Van Alcoholmanifest naar Alcoholpreventie Alliantie. Conferentie Alcohol Toezicht 2018 Utrecht 4 oktober 2018 Wim van Dalen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Van Alcoholmanifest naar Alcoholpreventie Alliantie. Conferentie Alcohol Toezicht 2018 Utrecht 4 oktober 2018 Wim van Dalen"

Transcriptie

1 Van Alcoholmanifest naar Alcoholpreventie Alliantie Conferentie Alcohol Toezicht 2018 Utrecht 4 oktober 2018 Wim van Dalen

2 Ir. Wim van Dalen Nu: Directeur Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP Voorzitter European Centre for Monitoring Alcohol Marketing (EUCAM) Bestuursadviseur Nederlandse Vereniging van Drank- en Horecawet Inspecteurs (NVDI) Lid examencommissie opleiding DHW inspecteur Daarvoor: Campagneleider DRANK maakt meer kapot dat je lief is (NIGZ/VWS) Hoofd Preventie Verslavingszorg Drenthe Beleidsmedewerker Preventie FZA (Landelijke koepel Ambulante Verslavingszorg )

3 Bezoek

4 Alcoholconsumptie per hoofd van de bevolking vanaf 0 jaar, (bier, wijn, gedistilleerd en totaal, in liters pure alcohol) In Nederland worden dagelijks zo n 25 miljoen glazen bier, wijn en gedistilleerde drank gedronken.

5 WHO 2018: Er wordt minder gedronken in Nederland, er zijn meer niet-drinkers, maar drinkende mannen zijn meer gaan drinken. Bingedrinken is sinds 2010 verzesvoudigd: 5,9% in 2010 en 27,4% in 2016 Bingedrinken onder drinkers: van 6,6% in 2010 tot 38,1% in 2016 Bijna 2 op de 3 drinkende jongens is bingedrinker

6 De STIVA (lobby-organisatie van de alcoholindustrie) informeerde de media direct over het WHO onderzoek op haar eigen manier..

7

8 Meer kennis over alcohol en kanker! Alcohol veroorzaakt kanker op 8 verschillende plaatsen: Mond, keelholte, strottenhoofd Slokdarm Maag Dikke darm/endeldarm Lever Borst Onderzoek: slechts één op de tien respondenten is op de hoogte van de relatie tussen alcohol en borstkanker! Foto s uit: Bagnardi K Alcohol Consumption and the Risk of Cancer

9 Jaarlijks aantal SEH bezoeken vanwege alcohol (ongevallen of geweld) ingedeeld naar leeftijd. (VeiligheidNL 2017); grootste stijging bij jaar en 55 plus; totaal mensen.

10

11 Manifest groep: oproep aan de overheid.. Enkele van de oproepen: Neem de adviezen van de WHO serieus (prijs, beschikbaarheid en reclame) Geef budget voor en stimuleer de beschikbaarheid van positieve alternatieven voor alcoholgebruik. Ontwikkel landelijke richtlijnen voor de toezichts- en handhavingstaak van gemeenten (o.a. inzet testkopers).

12 Manifest groep: oproep aan de overheid.. Enkele van de oproepen: Neem de adviezen van de WHO serieus (prijs, beschikbaarheid en reclame) Geef budget voor en stimuleer de beschikbaarheid van positieve alternatieven voor alcoholgebruik. Ontwikkel landelijke richtlijnen voor de toezichts- en handhavingstaak van gemeenten (o.a. inzet testkopers).

13 Manifest groep: oproep aan de overheid.. Enkele van de oproepen: Neem de adviezen van de WHO serieus (prijs, beschikbaarheid en reclame) Geef budget voor en stimuleer de beschikbaarheid van positieve alternatieven voor alcoholgebruik. Ontwikkel landelijke richtlijnen voor de toezichts- en handhavingstaak van gemeenten (o.a. inzet testkopers).

14 Prijs van alcohol moet in verhouding staan tot de risico s: het is nu te goedkoop De goedkoopste bieren in Nederland worden nu in de supermarkten aangeboden voor nog geen 5 euro per krat, dus zo n 20 cent per flesje. Advies: voer minimumprijs in.

15 En daar reageert de alcoholbranche zo op.

16 Beperk de beschikbaarheid van alcohol -Goede naleving leeftijdsgrens -Geen blurring

17 Beperk of verbied alcoholreclame en sponsoring

18 Alcoholindustrie: Alcoholreclame is niet schadelijk. Het is alleen bedoeld om de consument te helpen bij zijn keuze voor een bepaald product. De alcoholindustrie besteedt aan media reclame per jaar: 800 miljoen in de UK (ias.org.uk, 2013) $ 2 miljard in de US (mediasmarts.ca, 2016) $ 1000 miljard (triljoen) wereldwijd (ias.org.uk, 2013)

19 Nieuw initiatief: Alcoholpreventie Alliantie Doelen: het niet drinken van alcohol moet normaal worden de kennis over de schade van alcohol voor onze gezondheid en de samenleving (verkeer, criminaliteit, huiselijk geweld) vergroten de overheid moet effectieve maatregelen durven nemen, ook als ze minder populair zijn, zowel landelijk als lokaal de lobby van de alcoholindustrie moet beperkt worden

20 Partners Alcoholpreventie Alliantie Stichting Positieve Leefstijl (IkPas-project) Artsen (oncologe, gynaecoloog, huisarts) Ervaringsdeskundigen en betrokken burgers Redactie LEF Stichting het Witte Bos (FAS-project) NVDI STAP (Verslavingskunde Nederland)

21 Programma 2018/2019 Actualiseren een aanbieden Alcoholmanifest Landelijke en regionale bijeenkomsten over o.a.: -alcohol en kanker -blurring -effectief alcoholbeleid van andere landen -lobby-tactiek van de alcoholindustrie Aansluiten bij project de Gezonde Generatie (SGF)

22 Sluit je aan bij de alliantie! Het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP is een onafhankelijk kennisinstituut dat zich inzet voor een effectief alcoholbeleid en voor publieke bewustwording van de risico s van alcohol

Alcohol en jongeren: gemeenten aan zet!?

Alcohol en jongeren: gemeenten aan zet!? Alcohol en jongeren: gemeenten aan zet!? Wim van Dalen, 1 april 2015 www.stap.nl Alcoholconsumptie in Nederland is na een explosieve stijging tussen 1960 en 1975 noch afgenomen, noch gestegen 2 1 Alcohol

Nadere informatie

ALCOHOL. Minder is beter. Informatie over de doelen en het werk

ALCOHOL. Minder is beter. Informatie over de doelen en het werk ALCOHOL Minder is beter Informatie over de doelen en het werk van STAP Introductie Belangrijkste feiten en trends alcohol 2016 Uitkomsten onderzoeken in het kader van de evaluatie van de Drank- en Horecawet

Nadere informatie

Welkom bij de workshop! Nederlandse Vereniging voor Drank- en horecawet Inspecteurs. 8 september 2016

Welkom bij de workshop! Nederlandse Vereniging voor Drank- en horecawet Inspecteurs. 8 september 2016 Welkom bij de workshop! Nederlandse Vereniging voor Drank- en horecawet Inspecteurs 8 september 2016 Programma 13.30-13.35: Opening sessievoorzitter 13.35-13.40: Introductie NVDI; M. van Baardewijk 13.40-13.50:

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 27 565 Alcoholbeleid Nr. 164 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Factsheet alcohol. Think Before You Drink

Factsheet alcohol. Think Before You Drink Factsheet alcohol Think Before You Drink Jongeren drinken te vroeg, te veel en te vaak. Ook in West-Brabant is dit het geval. Bovendien tolereren veel ouders dat hun kinderen onder de 16 jaar alcohol drinken.

Nadere informatie

Datum 29 november 2017 Betreft Alcoholmarketing, verkoop op afstand, opleidingseisen sociale hygiëne en IkPas

Datum 29 november 2017 Betreft Alcoholmarketing, verkoop op afstand, opleidingseisen sociale hygiëne en IkPas > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

Tekst 2. Altijd een excuus. Eindexamen havo Nederlands 2013-II

Tekst 2. Altijd een excuus. Eindexamen havo Nederlands 2013-II Tekst 2 Altijd een excuus (1) Nee, hè? Niet weer drinken Het is vrijdag en ik pak mijn agenda om te kijken hoe het weekend eruitziet. Morgen is het een feestdag en dat gaan we vieren met vrienden. Daar

Nadere informatie

Werkstuk Nederlands Alcohol

Werkstuk Nederlands Alcohol Werkstuk Nederlands Alcohol Werkstuk door een scholier 1915 woorden 5 februari 2002 7 278 keer beoordeeld Vak Nederlands Geschiedenis van alcohol Alcohol is bijna even oud als mensheid zelf. Men weet zeker

Nadere informatie

Overdaad aan kennis, mondjesmaat aan maatregelen, tijd voor actie

Overdaad aan kennis, mondjesmaat aan maatregelen, tijd voor actie Overdaad aan kennis, mondjesmaat aan maatregelen, tijd voor actie Achtergrondinformatie voor het paneldebat van de Conferentie Alcohol, Gezondheid en Beleid Amsterdam, 3 oktober 2014 De omvang van de schade

Nadere informatie

Waarom iedereen pas pintjes wil op achttien jaar (behalve De Block)

Waarom iedereen pas pintjes wil op achttien jaar (behalve De Block) VRIJDAG 19 OKTOBER 2018 - DS AVOND ALCOHOL EN JONGEREN Waarom iedereen pas pintjes wil op achttien jaar (behalve De Block) http://www.standaard.be/cnt/dmf20181019_03857818 1/10 vrijwel iedereen vindt

Nadere informatie

matige alcohol consumptie gezondheid

matige alcohol consumptie gezondheid matige alcohol consumptie positief voor gezondheid R e s u l t a t e n v a n 3 j a a r w e t e n s c h a p p e l i j k o n d e r z o e k Matige en regelmatige alcoholconsumptie heeft overall een positief

Nadere informatie

Alcoholbeleid goed geregeld

Alcoholbeleid goed geregeld Alcoholbeleid goed geregeld Het is een voor de hand liggende analogie: is bij het alcoholbeleid in Nederland het glas halfleeg of halfvol? STIVA en de Nederlandse producenten en importeurs van bier, wijn

Nadere informatie

ONTNUCHTERENDE BLIK OP JEUGD EN ALCOHOL

ONTNUCHTERENDE BLIK OP JEUGD EN ALCOHOL ONTNUCHTERENDE BLIK OP JEUGD EN ALCOHOL Regionale bijeenkomsten Bestrijding overlast en verloedering Bert Bieleman, Annelies Kruize, Cindy Zimmerman ONDERWERPEN Drinkgedrag Effecten Maatregelen DRINKGEDRAG

Nadere informatie

Preventie- en handhavingplan alcohol

Preventie- en handhavingplan alcohol Preventie- en handhavingplan alcohol Achtergrond Sinds 2014 zijn gemeenten de belangrijkste uitvoerders van de Drank- en Horecawet geworden. Zowel op juridisch, handhaving en educatief vlak is de gemeente

Nadere informatie

Onderzoek Drankgebruik onder jongeren Door NCRV Altijd wat 1 april 2011

Onderzoek Drankgebruik onder jongeren Door NCRV Altijd wat 1 april 2011 Onderzoek Drankgebruik onder jongeren Door NCRV Altijd wat april 0 Het onderzoek is uitgevoerd onder.8 Nederlanders van 8 jaar en ouder. Het gaat daarbij om een representatief getrokken steekproef uit

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

tot 24 jaar Monitor jongeren 12

tot 24 jaar Monitor jongeren 12 Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

Werkstuk door een scholier 1621 woorden 2 maart keer beoordeeld. Maatschappijleer

Werkstuk door een scholier 1621 woorden 2 maart keer beoordeeld. Maatschappijleer Werkstuk door een scholier 1621 woorden 2 maart 2002 6 304 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer 1. Wat is het probleem? Kort gezegd is het probleem: het alcoholprobleem onder jongeren a. Motivatie voor

Nadere informatie

Concept Peiling. Koop- en drinkgedrag van Friese 16- en 17-jarigen

Concept Peiling. Koop- en drinkgedrag van Friese 16- en 17-jarigen Concept Peiling Koop- en drinkgedrag van Friese 16- en 17-jarigen 2016 Oktober 2016 Uitvoering: Platform Nuchtere Fries Platform Nuchtere Fries is een samenwerking tussen alle Friese gemeenten, GGD Fryslân,

Nadere informatie

Preventie en handhavingsplan alcohol 2014

Preventie en handhavingsplan alcohol 2014 Preventie en handhavingsplan alcohol 2014 Datum: 12 mei 2014 Directie Openbare Orde en Veiligheid en GGD Amsterdam Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Alcoholbeleid in Amsterdam 4 3. Doelstellingen Preventie-

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

Alcoholmarketing in Europa en Nederland

Alcoholmarketing in Europa en Nederland Alcoholmarketing in Europa en Nederland Presentatie van onderzoek naar de effecten van alcoholreclame op het drinkgedrag van Europese jongeren en met name in de Nederlandse situatie. Dominique Lenssen,

Nadere informatie

Hoogachtend, de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, drs. M.J. van Rijn

Hoogachtend, de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, drs. M.J. van Rijn > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

Taart van Lambert. Integrale aanpak vroegsignalering alcohol: communicerende vaten

Taart van Lambert. Integrale aanpak vroegsignalering alcohol: communicerende vaten Integrale aanpak vroegsignalering alcohol: communicerende vaten Rob Bovens Lector Verslavingspreventie Taart van Lambert Algemene therapie effecten 30% Placebo effecten 15% Verandering door factoren buiten

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

Opzet alcoholbeleid voor werknemers binnen een instelling of bedrijf in de gemeente Raalte Alcoholpreventie volwassenen

Opzet alcoholbeleid voor werknemers binnen een instelling of bedrijf in de gemeente Raalte Alcoholpreventie volwassenen Opzet alcoholbeleid voor werknemers binnen een instelling of bedrijf in de gemeente Raalte Alcoholpreventie volwassenen Tactus Verslavingszorg Preventie & Consultancy Brink 40 7411 BT Deventer 088 3822

Nadere informatie

Gezamenlijke agenda van het Directeuren Overleg Alcohol 1

Gezamenlijke agenda van het Directeuren Overleg Alcohol 1 Gezamenlijke agenda van het Directeuren Overleg Alcohol 1 Samen naar een verantwoord alcoholgebruik voor een gezonder Nederland De afgelopen maanden hebben vertegenwoordigers van Stichting Verantwoord

Nadere informatie

Brouwen aan een verantwoord 2013

Brouwen aan een verantwoord 2013 BierNieuws Nummer 1 januari 2013 Informatiebulletin van Nederlandse Brouwers Brouwen aan een verantwoord 2013 De Nederlandse brouwsector is volop in beweging. Ruim 120 brouwerijen verschaffen werkgelegenheid

Nadere informatie

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Voordewind (CU) over een toename van het aantal comazuipers (2016Z05078).

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Voordewind (CU) over een toename van het aantal comazuipers (2016Z05078). > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Alcoholbeleid in België anno Marijs Geirnaert directeur VAD

Alcoholbeleid in België anno Marijs Geirnaert directeur VAD Alcoholbeleid in België anno 2016 Marijs Geirnaert directeur VAD Nationaal Alcoholplan Alcoholbeleid Waarom? Ingrediënten van een effectief alcoholplan: 3 best buys WHO prijs reclame aanbod preventie hulpverlening

Nadere informatie

Trimbos-instituut Binge drinken bij jeugd. Prof dr. Rutger Engels. Improving Mental Health by Sharing Knowledge

Trimbos-instituut Binge drinken bij jeugd. Prof dr. Rutger Engels. Improving Mental Health by Sharing Knowledge Trimbos-instituut 2015 Binge drinken bij jeugd Prof dr. Rutger Engels Improving Mental Health by Sharing Knowledge 1. Verandering in maatschappelijke normen over alcohol 2. Stijging in startleeftijd 3.

Nadere informatie

Inleiding. Bron: Nationale Drugsmonitor Jaarbericht 2007. Uitgave van Trimbosinstituut

Inleiding. Bron: Nationale Drugsmonitor Jaarbericht 2007. Uitgave van Trimbosinstituut : Alcohol, roken en drugs Inleiding In onze maatschappij zijn het gebruik van alcohol en andere drugs heel gewoon geworden roken en het drinken van alcoholische dranken gebeurt op recepties, feestjes,

Nadere informatie

Werkstuk Nederlands Alcohol

Werkstuk Nederlands Alcohol Werkstuk Nederlands Alcohol Werkstuk door een scholier 2107 woorden 9 juni 2006 6,1 139 keer beoordeeld Vak Nederlands Onderzoeksvraag: Hoe is alcohol ontstaan en wat is het nut daarvan? Deelvragen: Wat

Nadere informatie

Alcoholmanifest. Nieuwe kansen voor Nederlandse alcoholbeleid!

Alcoholmanifest. Nieuwe kansen voor Nederlandse alcoholbeleid! Alcoholmanifest Nieuwe kansen voor Nederlandse alcoholbeleid! De Nederlandse regering heeft de afgelopen jaren een aantal stappen gezet om de schade die alcoholgebruik bij jongeren en jongvolwassenen teweegbrengt,

Nadere informatie

Startnotitie Preventie- en Handhavingsplan Overbetuwe en Lingewaard

Startnotitie Preventie- en Handhavingsplan Overbetuwe en Lingewaard Startnotitie Preventie- en Handhavingsplan Overbetuwe en Lingewaard Aanleiding Door middel van deze startnotitie wordt u geïnformeerd over de wettelijke verplichting van de gemeente van het vaststellen

Nadere informatie

in vogelvlucht Dit is een interactieve vogelvlucht 2011. U kunt navigeren via de inhoudsopgave

in vogelvlucht Dit is een interactieve vogelvlucht 2011. U kunt navigeren via de inhoudsopgave 2011 STIVA in vogelvlucht Dit is een interactieve uitgave van STIVA in vogelvlucht 2011. U kunt navigeren via de inhoudsopgave hiernaast. Het STIVAlogo brengt u terug naar deze startpagina. Mocht u de

Nadere informatie

STIVA. in vogelvlucht

STIVA. in vogelvlucht 2016 STIVA in vogelvlucht 1 2016 Voorwoord STIVA kijkt terug op een veelbewogen jaar, waarin we veel energie hebben besteed aan een evenwichtige discussie rondom alcohol in de media. Bijvoorbeeld over

Nadere informatie

Programma PUBQUIZ: 1. Cijfers uit Kennemerland. 2. De nieuwe drank en horecawet. 3. Feiten en fabels uit de praktijk. Als afsluiter een happy drink!

Programma PUBQUIZ: 1. Cijfers uit Kennemerland. 2. De nieuwe drank en horecawet. 3. Feiten en fabels uit de praktijk. Als afsluiter een happy drink! Programma PUBQUIZ: 1. Cijfers uit Kennemerland 2. De nieuwe drank en horecawet 3. Feiten en fabels uit de praktijk Als afsluiter een happy drink! 1 op de 6 scholieren (klas 4 VO) in Kennemerland is een

Nadere informatie

Portefeuillehouders: D. Bijl, H.H.M. Rotgans. Behandeld door: E.L.C. Boschma

Portefeuillehouders: D. Bijl, H.H.M. Rotgans. Behandeld door: E.L.C. Boschma RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1463853 Datum: 5 februari 2019 Domein/ Team: Ruimtelijk / VBA Portefeuillehouders: D. Bijl, H.H.M. Rotgans Behandeld door: E.L.C. Boschma Onderwerp:

Nadere informatie

MEMO. Aan : Gemeenteraad Afdeling : Van : Het college van B&W Afdeling :

MEMO. Aan : Gemeenteraad Afdeling : Van : Het college van B&W Afdeling : MEMO Aan : Gemeenteraad Afdeling : Van : Het college van B&W Afdeling : Datum : 9 november Onderwerp : Preventie- en Handhaving alcoholgebruik onder jongeren Geachte raad, In deze memo ontvangt u ter kennisname

Nadere informatie

Presentatie DHW voor studenten. Dinsdag 12 mei 2015

Presentatie DHW voor studenten. Dinsdag 12 mei 2015 Presentatie DHW voor studenten Dinsdag 12 mei 2015 Vergunningen (paracommercie) 1. DHW-Vergunning voor schenken alcohol op grond van de Drank- en Horecawet. Schenkt uw vereniging alcohol in eigen beheer?

Nadere informatie

Werkstuk Verzorging Alcoholgebruik onder de jongeren

Werkstuk Verzorging Alcoholgebruik onder de jongeren Werkstuk Verzorging Alcoholgebruik onder de j Werkstuk door een scholier 1995 woorden 3 juni 2002 6,4 510 keer beoordeeld Vak Verzorging Waardoor toename van alcoholgebruik onder Nederlandse j? Het alcoholgebruik

Nadere informatie

Alcoholbeleid van sportverenigingen in de Food Valley regio

Alcoholbeleid van sportverenigingen in de Food Valley regio FrisValley Factsheet Alcoholbeleid van sportverenigingen in de Food Valley regio Onderzoek naar de schenktijden en andere alcoholmaatregelen in de sportsector Drinken is geen sport van: Suzanne Aarts,

Nadere informatie

Alcoholbeleid 18 + MHCWoerden per 1 januari 2014

Alcoholbeleid 18 + MHCWoerden per 1 januari 2014 Alcoholbeleid 18 + MHCWoerden per 1 januari 2014 Regelmatig (te veel) alcohol drinken is schadelijk voor de gezondheid en leidt vaak tot problemen. Bijvoorbeeld agressie in het uitgaansleven of verkeersongelukken.

Nadere informatie

Jongeren en alcohol. Gemeente s-hertogenbosch

Jongeren en alcohol. Gemeente s-hertogenbosch Jongeren en alcohol Gemeente s-hertogenbosch Onderzoek & Statistiek Oktober 2013 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 5 1.1 Achtergrond... 5 1.2 Jongerenpanel alcohol... 5 1.3 Leeswijzer... 5 2. Alcoholgebruik

Nadere informatie

Heerlijk Helder Heineken Alcoholgebruik in de Media. Rutger Engels, Behavioural Science Institute Radboud Universiteit Nijmegen

Heerlijk Helder Heineken Alcoholgebruik in de Media. Rutger Engels, Behavioural Science Institute Radboud Universiteit Nijmegen Heerlijk Helder Heineken Alcoholgebruik in de Media Rutger Engels, Behavioural Science Institute Radboud Universiteit Nijmegen 1.Herkennen van brand logos bij kinderen (Dalton et al., 2003) 2.Herkennen

Nadere informatie

Handelingsprotocollen veiligheid Mill-Hillcollege. inspirerend - betrokken - ondernemend

Handelingsprotocollen veiligheid Mill-Hillcollege. inspirerend - betrokken - ondernemend Handelingsprotocollen veiligheid Mill-Hillcollege inspirerend - betrokken - ondernemend 2009 1 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Wat is wat 4 Handelingskaart wapenbezit 5 Handelingskaart opname maken zonder toestemming

Nadere informatie

Jongeren en alcohol. peiling Leids JongerenPanel. Colofon. Serie Statistiek 2011 / 17

Jongeren en alcohol. peiling Leids JongerenPanel. Colofon. Serie Statistiek 2011 / 17 Jongeren en alcohol peiling Leids JongerenPanel Colofon Serie Statistiek 2011 / 17 Gemeente Leiden Afdeling Strategie en Onderzoek, BOA Sociaal en Economisch Beleid, SEB Postbus 9100, 2300 PC Leiden E-mail:

Nadere informatie

Vraagstelling: In hoeverre verschilt het alcohol gebruik binnen verschillende culturen

Vraagstelling: In hoeverre verschilt het alcohol gebruik binnen verschillende culturen Praktische-opdracht door een scholier 2315 woorden 20 december 2010 5,5 12 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Alcohol gebruik binnen culturen In hoeverre verschilt het alcohol gebruik binnen verschillende

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 27 565 Alcoholbeleid Nr. 145 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Volp (PvdA) over het stijgende aantal jonge comazuipers (2016Z05066).

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Volp (PvdA) over het stijgende aantal jonge comazuipers (2016Z05066). > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Kenmerk : 14.0003569 *14.0003569* Agendapunt nr. : 2014-BD-072 Raadsvergadering d.d. : 15 december 2014 Vaals, 27 oktober 2014

Kenmerk : 14.0003569 *14.0003569* Agendapunt nr. : 2014-BD-072 Raadsvergadering d.d. : 15 december 2014 Vaals, 27 oktober 2014 Kenmerk : 14.0003569 *14.0003569* Agendapunt nr. : 2014-BD-072 Raadsvergadering d.d. : 15 december 2014 Vaals, 27 oktober 2014 Aan de Raad der gemeente Vaals Onderwerp Preventie- en Handhavingsplan Jeugd,

Nadere informatie

Nieuwe Drank- en Horeca Wet. Winkeliers/slijterijen. Stadskantoor 28-03-2013

Nieuwe Drank- en Horeca Wet. Winkeliers/slijterijen. Stadskantoor 28-03-2013 Nieuwe Drank- en Horeca Wet Winkeliers/slijterijen Stadskantoor 28-03-2013 1 Programma 19.30 uur welkom door burgemeester Harald Bergmann 19.40 uur toelichting op de nieuwe Drank- en Horecawet 20.00 uur

Nadere informatie

JONGEREN EN ALCOHOL RESULTATEN JONGERENMONITORS

JONGEREN EN ALCOHOL RESULTATEN JONGERENMONITORS JONGEREN EN ALCOHOL RESULTATEN JONGERENMONITORS 2007-2016 GGD HART VOOR BRABANT MAART 2017 Jongeren beginnen later met alcohol drinken 2007 14,1 jaar 2011 14,8 jaar 2016 15,2 jaar 12 jaar 13 jaar 14 jaar

Nadere informatie

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL GEMEENTE HAAREN 2015-2017

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL GEMEENTE HAAREN 2015-2017 PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL GEMEENTE HAAREN 2015-2017 1 1. PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL GEMEENTE HAAREN 1.1. INLEIDING In de gewijzigde Drank- en Horecawet (DHW) van 1 januari 2014 is

Nadere informatie

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN GEMEENTE NUENEN C.A.

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN GEMEENTE NUENEN C.A. CVDR Officiële uitgave van, Gerwen en Nederwetten. Nr. CVDR376587_1 3 januari 2017 PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN GEMEENTE NUENEN C.A. Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Periode 2015-2018 Inleiding

Nadere informatie

ALCOHOL & GEZONDHEID. De wetenschap. Dr. ir. Trudy Voortman

ALCOHOL & GEZONDHEID. De wetenschap. Dr. ir. Trudy Voortman ALCOHOL & GEZONDHEID De wetenschap Dr. ir. Trudy Voortman trudy.voortman@erasmusmc.nl Over deze lezing Alcoholgebruik in Nederland en in deze zaal Alcohol en gezondheid Overmatig alcoholgebruik Matig alcoholgebruik

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

Alcoholgebruik: omvang in de regio

Alcoholgebruik: omvang in de regio Alcoholgebruik: omvang in de regio Schadelijk alcoholgebruik in de regio Het alcoholgebruik(1) onder volwassenen (tot 65 jaar) in Zuid-Limburg is 85%. Van de ouderen (65+) geeft 75% aan alcohol te drinken.

Nadere informatie

Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011

Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011 Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011 Zeeuwse jongeren en alcohol In 2010 is de Zeeuwse campagne Laat ze niet (ver)zuipen! van start

Nadere informatie

Alcoholbeleid AID 2015

Alcoholbeleid AID 2015 Alcoholbeleid AID 201 1 Inhoudsopgave Artikel 1: Algemeen Artikel 1.1: Openingstijden Artikel 1.2: Schenktijden Artikel 1.: Alcohol nuttigen Artikel 1.4: Alcohol schenken en doorspelen Artikel 1.: Drankaanbod

Nadere informatie

Samenvatting Aanvalsplan Alcohol & Jongeren

Samenvatting Aanvalsplan Alcohol & Jongeren Samenvatting Aanvalsplan Alcohol & Jongeren Sabine Uitslag Juni 2012 Voorwoord Voor u ligt de samenvatting van het Aanvalsplan Alcohol & Jongeren. Met dit integrale aanvalsplan wil de CDA Tweede Kamerfractie,

Nadere informatie

5 Alcohol- en tabaksbeleid

5 Alcohol- en tabaksbeleid 5 Aan de orde is het VAO (d.d. 15/02). Voorzitter. Op zich hebben we een goed overleg gehad met de staatssecretaris over het alcoholmatigingsbeleid. Ik ben ook blij dat hij de ambitie heeft uitgesproken

Nadere informatie

BEHOREND BIJ COLLEGENOTA VAN DATUM CORRESPONDENTIENUMMER

BEHOREND BIJ COLLEGENOTA VAN DATUM CORRESPONDENTIENUMMER BEHOREND BIJ COLLEGENOTA VAN DATUM CORRESPONDENTIENUMMER 7-10-14 A. Deze nota is in overleg met de volgende disciplines geconcipieerd: Veiligheid & Leefbaarheid, Communicatie B. Er is wel overeenstemming

Nadere informatie

Vroegsignalering alcoholgebruik op de Spoedeisende hulp

Vroegsignalering alcoholgebruik op de Spoedeisende hulp Vroegsignalering alcoholgebruik op de Spoedeisende hulp Samenwerking tussen algemeen ziekenhuis en GGZ Roxanne Izendooren Projectleider Vroegsignalering alcoholgebruik 23 april 2012 Opdracht: Vragenlijst

Nadere informatie

Werkstuk Maatschappijleer Alcohol

Werkstuk Maatschappijleer Alcohol Werkstuk Maatschappijleer Alcohol Werkstuk door een scholier 1502 woorden 27 april 2004 6,2 255 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inhoud Inleiding Alcohol door de jaren heen Wat is alcoholisme Is alcohol

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2013 tijdvak 1 maatschappijleer 2 CSE GL en TL Tekstboekje GT-0323-a-13-1-b Analyse maatschappelijk vraagstuk: alcohol en jongeren 5 10 15 20 25 30 tekst 1 Meisjes vaker ziek van

Nadere informatie

Onderwerp Preventie en Handhavingsplan Drank- en Horecawet

Onderwerp Preventie en Handhavingsplan Drank- en Horecawet Raadsvoorstel Vergadering : 18 december 2014 Agendapunt : 16 Status : Besluitvormend Programma : (2) Openbare Orde en Veiligheid Portefeuillehouder : E.J. ter Keurs Behandelend ambt. : Hendrik Veenstra

Nadere informatie

PROGRAMMABEGROTING 2015-2018

PROGRAMMABEGROTING 2015-2018 PROGRAMMABEGROTING 2015-2018 Programma 1 : Zorg, Welzijn, Jeugd en Onderwijs 1A Lokale gezondheidszorg Inleiding Op grond van de Wet publieke gezondheid (Wpg) heeft de gemeente de taak door middel van

Nadere informatie

7.1. Boekverslag door E woorden 20 april keer beoordeeld. Verzorging. Alcohol.

7.1. Boekverslag door E woorden 20 april keer beoordeeld. Verzorging. Alcohol. Boekverslag door E. 3398 woorden 20 april 2002 7.1 265 keer beoordeeld Vak Verzorging Alcohol. Hoeveel alcohol zit er in een glas wijn, bier en een borrelglas? In een standaardglas wijn (100cc van 12%)

Nadere informatie

Inhoud. Alcoholpreventie Jeugd 2012-2015. Gemeente Dalfsen

Inhoud. Alcoholpreventie Jeugd 2012-2015. Gemeente Dalfsen Inhoud Alcoholpreventie Jeugd Gemeente Dalfsen 1 Alcoholpreventie Jeugd 1. Inleiding Het alcoholgebruik onder de jongeren is de laatste jaren een landelijk probleem waar steeds meer aandacht voor is, zowel

Nadere informatie

Deelsessie. Sport. 5 maart 2014 3/18/14

Deelsessie. Sport. 5 maart 2014 3/18/14 5 maart 2014 Deelsessie Sport 3/18/14 Welkom!2 3/18/14 Sport binnen programma drugs en alcohol De drie beleidspijlers van lokaal alcoholbeleid, Reynolds 2003!3 3/18/14 Input Het alcoholbeleid bij Rotterdamse

Nadere informatie

Bestuurssamenvatting strategie Verzuip jij je Toekomst?!

Bestuurssamenvatting strategie Verzuip jij je Toekomst?! Bestuurssamenvatting strategie Verzuip jij je Toekomst?! 2013-2015 Algemeen De evaluatie van Verzuip jij je Toekomst?! over de periode 2009-2012 heeft laten zien dat in de afgelopen vier jaar de eerste

Nadere informatie

Commissienotitie Reg. nr : 0810110 Comm. : MZ Datum : 07-04-08

Commissienotitie Reg. nr : 0810110 Comm. : MZ Datum : 07-04-08 Comm. : MZ Onderwerp Alcoholpreventie jongeren in Noord Brabant Status oordeelvormend Voorstel 1. Deel te nemen aan het project alcoholpreventie Jongeren Veiligheidsregio Brabant-Noord 2. Vanaf 2009 voor

Nadere informatie

Alcohol en jongeren. Ziekenhuis Bernhoven 8 juli 12 juli Allert Vos. Gordon Slabbers. Internist. Kinderarts

Alcohol en jongeren. Ziekenhuis Bernhoven 8 juli 12 juli Allert Vos. Gordon Slabbers. Internist. Kinderarts Alcohol en jongeren Ziekenhuis Bernhoven 8 juli 12 juli Allert Vos Internist Gordon Slabbers Kinderarts 16-7-2010 1 De Jeugd deugt, maar met alcohol??? 2 Opbouw informatie-avond Een gewoon weekend in 2008

Nadere informatie

Alcoholbeleid. ZV De Ham ZC d.d. 15 januari 2019

Alcoholbeleid. ZV De Ham ZC d.d. 15 januari 2019 Alcoholbeleid ZV De Ham ZC d.d. 15 januari 2019 In overweging nemende dat: sportverenigingen op basis van artikel 9 van de Drank- en Horecawet dienen te beschikken over een reglement Alcohol in sportkantines

Nadere informatie

Werkstuk door een scholier 1991 woorden 26 mei keer beoordeeld

Werkstuk door een scholier 1991 woorden 26 mei keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 1991 woorden 26 mei 2005 6 17 keer beoordeeld Vak Biologie Drankverslaving Naam: x Klas: B3k3. Docent: x Nederlanders drinken te veel en ook de berichten over alcoholmisbruik

Nadere informatie

Man-vrouw verschillen bij genotmiddelengebruik

Man-vrouw verschillen bij genotmiddelengebruik QUO QUO fadis fadis GGD Fryslân Politie Fryslân Verslavingszorg Noord Nederland Man-vrouw verschillen bij genotmiddelengebruik feitenblad genotmiddelen Nummer 16 maart 2013 Het Feitenblad genotmiddelen

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude Juli 2014 Inhoudsopgave Inleiding 1. Probleemanalyse 2. Beleidsfocus 2.1. Uitgangspunten en onderbouwing van beleid

Nadere informatie

Boekverslag door M woorden 3 januari keer beoordeeld. Nederlands. Inhoudsopgave

Boekverslag door M woorden 3 januari keer beoordeeld. Nederlands. Inhoudsopgave Boekverslag door M. 3193 woorden 3 januari 2005 6 209 keer beoordeeld Vak Nederlands Inhoudsopgave GESCHIEDENIS VAN ALCOHOL WAT IS ALCOHOL? WAT DOET ALCOHOL MET JE? WAT IS ER BEKEND TUSSEN ALCOHOL EN KANKER?

Nadere informatie

Kadernotitie. Preventiebeleid genotmiddelen Houten

Kadernotitie. Preventiebeleid genotmiddelen Houten Kadernotitie Preventiebeleid genotmiddelen Houten 2011 2014 1. Inleiding In de kadernota van de Gemeente Houten Verleiden tot gezond gedrag is op basis van de gezondheidssituatie van de inwoners van Houten,

Nadere informatie

EEN NIEUWE RICHTLIJN VOOR ALCOHOLGEBRUIK

EEN NIEUWE RICHTLIJN VOOR ALCOHOLGEBRUIK EEN NIEUWE RICHTLIJN VOOR ALCOHOLGEBRUIK De nieuwe richtlijn slaat een brug tussen de risico s die alcoholgebruik met zich meebrengt en de realiteit van het ingeburgerde alcoholgebruik. Richtlijnen voor

Nadere informatie

Hoe vol is uw glas? Postbus 590, 6700 AN Wageningen T 0317 750 620 info@kennisinstituutbier.nl www.kennisinstituutbier.nl

Hoe vol is uw glas? Postbus 590, 6700 AN Wageningen T 0317 750 620 info@kennisinstituutbier.nl www.kennisinstituutbier.nl Kennisinstituut Bier is het wetenschappelijke instituut op het gebied van verantwoorde bierconsumptie in relatie tot gezondheid. Het instituut wil gedegen, wetenschappelijke kennis over verantwoorde bierconsumptie

Nadere informatie

Factsheet onderzoek naar de effecten van de wijziging van de leeftijdsgrens in de drank- en horecawet 2014 in gemeentes Almere, Huizen en Zeist

Factsheet onderzoek naar de effecten van de wijziging van de leeftijdsgrens in de drank- en horecawet 2014 in gemeentes Almere, Huizen en Zeist Factsheet onderzoek naar de effecten van de wijziging van de leeftijdsgrens in de drank- en horecawet 2014 in gemeentes Almere, Huizen en Zeist Margreth Egelkamp Marina Horseling Andrea Donker Contactgegevens:

Nadere informatie

Evaluatie Laat ze niet ver zuipen! 2013

Evaluatie Laat ze niet ver zuipen! 2013 Evaluatie Laat ze niet ver zuipen! 2013 April 2014 Inleiding De afgelopen drie jaar hebben alle 13 Zeeuwse gemeenten, de GGD, Indigo Zeeland, Politie Zeeland- West-Bra a t e a dere part ers o der de lag

Nadere informatie

Trendonderzoek: Alcoholkennis bij jongeren tussen 12 en 25 jaar

Trendonderzoek: Alcoholkennis bij jongeren tussen 12 en 25 jaar - Factsheet - Trendonderzoek: Alcoholkennis bij jongeren tussen 12 en 25 jaar NIGZ, Project Alcohol Voorlichting en Preventie 3 juli 2003 Inleiding Het NIGZ voert elk jaar, als onderdeel van het Alcohol

Nadere informatie

Drinken op school 2011

Drinken op school 2011 Drinken op school 2011 Drinken op school 2011 Landelijk scholierenonderzoek naar de alcoholverstrekking en het alcoholgebruik binnen het voortgezet onderwijs en op schoolfeesten in 2011. Dit onderzoek

Nadere informatie

Middellandse Zee gebieden Europese landen

Middellandse Zee gebieden Europese landen Snel, J. (2011). WHO-rapport over wereldalcoholgebruik. AdFundum, Vakblad voor de Drankenbranche, 19(8/9): 20-21, augustus/september WHO-rapport over wereldalcoholgebruik De Wereld Gezondheidsorganisatie,

Nadere informatie

gemeente Preventie- en Handhavingsplan alcohol Loon op Zand 2014-2018 ttmo Kaatsheuvel l Loon op Zand l De Moer

gemeente Preventie- en Handhavingsplan alcohol Loon op Zand 2014-2018 ttmo Kaatsheuvel l Loon op Zand l De Moer éĺ gemeente Preventie- en Handhavingsplan alcohol Loon op Zand 2014-2018 ttmo i Kaatsheuvel l Loon op Zand l De Moer i 2 Inhoud 1. Inleiding 2. Waarom is de link lussen preventie en handhaving zo belangrijk.'

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Gilze en Rijen

Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Gilze en Rijen Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Gilze en Rijen Hoofdstuk 1: Aanleiding en leeswijzer De aanleiding: de nieuwe Drank- en Horecawet Op 1 januari 2013 is de nieuwe Drank- en Horecawet (verder:

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Officiële publicatie van Gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude PREVENTIE EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL 2014 2017

GEMEENTEBLAD. Officiële publicatie van Gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude PREVENTIE EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL 2014 2017 14/008 BOB PREVENTIE EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL 2017 De raad van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude; Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 21 mei Besluit: I. Vast te stellen het

Nadere informatie

Rook-, Alcohol- en Drugsbeleid het Bouwens

Rook-, Alcohol- en Drugsbeleid het Bouwens Rook-, Alcohol- en Drugsbeleid het Bouwens Vastgesteld in de MR-vergadering van 8 juni 2015. 1 Inleiding Per 1 januari 2014 is wettelijk vastgelegd dat geen alcohol verkocht mag worden aan jongeren jonger

Nadere informatie

FACTSHEET JOGG JULI 2012

FACTSHEET JOGG JULI 2012 FACTSHEET JOGG JULI 2012 Convenant Gezond Gewicht en deelconvenant JOGG Het Convenant Gezond Gewicht is een uniek samenwerkingsverband van in totaal 27 partijen afkomstig van (rijks- en lokale) overheden,

Nadere informatie

Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Alcohol Informatie voor patiënten F0931-3415 september 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44 MCH

Nadere informatie

Evaluatie Drank- en Horecawet

Evaluatie Drank- en Horecawet Evaluatie Drank- en Horecawet De gevolgen van de nieuwe Drank- en Horecawet in beeld Hoe is het alcoholgebruik onder jongeren in de leeftijd van 13-19 jaar? MYSTERY KIDS MYSTERY KIDS POLITIE BOA Hoe ziet

Nadere informatie

Project X: omgaan met middelengebruik op evenementen

Project X: omgaan met middelengebruik op evenementen Improving Mental Health by Sharing Knowledge Project X: omgaan met middelengebruik op evenementen Ninette van Hasselt Trimbos-instituut Rob Bovens Hogeschool Windesheim, Trimbos-instituut 2 1 Persoon omgeving

Nadere informatie

Bijlage 1 Beleidsbrief Alcohol&Jongeren. Tabellen en grafiek. Tabel 1, Trends in lifetime prevalentie alcoholgebruik, in %,

Bijlage 1 Beleidsbrief Alcohol&Jongeren. Tabellen en grafiek. Tabel 1, Trends in lifetime prevalentie alcoholgebruik, in %, Bijlage 1 Beleidsbrief Alcohol&Jongeren Tabellen en grafiek Tabel 1, Trends in lifetime prevalentie alcoholgebruik, in %, Jongens Meisjes Leeftijd 92 99 03 92 99 03 12 46 56 73 33 38 68 13 55 68 81 50

Nadere informatie

Voorstel invoering Halt maatregel in Hollands Midden. Ontwikkeld in opdracht van het Bestuurlijk Overleg Alcoholmatigingsbeleid (BOA)

Voorstel invoering Halt maatregel in Hollands Midden. Ontwikkeld in opdracht van het Bestuurlijk Overleg Alcoholmatigingsbeleid (BOA) Voorstel invoering Halt maatregel in Hollands Midden Ontwikkeld in opdracht van het Bestuurlijk Overleg Alcoholmatigingsbeleid (BOA) Colofon Deze handreiking is samengesteld door de Werkgroep Haltmaatregel.

Nadere informatie

Zoeterwoude 2015-2016

Zoeterwoude 2015-2016 Preventie - en handhavingsplan alcohol Zoeterwoude 2015-2016 Afdeling Samenleving december 2014 Preventie en handhavingsplan alcohol Zoeterwoude 2015-2016 Pagina 1 1.INLEIDING 3 1.1 Aanleiding 1.2. Visie

Nadere informatie