Jaarverslag 2017 Vleermuiswerkgroep Nederland (VLEN)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jaarverslag 2017 Vleermuiswerkgroep Nederland (VLEN)"

Transcriptie

1 Jaarverslag 2017 Vleermuiswerkgroep Nederland (VLEN) Huidige samenstelling van het werkgroepbestuur: Voorzitter: Niels de Zwarte Secretaris/penningmeester: Saskia Roselaar Overige bestuursleden: Anne Jifke Haarsma, René Janssen, Maarten Breedveld Contact- adres: Interne zaken werkgroep: Ook in 2017 zijn er weer tientallen nieuwe leden bijgekomen. De meeste leden zijn ofwel actief in een eigen zoogdierwerkgroep of vrijwilliger in een 'groene' organisatie, of zijn niet direct actief maar met name geïnteresseerd in de nieuwsbrief of alleen professioneel betrokken bij vleermuisonderzoek vanuit een adviesbureau. Binnen het bestuur zijn geen wijzigingen. Activiteiten in 2017 In 2017 zijn alle bekende jaar-acties weer uitgevoerd: de landelijke VLEN-dag, Nacht van de Vleermuis en het uitgeven van een aantal nieuwsbrieven was een bijzonder jaar, omdat het de 40 ste VLEN-dag was. Net als in 2016 waren we te gast bij Helicon in Velp. Vanwege de 40 ste dag, werd er door Gerhard Glas en Herman Limpens een terugblik gegeven op het ontstaan van de VLEN en de geschiedenis van de VLEN-dagen. Er volgde een aantal centrale lezingen, namelijk: Vleermuis transect tellingen: positieve trends en andere opmerkelijke zaken door Tom van der Meij Op zoek naar winterverblijfplaatsen van laatvlieger door Paul van Hoof en Thijs Molenaar Hoe de Zoogdiervereniging probeert de klippen in de stroomversnelling te vermijden - door Piet Bergers Voyeurisme in de kraamkamer laatvlieger Castenray unieke videobeelden door Jan Jeucken Daarnaast werd door het aanbod van vele, boeiende presentaties, voor het eerst gekozen voor een stukje parallel programma. Er werden 2 blokken van 3 lezingen gegeven, namelijk: De onbekende wereld van twee vleesetende vleermuissoorten in Mexico - door Ivar Vleut En Zoönosen in de nacht door Lineke Begeman Spatieel en temporeel voorkomen van vleermuizen op zee en langs de kust door Sander Lagerveld Populaties vleermuizen monitoren middels gemeentebreed onderzoek door Peter Twisk Nieuwbouwwinterverblijven: Meer dan een goed gevoel? door Eric Jansen Jaarverslag over 2017 van de Vleermuiswerkgroep Nederland (VLEN) 1

2 Verkeerstellers en Vleermuizen. Hoe krijgen we vliegroutes geautomatiseerd in beeld? door Mark Koopmans & Nico Jonker De dag werd door meer dan 150 mensen bezocht. Organisatie en dagbegeleiding werden ook dit jaar weer geregeld door René Janssen en Niels de Zwarte. De Nacht van de Vleermuis had iets minder excursies dan de jaren er voor, in 2017 bleef de teller op 74 excursies steken. Er is goede aandacht in de pers geweest, zowel in lokale kranten als op (regionale) radiozenders. Er kwamen uitsluitend positieve reacties op terug. Bij de enquête onder alle excursieleiders werd gevraagd welke soorten gezien zijn tijdens de Nacht van de Vleermuis. In volgorde van meest genoemd, waren dat de volgende vleermuissoorten: Gewone dwergvleermuis Watervleermuis Rosse vleermuis Ruige dwergvleermuis Laatvlieger Een enkele keer werd door een groep de grootoorvleermuis gehoord. De begeleiding en coördinatie verliep ook dit jaar weer goed. Als tip werd nog meegegeven dat excursieleiders graag iets vanuit de VLEN zouden ontvangen om uit te delen aan deelnemers: een sticker, ansichtkaart etc. Daar wordt voor 2018 naar gezocht. Er zijn in 2017 weer 2 nieuwsbrieven uitgebracht (78 en 79) met diverse hoog kwalitatieve bijdragen van de VLEN-leden en bij elk artikel een Engelse samenvatting. Extra: in goed overleg met de Zoogdiervereniging en diverse leden van de VLEN, is er ook dit jaar veel aandacht besteed aan de Gedragscode Stroomversnelling, omdat er grote zorgen zijn rondom de uitvoering in relatie tot de bescherming van vleermuizen. Er is besloten om niet namens de VLEN een aparte zienswijze in te dienen, om te voorkomen dat er een ander spoor dan dat van de Zoogdiervereniging ontstond. Leden van de VLEN die dit wel wilde, hebben dat via de eigen stichting SEVON gedaan en zullen hier in 2018 verder mee gaan. EXTRA VERMELDING VERDIENT Beeldmateriaal : Op onderstaande pagina s staan wat afbeeldingen van de eerste VLEN nieuwsbrief en folder, wegens 40ste keer VLEN-dag in 2017 (afbeeldingen door Gerhard Glas en Herman Limpens) en programma van dit jaar, verspreiding van de excursies Nacht van de Nacht. VLEN is een werkgroep van de Zoogdiervereniging. Jaarverslag over 2017 van de Vleermuiswerkgroep Nederland (VLEN) 2

3 Jaarverslag over 2017 van de Vleermuiswerkgroep Nederland (VLEN) 3

4 Jaarverslag over 2017 van de Vleermuiswerkgroep Nederland (VLEN) 4

5 Jaarverslag over 2017 van de Vleermuiswerkgroep Nederland (VLEN) 5

6 Hartelijk dank! Jaarverslag over 2017 van de Vleermuiswerkgroep Nederland (VLEN) 6

Wijchense Méérvleer 5

Wijchense Méérvleer 5 Wijchense Méérvleer 5 Nieuwsbrief voor Wijchense vleermuisactiviteiten 1 juni 2016 Redactie: Hans Hollander, hanshollander@xmsnet.nl, 06-37384467 Inhoud Vleermuiswerkgroep Gelderland Regio Wijchen 1 Vleermuiswintertellingen

Nadere informatie

Prioriteiten voor vleermuisonderzoek. Anne-Jifke Haarsma

Prioriteiten voor vleermuisonderzoek. Anne-Jifke Haarsma Prioriteiten voor vleermuisonderzoek Anne-Jifke Haarsma Gebied of soortgericht onderzoek? Vanwege subsidie regelingen vaak soortgericht onderzoek Vleermuissoorten in Nld (16x) Dwaalgasten, verdwenen of

Nadere informatie

Vleermuizen waarnemen met Batloggers

Vleermuizen waarnemen met Batloggers Inhoud Vleermuizen waarnemen met Batloggers Zoogdierdag 214 - -Resultaten/Projecten a) Hopping detectors b) NEM VTT c) Boer zoekt vleermuis Eric Jansen, Herman Limpens en Marcel Schillemans -Conclusie

Nadere informatie

Vleermuizen in de Stad 2013 Marcel Schillemans mmv Eric Jansen, Martijn van Oene, Hans Hollander en Herman Limpens

Vleermuizen in de Stad 2013 Marcel Schillemans mmv Eric Jansen, Martijn van Oene, Hans Hollander en Herman Limpens Hopping detector Vleermuizen in de Stad 2013 Marcel Schillemans mmv Eric Jansen, Martijn van Oene, Hans Hollander en Herman Limpens Hopping detector, hoe werkt het? Hopping detector Wat is het verschil

Nadere informatie

Dragen vleermuizen hun virussen over aan katten en mensen in Nederland? Lineke Begeman

Dragen vleermuizen hun virussen over aan katten en mensen in Nederland? Lineke Begeman Dragen vleermuizen hun virussen over aan katten en mensen in Nederland? Lineke Begeman LBDH, Gorinchem, 6 April 2019 Foto Remko de Waal Waarom onderzoeken we het vóórkomen van virussen bij vleermuizen?

Nadere informatie

Symposium Ecologie in de Praktijk 2016 Marcel Schillemans, Eric Jansen, Hans Hollander en Herman Limpens

Symposium Ecologie in de Praktijk 2016 Marcel Schillemans, Eric Jansen, Hans Hollander en Herman Limpens Hopping detectors Symposium Ecologie in de Praktijk 2016 Marcel Schillemans, Eric Jansen, Hans Hollander en Herman Limpens Hopping detectors: het idee Automatische opnames van vleermuizen, de detector

Nadere informatie

Vleermuizen inventariseren rond Baarn en Soest in 2011

Vleermuizen inventariseren rond Baarn en Soest in 2011 Vleermuizen inventariseren rond Baarn en Soest in 2011 Eric Jansen 2011 Rapport van de Zoogdiervereniging In opdracht van de Provincie Utrecht Vleermuizen inventariseren rond Baarn en Soest in 2011 Rapport

Nadere informatie

Meetnet Vleermuis Transect Tellingen. Handleiding bij Het uitzetten en rijden van een NEM VTT route

Meetnet Vleermuis Transect Tellingen. Handleiding bij Het uitzetten en rijden van een NEM VTT route Meetnet Vleermuis Transect Tellingen Handleiding bij Het uitzetten en rijden van een NEM VTT route Inleiding Het meetnet overige vleermuizen is gericht op de vleermuissoorten: gewone dwergvleermuis, ruige

Nadere informatie

Vleermuizen in stedelijk gebied

Vleermuizen in stedelijk gebied Vleermuizen in stedelijk gebied Van knelpunt naar oplossing casus Corlaer te Amersfoort Floris Brekelmans Herman Limpens Bureau Waardenburg Eco Consult & Project Management/ Zoogdiervereniging Aanleiding

Nadere informatie

Cursus Vleermuisvangen Onderzoek naar zwermgedrag voor Mergelgroeven Schin op Geul Do 12 t/m Zo 15 september 2019

Cursus Vleermuisvangen Onderzoek naar zwermgedrag voor Mergelgroeven Schin op Geul Do 12 t/m Zo 15 september 2019 Cursus Vleermuisvangen Onderzoek naar zwermgedrag voor Mergelgroeven Schin op Geul Do 12 t/m Zo 15 september 2019 Van donderdagmiddag 12 september tot zondagmiddag 15 september organiseren Stichting Vleermuizen

Nadere informatie

NATUURONDERZOEK A9 BADHOEVEDORP

NATUURONDERZOEK A9 BADHOEVEDORP NATUURONDERZOEK A9 BADHOEVEDORP Vleermuizen vliegroutes en foerageergebied Eindrapport Adviesbureau E.C.O. Logisch Nieuwerkerk a/d IJssel, 16-11-2016 VERANTWOORDING Opdrachtgever: Aveco de Bondt Contactpersoon:

Nadere informatie

Vliegen met je handen

Vliegen met je handen Vliegen met je handen middelvinger wijsvinger duim ringvinger pink voet hielbeen staart Paul van Hoof Kijken met je oren EU: Insecteneters Wereldwijd 1000 vleermuissoorten. Verschillende voedselspecialismen;

Nadere informatie

Over vorst-zwermen en waarnemingen van dwergvleermuizen in winterslaap

Over vorst-zwermen en waarnemingen van dwergvleermuizen in winterslaap Massa-Winterverblijfplaatsen van de gewone dwergvleermuis (Pipistrellus pipistrellus) Deel 2 Over vorst-zwermen en waarnemingen van dwergvleermuizen in winterslaap Erik Korsten & Eric Jansen Vleermuizen

Nadere informatie

Vleermuisonderzoek Zwanenburg

Vleermuisonderzoek Zwanenburg Vleermuisonderzoek Zwanenburg Opdrachtgever Referentie Gemeente Haarlemmermeer Stoker, O. 2012. Vleermuisonderzoek Zwanenburg. A&W notitie NWG-KAdiv2012#25. Altenburg & Wymenga bv, Feanwâlden. Projectcode

Nadere informatie

Zoetermeer. Vleermuizen in Zoetermeer Een jonge stad als leefgebied. Inventarisaties Waarom stadsbreed vleermuisonderzoek?

Zoetermeer. Vleermuizen in Zoetermeer Een jonge stad als leefgebied. Inventarisaties Waarom stadsbreed vleermuisonderzoek? Vleermuizen in Zoetermeer Een jonge stad als leefgebied Zoetermeer door Garry Bakker bureau Stadsnatuur Rotterdam www.bureaustadsnatuur.nl Waarom stadsbreed vleermuisonderzoek? Inventarisaties 2004-2010

Nadere informatie

het netwerk voor informatie over vleermuizen in Nederland

het netwerk voor informatie over vleermuizen in Nederland het netwerk voor informatie over vleermuizen in Nederland Hillie Waning Vos Redactie: Redactieadres: door Carolien van der Graaf door Hillie Waning Vos Op 6 juni werd ik overdag gebeld door een vrouw uit

Nadere informatie

De bezwarencommissie heeft geconcludeerd dat de gemeente onvoldoende heeft onderbouwd dat de aanwezigheid van vleermuizen niet aannemelijk is.

De bezwarencommissie heeft geconcludeerd dat de gemeente onvoldoende heeft onderbouwd dat de aanwezigheid van vleermuizen niet aannemelijk is. Werkorganisatie Duivenvoorde T.a.v.: Dhr. I. Eenink Romanenkov Beleidsadviseur Verkeer Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Leidseweg 25 2252 LA VOORSCHOTEN Uw kenmerk: ***** Ons kenmerk: WVNA1601 Datum:

Nadere informatie

Vleermuizen in Ermelo

Vleermuizen in Ermelo Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging Afdeling Noord-West Veluwe Vleermuizen in Ermelo Lex Groenewold November 2016 Inhoud Wat zijn vleermuizen Wat eten vleermuizen Waar wonen vleermuizen

Nadere informatie

Het verloop van het aantal vleermuizen in een winterverblijf

Het verloop van het aantal vleermuizen in een winterverblijf Het verloop van het aantal vleermuizen in een winterverblijf Anne-Jifke Haarsma (ahaarsma@dds.nl) Wanneer arriveren vleermuizen eigenlijk in hun winterverblijf? Is dit moment gekoppeld aan bijvoorbeeld

Nadere informatie

Vleermuizen DEN HAAG EN OMGEVING KAARTBIJLAGE. Kees Mostert, Zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland

Vleermuizen DEN HAAG EN OMGEVING KAARTBIJLAGE. Kees Mostert, Zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland Vleermuizen in DEN HAAG EN OMGEVING 2009-2011 KAARTBIJLAGE Kees Mostert, Zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland SAMENVATTEND RAPPORT VLEERMUIZEN ONDERZOEK DEN HAAG 2009 t/m 2011 K. Mostert Stichting Zoogdierenwerkgroep

Nadere informatie

Compleet landschap voor vleermuizen

Compleet landschap voor vleermuizen Gewone grootoorvleermuizen in Fort Rijnauwen. Foto Bernadette van Noort Nieuwe Hollandse Waterlinie meer dan overwintering Compleet landschap voor vleermuizen Op veel locaties binnen de Nieuwe Hollandse

Nadere informatie

Vleermuizen in het Maasheggengebied

Vleermuizen in het Maasheggengebied Vleermuizen in het Maasheggengebied Peter Twisk december 2006 Rapport van de Zoogdiervereniging VZZ In opdracht van Staatsbosbeheer Vleermuizen in het Maasheggengebied Rapport nr.: 2006. 59 Datum uitgave:

Nadere informatie

Wûrksjop Vleermuiskasten in de Kop van Noord Holland 31 augustus t/m 2 september 2012

Wûrksjop Vleermuiskasten in de Kop van Noord Holland 31 augustus t/m 2 september 2012 Wûrksjop Vleermuiskasten in de Kop van Noord Holland 31 augustus t/m 2 september 2012 Dit jaar is in samenwerking met de Veldwerkgroep van de Zoogdiervereniging en Vleermuisvangen.nl een workshop gehouden

Nadere informatie

: Advies vleermuisroutes viaduct A2 te Echt (Limburg)

: Advies vleermuisroutes viaduct A2 te Echt (Limburg) ZOOGDIERVERENIGING VZZ Oude Kraan 8, 6811 LJ Arnhem, tel. 026-3705318, fax 026-3704038, E-mail: zoogdier@vzz.nl VZZ Notitie 2006.08 Van : Ir. Herman Limpens, (vleermuisdeskundige, wetenschappelijk projectleider)

Nadere informatie

Het monitoren van (meer)vleermuizen in de winter

Het monitoren van (meer)vleermuizen in de winter ahaarsma@dds.nl Het monitoren van (meer)vleermuizen in de winter Yves Adams A-J Haarsma Universiteit Leiden (IBL) en VZZ Wintermonitoring Het met een vaste methodiek tellen van winterslapende vleermuizen,

Nadere informatie

Maatregelen voor vleermuizen in de bouw?

Maatregelen voor vleermuizen in de bouw? 18-11-2013 Herman Limpens 15 november 2013 Maatregelen voor vleermuizen in de bouw? jaarcyclus 1 18-11-2013 Bewoners van rots-spleten PT Onze woningen / gebouwen bieden veel rots-spleten Bewoners van rotsspleten

Nadere informatie

Wijchense Méérvleer 3

Wijchense Méérvleer 3 Wijchense Méérvleer 3 Nieuwsbrief voor Wijchense vleermuisactiviteiten 14 juni 2014 Redactie: Hans Hollander, hanshollander@xmsnet.nl Inhoud Resultaten Vleermuizen in mijn tuin 2014 3 1 Vleermuisexcursie

Nadere informatie

Een netwerk voor vleermuizen

Een netwerk voor vleermuizen Een netwerk voor vleermuizen Herman Limpens Foto: Erik Korsten mmv Eric Jansen & Marcel Schillemans Een netwerk van leefgebieden met verschillende functies verblijfplaatsen + vliegroutes + jachtgebieden

Nadere informatie

VleermuizenNIEUWS. Uitgave van: Netwerk afhandeling vleermuismeldingen Gelderland

VleermuizenNIEUWS. Uitgave van: Netwerk afhandeling vleermuismeldingen Gelderland VleermuizenNIEUWS Nieuw sbrief voor vleermuisvrijw illigers Gelderland Juni 27 Uitgave van: Netwerk afhandeling vleermuismeldingen Gelderland In deze nieuwsbrief: Resultaten 26 -Totaal aantal meldingen

Nadere informatie

Effecten kleine windmolens buitengebied Halderberge op vleermuizen en vogels

Effecten kleine windmolens buitengebied Halderberge op vleermuizen en vogels Notitie Concept Contactpersoon Niels Bronsgeest Datum 19 juni 2017 Kenmerk N001-1228386NAB-V01 Effecten kleine windmolens buitengebied Halderberge op vleermuizen en vogels De gemeente Halderberge stelt

Nadere informatie

Vleermuisinventarisatie vleermuiskasten Voorburg

Vleermuisinventarisatie vleermuiskasten Voorburg Vleermuisinventarisatie vleermuiskasten Voorburg Rudy van der Kuil Januari 2008 Rapport van de Zoogdiervereniging VZZ en Stichting Zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland In opdracht van Gemeente Leidschendam-Voorburg

Nadere informatie

Notitie aanvullend onderzoek bosrand Oisterwijk

Notitie aanvullend onderzoek bosrand Oisterwijk Ecologica BV Rondven 22 6026 PX Maarheeze tel: 0495 46 20 70 fax: 0495 46 20 79 info@ecologica.eu www.ecologica.eu Bureau Elings T.a.v. Leonie van Beek Spoorlaan 50 5061 HB Oisterwijk Datum: 19 oktober

Nadere informatie

Stappenplan. voor het kiezen en plaatsen van de juiste faunakast

Stappenplan. voor het kiezen en plaatsen van de juiste faunakast Stappenplan voor het kiezen en plaatsen van de juiste faunakast Over het stappenplan Dit stappenplan is opgesteld met als doel om initiatiefnemers van projecten te helpen bij het invullen van verlichte

Nadere informatie

Aanvullend vleermuisonderzoek restaurant Castellum Novum in De Meern

Aanvullend vleermuisonderzoek restaurant Castellum Novum in De Meern Aanvullend vleermuisonderzoek restaurant Castellum Novum in De Meern Toetsing in het kader van de Flora- en faunawet Datum: 08-11-2008 Auteur: A.H. Tuitert Opdrachtgever: Aveco de Bondt Kenmerk: vlm2008/10

Nadere informatie

Trend van vleermuizen,

Trend van vleermuizen, Indicator 14 oktober 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Lange tijd zijn vleermuizen

Nadere informatie

ZOOGDIERVERENIGING VZZ Oude Kraan 8, 6811 LJ Arnhem, tel , fax ,

ZOOGDIERVERENIGING VZZ Oude Kraan 8, 6811 LJ Arnhem, tel , fax , ZOOGDIERVERENIGING VZZ Oude Kraan 8, 6811 LJ Arnhem, tel. 026-3705318, fax 026-3704038, E-mail: zoogdier@vzz.nl In 2006 en 2007 zijn driemaal enquêtes naar de achterban van de Zoogdiervereniging VZZ gestuurd.

Nadere informatie

A bat friendly colour spectrum? Effecten van klimaatverandering op vleermuizen

A bat friendly colour spectrum? Effecten van klimaatverandering op vleermuizen A bat friendly colour spectrum? Effecten van klimaatverandering op vleermuizen Herman Limpens en Jasja Dekker Effecten van klimaatverandering op vleermuizen?? Vooral: analyserende speculerende verhalen

Nadere informatie

Rapport vleermuisonderzoek Voormalige boomkwekerij Kuijer BAARN

Rapport vleermuisonderzoek Voormalige boomkwekerij Kuijer BAARN Hans Hartvelt Ecologisch advies Lijsterbeslaan 7, 6721 CW Bennekom Tel. 0318-430898 Fax. 0318-430661 E-mail: h.hartvelt@euronet.nl K.v.K.: 09102190 Rapport vleermuisonderzoek Voormalige boomkwekerij Kuijer

Nadere informatie

Vleermuizen en de ruimte binnen de Flora- en faunawet

Vleermuizen en de ruimte binnen de Flora- en faunawet Vleermuizen en de ruimte binnen de Flora- en faunawet Strikte toepassing van Flora- en faunawet is contraproductief! Gerard Smit Wettelijke status Habitatrichtlijn Bijlage II: 7 soorten Habitatrichtlijn

Nadere informatie

Notitie vleermuisonderzoek herinrichting centrum Best

Notitie vleermuisonderzoek herinrichting centrum Best Ecologica BV Rondven 22 6026 PX Maarheeze tel: 0495 46 20 70 fax: 0495 46 20 79 info@ecologica.eu www.ecologica.eu Gemeente Best T.a.v. J. Crommentuijn Postbus 50 5680 AB Best Datum: 25 oktober 2011 Behandeld

Nadere informatie

Blijf op de hoogte nieuwsbrief B5

Blijf op de hoogte nieuwsbrief B5 B5 nieuwsbrief februari 2018 Februari 2018 Blijf op de hoogte nieuwsbrief B5 Woonruimte voor vogels en vleermuizen in Brabantse B5 steden Stadsvogels en vleermuizen zijn al honderden jaren afhankelijk

Nadere informatie

Opname van een Laatvlieger met een min frequentie van 27 khz ( ).

Opname van een Laatvlieger met een min frequentie van 27 khz ( ). Overzicht Vleermuiscursus Liniewacht Jaar 2 In 2015 was het bij de Liniewacht weer mogelijk om een vleermuiscursus te volgen. In dit verslag wordt een samenvatting gegeven van de vleermuiscursus. Ook dit

Nadere informatie

Resultaten vleermuisonderzoek Huutgraaf te Beuningen

Resultaten vleermuisonderzoek Huutgraaf te Beuningen Resultaten vleermuisonderzoek Huutgraaf te Beuningen Datum : 16 oktober 2014 Projectnummer : 14-0184 Opdrachtgever : Hendriks Projectontwikkeling bv Postbus 179 5340 AD Oss Kader Initiatiefnemer is voornemens

Nadere informatie

Aantalsontwikkeling van vleermuizen

Aantalsontwikkeling van vleermuizen Indicator 24 september 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Lange tijd zijn vleermuizen

Nadere informatie

Hoofdstuk 6. Vleermuizen

Hoofdstuk 6. Vleermuizen Hoofdstuk 6. Vleermuizen Sven Verkem 6.. Inleiding In 200 werd een beperkte vleermuisstudie gehouden in het Zwin en de onmiddellijke omgeving. In september- oktober 203 is een indicatief vleermuisonderzoek

Nadere informatie

asbest bodem ecologie

asbest bodem ecologie asbest bodem ecologie Wiskaja Beleggingen BV t.a.v. Mevrouw J. Delfsma P/a Hof Espelo Weerseloseweg 255 7522 PS Enschede Datum 16 oktober 2013 Versie 1.2 definitief Onderwerp Potentieonderzoek vleermuizen,

Nadere informatie

Laatvlieger een expert meeting?

Laatvlieger een expert meeting? Laatvlieger een expert meeting? Herman Limpens & vleermuisteam terugmelding expert meeting van 26 januari 2018 Expert meeting Laatvlieger?? Zomer-/kraamverblijfplaatsen moeilijk te vinden Winterverblijfplaatsen

Nadere informatie

het netwerk voor informatie over vleermuizen in Nederland

het netwerk voor informatie over vleermuizen in Nederland het netwerk voor informatie over vleermuizen in Nederland door Wouter den Boer Redactie: door Neeltje Huizinga Redactieadres: door Carolien van der Graaf door Hillie Waning-Vos door Hans Hartveld door

Nadere informatie

De stad als vleermuizenhabitat

De stad als vleermuizenhabitat De stad als vleermuizenhabitat Erik Korsten & Herman Limpens, Zoogdiervereniging Foto: Erik Korsten Inhoud: - Vleermuissoorten van stedelijk gebied. - De stad als habitat voor vleermuizen. Verblijfplaatsen

Nadere informatie

Word ook actief voor onze zoogdieren!

Word ook actief voor onze zoogdieren! ZOOGDIERVERENIGING ZOEKT VRIJWILLIGERS Word ook actief voor onze zoogdieren! Gezocht: haas, konijn, ree, vos, egel en eekhoorn, bijzondere muizen zoals de hazelmuizen, bevers, bunzingen en boommarters

Nadere informatie

INVENTARISATIE VLEERMUIZEN DE WEID WALSTRO 3 CASTRICUM

INVENTARISATIE VLEERMUIZEN DE WEID WALSTRO 3 CASTRICUM INVENTARISATIE VLEERMUIZEN DE WEID WALSTRO 3 CASTRICUM LUPGENS EN PARTNERS BV / CAREOS GROEP 15 oktober 2012 076649227:0.3 B01043.200918.0200 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 Doel... 3

Nadere informatie

Het Meetnet Dagactieve Zoogdieren-team, Vilmar Dijkstra (landelijk coördinator), Martijn van Oene en Hans Hollander.

Het Meetnet Dagactieve Zoogdieren-team, Vilmar Dijkstra (landelijk coördinator), Martijn van Oene en Hans Hollander. NEM Zoogdiernieuws 2016-5 NEM Meetnet Dagactieve Zoogdieren Konijnentellingen Konijnentellingen 2016 Inmiddels ligt de telperiode in het najaar achter ons. De meeste beheerders hebben hun tellingen aangeleverd,

Nadere informatie

Vleermuizen: ecologie, functie van laanbomen, wettelijke bescherming. Natuurbescherming is toch tijdloos?

Vleermuizen: ecologie, functie van laanbomen, wettelijke bescherming. Natuurbescherming is toch tijdloos? Vleermuizen: ecologie, functie van laanbomen, wettelijke bescherming Peter Twisk Natuurbescherming is toch tijdloos? Foto: Erik Korsten In Europa komen zo n 40 soorten voor, in Nederland 17 soorten. Ze

Nadere informatie

Vleermuisonderzoek Gorinchem

Vleermuisonderzoek Gorinchem Vleermuisonderzoek Gorinchem Een aanvullende inspectie op vleermuizen van twee woningen aan de Kortendijk 113-115 E. Bommezij & R.M. Koelman Oktober 2006 Rapport van de Zoogdiervereniging VZZ In opdracht

Nadere informatie

Vleermuizen in de steenovens Klein-Hitland

Vleermuizen in de steenovens Klein-Hitland Stichting Natuurvrienden Capelle aan den IJssel e.o. juni 2010 nummer 5 Vleermuizen in de steenovens Klein-Hitland De steenovens in Hitland worden gerestaureerd. Op de gevel hangt een bordje: In deze ruines

Nadere informatie

Vleermuizen op kerkzolders op basis van DNAonderzoek

Vleermuizen op kerkzolders op basis van DNAonderzoek Vleermuizen op kerkzolders op basis van DNAonderzoek ANKONA-ontmoetingsdag 10 februari 2018 Kris Boers & David Halfmaerten Skip Sterling Project Vleermuizen op (kerk)zolders in de provincie Antwerpen Aanleiding

Nadere informatie

Nader onderzoek Vleermuizen en Steenmarter Ellertshaar 6 (gemeente Borger Odoorn)

Nader onderzoek Vleermuizen en Steenmarter Ellertshaar 6 (gemeente Borger Odoorn) Opdrachtgever: Gemeente Borger Odoorn Contactpersoon: Rapport: Alewijn Brouwer Projectleiding: Projectnummer: Nader onderzoek Vleermuizen en Steenmarter Ellertshaar 6 (gemeente Borger Odoorn) Inhoudsopgave

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE. Het voorkomen van vleermuizen, amfibieën en vissen in het gebied van de stedelijke uitbreidingslocatie te Elst. 1 INLEIDING...

INHOUDSOPGAVE. Het voorkomen van vleermuizen, amfibieën en vissen in het gebied van de stedelijke uitbreidingslocatie te Elst. 1 INLEIDING... INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 2 2 METHODE... 3 2.1 VLEERMUIZEN... 3 2.2 AMFIBIEËN... 3 2.3 VISSEN... 3 3 RESULTAAT... 4 3.1 VLEERMUIZEN... 4 3.2 AMFIBIEËN... 4 3.3 VISSEN... 4 4 CONCLUSIE... 5 LITERATUUR...

Nadere informatie

Notitie zomertelling Ingekorven vleermuis Midden-Limburg 2016

Notitie zomertelling Ingekorven vleermuis Midden-Limburg 2016 Notitie zomertelling Ingekorven vleermuis Midden-Limburg 2016 Status: Definitief Opdrachtgever: Provincie Limburg Opgesteld door: Jasja Dekker & René Janssen Datum: 12 december 2016 Verantwoording De tellingen

Nadere informatie

Notitie aanvullend onderzoek BIC te Eindhoven

Notitie aanvullend onderzoek BIC te Eindhoven Ecologica BV Rondven 22 6026 PX Maarheeze 0495-46 20 70 0495-46 20 79 info@ecologica.eu www.ecologica.eu Gemeente Eindhoven t.a.v. I. Schouten Postbus 90150 5600 RB Eindhoven Datum: 26 oktober 2015 Behandeld

Nadere informatie

Zoogdieratlas Friesland

Zoogdieratlas Friesland Zoogdieratlas Friesland Nieuwsbrief 1, oktober 2011 Verspreidingskaart Laatvlieger Nieuw team in Friesland 2 Laatste maanden atlasproject 3 Verslag vleermuisacties en de Nacht van de Vleermuis 4 Programma

Nadere informatie

Vleermuizen in het Meinweggebied. René Janssen Ecotop 25 september 2016

Vleermuizen in het Meinweggebied. René Janssen Ecotop 25 september 2016 Vleermuizen in het Meinweggebied René Janssen Ecotop 25 september 2016 Vleermuizen Enige vliegende zoogdieren 1 jong per jaar Insecteneters: tot 300 insecten per nacht! Bedreigde soorten Morfologie Morfologie

Nadere informatie

Hierbij ontvangt u het briefrapport inzake de inventarisatie van vleermuizen in het projectgebied Almere hout te Almere.

Hierbij ontvangt u het briefrapport inzake de inventarisatie van vleermuizen in het projectgebied Almere hout te Almere. Gemeente Almere Dienst Stedelijke Ontwikkeling T.a.v.: Dhr. J. Ohm Postbus 200 1300 AE ALMERE Uw kenmerk: ****** Ons kenmerk: ALVL1001 Datum: 14-08-2011 Projectgebied: Almere Hout Onderwerp: Briefrapport

Nadere informatie

Habitat- en landschapsgebruik door vleermuizen in en rond de Waaslandhaven

Habitat- en landschapsgebruik door vleermuizen in en rond de Waaslandhaven Habitat- en landschapsgebruik door vleermuizen in en rond de Waaslandhaven Ralf Gyselings 1, Geert Spanoghe 1, Erika Van den Bergh 1, Alex Lefevre 2 1 Instituut voor natuur- en bosonderzoek 2 Vleermuizenwerkgroep

Nadere informatie

Vleermuizen in de stad

Vleermuizen in de stad Vleermuizen in de stad Hoogste tijd voor een grijzer natuurbeleid In gebouwen foerageergebieden vliegroutes Vleermuizen in de stad verblijfplaatsen insecteneters beschermde dieren mensen nacht Erik Korsten

Nadere informatie

Onderzoek boomholtes bij Gramsbergen

Onderzoek boomholtes bij Gramsbergen Onderzoek boomholtes bij Gramsbergen Datum: 29 augustus 2014 Auteur: Ing. R. Zwerver, Buro Bakker adviesburo voor ecologie BV In opdracht van: Dhr. B. den Dries, Arcadis Algemeen In verband met een ruimtelijke

Nadere informatie

Grootschalige bomenkap De Tempel en Nieuw Rhodenrijs

Grootschalige bomenkap De Tempel en Nieuw Rhodenrijs Van: Peter van Dalen [mailto:petertje.vleermuis@gmail.com] Verzonden: zondag 8 november 2015 17:29 Aan: Statengriffie Onderwerp: Brief voor alle Statenfracties Provincie Zuid-Holland. Rotterdam, 08 november

Nadere informatie

Vleermuizenonderzoek Papenhoef, Oudewater

Vleermuizenonderzoek Papenhoef, Oudewater Vleermuizenonderzoek Papenhoef, Oudewater 3 oktober 2012 Vleermuizenonderzoek Papenhoef, Oudewater Onderzoek naar de aanwezigheid van - en gebruik door vleermuizen in plangebied Papenhoef Verantwoording

Nadere informatie

Nader onderzoek vleermuizen Stedenbouwkundige scenario s Sportpark Den Donk. Gemeente Oisterwijk

Nader onderzoek vleermuizen Stedenbouwkundige scenario s Sportpark Den Donk. Gemeente Oisterwijk Nader onderzoek vleermuizen Stedenbouwkundige scenario s Sportpark Den Donk Nader onderzoek vleermuizen Stedenbouwkundige scenario s Sportpark Den Donk Colofon Datum: 22 november 2016 Projectgegevens:

Nadere informatie

Onderzoek effect vleermuisvriendelijke verlichting, Zevenaar Hans Hollander en Marcel Schillemans

Onderzoek effect vleermuisvriendelijke verlichting, Zevenaar Hans Hollander en Marcel Schillemans Onderzoek effect vleermuisvriendelijke verlichting, Zevenaar Hans Hollander en Marcel Schillemans 2014.42 Rapport van het Bureau van de Zoogdiervereniging In opdracht van de Gemeente Zevenaar Onderzoek

Nadere informatie

Vleermuis transect tellingen: NEM-VTT

Vleermuis transect tellingen: NEM-VTT Vleermuis transect tellingen: NEM-VTT Meetnet wintertellingen Foto: Erik Korsten Eric Jansen Neeltje Huizenga Herman Limpens Marcel Schillemans Meetnetten en de gemeten soorten 9.45 Ontvangst 0.00 Uitleg

Nadere informatie

Onderbouwing beoordeling zorgvuldigheidsbeginsel Flora- en Faunawet Aaltenseweg 92a,92b en Bargerdijk 1 te Dinxperlo, gemeente Aalten

Onderbouwing beoordeling zorgvuldigheidsbeginsel Flora- en Faunawet Aaltenseweg 92a,92b en Bargerdijk 1 te Dinxperlo, gemeente Aalten Briefrapportage Onderbouwing beoordeling zorgvuldigheidsbeginsel Flora- en Faunawet Aaltenseweg 92a,92b en Bargerdijk 1 te Dinxperlo, gemeente Aalten Opdrachtgever; Van Westreenen, Lichtenvoorde Uitgevoerd

Nadere informatie

Vogels en Vleermuizen

Vogels en Vleermuizen Vogels en Vleermuizen bij windenergieprojecten Informatiebijeenkomst Nijverdal 24 mei 2016 Niels Jeurink Onderwerpen Natuurbescherming in Nederland in een notendop Windmolens en natuurbescherming Het bepalen

Nadere informatie

Windenergie & Vleermuizen Problemen en oplossingen?

Windenergie & Vleermuizen Problemen en oplossingen? Vleermuizen worden slachtoffer Windenergie & Vleermuizen Problemen en oplossingen? Herman Limpens & Sjoerd Dirksen Nijmegen, Zoogdierdag 29 03 2014 Zoogdiervereniging & Bureau Waardenburg Subsidie RVO,

Nadere informatie

Ecologisch onderzoek parkeerplaats Landgoed Mattemburgh

Ecologisch onderzoek parkeerplaats Landgoed Mattemburgh Ecologisch onderzoek parkeerplaats Landgoed Mattemburgh Een onderzoek naar de verspreiding en het voorkomen van vleermuizen op locatie van een geplande parkeerplaats op landgoed Mattemburgh te Hoogerheide

Nadere informatie

Vleermuiswinterobjecten: ingang, microklimaat en vleermuizen. Anne-Jifke Haarsma

Vleermuiswinterobjecten: ingang, microklimaat en vleermuizen. Anne-Jifke Haarsma Vleermuiswinterobjecten: ingang, microklimaat en vleermuizen Anne-Jifke Haarsma Inleiding In de winter slapen vleermuizen Meestal in ondergrondse objecten, zoals een fort, ijskelder, bunker of mergelgroeve

Nadere informatie

Beheer van bomen en bos i.r.t. vleermuizen

Beheer van bomen en bos i.r.t. vleermuizen Beheer van bomen en bos i.r.t. vleermuizen Als je niets doet. krijg je bos, bos en Als je niets doet met bos. krijg je chaos.? Bos of. plantage? We hebben een uitgebreide cultuur van omgaan met bomen Bomen

Nadere informatie

Notitie n.a.v. onderzoek vleermuizen

Notitie n.a.v. onderzoek vleermuizen Notitie n.a.v. onderzoek vleermuizen Loo 59, Nistelrode Projectnummer: 6638 Datum: 16-10-2014 Status: Definitief Projectleider: Rob van Dijk Adviseur ecologie: Manon Warringa In Nistelrode aan het Loo

Nadere informatie

Ruimtelijke onderbouwing Flora en fauna De Monarch I, II, III en IV

Ruimtelijke onderbouwing Flora en fauna De Monarch I, II, III en IV Notitie Contactpersoon ing. M.M. (Margaret) Konings Datum 18 juli 2012 Ruimtelijke onderbouwing Flora en fauna De Monarch I, II, III en IV Algemeen In opdracht van Monarch heeft Tauw in 2011 en 2012 onderzoek

Nadere informatie

Veldinventarisatierapport St Elisabeth te Delden

Veldinventarisatierapport St Elisabeth te Delden Veldinventarisatierapport St Elisabeth te Delden Opdrachtgever: SAB B.V. 5 december 2011 projectnummer 01.11.04 Naam product: Veldinventarisatierapport Locatie: St Elisabeth te Delden Opdrachtgever: SAB

Nadere informatie

Het Meetnet Dagactieve Zoogdieren-team, Vilmar Dijkstra (landelijk coördinator), Martijn van Oene en Hans Hollander.

Het Meetnet Dagactieve Zoogdieren-team, Vilmar Dijkstra (landelijk coördinator), Martijn van Oene en Hans Hollander. NEM Zoogdiernieuws 2016-1 NEM Meetnet Dagactieve Zoogdieren Konijnentellingen Konijnentellingen duinen 2016 Nu er een nieuwe variant is gevonden van het RHD zijn we benieuwd of deze ziekte grootschalig

Nadere informatie

ASSCHATTERWEG LEUSDEN. Nader onderzoek naar de aanwezigheid van vleermuizen en de functie van de omgeving voor vleermuizen

ASSCHATTERWEG LEUSDEN. Nader onderzoek naar de aanwezigheid van vleermuizen en de functie van de omgeving voor vleermuizen ASSCHATTERWEG LEUSDEN Nader onderzoek naar de aanwezigheid van vleermuizen en de functie van de omgeving voor vleermuizen COLOFON OPDRACHT Onderzoek naar de aanwezigheid van vleermuizen en de eventuele

Nadere informatie

Dwingelderveld. Vleermuisonderzoek. Vliegroutes weg Lhee-Kraloo, Oude Hoogeveensedijk en Noordenveld

Dwingelderveld. Vleermuisonderzoek. Vliegroutes weg Lhee-Kraloo, Oude Hoogeveensedijk en Noordenveld Dwingelderveld Vleermuisonderzoek Vliegroutes weg Lhee-Kraloo, Oude Hoogeveensedijk en Noordenveld Vleermuizenonderzoek Dwingelderveld Vliegroutes weg Lhee-Kraloo, Oude Hoogeveensedijk en Noordenveld Definitief

Nadere informatie

Onderzoek vleermuizen en steenmarters Dommelsvoort Oktober 2011

Onderzoek vleermuizen en steenmarters Dommelsvoort Oktober 2011 Onderzoek vleermuizen en steenmarters Dommelsvoort Oktober 2011 Peter Twisk, vleermuisdeskundige Onderzoek vleermuizen en steenmarters Dommelsvoort Oktober 2011 In opdracht van Architectenbureau Verkuylen,

Nadere informatie

VOORBLAD RAPPORTAGES

VOORBLAD RAPPORTAGES VOORBLAD RAPPORTAGES Titel: Vleermuizen op twee locaties langs de N269 Ondertitel: Auteurs: Peter Twisk Status uitgave: eindconcept / ISBN: / NIET aanvragen (doorhalen wat niet van toepassing is) Rapport

Nadere informatie

Nader onderzoek vleermuizen Slingeland Ziekenhuis te Doetinchem

Nader onderzoek vleermuizen Slingeland Ziekenhuis te Doetinchem Nader onderzoek vleermuizen Slingeland Ziekenhuis te Doetinchem 10 december 2015 Nader onderzoek vleermuizen Slingeland Ziekenhuis te Doetinchem Soortgericht onderzoek in het kader van de Flora- en faunawet

Nadere informatie

Vleermuisonderzoek. BP woningbouwontwikkeling Laan van Eikenstein te Zeist Onderzoek in het kader van de Wet natuurbescherming

Vleermuisonderzoek. BP woningbouwontwikkeling Laan van Eikenstein te Zeist Onderzoek in het kader van de Wet natuurbescherming BP woningbouwontwikkeling Laan van Eikenstein te Zeist Onderzoek in het kader van de Wet natuurbescherming definitief revisie 00 28 november 2017 Onderzoek in het kader van de Wet natuurbescherming definitief

Nadere informatie

Staat van Instandhouding bepalen. & de rol van vrijwilligers

Staat van Instandhouding bepalen. & de rol van vrijwilligers Staat van Instandhouding bepalen & de rol van vrijwilligers Foto: Erik Korsten Herman Limpens namens vleermuisteam Wnb: verbodsbepalingen 3.2. Beschermingsregime soorten Habitatrichtlijn Artikel 3.5 1.Het

Nadere informatie

Aanvullend vleermuisonderzoek plangebied Dennenlaan en Olmenlaan te Zwanenburg

Aanvullend vleermuisonderzoek plangebied Dennenlaan en Olmenlaan te Zwanenburg 1 Aanvullend vleermuisonderzoek plangebied Dennenlaan en Olmenlaan te Zwanenburg Opdrachtgever Referentie Gemeente Haarlemmermeer De Vries, E.W. & M.S.E. Greve 2013. Aanvullend vleermuisonderzoek plangebied

Nadere informatie

Vleermuisonderzoek watertoren, Tiel

Vleermuisonderzoek watertoren, Tiel Vleermuisonderzoek watertoren, Tiel Colofon Titel Vleermuisonderzoek watertoren, Tiel Projectnummer 11261 Opdrachtgever Gemeente Tiel Postbus 6325 4000 HH Tiel Datum 13 januari 2012 Status rapport Bestand

Nadere informatie

Beschermde soorten in Hasselt (Overijssel)

Beschermde soorten in Hasselt (Overijssel) Beschermde soorten in Hasselt (Overijssel) Het belang voor de fauna van bestemmingsplan Hasselt binnen de veste Versie 1 25 november 2008 Zoon buro voor ecologie Colofon Titel Ondertitel Opdrachtgever

Nadere informatie

Notitie aanvullend veldonderzoek vleermuizen en zandhagedis Warande Zeist

Notitie aanvullend veldonderzoek vleermuizen en zandhagedis Warande Zeist Notitie aanvullend veldonderzoek vleermuizen en zandhagedis Warande Zeist Datum: 14-09-2016 Auteur: A.H. Tuitert Opdrachtgever: Aveco de Bondt Documentnummer: AHT/2016/NOT14.09 Versie: D1 1 Inleiding 1.1

Nadere informatie

VLEERMUIZEN ONDERZOEK HELLEVOETSLUIS 2008

VLEERMUIZEN ONDERZOEK HELLEVOETSLUIS 2008 VLEERMUIZEN ONDERZOEK MOLSHOEK HELLEVOETSLUIS 2008 K. Mostert & E. Thomassen Stichting Zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland In opdracht van gemeente Hellevoetsluis 1 INHOUD Inleiding... 3 Gebiedsbeschrijving...

Nadere informatie

RAPPORTAGE MONITORING MIGRATIE VLEERMUIZEN ROTTUMEROOG VOOR- EN NAJAAR 2012

RAPPORTAGE MONITORING MIGRATIE VLEERMUIZEN ROTTUMEROOG VOOR- EN NAJAAR 2012 RAPPORTAGE MONITORING MIGRATIE VLEERMUIZEN ROTTUMEROOG VOOR EN NAJAAR 2012 In samenwerking met: Rapportage nummer: 20130102 Auteurs: Bob Jonge Poerink & Raymond Haselager Groningen, maart 2013 DANKWOORD

Nadere informatie

Duurzame omgang met vleermuizen in Hoogvliet Rotterdam

Duurzame omgang met vleermuizen in Hoogvliet Rotterdam Olaf van Velthuijsen (Gemeente Rotterdam) Duurzame omgang met vleermuizen in Hoogvliet Rotterdam Soortmanagementplan en gebiedsgerichte ontheffing Gewone dwergvleermuis en laatvlieger (bron: ZWG-Zuid Holland)

Nadere informatie

De vergrijzing van Noord - Brabant

De vergrijzing van Noord - Brabant De vergrijzing van Noord - Brabant De vergrijzing van Noord- Brabant 20 15 10 5 0-5 Jaren '60 Jaren '70 Jaren '80 Jaren '90 Jaren '00 2008 VLEN- dag 25 oktober 2008 René Janssen waarom wat resultaten voor/

Nadere informatie

Monitoring in de stad: vleermus

Monitoring in de stad: vleermus Monitoring in de stad: vleermus Marcel Schillemans, Herman Limpens, Vita Hommersen, Eric Jansen Foto: Erik Korsten Hoe de SvI dan bepalen? Criteria beoordeling Kwalitatieve en kwantitatieve inschatting

Nadere informatie

Nadere onderzoeken fauna Recreatiepark Weerribbenland

Nadere onderzoeken fauna Recreatiepark Weerribbenland Nadere onderzoeken fauna Recreatiepark Weerribbenland Definitief Opdrachtgever: Weerribbenland B.V. T.a.v. de heer A.J. Kleinjan Postbus 170 7730 AD OMMEN Opdrachtnemer: Eelerwoude Mossendamsdwarsweg 3

Nadere informatie

Vleermuizen in het bosbeheer: aantal verwijzingen per hoofdstuk in het referentiewerk uit 2010

Vleermuizen in het bosbeheer: aantal verwijzingen per hoofdstuk in het referentiewerk uit 2010 Vleermuizen en (oude) bossen in West-Vlaanderen: van bijna crash via strongholds naar herstel? Vleermuizen in het bosbeheer: aantal verwijzingen per hoofdstuk in het referentiewerk uit 2010-34, faunabeheer:

Nadere informatie

Vleermuisonderzoek opleidingscentrum KLPD, Leusden

Vleermuisonderzoek opleidingscentrum KLPD, Leusden Vleermuisonderzoek opleidingscentrum KLPD, Leusden 2014.029 Rapport van het Bureau van de Zoogdiervereniging In opdracht van Korps Landelijke Politiediensten Vleermuisonderzoek opleidingscentrum KLPD,

Nadere informatie