoners. Geweld gericht tegen lesbiennes, homo- en biseksuelen en transgenders komen in Nederland en in Groningen helaas nog steeds voor. Het zorgt er echter niet voor dat LHBT ers makkelijk de stap zetten richting de politie om aangifte te doen of om hen in een vroeg stadium te vragen om hulp en advies. Landelijk onderzoek toont namelijk aan dat de aangiftebereidheid van LHBT ers gering is en veel lager ligt dan de aangiftebereidheid onder niet-lhbt ers. Netwerk Roze in Blauw Het Ministerie van Justitie heeft van LHBT-gerelateerd geweld een prioriteit gemaakt. Het ministerie bepleit dat in alle politieregio s wordt gewerkt aan Roze in Blauw. Roze

11 in Blauw is een netwerk dat de belangen van homo's, lesbiennes, biseksuelen en transgenders binnen en buiten de politie behartigt. De leden van Roze in Blauw, politiemedewerkers die zich hiervoor aanmelden, staan klaar voor mensen die melding willen doen van discriminatie, belediging, mishandeling of diefstal vanwege hun geaardheid. Ze bieden een luisterend oor, kunnen doorverwijzen of bemiddelen bij het doen van aangifte. Roze in Blauw wil de drempel om aangiftes en meldingen te doen verlagen. Het COC voert gesprekken met de politie en de gemeente om ook in het noorden een Roze in Blauw netwerk op de kaart te zetten. Volgens het COC is dit van groot belang om drempels weg te nemen die op dit moment nog verhinderen dat LHBT ers contact opnemen met de politie voor vroegtijdig ingrijpen en aangifte. 5. Transgenders Als het gaat over emancipatie en sociale acceptatie dan valt de doelgroep transgenders in het bijzonder op. Zij worden vaker geconfronteerd met moeilijkheden en problemen zoals psychische problemen, eenzaamheid en arbeidsongeschiktheid. 9 Hun welzijn en welbevinden is kwetsbaar. Daarom werkt het COC samen met transgenderorganisaties als Transgender Groep Groningen, Genderhome en Transvisie. Het is volgens het COC van belang dat er veilig plekken zijn waar zij samen kunnen komen, dat zij professionals tegenkomen die hen erkennen en onbevooroordeeld met hen in gesprek gaan. En daarnaast dat zij weinig tot geen belemmeringen tegenkomen als het gaat om huisvesting, onderwijs en werk. Het COC wil hier een aantal stappen inzetten samen met de genoemde organisaties, maar ook met de gemeente die hierin als werkgever voorop zou kunnen lopen. Verklaring van Dordrecht Door Transgender Netwerk Nederland (TNN) is een verklaring opgesteld waarmee werkgevers zich uitspreken over het feit dat ook transgenders bij hen welkom zijn. De verklaring bestaat uit tien punten die voor transgenders belangrijk zijn, waaronder het ontwikkelen van passende opleidings- en bewustmakingsprogramma s om discriminatie tegen te gaan. En het ondersteunen van transgenders in hun transitie-periode. 10 Het COC wil deze verklaring aangrijpen als een eerste mogelijkheid om bij Groningse werkgevers het onderwerp onder de aandacht te brengen. 9 De helft van de transgenders heeft psychische problemen, waarvan 14% (zeer) ernstig; twee derde van de transgenders is eenzaam, een kwart zelfs in (zeer) sterke mate. Ongeveer tweederde van de transgenders heeft betaald werk (SCP, 2013). 10 Zie en- werk/declaration- of- dordrecht/ voor de volledige verklaring.

12 6. Ouderen Een andere kwetsbare doelgroep zijn oudere lesbiennes, homo- en biseksuelen en transgenders. Zij kampen vaker met eenzaamheid en depressies dan hun leeftijdsgenoten. Een deel van deze ouderen koos jaren geleden voor een eigen leefstijl dat vaak inhield dat banden met familieden zijn verbroken. En omdat zij vaker dan anderen geen kinderen en kleinkinderen hebben, is het sociaal netwerk van deze groep brozer 11. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat ouderen, 70-plussers, vaker een negatieve houding ten opzichte van homoseksualiteit hebben dan andere bevolkingsgroepen 12. In verpleeghuizen en in de thuiszorg komt discriminatie en onbegrip dan ook nog vaak en veel voor. Training aan WIJ-teams Vergelijkbaar met de jongerenwerkers wil het COC ook ouderenwerkers trainen om het gesprek over seksuele diversiteit en genderidentiteit aan te gaan. Dit is van belang om discriminatie en geweld te kunnen signaleren, maar ook om ervoor te zorgen dat zij die te maken hebben met eenzaamheid of depressie kunnen worden geholpen. Door training aan de WIJ-teams kunnen zij hun signaalfunctie beter invullen en doorverwijzen naar relevante instanties zoals het COC en Roze 50+. Zowel binnen het COC als binnen Roze 50+ worden mensen getraind (door Movisie) om dit te verzorgen. De gemeente kan ervoor zorgen dat de WIJ-teams allemaal een dergelijke training krijgen. Ontmoeting: Roze Salon Eens per maand organiseert het COC in Groningen de Roze Salon: een bijeenkomst voor ouderen vanaf 50 jaar. Hier worden activiteiten georganiseerd: van samen een kop koffie of thee drinken en een paasbrunch tot een bingo, picknick in het Noorderplantsoen of bezoeken van een theatervoorstelling. Training aan werknemers in de zorg Evenals voor de opleidingen tot sociaal werker (genoemd onder het thema Jongeren en jeugdwelzijn), geldt ook voor werknemers in de zorg dat er weinig aandacht is voor seksuele diversiteit. Het COC legt contact met verpleeghuizen om hierover in gesprek te gaan. Een andere mogelijke ingang is het opnemen van een training in zorgopleidingen. 7. Doelgroepen Asielzoekers 11 Bron: website Roze 50+, geraadpleegd juli Wel trouwen, niet zoenen, SCP 2015.

13 In de COA s in de provincie Groningen verblijven LHBT-asielzoekers die zijn gevlucht vanwege hun seksuele oriëntatie of genderidentiteit, waarvoor ze in hun land van herkomst onder meer vervolgd kunnen worden of zelfs ter dood veroordeeld. Aangekomen in Nederland komt angst om open te zijn tegen autoriteiten veel voor. Daarnaast komt discriminatie in de asielzoekerscentra helaas erg veel voor. Dit leidt tot sociaal isolement, angstgevoelens, depressie of erger. Het COC spant zich in om LHBT-asielzoekers bij te staan door met hen in gesprek te gaan, door veilige plekken te organiseren waar mensen hun verhaal kunnen delen en steun kunnen vinden. Het COC is daarnaast met de COA s in Groningen en Drenthe in gesprek om de situatie van LHBT ers te bespreken. Dit leidt tot bekendheid met het COC waardoor men LHBT ers kan wijzen op de activiteiten van het COC, en hopelijk ook tot het bieden van trainingen en voorlichting om de bewustmaking onder COA-medewerkers te verbeteren. Bi-culturele LHBT ers Bi-culturele LHBT ers vormen een diverse en vrij onzichtbare groep. Ze zitten soms flink klem, omdat ze een minderheid binnen een minderheid vormen. De sociale acceptatie van homoseksualiteit gaat vaak moeizaam binnen de eigen groep en zij voelen zich vaak niet altijd thuis in het algemene en bestaande aanbod voor LHBT ers. Ze kunnen te maken krijgen met verschillende vormen van weerstand en zijn kwetsbaar op uiteenlopende levensgebieden. Deze groep is bij het COC momenteel niet (goed) in zicht. De doelgroep weet elkaar, vooral in grote steden in de Randstad en via internet, gelukkig steeds beter te vinden. In de loop van 2016 wordt bekeken wat de behoefte in Groningen is, wat het COC kan doen om deze doelgroep in het vizier te krijgen. Het COC wil samenwerken met andere organisaties in Groningen, zoals vanuit het Platform Zelforganisaties en good practices elders in Nederland. LHBT ers met een beperking Het COC organiseert al jaren ontmoetingsmiddagen voor LHBT ers met verstandelijke beperkingen. Hier kan deze groep LHBT ers in ontspannen en veilige sfeer bij elkaar zijn en is er naast ontspanning aandacht voor thema s als pestgedrag, veiligheid en seksualiteit. Deze aanpak wordt de komende jaren voortgezet. Ook voor dit thema (net als Ouderen) geldt dat het COC via training aan werknemers in de zorg of in zorgopleidingen, de aandacht voor seksuele diversiteit wil vergroten. 8. Geloof Hoewel de meeste gelovigen homoseksualiteit accepteren, neemt deze acceptatie af als het concreter wordt en ligt zij aanzienlijk lager bij orthodoxe protestanten en

14 moslims 13. Een religieuze opvoeding is één van de risicofactoren voor suïcidaal gedrag onder homojongeren 14. Kennisuitwisseling, zichtbaarheid en voorlichting De werkgroep Geloof en Levensbeschouwing van het COC brengt in kaart wat er in Groningen en Drenthe speelt op het gebied van christelijk geloof en seksuele diversiteit, en legt contacten met kerken en christelijke organisaties. Er is een aantal christelijke organisaties actief op dit gebied, maar desondanks blijft er behoefte aan voorlichting, kennisuitwisseling en meer activiteiten. Dit wil het COC faciliteren. Ook werkt de werkgroep aan het vergroten van de zichtbaarheid van christelijke homo s. Op termijn zal de werkgroep haar werkzaamheden uitbreiden naar andere religies. 9. Sport Net als in de samenleving als geheel is homoseksualiteit aardig geaccepteerd binnen Nederlandse sportverenigingen. Echter: deelname aan teamsporten ligt onder homomannen veel lager (16%) dan onder heteroseksuele mannen (35%). Ook zegt één op de tien jonge mannelijke sporters moeite te hebben met een homoseksuele medesporter. Opmerkingen en grappen over homo s zijn veel gehoord in de sport, zo geven zes op de tien mannelijke teamsporters aan dat dit in hun team voorkomt. Treed in overleg en werkt samen De aandacht voor deze problematiek is de laatste jaren toegenomen, via onder meer coming-out verhalen van bekende sporters en landelijke initiatieven van COC Nederland en de KNVB. Daaruit blijkt dat het taboe op sommige plekken wordt doorbroken. In Groningen staat dit onderwerp nog in de kinderschoenen. Het COC sluit graag aan bij landelijke initiatieven en hoopt dat LHBT ers in de Groningse sport zich vrij en veilig voelen zichzelf te kunnen zijn, zonder geconfronteerd te worden met discriminatie of uitsluiting. Het COC zet de deuren open voor sportverenigingen om met hen hierover in gesprek te gaan en ziet een mooie rol weggelegd voor professionele clubs als FC Groningen en GasTerra Flames. Deze contacten worden momenteel gelegd en het COC wordt hierin door de landelijke afdeling van advies voorzien. 10. Gemeentebeleid Een stad is een Regenboogstad wanneer de gemeente dit zelf ook uitdraagt, aldus het Ministerie van OCW. In verschillende regenboogsteden in Nederland wordt het 13 De acceptatie van homoseksualiteit door etnische en religieuze groepen in Nederland. SCP, december Steeds gewoner, nooit gewoon Acceptatie van homoseksualiteit in Nederland. SCP, juni 2010.

15 interne beleid van de gemeente dan ook getoetst op LHBT-vriendelijkheid 15. Het COC adviseert de gemeente daarom graag over de volgende mogelijkheden. Veranker LHBT-emancipatie in bestaand beleid Noem LHBT ers expliciet in beleidsplannen en begrotingen. Blijf ook na afloop van de regenbooggelden concreet in beleidsplannen opnemen wat er voor LHBT ers gedaan moet worden en wie daarvoor verantwoordelijk is. Laat het onderdeel zijn van (in ieder geval) de volgende beleidsterreinen: veiligheid, asiel, welzijn, onderwijs, gezondheid, sport. Wijs een vaste taakhouder aan voor deze onderwerpen en houdt contact met zelforganisaties. Bestrijd discriminatie Maak werk van de vroegtijdige signalering en bestrijding van discriminatie, waar LHBT s nog steeds het slachtoffer zijn. Communiceer duidelijk waar LHBT s terecht kunnen wanneer zij zich gediscrimineerd voelen, en kijk ook wat je als gemeente kunt doen. Een training voor gemeentemedewerkers met een publieke taak is een mogelijkheid, maar ook het agenderen van het onderwerp bij de politie en het Discriminatie Meldpunt Groningen. Communiceer met en over de doelgroep Maak werk van zichtbaarheid van LHBT ers in de (visuele) communicatie van de gemeente, zoals gebruik maken van rolmodellen op de website en in informatiefolders. Zichtbaarheid draagt namelijk bij aan het bestrijden van discriminatie. Bovendien zullen LHBT ers zich welkom voelen in Groningen. Creëer een LHBT-pagina op de gemeentelijke website, waarop de gemeente uitlegt hoe aandacht voor LHBT ers in beleid is geborgd. Arbeidsmarktpositie van transgenders: geef het goede voorbeeld Ook in het P&O beleid kan diversiteit omarmd worden. Een vrij gemakkelijke eerste stap is het weglaten van de letters m/v in vacatures. De gemeente geeft daarmee een bijzonder belangrijk signaal af aan transgenders en kan bijdragen aan het verbeteren van hun arbeidsmarktpositie, door het ondertekenen van de verklaring van Dordrecht (genoemd onder punt 5). Veiligheid De burgemeester is verantwoordelijk voor de veiligheid van de stad. Geweld tegen LHBT ers komt ook in Groningen nog steeds voor. De gemeente kan een rol vervullen in het tegengaan van dit geweld, door te zorgen dat lokale politiediensten op de hoogte zijn en deskundig kunnen optreden bij incidenten. Dit geldt ook voor de meer langlopende conflicten waarbij LHBT ers in hun woonomgeving gepest of bedreigd worden. Hiervoor is door de organisatie Natuurlijk Samen, met wie het COC in 15 Bron: De Roze Gemeentegids , Movisie december 2014

16 Groningen al eerder een symposium organiseerde, een aanpak ontwikkeld waarbij alle partijen betrokken worden. 16 Cultuuraanbod Wijs lokale cultuur- en vrijetijdsinstellingen (zoals het Groninger Forum, cultuurcentrum, musea etc.) op het LHBT-thema en laat dit geregeld aan bod komen. Leuk voor LHBT ers, verrijkend voor iedereen. En een impuls voor LHBTtoeristen. Monitoring Seksuele geaardheid wordt op dit moment niet als kenmerk meegenomen in de gemeentelijke monitor (noch door de veiligheidsmonitor van O+S, noch door de jeugdmonitor van CMO/Stamm), waardoor er geen gegevens zijn over bijvoorbeeld (gevoelens van) veiligheid in de wijk, in het uitgaanscentrum, of bijvoorbeeld het welzijn van LHTB-jongeren. Wanneer cijfers voorhanden komen, kan specifieker beleid ingezet worden, dat bovendien getoetst kan worden door herhaalmetingen. Regiofunctie van Groningen Informeer kleinere en naburige gemeenten in de regio over deze aanpak en voorzie hen gevraagd en ongevraagd van advies. Eis LHBT-bewustzijn van opdrachtnemers Het opnemen van een eis in alle aanbestedingsprocedures dat de opdrachtnemer zijn medewerkers traint in LHBT-bewustwording. Het gaat dan om grote aanbestedingscontracten met bijvoorbeeld thuiszorg en (jeugd-)welzijnsinstellingen. Dergelijke trainingen kan het COC in samenwerking met Movisie en Roze 50+ realiseren. 16 Zie natuurlijksamen.org

17 Hoe ziet Groningen eruit in 2017? Waarschijnlijk zal Groningen in 2017 voor de meeste inwoners nog steeds de tolerante stad zijn die hoog scoort op thema s als cultuur, veiligheid en onderwijs. 17 En dat vertaalt zich naar het COC, dat haar werk in goede omstandigheden kan doen: de vereniging wordt erkend en gezien als belangrijke gesprekspartner voor de gemeente en andere organisaties. Het beleid dat met deze Roze Agenda wordt voorgesteld heeft dan ook veel kans van slagen. Meer dan nu weten LHBT ers over twee jaar de weg te vinden naar het COC, voelen transgenders zich veilig op de werkvloer en zijn er Gay Straigt Alliances op scholen. En omdat professionals in allerlei werkvelden (onderwijs, zorg, politie, culturele instellingen) regelmatig de roze bril opzetten, is aandacht voor seksuele diversiteit en genderdiversiteit een onderdeel van het dagelijks werk geworden. Dit heeft een preventieve werking, vooral voor jongeren. Uiteraard hopen we daarmee samen met andere organisaties LHBT-vraagstukken uit de taboesfeer (verzorgingshuizen) of probleemsfeer (discriminatie, pestgedrag op scholen) te halen naar iets dat juist kansen biedt. Zo geeft het jongeren kracht wanneer ze zichzelf durven zijn en durven uiten, krijgen de verhalen van ouderen in verzorgingshuizen meer kleur, is het cultuuraanbod in de stad diverser en zullen Groningers nog trotser zijn op de stad waarin ze wonen lijkt- gelukkigste- stad- van- europa.html