Praktijkrichtlijnen voor fysieke belasting. RI&E Thuiszorg. RI&E Thuiszorg. HZ-Meter. TilThermometer. Ga door met. vraag 3. geleden. n.v.t.

Transcriptie

1 A. Inschatting van de situatie 1 Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) a Kwam fysieke belasting als knelpunt naar voren uit de/een RI&E? voor medewerkers verpleging en verzorging RI&E Thuiszorg voor medewerkers huishoudelijke zorg voor medewerkers kraamzorg voor medewerkers ouder- en kindzorg voor maaltijdservice voor uitleenservice voor administratief persol voor facilitaire dienst voor management wie wat waar wanr b Wanr werd de laatste RI&E uitgevoerd? >1 jr. geleden 1-2 jr. geleden > 2 jr. geleden RI&E Thuiszorg 2 Fysieke overbelasting in uw instelling a Komt fysieke overbelasting van werknemers voor in uw instelling? Ga door met vraag 2b, voorzover bekend komt dat bij ons niet voor Ga door met vraag 3 TilThermometer HZ-Meter RI&E Thuiszorg b Fysieke overbelasting komt voor bij: medewerkers verpleging en verzorging medewerkers huishoudelijke zorg medewerkers kraamzorg medewerkers ouder- en kindzorg maaltijdservice uitleenservice administratief persol facilitaire dienst management anders: n.v.t. voor fysieke belasting B. Algemeen beleid 3 Voert uw instelling preventief beleid op het gebied van fysieke belasting? voor medewerkers verpleging en verzorging voor medewerkers huishoudelijke zorg voor medewerkers kraamzorg voor medewerkers ouder- en kindzorg niet structureel voor fysieke belasting

2 wie wat waar wanr voor medewerkers maaltijdservice voor medewerkers uitleenservice voor administratief persol voor medewerkers facilitaire diensten voor management anders: niet structureel voor fysieke belasting 4 Wordt er in de begroting een post opgenomen voor het terugdringen of aanvaardbaar houden van fysieke belasting? voor medewerkers verpleging en verzorging voor medewerkers huishoudelijke zorg voor overige medewerkers niet structureel 5 Heeft uw instelling een monitoringsysteem om het beleid voor fysieke belasting te ondersteunen? (bijv. regelmatig overleg met ErgoCoaches, gebruik van BeleidsSpiegel, TilThermometer en/of HZ-Meter, enquêtes en/of registratie van zware handelingen en incidenten etc.) te weten:... N.B. Verzuimregistratie is niet voldoende. C. Organisatie en het primaire proces 6 Zijn er in uw instelling expliciete grenzen afgesproken voor fysiek belastende activiteiten? (de voor de Thuiszorg of bijv. niet zwaarder tillen dan 25 kg) globaal voor fysieke a voor tillen en dragen: het handmatig verplaatsen van lasten belasting b voor tillen/transfers van cliënten c voor duwen en trekken d voor werken in ongunstige houdingen ('statische belasting') e voor het onder heuphoogte moeten werken f voor het manoeuvreren/rijden met zware zaken g voor beeldschermwerk Zie ook RisicoRadar 7 Specifieke functionarissen, werkgroepen e.d. voor aanpak fysieke belasting a Is er een platform, commissie of groep (bijv. werkgroep fysieke belasting, tilcommissie) die zich bezighoudt met het invoeren en bijsturen van het beleid fysieke belasting? PreGo!, tip 15 b Is er in elk team een aanspreekpunt (bijv. een ergocoach, tilspecialist, ofwel: aandachtsvelder ) voor problemen met fysieke belasting? PreGo!, tip 11

3 wie wat waar wanr globaal c Beschikken deze aandachtsvelders ook over kennis van zaken om eventuele problemen op te lossen? 8 Verpleging en verzorging: lijfgebonden zorg Is er beleid voor fysiek belastende handelingen en transfers van cliënten? a Wordt er voor de start van de zorg een Arbo-check uitgevoerd? Arbo-check b Voldoet deze Arbo-check aan de minimumeisen? c Is er gemiddeld 2 keer per ar sprake van een evaluatie? d Wordt er voor alle cliëntgebonden handelingen die fysiek belastend kunnen zijn, tevoren een inschatting van de risico's gemaakt op basis van de (bijv. deel van de Arbo-check of een til- of transferprotocol)? e Worden op basis van die inschatting zo nodig afspraken gemaakt met de cliënt? f Worden deze afspraken vastgelegd in het zorgdossier, bijvoorbeeld in een oplossingsprotocol of transferprotocol? g Worden deze afspraken nageleefd? h Wordt er toegezien op naleving van die afspraken? i Wordt er als onderdeel van de Arbo-check bekeken of de ruimte en de inrichting geschikt zijn om goed en veilig te kunnen werken? j Worden daarover zo nodig afspraken gemaakt met de cliënt en worden deze vastgelegd in het zorgdossier? k Wordt er toegezien op naleving van die afspraken? minimaal 2x p. ar 1x p. ar 1x p. ar Arbo-check en Tilprotocollen in de thuiszorg 9 Huishoudelijke zorg a Wordt er voor de start van de huishoudelijke zorg een Arbo-check uitgevoerd? Arbo-check b Voldoet deze Arbo-check aan de minimumeisen? c Is er gemiddeld zo'n 2 keer per ar sprake van een evaluatie? minimaal 2x p. ar 1x p. ar 1x p. ar d Worden er op basis van de Arbo-check zo nodig afspraken gemaakt met de cliënt over het werken met hulpmiddelen/werkmaterialen? e Worden deze afspraken vastgelegd in het zorgdossier? f Worden deze afspraken nageleefd? g Wordt er toegezien op naleving van die afspraken?

4 wie wat waar wanr h Wordt er als onderdeel van de Arbo-check bekeken of de ruimte en de inrichting geschikt zijn om goed en veilig te kunnen werken? i Worden daarover zo nodig afspraken gemaakt met de cliënt, die worden vastgelegd in het zorgdossier? j Wordt er toegezien op naleving van die afspraken? 10 Kraamzorg a Wordt er voor de start van de kraamzorg een Arbo-check uitgevoerd? Arbo-check b Voldoet deze Arbo-check aan de minimumeisen? c Worden er op basis van de Arbo-check zo nodig afspraken gemaakt met de cliënt over het werken met hulpmiddelen/werkmaterialen en de ruimte of de inrichting daarvan? d Worden deze afspraken vastgelegd in het zorgdossier? e Worden deze afspraken nageleefd? f Wordt er toegezien op naleving van die afspraken? 11 Overige diensten a Wordt er bij fysiek belastende handelingen bij medewerkers in overige diensten tevoren een inschatting van de risico's op fysieke overbelasting gemaakt volgens de of algemeen aanvaarde ergonomische principes? b Worden er op basis van die inschatting(en) zo nodig afspraken gemaakt over oplossingen, zoals aanpassingen op de werkplek (bijv. beeldschermwerk)? c Wordt er toegezien op naleving van die afspraken? fysieke belasting Zie ook RisicoRadar 12 Leveringsvoorwaarden a Zijn er leveringsvoorwaarden in de organisatie aanwezig? b Zijn alle medewerkers hiermee bekend? c Worden deze altijd bij de zorgstart bekend gemaakt aan de cliënt? d Worden deze bij de zorgstart bekrachtigd (bijv. door ondertekening van de leveringsvoorwaarden of verwijzing in het zorgcontract naar de leveringsvoorwaarden) meestal Kwaliteitseisen 13 Zorgweigeringsprotocol/-procedure a Is er een zorgweigeringsprotocol/-procedure in de organisatie aanwezig? b Zijn alle medewerkers hiermee bekend? c Wordt dit zo nodig ook inderdaad gehanteerd en doorgezet? meestal

5 D. Bijzondere situaties 14 Is er in uw organisatie beleid op schrift aanwezig voor de aanpak van fysieke belasting in bijzondere gevallen? meestal a Voor het omgaan met agressieve of tegenwerkende cliënten? Wordt dit altijd/meestal in praktijk gebracht? PreGo!, tip 79, 80 b Voor fysiek zwaar werk voor zwangeren? Wordt dit altijd/meestal in praktijk gebracht? PreGo!, tip 95 c Voor fysiek zwaar werk voor oudere medewerkers? Wordt dit altijd/meestal in praktijk gebracht? PreGo!, tip 90 d Voor fysiek zwaar werk voor jongere medewerkers (< 20 ar)? Wordt dit altijd/meestal in praktijk gebracht? e Voor het verplaatsen (tillen) van gevallen cliënten? Wordt dit altijd/meestal in praktijk gebracht? PreGo!, tip 75, 87 f Voor werkhervatting na verzuim door rugklachten (dit mag niet betekenen dat collega's extra belast worden)? Wordt dit altijd/meestal in praktijk gebracht? PreGo!, tip 4, 91 g Voor het omgaan met zeer zware cliënten (> 120 kg)? Wordt dit altijd/meestal in praktijk gebracht? PreGo!, tip 32 wie wat waar wanr E. Training en instructie Verpleging en verzorging: lijfgebonden zorg 15 Worden de medewerkers verpleging en verzorging zorgvuldig getraind/geschoold om fysiek gezond te kunnen te werken volgens de? a Worden medewerkers verpleging en verzorging/leerlingen voordat ze uitvoerend actief worden getraind in manuele technieken? b Worden medewerkers verpleging en verzorging/leerlingen voordat ze uitvoerend actief worden getraind in het gebruik van tilhulpmiddelen? c Worden medewerkers verpleging en verzorging regelmatig getraind in het uitvoeren van manuele technieken? d Worden medewerkers verpleging en verzorging regelmatig getraind in het gebruik van tilhulpmiddelen? e Worden medewerkers verpleging en verzorging regelmatig getraind in sociaal-communicatieve vaardigheden? te beperkt PreGo!, tip 12, 13, 14, 66-81, 82, 98

6 Huishoudelijke zorg 16 Worden de medewerkers huishoudelijke zorg zorgvuldig getraind/geschoold om fysiek gezond te kunnen werken volgens de? a Worden deze medewerkers voordat ze uitvoerend actief worden bij de instelling voorgelicht en getraind in (til)technieken en werkmethoden? b Worden deze medewerkers voordat ze uitvoerend actief worden getraind in het gebruik van (til)hulpmiddelen en werkmaterialen? c Worden deze medewerkers regelmatig voorgelicht en getraind in het uitvoeren van (til)technieken en werkmethoden? d Worden deze medewerkers regelmatig getraind in het gebruik van (til)hulpmiddelen en werkmaterialen? e Worden medewerkers huishoudelijke zorg regelmatig getraind in sociaal-communicatieve vaardigheden? te beperkt PreGo!, tip 70, 78, 85, 86, 96, 97 wie wat waar wanr Kraamzorg 17 Worden medewerkers in de kraamzorg zorgvuldig getraind/geschoold om fysiek gezond te kunnen werken volgens de? a Worden deze medewerkers voordat ze uitvoerend actief worden bij de instelling voorgelicht en getraind in manuele technieken en werkmethoden? b Worden deze medewerkers voordat ze uitvoerend actief worden getraind in het gebruik van (til)hulpmiddelen en werkmaterialen? c Worden deze medewerkers regelmatig voorgelicht en getraind in het uitvoeren van manuele technieken en werkmethoden? d Worden deze medewerkers regelmatig getraind in het gebruik van (til)hulpmiddelen en werkmaterialen? e Worden medewerkers kraamzorg regelmatig getraind in sociaal-communicatieve vaardigheden? te beperkt Overige diensten 18 Worden medewerkers van de overige diensten die fysiek belastend werk doen geschoold om fysiek gezond te kunnen werken volgens de en/of algemeen aanvaarde ergonomische principes? a Worden deze medewerkers voordat ze uitvoerend actief worden bij de instelling voorgelicht en getraind in (til)technieken en werkmethoden, als dat voor hun werkzaamheden van belang is? b Worden deze medewerkers voordat ze uitvoerend actief worden getraind in het gebruik van (til)hulpmiddelen en werkmaterialen, als dat voor hun werkzaamheden van belang is? c Worden deze medewerkers regelmatig voorgelicht en getraind in het uitvoeren van (til)technieken en werkmethoden? d Worden deze medewerkers regelmatig getraind in het gebruik van (til)hulpmiddelen en werkmaterialen? e Wordt er voorlichting/instructie gegeven over RSI aan medewerkers die beeldschermwerk te beperkt uitvoeren? PreGo!, tip 97 f Worden er aanpassingen op de werkplek doorgevoerd als dat nodig is om RSI te voorkomen?

7 F. Hulpmiddelen Verpleging, verzorging en kraamzorg 19 Zijn er voldoende hoog-laagbedden, tilliften, glijzeilen e.d. beschikbaar in verhouding tot het aantal en type til- en transferhandelingen en verzorgende handelingen? Kruis de uitslag (rood, oranje of groen) aan en vermeld zo nodig de benodigde aantallen in de te weinig te weinig totaalkolom. Gebruik daarbij eventueel de TilThermometer. De totalen zijn relevant voor het voor alle voor alle oranje rode totaal bepalen van het benodigde budget en het stellen van prioriteiten. voldoende risico s risico s nodig Virtuele Wegwijzer a hoog-laagbedden PreGo!, tip 42 b tilliften PreGo!, tip c glijlakens, glijzeilen of roldekens PreGo!, tip 58 d steunkousenaantrek-/uittrekhulpmiddelen PreGo!, tip 59, 60 e hoog-laag verstelbare douchestoelen f werk-/zitkrukjes PreGo!, tip 49 g wondverzorgingskrukjes PreGo!, tip 46 h bedklossen/bedverhogers i anders: wie wat waar wanr redelijk te beperkt j Is de aanvraagprocedure voor hulpmiddelen eenvoudig en betrouwbaar? k Zijn hulpmiddelen zo nodig binnen 12 uur aanwezig bij de cliënt?, l Wordt minstens eenmaal per ar bekeken of er voldoende hulpmiddelen en werkmaterialen 1x per ar, TilThermometer/ ingezet worden in verhouding tot de aard van de benodigde zorg? HZ-Meter m Worden de hulpmiddelen/werkmaterialen goed onderhouden en periodiek geïnspecteerd? P PreGo!, tip 21 binnen 24 uur te beperkt 20 Huishoudelijke zorg (Deze vraag is bestemd voor thuiszorgorganisaties die hulpmiddelen en werkmaterialen voor de huishoudelijke zorg ter beschikking stellen), a Wordt minstens eenmaal per ar bekeken of er voldoende hulpmiddelen en/of werkmaterialen 1x per ar, ingezet worden voor medewerkers huishoudelijke zorg? HZ-Meter b Worden de hulpmiddelen/werkmaterialen goed onderhouden en periodiek geïnspecteerd? PreGo!, tip Overige diensten, a Wordt minstens eenmaal per ar bekeken of er voldoende (til)hulpmiddelen en werkmaterialen 1x per ar, ingezet worden voor medewerkers van ondersteunende diensten? b Worden de hulpmiddelen/werkmaterialen goed onderhouden en periodiek geïnspecteerd? P PreGo!, tip 21

8 Alle sectoren 22 Wordt bij de aanschaf van nieuw materiaal nauwgezet bekeken of er volgens de ergonomische Virtuele Wegwijzer richtlijnen mee gewerkt kan worden? PreGo!, tip 16, 23, standaard zo nu en dan, maar niet standaard, zelden of wie wat waar wanr G. Ergonomie van de omgeving Zie ook: wel, zelden of 23 Wordt bij de intake of zorgstart bij de cliënt thuis bekeken of de ruimte en de inrichting geschikt, altijd niet Een Tillift Thuis zijn om er goed te kunnen werken? PreGo!,tip24,30,65 24 Wordt er bij het aanvragen van permanente of semi-permanente (woning)aanpassingen voor of Zie ook: wel, zelden of door de cliënt rekening gehouden met de fysieke arbeidtandigheden van de, altijd niet Een Tillift Thuis thuiszorgmedewerkers? PreGo!, tip FAOT Auteurs: J.J. Knibbe en N.E. Knibbe, LOCOmotion Vormgeving en productie: Bureau Ca[t] bv, Ulvenhout, i.s.m. grafisch ontwerpbureau Kees Kanters