Bio Energy to Overijssel

Transcriptie

1 Bio Energy to Overijssel

2 Wat is BE2.O? BE2.O is een gezamenlijk project van de provincie Overijssel, de Universiteit Twente en regionale bedrijven met als doel in Overijssel de toepassing van bio-energie te versnellen en de uitstoot van CO 2 te verminderen. De nadruk ligt op het versnellen van innovaties, zowel technische als sociaaleconomische. In het programma werken onderzoekers, ondernemers en bestuurders samen aan: de ontwikkeling van klimaatneutrale brand - stof fen uit bos- en landbouwafval en algen; onderwijs op het gebied van bio-energie; het opzetten van een energieneutrale en bulkchemicaliën producerende boerderij. een uniek kenniscentrum door samenwerking met andere kennisinstellingen en bedrijven. BE2.0 en innovatieketen Innovatieve technologie Onderzoek Ontwikkeling doel focus PyRos pilot-plant PyRos pilot-plant voor 30 kg/h voor 30 kg/h biomassa biomassa toevoer toevoer Nieuwe bedrijvigheid Demonstratie Commerciële toepassing Wat levert het op? Nieuwe technologie die vanuit Overijssel commercieel uitgerold kan worden naar nationale en internationale toepassingen Nieuwe bedrijvigheid en werkgelegenheid in Overijssel Pyrolyseolie in turbines en landbouwvoertuigen Mobiele torrefactie Brandstof uit algen Energieneutrale Partijen boerderij Minder uitstoot van CO 2 Hoger aandeel van Bio-Energie in de energie huishouding Universiteit Twente en Provincie Overijssel in samenwerking met Kennis en onder w ijsinstellingen Gemeenten Regionale bedrijven Maatschappelijke organisaties 02 03

3 Technologische Innovatie [ A ] Olie uit Afval PYROLYSE Bio-Brandstof zonder voedselprobleem De Universiteit Twente werkt aan de tweede generatie biobrandstoffen die ge maakt kan worden uit bos- en landbouwafval. Dit is belangrijk, want winning uit maisstengels, takjes en blaadjes gaat niet ten koste van de voedselproductie. Eén van de mogelijkheden om dit te doen is via snelle pyrolyse. In toepassingen van deze techniek is de Universiteit Twente toonaangevend. Fig. a snelle pyrolyse van biomassa Biomassa Gas Condensor PYROLYSE REACTOR Koolfilter Bio-olie Warmte Kool 04 05

4 Fig. B Hoge kwaliteit pyrolyse-olie door katalytische pyrolyse [ B ] KLIMAAT-NEUTRAAL PROJECT: Turbines op Pyrolyse-Olie Biomassa Gas De Universiteit Twente werkt met de bedrijven OPRA en BTG aan een nieuwe Condensor generatie gasturbines die ook op pyrolyse-olie kunnen draaien. Deze turbines hebben een breed toepassingsgebied. Ze kunnen decentraal warmte en electriciteit leveren Katalysator Reactor aan woonwijken en grote kantoorgebouwen. Op die manier maken ze de verwarming en het stroomnet direct minder belastend voor het klimaat. Regenerator Kool + Katalysator Ruwe olie Raffinage Groene producten [ C ] KLIMAAT-NEUTRAAL PROJECT: De Energieneutrale Boerderij Hoe werkt het? Pyrolyse is de verhitting van biomassa tot ca. 500 C waarbij de biomassa wordt gekraakt tot kleinere moleculen die de olie vormen (zie fig a). De Twentse wetenschappers ontwikkelen methodes om de geproduceerde olie geschikt te maken als brandstof voor transport en electriciteitsopwekking. Ze behandelen bijvoorbeeld de pyrolyseolie onder zeer hoge druk en halen ongewenste zuurstofverbindingen eruit. De zo ver kregen olie kan worden vermengd met traditionele fossiele olie. Uiteindelijk komt de groene olie dan via de bestaande olieraffinaderijen in transportbrandstof terecht van auto s, vrachtwagens en vliegtuigen. De Universiteit Twente verwacht dat op termijn 20% van de transportbrandstof uit bos- en landbouwafval komt. Verder werkt de Universiteit samen met bedrijven (bv. BTG) aan steeds betere pyrolyseolie door de toepassing van kata ly sa toren in het pyrolyse-proces (zie fig b). Hierdoor wordt een hoogwaardige olie gemaakt die geschikt is voor steeds meer groot- en kleinschalige toepassingen (raffinaderijen, landbouwvoertuigen, turbines, aggregaten, ketels, etc). Binnen BE2.O zal een modelboerderij worden ingericht die zichzelf van voldoende energie kan voorzien en bulkchemicaliën produceert. Het bedrijf zal door vergisting en verbranding van eigen biomassa genoeg elektriciteit en warmte voor zichzelf kunnen opwekken. Zo wordt het bedrijf zowel producent en verwerker van de eigen biobrandstoffen. Het project is een eerste verkenning van de haalbaarheid van een regionale bio-based economy

5 [ D ] Groene Steenkolen FEEDSTOCK ENGINEERING Landbouw- en bosafval bevat veel water en neemt veel volume in. Dat is niet efficiënt bij vervoer en bij de verwerking tot bio-energie. Daarom ontwikkelt de Universiteit Twente samen met energiebedrijf TWENCE en Landschap Overijssel een nieuwe technologie. Een mobiel apparaat dat in het bos of op een boerderij het groene afval via torrefactie omzet in homogene brokken met een hoge energiedichtheid die gemakkelijk te vervoeren zijn. Torrefactie is een proces bij C waarbij de biomassa geroosterd wordt en daardoor gemakkelijk maalbaar en vochtafstotend is. Door deze zogenaamde feedstock engineering via drogen, malen en torrefactie verandert de biomassa in feite in een soort groene steenkolen met een hoge energetische waarde. Dat is belangrijk voor de industriële verwerking tot bio-energie en biobrandstoffen die al plaatsvindt bij de bedrijven TWENCE en BTG. Torrefactie proces Op locatie voorbewerken van biomassa door drogen, malen en torrefactie (geen externe energiebron nodig) Torrefactie: roosteren van biomassa bij 250 C Bros en minder vezels Hydrofoob Beter houdbaar Minder verontreinigingen Homogeen Hogere verbrandingswaarde [ E ] Brandstof uit Algen Technisch gezien is het al mogelijk om diesel uit algen te halen. Dat hoeft niet in zee. Het kan ook in bassins op het (platte)land, met een hoge opbrengst per hectare. Algen leveren een klimaatneutrale brandstof op voor vrachtwagens en vliegtuigen. De Universiteit Twente en de Universiteit van Wageningen (WUR)werken er samen hard aan om dit mogelijk te maken via een rendabel proces. De WUR zoekt naar de optimale algensoort en de voorwaarden voor de groei daarvan. Wetenschappers van de Universiteit Twente werken ondertussen aan een methode om de algendiesel op grote schaal te produceren

6 Kenniscentrum De Universiteit Twente en de provincie Overijssel werken met de partners in het project aan de totstandkoming van een nieuw state-of-the art, wereldwijd erkend Kennis centrum. Dit Kenniscentrum zorgt voor verdere ontwikkeling en bundeling van de mulitidisciplinaire kennis die nodig is om bio-energie in binnen- en buitenland te pro moten. Het gaat hierbij om alle technische (fundamentele) en om niet-technische wetenschappelijke kennis die nodig is voor nieuw onderzoek en nieuwe bedrijvigheid, waar ook ter wereld. Het Kenniscentrum zal beschikbaar zijn voor onderzoekers, ambtenaren en ondernemers die bio-energie activiteiten willen ontplooien. Het kenniscentrum heeft ook een monitorfunctie ten aanzien van de bio-energie activiteiten in Overijssel en Gelderland. De resultaten van de monitoring kunnen worden verwerkt in business-, beleids- en innovatiemodellen. Hoe bouw je een bio-based economy? Binnen het BE2.O programma denken we verder dan de grenzen van de provincie en zoeken we antwoorden op- de volgende vragen. Waar, wanneer en hoe kunnen de BE2.O innovaties in Overijssel optimaal hun weg vinden naar de regionale, nationale en internationale markt? Welke veranderingen in beleid, organisatie en innovatie zijn daarvoor nodig? Innoveren vraagt veel samenwerking tussen overheden, bedrijfsleven en maatschap pelijke organisaties. Zijn de bestaande samenwerkingsverbanden wel ro buust genoeg om de bio-based economy te realiseren? Naast de technische innovatie werkt BE2.O ook aan de sociaal-economische innovatie om de bio-based economy in Overijssel te realiseren

7 Energiebeleid Provincie Overijssel De provincie Overijssel stimuleert de ontwikkeling en het gebruik van groene energie en streeft naar lager energieverbruik, een versnelde re duc tie van CO 2 -uitstoot en 20% gebruik van duurzame energie in Met dat doel is het Energiepact uit 2010 opgesteld. Het richt zich in 5 deel programma s op energiebesparing bedrijven en woningen, windenergie, bio-energie, bodem-energie en restwarmte & energie infrastructuur. De provincie Overijssel financiert ook het BE2.O project. Bezoekadres Universiteit van Twente BE2.0 Building Zuidhorst Drienerlolaan NB Enschede Nederland Postadres Postbus AE Enschede BE2O-IMPACT@utwente.nl