Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant. Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant

Transcriptie

1 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarverslag 2011

2 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarverslag Inhoudsopgave Voorwoord 3 1. Organisatie van het Netwerk 4 2. Communicatie extern 7 3. Deskundigheidsbevordering - kennis en vaardigheden 8 4. Voldoende en gevarieerd zorgaanbod Projecten in de regio Overlegvormen in de regio Overig Vooruitblik

3 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarverslag Voorwoord Met trots kijken we als Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant terug op het afgelopen jaar. De grote betrokkenheid van de leden van het Netwerk in de stuurgroep, klankbordgroepen, werkgroepen en projecten. De bereidheid om samen te werken aan kwaliteitsverbetering op het gebied van palliatieve zorg. Het enthousiasme bij de leden om nieuwe innovaties te implementeren. Twee nieuwe leden zijn toegetreden tot het Netwerk, waarmee ook de verbreding naar bijvoorbeeld de psychiatrie is mogelijk gemaakt. Het witboek Palliatieve zorg van mei 2011 geeft aan Palliatieve zorg is primair generalistische zorg die verleend wordt door vakbekwame primaire zorgverleners, ondersteund door specifiek opgeleide specialistische zorgverleners en consulenten in de palliatieve zorg. Het Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant werkt vanuit dit gedachtegoed aan onder andere deskundigheidsbevordering van de primaire zorgverleners, procesverbeteringen binnen én tussen organisaties en bewustwording van de palliatieve fase bij zorgverleners en cliënten. De laatste fase van iemands leven verdient net zoveel aandacht en waardering als de eerste fase van iemands leven. Daar werken we als leden van het Netwerk aan, ook naar de toekomst toe. Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Carolien Gaakeer Voorzitter stuurgroep

4 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarverslag Organisatie van het Netwerk Participanten en klankbordgroepen Aanspreekpunt Aan het Netwerk is een netwerkcoördinator verbonden voor 28 uur per week, een medisch adviseur voor 6 uur per week en een secretaresse voor 16 uur per week. Het Netwerk is gehuisvest bij de stichting Kwaliteit en Ontwikkeling Huisartsenzorg (KOH) te Eindhoven. De netwerkcoördinator wordt organisatorisch aangestuurd door de directeur/bestuurder van de stichting KOH, mevrouw E. Derckx. De volgende zorgaanbieders participeren in 2011 in de stuurgroep: De Vitalis WoonZorg Groep ZuidZorg Savant Zorg Stichting Valkenhof Regionale Stichting Zorgcentra de Kempen Archipel De Zorgboog Joris Zorg AnanZ Ouderenzorg Huisartsenkring Zuidoost Brabant Stichting Sint Annaklooster Catharina Ziekenhuis Eindhoven Máxima Medisch Centrum locatie Eindhoven/ Veldhoven Elkerliek Ziekenhuis Helmond Sint Anna Zorggroep Geldrop GGzE Buurtzorg De stuurgroep heeft in 2011 vijf keer overleg gevoerd. In september is een nieuwe organisatie tot het Netwerk toegetreden: Buurtzorg Nederland. Bij 2 organisaties heeft een wisseling van vertegenwoordiging in de stuurgroep plaatsgevonden, te weten Savant Zorg en Joris Zorg. De voorzitter van het Netwerk, mevrouw K. Gordon, heeft medio 2011 de voorzittershamer neergelegd. Mevrouw C. Gaakeer, vertegenwoordiger van stichting Sint Annaklooster heeft de voorzittersrol overgenomen. IKZ Het IKZ heeft zitting in de stuurgroep en heeft in 2011 wederom een ondersteunende en adviserende rol ingenomen. Klankbordgroep professionals De klankbordgroep professionals bestaat uit zorgverleners van verschillende disciplines, afkomstig uit de organisaties aangesloten bij het Netwerk. Het betreft deskundigen op het gebied van de palliatieve zorg. In 2011 bestond de klankbordgroep uit: 1 Specialist ouderengeneeskunde 1 Transferverpleegkundige 1 Manager palliatieve unit 5 Verpleegkundigen 1 Zorgcoördinator intramuraal met aandachtsgebied palliatieve zorg In 2011 is, vanuit de GGzE, een verpleegkundige toegetreden tot de klankbordgroep. De klankbordgroep is een plek voor professionele ontmoeting en verdieping. Zo worden knelpunten in de zorg besproken en wordt er gezocht naar mogelijke oplossingen. Daarnaast voorziet de groep het Netwerk gevraagd en ongevraagd van advies en geeft zo mede richting en invulling aan de beleidsontwikkeling, uitvoering en evaluatie.

5 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarverslag In 2011 is de werkgroep vier keer bij elkaar gekomen en heeft mede bijgedragen aan de inhoud van het symposium palliatieve zorg d.d. 8 december De netwerk coördinator zit de klankbordgroep voor en draagt zorg voor de agenda en notulen. Klankbordgroep vrijwilligers en (toekomstige) zorgvragers Twee keer per jaar komen de klankbordgroepleden bij elkaar om mee te denken over actuele onderwerpen. De klankbordgroepleden voorzien het Netwerk gevraagd en ongevraagd van advies en dragen bij aan het formuleren van knelpunten in de palliatieve zorg vanuit het perspectief van de (toekomstige) zorgvrager en de vrijwillige zorg. De leden dragen zelf zorg voor terugkoppeling naar de achterban. Een van de leden van de klankbordgroep heeft eind 2011 te kennen gegeven te stoppen met het vrijwilligerswerk en hiermee vervalt ook haar functie als klankbordgroeplid. Zij wordt in 2012 opgevolgd door een collega. Opnieuw zijn in 2011 acties uitgezet om de klankbordgroep uit te breiden met een mantelzorger. Ondanks diverse inspanningen van de lokale steunpunten mantelzorg is het niet gelukt een geïnteresseerde hiervoor bereid te vinden. De netwerkcoördinator is voorzitter van de klankbordgroep, draagt zorg voor agenda en notulen. Palliatief artsenoverleg In 2008 is op initiatief van de netwerkcoördinator en de medisch adviseur een overleg in het leven geroepen waarin huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde werkzaam in de regio, met specialisatie palliatieve zorg (of in opleiding tot), participeren. Doel van de bijeenkomsten is het over en weer informeren en kennis uitwisselen, casuïstiek bespreken, afstemming zoeken en de krachten bundelen. Negen artsen nemen deel aan dit overleg. De medisch adviseur van het Netwerk is voorzitter. De groep is in 2011 twee keer bij elkaar geweest. Werkgroep geestelijke verzorging In de werkgroep geestelijke verzorging participeren drie geestelijk verzorgers en de netwerkcoördinator. De werkgroep wordt voorgezeten door een van de drie geestelijk verzorgers. De werkgroep stelt het beleid op ten aanzien van de extramurale geestelijke begeleiding, draagt zorg voor een beschikbare pool van geestelijk verzorgers, optimale bereikbaarheid voor aanvragen, het monitoren van de aanvragen en een jaarlijkse evaluatie. De afgelopen jaren heeft de focus van de werkgroep, naast bovenstaande taken, gelegen op het realiseren van een extramuraal aanbod geestelijke begeleiding in de regio. In 2011 is de werkgroep actief aan de slag gegaan met het vinden van een nieuwe, meer reguliere, financieringsbron voor de extramurale geestelijke begeleiding:met positief resultaat. Ook hebben gesprekken plaatsgevonden met alle thuiszorgorganisaties om te bespreken hoe dit aanbod structureel een plek kan krijgen binnen de diverse organisaties. De werkgroep is in 2011 acht keer bij elkaar gekomen. Tussendoor zijn veel acties per afgehandeld.

6 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarverslag Organogram Stuurgroep Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Vertegenwoordigers van zorgaanbieders IKZ Netwerkcoördinator/ Secretaresse/ Medisch adviseur Regionale Consultatievoorziening Palliatieve Zorg Team Zuid (regio Zuidoost Brabant en Noord Limburg) Klankbordgroep Professionals Klankbordgroep vrijwilligers en (toekomstige) zorgvragers Lokale/Regionale werkgroepen Regio Het Netwerk omvat het gebied Zuidoost Brabant met de volgende gemeenten; Bergeijk, Best, Bladel, Cranendonck, Deurne, Eersel, Eindhoven, Geldrop-Mierlo, Gemert-Bakel, Heeze-Leende, Helmond, Laarbeek, Nuenen c.a, Oirschot, Someren, Son en Breugel, Valkenswaard, Veldhoven, Waalre en de grensgemeente Zuidoost Brabant/Midden- Brabant: Reusel-de Mierden. Het betreft een regio met ruim inwoners.

7 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarverslag Communicatie extern Website Het Netwerk heeft een eigen website: De website is bedoeld voor patiënten en hun naasten, maar bevat ook handige informatie voor zorgverleners uit de regio. Naast algemene informatie over palliatieve zorg, kunnen patiënten de diverse palliatieve zorgvoorzieningen in de regio gemakkelijk terugvinden. Er zijn de nodige verwijzingen gemaakt naar andere, handige sites en informatieve folders en producten zijn te downloaden. De website wordt beheerd door de secretaresse van het Netwerk. Onderstaande tabel geeft het websitebezoek in 2010 en 2011 aan. Periode en inwoners 1 jan dec inwoners 1 jan dec inwoners Bezoeken Bezoekers Percentage nieuwe bezoeken Pagina s per bezoeker Meest gekozen onderwerp op site Meest gebruikte Verkeersbron % 3,26 Zorg kiezen 20 % direct 50 % google % 3,9 Zorg kiezen 24 % direct 41 % google 35% verwijzing Website De website is een gezamenlijk initiatief van de zeven netwerken in de regio Brabant, het IKZ en de provincie Noord-Brabant. De website helpt de patiënt, naasten en anderen bij het vinden van de juiste zorg. Op de website zijn de filmpjes van de Take Care serie (Els Borst prijs 2009) te zien en is een link naar de websites van de regionale netwerken. Nieuwsbrief In 2011 is vier keer een digitale nieuwsbrief verzonden aan 850 klanten. De nieuwsbrief brengt actualiteiten landelijk en regionaal onder de aandacht. Informatieblad Pal voor U Pal voor u is een nieuw, informatief en openhartig magazine voor mensen met een ongeneeslijke ziekte en hun naasten. Het tijdschrift verschijnt jaarlijks. Het netwerk heeft 1250 exemplaren in de regio verspreid. Als bijlage is een regionale informatiegids samengesteld. Deze gids bevat een overzicht van de organisaties en instellingen die palliatieve zorg in de netwerkregio verzorgen. De coördinator is, als klankbordlid, betrokken geweest bij de totstandkoming van het eerste magazine. Deelname aan symposia In 2011 heeft het Netwerk bij twee regionale bijeenkomsten een stand bemand waarbij informatie over het Netwerk en haar activiteiten aan de bezoekers is aangeboden. Berichten in dagbladen, In april 2011 heeft het Netwerk een bijdrage geleverd aan een artikel over palliatieve zorg in het Eindhovens Dagblad.

8 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarverslag Deskundigheidsbevordering - kennis en vaardigheden Scholing verpleegkundigen en verzorgenden, huisartsen en vrijwilligers Het Netwerk heeft in 2011 verschillende scholingen verzorgd voor verpleegkundigen/ verzorgenden, huisartsen en vrijwilligers. Hiervoor zijn externe deskundigen ingehuurd en consulenten werkzaam in het Palliatieve veld ingezet. - 1 x Workshop complementaire zorg bij pijn in de palliatieve fase voor verpleegkundigen en verzorgenden. De workshop betreft een introductie in de complementaire zorg. Verder is door de deelnemers geoefend met complementaire werkvormen zoals het samenstellen en gebruik van etherische oliën, handmassage en geleide ontspanning. Aandachtspunten bij het implementeren van complementaire zorg in de organisatie zijn doorgenomen. De workshop was gepland voor twee avonden. Het maximum aantal deelnemers per avond betrof 30 personen. Helaas is, wegens privéomstandigheden van de docente, de tweede workshop verplaatst naar De avond in 2011 is door 32 personen bezocht en als zeer goed geëvalueerd. - 2 x Workshop Palliatieve Zorg aan Marokkanen en Turken met een moslimachtergrond voor verpleegkundigen en verzorgenden. In navolging op het jaar 2010, waar deze workshop reeds enkele malen is aangeboden, hebben twee extra workshops plaatsgevonden in Voor het bieden van kwalitatief goede palliatieve zorg aan Turken en Marokkanen is het belangrijk dat zorgverleners zich verdiepen in de cultuur van allochtonen. Tijdens deze zeer inspirerende workshop is op dit thema kennis aangeboden. Gebruik maken van deze kennis voorkomt misverstanden, waardoor het contact, en daarmee de zorg, verbetert. Met een deelnemersaantal van 2 x 30 personen was deze workshop volgeboekt. De workshop is wederom zéér positief beoordeeld. - 1 x symposium Palliatieve zorg regio Zuidoost Brabant; de vier dimensies voor verpleegkundigen, verzorgenden, vrijwilligers en andere geïnteresseerden Een avond georganiseerd door het Netwerk met financiële ondersteuning van het Integraal Kanker Centrum Zuid. Tijdens de plenaire sessie hebben de deelnemers een lezing kunnen bijwonen met het thema gingen mensen vroeger anders dood? En wat moeten wij daar nu mee? verzorgd door de heer C. Leget. De deelnemers hebben vervolgens twee van de vijf aangeboden workshops kunnen volgen, waarbij zij de keuze hadden uit onderstaande vijf onderwerpen: Spirituele zorg, praktische handvatten: morgen toe te passen in de praktijk De kunst van het ontmoeten: familiezorg Op adem komen, Dyspnoe in de palliatieve fase Directief en lief? Persoonlijkheidsstoornissen in de palliatieve fase Het Zorgpad Stervensfase De avond is muzikaal opgeluisterd door het Weerter Mannenkoor Manoeuvre. Het was een bijzondere avond, waarop het Netwerk vele mooie reacties heeft mogen ontvangen. - Scholingen pijn in de palliatieve fase Voor verpleegkundigen en verzorgenden In het kader van het regionale project pijn in de palliatieve fase zijn in 2011 vele activiteiten verricht ten aanzien van deskundigheidsbevordering. In totaal hebben ruim 300 verpleegkundigen en verzorgenden van 12 organisaties enthousiast deelgenomen aan de scholing. 2 organisaties worden geschoold in Voor verpleegkundigen is gekozen voor 1 dagdeel van 3 uur, voor verzorgenden voor 2 dagdelen van 2 uur.

9 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarverslag Naast een theoretisch gedeelte is tijdens de scholing ook aandacht voor het praktisch werken met de pijnmeetinstrumenten en de voortgang na de scholing. Deelnemers ontvangen na afsluiten van de scholing een reader en een bewijs van deelname. De scholing is geaccrediteerd door het Kwaliteitsregister V&V. De scholing is door de projectcoördinator van het project pijn in samenwerking met de medisch adviseur van het netwerk, tot stand gekomen. De scholing is verzorgd door een pool van vier palliatief verpleegkundigen. Voor artsen De scholingsmodule (FTO) voor huisartsen en voor specialisten ouderengeneeskunde is in het najaar 2011 actief aangeboden. In 2011 hebben 4 FTO s plaatsgevonden. Voor 2012 is het FTO opgenomen in het aanbod jaarplannen voor huisartsen Huisartsen kunnen in de jaarplannen onderwerpen kiezen welke zij voor 2012 willen agenderen. De FTO s worden verzorgd door een pool van palliatief artsen in samenwerking met palliatief verpleegkundigen van de thuiszorg. In 1 ziekenhuis zijn de arts-assistenten geschoold. De overige ziekenhuizen volgen in Scholing overige organisaties In 2011 heeft een palliatief arts, in opdracht van het Netwerk, een presentatie palliatieve zorg gegeven voor de vereniging van senioren te Helmond. In 2011 heeft een palliatief consulent, in opdracht van het Netwerk, twee keer een presentatie palliatieve zorg gegeven. Een presentatie voor de Katholieke Bond voor Ouderen te Eersel en een ten behoeve van het Netwerk Ouderenzorg Zuidoost Brabant.

10 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarverslag Voldoende en gevarieerd zorgaanbod Centraal registratiepunt palliatieve bedden Het centraal registratiepunt maakt het aantal vrije palliatieve bedden in de regio inzichtelijk voor alle zorgverleners en zorgvragers. Het centraal registratiepunt is te vinden op de website van het Netwerk ( onder de module zorg kiezen- plaatsen vrij. De zorgvoorzieningen met palliatieve bedden leveren twee keer per week de actuele informatie aan het netwerk aan. De secretaresse voert deze gegevens twee keer per week in op de website. Jaarlijks wordt de capaciteit van de palliatieve bedden besproken in de stuurgroep en is ook onderwerp van gesprek met het zorgkantoor. Voor 2011 lijkt het aantal palliatieve bedden in de regio voldoende en van goede kwaliteit. Het blijft belangrijk dit te monitoren. December 2011 kent de regio het volgend aanbod van palliatieve voorzieningen: Aantal bedden Organisatie 10 bedden Hospice de Regenboog (Stichting Sint Annaklooster, Eindhoven) 10 (zowel palliatieve bedden als logeerhuisbedden) Hospice Logeerhuis Valkenhaeghe (Stichting Sint Annaklooster, Helmond) 4 bedden Logeerhuis en hospice Invia (Stichting Sint Annaklooster, Eindhoven) 10 bedden Hospice Mariëngaarde 5 bedden Kempenhof 6 bedden Wissehaege (De Zorgboog, Aarle-Rixtel) (Stichting Valkenhof, Valkenswaard) (De Vitalis WoonZorg Groep Eindhoven) 7 bedden Hospice Merefelt (Regionale Stichting Zorgcentra de Kempen) Toekomstige initiatieven (onder voorbehoud) 6 bedden Berkenheuvel (Ananz ouderenzorg, Geldrop) 1 á 2 bedden Bijna-thuis-huis Best 1 á 2 bedden Bijna-thuis-huis Son Bijna-thuis-huizen in de regio Zowel in de regio Son als in de regio Best zijn in 2010 initiatieven gestart tot het oprichten van een bijna-thuis-huis. De initiatieven bevinden zich momenteel in een vergevorderd stadium. De ontwikkelingen in deze worden gevolgd.

11 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarverslag Projecten in de regio Kwaliteitstraject huisartsenposten Om de ervaren kwaliteit van de palliatief terminale zorg gedurende avond-, nacht-, en weekenduren (ANW-uren) voor patiënt en huisarts te optimaliseren is in 2009 een werkgroep opgericht. De werkgroep palliatieve zorg buiten kantooruren bestaat, naast de netwerkcoördinator en de medisch adviseur, uit een afvaardiging van de huisartsenposten (CHP en SHOKO). Deze werkgroep heeft een aantal producten ontwikkeld waaronder een nieuw overdrachtsformulier voor de complexe zorg buiten kantooruren, gedragsregels voor de huisartsenposten, protocol subcutane symptoombestrijding en een geplastificeerde kaart met relevante telefoonnummers en medicatietabellen voor de palliatieve zorg. In maart 2011 is het project afgerond met het schrijven van een eindrapportage. Deze rapportage is verstuurd naar alle betrokken partijen. In deze eindrapportage zijn een aantal aanbevelingen voor de huisartsenposten opgenomen. Als eindproduct hebben beide huisartsenposten voor de 12 centrale locaties een documentatiemap met informatie over palliatieve zorg ontvangen (zowel schriftelijk als digitaal). Tevens zijn mappen uitgereikt met relevante informatie voor de visiteauto. Ook is een scholing ontwikkeld, gericht op kennisoverdracht inzake het project en casusbespreking, welke de posten kunnen geven aan de doktersassistenten werkzaam op de huisartsenpost. Zorgprogramma pijn In 2010 is het Netwerk van start gegaan met het zorgprogramma pijn in de palliatieve fase. Alle 17, bij het Netwerk aangesloten organisaties, participeren aan het programma. Er wordt beoogd het zorgprogramma pijn in de palliatieve fase in de regio Zuidoost Brabant bij ziekenhuizen, instellingen in de sector V&V (thuiszorg, verpleeg- en verzorgingshuizen, hospice, GGzE) en huisartsen in te voeren in de periode Werken met het zorgprogramma verbetert de kwaliteit van de pijnbestrijding bij de palliatieve patiënt en bevordert de eenduidigheid in rapportages bij transities. De volgende activiteiten hebben in 2011 plaatsgevonden: Afronden inhoud scholingsmodule Samenstellen pool van docenten voor alle doelgroepen Scholing pool van docenten Ontwikkelen inhoud FTO pijn in de palliatieve fase voor artsen (huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde): informatiepakket voor docenten (met taakverdeling) en informatiepakket voor de deelnemers Scholing van verpleegkundigen en verzorgenden Scholing huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde Instrument (vragenlijst) en werkwijze voor het meten van de gegevens ten behoeve van het project Rapportages voor de instellingen met de resultaten van de metingen 2 keer een nieuwsbrief pijn in de palliatieve fase 1 keer overleg met alle contactpersonen van het programma Ontwerp en verspreiden posters pijn Er is voor de periode projectsubsidie aangevraagd en verkregen bij het CZ-fonds. Cofinanciering vindt plaats met de Regeling Palliatieve Terminale Zorg/Netwerken Palliatieve Zorg van VWS.

12 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarverslag Gesprek in de laatste levensfase In februari 2011 is een provinciaal samenwerkingsproject gestart met het Integraal Kankercentrum Zuid en de netwerken Zuid. Het doel van het project is meerledig: 1. Voorlichten van een breed publiek aansluitend op de verschillende manieren van kijken naar de laatste levensfase 2. Het toerusten van professionals en vrijwilligers om het gesprek in de laatste levensfase te voeren 3. Handreikingen geven aan stervenden zodat men, indien gewenst, de eigen regie kan behouden danwel versterken. De volgende activiteiten hebben in 2011 plaatsgevonden: Samenstellen projectgroep: de projectgroep is vier keer bij elkaar gekomen Een vijfdaagse training op maat is met een extern deskundige samengesteld Per regio is een pool samengesteld met drie trainers welke de training hebben gevolgd Per regio is een plan van aanpak opgesteld om professionals, vrijwilligers en het publiek te trainen met diverse werkvormen (workshop/ casuïstiekbespreking etc) Voorbereiding publieksfolder wensen voor het leven in de laatste levensfase Het project is tot stand gekomen met subsidie van de provincie Noord Brabant en met financiering van de Regeling Palliatieve Terminale Zorg/Netwerken Palliatieve Zorg van VWS. Kwaliteitsverbeterprojecten 2011 In 2011 zijn, door en met de partners van het Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant 6 kleinschalige verbeterprojecten uitgevoerd: 1. Geestelijke verzorging in de thuissituatie Doel: het aanbieden van geestelijke verzorging aan palliatieve patiënten thuis. Resultaat: Er is een pool gevormd van 14 geestelijk verzorgers, werkzaam binnen de deelnemende organisaties van het netwerk. Regio Helmond is in 2011 actief tot het project toegetreden. Het aanbod is uitgebreid: behalve een aanvraag vanuit de eerstelijn kan ook vervolgbegeleiding vanuit het ziekenhuis thuis plaatsvinden. In 2011 hebben 18 patiënten gebruik gemaakt van het project met gemiddeld drie consulten per patiënt met een totale gemiddelde tijdsbesteding van 3-4 uur. Patiënten zijn vrij snel na aanmelding overleden. Verwijzers: huisarts, thuiszorg, ziekenhuis, patiënt en naasten en begrafenisonderneming. In het kader van de PR: - Project integreren in andere projecten/aandacht voor het onderwerp - Artikeltje in de nieuwsbrief van het Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant - Verspreiden van informatie op diverse bijeenkomsten Looptijd: januari december 2011 Vervolg: Structurele financiering is gezocht en gevonden: voor de komende drie jaar wordt dit aanbod vergoed door het CZ-zorgkantoor via de regeling innovatie. Coördinatie blijft in handen van het netwerk. Voorbereiding nieuwe folder, checklist en een kader waarbinnen het aanbod plaats vindt

13 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarverslag Palliatieve zorg bij hartfalen Doel: optimaliseren van de zorg aan patiënten met hartfalen in de terminale fase in de zorgketen regio Helmond. Subdoel: verminderen van het aantal onnodige heropnames in het ziekenhuis. Deelnemers: Elkerliek ziekenhuis, De Zorgboog, Savant Zorg en huisartsen regio Helmond. Resultaat: 30 patiënten zijn in het project geïncludeerd, waarvan 24 cliënten zijn overleden: 21 thuis/hospice en 3 in het ziekenhuis, nog vóór ontslag. 1 cliënt is onnodig heropgenomen in het ziekenhuis Patiënten, naasten zijn tevreden tot zeer tevreden over de geboden zorg De betrokken huisartsen scoren tevreden ten aanzien van de zorg, overdracht en bereikbaarheid In overleg met de betrokkenen is eind 2011 besloten de procedure structureel in te bedden in de reguliere zorg in de regio Helmond Looptijd: januari december 2011 Vervolg: uitrol van het project over de andere drie ziekenhuizen is, op het moment van dit schrijven, onderwerp van gesprek, waarbij 1 ziekenhuis kenbaar heeft gemaakt hier vooralsnog niet mee aan de slag te willen gaan. 3. Zorgpad stervensfase Doel: De kwaliteit van de zorg, de samenwerking tussen zorgverleners en de communicatie met de patiënt en diens naasten te waarborgen in de allerlaatste dagen van het leven. Deelnemers: een thuiszorgorganisatie, een verpleeghuis, een ziekenhuis en een hospice in de regio Zuidoost Brabant. Resultaat: De vier organisaties zijn, in de vorm van een pilot, aan de slag gegaan met het zorgpad stervensfase in de organisatie. Oktober 2011 hebben deze organisaties een eindpresentatie verzorgd. Hiermee fungeerden deze vier organisaties als voorbeeld en klankbord voor de andere deelnemers. Looptijd: september september 2011 Vervolg: naar aanleiding van de pilot zijn inmiddels vijf andere zorgorganisaties gestart met het implementeren van het zorgpad stervensfase. 4. Ambulante consultatie in de palliatief terminale fase Doel: Inrichting wederzijdse consultatievoorziening: inbreng palliatieve kennis bij GGzE, inbreng psychiatrische kennis bij Hospice de Regenboog Deelnemers: een samenwerking tussen GGzE en Stichting Sint Annaklooster (waarvan het Hospice de Regenboog onderdeel uitmaakt) Resultaat: Instellen van een stuurgroep. 5 uur inzet palliatief arts ten behoeve van consultatie GGzE. 5 uur inzet sociaal-psychiatrisch verpleegkundige (SPV) ten behoeve van consultatie Stichting Sint Annaklooster. 3 uur inzet psychiater ten behoeve van consultatie Stichting Sint Annaklooster. Scholing van zowel artsen GGzE alsmede medewerkers van het hospice. Looptijd: januari december 2011 Vervolg: er start in 2012 een werkgroep welke aan de slag gaat met het aanbod ambulante consultatie in de palliatief terminale fase regiobreed.

14 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarverslag Palliatieve zorg in verzorgingshuizen Doel: advies inzake het verbeteren van de palliatieve zorg in verzorgingshuizen op basis van een onderzoek naar de palliatieve kennis op twee locaties van de deelnemende organisaties. Deelnemers: transmurale stichting Quartz, De Zorgboog en Savant Zorg (twee thuiszorgorganisaties) Resultaat: Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat er inderdaad een kennistekort bestaat onder de medewerkers van de twee verzorgingshuizen. Het kennistekort is ontstaan door een gebrek aan scholing, terwijl de patiëntenpopulatie in verzorgingshuizen veranderde, het ontbreken van een visie op palliatieve zorg en het ontbreken of niet op de hoogte zijn van relevante richtlijnen en/of protocollen binnen de organisaties. De rapportage van het onderzoek wordt in 2012 opgeleverd. Looptijd: september januari 2012 Vervolg: De aanbevelingen uit het onderzoek worden in 2012 meegenomen in het brede project palliatieve zorg voor verzorgenden zoals uitgevoerd door de vijf netwerken behorende bij de IKZ regio en in samenwerking met het IKZ. De aftrap vindt plaats met een symposium voor verzorgenden juni Voorstudie palliatieve consultatie Doel: voorstudie naar de wenselijkheid (on)mogelijkheden en de benodigde randvoorwaarden voor het opzetten van een transmuraal palliatief consultatieteam in de vier ziekenhuizen aangesloten bij het Netwerk. Deelnemers: Maxima Medisch Centrum, Elkerliekziekenhuis (hier bestaat al een dergelijk team), Catharinaziekenhuis, Sint Anna Zorggroep Resultaat: Voor de vier ziekenhuizen is in kaart gebracht (via interviews en literatuurstudie): - Huidige situatie - Visie - Ambities - Succesfactoren/ Knelpunten - Randvoorwaarden Proefconsultaties in een van de vier ziekenhuizen zijn in november 2011 gestart. Een businesscase wordt nog verder uitgewerkt Looptijd: januari 2011 maart 2012 Vervolg: in het Sint Anna Zorggroep Geldrop is men van voornemens een palliatief team op te zetten! 6. Overlegvormen in de regio Landelijk en regionale overleggen Deelname door netwerkcoördinator aan regionale en landelijke bijeenkomsten en symposia ten behoeve van uitwisseling van kennis en informatie. Overleg CZ zorgkantoor Twee keer per jaar vindt overleg plaats met CZ zorgkantoor. Doel van het overleg is bespreken van de stand van zaken palliatieve zorg in de regio, ontwikkelingen en knelpunten. Stuurgroep oncologie en palliatieve zorg In de regio vinden diverse activiteiten op het gebied van de palliatieve zorg plaats. Het programma palliatieve zorg Helmond maakt deel uit van het Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant. Echter voor een daadwerkelijke uitvoering van het beleid binnen kaders, heeft Helmond een subregionale structuur opgezet.

15 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarverslag De speerpunten die vanuit het Netwerk Zuidoost Brabant zijn benoemd, dienen als basis voor het voortzetten van de ingezette verbetertrajecten in Helmond. In het programma oncologie en palliatieve zorg wordt het beleid geoperationaliseerd. De subregionale structuur is ondergebracht bij Quartz, het transmurale centrum van de regio Helmond. De structuur kent een stuurgroep en een steunpunt. De netwerkcoördinator participeert in de stuurgroep. De stuurgroep is in 2011 drie keer bij elkaar geweest. Coördinatorenoverleg IKZ Vier keer per jaar vindt overleg plaats, onder leiding van het IKZ, tussen de coördinatoren van de netwerken in de IKZ regio (Zuidoost Brabant, Midden Brabant, stadsgewest Breda, s-hertogenbosch-bommelerwaard, Oss-Uden-Veghel, Noord-Limburg). Stichting Fibula November 2011 is, in overleg met de stuurgroepleden (en na goedkeuring van Fibula), besloten dat de netwerkcoördinator gaat participeren in de landelijke stuurgroep van netwerkcoördinatoren. De Stichting Fibula is in augustus 2011 opgericht om op landelijk niveau de gesprekspartner te zijn namens alle netwerken palliatieve zorg. Daarnaast is het bevorderen van de communicatie tussen de netwerken een doel.

16 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarverslag Overig Ondersteunen locale activiteiten Netwerkcoördinator en medisch adviseur hebben op verzoek van vragen uit de regio over palliatieve zorgverlening ondersteuning verleend (helpdeskfunctie). Financieel beheer van het Netwerk Het financieel beheer van het Netwerk (aanvragen subsidies, bewaken en beheer financiële rekening en een juiste en tijdige totstandkoming van financiële documenten en rapportages) valt onder verantwoordelijkheid van de netwerkcoördinator. Hierbij ondersteund door de afdeling administratie van de stichting KOH.

17 Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarverslag Vooruitblik 2012 Palliatieve zorg is van groot belang om de kwaliteit van leven in de laatste levensfase (waarvan ook waardig sterven onlosmakelijk deel uitmaakt) te waarborgen. Ook in 2012 zal dit wederom het uitgangspunt vormen van het Netwerk. Palliatieve zorg dient afgestemd te worden op de wensen en behoeften van de patiënt en diens naasten, met aandacht voor lichamelijke, spirituele en psychosociale zorg. Voor 2012 is, in overleg met alle netwerkpartners, een activiteitenplan opgesteld. Er zal aandacht zijn voor samenwerking en samenhang binnen de palliatieve zorg. Specifiek kan hierbij gedacht worden aan het vervolg van het zorgprogramma pijn maar ook een project gericht op het verbeteren van de palliatieve zorg in verzorgingshuizen en op het continueren van een extramuraal aanbod geestelijke begeleiding. Daarnaast blijft natuurlijk ook publieksvoorlichting en deskundigheidsbevordering onderdeel van de aandacht. Het is van groot belang dat overal in Nederland voldoende en professionele zorgverlening aanwezig is voor patiënten in de palliatieve fase en hun naasten. Palliatieve zorg kan op verschillende plekken plaatsvinden. Om dit alles op elkaar af te stemmen is de afgelopen tien jaar hard gewerkt aan een ondersteuningsstructuur voor de palliatieve zorg. Deze structuur is complex, taken en functies van ondersteuningsorganisaties overlappen en zijn vaak voor meerdere interpretaties vatbaar. In 2011 heeft het ministerie van VWS plannen voorbereid om de bestaande ondersteuningsstructuur palliatieve zorg te gaan herinrichten. Het voornemen is dat de netwerken palliatieve zorg in deze structuur, naast de kenniscentra en het expertisecentrum, een belangrijke rol innemen. In het zorgdragen voor verbinding en ontmoeting van deze drie bouwstenen van de ondersteuningsstructuur wordt een rol toebedeeld aan Agora. Op het moment van dit schrijven zijn alle partijen, in onderlinge afstemming, bezig met het beschrijven van de eigen rollen en taken. Hierbij is het voor de netwerken belangrijk dat er, naast de gevraagde uniformiteit op organisatorisch gebied, vooral ook ruimte moet blijven voor regionale kleur. De keuze die VWS uiteindelijk gaat maken ten aanzien van de nieuwe ondersteuningsstructuur zal uiteindelijk het uitgangspunt vormen voor het toekomstig takenpakket van de netwerken en toekomstige subsidieverstrekkingen. Binnen al deze ontwikkelingen blijft de patiënt een centrale plaats in nemen. Dat vereist betrokkenheid en samenwerking van partijen van het Netwerk. Ook in 2012 zetten de netwerkpartners zich wederom in voor kwalitatief goede en toegankelijke palliatieve zorg in de regio Zuidoost Brabant. daarbij hoog geëindigd is. Hetzelfde geldt voor de verkiezing van mevrouw E. Talboom gekozen tot zorgtalent van het jaar Het zijn de medewerkers als tot Marije Brüll Coördinator Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant 24 april 2012