BIM voor vergunningverlening. Resultaten technisch onderzoek

Transcriptie

1 BIM voor vergunningverlening Resultaten technisch onderzoek

2 Samenvatting IFC is bruikbaar voor automatisering vergunningverlening. IFC is bruikbaar voor het bijwerken van basisregistraties als BAG en BGT. Maar voor de RO-toets is het makkelijker te realiseren dan voor de BBL-toets. Wel nodig zijn: Gebruik maken van Linked Data kan nuttig zijn: Georeferentie (niet voor de BBL-toets); Extra (gestandaardiseerde) eigenschappen in het IFC-bestand. Externe gegevens hoeven niet gerepliceerd te worden; Er kan gewerkt worden met gemeenschappelijke definities; Validatie van een bouwplan kan (gedeeltelijk) automatisch via SHACL plaatsvinden. Een domeinonafhankelijk model voor geometrie zou nuttig zijn.

3 Bouwplan (BIM) export Bouwplan (IFC) ifc2rdf FME BBL-toets BBL-vocabulaire SHACL-shapes voor bouwplan RO-toets Bouwplan (RDF) Bouwplan (geo-rdbms) validatie validatie Rapport van afwijkingen Rapport van afwijkingen Ruimtelijke plannen via Kadaster Dataplatform

4 Conversie van een IFC-bestand Dataconversie is nodig voor combinatie met data uit andere domeinen. Er zijn verschillende mogelijkheden: via IFCtoRDF-Desktop: RDF (IfcOWL); via IfcOpenShell: programmatisch (C++ of Python) lezen en schrijven van IFC-bestanden; via IfcConvert: extractie van (alleen) geometrie naar diverse grafische formaten (o.a. obj, collada, SVG (alleen 2D-plattegrond); Via BimServer: uitvoer naar CityGML; via FME: allerlei GIS-formaten, bijvoorbeeld PostGIS of CityGML.

5 Georeferentie Georeferentie is noodzakelijk voor de RO-toets en het bijwerken van basisregistraties, het maakt het mogelijk een bouwplan te relateren aan geografische gegevens. Referenties opnemen naar BAG of BRK is nuttig, maar niet afdoende voor georeferentie. Georeferentie in Revit: Houdt Startup Location/Internal Origin, Survey Point en Project Base Point op dezelfde locatie Vul coördinaten van het Survey Point in (volgens ETRS89) en vul de oriëntatie t.o.v. het noorden in bij het nulpunt van het coördinatenstelsel van het project (Project Base Point). Bij export naar IFC worden de coördinaten van het Survey Point bewaard en wordt de oriëntatie toegepast op de lokale coördinaten.

6 Georeferentie in Revit Project base point Survey Point

7 Georeferentie in Revit Een punt midden in de 2D-afdruk van het gebouw (dat is niet altijd de centroïde) kan worden gebruikt om overlappende vlakken uit externe registraties als BRK, BAG en RP te vinden. 0,0 Startup Location/Internal origin Project base (met True North, bijvoorbeeld 221 ) Survey point (met breedtegraad en lengtegraad, bijvoorbeeld , 4.908) Het survey point wordt in IFC een eigenschap van IfcSite. Het kan worden omgerekend naar het Rijksdriehoekstelsel (RD). Het resultaat (bijvoorbeeld X= meter Y= meter) kan bij de coördinaten van het bouwwerk worden opgeteld.

8 Georeferentie

9 Georeferentie IFC2x3 IfcSite.RefLatitude: World Latitude at reference point (most likely defined in legal description). Defined as integer values for degrees, minutes, seconds, and, optionally, millionths of seconds with respect to the world geodetic system WGS84. ETRS89 kan dus eigenlijk niet, als we het toch willen gebruiken zal de afwijking van de standaard gestandaardiseerd moeten worden IFC4 IfcCoordinateReferenceSystem en IfcMapConversion kunnen worden gebruikt om een willekeurig geografisch coordinaatsysteem, bijvoorbeeld ETRS89 of RD, in het BIM te gebruiken.

10 Extra parameters in IFC In Revit: Definieer shared parameters. Shared parameters hebben een naam en een datatype en kunnen worden ingedeeld in groepen. Ze worden vastgelegd in een tekstbestand dat deelbaar is tussen gebruikers. Koppel shared parameters aan Revit-categorieën, bijvoorbeeld Project information of Site. Die koppeling kan worden bewaard in een deelbaar sjabloon (Revit project template). Na deze stap komen de parameters beschikbaar als eigenschappen van geselecteerde Revit-objecten. Om de extra parameters naar IFC te exporteren moet een koppeling tussen de parameters en IFC PropertySets worden gedefinieerd. Dat gebeurd via tekstbestand DefaultUserDefinedParameterSets.txt. Ook dat bestand kan worden gedeeld tussen gebruikers. Hopelijk is iets dergelijks ook mogelijk in andere BIM-software.

11 Extra parameters in IFC: BBL voor het gebouw (IfcBuilding): Categorie (nieuwbouw, bestaande bouw, verbouwing, ) Functie (logies, kantoor, bewoning, ). voor ruimten (IfcSpace): Type ruimte (verblijfsruimte, verkeersruimte, badruimte, ) Bezetting Maximale bezetting.

12 Extra parameters in IFC: BBL De definities van de extra parameters kunnen worden gedeeld en worden gestandaardiseerd. Maar ook over de mogelijke waarden zouden afspraken gemaakt moeten worden. Standaard tekststrings is een mogelijkheid, maar het gebruik van URI s is handiger. Mogelijke waarden staan dan online en zijn derefereerbaar. Dit is een reden dat het ontwikkelen van een BBL-ontologie (of BBL-thesaurus) handig kan zijn.

13 Extra parameters in IFC: BAG voor het gebouw (IfcBuilding): URI van het pand

14 Extra parameters in IFC: BRK voor het gebouw (IfcBuilding) en/of het bouwnummer (IfcSpace): URI van het kadastraal object

15 Extra parameters in IFC: Georeferentie Voor het bouwterrein (IfcSite) Zijn de coördinaten (RefLongitude en RefLatitude) in ETRS89? Wat is de nauwkeurigheid van de coördinaten? (Volgens de definitie van IfcSite mag de locatie een benadering zijn) Wanneer georeferentie heeft plaatsgevonden is het eigenlijk niet meer nodig om referenties naar BAG, BRK of RP op te nemen, omdat een centraal punt binnen de 2D-gebouwomtrek

16 Conclusies Wanneer IFC-bestanden worden georefereerd, en er een afspraak is gemaakt hoe dat moet, is de RO-toets goed te automatiseren. De BBL-toets kan in ieder geval gedeeltelijk worden geautomatiseerd. Het is daarvoor wel nodig een duidelijke koppeling te hebben tussen BBL-begrippen en IFC-begrippen; BBL-regels op een machine-interpretabele wijze vast te leggen. Omhullende 2D- of 3D-geometrie voor het bijwerken van basisregistraties (zoals BAG en BGT) of gemeentelijke databases is goed af te leiden van IFC (mits georeferentie is vastgelegd).

17 Vragen Automatisering van toetsing betekent dat niet alleen menselijke experts een toetsing uit kunnen voeren. Architecten zouden hun ontwerp automatisch kunnen toetsen voordat een vergunning wordt aangevraagd. Is dat handig of wenselijk? Doordat het BBL nu (alleen) een tekst is en geen machine-interpretabele code, is er wat ruimte voor interpretatie. Is dat wenselijk of juist niet?