VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE DE RAAD

Transcriptie

1 STUK 698 ( ) Nr.1 VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE DE RAAD ZITTING FEBRUARI 2018 VRAAG OM UITLEG EN VRAAG Commissie voor Cultuur, Jeugd en Sport van dinsdag 6 februari 2018 INTEGRAAL VERSLAG Hebben aan de werkzaamheden deelgenomen: Vaste leden: de heer Jef Van Damme, voorzitter, de heer René Coppens, de heer Stefan Cornelis, mevrouw Annemie Maes, mevrouw Cieltje Van Achter Ander lid: de heer Paul Delva 1535

2 - 2 - INHOUD 1. Regeling van de werkzaamheden 2. Vragen om uitleg (R.v.O., art. 60) - Vraag om uitleg van mevrouw Khadija Zamouri aan de heer Pascal Smet, collegelid bevoegd voor Cultuur, Jeugd, Sport en Stedelijk beleid, betreffende de stripmuur De Kiekeboes - Vraag om uitleg van de heer Paul Delva aan de heer Pascal Smet, collegelid bevoegd voor Cultuur, Jeugd, Sport en Stedelijk beleid, over de vertraging op het speeldomeinproject in de Neerhofhoeve 2. Vraag (R.v.O., art. 59) - Vraag van de heer Paul Delva aan de heer Pascal Smet, collegelid bevoegd voor Cultuur, Jeugd, Sport en Stedelijk beleid, over het ENTER Festival Brussel

3 Regeling van de werkzaamheden In navolging van de hoorzitting over het Brussels bibliotheekbeleid wordt beslist om een bezoek aan de Gentse bibliotheek De Krook te brengen. De diensten maken de nodige afspraken. Daarnaast worden de bibliothecarissen van de bibliotheken van Elsene, Sint-Jans-Molenbeek, Sint-Joost-ten-Node, Sint-Pieters-Woluwe en van Muntpunt uitgenodigd om hun bibliotheekbeleid en toekomstvisie te komen toelichten tijdens een hoorzitting. Mevrouw Cieltje Van Achter (N-VA): Ik stel voor dat er ook thematische hoorzittingen over bv. digitalisering kunnen worden georganiseerd. Mevrouw Annemie Maes (Groen): Ik heb tijdens de vorige Commissie voor Cultuur, Jeugd en Sport voorgesteld om de bibliothecaris van de Jetse bibliotheek uit te nodigen. Deze bibliotheek werkt heel goed samen met de Jetse Franstalige bibliotheek en is na Muntpunt de meest succesvolle qua uitlening en aantal bezoekers. De commissievoorzitter: De 4 voorgestelde bibliotheken werden in overleg met de administratie gekozen op basis van de criteria die tijdens de vorige commissievergadering door ons werden vastgelegd. Ik stel voor het bij deze bibliotheken te houden. (Instemming) 2. Vragen om uitleg (R.v.O., art. 60) Vraag om uitleg van mevrouw Khadija Zamouri aan de heer Pascal Smet, collegelid bevoegd voor Cultuur, Jeugd, Sport en Stedelijk beleid, betreffende de stripmuur De Kiekeboes De commissievoorzitter: Op verzoek van mevrouw Khadija Zamouri wordt haar vraag om uitleg betreffende de stripmuur De Kiekeboes uitgesteld naar de volgende bijeenkomst van de Commissie voor Cultuur, Jeugd en Sport. *** Vraag om uitleg van de heer Paul Delva aan de heer Pascal Smet, collegelid bevoegd voor Cultuur, Jeugd, Sport en Stedelijk beleid, over de vertraging op het speeldomeinproject in de Neerhofhoeve De heer Paul Delva (CD&V): Met enthousiasme kijken wij uit naar de realisatie van het aangekondigde speeldomein in de Neerhofhoeve. Het project is reeds enige tijd aan de gang en de laatste keren dat we dit onderwerp bespraken in de commissie, dacht ik dat de trein volledig op de rails stond en op kruissnelheid begon te komen. Het collegelid gaf tijdens de laatste bespreking aan dat het Design-and-Builddossier in de zomer gelanceerd werd en er twee potentiële kandidaten een offerte indienden. Dit bestek zou zowel gaan over het speeldomein als de waterspeelzone. Ik dacht dat de offerte rond oktober

4 - 4 - gegund zou moeten zijn. Er zou dan een uitvoeringstermijn van zes maanden gelden. In de eerste 4 maanden van deze termijn, de ontwerpfase, zou er ruimte zijn voor een participatietraject, opmaak/finalisering van het project en indien nodig vergunningsaanvragen. We zijn opnieuw enkele maanden verder. Tijdens de begrotingsbesprekingen gaf het collegelid aan dat er meer tijd nodig was voor het dossier. Er werd een onderscheid gemaakt tussen de waterspeelzone en het speeldomein. De waterspeelzone zou prioriteit krijgen en zou al in april moeten openen. Over het speeldomein werd geen bijkomende informatie gegeven. Aan wie werd de opdracht gegund? Wanneer en op welke manier werd dit beslist? Is het mogelijk om het ingediende dossier te kunnen inkijken? Het collegelid zei dat het dossier meer tijd nodig had. Wat wordt hier concreet mee bedoeld? Wat is de reden en over hoeveel meer tijd gaat het? Waar staan we momenteel in de uitvoeringstermijn? Is het participatietraject achter de rug? Wanneer zal er definitief zicht zijn op de opmaak van beide projecten (speeldomein én waterspeelzone)? Wat is de timing op dit moment? Collegelid Pascal Smet: Het Design-and-Builddossier voor het ontwerp en realisatie van de speelzone in het Neerhof werd op 12 juli 2017 gepubliceerd in het Bulletin der Aanbestedingen. Daarbij werd aan de indieners gevraagd om een conceptnota op te stellen waarin de inschrijver zijn visie voor de (water)speelzone beschrijft, alsook de manier waarop dit zal worden gerealiseerd. Daarbij werden ook een aantal uitgangspunten vooropgesteld zoals het voorzien van voldoende participatiemomenten, het gebruik maken van natuurlijke elementen, De uitvoeringstermijn werd vastgelegd op 6 maanden (met eventueel verlenging op basis van het plantseizoen) en omvat een ontwerp- en een realisatiefase. Voor de ontwerpfase wordt een periode van maximaal vier maanden voorzien. Deze fase omvat: - een participatietraject, - de opmaak en finalisering van het ontwerp, - opmaak en aanvraag vergunningen (indien noodzakelijk). Aansluitend op de ontwerpfase volgt de realisatiefase, waarbij rekening moet gehouden worden met het plantseizoen. De opening van de offertes werd voorzien op 31 augustus 2017 en twee ondernemingen dienden een offerte in. In september 2017 werden de offertes beoordeeld door de administratie en vzw het Neerhof. Daarbij werd, indien noodzakelijk, bijkomende informatie opgevraagd ter verduidelijking van de offerte. Na beoordeling van de offertes werd de opdracht in oktober 2017 gegund aan de firma Planten Houtgoed. De offerte van Plant- en Houtgoed beantwoordde het best aan de vooropgestelde criteria en daarnaast heeft deze onderneming ook de nodige ervaring met zowel het ontwerpen als realiseren van natuurlijke speelruimtes. De totale kostprijs bedraagt afgerond euro, incl. 21% BTW.

5 - 5 - Het traject voor het ontwerpen en realiseren van het speeldomein op het Neerhof zit op schema. Het speeldomein is echter een onderdeel van de uitvoering van het globale en ruimere landschapsbeheersplan voor de Neerhofsite. Dit globale beheersplan wordt, in samenspraak met het Neerhof, gefaseerd uitgevoerd over verschillende jaren. In het bestek voor de waterspeelzone werd aan de indieners gevraagd om een conceptnota op te stellen waarin de inschrijver zijn visie voor de (water)speelzone beschrijft, alsook de manier waarop dit zal worden gerealiseerd. Sinds begin november 2017 loopt een participatietraject waarbij Plant- en Houtgoed met de betrokken partijen (personeel en Raad van Bestuur van vzw Neerhof, de beheercommissie die instaat voor het bewaken van de richtlijnen van het landschapsbeheersplan voor het Neerhof, de jeugdraad van de VGC, ) een gedragen ontwerp uitwerkt. Deze fase wordt begin februari 2018 afgerond. Intussen lopen ook de contacten met de gemeente Dilbeek om te kijken of het aanvragen van een vergunning voor een deel van de werken (creëren waterpoel voor de waterspeelzone) noodzakelijk is. Aansluitend op de ontwerpfase die begin februari 2018 wordt afgerond, volgt de realisatiefase, waarbij rekening moet gehouden worden met het plantseizoen. Dit betekent dat reeds in maart 2018 moet gestart worden met de aanplantfase. We hopen dat dit lukt zodat dit natuurlijk speeldomein nog dit voorjaar gerealiseerd kan worden. De heer Paul Delva (CD&V): Het antwoord van het collegelid gaat zowel over het watergedeelte als over het speelplein. Collegelid Pascal Smet: Inderdaad. De heer Paul Delva (CD&V): Ik had dit helemaal anders begrepen tijdens de begrotingsbespreking. Er werd toen aangegeven dat er bijkomende termijnen nodig waren voor het speeldomein. Collegelid Pascal Smet: Uit het antwoord heb ik de indruk dat het over beide gedeelten gaat. Ik zal het nakijken. (zie bijlage) De heer Paul Delva (CD&V): Ik ben overtuigd dat uw antwoord niet helemaal juist is. 3. Vraag (R.v.O., art. 59) Vraag van de heer Paul Delva aan de heer Pascal Smet, collegelid bevoegd voor Cultuur, Jeugd, Sport en Stedelijk beleid, over het Enter Festival Brussel De heer Paul Delva (CD&V): ENTER is een multidisciplinair kunstenfestival dat focust op participatieve kunstpraktijken. Het project streeft ernaar om ontmoeting te creëren tussen deelnemers, kunstenaars, organisaties, beleidsmakers. Het belicht allerhande vormen van kunst, waaronder bijvoorbeeld theater, dans, muziek, beeldende kunst enzovoort. Het festival kende een eerste editie in Brugge, en later ook nog in Gent en Antwerpen.

6 - 6 - In 2018 is Brussel aan de beurt. In 4 wijken/gemeenten (Haren, Sint-Pieters-Woluwe, Laken en Brussel-Stad) zullen 4 kunstenaars van oktober 2017 tot april 2018 verblijven om samen met de buurt verschillende projecten te organiseren, die het verhaal van Brussel moeten gaan vertellen. Labo s, wandelingen, thema-avonden, debatten en ga zo maar door. Het hele traject loopt al sinds oktober 2017, maar het resultaat zal te zien zijn tijdens het festival zelf, van 26 tot en met 29 april Het zijn de buurtbewoners die het cultureel programma zullen samenstellen. De call hiervoor, en ook voor de zoektocht naar artiesten, gebeurde afgelopen zomer. De klemtoon ligt zeer sterk op het participatieve aspect van kunstbeleving en kunstcreatie. Het initiatief voor het programma van het ENTER Festival ligt bij de Entiteit Gemeenschapscentra, die samenwerkt met de vzw Demos, die ook de vorige edities organiseerde. Werd de VGC betrokken bij de keuze van de wijken waarin het ENTER Festival Brussel plaatsvindt? Hoe gebeurde deze selectie? Hoe zullen de gemeenschapscentra, die als uitvalsbasis fungeren, zich concreet engageren bij het project? Onder welke vorm biedt de VGC, en daarnaast ook de Entiteit Gemeenschapscentra, steun aan het project (financieel, inhoudelijk, logistiek)? Wat is de rol van de VGC tijdens het hele project? In het actieplan 2018 voor de gemeenschapscentra staat dat het festival een zo laagdrempelig mogelijke artistieke beleving aan verschillende publieken moet bieden. Essentieel is het betrekken van die publieken bij de totstandkoming van het programma. Hoe draagt de VGC bij tot het betrekken van deze publieken? Is de VGC van plan om na afloop van het project iets te doen met de ontstane samenwerkingen, resultaten? Komt er een vervolg zodat de ervaringen die werden opgedaan in de 4 gemeenten kunnen worden gedeeld? Collegelid Pascal Smet: Alvorens op de vraag te antwoorden, is het belangrijk te weten dat de drager van het project, en dus ook de eindverantwoordelijke, Demos is. Wel is het zo dat het project tot stand kwam na gesprekken tussen de staf van de Entiteit Gemeenschapscentra van de VGC en Demos. Het ENTER Festival kent met deze editie ook een andere focus dan de voorgaande edities: van een sociaalartistiek presentatiefestival dat de gevestigde schouwburgen wil enteren, naar een participatief festival waaraan mensen op heel uiteenlopende manieren kunnen deelnemen. In de uitgebreide aanloop die we namen (met een VGC-projectsubsidie) werden er meerdere zones verkend. Bij de keuze voor de wijken zijn verschillende factoren doorslaggevend geweest. Een festival dat de ambitie heeft om een Brusselse en bovenlokale uitstraling te hebben, hoort ook een uitvalsbasis in het centrum te hebben. Het centrum is een beetje van iedereen en voor wie van buiten Brussel komt om het festival te bezoeken, is dit een eerste etappe. Er werd geopteerd voor de centrale Begijnhofkerk, een actieve parochie, als centraal festivalcentrum. Voor de drie andere zones viel de keuze op gemeenschapscentra die omgevingsgericht en verbindend werken en vragende partij waren om een nieuwe verhouding aan te gaan met het

7 - 7 - stuk stad dat hen omringt. Maar naast bereidheid werd ook gezocht naar draagkracht: de keuze viel op centra die voldoende uitgerust en beschikbaar waren om gedurende meerdere jaren intensief en met de volledige personeelsploeg op participatie met de wijk in te zetten. Tot slot was een belangrijke parameter het vermijden van gemeenschapscentra die vanuit hun dagelijkse werking al excelleren in een aantal kernlijnen van dit ENTER Festival. Gemeenschapscentra als De Markten, De Pianofabriek, De Vaartkapoen of De Kriekelaar hebben reeds een culturele en (sociaal-)artistieke werking waardoor de noodzaak voor dit festival elders kwam te liggen: daar waar die werking minder evident is. Deze gemeenschapscentra zijn echter op andere manieren partner. In Laken, Haren en Sint-Pieters-Woluwe treden de gemeenschapscentra op als kernpartners van Demos. Gemeenschapscentrum Nekkersdal in Laken, gemeenschapscentrum De Linde in Haren en gemeenschapscentrum Kontakt in Sint-Pieters-Woluwe ontvangen en ondersteunen het festival in hun zone en fungeren als lokale draaischijf om de participatieve dynamiek van ENTER zo diep mogelijk tot de lokale gemeenschappen te laten doordringen. Globaal is er een engagementsovereenkomst tussen de VGC en Demos om voor het volledige traject van het ENTER Festival in Brussel in tandem te werken. De Entiteit Gemeenschapscentra ondersteunt het festival op alle niveaus: zakelijk, logistiek, communicatief, inhoudelijk enz., Lokaal wordt geput uit de aanwezige programmatie (in samenwerking met Transfo Collect van gemeenschapscentrum De Kriekelaar, CIRCUIT/Jong & Divers dat meerdere gemeenschapscentra omvat, Citylab van Pianofabriek en andere inhoudelijke werkingen van de gemeenschapscentra). Ook de inzet van personeel en infrastructuur, materiaal, communicatie om gestalte te geven aan de verschillende functies die bij het festival komen kijken, rust op de ondersteuning van de staf van de Entiteit Gemeenschapscentra en de sterkste schouders van het netwerk van de 22 gemeenschapscentra. In september 2016 kende het College van de VGC een subsidie van euro toe aan vzw Demos voor de voorbereiding van het ENTER Festival Brussel editie Gedurende de voorbereidende fase werd Bie Vancraeynest in dienst genomen bij vzw Demos om in opdracht een aangepast concept uit te werken voor het ENTER Festival, trajecten op te starten, draagvlak te creëren bij artistieke en niet-artistieke partners en netwerken te activeren. In oktober 2017 kende het College van de VGC een subsidie van euro toe aan vzw Demos voor de realisatie van het ENTER Festival en 3 x euro aan de betrokken gemeenschapscentra. In het actieplan 2018 voor de gemeenschapscentra staat dat het festival een zo laagdrempelig mogelijke artistieke beleving aan verschillende publieken moet bieden. Essentieel is het betrekken van die publieken bij de totstandkoming van het programma. In de zomer van 2017 zijn de personeelsploegen van de verschillende gemeenschapscentra de straat op getrokken om voorbijgangers en bewoners over het ENTER Festival aan te spreken. Ze deden dit aan de hand van speelse methodieken die een directe link met de omgeving hebben: in Laken werd er gebreid in de publieke ruimte, in Haren werd een poëtische pillenwinkel geïnstalleerd, in Kontakt werd gewerkt met landkaarten en atlassen om te polsen naar de herkomst of droomplek van de internationale groep bewoners. Van alle ontmoetingen met personen werden de gegevens genoteerd en een foto gemaakt. De keuze werd ook

8 - 8 - voorgelegd om mee te werken aan de organisatie van het festival of deel uit te maken van de programmatiegroep. In elk gemeenschapscentrum werd een coach geëngageerd die al sinds vorig jaar op regelmatige tijdstippen met de bewonersgroep samenkomt. Tijdens die bijeenkomsten wordt het artistieke aanbod verkend en besproken, dat in de catalogus van het festival gebundeld werd. De groepen zijn nu zo ver dat ze op basis van discussie en gesprek tot duidelijke keuzes komen. Over enkele weken kan dit proces worden afgerond. In elk gemeenschapscentrum werd een kunstenaar geëngageerd die op basis van participatie met de buurt een kunstwerk tot stand zal brengen. Jovial Mbenga in Sint-Pieters-Woluwe, Kito Sino in het centrum, Karlien Torfs in Haren, het Gentse collectief Manoevre in Laken. Deze kunstenaarsresidenties gaan overal deze maand van start en lopen tot het einde van het festival. Het ENTER Festival is tegelijk een broedplaats voor en een concentratie van bestaande participatieve praktijken die we in de toekomst willen verderzetten, verfijnen en verspreiden. Niet alleen werden voor het festival nieuwe methodieken ontwikkeld, het is ook een opportuniteit om met bestaande, experimentele werkingen van de gemeenschapscentra zoals Citylab, CIRCUIT BXL, Transfo Collect, Z6 naar buiten te komen. Daarom werd vanuit vzw Demos een subsidieaanvraag ingediend die inmiddels gehonoreerd werd. Daarmee organiseren Demos en de staf van de Entiteit Gemeenschapscentra een reflectiedag in de Beursschouwburg op 8 juni 2018 waar de verschillende participatieve praktijken van ENTER tegen het licht gehouden zullen worden en ontsloten naar een publiek van professionelen. Het grondig documenteren van het volledige proces is daarom een cruciaal onderdeel van de werking van het festival. De reflectiedag valt voor de gemeenschapscentra samen met de stafdag, waardoor het personeel wordt uitgenodigd om die dag aanwezig te zijn. Op een doorsnee stafdag van de gemeenschapscentra worden tussen de 60 en 80 medewerkers gedurende een dag uitgedaagd door externe sprekers en aan kennisdeling gedaan door middel van conversatietafels of presentaties van de eigen projecten. De catalogus van ENTER die een bundeling is van participatieve producties en jong Brussels talent wordt verstuurd naar Vlaamse en Franstalige organisatoren en programmatoren in heel België. Een eerste gesprek met de Cocof vond hierover plaats, over de Nederlandstalige adressen beschikken we reeds. Op die manier hopen we een steentje bij te dragen aan de ontsluiting van Brussels talent en het diversifiëren van het artistieke aanbod in culturele centra in heel het land. De gemeenschapscentra zijn vragende partij om hun werking en programmatie in handen te geven van bewoners. In de Platoo bijvoorbeeld loopt nu al, los van het ENTER Festival, een traject om het aanbod van het gemeenschapscentrum participatief tot stand te laten komen. De heer Paul Delva (CD&V): Ik zou graag wat meer informatie willen hebben over de duurtijd van het hele project want ik begrijp dat niet helemaal. Er werd overal aangekondigd dat het project loopt tot eind april Het collegelid heeft letterlijk gezegd dat het proces dan is afgerond terwijl hij eerder in zijn antwoord sprak over meerdere jaren. Er werd ook gesproken over de verderzetting van de projecten. Hoe zal dit verlopen?

9 - 9 - Collegelid Pascal Smet: Het zijn de participatieve projecten die worden verdergezet. De heer Paul Delva (CD&V): Wordt er in Gent en Antwerpen ook een verlengstuk aan gegeven? Hoe verloopt het in deze steden? Collegelid Pascal Smet: Het festival is in andere steden totaal anders. Het festival in Brussel is specifiek op maat van Brussel gemaakt. Demos heeft een subsidie gekregen om het festival te enten op de Brusselse realiteit. De procedure is als volgt: de residenties lopen, nadien komt er een kunstwerk en is het festival in stricto senso afgelopen. Maar de ervaring die eruit voortvloeit, wil men transformeren naar de werking van de gemeenschapscentra om participatief met de buurt te werken. De heer Paul Delva (CD&V): ENTER stopt wel in april 2018? Dienen de meerdere subsidies die Demos kreeg voor de afronding van het proces in april 2018? Ik kan me niet voorstellen hoe dit verlengstuk, dat meerdere jaren zal duren, eruit zal zien. Hoe zal dit concreet in zijn werk gaan? Collegelid Pascal Smet: Het festival stopt inderdaad, maar de praktijkervaring die eruit voortvloeit, wordt gedeeld. In die zin wordt het project verdergezet in de dagelijkse werking van de gemeenschapscentra. De heer Paul Delva (CD&V): Die verderzetting zal niet zo makkelijk zijn. Collegelid Pascal Smet: Vandaar dat de Vlaamse Gemeenschap een extra subsidie heeft toegekend aan Demos. Er komt hiervoor onder andere een extra studiedag.

10 BIJLAGE Tekst bezorgd door het kabinet van collegelid Pascal Smet. Het antwoord van collegelid Pascal Smet over het Neerhof klopte: zowel het speeldomein, als de waterspeelzone, die er integraal onderdeel van uitmaakt, zullen gerealiseerd worden in april De plaatsing van de speelconstructies zelf zal pas gerealiseerd zijn in juni. Waar het collegelid op alludeerde bij de begrotingsbespreking, bij de verlaging van de middelen, gaat over een verschuiving naar volgende begrotingsjaren. Dat gaat echter over de realisatie van andere elementen in het globale landschapsbeheerplan, die los staan van het speeldomein en de waterspeelzone.