DATAGEDREVEN REGELGEVING TOETSING

Transcriptie

1 DATAGEDREVEN REGELGEVING TOETSING Met W3C Linked Data technologie Michel Böhms 5 juli 2018, Kadaster Rotterdam, BIM Experiment Regelgeving

2 DATADRIVEN VIEW Gerelateerde normen, richtlijnen procedures, berekeningswijzen Refereren aan RO-BBL-WS Regels Legenda Data Structuur DATA optioneel Soft ware Correspondeert met Toetser (persoon) RO-BBL-WS Toets Rapport Asset Informatie Model (AIM): BIM (IFC) GIS (BGT, BAG, BRT, WOZ ) RO-BBL-WS Model 2 Datagedreven Regelgeving Toetsing

3 MODULAIR & LINKED: LD TECH Modulair: Separation of Concerns Niet steeds of per se BIM+, of GIS+, Maar BIM, GIS, BGT, BAG, WOZ, als separate maar uniform gemodelleerde en gelinkte databronnen Ook apart RO-BBL-WS Toets Model, bv eerst RO Toets Model RO Data zoveel mogelijk hergebruik van, direct of afgeleid van, bestaande bronnen Eventueel missende data toevoegen bij bron die inwinning doet (bv BAG+), vaak BIM+ (IFC+ waarbij + = property sets) Linked: Eenmalige inwinning & vastlegging, Meervoudig gebruik W3C Linked Data technologie is hier het perfecte toekomstvaste/open platform voor 3 Datagedreven Regelgeving Toetsing

4 SCHEMATISCH Gerelateerde normen, richtlijnen procedures, berekeningswijzen Refereren aan RO-BBL-WS Regels Toetser RO-BBL-WS Toets Rapport IFC2x3 Schema ifcowl Ontologie LRS RO-BBL-WS Toets Ontologie RO-BBL-WS Data BIM Soft war e IFC2x3 SPF IFC2x3 (TTL/JSON- LD) BGT BAG BRT 4 Datagedreven Regelgeving Toetsing

5 POTENTIE AUTOMATISERING Stap voor stap Laag hangend fruit eerst Data-afleiding/toetsingregels kunnen dan declaratief (generiek geprocessed met reasoner) Als complexer: dan algoritmisch/gecodeerd (bijvoorbeeld met BIM Bots) Onderscheid 1) data-afleiding en 2) daadwerkelijke toets Gerelateerd aan RO-BBL-WS Toets ontologie klassen/datatypen/eigenschappen/relaties/constraints + regels 5 Datagedreven Regelgeving Toetsing

6 Voorbeeld SHACL/SPARQL /1 Bouwbesluit: Artikel 4.11 punt 1: Een toiletruimte als bedoeld in artikel 4.9, heeft een vloeroppervlakte van ten minste 0,9 m x 1,2 m. Hier staan drie eisen: 1. Breedte >= 0,9 m 2. Diepte >= 1,2 m 3. Oppervlakte >= 1,08 m 2 We focussen nu even op de laatste eis. Eerst definiëren we de domeinkennis en de regels (1 rekenregel en 1 beperkingsregel) op 100% standaard Linked Data wijze: 6 Datagedreven Regelgeving Toetsing

7 Voorbeeld SHACL/SPARQL /2 Toiletoppervlak bb:toilet rdf:type owl:class ; rdf:type sh:nodeshape ; rdfs:label "Toilet" ; rdfs:subclassof bb:verblijfsruimte ; sh:rule [ rdf:type sh:sparqlrule ; sh:construct """ Berekening CONSTRUCT { $this bb:oppervlak?oppervlak. } WHERE { $this bb:breedte?breedte. $this bb:diepte?diepte. BIND (?breedte *?diepte AS?oppervlak). } """ ; RO-BBL-WS Model Eis sh:message "Berekening wc oppervlak" ; sh:prefixes < ; ] ; sh:sparql [ rdf:type sh:sparqlconstraint ; sh:message "Minimaal oppervlak wc" ; sh:prefixes < ; sh:select """ SELECT $this?opp WHERE { $this bb:oppervlak?opp. FILTER (?opp < 1.08). }""" ; ]. 7 Datagedreven Regelgeving Toetsing

8 Voorbeeld SHACL/SPARQL /3 Stel er is een toilet gedefinieerd (volgens ons RO-BBL-WS Model ): bb:toilet_1 rdf:type bb:toilet ; bb:breedte "0.9"^^xsd:float ; bb:diepte "1.0"^^xsd:float. Toetsresultaat 8 Datagedreven Regelgeving Toetsing TQ TBC Tool

9 MOGELIJKE PILOT-ACTIES Definitie (RO-BBL-WS) Toets Model (geformaliseerd als Ontologie) Eerst keuze scope bv RO of BBL of BBL-deel Volgens TNO Modelling & Linking Guide Simplest Closed World: RDF/RDFS+SHACL Start: Schema Kadaster of deel hiervan b.v. de Ruimte entiteit Andere relevante bronnen identificeren en modelleren Linked Data als mogelijk (bv kadaster resources) Niet-linked data als nodig (afhankelijk van beschikbare content) Selectie haalbare automatisering Rol eventueel BIM Bots voor berekening en/of toetsing Strategie voor missende (niet direct beschikbare of afleidbare) data; Aanpassing/uitbreiding bronnen? 9 Datagedreven Regelgeving Toetsing

10 IFCSPACE CLASS IN IFCOWL (VERSIMPELD) (VERSIE 4X1 FINAL) ifc:ifcspace rdf:type owl:class ; rdfs:subclassof ifc:ifcspaceboundaryselect ; rdfs:subclassof ifc:ifcspatialstructureelement ; rdfs:subclassof [ rdf:type owl:restriction ; owl:maxqualifiedcardinality "1"^^xsd:nonNegativeInteger ; owl:onclass ifc:ifcspacetypeenum ; owl:onproperty ifc:predefinedtype_ifcspace ; ] ; owl:disjointwith ifc:ifcbuilding ; owl:disjointwith ifc:ifcbuildingstorey ; owl:disjointwith ifc:ifcsite ; 10 Datagedreven Regelgeving Toetsing.

11 BBL TOETS ONTOLOGIE VOORBEELD bbl:verblijfsruimte rdf:type rdfs:class. bbl:vloeroppervlakte ; rdf:type rdf:property. bim:verblijfsruimte_1 rdf:type bbl:verblijfsruimte rdf:type ifc:ifcspace; (rdfs-derived triple!) bbl:vloeroppervlakte 24 m2 ^^cdt:area ; ifc:predefinedtype_ifcspace ifc:internal. In aparte Linking Rule Set (LRS) ontologie: bbl:verblijfsruimte rdfs:subclassof ifc:ifcspace. 11 Datagedreven Regelgeving Toetsing

12 BEDANKT VOOR UW AANDACHT MICHEL BÖHMS, Voor meer inspiratie: TIME.TNO.NL