Zaak C-303/98. Sindicato de Médicos de Asistencia Pública (Simap) tegen Conselleria de Sanidad y Consumo de la Generalidad Valenciana

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Zaak C-303/98. Sindicato de Médicos de Asistencia Pública (Simap) tegen Conselleria de Sanidad y Consumo de la Generalidad Valenciana"

Mathijs Molenaar
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Zaak C-303/98 Sindicato de Médicos de Asistencia Pública (Simap) tegen Conselleria de Sanidad y Consumo de la Generalidad Valenciana (verzoek van het Tribunal Superior de Justicia de la Comunidad Valenciana om een prejudiciële beslissing) Sociale politiek Bescherming van veiligheid en gezondheid van werknemers Richtlijnen 89/391/EEG en 93/104/EG Werkingssfeer Artsen van ploegen voor eerstelijnszorg Gemiddelde arbeidstijd Wachtdiensten daaronder begrepen Nachtarbeiders en werknemers in ploegendienst" Conclusie van advocaat-generaal A. Saggio van 16 december I Arrest van het Hof van 3 oktober 2000 I Samenvatting van het arrest 1. Sociale politiek Bescherming van veiligheid en gezondheid van werknemers Richtlijn 89/391 betreffende tenuitvoerlegging van maatregelen ter bevordering van verbetering van veiligheid en gezondheid van werknemers op werk Richtlijn 93/104 betreffende aantal aspecten van organisatie van arbeidstijd Werkingssfeer Artsen van ploegen voor eerstelijnszorg Daaronder begrepen (Richtlijn 89/391 van de Raad, art. 2, leden 1 en 2; richtlijn 93/104 van de Raad, art. 1, lid 3) I

2 SAMENVATTING ZAAK C-303/98 2. Sociale politiek Bescherming van veiligheid en gezondheid van werknemers Ontbreken van uitdrukkelijke uitvoeringsmaatregelen Afwijkingen bedoeld in artikel 17 Toepasselijkheid (Richtlijn 93/104 van de Raad, art. 17) 3. Sociale politiek Bescherming van veiligheid en gezondheid van werknemers Arbeidstijd Begrip Artsen van ploegen voor eerstelijnszorg Wachtdienst Daaronder begrepen (Richtlijn 93/104 van de Raad, art. 2, punt 1) 4. Sociale politiek Bescherming van veiligheid en gezondheid van werknemers Nachtarbeid Begrip Toepassing op artsen van openbare ziekenhuizen met publiekrechtelijke arbeidsverhoudingen, van wettelijke regeling betreffende nachtarbeid van werknemers met privaatrechtelijke arbeidsverhouding (Richtlijn 93/104 van de Raad, art. 2, punt 4) 5. Sociale politiek Bescherming van veiligheid en gezondheid van werknemers Ploegenarbeid Begrip (Richtlijn 93/104 van de Raad, art. 2, punten 5 en 6) 6. Sociale politiek Bescherming van veiligheid en gezondheid van werknemers Maximale wekelijkse arbeidstijd Afwijking Onvoorwaardelijkheid en nauwkeurigheid (Richtlijn 93/104 van de Raad, art. 16, punt 2, en 17, leden 2 en 4) 7. Sociale politiek Bescherming van veiligheid en gezondheid van werknemers Maximale wekelijkse arbeidstijd Afwijking Toestemming van werknemer (Richtlijn 93/104 van de Raad, art. 18, lid 1, sub b-i) 1. Zowel uit het doel van de richtlijn 89/391 betreffende de tenuitvoerlegging van maatregelen ter bevordering van de verbetering van de veiligheid en de gezondheid van werknemers op het werk, als uit de bewoordingen van artikel 2, lid 1, volgt dat de werkingssfeer van de richtlijn ruim moet worden opgevat en dat de uitzonderingen op de werkingssfeer ervan, daaronder begrepen die van artikel 2, lid 2, betreffende bepaalde specifieke activiteiten in overheidsdienst ter verzekering van de openbare orde en veiligheid, die onmis- I

3 SIMAP baar zijn voor een goed verloop van het maatschappelijk leven, restrictief moeten worden uitgelegd. voor eerstelijnszorg, voldoet aan de voorwaarden van artikel 17 van richtlijn 93/104. Een activiteit als die van artsen van ploegen voor eerstelijnszorg die hun activiteiten uitoefenen in een kader dat hen met de openbare sector verbindt, welke onder normale omstandigheden niet kan worden gelijkgesteld met de activiteiten waarnaar artikel 2, lid 2, van richtlijn 89/391 verwijst, en die evenmin valt onder een van de uitzonderingen bedoeld in artikel 1, lid 3, van richtlijn 93/104 betreffende een aantal aspecten van de organisatie van de arbeidstijd, valt binnen de werkingssfeer van genoemde richtlijnen. (cf. punten 33-41, dictum 1) (cf. punten 43-45, dictum 2) 3. De wachtdienst die de artsen van ploegen voor eerstelijnszorg verrichten, moet, wanneer de fysieke aanwezigheid van die artsen in het gezondheidscentrum vereist is, in zijn geheel als arbeidstijd worden beschouwd en eventueel als overuren in de zin van richtlijn 93/104 betreffende een aantal aspecten van de organisatie van de arbeidstijd. Wanneer die artsen tijdens de wachtdiensten permanent bereikbaar moeten zijn, moet enkel de tijd die is verbonden aan het werkelijk verrichten van prestaties van eerstelijnszorg, als arbeidstijd worden beschouwd. 2. Wanneer, ook bij gebreke van uitdrukkelijke maatregelen tot uitvoering van richtlijn 93/104 betreffende een aantal arbeidstijd, de voorwaarden die zijn genoemd in artikel 17 ervan, dat toestaat om langs wettelijke of bestuursrechtelijke weg alsmede bij collectieve overeenkomsten of bedrij f sakkoorden tussen sociale partners af te wijken van de artikelen 3, 4, 5, 6, 8 en 16, in het op een bepaalde activiteit toepasselijke nationale recht in acht zijn genomen, is dat recht in overeenstemming met de richtlijn. Bijgevolg kan de nationale rechter zijn nationale recht toepassen, voorzover het, gelet op de kenmerken van de activiteit van artsen van ploegen (cf. punt 52, dictum 3) 4. De artsen van ploegen voor eerstelijnszorg, die met regelmatige tussenpozen 's nachts wachtdiensten verrichten, kunnen niet in de zin van artikel 2, punt 4, sub b, van richtlijn 93/104 betreffende een aantal aspecten van de organisatie van de arbeidstijd, als nachtarbeiders in de zin van artikel 2, punt 4, sub a, ervan worden beschouwd omdat de lidstaat geen enkele maatregel overeenkomstig laatstgenoemde bepaling heeft geno- I

4 SAMENVATTING ZAAK C-303/98 men. De vraag of de nationale wettelijke regeling betreffende nachtarbeid van werknemers met een privaatrechtelijke arbeidsverhouding kan worden toegepast op artsen van ploegen voor eerstelijnszorg met een publiekrechtelijke arbeidsverhouding, is een probleem dat de nationale rechter overeenkomstig het nationale recht dient op te lossen. (cf. punten 55-58, dictum 4) 5. De arbeid die artsen van de ploegen voor eerstelijnszorg verrichten volgens een arbeidsregeling waarbij de werknemers bij toerbeurt op dezelfde plaats werken volgens een bepaald rooster, wat meebrengt dat zij over een bepaalde periode van dagen of weken op verschillende tijden moeten werken, vormt ploegenarbeid en die artsen zijn werknemers in ploegendienst in de zin van artikel 2, punten 5 en 6 van richtlijn 93/104 betreffende een aantal arbeidstijd. arbeidstijd, dat de lidstaten de mogelijkheid biedt om voor de toepassing van artikel 6, dat de maximale wekelijkse arbeidstijd betreft, een referentieperiode vast te stellen die niet langer is dan vier maanden, en artikel 17, lid 2, punt 2.1, sub c-i, van deze richtlijn, dat bepaalt dat de lidstaten van artikel 16, punt 2, mogen afwijken voor werkzaamheden waarbij de continuïteit van de dienst of de productie moet worden gewaarborgd, de lidstaten een zekere beoordelingsmarge met betrekking tot de toepassing van artikel 6, deze omstandigheid doet niet af aan het nauwkeurige en onvoorwaardelijke karakter van deze bepalingen. Uit artikel 17, lid 4, van die richtlijn volgt immers dat de referentieperiode in geen geval langer dan twaalf maanden mag zijn. Hieruit volgt dat die beoordelingsmarge niet uitsluit dat minimumrechten kunnen worden vastgesteld voor een minimale bescherming die hoe dan ook moet worden geboden. (cf. punten 62, 64, dictum 5) 6. Ook al laten artikel 16, punt 2, van richtlijn 93/104 betreffende een aantal Bij gebreke van nationale bepalingen tot uitvoering van artikel 16, punt 2, van richtlijn 93/104, of eventueel tot uitdrukkelijke vaststelling van een van de in artikel 17, leden 2, 3 en 4, bedoelde afwijkingen, moeten die bepalingen worden geacht rechtstreekse werking te hebben, zodat zij aan particulieren een recht verlenen op grond waarvan de referentieperiode voor de toepassing van de maximale I

5 SIMAP wekelijkse arbeidstijd niet langer is dan twaalf maanden. (cf. punten 66-70, dictum 6) 7. Zoals volgt uit de bewoordingen van artikel 18, lid 1, sub b-i, eerste streepje, van richtlijn 93/104 betreffende een aantal aspecten van de organisatie van de arbeidstijd, dat de lidstaten toestaat om artikel 6 van die richtlijn met betrekking tot de maximale wekelijkse arbeidstijd niet toe te passen, vereist die bepaling de individuele instemming van de werknemer. Bijgevolg kan de instemming van de vakbondsvertegenwoordigers in het kader van een overeenkomst of een collectieve overeenkomst niet in de plaats komen van die van de werknemer zelf. (cf. punten 72-74, dictum 7) I

Vergelijkbare documenten

ARREST VAN HET HOF 3 oktober 2000 *

SLMAP ARREST VAN HET HOF 3 oktober 2000 * In zaak C-303/98, betreffende een verzoek aan het Hof krachtens artikel 177 EG-Verdrag (thans artikel 234 EG) van het Tribunal Superior de Justicia de la Comunidad