Ondertekening Regionale Energiestrategie Gooi en Vechtstreek. op 24 november 2017 in Spant! te Bussum

Transcriptie

1 Ondertekening Regionale Energiestrategie Gooi en Vechtstreek op 24 november 2017 in Spant! te Bussum

2 Samen op pad naar een energieneutrale regio De klimaatambities uit Parijs betekenen voor Nederland dat we de energiesystemen ingrijpend moeten veranderen. Van fossiele brandstoffen met veel CO2-uitstoot naar volledig duurzame energiebronnen. In Gooi en Vechtstreek hebben verschillende partijen als bewoners, netbeheerders, waterschap, regiogemeenten, woningcorporaties en energiecoöperaties de afgelopen periode samengewerkt aan een Regionale Energiestrategie. Op 24 november 2017 zetten zij hun handtekening om samen aan de slag te gaan met de energietransitie.

3 Theo Fambach, namens focusgroep milieu en duurzaamheid De raden hebben een gezamenlijke ambitie: Gooi en Vechtstreek wil in 2030 een energieneutrale regio zijn. De manier om dat te bereiken? Onder andere door terug te dringen op verbruik en door duurzame energie op te wekken. De energietransitie is een complexe opgave die vraagt om maatregelen op verschillende gebieden, stelt Theo Fambach. Er is veel nodig om de opwarming van de aarde beneden de twee graden Celsius te houden. Het convenant dat deze dag getekend wordt, ziet hij als een stap in de juiste richting. Regionale samenwerking is cruciaal om de energietransitie te kunnen versnellen. Verandering is mogelijk door samen stappen te zetten.

4 Gerrit Pas, voortrekker van de Energietransitie in de regio Zo n 75 procent van ons energieverbruik hebben we nodig om gebouwen te verwarmen. Dan gaat het met name om aardgas, een bron die straks niet meer beschikbaar is. Hoe gaan we dat vervangen door duurzame energie? Hiermee maakt Gerrit Pas de noodzaak van de versnelling duidelijk. Hij benadrukt dat de energietransitie een grote opgave is die veel partijen aangaat. Om het startpunt te verduidelijken, legt Pas uit dat er 19 miljoen zonnepanelen nodig zijn om te voldoen aan 75 procent energievraag in de gebouwde omgeving. Of 700 windmolens. Dat kan niet. We moeten de vraag terugdringen en verder besparen. De focus ligt om te beginnen op een energieneutrale, aardgasvrije wijk. We kunnen dit niet alleen. Er is samenwerking nodig tussen gemeenten en partijen als netbeheerders. En hoe betrek je de bewoner? Die speelt een cruciale rol. Draagvlak bij bewoners is de grootste sleutel tot succes. Pas is blij dat iedereen doordrongen is van de noodzaak om samen te werken. En dat ook de focus op de wijk wordt onderschreven. Er is geen recht spoor van punt A naar B. De routekaart zal de komende vijf jaar over drie sporen lopen. Om te beginnen moet de basis op orde zijn. Dan aan de slag in kansrijke wijken. En tot slot zullen we veel zaken nog moeten onderzoeken. Bijvoorbeeld welke schone bronnen zijn er beschikbaar voor onze wijken? En hoe financieren we de transitie?

5 Barto Piersma, directeur Nationale Programma s RVO Het moet het verhaal van bewoners worden, zegt Barto Piersma. Als we in de wijken aan de slag gaan, is de grootste uitdaging om de bewoners mee te krijgen en hen te laten investeren in hun woningen. Daar hebben we allemaal een aandeel in. We moeten om de bewoner gaan staan. Piersma legt uit hoe de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) te werk gaat. Wij bieden u ondersteuning door op zoek te gaan naar een perspectief. Waar willen we naartoe? Dat leidt tot een programma. In dit geval de wijk centraal. Wij kunnen u kennis op maat beschikbaar stellen. Tot slot zijn er financiële regelingen. We werken voor verschillende departementen als Economische Zaken, Binnenlandse Zaken, Verkeer en Waterstaat. Wij bekijken de energietransitie van hun kant. Aan u de taak om ons wakker te schudden. Om te zeggen: Sluit aan bij wat wij doen. Piersma ziet de regio als preferred partner van de Green Deals aardgasvrije wijken. Het is een open organisatie. Het gaat om inspireren door samenwerking. Samen op pad naar een energieneutrale regio.

6 Vragen en opmerkingen uit de zaal Een aantal mensen reageert op de verhalen van de sprekers. Is de grootste uitdaging met betrekking tot de energietransitie nu gedragsverandering bij de burger? Gerrit Pas stelt dat bewoners wel de financiële middelen in huis moeten hebben om te verduurzamen. Het belang van ontvangersgerichte communicatie wordt onderstreept. Een ander meldt bezig te zijn met een loket om burgers te informeren over de energietransitie. Ons doel is mensen bewust te maken welke dingen CO2-uitstoot veroorzaken en dat je die uitstoot zelf aan de hand van gedragsverandering kunt helpen terugdringen. Ideeën zijn welkom.

7 Lil Swaggies Dansgroep Lil Swaggies verzorgt een spetterend optreden!

8 Huibert Baud van Alliander, namens netbeheerders infrastructuur Nieuwbouw op aardgas maakt die nieuwe bakstenen binnen vijf jaar onverkoopbaar. Volgens Huibert Baud kunnen investeringen in nieuwbouwwoningen op aardgas niet terugverdiend worden. En hij waarschuwt: We willen de wijk van het gas af hebben, maar dat kan niet met het huidige elektriciteitsnet. Als iedereen tegelijkertijd elektrisch kookt, heb je een probleem. De opgave is enorm. 160 gemeenten ofwel 1000 wijken hebben aanpassingen nodig onder andere in de woning, aan het net en het straatwerk. Die planningen moet je over elkaar heen leggen. We moeten zorgen dat het werk voor iedereen te realiseren is. Aan netbeheerders de taak om uit te leggen dat nieuwbouw niet meer aan het aardgas moet. Gas is goedkoop. Alternatieven moeten financieel haalbaar zijn. Het Rijk is daarbij aan zet. Gemeenten moeten inzicht hebben in de energiebehoefte en de impact daarvan. Dat inzicht helpt te beslissen wat het moment is om in een wijk van energievoorziening te veranderen. Wat is daar de energievraag? Wat is de status van de netten? Het is niet alleen een technische opgave. Er is samenwerking van groepen nodig.

9 Reacties energiecoöperaties HilverZon en Watt NU HilverZon is een ledencoöperatie van en voor alle Hilversummers. Ze streven ernaar Hilversum volledig energieneutraal te krijgen in Watt Nu is een energiecoöperatie door en voor Bussumers. Zij ondernemen actie om zelf de leefomgeving te verduurzamen. Wat vinden deze burgerinitiatieven van het energiecongres? HilverZon is blij dat zoveel partijen samenwerken. Er is veel goede wil. Ook burgers kunnen hieraan bijdragen. Maar dan moeten we ze wel mobiliseren. Watt NU benadrukt het handelsperspectief. Laat concreet zien wat burgers kunnen doen. Bijvoorbeeld het aanbrengen van zonnepanelen. Dan komen mensen in beweging.

10 Vragen en opmerkingen uit de zaal Hoe gaan netbeheerders om met ontwikkelingen op wijkniveau van kleine coöperaties. Bijvoorbeeld de Buurtbatterij? Dat is ons initiatief, antwoordt Huibert Baud. Hij legt verder uit dat dit geen totaaloplossing is, omdat er altijd een netwerk nodig zal zijn. Er wordt nogmaals gehamerd op goede voorlichting aan burgers: Als ze het niet snappen, gaan ze niet mee. Iemand oppert een alternatief waarbij gas geproduceerd wordt uit zeewier. Dit staat nog maar in de kinderschoenen, waardoor het geen bruikbaar alternatief is. Er wordt ook gekeken naar de rol van gasleveranciers in dit proces. Een herrangschikking kan niet uitblijven. Zij hebben belangen te verdedigen, maar ook een aandeel in het leveren van een andere vorm van duurzaam gas.

11 Joan van der Burgt van de Alliantie, namens de woningcorporaties Het is vijf over twaalf, vindt Joan van der Burgt. Energieneutraal in 2050 is eigenlijk te laat. Dat moet naar 2030 of Dat is een grote uitdaging, maar versnellen is nodig. Op korte termijn willen we een stap maken van gemiddeld label B-huizen naar label A. Dat kan door nieuwbouw standaard uit te rusten met zonnepanelen. Het gaat in Gooi en Vechtstreek verder om bestaande huurwoningen. Van Parijs via Brussel naar Bussum. De wijkaanpak maakt het grote verschil. Daar kunnen we met alle partijen samenwerken en draagvlak creëren om onze plannen te realiseren. Goede voorlichting is heel belangrijk. 70% van de bewoners moet mee. We hebben ook de verenigingen van eigenaren nodig, net als huurders, kantoren en scholen. Samen ga je van gas los. Alles valt of staat met het enthousiasme van bewoners, meent Van der Burgt. Het begint met voorlichting, daaruit volgt bewustwording en inzicht. Meten is weten, door slimme keuzes te maken werken we naar gedragsverandering op duurzaam gebied. We hebben geen blauwdruk maar wel houvast aan het proces. We moeten inspireren, leren en in dialoog blijven. Innovatieve kansen benutten. Kortom, we moeten samen aan de slag.

12 Karen Arpad van provincie Noord-Holland en Kees Joustra van MRA Karen Arpad is programmamanager Transitie Energie en Grondstoffen bij de Provincie Noord-Holland. Zij vindt de regio een goed schaalniveau om de woningbouw te verduurzamen. Ze vraagt de aanwezigen om wat nodig is ook bij de provincie te agenderen. Kees Joustra is kwartiermaker regionaal programma energietransitie bij Metropoolregio Amsterdam (MRA). Van deze metropoolregio maakt Gooi en Vechtstreek deel uit. In de hele metropoolregio wonen 2,5 miljoen mensen. We staan dus voor een grootse opgave!

13 Nicolien van Vroonhoven, voorzitter stuurgroep Milieu en Duurzaamheid, namens regiogemeenten Nicolien van Vroonhoven kreeg vier jaar geleden duurzaamheid in haar portefeuille. Toen werkten we van blok naar blok, van straat naar straat, van buurt naar buurt. Nu gaat het veel gemakkelijker. Ik sta er niet meer alleen voor in het raadshuis, de gemeenteraad denkt breed mee. Het is een opgave van ons allemaal geworden. De burger moet ook mee in de energietransitie. Daar is mankracht voor nodig. Als gemeente heb je een spilpositie. Zo krijg je de boel in beweging en kun je de eindjes aan elkaar knopen. Ik ben ook heel blij met het onderzoek en de subsidie van de provincie. Dat helpt ons verder. Het is nu een kwestie om achter de voordeur te komen. Ik ben trots op het resultaat dat we samen bereikt hebben. Nu moeten we doorzetten. Ik hoop over drie jaar een wijk van het gas af te zien.

14 Ondertekening Alle betrokken partijen zetten hun handtekening om samen te werken aan de energietransitie in Gooi en Vechtstreek. De conferentie werd afgesloten met een energiemarkt. Hier kon iedereen met elkaar in gesprek gaan, kennis uitwisselen en genieten van een drankje en hapje.

15

16

17 Tekst: Annelies Kant, Kantekst.nl Foto s en lay-out: Rolf Resink, Hetismooiwerk.nl