De Eurobarometer van het Europees Parlement (EB/EP 79.5) "EEN JAAR VOOR DE EUROPESE VERKIEZINGEN VAN 2014" Parlemeter deel BEKNOPTE SAMENVATTING

Transcriptie

1 Directoraat-generaal communicatie Afdeling analyse van de publieke opinie Brussel, december 2013 De Eurobarometer van het Europees Parlement (EB/EP 79.5) "EEN JAAR VOOR DE EUROPESE VERKIEZINGEN VAN 2014" Parlemeter deel BEKNOPTE SAMENVATTING Onderzoeksgebied: EU-28 ( personen geïnterviewd) Bevolking: Europeanen van 15 jaar en ouder Methode: persoonlijke interviews (CAPI) Veldwerk: 7-23 juni 2013, onderzoek uitgevoerd door TNS Opinion A. INFORMATIE OVER HET EUROPEES PARLEMENT Perceptie in de media Belangstelling voor de Europese politiek in het algemeen Vraag naar informatie Algemeen beeld van het Europees Parlement B. ROL VAN HET EUROPEES PARLEMENT Inventaris Perceptie (verleden) Wens (toekomst) C. KENNIS VAN DE EUROPESE INSTELLINGEN Noem drie Europese instellingen Werking van de Europese instellingen De instelling die de EU het beste vertegenwoordigt D. KENNIS VAN HET EUROPEES PARLEMENT Datum van de komende Europese verkiezingen Werking van het Europees Parlement Besluitvorming in het Europees Parlement Algemene kennis van het Europees Parlement E. HET EUROPEES PARLEMENT VANDAAG EN MORGEN: WAARDEN EN BELEIDSTERREINEN Prioritaire beleidsterreinen Welk beleid moet voorrang krijgen in tijden van crisis? Te verdedigen waarden NL 1

2 Gebruikte Eurobarometer-enquêtes voor de vragen betreffende tendensen: EB 78.2 Parlemeter Veldwerk: 17 november 2 december 2012 (TNS Opinion) Onderzoeksgebied: EU-27 (persoonlijke interviews met personen) Bevolking: Europeanen van 15 jaar en ouder EB 77.4 De Europeanen twee jaar voor de Europese verkiezingen van 2014 Veldwerk: 2 17 juni 2012 (TNS Opinion) Onderzoeksgebied: persoonlijke interviews met Europeanen Bevolking: Europeanen van 15 jaar en ouder EB 76.3 EB 71.1 EB 68.1 EB 66.1 Parlemeter Veldwerk: 3 20 november 2011 (TNS Opinion) Onderzoeksgebied: persoonlijke interviews met personen Bevolking: Europeanen van 15 jaar en ouder Parlemeter Veldwerk: 16 januari 22 februari 2009 (TNS Opinion) Onderzoeksgebied: persoonlijke interviews met personen Bevolking: Europeanen van 15 jaar en ouder Parlemeter Veldwerk: 22 september 3 november 2007 (TNS Opinion) Onderzoeksgebied: persoonlijke interviews met personen Bevolking: Europeanen van 15 jaar en ouder Standaard EC Veldwerk: 6 september 10 oktober 2006 (TNS Opinion) Onderzoeksgebied: persoonlijke interviews met personen Bevolking: Europeanen van 15 jaar en ouder De lezers worden eraan herinnerd dat enquêteresultaten schattingen zijn waarvan de accuratesse, bij overigens gelijke omstandigheden, afhankelijk is van de omvang van de steekproef en van het waargenomen percentage. Voor steekproeven van ca interviews (het gebruikelijke aantal per lidstaat) ligt het reële percentage, d.w.z. indien de hele bevolking was geïnterviewd, tussen de onderstaande betrouwbaarheidsgrenzen: Verdisconteerde percentages Betrouwbaarheidsgrens 10 % of 90 % +/- 1,9 punten 20 % of 80 % +/- 2,5 punten 30 % of 70 % +/- 2,7 punten 40 % of 60 % +/- 3,0 punten 50 % +/- 3,1 punten 2

3 INLEIDING KENNISGEVING Vanwege de toetreding van Kroatië op 1 juli 2013, 8 dagen na het einde van het veldwerk voor deze Eurobarometer-enquête, zijn sommige vragen voor dit land anders geformuleerd. De Parlemeter is een Eurobarometer-enquête van het Europees Parlement die tot doel heeft te analyseren hoe de Europeanen het Europees Parlement, zijn imago en zijn rol waarnemen en wat zij erover weten. Deze publicatie vormt het derde deel van de Eurobarometer-enquête "Een jaar voor de Europese verkiezingen van 2014" van het Europees Parlement (veldwerk in juni 2013), waarvan het eerste deel (institutionele deel) gepubliceerd is op 5 september 2013 en het tweede deel (economisch en sociaal deel) op 18 oktober Het veldwerk van de enquête vond plaats tussen 7 en 23 juni Daarvoor zijn in de 28 EU-lidstaten burgers persoonlijk geïnterviewd door TNS Opinion. De gepresenteerde resultaten hebben betrekking op ofwel de EU-28, indien nieuwe vragen zijn toegevoegd, ofwel de EU-27, waar zij tendensen aangeven. DE EUROPESE CONTEXT Zoals nu al zes jaar lang het geval is, wordt de Europese context van deze Eurobarometer bepaald door de gevolgen van de monetaire, financiële, economische en sociale crisis. Waarschijnlijk hebben echter ook enkele gebeurtenissen die zich in de weken vóór de enquête of tijdens de enquête binnen deze context hebben voorgedaan, de antwoorden van de ondervraagden beïnvloed. Eurostat heeft bijvoorbeeld in juni negatieve statistieken gepubliceerd over de ontwikkeling van de werkloosheid en het bbp in de Europese Unie en de lidstaten. Tegelijkertijd heeft de Wereldbank haar prognoses voor de mondiale groei voor 2013 naar beneden bijgesteld. Bovendien stond de politieke situatie in diverse EU-lidstaten tijdens deze periode in het teken van een zekere onrust en van politieke veranderingen: presidentsverkiezingen en regeringswissel in Italië, eerste Europese verkiezingen in Kroatië, regionale en lokale verkiezingen in Oostenrijk, het Verenigd Koninkrijk, Letland en Italië, betogingen in met name Bulgarije en Griekenland, een nieuwe premier in Tsjechië, enz. Wij herinneren de lezer eraan dat het veldwerk voor de enquête plaatsvond op een moment waarop de publieke opinie de eerste tekenen van herstel in een aantal EUlanden nog niet had bespeurd. Het is belangrijk te benadrukken dat, zoals altijd bij dit soort enquêtes, voor ogen moet worden gehouden dat het Europese gemiddelde een gewogen gemiddelde is en dat de zes lidstaten met het grootste inwonertal ongeveer 70 % van dit gemiddelde uitmaken. 3

4 Tevens willen wij erop wijzen dat de eurozone 64 % en de niet-eurozone 36 % van het totale gemiddelde van de Europese Unie uitmaken. NB: Voor een aantal vragen vindt u in de bijlage een gedetailleerde sociaaldemografische analyse. Daarin worden ook de verschillen tussen de eurozone en de niet-eurozone weergegeven. 4

5 DE BELANGRIJKSTE UITKOMSTEN Wat het algemeen beeld van het Europees Parlement betreft, zien we dat de tendens ten opzichte van november 2012 is omgekeerd: de verhouding positief beeld / negatief beeld is omgedraaid en is weer positief geworden. Het aantal respondenten dat een positief beeld van het Europees Parlement heeft, vormt een relatieve meerderheid. Bij veel andere aspecten zien we dat de meningen minder positief zijn, wat zou kunnen worden verklaard door de verandering van de context. Het Europees Parlement was namelijk tijdens de vorige Parlemeter medio november/begin december 2012 meer in het nieuws vanwege het uiterst controversiële debat over de programmering van de EU-begroting en over het bankentoezicht, het groeipact, de bankenunie, de herkapitalisering van de banken, enz. - Zo verklaart de helft van de Europeanen recentelijk niets over het Europees Parlement gehoord te hebben. Deze "media recall" bereikte enkele maanden voor de Europese verkiezingen van 2009 het laagste niveau sinds januari-februari De belangstelling voor Europese politieke aangelegenheden is tussen november 2012 en juni 2013 aanzienlijk gedaald. Tegen de achtergrond van de huidige crisis is het geen verrassing dat van de door het Europees Parlement behandelde politieke onderwerpen of terreinen waarover de respondenten meer informatie wensen, "een investeringsplan voor de creatie van nieuwe banen, met name voor jongeren" bovenaan staat en door iets minder dan een derde genoemd werd, met "uw rechten als Europees burger" en "de oplossingen van de EU om de crisis te bestrijden (pooling van de schuld, euro-obligaties, belasting op financiële transacties, enz.)". Direct na deze onderwerpen volgt "de strijd tegen belastingfraude en belastingparadijzen". De rol die op dit moment wordt gespeeld door het Europees Parlement, wordt door driekwart van de respondenten als "belangrijk" gezien en deze mening blijft op lange termijn relatief stabiel. - De meningen over de rol die het Europees Parlement de afgelopen tien jaar heeft gespeeld, zijn verdeeld: bijna een derde van de Europeanen denkt dat de rol van het EP binnen de EU "sterker is geworden", terwijl evenveel mensen denken dat zijn rol "hetzelfde is gebleven". - Wat zijn rol in de toekomst betreft, wenst een op de twee Europeanen dat het Europees Parlement in de toekomst een belangrijkere rol speelt. Hoewel dit aantal ten opzichte van de vorige enquête in november 2012 is gedaald, is dit niveau ongeveer gelijk aan dat in januari-februari 2009, enkele maanden voor de laatste Europese verkiezingen. Als men aan de ondervraagde personen vraagt om spontaan drie Europese instellingen te noemen, is de uitkomst zeer stabiel. Het Europees Parlement wordt met afstand het meest genoemd: nl. door meer dan de helft van de respondenten. 5

6 Als we de Europeanen ondervragen over hun kennis van de instellingen, wordt het Europees Parlement, los van de juistheid van het antwoord, het vaakst genoemd als "de instelling waarvan de leden middels algemene verkiezingen worden gekozen", "de instelling van de EU die wetsvoorstellen doet" en "de instelling die uit de ministers van elke lidstaat bestaat". Net zoals in juni 2012 is het Europees Parlement voor de helft van de Europeanen de instelling die de EU het best vertegenwoordigt. De antwoorden op deze vragen blijken zeer stabiel. Meer dan een derde van de Europeanen weet al dat de volgende Europese verkiezingen in 2014 / in mei 2014 plaatsvinden. De algemene kennis van de bevoegdheden van het Europees Parlement is relatief stabiel: een absolute meerderheid van de Europeanen weet dat Europese wetgeving door het Europees Parlement en de lidstaten moet worden aangenomen, dat de begroting gezamenlijk door het EP en de lidstaten wordt goedgekeurd, dat de afgevaardigden middels rechtstreekse algemene verkiezingen worden gekozen en dat de lidstaten niet allen hetzelfde aantal afgevaardigden in het Europees Parlement hebben. Het komt niet als een verrassing dat de "de strijd tegen armoede en sociale uitsluiting" net zoals bij de vorige enquêtes als prioritair beleidsterrein wordt beschouwd. Er is slechts in beperkte mate een tendens waarneembaar, maar we zien wel dat de prioriteiten zich naar sociale kwesties verschuiven. En, meer specifiek in crisistijd, ligt de prioriteit bij de werkgelegenheid en de strijd tegen de werkloosheid, en bij sociale en economische aangelegenheden. De hiërarchie van de waarden die het Europees Parlement met voorrang moet verdedigen, is tussen november 2012 en juni 2013 veranderd: "de bescherming van de mensenrechten" verschijnt nog steeds bovenaan, maar "de gelijkheid tussen man en vrouw" gaat van de derde plaats (ex aequo met "de vrijheid van meningsuiting") naar de tweede plaats (ex aequo met "de solidariteit tussen de lidstaten" en "de vrijheid van meningsuiting"). 6

7 DE BELANGRIJKSTE RESULTATEN A. Informatie over het Europees Parlement Media recall Zoals al eerder vermeld, moeten deze resultaten in het licht van een specifieke context worden gezien. In november 2012 was het Europees Parlement namelijk meer in het Europees en landelijk nieuws. Over een jaar bezien is de media recall sterk gedaald (van 47 naar 17 %). Dit was eveneens het geval in januari 2009, in de laatste paar maanden voor de Europese verkiezingen van 2009, maar in mindere mate. Overigens zegt de helft van de Europeanen recentelijk niets over het EP gehoord te hebben (50 %, +16 punten ten opzichte van november 2012). Voor wat betreft de media recall en het beeld van het Europees Parlement zijn er grote verschillen waar te nemen naar gelang geslacht, leeftijd en vooral beroepscategorie. De media recall is sterker bij mannen (52 %), veertigplussers (49 %), gepensioneerden (49 %), leidinggevenden (54 %) en zelfstandigen (59 %) dan bij vrouwen (43 %), jongeren (39 %) en personen die huishoudelijke taken verrichten (39 %). We constateren bovendien dat de media recall iets beter is in de eurozone (48 % tegenover 45 % in de niet-eurozone). Belangstelling voor de Europese politiek in het algemeen De belangstelling voor Europese aangelegenheden is tussen november 2012 en juni 2013 aanzienlijk afgenomen: 43 % (-8) van de respondenten zegt geïnteresseerd te zijn en 56 % (+8) zegt niet geïnteresseerd te zijn. We kunnen ons hier afvragen in hoeverre deze afname van de belangstelling voor Europese politieke aangelegenheden te wijten is aan de achteruitgang van de media recall van het Europees Parlement. Deze afname van de belangstelling is waarneembaar in bijna alle lidstaten: Roemenië is de enige lidstaat waar de belangstelling van de burgers toeneemt (33 %, +3). In Tsjechië blijft de belangstelling stabiel met 25 % (=). In de 25 andere landen neemt de belangstelling voor Europese politieke aangelegenheden daarentegen af. De sterkste afname zien we in Zweden (49 % respondenten met belangstelling, -16), Luxemburg (51 %, -16), Cyprus (38 %, -15) en Frankrijk (36 %, -13). 7

8 Behoefte aan informatie Aan de respondenten werd de volgende vraag gesteld: "over welk onderwerp of beleidsterrein waarover binnen het Europees Parlement wordt gedebatteerd, of over welk onderwerp dat met de EU verband houdt, zou u graag meer informatie willen?". De geënquêteerden konden kiezen uit vier opties. Het antwoord dat op Europees niveau het vaakst wordt gegeven, is "een investeringsplan voor de creatie van nieuwe banen, met name voor jongeren", met 29 %. De tweede plaats wordt gedeeld door "uw rechten als Europese burger" en "de oplossingen van de EU om de crisis te bestrijden (pooling van de schulden, euro-obligaties, belasting op financiële transacties, etc.)" met beiden 28 %. Kort daarop (met twee punten verschil) volgt "de strijd tegen belastingfraude, belastingontduiking en belastingparadijzen", dat door 26 % van de respondenten wordt genoemd. We zien dat "een investeringsplan voor de creatie van nieuwe banen, met name voor jongeren" in de eurozone even vaak wordt genoemd als in de niet-eurozone (respectievelijk 28 % en 29 %), terwijl de "oplossingen om de crisis te bestrijden" (28 %) duidelijk vaker worden genoemd in de eurozone (30 %, bovenaan ex aequo) dan in de niet-eurozone (22 %, op de derde plaats). Algemeen beeld van het Europees Parlement Het is interessant om op te merken dat sinds 2007 een meerderheid een neutraal beeld heeft en dat het percentage relatief stabiel blijft op lange termijn, met 41 % in 2007 en 42 % in We zien overigens dat de tendens wat betreft een positief of negatief beeld het laatste jaar is omgekeerd: het aantal respondenten dat een positief beeld heeft van het Europees Parlement is gestegen en vormt nu een relatieve meerderheid (30 %, +3 punten ten opzichte van november 2012), terwijl het aantal respondenten dat een negatief beeld heeft, gedaald is (25 %, -3). De stijging van het aantal respondenten met een positief beeld is sterker in de nieteurozone (32 %, +4) dan in de eurozone (29 %, +2). Het algemeen beeld van het Europees Parlement wordt in een ruime meerderheid van de lidstaten beter, zelfs in de meeste lidstaten die het ergst door de crisis zijn getroffen. Zo zien we bijvoorbeeld een stijging van 17 punten in Ierland en 10 in België. De sterkste dalingen zien we daarentegen in Cyprus (-7) en in Nederland (-4). 8

9 B. Rol van het Europees parlement De waarneming van de rol van het Europees Parlement Aan de ondervraagden werden drie vragen gesteld over hun waarneming van de rol van het Europees Parlement binnen de EU in het verleden, in het heden en in de toekomst. De vragen worden hieronder besproken: Huidige situatie (heden): De rol die het Europees Parlement op dit moment speelt, wordt door 76 % van de respondenten als "belangrijk" beschouwd (+1 ten opzichte van november 2012). Deze mening blijft relatief stabiel in de loop van de tijd. Waarneming (verleden): Op dit punt zijn de meningen verdeeld: het aantal Europeanen dat vindt dat de rol van het EP binnen de EU in de afgelopen tien jaar "sterker is geworden" (32 %, -3 punten ten opzichte van november 2012) is even groot als het aantal dat vindt dat zijn rol "hetzelfde is gebleven" (32 %, +3). Wat dit beeld betreft zien we in de eurozone een afname (33 %, -4) en een stabiele tendens in de niet-eurozone (31 % =). Wens (toekomst): Op lange termijn stellen we vast dat een min of meer gelijk aantal respondenten wenst dat het Europees Parlement in de toekomst een belangrijkere rol gaat spelen dan nu (49 %) ten opzichte van januarifebruari 2009 (48 %), enkele maanden voor de laatste Europese verkiezingen. Gezien over een periode van een jaar zien we echter een dalende tendens, met een afname van vijf punten ten opzichte van november 2012 van het percentage Europeanen dat een sterkere rol van het Europees Parlement in de toekomst wenst. In tegenstelling tot de vorige enquête is het aantal burgers van sommige landen die het ergst door de crisis zijn getroffen dat wenst dat het EP een belangrijkere rol speelt, gedaald, bijvoorbeeld in Spanje (56 %, -12), Griekenland (61 %, -5) en Italië (45 %, -4). Wat deze vraag betreft constateren we bovendien dat de sterkste dalingen in de landen met grote inwonertallen waar te nemen zijn: in Duitsland (43 %, -11) en in Polen (50 %, -13). 9

10 C. Kennis van de Europese instellingen Er werden meerdere vragen gesteld over de kennis van de Europese instellingen, hun werking en hun vertegenwoordigingsfunctie. Het Europees Parlement is de meest bekende instelling De resultaten van het verzoek aan de ondervraagde personen om spontaan drie Europese instellingen te noemen, zijn zeer stabiel: 53 % noemt het Europees Parlement(= ten opzichte van juni 2012), 27 % de Europese Centrale Bank (=), 24 % de Europese Commissie (-1), 13 % het Hof van Justitie van de Europese Unie (+3) en 11 % de Raad van de Europese Unie (+1). Deze volgorde, die is gebaseerd op het gemiddelde van de EU-27, komt overeen met de volgorde in de eurozone, maar niet met de volgorde in de niet-eurozone. Daar is de Europese Commissie (24 %) bekender dan de ECB (14 %). Op nationaal niveau zijn sterke stijgingen waar te nemen in Roemenië (81 %, +12) en Portugal (67 %, +11), terwijl in Italië de tegengestelde tendens zichtbaar is (63 %, -10). Het is echter belangrijk op te merken dat 31 % van de geïnterviewden geen enkele instelling wist te noemen. Op dit punt lopen de verschillen in procentpunten op tot 57, waarbij de percentages "weet niet" variëren van 4 % in Oostenrijk en 10 % in Slowakije tot 61 % in het Verenigd Koninkrijk en 51 % in Frankrijk. Werking van de instellingen Aan de respondenten werden drie vragen gesteld over de werking en de samenstelling van de Europese instellingen. - "De instelling waarvan de leden middels algemene verkiezingen worden gekozen": 51 % noemde het EP (-4 punten ten opzichte van 2012), 12 % de EC (+3) en 9 % (+1) de Raad van de EU. - "De instelling van de EU die wetsvoorstellen doet": 38 % het EP (-2), 27 % de EC (+5) en 14 % (=) de Raad van de EU. - "De instelling die uit de ministers van elke lidstaat bestaat": 30 % het EP (+1), 19 % de EC (=), 28 % de Raad van de EU (=). De antwoorden op deze vragen zijn relatief stabiel ten opzichte van vorig jaar (EB/EP 77.4, juni 2012): we merken op dat de belangrijkste veranderingen de afname van het aantal juiste antwoorden betreffende Europees Parlement en de toename van het aantal juiste antwoorden betreffende de Europese Commissie zijn. Op nationaal niveau varieert de kennis van de respondenten sterk van lidstaat tot lidstaat. De verschillen lopen op tot 45 procentpunten. 10

11 Het Europees Parlement, de instelling die de EU het best vertegenwoordigt Een jaar later is het Europees Parlement nog steeds de instelling die de EU het best vertegenwoordigt, met 50 % van de antwoorden (-2 punten ten opzichte van juni 2012). De Europese Commissie (=) en de Raad van de EU (+1) volgen met beiden een percentage van 15 %. De antwoorden op deze vraag blijken zeer stabiel. Op nationaal niveau zijn de lidstaten waar het EP het vaakst genoemd wordt Bulgarije (60 %), Italië, Slowakije, Litouwen en Roemenië (59 % voor alle vier de landen). De drie lidstaten waar het EP het minst vaak genoemd wordt zijn Ierland (43 %), België (41 %) en het Verenigd Koninkrijk (39 %). D. Kennis van het Europees Parlement Datum van de volgende Europese verkiezingen Meer dan een derde van de Europeanen weet al dat de volgende Europese verkiezingen in 2014 / mei 2014 plaatsvinden. Een jaar voor de Europese verkiezingen weet 34 % van de Europeanen op welke datum deze gehouden worden (jaar of maand en jaar), geeft 20 % een fout antwoord en verklaart 46 % het niet te weten. Op nationaal niveau lopen de verschillen op tot 55 procentpunten tussen bijvoorbeeld enerzijds het Verenigd Koninkrijk (16 %), Frankrijk (20 %) en Spanje (23 %) en anderzijds België (71 %), Malta (62 %) en Hongarije (60 %). Kennis van het functioneren Terwijl we zien dat het aantal Europeanen dat weet dat de afgevaardigden bij elkaar zitten op basis van hun politieke voorkeur (43 %, -1 punt ten opzichte van november 2012) min of meer stabiel is, is het aantal respondenten dat denkt dat zij samenkomen op basis van hun nationaliteit nog steeds in de minderheid ondanks een lichte stijging (39 %, +3). Wat betreft de vragen over de besluitvormingsmethode binnen het Europees Parlement, zijn de meningen duidelijk verdeeld: meer dan een derde antwoordt dat de afgevaardigden ofwel besluiten nemen op basis van hun politieke voorkeuren (37 %, =), ofwel op basis van de belangen van de lidstaten waaruit zij komen (39 %, +2). Slechts 12 % (-1) antwoordt spontaan dat de besluiten van het Europees Parlement zowel worden genomen op basis van politieke voorkeuren van de Europese volksvertegenwoordigers als op basis van de belangen van de lidstaten waaruit zij komen. 11

12 De algemene kennis van het Europees Parlement is relatief stabiel, waarbij een absolute meerderheid van de respondenten juiste antwoorden geeft. Aan de respondenten werden vier vragen van het type "juist of onjuist" gesteld, waarbij: 62 % (+1 punt ten opzichte van juni 2012) weet dat de Europese wetgeving door het Europees Parlement en de lidstaten moet worden aangenomen; 61 % (+2) weet dat de begroting door het EP en de lidstaten gezamenlijk wordt goedgekeurd; 57 % (-1) weet dat de afgevaardigden middels rechtstreekse algemene verkiezingen door de burgers van elke lidstaat worden gekozen; 58 % (+2) weet dat de lidstaten niet allemaal evenveel Europese volksvertegenwoordigers hebben. E. Het Europees Parlement vandaag en morgen: beleid en waarden Tegen de achtergrond van de crisis merken we op dat puur economische en financiële onderwerpen ten opzichte van de twee vorige enquêtes minder vaak genoemd worden. Hoewel er sprake is van slechts een geringe verschuiving, wijst deze ontwikkeling erop dat de prioriteiten van de Europeanen zich verplaatsen naar sociale aangelegenheden. Naast de traditionele vraag aan welk beleid prioriteit moet worden gegeven, werd aan de Europeanen ook meer specifiek gevraagd welke terreinen met het oog op de crisis voorrang moeten krijgen. Beleid waaraan prioriteit moet worden gegeven Zoals elk jaar sinds 2010 werd de Europeanen eerst gevraagd aan welk beleid het Europees Parlement volgens hen prioriteit moet geven: Net als bij de vorige enquêtes wordt "de strijd tegen armoede en sociale uitsluiting" 51 % (-2 punten ten opzichte van september 2012) het meest genoemd. De grootste daling zien we bij het beleidsterrein "de coördinatie van het economisch, begrotings- en fiscaal beleid" (30 %, -5). Op de tweede plaats volgt "de sterkere bescherming van de consument en de volksgezondheid" met 33 % (+3). Vervolgens is aan de respondenten meer specifiek gevraagd welke maatregelen in crisistijd genomen moeten worden. Het beleidsterrein dat met afstand het belangrijkst gevonden wordt (74 %, +2 punten ten opzichte van juni 2012), is "werkgelegenheid en de strijd tegen de werkloosheid". 12

13 Daarna volgt "koopkracht, strijd tegen inflatie" met 34 % (-1). Op de volgende plaats vinden we de pensioenen (31 %, +3) en huisvesting (21 %, +3). Wederom zien we een daling van de economische en financiële onderwerpen die rechtstreeks verband houden met de strijd tegen de crisis, met uitzondering van "de stimulering van de groei" met 35 % (=): "de vermindering van de overheidsschuld van de EU-lidstaten" met -5 (32 %) en "de regulering van de financiële markten" met -4 (29 %). We zien echter enkele bijzonderheden in de antwoorden van sommige landen, zoals een forse stijging van het onderwerp dat op Europees niveau het vaakst wordt genoemd, "werkgelegenheid en de strijd tegen de werkloosheid" (74 %), in Nederland (79 %, +12), in Malta (67 %, +11) en in België (69 %, +10). De waarden die verdedigd moeten worden Tussen november 2011 en november 2012 is de hiërarchie van de waarden bijna volledig stabiel gebleven, en de hiërarchie verschilt in zeer geringe mate tussen 2012 en 2013: o "de bescherming van de mensenrechten" staat nog steeds op de hoogste plaats (54 %, -2) Daarna volgen drie andere waarden met ieder 33 %: o "De gelijkheid tussen man en vrouw" stijgt van de derde naar de tweede positie (33 %, +1), ex aequo met: o "de solidariteit tussen de lidstaten", die op de tweede plaats ex aequo blijft (33 %, -2), en o "de vrijheid van meningsuiting", eveneens op de tweede plaats ex aequo (33 %, +1) Daarop volgt de "dialoog tussen culturen en religies" met 20 % (-1). Het onderwerp "de solidariteit tussen de EU en de arme landen in de wereld" is het sterkst gedaald met -4 punten tot 20 %. Afdeling analyse van de publieke opinie Jacques Nancy EPEurobarometer@europarl.europa.eu 13

14 A. INFORMATIE OVER HET EUROPEES PARLEMENT 1. Perceptie in de media 1) Europees gemiddelde 14

15 2) Nationale resultaten 15

16 3) Nationale ontwikkelingen 16

17 2. Belangstelling voor de Europese politiek in het algemeen 1) Europees gemiddelde 17

18 2) Nationale resultaten 18

19 3) Nationale ontwikkelingen 19

20 3. Vraag naar informatie 1) Europees gemiddelde 20

21 2) Nationale resultaten 21

22 3) Nationale ontwikkelingen Antwoorden gekozen door 15% of meer van de respondenten 22

23 4. Algemeen beeld van het Europees Parlement 1) Europees gemiddelde 23

24 2) Nationale resultaten 24

25 3) Nationale ontwikkelingen 25

26 B. ROL VAN HET EUROPEES PARLEMENT 1. Inventaris 1) Europees gemiddelde 26

27 2) Nationale resultaten 27

28 3) Nationale ontwikkelingen 28

29 2. Perceptie (verleden) 1) Europees gemiddelde 29

30 2) Nationale resultaten 30

31 3) Nationale ontwikkelingen 31

32 3. Wens (toekomst) 1) Europees gemiddelde 32

33 2) Nationale resultaten 33

34 3) Nationale ontwikkelingen 34

35 C. KENNIS VAN DE EUROPESE INSTELLINGEN 1. Noem drie Europese instellingen 1) Europees gemiddelde Open/Niet-gestuurde vraag 35

36 2) Nationale resultaten Open/Niet-gestuurde vraag 36

37 Open/Niet-gestuurde vraag 37

38 3) Nationale ontwikkelingen Open/Niet-gestuurde vraag - Antwoorden gekozen door 10% of meer van de respondenten 38

39 2. Werking van de Europese instellingen 1) Europees gemiddelde 39

40 2) Nationale resultaten 40

41 41

42 42

43 3) Nationale ontwikkelingen 43

44 3. De instelling die de EU het beste vertegenwoordigt 1) Europees gemiddelde 44

45 2) Nationale resultaten 45

46 3) Nationale ontwikkelingen 46

47 D. KENNIS VAN HET EUROPEES PARLEMENT 1. Datum van de komende Europese verkiezingen 1) Europees gemiddelde Open/Niet-gestuurde vraag 47

48 2) Nationale resultaten Open/Niet-gestuurde vraag 48

49 Open/Niet-gestuurde vraag 49

50 2. Werking van het Europees Parlement 1) Europees gemiddelde 50

51 2) Nationale resultaten 51

52 3) Nationale ontwikkelingen 52

53 3. Besluitvorming in het Europees Parlement 1) Europees gemiddelde 53

54 2) Nationale resultaten 54

55 3) Nationale ontwikkelingen 55

56 4. Algemene kennis van het Europees Parlement 1) Europees gemiddelde 56

57 2) Nationale resultaten 57

58 58

59 59

60 60

61 3) Nationale ontwikkelingen 61

62 E. HET EUROPEES PARLEMENT VANDAAG EN MORGEN: WAARDEN EN BELEIDSTERREINEN 1. Prioritaire beleidsterreinen 1) Europees gemiddelde 62

63 2) Nationale resultaten 63

64 3) Nationale ontwikkelingen Antwoorden gekozen door 25% of meer van de respondenten 64

65 2. Welk beleid moet voorrang krijgen in tijden van crisis? 1) Europees gemiddelde 65

66 2) Nationale resultaten 66

67 3) Nationale ontwikkelingen Antwoorden gekozen door 30% of meer van de respondenten 67

68 3. Te verdedigen waarden 1) Europees gemiddelde 68

69 2) Nationale resultaten 69

70 3) Nationale ontwikkelingen Antwoorden gekozen door 20% of meer van de respondenten