Investment Highlights week 46

Transcriptie

1 Investment Highlights week 46 Datum: 19 november 2018 Brexit-deal zorgt voor politieke chaos Eindelijk ligt er een akkoord tussen de Britten en de EU over de brexit. Maar van euforie is geen sprake. Het kabinet van premier May stemde weliswaar in met het voorstel, maar van unanimiteit is echter geen sprake. Diverse bewindslieden traden af, waaronder de minister van brexit-zaken Dominic Raab. Ook wordt er steun gezocht om een motie van wantrouwen tegen premier May in stemming te brengen. Volgens de afgetreden Britse bewindslieden gaat het akkoord lijnrecht in tegen wat de brexit beoogde. Volgens premier May is een er echter geen betere deal te onderhandelen. Ook het andere Europese hoofdpijndossier, de Italiaanse begroting, passeerde de revue. De Italianen werden geacht om met een aangepast voorstel te komen, maar deden dit niet. De economische groei in de eurozone zwakte af, vooral in Duitsland. De Amerikaanse economie ligt er nog wel goed bij, maar ook hier is sprake was van toenemende tegenwind. De Amerikaanse inflatie stabiliseert, wel lopen geleidelijk de reële lonen op. De meeste categorieën eindigden de week in de min, vooral grondstoffen. Een positieve uitzondering waren staatsobligaties van de opkomende landen in lokale valuta en aandelen uit de opkomende landen. De olieprijs dook verder omlaag. Belangrijkste Economische data week 46 Amerikaanse inflatie stabiliseert (zie grafiek 1) Economie eurozone zwakt af (zie grafiek 2) Chinese kredietgroei valt terug < Lees verder op pagina 2> Overig Nieuws week 46 Brexit deal zorgt voor politieke chaos Italianen passen begroting niet aan < Lees verder op pagina 3> Ontwikkelingen financiële markten week 46 Risico-opslag Italië loopt verder op Het Britse pond onder druk Olieprijs daalt verder < Lees verder op pagina 4> Vooruitblik op week 47 Voorlopige inkoopmanagersindices (flash PMI s) Notulen ECB, brexit perikelen, oordeel EC op begrotingsplannen eurolanden Grafiek 1 Amerikaanse inflatie stabiliseert 3% 1% -1% dec-10 dec-12 dec-14 dec-16 Grafiek 2 Economische groei (bbp) eurozone zwakt af 6% % CPI (j-o-j) eurozone (j-o-j) Tabel 1 Selectie economische cijfers week 46 Act. Exp. Prev. VS: CPI (j-o-j) 2,5% 2,5% 2,3% VS: CPI core (j-o-j) 2,1% 2,1% 2, VS: Real hourly earnings 0,7% NB 0,5% VS: Industrial production 0,1% 0, 0, VS: Retail sales (m-o-m) 0,8% 0,5% -0,1% EZ: Industrial prod. (j-o-j) 0,9% 0,3% 1,1% EZ: BBP Q3 (j-o-j) 1,7% 1,7% 2, DLD: BBP Q3 (q-o-q) -0, -0,1% 0,5% JP: BBP Q3 (q-o-q) -0,3% -0,3% -0,8% CH: Retail sales (j-o-j) 8,6% 9, 9, CH: Industrial prod. (j-o-j) 5,9% 5,8% 5,8% Act. = Actual = meest recente cijfer, Exp. = Expectation = CPI core (j-o-j) -8% dec-06 dec-08 dec-10 dec-12 dec-14 dec-16 marktverwachting, Prev. = Previous = cijfer vorige periode Duitsland (j-o-j) Achmea Investment Highlights

2 Meer tegenwind We have to be thinking about how much further to raise rates, and the pace at which we will raise rates. Fedvoorzitter Jerome Powell is zich bewust van de toegenomen economische tegenwind. Amerikaanse economie ligt er goed bij Powell liet zich positief uit over de Amerikaanse economie. Ook zwakte hij de zorgen omtrent de volatiliteit op de financiële markten af. Wel ziet hij een aantal economische uitdagingen voor komend jaar: afnemende vraag vanuit het buitenland, wegijlende effecten van de fiscale stimuli en de vertraagde impact van de renteverhogingen van de afgelopen jaren. Desondanks lijkt niets de Fed in de weg te staan om de beleidsrente in december verder te verhogen. De inflatieontwikkelingen geven geen reden om het tempo van de renteverhogingen aan te passen. De consumentenprijzen stegen conform verwachting van 2,3% naar 2,5%. De kerninflatie (CPI core), de inflatie zonder de volatiele energie- en voedingscomponenten, daalde onverwachts van 2, naar 2,1% (zie grafiek 1). De stijging van de importprijzen bleef onveranderd op 3,5% jaar-op-jaar terwijl de exportprijzen opliepen tot 3,1% jaar-op-jaar. Ook de reële uurlonen stegen verder tot 0,7% jaar-op-jaar (zie grafiek 4). De detailhandelsverkopen stegen in oktober met 0,7% en de industriële productie met 0,1%. Jaar-op-jaar viel de groei van de industriële productie terug van 5,6% naar 4,1% (zie grafiek 3). Het ondernemersvertrouwen zwakte per saldo iets af. Zo daalde de vertrouwensindicator van de centrale bank van Philadelphia en die van het midden-kleinbedrijf (NFIB), maar stegen die van de centrale banken van New York en Kansas. Het handelsconflict met China zorgt voor uitstel van investeringen. Ook lopen de productiekosten op als gevolg van stijgende prijzen van geïmporteerde goederen. Als het conflict niet wordt opgelost, zullen de importprijzen verder stijgen. De handelstarieven op Chinese importgoederen worden dan per 1 januari verhoogd van 1 naar 25%. Op de achtergrond werken de Amerikanen en Chinezen wel aan een oplossing. Veel hangt af van de ontmoeting tussen de presidenten Trump en Xi op de G20-top op 30 november in Buenos Aires. Groei economie eurozone zwakt af Het voorlopige groeicijfer van de eurozone-economie kwam over het derde kwartaal uit op 0,, de laagste kwartaalgroei van de afgelopen 4 jaar, en 1,7% jaar-opjaar. Het Duitse bruto binnenlands product (bbp) daalde over het derde kwartaal met 0,. Dit was de eerste daling sinds het eerste kwartaal van Wel lijkt deze daling tijdelijk van aard, aangezien nieuwe emissietesten de productie van auto s ontwrichtten. De industriële productie in de eurozone daalde over september. Jaarop-jaar steeg deze met 0,9%. De werkgelegenheid in de eurozone groeide met 0, over het derde kwartaal en kwam uit op een stijging van 1,3% jaar-op-jaar. Draghi ziet de economie de komende jaren verder groeien, maar is zich wel bewust van het groeiende protectionisme. Ook verwees hij, zonder Italië te noemen, naar het risico van de landen met te hoge schuldniveaus: high-debt countries should not increase their debt even further and all countries should respect the rules of the Union. De onderliggende inflatie ontbreekt het nog steeds aan een opwaartse trend. Desalniettemin verwacht Draghi nog steeds dat het opkoopprogramma in december beëindigd wordt. De definitieve inflatiecijfers voor de eurozone bleven onveranderd op 2, (CPI) en 1,1% (Core CPI). Kredietgroei China hard onderuit De groei van de Chinese economie zwakt geleidelijk af, vooral door het handelsconflict met de Amerikanen. De detailhandelsverkopen liepen terug van 9, naar 8,6% jaar-op-jaar. De industriële productie liep verrassenderwijs met 0,1% op naar 5,9% jaar-op-jaar. Ondanks belastingverlagingen en enkele verruimende maatregelen vielen de cijfers van de kredietverlening tegen. Het is daarom de verwachting dat er meer verruimende maatregelen komen om de economie van nieuwe impulsen te voorzien. Zeker zolang het handelsconflict nog niet is opgelost. De Chinese exportsector profiteert nu nog van Amerikaanse importen die naar voren gehaald worden vanwege het vooruitzicht van hogere handelstarieven per 1 januari Grafiek 3 Industriële productie zwakt af 6% % dec-12 dec-13 dec-14 dec-15 dec-16 dec-17 Grafiek 4 Amerikaanse reële uurlonen lopen op 2,5% 2, 1,5% 1, 0,5% 0, eurozone (j-o-j) Verenigde Staten (j-o-j) Reële uurlonen (j-o-j) -0,5% dec-12 dec-13 dec-14 dec-15 dec-16 dec-17 Achmea Investment Highlights 2/5

3 Brexit deal zorgt voor chaos in regering As Prime Minister my job is to bring back a deal that delivers on the vote of the British people, that does that by ending free movement, all the things I raised in my statement, ending free movement, ensuring we are not sending vast annual sums to the EU any longer, ending the jurisdiction of the European Court of Justice, but also protects jobs and protects people's livelihoods, protects our security, protects the Union of the United Kingdom.I believe this is a deal which does deliver that, which is in the national interest and am I going to see this through? Yes. Premier May is wel overtuigd van de deal. Brexit-deal zet premier May onder druk Eindelijk was daar dan de langverwachte brexit-deal. Een 585 pagina s lang document dat gedetailleerd beschrijft onder welke voorwaarden de Britten de EU eind maart 2019 zullen verlaten. In plaats van opluchting bracht het conceptakkoord echter grote onvrede en chaos in de Britse regering teweeg. Het akkoord werd nog wel door het kabinet goedgekeurd, maar unaniem was dat zeker niet. Zeven kabinetsleden, waaronder minister van brexitzaken Dominic Raab, kondigden hun ontslag aan omdat ze niet met dit akkoord kunnen leven. Ondertussen wordt binnen de Conservatieve partij steun gezocht om een motie van wantrouwen tegen May in stemming te kunnen brengen. Daarvoor moeten 48 partijgenoten de motie steunen. Tot nu toe is bekend dat 22 partijgenoten dat inderdaad doen. Als het tot een stemming komt en minimaal 158 van de 315 Conservatieve Lagerhuisleden stemmen voor haar vertrek, dan moet ze opstappen. May heeft aangegeven door te willen gaan met de deal, aangezien een betere deal volgens haar niet haalbaar is. De EU heeft een top ingelast op 25 november om het akkoord door de EUlanden te laten goedkeuren. De grootste hobbel is goedkeuring door het Britse parlement, gepland op 10 december. De vraag is of premier May het tegen die tijd het nog voor het zeggen heeft. Ierse grenskwestie ligt heel gevoelig Het grootste struikelblok in de brexit-deal wordt gevormd door de grens tussen Noord-Ierland, onderdeel van het Verenigd Koninkrijk, en EU-lidstaat Ierland. Dankzij het vredesakkoord van 1998, dat een eind maakte aan het sektarisch geweld in Noord-Ierland, zijn de grensposten met Ierland verdwenen. Door de brexit wordt de 500 kilometer lange grens ineens een buitengrens van de EU. Deze grens moet gecontroleerd worden op wie en wat er naar binnen komt en naar buiten gaat. Omdat de angst voor nieuw geweld groot is, wil niemand die grensposten terug. Alle partijen zijn het er dan ook over eens dat er geen harde grens moet komen. Het conceptakkoord voorziet in een verlenging van de overgangsperiode tot tenminste december Deze verlenging geeft de partijen meer tijd om tot een oplossing over de Achmea Investment Management - Investment Strategy grenskwestie te komen. Als daar geen tijdige oplossing voor is bedacht, wordt of de overgangsperiode verlengd, waarin alle EU-regels blijven gelden, of blijft het Verenigd Koninkrijk in een douane-unie met de EU. In theorie kan de overgangsperiode verlengd worden tot 2099, waarbij de Britten financieel; moeten blijven bijdragen aan de EU, onderhevig zijn aan regels van de EU en daar geen verder geen inspraak op hebben. Ook de douane-unie is omstreden. Er blijft weliswaar vrij verkeer van goederen mogelijk, maar die goederen moeten wel aan Europese regels voldoen, zonder dat de Britten daar iets over te zeggen hebben. De Britten kunnen daarnaast de douaneunie niet verlaten zonder toestemming van de EU. Een extra hobbel is dat Noord-Ierland in dit scenario nog dichter tegen de EU-regels aan blijft kleven dan de rest van het Verenigd Koninkrijk, omdat de douaneregels van de EU daar helemaal zonder uitzondering blijven gelden. Deze aparte status voor Noord-Ierland en het feit dat de Britten nog steeds niet volledig de controle op hun eigen beleid terugkrijgen, zorgt voor grote onvrede onder veel van de Britse politici. Italianen passen begroting niet aan Het andere Europese hoofdpijndossier is de Italiaanse begroting. Nadat de Europese Commissie (EC) het Italiaanse begrotingsplan drie weken geleden formeel afkeurde, moesten de Italianen afgelopen week met een aangepast voorstel komen. Dit deden ze niet. Zowel het begrotingstekort van 2, als de groeiverwachting van 1,5% werden gehandhaafd. De Italianen zijn van mening dat de geplande uitgaven benodigd zijn om de Italiaanse economie er weer bovenop te krijgen. De enige tegemoetkoming van de Italianen was het plan om de omvang van privatiseringen te verhogen. Hierdoor zou de verhouding van de schuld ten opzichte van het bbp in 2021 op 126% komen te liggen in plaats van op 126,7%. Verwacht wordt dat de EC op korte termijn met een formele reactie komt. Dit kan een zogenaamde excessive deficit procedure in gang zetten. Dit is de eerste stap van de procedure die kan leiden tot disciplinaire sancties, waaronder financiële sancties. Deze procedure zal waarschijnlijk niet eerder dan in januari in gang gezet worden. De Italianen krijgen dan drie tot zes maanden de tijd om alsnog het begrotingstekort te reduceren op straffe van een boete. Deze boete kan oplopen tot 0, van het bbp. De EU heeft dit nog nooit eerder gedaan en zal ook huiverig zijn om dit door te voeren. Enerzijds wordt hierdoor de financiële situatie van Italië nog penibeler, anderzijds werkt dit waarschijnlijk de populariteit van de populistische euro-sceptische partijen in de hand. Met Europese parlementsverkiezingen in het verschiet in mei 2019 zal de EC terughoudend zijn om voor die tijd sancties aan te kondigen. Achmea Investment Highlights 3/5

4 Olieprijs verder onder druk De meeste beleggingscategorieën eindigden in de min. Grondstoffen noteerden de grootste min, vooral veroorzaakt door een verdere daling van de olieprijs. Positieve uitzonderingen waren zowel aandelen opkomende markten als obligaties in lokale valuta uit de opkomende landen. Door de Italiaanse begrotingsperikelen liep de risico-opslag van Italiaanse staatsobligaties ten opzichte van Duitse staatsobligaties weer wat op. Het Britse pond daalde door de politieke chaos die volgde op de brexit-deal. Aandelen opkomende markten in de plus Aandelen stonden afgelopen week weer onder druk. Vooral aandelen uit de technologiesector, onder aanvoering van grootgewicht Apple, werden geraakt door per saldo tegenvallende winstvooruitzichten. In lokale valuta gemeten noteerden wereldwijde aandelen een min van 1,3%. In euro s gemeten was het rendement nog lager. Aandelen uit de opkomende landen behaalden wel een positief rendement, van 0, in lokale valuta en 0,8% in euro. Kapitaalmarktrentes veilige landen dalen Door per saldo afzwakkende economische groei en de vraag naar veilige beleggingen daalden de Amerikaanse en Duitse kapitaalmarktrentes. De Amerikaanse 10- jaarsrente daalde met 12 bassipunten naar 3,06% en de Duitse 10-jaarsrente met 4 basispunten naar 0,37%. Een uitzondering was de Italiaanse 10-jaarsrerente, die met 9 bassipunten opliepen tot bijna 3,5% (zie grafiek 5). De Italiaanse begrotingsperikelen zorgen ervoor dat eurostaatsobligaties per saldo in de min eindigden. High yield onder druk Ook bij de kredietobligaties liepen de risico-opslagen op. Vooral high yield stond onder druk. Door de dalende olieprijs liep met name de risico-opslag van de obligaties uit de energiesector sterk op (zie grafiek 6). Een positieve uitzondering waren staatsobligaties uit de opkomende landen in lokale valuta (EMD LC). Deze categorie noteerde een plus van 0,8% in euro. Sinds het dieptepunt begin september is deze categorie al weer met circa 7% hersteld. Het Britse pond onderuit De politieke chaos die het conceptakkoord van de brexit veroorzaakte, zette het Britse pond onder druk. Het Britse pond daalde met 1,9% ten opzichte van de euro en met 1, ten opzichte van de Amerikaanse dollar. De euro won wat terrein ten opzichte van de Amerikaanse dollar. De eurodollarwisselkoers steeg per saldo naar 1,14. Ook de Turkse lira herstelde verder. Ondersteund door berichten dat Gülen, door Turkije verantwoordelijk gehouden voor de couppoging in 2016, mogelijk de Verenigde Staten uitgezet zal worden. De Turkse lira steeg met ruim 3% ten opzichte van de Amerikaanse dollar. Grafiek 5 Italiaanse risico-opslag loopt weer iets op 4, 3,5% 3, 2,5% 2, 1,5% 1, 0,5% 0, -0,5% 10-jaarsrente Italië minus Duitsland 10-jaarsrente Duitsland 10-jaarsrente Italië dec-14 aug-15 apr-16 dec-16 aug-17 apr-18 Grafiek 6 Risico-opslag (OAS in %) high yield loopt op High Yield Energy 0 dec-16 jun-17 dec-17 jun-18 Global High Yield Grafiek 7 Olieprijs valt verder terug, aardgasprijs stijgt Olieprijs daalt verder De olieprijs zette de vrije val van de afgelopen weken door (zie grafiek 7). Een rapport van de OPEC waaruit bleek dat Saudi-Arabië een record aan olie had geproduceerd en waarin een overaanbod aan olie in 2019 voorspeld wordt, was de boosdoener. De prijs van een vat Brent olie daalde tot net onder de $67. Niet de hele energiesector deed het slecht. Door de kou steeg de prijs van aardgas juist sterk. Ook de metalen eindigden in de plus. De brede S&P GSCI grondstoffenindex sloot de week af met een min van 2,1%. 90 Olieprijs (Brent) Aardgasprijs (rechteras) dec-16 jun-17 dec-17 jun Achmea Investment Highlights 4/5

5 Achmea IM - Investment Strategy Postadres Postbus AW Zeist Bezoekadres Handelsweg NH Zeist Chief Strategist - Wim Barentsen willem.barentsen@achmea.nl Auteurs: Alex van den Berg - Senior Strategist alex.van.den.berg@achmea.nl Maurice Geraets - Senior Strategist maurice.geraets@achmea.nl Coen van de Laar - Senior Strategist coen.van.de.laar@achmea.nl Reinout van Tuyll - Senior Strategist De auteurs van de Achmea Investment Highlights rouleren wekelijks over de afdeling Investment Strategy. De auteur van deze week: Alex van den Berg Disclaimer Achmea Investment Management B.V. ( Achmea IM ) heeft de in dit document opgenomen informatie met zorg samengesteld. Deze informatie wordt aan u ter beschikking gesteld in uw hoedanigheid van gekwalificeerde belegger en/of professionele belegger zoals bedoeld in de Wet op het financieel toezicht ( Wft ). Dit document is of bevat (i) geen aanbod of uitnodiging om financiële instrumenten te kopen, te verkopen of te verhandelen (in de zin van 1:1 Wft), (ii) geen beleggingsaanbeveling of beleggingsadvies (in de zin van 1:1 Wft), en (iii) geen juridisch of fiscaal advies. Raadpleeg in voorkomende gevallen een juridisch of fiscaal adviseur. Achmea IM raadt u af een (beleggings)beslissing uitsluitend te baseren op de in dit document opgenomen informatie. Achmea IM is niet aansprakelijk voor schade die het gevolg is van een dergelijke (beleggings)beslissing. De informatie in dit document is (mede) gebaseerd op informatie die Achmea IM van betrouwbaar geachte informatiebronnen heeft verkregen. Achmea IM garandeert niet de betrouwbaarheid van die bronnen en de juistheid en volledigheid van de van die bronnen verkregen informatie. De informatie in dit document is puur informatief en u kunt daaraan geen rechten ontlenen. Alle informatie is een momentopname, tenzij uitdrukkelijk anders is aangegeven. Het verstrekken van dit document na de oorspronkelijke publicatiedatum is geen garantie dat de hierin opgenomen informatie op die latere datum nog juist en volledig is. Achmea IM heeft het recht om deze informatie zonder aankondiging te wijzigen. Het noemen van rendementen op beleggingen in dit document dient uitsluitend als uitleg en toelichting. Achmea IM spreekt daarmee geen verwachting uit over het rendement of koersverloop van die beleggingen. De waarde van uw belegging kan fluctueren en in het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. De informatie in dit document is gebaseerd op door Achmea IM gemaakte aannames. Het is mogelijk dat andere aannames worden gemaakt dan de door Achmea IM gemaakte aannames. De door Achmea IM getrokken conclusies zijn daarom niet noodzakelijkerwijs juist en/of volledig. U mag de informatie in dit document alleen voor eigen persoonlijk gebruik kopiëren. U mag de informatie niet overnemen, vermenigvuldigen, distribueren of openbaren zonder schriftelijke toestemming van Achmea IM. Alle informatie (teksten, foto s, illustraties, grafisch materiaal, handelsnamen, logo s, woord- en beeldmerken) blijft eigendom van of in licentie bij Achmea IM en wordt beschermd door auteursrecht, merkenrecht en/of intellectueel eigendomsrecht. Er worden geen rechten of licenties overgedragen bij gebruik van of toegang tot deze informatie. Uitgegeven door: Achmea Investment Management B.V., statutair gevestigd te Zeist en kantoorhoudende te Zeist (Handelsregister nr ). Achmea IM is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten ("AFM") in Amsterdam als een beheerder van beleggingsinstellingen als bedoeld in artikel 2:65a Wft en is onder deze vergunning bevoegd tot het verlenen van de beleggingsdiensten als opgenomen in het door de AFM gehouden register. Achmea Investment Highlights 5/5