Het geheim van de piramide

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Het geheim van de piramide"

Johanna Jansen
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 colofon Uitgave 2015 Nationaal Park Weerribben-Wieden Illustraties Femke van Gent Vormgeving Ontwerpbureau Lood Velp Het geheim van de piramide In samenwerking met Natuurmonumenten Bezoekerscentrum De Wieden Staatsbosbeheer Buitencentrum De Weerribben Wat heeft deze vis met deze piramides te maken? Waterleidingbedrijf Vitens naam:

2 Natuurbeheer Natuurorganisaties zoals Natuurmonumenten in De Wieden of Staatsbosbeheer in De Weerribben zorgen ervoor dat alle dieren die in de verschillende voedselpiramides thuishoren een goede plek hebben. Zo zorgen ze ervoor dat het water helder genoeg is, dat de oevers niet te steil aflopen, dat er genoeg schuilmogelijkheid is enzovoorts. Het Waterbedrijf Vitens zorgt er voor dat het water zo goed beschermd wordt dat er ook drinkwater van te maken is. Schoon water is goed voor zowel dieren als mensen! Hoe groter de voedselpiramide, hoe beter beschermd de natuur is, vinden de boswachters. Met de school naar het moeras Lianna en Remco wisten nu al veel meer over de voedselpiramide. Ze waren behoorlijk onder de indruk van hoe ingewikkeld die in elkaar zat. Nationaal Park Weerribben-Wieden, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten nodigen jullie uit om zelf ook te ontdekken hoe de "voedselpiramides onder water" in elkaar zitten. Tijdens een speurtocht gaan jullie onderzoeken hoe groot de voedselpiramide in het nationaal park kan worden. Veel plezier! 2 11

3 Het gifspel! Tijdens het gifspel ben je een plant of dier uit de voedselpiramide. Daar krijg je een kaartje van. Je wordt opgegeten door anderen, of je eet anderen op. Als je hoog in de voedselpiramide staat, bijvoorbeeld als je de snoek of de snoekbaars bent, verzamel je veel gif, omdat je bijna nooit wordt opgegeten. Het gif wordt voorgesteld door bonen. Als je veel gif hebt ga je dood. De leerkracht legt jullie het spel verder uit. Nog meer problemen voor de piramide We hebben gezien dat het bouwwerk van de voedselpiramide in problemen is, als er teveel gif in de natuur is, of als er te weinig eten is. Er zijn nog meer problemen die kunnen zorgen dat er dieren uit de voedselpiramide verdwijnen: Bijvoorbeeld: Dat er te weinig waterplanten zijn om eieren op af te zetten (kikker) Dat het water te troebel is, zodat roofvissen hun prooi niet kunnen zien (snoekbaars) Te steile oevers, zodat kikkers, padden en salamanders niet op het land kunnen kruipen. Dat dieren te weinig kunnen schuilen voor hun vijanden (kleine visjes) Het geheim van de piramide van De Weerribben. Lianna en Remco zijn alletwee 12 jaar oud. Ze kennen elkaar van een natuurkamp. Daar ontdekten ze dat ze twee hobby's gemeenschappelijk hadden, namelijk de natuur en de piramides in Egypte. Remco woont in Ossenzijl, aan de rand van het natuurgebied De Weerribben en Lianna in Sint Jansklooster, vlakbij De Wieden. Ze zijn hele goede vrienden geworden en soms trekken ze samen de natuur in. Maar omdat ze niet vlakbij elkaar wonen mailen ze ook vaak. Ze vertellen elkaar wat ze hebben gezien en meegemaakt. Ook sturen ze elkaar adressen van leuke sites op. Misschien denk je dat ze op elkaar verliefd zijn, maar dat is niet zo. Remco en Lianna hebben voorlopig alleen oog voor purperreigers, futen en de bubbels van de geheimzinnige snoek. Ook zijn ze nu al een tijdje op zoek naar sporen van otters. Ze hebben al wel keutels en pootafdrukken gezien. Maar de otters zelf houden zich verborgen. Pas geleden waren Remco en Lianna in De Weerribben aan het kanoën, toen ze boswachter IJsbrand tegenkwamen. Hij vertelde een ingewikkeld verhaal over de voedselpiramide van het moeras. Maar voordat IJsbrand kon uitleggen wat het precies was, werd hij opgebeld. Hij moest achter stropers aan, die illegaal aan het snoeken waren. De snoek... die had ook nog iets te maken met die piramide van IJsbrand. Hoe kunnen er nou piramide's voorkomen in Nationaal Park Weerribben- Wieden? Die had je toch alleen in Egypte? Ze besloten op Internet informatie te zoeken. Daar vonden ze van alles over de grote piramide van Gizeh. Daar vonden ze ook hoe farao Cheops het georganiseerd heeft om zo'n gigantisch bouwwerk te laten bouwen. 10 3

4 De piramidebouwers van Egypte Cheops, Farao van alle Egyptenaren had een droom. Hij droomde dat duizenden mensen werkten aan het grootste grafmonument dat er ooit op de wereld was gebouwd. Dat was voor hem, want hij was tenslotte de zoon van de Zonnegod, en hij had daar dus recht op. Hier zie je een plaatje van het grafmonument zoals Cheops die in zijn droom zag. Cheops ging meteen aan de slag. Eerst riep hij de beste bouwmeester van het land bij zich. Die krabde zich achter zijn oren. Was Cheops helemaal gek geworden? Hoe Farao Bouwmeester moest hij dat organiseren? Het werd een gigantisch karwei. Duizenden sterke mannen had hij nodig om de stenen te stapelen. Maar je moest ook zorgen dat die stenen er kwamen. Hij had schippers nodig en boten. Verder moesten ze allemaal te eten hebben, ze moesten ergens kunnen wonen. Eigenlijk wilde de bouwmeester weigeren, maar dat kon natuurlijk niet bij de Farao. Dan kreeg hij de doodstraf! Zo ging dat in het oude Egypte. De bouwmeester ging dus maar aan de slag. Al snel had hij een organisatieschema gemaakt. Het zag er als volgt uit: Architect Geldschieter Scheepsbouwer Steenhouwer Schipper Kok Aannemer Bouwer Bouwer Bouwer Bouwer Bouwer Problemen met de voedselpiramide IJsbrand vertelt verder: "Nou heb je vast wel eens gehoord dat het met de natuur niet zo goed gaat. Hier in Nationaal Park Weerribben- Wieden valt het nog wel mee, maar op sommige plekken is de natuur flink vervuild met gifstoffen. Daarvan gaan dieren dood, maar welke dieren gaan het eerst dood? Eerst eten de kleine diertjes en plantjes uit de eerste laag het gif op. Elk diertje en plantje krijgt maar een heel klein beetje gif binnen en gaat daar niet aan dood. In de laag daarboven zitten veel minder dieren. Elk dier daarvan eet heel veel van de kleine diertjes en plantjes en krijgt zo het gif binnen. Daarboven zijn nog minder dieren en aan de top zijn helemaal weinig dieren. Die ene ooievaar, otter of snoek die bovenin de piramide staat, krijgt dus alle gif binnen die in het begin door de kleinere diertjes en plantjes is opgegeten. En dat kan zoveel zijn dat hij of zij eraan dood gaat. 4 9

5 Spelletje Probeer, net als op de tekening, met elkaar een piramide te bouwen. Hij was trots op zijn schema. Het leek wel een piramide. Het was erg belangrijk dat iedereen in de organisatie zijn best deed. De bouwers waren eigenlijk het belangrijkste. Als die honger hadden of ziek zouden worden, werd er niet gebouwd en kwam de piramide nooit op tijd af. 8 5

6 Zijn er ook piramides in De Weerribben? Wat is nou het verband met de voedselpiramides? Het heeft niks met Egyptische piramides zelf te maken, dachten Remco en Lianna, maar misschien wel met het organisatieschema van de bouwmeester. Lianna had er al wat meer over nagedacht en stuurde Remco het volgende mailtje. Beste Remco, Weet je nog dat we wilden weten wat een voedselpiramide is? Ik heb er nog eens over nagedacht en ik weet het nog niet helemaal zeker. Maar op het internet: vond ik dit plaatje van een voedselpiramide. De otter zit dus in de top van de voedselpiramide. Hij eet vooral vissen, maar ook kikkers en muizen. De vissen leven van allerlei waterbeestjes en de kikkers van insecten. Die waterbeestjes en insecten eten weer heel veel watervlooien of waterplanten. Er stond ook een moeilijk verhaal bij over de ophoping van gif. Ik snap het nog niet helemaal, maar ik wil het graag met je uitzoeken hoe het zit. Ga je woensdagmiddag mee kanoën dan zoeken we IJsbrand weer op. Misschien heeft hij nu meer tijd. Groetjes, Lianna Op zoek naar IJsbrand Op woensdag gingen Remco en Lianna op zoek naar IJsbrand. Ze vonden hem bij een watermolen. Rustig zat hij daar een kopje koffie te drinken. "Weet je nog dat je vorige keer vertelde over de voedselpiramide, IJsbrand?" We dachten dat dat met de piramides uit Egypte te maken had, maar dat is niet zo, toch? IJsbrand had wel eventjes tijd. "Nee jongens het heeft niks te maken met de piramides van Egypte, alhoewel...? De natuur kun je misschien zien als een heel groot en ingewikkeld bouwwerk. Net als een piramide. De stenen zijn vervangen door planten en dieren die van elkaar afhankelijk zijn, bijvoorbeeld omdat ze elkaar opeten." Als er bepaalde dieren of planten niet kunnen leven, kunnen andere dieren en planten ook niet leven. IJsbrand had een leuk spelletje hierover. IJsbrand en Lianna gingen naast elkaar op de grond zitten. Daarbovenop ging Remco zitten. IJsbrand kroop er onderuit en Remco viel languit in het gras. "Zie je nou hoe het werkt, Remco. Je was afhankelijk van mij. Zodra ik weg ging viel jij op de grond. Zo gaat dat in de natuur ook vaak. Als er bijvoorbeeld geen kikkers meer zijn, dan vertrekt ook de ooievaar die graag kikkers eet. 6 7

Vergelijkbare documenten

Het geheim van de piramide

Het geheim van de piramide handleiding voor de leerkracht 2 handleiding voor de leerkracht Inleiding Wist u dat er in de moerasgebieden van Nationaal Weerribben- Wieden piramides voorkomen? Natuurlijk