ruimtelijk advies voor ingrepen in het watersysteem Polder t Hoekje

Transcriptie

1 ruimtelijk advies voor ingrepen in het watersysteem Polder t Hoekje 1

2 2 Polder

3 In polder t Hoekje is het waterbergend vermogen te klein. Om wateroverlast te voorkomen wordt een waterberging aangelegd. Daarnaast is verbetering van het watersysteem nodig, zowel ter vergroting van het waterbergend vermogen als voor verbetering van de aan- en afvoer van het water. Deze aanpassing is niet alleen nodig om meer ruimte voor waterberging te krijgen, maar ook om de waterhuishouding beter af te stemmen op de wensen van de agrariërs in het gebied. Polder t Hoekje is grotendeels in gebruik voor de bloembollenteelt. Door wateroverlast kan schade ontstaan voor deze kapitaalsintensieve sector. Het hoogheemraadschap heeft de noodzaak voor vergroting van de waterberging aangegrepen om, in overleg met de betrokken agrariërs, na te gaan welke mogelijkheden er zijn om het gebied minder gevoelig te maken voor wateroverlast. Voor een verbetering van het watersysteem dienen bestaande watergangen verbreed te worden. Indien mogelijk wordt de vrijgekomen grond verwerkt op nabijgelegen kavels. In het bestemmingsplan hebben delen van Polder t Hoekje de aanduiding landschappelijke en natuurlijke waarden. Daarom is bij de aanvraag van een omgevingsvergunning een ruimtelijke onderbouwing nodig. Voorliggend document bevat landschappelijk advies als input voor de ruimtelijke onderbouwing. Dit document bestaat uit vier delen: 1. ontstaansgeschiedenis van het landschap 2. plannen en beleid 3. advies overtollige grond en gemaal 4. bestemmingsplan Dit heeft geresulteerd in het voornemen om in de polder t Hoekje het watersysteem te verbeteren, waarbij de mogelijkheden voor de agrariërs worden vergroot en de risico s van wateroverlast worden verkleind. t Hoekje 3

4 4 tijdlijn

5 ontstaansgeschiedenis Polder t Hoekje 1. 5

6 tijdlijn 1200 Strandwallen in Nederland Nederland omstreeks 1200, Callantsoog was toen nog een eiland Het gebied met Callantsoog en Polder t Hoekje, in de gemeente Zijpe, kent een roerige geschiedenis. Er zijn nog diverse sporen te herkennen die hiervan getuigen. De geschiedenis van Callantsoog gaat ver terug in de tijd, omstreeks 980 werd deze streek al bewoond. Op een strandwal, ca. 5 km. westelijk van het huidige dorp, lag het toenmalige dorp Callinge. Omstreeks 1100 bestond Noord-Holland uit een strook hoger gelegen strandwallen. Deze strandwallen zijn een indirect gevolg van de zeespiegelstijging na de laatste ijstijd, waardoor zand voor de kust werd afgezet. Het achterland dat door de strandwallen afgesloten werd van de zee was moerassig en werd continu geteisterd door overstromingen. Zo ook rond 1170: door een stormvloed werd Callinge weggevaagd en werd de strandwal op meerdere plaatsen doorbroken. Zo ontstonden eilanden of ogen.

7 1300 bron: Callinge op t Oghe 2. Op een van deze eilanden, t Oghe, is het tweede dorp Callinge gebouwd. De naam werd veranderd van Callinge naar Callinge op t Oghe. Sedert 1200 werd het gebied rond t Oghe door aandijkingen uitgebreid en beschermd tegen de zee. Polder t Hoekje ligt op de overgang tussen de strandwallen en het water van het Zijper zeegat. Het ligt precies op de plek van een van de doorbraken in de strandwal. 7

8 Doorbraak van 1570 (de Zijpepolder was er toen nog niet, maar de kaart is later gemaakt) bron: Adriaen Anthonisz 1609, bron: In 1570 zorgde de Allerheiligenvloed voor een grote doorbraak van t Oghe. Callingen in den Oge werd verwoest. Kort daarna begon de bouw van het huidige Callantsoog. In 1596 was de Zijpepolder voltooid. De Noord Schinkeldijk vormde de verbinding tussen Callantsoog en de Zijper Zeedijk. De tussenliggende gronden werden ingepolderd. Als bescherming tegen stormvloeden is in 1610 een dijk over de strandwal tussen Callantsoog en Huisduinen aangelegd: de Zanddijk. Deze sluit de kwelders af, waardoor het achterland, waar ook de toekomstige Polder t Hoekje in ligt, langzaam dichtslibt en verland. 8

9 1792 bron kaart: 5. Bovenstaande afbeelding laat de geleidelijke verlanding (aanslibbing) van de polders zien. Restanten van het water van het Zijper zeegat en de doorbraken door de Allerheiligenvloed zijn nog steeds zichtbaar in het landschap, onder andere in Polder t Hoekje. 9

10 & 1894 bron: topografische atlas 1850 bron: 6. Al vanaf de 17e eeuw waren er plannen voor het bedijken van het Koegras en het Buitenveld. Pas in 1818 kwam de financiering rond. In samenhang met de aanleg van het Noordhollandsch Kanaal ( ) werd Polder Het Koegras drooggelegd. Polder t Hoekje is het zuidelijke deel van Polder Het Koegras en heeft sinds 1909 de eigen naam. 10 bron: topografische atlas Met de inpoldering van de Anna-Paulowna polder in is ook het gebied ten oosten van het Noordhollandsch Kanaal en Polder t Hoekje afgesloten van de zee. Polder t Hoekje werd vooral gebruikt als weide en hooiland. De enige bebouwing waren boerderijen aan de Noord Schinkeldijk.

11 Heden bron: ANWB topografische atlas Verbetering van de ontwatering, ruilverkavelingen en grondverbeteringen hebben sinds 1850 gezorgd voor veranderingen van de kavels van Polder t Hoekje. Het gras is overwegend bouwland geworden. Ook de bebouwing is toegenomen, maar ligt nog steeds grotendeels aan de randen van de polder. 11

12 12 plannen

13 voor het nieuwe watersysteem 2. 13

14 ontwerp watersysteem waterberging NAP -0,4/0,85 meter te verbreden watergang NAP -0,50 meter gemaal waterbergingsgebied 14 Het huidige watersysteem is verouderd en functioneert onvoldoende. Om wateroverlast voor de kapitaalintensieve bollenteelt te voorkomen, wordt het watersysteem van Polder t Hoekje aangepast. Voor het waterbergingsgebied is reeds een omgevingsvergunning verleend. Voorliggend rapport betreft een ander onderdeel van dezelfde waterbergingsopgave: het verbreden van een aantal bestaande sloten, het toevoegen van een nieuw gemaal en een aanvoer naar de waterberging. Op bovenstaande kaart kan via de oranje pijlen water het gebied ingelaten worden, via de brede blauwe lijnen kan het water het gebied verlaten of naar het waterbergingsgebied geleid worden.

15 De keuze voor de te verbreden sloten is gebaseerd op een combinatie van technische randvoorwaarden (een optimale aan- en afvoer van water, het creëren van voldoende waterberging, de mogelijkheid voor agrariërs om zelfstandig het detailpeil in te kunnen stellen, positionering op de perceelsgrenzen) en de mogelijkheden voor grondaankoop. De watergangen worden verbreed van ca. 3.5 m naar ca. 7 meter op de waterlijn. Deze breedte is bepaald op grond van de hoeveelheid water die moet kunnen worden aan- en afgevoerd; in verband met kwel en mogelijke opbarsting kan niet te diep worden gegraven. De oevers worden iets flauwer dan in de huidige situatie: 1:2 in plaats van 1:1.5 of 1:1. De taluds bestaan overwegend uit gras, net als de huidige situatie. 15

16 zoekgebieden overtollige grond mogelijk op te hogen kavels mogelijk te dempen sloten 16 Bij het verbreden van de watergangen komt grond vrij. Vanuit praktisch en kostentechnisch oogpunt is het wenselijk om deze grond in Polder t Hoekje te verwerken. De grond is echter niet geschikt om toe te voegen aan kavels die in gebruik zijn voor de bollenteelt. In overleg met de agrariërs heeft HHNK zoekgebieden aangewezen waar extra grond vanuit de agrarische bedrijfsvoering gewenst is. Het betreft hier het ophogen van lager gelegen delen in een aantal kavels die in gebruik zijn als grasland en het dempen van een aantal sloten.

17 onderzoekslocatie gemaal KAART GEMAAL met inzoom De beoogde locatie voor het nieuwe gemaal betreft een locatie ten noorden van de Nieuweweg, nabij de Scheidingsvliet. Qua uitstraling wordt gedacht aan een hoogwaardig bouwwerk, lijkend op een huis. Hiermee wordt beoogd dat het gemaal door minder mensen als een storend element wordt ervaren dan een gemaal met een reguliere technische uitstraling. 17

18 18 advies

19 overtollige grond en gemaal 3. 19

20 Geomorfologie relatie zoekgebieden en landschap Geomorfologie geomorfologische kaart met projectie zeegeul Geomorfologie Ingesloten strandvlakte Ingesloten st zee-erosie laagte/ geul zee-erosie laa vlakte van getijafzettingen/ relatief hooggelegen vlakte van ge relatief hoogg Lage kustduinen, met hoogtes Lage kustduin Inges zee-er vlakte relatie ca 1850 Lage Hoog hoogtekaart Hoog Hoog Laag Laag op te hogen land te dempen sloten ca 1900 Laag op te hogen landop te hogen land te dempen slotente dempen sloten nieuwe waterstructuur hoogtekaart nieuwe waterstructuur nieuwe waterstructuur oude zeegeul op hoogtekaart 1996 op te hogen land te dempen sloten Ingesloten strandvlakte zee-erosie laagte/ geul op te hogen landop te hogen land op te hogen land te dempen slotente dempen sloten te dempen sloten Ingesloten strandvlakte Bovenstaande kaarten laten de ontwikkeling Op strandvlakte de geomorfologische kaart is de kern van delandop te hogen lan op te hogen Ingesloten vlakte van getijafzettingen/ bouwland zee-erosie laagte/ geul te dempen laagte/ geul relatief hooggelegen van polder t Hoekje zien in de loop der tijd (ca zee-erosie zeegeul goed herkenbaar. In wit is de zeegeul slotente dempen slote Weide grond Lage kustduinen, met hoogtes vlakte van getijafzettingen/ vlakteuit van getijafzettingen/ 1850, ca 1900, 1996). Het meest opvallend zijn de reconstructie van 1650 door Westenberg bouwland bouwland relatief hooggelegen Topografie + gebruik relatief hooggelegen Geomorfologie de perceelsstructuur en het grondgebruik. Het (1961) aangegeven. De positie van de zeegeul Weide grond Weide grond Lage kustduinen,lage met hoogtes kustduinen, met hoogtes Geomorfologie gebied is tussen 1850 en 1900 opgedeeld in komt overeen met degeomorfologie lager gelegen delen in het percelen, deze zijn sindsdien amper gewijzigd. landschap. Van oudsher is de geul lager en natter, Het grondgebruik is veranderd van overwegend en in gebruik als grasland. De hogere delen in grasland naar een groot deel bouwland (veelal de geul zijn waarschijnlijk opgehoogd voor de bollenteelt). De percelen met de zoekgebieden bollenteelt. De zoekgebieden voor ophoging voor overtollige grond bestaan uit grasland. liggen op de laagste percelen, in de geul. 20

21 slotenpatroon bebouwing uur slotenpatroon met zeegeul uur nieuw slotenpatroon nieuwe waterstructuur Op de bovenste kaart is het bestaande slotenpatroon zichtbaar. De zoekgebieden voor overtollige grond bestaan uit het ophogen van percelen en het dempen van een aantal sloten, deze zijn in de kaart met het slotenpatroon gestippeld aangegeven. Op de tweede kaart is te zien dat deze mogelijk te dempen sloten deels in de oude geul liggen. Op de kaart van het nieuwe slotenpatroon is te zien dat de te verbreden watergang samenvalt met de bestaande sloten. De bebouwing in Polder t Hoekje bestaat vrijwel geheel uit boerderijen en woningen langs de randen van de polder. Uitzondering hierop is één boerderij langs de Nieuweweg. De boerderijen zijn overwegend stolpboerderijen. Ten behoeve van het nieuwe watersysteem is een nieuw gemaal nodig. De onderzoekslocatie voor dit nieuwe gemaal is op enige afstand van de rand van de polder, langs de Nieuweweg. 21

22 advies verbreden watergang De nieuwe waterstructuur volgt het bestaande slotenpatroon / de verkavelingsstructuur en voegt zich daardoor op een vanzelfsprekende manier in het landschap. Vanuit landschappelijk oogpunt is er geen bezwaar om de gewenste sloten te verbreden. 22

23 advies dempen sloten huidige waterstructuur De grond die vrijkomt bij het verbreden van de watergang kan gebruikt worden om een aantal bestaande sloten te dempen, die niet meer nodig zijn voor de ontwatering. Vanuit functioneel oogpunt is dat begrijpelijk; een grotere kavelmaat is beter bruikbaar. De sloten die hiervoor als zoekgebied zijn benoemd, maken echter allemaal deel uit van het historische slotenpatroon en daarmee van de verkaveling (patroon en maat). De twee sloten die schuin liggen ten opzichte van de meeste andere sloten liggen bovendien in de voormalige zeegeul en zijn waarschijnlijk oude waterlopen. De sloot langs de Scheidingsvliet maakt deel uit van een van de lange lijnen die de polder van oost naar west doorsnijden. Het dempen van deze sloten zou een deel van de geschiedenis van het landschap uitwissen en is daarom niet wenselijk. 23

24 advies ophogen percelen waardevolle percelen Op te hogen grond Oude zeegeul te dempen sloten Weide grond Bouwland Topografie + gebruik waardevolle percelen Op te hogen grond Oude zeegeul te dempen sloten Weide grond Bouwland Topografie + gebruik 24 De landschappelijke en historische waarde wordt bepaald door de aanwezigheid van de oude zee-erosie geul, de laagte die daar het gevolg van is en het bijbehorende gebruik als grasland. Op bovenstaande kaarten is aangegeven op welke kavels deze waardevolle combinatie nog aanwezig is. Daarbij dient aangegeven te worden dat de laagtes slechts enkele decimeters lager liggen dan de hoogste delen. Het zoekgebied voor het ophogen van percelen valt geheel samen met de oude zeegeul. Vanuit agrarisch gebruik is dat begrijpelijk: lager gelegen plekken zijn vaak natter en minder intensief te gebruiken. Vanuit het ontstaan van het landschap is het ophogen van kavels in de zeegeul echter niet wenselijk, omdat daarmee het hoogteverschil genivelleerd wordt en de zeegeul niet meer herkenbaar is. Advies is om de percelen in het zoekgebied niet op te hogen.

25 mogelijk Op te hogen op te grond hogen oude Oude zeegeul zeegeul zoekgebieden Landschappelijk waardevol De overtollige grond zou wel gebruikt kunnen worden om de zeegeul te accentueren door de aangrenzende percelen (buiten de voormalige zeegeul) op te hogen. Daardoor wordt het verschil tussen het te handhaven lage deel en de omliggende hogere delen in het landschap versterkt. Daarbij mogen de opgehoogde delen niet boven de omgeving uit gaan steken; de ophoging dient beperkt te zijn qua hoogte (ca cm, afhankelijk van de huidige hoogte). Praktische beperking is dat de op te hogen gebieden niet in gebruik mogen zijn als bollengrond, omdat daarvoor specifieke bodemomstandigheden vereist zijn. Indien daar rekening mee wordt gehouden, blijven de percelen op bovenstaande kaart over die mogelijk opgehoogd kunnen worden. Twee percelen kunnen slechts gedeeltelijk opgehoogd worden, waarbij een geleidelijke overgang tussen hoog en laag voor een goed gebruik gewenst is. 25

26 advies gemaal De bestaande bebouwing bestaat grotendeels uit stolpboerderijen langs de randen van de polder. Er ligt één stolpboerderij midden in de polder, los van de randen: langs de Nieuweweg. De enige geschikte locatie voor het nieuwe gemaal ligt op het hoger gelegen deel langs de Scheidingsvliet, maar wel los van deze rand, langs de Nieuweweg. Qua uitstraling van het gemaal wordt gedacht aan een huisje. Vanuit landschappelijk oogpunt is de Nieuweweg een uitzondering in de polder; het is de enige weg die de polder doorsnijdt. Vanaf deze weg is de open ruimte van de polder goed te beleven. Het is daarom van belang dat de Nieuweweg niet geleidelijk transformeert tot een lint met bebouwing. Om daar geen aanzet toe te geven, dient zeer zorgvuldig omgegaan te worden met bouwwerken langs de Nieuweweg. 26

27 Een gemaal dat herkenbaar in een polder staat, draagt bij aan de leesbaarheid van het landschap. Een polder kan immers alleen bestaan door de aanwezigheid van een gemaal: polder en gemaal zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Een optimale plek voor het gemaal vanuit het watersysteem is daardoor in principe ook een goede plek vanuit de gedachte van een leesbaar polderlandschap. Of het ruimtelijk ook een goede plek is, is afhankelijk van het bestaande landschap. De beoogde plek voor het nieuwe gemaal is zowel landschappelijk als ruimtelijk goed, mits het geen aanleiding vormt om in de toekomst meerdere bouwwerken langs de Nieuweweg toe te staan. In het voorstel wordt het gemaal vormgegeven als een huis, dat voor de meeste mensen geen opvallend of storend element zal vormen in het bestaande landschap. Door dit uiterlijk wordt het karakter van het gemaal echter verhuld, dat raakt aan de essentie van het functioneren van de polder. Het draagt niet bij aan een leesbaar landschap. Het zou daarom beter zijn om het gemaal op de beoogde locatie ook de uitstraling van een gemaal te geven, waarbij de bovenbouw zo laag en rank mogelijk wordt ontwikkeld om aan te sluiten op de openheid van het landschap. De keuze voor een technische uitstraling of een huisje, wordt echter mede bepaald door de eisen vanuit de gemeente en de planning. 27

28 28 bestemm

29 ingsplan 4. 29

30 bestemmingsplan 1989 eerste herziening 1999 Bestemmingsplan Landelijk Gebied 1989 eerste herziening gemeente Zijpe, vastgesteld door gemeenteraad op 1 juni 1999 Polder t Hoekje heeft als bestemming overwegend agrarische productiegebieden B met centraal in de polder een deel agrarische productiegebieden met landschappelijke en cultuurhistorische waarden. Het zoekgebied voor het gemaal heeft de eerste bestemming, de zoekgebieden voor overtollige grond hebben allemaal de tweede bestemming. Onderstaand is een selectie van relevante teksten uit het bestemmingsplan opgenomen. Voor de volledige tekst wordt verwezen naar het bestemmingsplan. Uit de begripsbepalingen: Landschappelijke waarde: de aan een gebied toegekende waarde gekenmerkt door het waarneembare deel van het aardoppervlak, die wordt bepaald door de onderlinge samenhang en beïnvloeding van de levende en niet-levende natuur. agrarische doeleinden agrarische productiegebieden a agrarische productiegebieden b agrarische productiegebieden met landschappelijke en natuurlijke waarden agrarische bebouwingsvlakken doeleinden ter bescherming van specifieke waarden natuurgebied Natuurlijke waarde: de aan een gebied toegekende waarde gekenmerkt door geologische, geomorfologische, bodemkundige en biologische elementen, zowel afzonderlijk als in onderlinge samenhang. Cultuurhistorische waarde: de aan een bouwwerk of een gebied toegekende waarde gekenmerkt door het beeld dat is ontstaan door het gebruik dat de mens in de loop van de geschiedenis heeft gemaakt van de geschiedenis of dat gebied. bestemmingsaanduidingen grens wijzigingsbevoegdheid grens wijzigingsbevoegdheid II grens bestemmingsplan landelijk gebied 1989 grens van de eerste herziening Over agrarische productiegebieden (a en b): Deze gronden zijn bestemd voor agrarische bedrijfsvoering, met de daarbij behorende bouwwerken, uitgezonderd agrarische bedrijfswoningen en kassen. Waar dit op de kaart blijkt zijn deze gronden tevens bestemd voor het behoud en herstel van de daar voorkomende of daaraan eigen cultuurhistorische waarden. Het beleid is er op gericht agrarische bedrijfsactiviteiten uitsluitend mogelijk te maken voor volwaardig agrarische bedrijven. 30 De maximale hoogte voor bouwwerken, geen gebouwen zijnde, bedraagt 2 m, waarbij burgemeester en wethouders een vrijstelling kunnen verlenen tot 4.5 m. Daarbij gelden de volgende voorwaarden: de gebouwen moeten noodzakelijk zijn voor een goede agrarische bedrijfsvoering en er moet een verantwoorde landschappelijke inpassing worden nagestreefd.

31 Binnen de gebieden op de kaart aangegeven door de grens van wijzigingsbevoegdheid I, kunnen burgemeester en wethouders de bestemming agrarische productiegebieden a en b wijzigen in de bestemming agrarische bebouwingsvlakken Aa voor de vestiging van nieuwe bebouwingsvlakken of de vergroting, dan wel vormverandering van bebouwingsvlakken. Door deze wijzigingsbevoegdheid mag een bebouwingsvlak niet groter worden dan 1.5 ha. Over agrarische productiegebieden met landschappelijke en natuurlijke waarden: Deze gronden zijn bestemd voor agrarische bedrijfsvoering, met behoud en ontwikkeling van natuur- en landschapswaarden met de daarbij behorende bouwwerken, geen gebouwen zijnde. Tevens zijn deze gronden bestemd voor het behoud en herstel van de daar voorkomende of daaraan eigen cultuurhistorische waarden. De natuurwaarden van deze gronden wordt bepaald door de aanwezigheid van graslanden van het droge tot vochtige soort, met de daarbij behorende variatie in vegetatie. Behoud en ontwikkeling van natuur- en landschapswaarden kan alleen worden gewaarborgd door een verbod op het omzetten van gronden in bollengrond. Het doel van het aanlegvergunningenstelsel is het in stand houden van het areaal grasland in dit gebied. De maximale hoogte van bouwwerken, geen gebouwen zijnde, bedraagt 2 m. Burgemeesters en wethouders kunnen vrijstelling verlenen tot een hoogte van 4.5 m. Het is verboden zonder of in afwijking van een schriftelijke vergunning van burgemeester en wethouders de navolgende werken, geen bouwwerken zijnde, of werkzaamheden uit te voeren: onder andere: het scheuren of frezen van grasland met uitzondering van graslandverbetering en onmiddelijk gevolgd door het weer inzaaien van gras, het egaliseren, uitvoeren van grondbewerkingen tussen 0.5 m en 1.5 m alsmede afgraven, bodemverlagen en ophogen van gronden, het afgraven of vergraven en dempen van de op de kaart aangeduide waterlopen. Een aanlegvergunning wordt alleen verleend met inachtneming van de beschrijving in hoofdlijnen en indien landschappelijke of natuurlijke waarden niet onevenredig zullen worden aangetast of de mogelijkhedentot herstel van die waarden niet onevenredig zullen worden verkleind. Uit het gedeelte toelichting bestemmingsplan landelijk gebied 1989 : Bezit de polder Callantsoog duidelijk een omsloten en deels besloten karakter, de polder Koegras is juist open, vlak en veelal kaal. De polder is cultuurhistorisch gezien nog vrij jong en bezit derhalve qua landschap geen cultuurhistorische waarden. Het huidige verkavelingspatroon vertoont nog veel overeenkomsten met het grootschalige beeld van de authentieke verkaveling. Identiek met de situatie in de polder Callantsoog komen verspreid in de polder karakteristieke stolpboerderijen voor. De landschappelijke ontwikkelingen komen neer op een groeiend ruimtebeslag door de bollenteelt. Indien deze groei van het bollenareaal zich doorzet valt te verwachten dat ook in de zuidelijke Koegraspolder het weide/akkerbouw karakter gaat verdwijnen. Hiermee valt een belangrijk onderscheid met de noordelijke Koegras en de westelijke Zijpe weg. De herkenbaarheid in de vlakke kustzone wordt dan ernstig verstoord. In de gemeente Callantsoog komt nog een aantal gebieden voor, die een bepaalde natuurlijke waarde bezitten naast hun agrarische waarden. Onder andere: Graslanden in de polder Koegras. De aanwezige graslanden, direct ten oosten van de duinen en op de lagere plekken (oude slenk) in de polder t Hoekje, vervullen tijdens de vogeltrek een fourageen pleisterfunctie voor steltlopers, waaronder tienduizenden goudplevieren. Vooral het open en iets natte grasland vormt de voorwaarde voor deze functie. Ook is een aantal gemeentelijke doelstellingen aangegeven. De eerste doelstelling van dit plan is de handhaving en waar mogelijk ontwikkeling van de huidige agrarische productiefuncties. Nieuwe ontwikkelingen hiervan kunnen worden begrensd door het streven naar behoud en herstel van de landschappelijke karakteristiek. Ten behoeve van practisch beleid is een andere, op het gebied gerichte, afweging van de doelstellingen gewenst. Een integrale afweging richt zich op de onderlinge afstemming van ontwikkelingsmogelijkheden van de agrarische bedrijfstak, het woon- en recreatiemilieu van Callantsoog en de specifieke waarden van natuur en landschap. Uit het raadsbesluit van 26 april 1988 is onder andere over polder t Hoekje aangegeven: In deze gebieden weegt de economische ontwikkeling van de agrarische bedrijven zwaarder dan de natuur- en landschapsbelangen. 31

32 advies versus bestemmingsplan DOEL BESTEMMINGSPLAN Gemeentelijke doelstelling is handhaving en waar mogelijk ontwikkeling van de huidige agrarische productiefuncties. Het verbreden van enkele watergangen en het plaatsen van een gemaal zijn essentieel voor een verbeterd watersysteem en daarmee voor een goede agrarische productie. Doel van het aanlegvergunningenstelsel is het in stand houden van het areaal grasland in de gebieden van Polder t Hoekje die zijn aangeduid als agrarische productiegebieden met landschappelijke en natuurlijke waarden. Onder landschappelijke waarden valt het waarneembare, bepaald door de samenhang tussen levende en niet-levende natuur. De natuurlijke waarden worden bepaald door de geologie, geomorfologie, bodemkunde en biologische elementen. Voor Polder t Hoekje gaat het hierbij om twee dingen: de voormalige zeegeul met de bijbehorende lagere ligging ten opzichte van de omgeving, en om het gebruik als graslanden van het droge tot vochtige soort (in zowel zeegeul als omgeving). VERBREDING WATERGANGEN Verbreding van watergangen doet geen afbreuk aan de landschappelijke en natuurlijke waarden in Polder t Hoekje. DEMPEN VAN SLOTEN Het dempen van sloten doet afbreuk aan de historische ontwikkeling van de polder, en daarmee aan landschappelijke waarden. OPHOGEN PERCELEN Het ophogen van de percelen in de zoekgebieden is niet mogelijk zonder afbreuk te doen aan de landschappelijke en natuurlijke waarden. Op andere locaties is ophogen echter wel mogelijk. Indien de reeds hoger gelegen delen enigszins opgehoogd worden blijven de geomorfologischeen hoogteverschillen in stand en wordt er geen afbreuk gedaan aan de landschappelijke waarden. Indien het gebruik grasland blijft, blijven ook de natuurlijke waarden aanwezig. 32

33 INPASSING GEMAAL Qua bebouwing zijn alleen bouwwerken, geen gebouwen zijnde, van maximaal 2 meter hoog toegestaan, waarbij burgemeesters en wethouders een vrijstelling kunnen verlenen tot 4.5 meter. Voorwaarden hiervoor zijn dat de gebouwen noodzakelijk moeten zijn voor een goede agrarische bedrijfsvoering en op een landschappelijk verantwoorde manier moeten worden ingepast. Aan de eerste eis wordt automatisch door het gemaal voldaan, omdat een goed watersysteem essentieel is voor een goede agrarische bedrijfsvoering. De tweede voorwaarde is afhankelijk van de uitvoering van het gemaal. Een gemaal met een technische uitstraling komt wellicht niet boven de 2.5 meter uit. Indien dat wel zo is, wordt automatisch aan de eis van een verantwoorde landschappelijke inpassing voldaan omdat een gemaal zo fundamenteel is voor het bestaan van een polder dat het, indien het zichzelf mag zijn, op een heel vanzelfsprekende manier onderdeel uitmaakt van de polder. Het is een zichtbaar element, herkenbaar als gemaal, van nature passend in het polderlandschap.

34 opgesteld door HOSPER in opdracht van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier mei 2013