CAO 104, EEN OPPORTUNITEIT VOOR MIJN HR-BELEID

Transcriptie

1 CAO 104, EEN OPPORTUNITEIT VOOR MIJN HR-BELEID Rachid Boumalek Marlene Moorthamers Unizo

2 Cao 104, hoe zat dat ook al weer? *verwelkoming *cijfermateriaal *toelichting CAO 104 *vragenronde *afsluitend debat Unizo

3 Hoe werkbaar zijn de jobs op de Vlaamse arbeidsmarkt in 2013? 18/03/2014

4 1. Oorsprong/betekenis van werkbaar werk Vlaams sociaal overleg Pact van Vilvoorde Langer werken zal maar lukken als ook ernstige stappen vooruit gezet worden in de kwaliteit van de arbeid. Werkzaam blijven op latere leeftijd vereist meer werkbare jobs. WERKSTRESS Van werk mag je niet overspannen of ziek worden, MOTIVATIE jobs moeten aantrekkelijk en boeiend zijn en kansen bieden om bij te blijven, LEERMOGELIJKHEDEN met ruimte voor gezin en sociaal leven. WERK-PRIVÉ-BALANS WERKBAAR WERK

5 2. Resultaten werkbaarheidsmonitor 2013 Gaat het met de kwaliteit van de arbeid op de werkvloer de goede richting uit? peiling bij werknemers en zelfstandige ondernemers metingen in hoge responscijfers accuraat beeld arbeidsmarkt, betrouwbare indicaties voor sectoren

6 Evolutie werkbaarheidsgraad % 80% 47,7% 45,9% 45,7% 45,4% Pact % 40% 20% 0% +1,8% +0,2% +0,3% 52,3% 54,1% 54,3% 54,6% % werkbare jobs +0,5% / jaar Werkbaar Werk Werkbaarheidsknelpunten

7 Evolutie werkbaarheidsgraad % werknemers met werkbaar werk ,3 54,9 54,9 55, ,4 52,8 53,5 53, tot 44 jaar vanaf 45 jaar

8 Indicatoren in een breder kader Uitkomsten/gevolgen werknemers Werkbaarheidsindicatoren werkstress motivatie leermogelijkheden werk-privé-balans

9 Werkbaarheidsknelpunten 2013 % werknemers in een problematische situatie 40% 35% 30% 29,7 25% 20% 17,4 20,7 15% 10% 10,4 5% 0% werkstress motivatie leermogelijkheden werk-privé-balans vanaf 45 jaar problematisch tot en met 44 jaar problematisch (indien significant verschil)

10 Indicatoren in een breder kader Oorzaken in de arbeidssituatie Uitkomsten/gevolgen werknemers Risico-indicatoren werkdruk emotionele belasting taakvariatie autonomie ondersteuning leiding arbeidsomstandigheden Werkbaarheidsindicatoren werkstress motivatie leermogelijkheden werk-privé-balans

11 Risico-indicatoren 2013 % werknemers in een problematische situatie 35% 30% 27,9 25% 20% 15% 19,3 23,6 20,0 15,4 12,1 10% 5% 0% werkdruk emotionele belasting taakvariatie autonomie ondersteuning leiding arbeidsomstandigheden vanaf 45 jaar problematisch tot en met 44 jaar problematisch (indien significant verschil)

12 Indicatoren in een breder kader Oorzaken in de arbeidssituatie Uitkomsten/gevolgen werknemers Risico-indicatoren werkdruk emotionele belasting taakvariatie autonomie ondersteuning leiding arbeidsomstandigheden Werkbaarheidsindicatoren werkstress motivatie leermogelijkheden werk-privé-balans Werkbaarheidsgevolgen gezondheidsklachten werkverzuim verloop haalbaarheid pensioenleeftijd

13 Werkbaar werk en langer werken % 40 plussers die werken tot de pensioenleeftijd haalbaar achten 100% 14,9% 16,8% 31,9% 80% 38,5% 52,1% 58,0% 74,3% 60% 79,6% 40% 85,1% 83,2% 68,1% 61,5% 47,9% 20% 42,0% 25,7% 20,4% 0% WERKBAAR WERK 1 KNELPUNT 2 KNELPUNTEN 3+ KNELPUNTEN haalbaar onhaalbaar Haalbaar Niet haalbaar

14 Werkstress en gezondheid: niet om mee te lachen!! GEZONDHEID WERKNEMERS KOSTEN ONDERNEMINGEN PSYCHISCHE KLACHTEN 4,2% 22,3% FREQUENT VERZUIM 5,1% 12,6% PIJN HARTSTREEK 7,7% 26,5% LANDURIGE ONGESCHIKTHEID 7,2% 12,2% NEK/RUG- PROBLEMEN 23,6% 46,7% VERLOOP 5,3% 15,1% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 0% 10% 20% Werkstress-situatie OK Werkstressklachten

15 WERKGELEGENHEIDSPLAN 45+ Aan de slag! Unizo

16 Structuur van de bevolking volgens leeftijd en geslacht: leeftijdspiramide (bron: fgov.be) MAATSCHAPPELIJK KADER Unizo 16

17 Dreigende arbeidstekorten: iedereen is nodig! Groep oudere werknemers die uittreden is vandaag al groter dan de groep die intreden in de arbeidsmarkt. Veel vacatures zullen vrijkomen door pensionering : of per jaar (Steunpunt WSE) De betaalbaarheid van de vergrijzing Vergrijzingskost stijgt in periode met 5,6% van het BBP (sociale uitgaven: 25,3% in 2010, 30,9% in 2060) (Studiecommissie voor de Vergrijzing 2011) Unizo 17

18 Unizo 18

19 Werkzaamheidsgraad oudere werknemers verbeteren Pact 2020: doelstelling om tegen % werkzaamheidsgraad bij 55+ in Vlaanderen te realiseren. MAAR we komen van ver: 2000: werkzaamheidsgraad 55+ bedraagt 25% 2011: werkzaamheidsgraad 55+ bedraagt 39% Unizo 19

20 Kunnen we werkzaamheidsgraad oudere werknemers verbeteren? Indicaties We stoppen in Vlaanderen momenteel gemiddeld op 60 jaar met werken, terwijl wettelijke pensioenleeftijd 65 jaar is. Groep 55 tot 65-jarigen wordt steeds vitaler Unizo 20

21 Er samen werk van maken! Samen op de bres voor 50+ (oktober 2008): akkoord tussen de Vlaamse regering en de sociale partners rond verhoogde tewerkstelling 50+ ers Federaal regeerakkoord (Vlinderakkoord 1/12/2011) met aanpassingen rond tijdskrediet, brugpensioen etc. Loopbaanakkoord (februari 2012): akkoord tussen de Vlaamse regering en de sociale partners om meer mensen aan de slag te krijgen, in gemiddeld langere loopbanen en in meer werkbare jobs cao 104 werkgelegenheidsplan 45 + (juni 2012): werk maken van het behouden of verhogen van het aantal oudere werknemers in ondernemingen Unizo 21

22 Cao 104 Werkgelegenheidsplan 45+ WAT? Deze overeenkomst heeft tot doel de voorwaarden, procedures en modaliteiten te regelen voor de opstelling van een plan om het aantal werknemers van 45jaar en ouder in de onderneming te behouden en/of te verhogen. Unizo 22

23 WERKGELEGENHEIDSPLAN Toepassingsgebied Meer dan 20 werknemers te werk stellen met arbeidsovereenkomst, ook interim krachten Hoe meten? FTE Eerste werkdag kalenderjaar foto van aantal werknemers. Aantal ligt vast voor 4 jaar. Unizo 23

24 WERKGELEGENHEIDSPLAN Uitvoering OF ieder jaar een werkgelegenheidsplan OF een plan met meerjarenmaatregelen (4 jaar) Ook acties die al werden uitgevoerd, kunnen opgenomen worden. Unizo 24

25 WERKGELEGENHEIDSPLAN Informatie en Raadpleging Plan voorleggen aan ondernemingsraad Geen ondernemingsraad, plan voorleggen aan vakbondsafvaardiging. Geen vakbondsafvaardiging, plan voorleggen aan comité voor preventie en bescherming op het werk Geen comité voor preventie en bescherming op het werk, voorleggen aan de werknemers Zij mogen binnen 2 maanden advies voorstellen Unizo 25

26 WERKGELEGENHEIDSPLAN Na afloop Werknemers informeren over de resultaten van de maatregelen Bij meerjarenplan: verslag maken over de vooruitgang van het plan. Unizo 26

27 WERKGELEGENHEIDSPLAN Controle Verplicht 5 jaren bewaren Controle gebeurt door federale overheid Unizo 27

28 WERKGELEGENHEIDSPLAN Domeinen en voorbeeldacties 1 Selectie en indienstneming van nieuwe medewerkers Publicatie via jobkanaal Expliciete vermelding dat oudere werknemers welkom zijn Screeningsinstrument aanpassen Onthaalbrochure Unizo 28

29 2 De ontwikkeling van de competenties en kwalificaties van werknemers Opmaak van competentiefiches Voeren van een functioneringsgesprek om de opleidingsbehoeften te detecteren Bijhouden van opleidingsfiche per persoon Aangepast leertraject: kort, onmiddellijk inzetbaar, links met huidige job of eerder verworven kennis, vaardigheden, attitude. Unizo 29

30 3 De loopbaanontwikkeling en loopbaanbegeleiding binnen de onderneming Loopbaanplan per werknemer Introduceren van de nieuwe loopbaanvisie: loopbaan in functie van periode in je leven waarin je je bevindt. Blijven investeren in opleiding, de meer ervaren werknemer zeker niet vergeten Creëren van nieuwe functie eventueel mogelijkheid tot mentorschap Unizo 30

31 4 De mogelijkheden om via interne mutatie een functie te verwerven die is aangepast aan de evolutie van de mogelijkheden en competenties van werknemer Als er een functie vrijkomt kijken of mits enige bijscholing de werknemer past. Mentorschap voor nieuwe werknemers Expert in bepaalde werkgroep Adviesfunctie ontwikkelen en benutten: kennisborging Unizo 31

32 5 De mogelijkheden voor een aanpassing van de arbeidstijd en de arbeidsomstandigheden Thuiswerk of glijdende uren Arbeidstijdvermindering Aanpassing van de werkplek: ergonomie, hulpmiddelen Unizo 32

33 6 De gezondheid van de werknemer, de preventie en het wegwerken van fysieke en psychosociale belemmeringen om aan het werk te blijven. Afnemen stresstest Beleid rond ziekteverzuim Voorbereiding op pensioen NV Gezond Unizo 33

34 7 De systemen van erkenning van verworven competenties EVC attest behalen via overheid Attestering van opleidingen Unizo 34

35 8 Andere maatregelen Leeftijd scan afnemen Werken rond vooroordelen Teambuilding Opnemen in missie/visie Loonbeleid Unizo 35

36 MODEL WERKGELEGENHEIDSPLAN Bedrijfsgegevens Beschrijving van de betrokken functie(s) of werkplek(ken): Bijvoorbeeld: gans bedrijf, enkel een afdeling, Persoon die verantwoordelijk is voor de uitvoering Evaluatie van het vorig plan: nvt (op termijn) Unizo 36

37 Bijlage bij het werkgelegenheidsplan Voorstellen van de werknemersvertegenwoordigers waarmee de werkgever geen rekening heeft gehouden: Toelichting door de werkgever als hij het advies van de werknemersvertegenwoordigers niet heeft gevolgd: Unizo 37

38 Nuttige websites De leeftijdsscan Stresstest Ziekteverzuim meten Alle informatie over tewerkstellingspremies Ondertekenen diversiteitsverklaring Publicatie vacature Allerlei HR informatie Interessante werkbare tools op maat van KMO s (enkel voor UNIZO leden) Gezondheidsbeleid in de KMO Unizo 38

39 Vragen? Unizo 39

40 Debat Input : Ondersteuning door werkveld? Ondersteuning door overheid? Unizo 40

41 Debat *stelling 1 CAO 104 is er niet alleen voor 45+-ers in mijn onderneming *stelling 2 CAO 104, input werknemers gevraagd? Unizo 41

42 Contactgegevens Rachid Boumalek Marlene Moorthamers Hartelijk dank! Unizo 42