Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

Transcriptie

1 dit is een LEA plus project - -Dit is een LEA plus project- Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017 Telefoon Heeft u vragen? Wilt u reageren? Meer informatie?

2

3 Lokale Staat van het Onderwijs 2016/2017 Gemeente Almere, Onderzoek & Statistiek Februari 2018 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017 3

4 4 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

5 Inhoudsopgave Almere Voorwoord 7 Managementsamenvatting 9 Inleiding Het onderwijs in Almere- basisinformatie Leeftijdsgroep 0 tot 6 jaar Leeftijdsgroep 4 tot 19 jaar Leeftijdsgroep 16 tot 23 jaar en ouder 51 Bijlage A: Kerngegevens 62 Bijlage B: Invulling kerndoelstellingen in meer detail 73 Colofon Deze rapportage is een product van de Werkgroep monitor: Linda van der Heijden - gemeente Almere Tara Schepers - gemeente Almere Leanne Broekman - gemeente Almere Gert Meijer - ROC TOP Ineke Koomen - De Schoor Ilona Broné - Small Steps Riejet van Til - ASG Martijn van Dijk - Prisma Linda-Karin Hoekstra - SKO Flevoland en Veluwe Dick Hattenberg - Passend Onderwijs Almere Leonie Das - Het Baken Jan Jongkind - ROC Flevoland Rieno Poelarends - Aeres Hogeschool Mark te Wierik - Windesheim Flevoland Wim Spijkerboer - Windesheim Flevoland Analyse en rapportage Anne Kets - gemeente Almere Mirjam Boon - gemeente Almere Marjolein Bomhof - Oberon Vormgeving en redactie Communicatie Fotografie: Anja de Graaff Rob van Schooten Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017 5

6 6 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

7 Voorwoord Almere Voor u ligt de laatste Lokale Staat van het Onderwijs uit de collegeperiode De gemeente Almere hecht al vele jaren belang aan een helder en volledig overzicht van de stand van zaken in het Almeerse onderwijs. De belangrijkste reden is dat de hier gepresenteerde gegevens het gesprek over de kwaliteit van onderwijs stimuleert. Tussen professionals, in de politiek, maar ook en vooral met ouders. De gemeente gaat maar in beperkte mate over het onderwijs. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor gezondheidszorg. Maar goed onderwijs (inclusief kinderopvang) is een van de pijlers voor een goed functionerende samenleving. Schooluitval en slechte prestaties kunnen leiden tot schadelijke gevolgen voor de maatschappij. Om die reden heeft Almere vooral in en in mindere mate in deze periode extra middelen in het onderwijs gestoken met ook mooie resultaten. Minder voortijdig schoolverlaters, aanzienlijk minder zwakke scholen en zorgvuldig thuiszittersbeleid. Sinds 2010 zet de gemeente in op versterken van preventie: het voorkomen van problemen. De samenwerking met Passend Onderwijs en met Jeugdzorg begint vruchten af te werpen. We gebruiken in Almere de term verbreden van teams. Leerkrachten worden ondersteund door andere professionals zoals maatschappelijk werkers, orthopedagogen en soms ook jeugdverpleegkundigen. Voorlopig doen we dit vooral in het speciaal (basis)onderwijs. Maar ook in het regulier onderwijs werken we met extra programma s zoals Sterk in de Klas en Oké-op-School. Na de intensieve investeringen tussen 2010 en 2014 vonden college en gemeenteraad dat de schoolbesturen vooral weer zelf aan zet waren. Vanaf 2014 hebben we vooral ingezet op de aansluiting onderwijs- en arbeidsmarkt, techniekonderwijs en investeringen in het mbo en hbo. Onderwijs staat op de kaart in onze stad. Er zal altijd veel te doen blijven. Hoe gaat het met de advisering van de kinderen naar het vervolgonderwijs? Blijven de scholen op niveau? Breidt het aantal hbo-opleidingen uit? Gaat het lukken met meer wetenschappelijk onderwijs en onderzoek via de Flevo Campus? Zoals genoemd hoop ik dat de Lokale Staat ook dit jaar vooral in scholen, in de gemeenteraad en wat mij betreft ook thuis tot gefundeerde gespreksstof zal leiden. René Peeters Wethouder Jeugd, Maatschappelijke Ontwikkeling, Onderwijs en Sport Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017 7

8 8 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

9 Managementsamenvatting Almere Deze Lokale Staat van het Onderwijs geeft een overzicht van verschillende aspecten van het onderwijs in Almere. De Lokale Staat is opgebouwd volgens drie programmalijnen die zich respectievelijk richten op samenwerking, doorgaande ontwikkelings- en leerlijnen en de kwaliteit van het onderwijsaanbod. Naast gegevens over deze specifieke programmalijnen, komen ook basisgegevens over het onderwijs in Almere aan bod. Hieronder staat een overzicht van de uitkomsten op de programmalijnen. De samenvatting sluit af met een beschouwing. Programmalijn 1: Samenwerking onderwijs-maatschappelijke partners De samenwerking tussen onderwijs en andere maatschappelijke partners is zich in 2016/2017 (verder) aan het ontwikkelen. Zo is een nieuwe ontwikkeling op het gebied van samenwerking de start van de Jeugd gezondheidszorg Almere in april Binnen deze organisatie werken Zorggroep Almere en GGD Flevoland samen met gemeente Almere vanuit één gedeelde visie ten behoeve van het Almeerse kind. Daarnaast hebben de gemeente, het samenwerkingsverband Passend Onderwijs Almere, voorschoolse voorzieningen, schoolbesturen primair en voortgezet onderwijs en het middelbaar en hoger beroepsonderwijs in april 2017 het OOGO-afsprakenkader ondertekend, waarbij OOGO staat voor Op Overeenstemming Gericht Overleg. In dit document zijn voor verschillende leeftijdsgroepen afspraken opgenomen om de samenwerking tussen onderwijs en de zorgstructuur te versterken. Zo ligt bij de leeftijdsgroep 0 tot 6 jaar het accent op het verder vergroten van de signaleringsvaardigheden, de positionering van de Jeugd gezondheidszorg en het tijdig bespreekbaar maken van schoolkeuzes. Ook voor oudere leeftijdsgroepen zijn afspraken gemaakt. Gericht op studenten middelbaar en hoger beroepsonderwijs werken gemeente, mbo, hbo, jeugdhulp en Wmo-aanbieders bijvoorbeeld gezamenlijk aan een samenhangende ondersteunings- en hulpstructuur. Dit om de uitval van jongeren die problemen ondervinden op meerdere leef gebieden, te verhelpen en te voorkomen. De ondersteuningsstructuur is naar verwachting vanaf het schooljaar 2017/2018 operationeel. Programmalijn 2: Doorgaande ontwikkelings- en leerlijnen Kinderen en jongeren doorlopen het onderwijs en hebben te maken met verschillende overgangen; de overgang van kinderopvang naar basisschool, naar het voortgezet onderwijs, en voor veel leerlingen, de overgang naar het middelbaar, hoger beroepsonderwijs of universiteit. Voor de jongere leeftijdsgroep wordt de overgang van de kinderopvang naar het basisonderwijs ondersteund door middel van de Peuterestafette. Dit is een overdrachtsinstrument waarmee pedagogisch medewerkers op een systematische manier hun beeld van de ontwikkeling van een peuter beschrijven, bespreken en overdragen aan de toekomstige basisschool. Eind schooljaar 2016/2017 hebben 37 organisaties die voorschoolse opvang aanbieden in Almere één of meerdere inlogaccounts in het systeem Digidoor waarin de Peuterestafettes opgeslagen staan. De overgang van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs wordt gemarkeerd door schooladviezen en eindtoetsen. Nadat leerlingen het schooladvies gekregen hebben, leggen ze één van de door de overheid goedgekeurde eindtoetsen af. Op het moment dat een leerling de eindtoets beter aflegt dan op basis van het schooladvies verwacht kan worden, zijn scholen verplicht het advies te heroverwegen. Dit kan leiden tot een bijstelling van het advies naar boven. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017 9

10 In het schooljaar 2016/2017 ontving 47% van de leerlingen op Almeerse scholen een gemengd advies voor vmbo-gt/ havo of een hoger advies. Landelijk bedroeg dit aandeel 56%. In 2016/2017 is ten opzichte van 2015/2016 het aandeel Almeerse leerlingen met een vmbo-gt/havo advies of hoger toegenomen van 45% tot 47%. In het schooljaar 2015/2016 kwam het aandeel heroverwegingen en bijstellingen van schooladviezen in Almere in grote lijnen overeen met landelijk. In 2016/2017 is het landelijk beeld niet sterk verschoven, in Almere wel. In 2015/2016 kwam 35% van de Almeerse leerlingen met een schooladvies die een eindtoets hadden afgelegd in aanmerking voor heroverweging. Bij 6% van hen is ook daadwerkelijk het advies bijgesteld. In 2016/2017 is dit beeld voor Almere veranderd. Op basis van de resultaten van de eindtoets komt 46% van de Almeerse leerlingen met een advies in aanmerking voor heroverweging en is uiteindelijk het advies van 16% van de leerlingen aangepast. Landelijk bedraagt dit aandeel 8% in 2016/2017. Ook de af-, door- en opstroom van leerlingen raakt aan de overgang van het primair naar het voortgezet onderwijs. In 2017/2018 volgt in het derde leerjaar van het voortgezet onderwijs 62% van de leerlingen het niveau dat hen in groep 8 van de basisschool geadviseerd was. In totaal 16% van de derdejaarsleerlingen uit 2017/2018 volgt een opleiding op een lager niveau, 22% op een hoger niveau. Dit is een verandering ten opzichte van twee jaar eerder. In 2015/2016 volgden 71% van de derdejaars leerlingen het geadviseerde niveau (doorstroom), was er 18% afstroom en 11% opstroom. In de Lokale Staat zijn vorig jaar voor het eerst gegevens opgenomen over de doorstroom en uitval binnen het hoger beroepsonderwijs. Dit jaar zijn de cijfers voor zowel het meest recente jaar, als voor het jaar daarvoor, uitgevraagd. Dit heeft voor het voorafgaande jaar bij meerdere doelstellingen geleid tot andere uitkomsten. Programmalijn 3: Kwalitatief goed (onderwijs-)aanbod Binnen de programmalijn kwalitatief goed (onderwijs-)aanbod vormt het aandeel zwakke scholen in Almere een minder positieve noot. Op 1 september 2016 is 6,9% van de basisscholen in Almere zwak, landelijk bedraagt dit aandeel 1,9%. Almere kent op 1 september 2016 geen zwakke scholen speciaal basisonderwijs of (voortgezet) speciaal onderwijs. Op 1 september 2016 zijn vijf afdelingen van het voortgezet onderwijs zwak. Dit is een hoger aantal en aandeel (12,5%) dan op 1 september 2015, toen Almere één zwakke en één zeer zwakke afdeling op het voortgezet onderwijs had (5%). Landelijk is op 1 september ,1% van de afdelingen van het voortgezet onderwijs (zeer) zwak. Aan het eind van het schooljaar, op 1 april 2017, is het aantal zwakke basisscholen gestegen (naar zeven scholen en 9,9%) en het aandeel zwakke afdelingen op het voortgezet onderwijs fors gedaald (naar twee afdelingen en 5,0%) 1. Positief binnen de programmalijn is dat beide hbo s met vestigingen in Almere bovengemiddeld scoren in de benchmark Keuzegids hbo Beschouwing Deze Lokale Staat laat een opvallend beeld zien rond de overgang van het primair naar het voortgezet onderwijs. In Almere worden in 2016/2017 relatief veel schooladviezen heroverwogen en bijgesteld ten opzichte van 2015/2016 en ten opzichte van landelijk. Deze relatief hoge aandelen heroverwegingen en bijstellingen in Almere in 2016/2017 vallen ook op in combinatie met de schooladviezen. In de weergegeven adviezen zijn de bijstellingen al verwerkt. Daarnaast kan er geconcludeerd worden dat de cijfermatige weergave van de uitval en doorstroom op Almeerse hbo s zich nog ontwikkelt. Vanuit deze constatering wordt de aanbeveling gedaan om beleidsmatig vooralsnog geen harde conclusies te trekken over de weergegeven doorstroom en uitval op Almeerse hbo s. 1 Op 25 januari 2018 (meest recente stand van zaken) kent Almere zes zwakke basisscholen en een zeer zwakke basisschool. Er zijn vier zwakke afdelingen op het voortgezet onderwijs. 10 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

11 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

12 12 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

13 Inleiding Almere Vorig jaar is de Lokale Staat van het Onderwijs in Almere in een nieuw jasje gegoten, als gevolg van de nieuwe Lokale Educatieve Agenda (LEA). Ook deze Lokale Staat van het Onderwijs in Almere heeft deze vernieuwde opzet. De focus in de LEA is het benutten van talenten van alle Almeerse kinderen van 0 tot 23 jaar en ouder. Drie leeftijdsgroepen staan centraal: 0 tot 6 jaar 4 tot 16 jaar 16 tot 23 jaar en ouder Daarnaast volgt de LEA drie programmalijnen: het versterken van de samenwerking tussen onderwijs en andere maatschappelijke partners het versterken van doorgaande ontwikkelings- en leerlijnen kwalitatief goed (onderwijs-) aanbod Daarbij zijn verbinding, preventie, samenhang, en de samenwerking tussen gemeente, schoolbesturen en andere maatschappelijke partners sleutelbegrippen. In verbinding voor Almeers talent Domeinen Alle jonge kinderen maken een optimale ontwikkeling door Alle kinderen voorbereid op de toekomst Meer jongeren studeren met succes in Almere Intergrale aanpak Het Jonge Kind Sturen op verbinding en professionalisering 1. Versterking verbinding van domein onderwijs met de domeinen om het onderwijs heen (o.a. zorg, veiligheid, sport, ouders etc.) 2. Doorgaande ontwikkelings- en leerlijnen 3. Kwaliteit van het (onderwijs)aanbod blijft leidend mbo-hbo-woarbeidsmarkt Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

14 Onderdeel van deze Lokale Staat van het Onderwijs is de jaarlijkse basisrapportage, die zich richt op de drie programmalijnen en de drie leeftijdsgroepen. Deze rapportage richt zich op een selectie van kerndoelstellingen die gemeente en schoolbesturen in gezamenlijkheid voor de leeftijdsgroepen en programmalijnen hebben geformuleerd. In tabel 1 staat een kort overzicht van de geselecteerde doelstellingen, onderverdeeld naar programmalijnen en leeftijdsgroepen. Daarnaast blijft de Lokale Staat een overzicht geven van de basisgegevens over het onderwijs in Almere. De leeftijdsgroep 4 tot 16 jaar uit de LEA is verbreed naar 4 tot 19 jaar, dit bestrijkt in grote lijnen de periode van de basisschool tot en met het voortgezet onderwijs. Tabel 1: Geselecteerde kerndoelstellingen Programmalijn Samenwerking Doorgaande lijn Kwaliteit Leeftijd 0 tot 6 jaar 4 tot 19 jaar 16 tot 23+-jaar Samenwerking tussen onderwijs, voorschoolse voorzieningen en de Almeerse zorgstructuur. Overdracht van voorschool naar vroegschool is optimaal geregeld. Samenwerking van alle basisscholen in Almere met voorschoolse voorzieningen op basis van leerlingstromen en een gedeelde pedagogische visie. Minder instroom in het basisonderwijs van kinderen met een taalachterstand. Scholen maken onderdeel uit van de jeugdondersteuningsstructuur. Minder schoolverlaters in het voortgezet onderwijs. De overgang van primair (po) naar voortgezet onderwijs (vo) verloopt goed, minder op- en afstroom in het vo. Overgang vmbo-mbo verloopt goed; minder uitval in het mbo, niet hoger dan landelijk. Geen zwakke scholen meer en meer scholen met het predicaat goed volgens de inspectienorm. In 2019 scoort 60% van de leerlingen in de groepen 3, 4 en 5 op of boven het landelijke gemiddelde op de toetsen Woordenschat en Begrijpend Lezen. Minder uitval in het hbo. Mbo en hbo maken deel uit van de ondersteuningsstructuur voor de jeugd. In 2018 stroomt meer dan 65% van de studenten met een mbo-vooropleiding in Almere met een bachelor of associate degree (AD) door naar het tweede jaar. Het percentage studenten in de hoofdfase met een mbo-vooropleiding dat binnen vijf studiejaren afstudeert met een bachelor in Almere is per 1 januari 2019 minimaal 75%. Het mbo in Almere staat goed op de kaart en scoort bovengemiddeld in diverse benchmarks. Het hbo in Almere staat landelijk goed op de kaart en scoort bovengemiddeld in diverse benchmarks. Mbo s die opleidingen in Almere aanbieden worden positief beoordeeld. Hbo s die opleidingen in Almere aanbieden worden positief beoordeeld. Leeswijzer Dit rapport is opgebouwd op basis van de indeling naar leeftijdsgroepen en programmalijnen uit de LEA Hoofdstuk 1 geeft een overkoepelend overzicht van de basisgegevens van het onderwijs in Almere. De overige hoofdstukken behandelen de ontwikkelingen binnen de drie (overlappende) leeftijdsgroepen. Deze hoofdstukken geven eerst een overzicht van het aantal kinderen of jongeren binnen de leeftijdsgroep en gaan daarna in op de kerndoelstellingen. Het rapport sluit af met een aantal bijlagen. Deze bijlagen geven een meer gedetailleerde uitwerking van de basisgegevens en kerndoelstellingen. 14 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

15 Gebruikte symbolen Betrokken instellingen, bereikte kinderen en jongeren Om het behalen van de kerndoelen weer te geven wordt gewerkt met indicatoren. Veel indicatoren zijn gericht op het aantal betrokken instellingen, onderwijskrachten en professionals en/of het aantal bereikte kinderen en jongeren. Deze indicatoren worden weergegeven door middel van de volgende symbolen. Aantal instellingen Aantal professionals lerares lerares professional professional SURFing SURFing peuters peuters peuters groep 7 Aantal jonge kinderen Aantal oudere kinderen Aantal jongeren groep 7 pubers pubers Kerndoelstellingen De kerndoelstellingen zijn zoveel mogelijk meetbaar geformuleerd. Het is niet altijd mogelijk om bij alle doelstellingen aan te geven of de doelstellingen wel of niet behaald worden. Voor de doelstellingen waarvoor dit wel mogelijk is wordt met vinkjes (V), plusminustekens (±) en minnetjes (-) aangegeven of: De Almeerse eigen doelstelling (de kerndoelstelling) wel of niet behaald wordt; Almere beter of slechter scoort dan landelijk; Er bij deze meting beter of slechter gescoord wordt dan bij de voorafgaande meting. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

16 16 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

17 1. Het onderwijs in Almere - basisinformatie Almere Het lokaal onderwijsbeleid, vastgelegd in de LEA , richt zich op het benutten van talenten van alle Almeerse kinderen van 0 tot 23 jaar of ouder. Almere is een jonge gemeente, in meerdere opzichten. Zo is 30% van de Almeerse bevolking jonger dan 23 jaar. Op 1 oktober 2016 telt Almere in totaal kinderen en jongeren van 0 tot 23 jaar binnen haar gemeentegrenzen. Figuur 2: Leeftijdsverdeling Almeerse bevolking, 1 oktober jaar 4 jaar 8 jaar 12 jaar 16 jaar 20 jaar 24 jaar 28 jaar jaar jaar 40 jaar 44 jaar 48 jaar 52 jaar 56 jaar 60 jaar 64 jaar 68 jaar 72 jaar 76 jaar 80 jaar 84 jaar 88 jaar 92 jaar 96 jaar 100 jaar jaar 1 jaar 2 jaar 3 jaar 4 jaar 5 jaar 6 jaar 7 jaar 8 jaar 9 jaar 10 jaar 11 jaar 12 jaar 13 jaar 14 jaar 15 jaar 16 jaar 17 jaar 18 jaar 19 jaar 20 jaar 21 jaar 22 jaar Bron: BRP Onderwijs Gegevens kinderopvang De tabel op de volgende pagina geeft een overzicht van het gebruik van formele kinderopvang in Almere. De dag opvang (in kindcentra of bij gastouders) is gericht op kinderen van nul tot aan de basisschoolleeftijd. De dagopvang vindt plaats in een crèche of kinderdagverblijf, gedurende een of meer dagdelen per week het hele jaar door. De peuterspeelzaal valt hier niet onder. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

18 De buitenschoolse opvang is gericht op kinderen op de basisschool. Deze opvang is voor kinderen in de basisschoolleeftijd voor en/of na schooltijd, tijdens studie- en adv-dagen van leraren en vakanties. Opvang tussen de middag valt niet onder buitenschoolse opvang. Tabel 3: Aantal kinderen met formele opvang in Almere in Dagopvang Buitenschoolse opvang bij kindcentrum bij gastouder bij kindcentrum bij gastouder Almere Haven Almere Stad Almere Buiten Almere Poort Almere Hout Almere totaal Bron: CBS Voor- en vroegschoolse educatie Jonge kinderen met een taal- of ontwikkelingsachterstand komen in aanmerking voor extra ondersteuning door voor- en vroegschoolse educatie (vve). In de voorschoolse periode (twee- en driejarigen) wordt vve aangeboden op kinderdagverblijven en peuterspeelzalen. De vroegschoolse periode is voor vier- tot zesjarigen in de eerste twee groepen van de basisschool. Almere werkt voor voorschoolse educatie met een doelgroep van gewichtenkinderen en kinderen met een risico op een taal- of ontwikkelingsachterstand en voor vroegschoolse educatie met een doelgroep van kinderen met een leerlinggewicht. Binnen voor- en vroegschoolse educatie kan er gesproken worden van het bereik, dit is het aantal kinderen dat met vve bereikt wordt ten opzichte van het aantal kinderen binnen de doelgroep voor vve. DOELGROEP VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE Gemeenten hebben de vrijheid om te bepalen welke groepen kinderen er onder de doelgroep voor vve vallen. Vanaf oktober 2011 werkt Almere met voorschoolse educatie met een doelgroep van kinderen van 2,5 tot 4 jaar die voldoen aan één of meerdere van de volgende criteria: 1. Het kind heeft een gewicht conform de gewichtenregeling 3 2. De ouders spreken thuis geen Nederlands 3. De (taal-)omgeving is onvoldoende stimulerend 4. Het kind loopt risico op een sociaal-emotionele ontwikkelingsachterstand De doelgroep voor vroegschoolse educatie bestaat uit vier- tot zesjarige gewichtenkinderen. De verantwoordelijkheid voor vroegschoolse educatie ligt bij de schoolbesturen. Figuur 4 geeft een overzicht van de ontwikkeling van het bereik van voor- en vroegschoolse educatie. Het voorschools bereik bedraagt 66% op 1 december Op deze datum hebben in Almere naar schatting in totaal 738 tweeëneenhalf tot vierjarige kinderen een leerlinggewicht of een andere indicatie voor vve (schatting kinderen met een leerlinggewicht op basis van het aantal vier- en vijfjarigen). Op dezelfde datum volgen in totaal 485 tweeëneenhalf tot vierjarige Almeerse kinderen vve bij een kinderdagopvangorganisatie. Het voorschools bereik is op 1 december 2016 hiermee fors hoger dan het voorschools bereik op 1 oktober Het aantal kinderen met een indicatie en het aantal bereikte kinderen is op 1 december 2016 echter ook lager dan op de eerdere peildatum. Op 1 oktober 2015 volgden naar schatting in totaal 601 van de 2 Het betreft het aantal kinderen voor wie kinderopvangtoeslag is aangevraagd in het kader van de Wet Kinderopvang (WKO). 3 Afhankelijk van het opleidingsniveau van de ouders/verzorgers krijgt de leerling een gewicht toebedeeld. Er zijn twee gewichten: 0,3 of 1,2. Een gewicht 0,3 betekent dat beide ouders of de verzorgende ouder laagopgeleid zijn/is; onder of op vmbo kaderberoepsgerichte leerweg. Een gewicht 1,2 betekent daarnaast dat één van de ouders maximaal basisonderwijs heeft gevolgd. 18 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

19 naar schatting kinderen met een leerlinggewicht of andere indicatie vve op een peuterspeelzaal of kinderdagverblijf. Het aantal bereikte kinderen kan ook uitgezet worden ten opzichte van een smallere doelgroep, een doelgroep van kinderen met een leerlinggewicht. Het zo bepaalde voorschools bereik bedraagt dan 192%. Bij de bovenstaande cijfers moet wel opgemerkt worden dat het aantal kinderen dat vve volgt dit jaar op een andere manier in kaart is gebracht dan in de voorafgaande jaren. Eerder zijn de gegevens over plaatsingen van kinderen uit het registratiesysteem van welzijnsorganisatie De Schoor gebruikt in combinatie met het navragen bij kinderdagopvangorganisaties, dit jaar zijn subsidieverantwoordingen van kinderdagopvangorganisaties met vve aan de gemeente als bron gebruikt. De peildatum voor het voorschools bereik verandert hierdoor ook van 1 oktober 2016 naar 1 december Net als vorig jaar bedraagt het vroegschools bereik 46%, op peildatum 1 oktober In totaal volgen op 1 oktober 166 vier- en vijfjarige gewichtenkinderen van de 364 Almeerse vier- en vijfjarige gewichtenkinderen onderwijs op één van de dertig scholen met vve-aanbod. Ten opzichte van oktober 2015 is in oktober 2016 zowel het totale aantal als het bereikte aantal vier- en vijfjarige gewichtenleerlingen wat afgenomen. Zie bijlage A voor een overzicht van locaties met een voor- of vroegschools aanbod. Figuur 4: Ontwikkeling bereik voor- en vroegschoolse educatie Peildatum 1 oktober voor de gegevens voor de jaren 2012 tot en met 2015, vroegschools bereik 2016, peildatum 1 december voor het voorschools bereik in % 90% 80% 70% 60% 50% 66% 60 % 56% 56% 49 % 48 % 46% 46% 40% 30% 20% 10% 0% voorschools vroegschools Bron: Monitor Voor- en vroegschoolse educatie 2012/2013, gemeente Almere, oktober 2013 (2012). De Schoor (2013, 2014, 2015, 2016), peiling kinderopvangorganisaties (gegevens 2013, 2014 en 2015), Almeerse resultaatafspraken vve, uitkomsten eerste meting, gemeente Almere, december 2015 (gegevens 2014), subsidieverantwoordingen kinderdagopvangorganisaties (2016). Basisonderwijs en voortgezet onderwijs Kinderen van 4 tot ongeveer 13 jaar volgen onderwijs op een basisschool, een school voor speciaal basisonderwijs of speciaal onderwijs. Na de basisschool gaan de oudere kinderen naar het voortgezet onderwijs (vo) of het voortgezet speciaal onderwijs (vso). Daarna kunnen de kinderen doorstromen naar middelbaar beroepsonderwijs, hoger beroepsonderwijs of wetenschappelijk onderwijs. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

20 Almere kent op 1 oktober basisscholen, drie scholen speciaal basisonderwijs, drie scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs en zestien scholen voor voortgezet onderwijs (telling volgens indeling naar brin- en vestigingsnummers DUO 4 ). Zie tabel 5 voor een overzicht van de scholen en leerlingaantallen. 5 Tabel 5: Scholen en leerlingen primair en voortgezet onderwijs, op peildatum 1 oktober Basisonderwijs aantal scholen 75 aantal leerlingen speciaal basisonderwijs (sbo) aantal scholen 3 aantal leerlingen 650 (voortgezet) speciaal onderwijs((v)so) aantal scholen 3 aantal leerlingen 749 voortgezet onderwijs aantal scholen 16 aantal leerlingen Bron: DUO Basisscholen: gewichtenleerlingen Binnen het basisonderwijs wordt er gewerkt met de gewichtenregeling. Dit is een regeling die bepaalt hoeveel extra middelen basisscholen krijgen voor het verminderen van onderwijsachterstanden bij gewichtenleerlingen. Afhankelijk van het opleidingsniveau van de ouders/verzorgers krijgt de leerling een gewicht toebedeeld. Er zijn twee gewichten: 0,3 of 1,2. Een gewicht 0,3 betekent dat beide ouders of de verzorgende ouder laagopgeleid zijn/is; onder of op vmbo kaderberoepsgerichte leerweg. Een gewicht 1,2 betekent daarnaast dat één van de ouders maximaal basisonderwijs heeft gevolgd. Tabel 6: Percentages van gewichtenleerlingen, peildatum 1 oktober 2016 Gewicht Almere Nederland 0 92,0% 91,3% 0,3 3,9% 4,5% 1,2 4,1% 4,2% Totaal aantal leerlingen Het aandeel gewichtenleerlingen in Almere bedraagt 8,0% op 1 oktober 2016 en komt daarmee iets onder het landelijk gemiddelde van 8,7% (Bron: DUO). Zie bijlage A voor een overzicht van het aandeel gewichtenleerlingen per wijk Passend Onderwijs. Overgang basisonderwijs naar voortgezet onderwijs: schooladviezen Na het primair onderwijs (po) stromen leerlingen door naar het voortgezet onderwijs. Ze ontvangen hiervoor een schooladvies. Figuur 7 geeft een overzicht van de gegeven schooladviezen in Almere (2015/2016 en 2016/2017) en in Nederland (2016/2017). Het gaat hier over de eindadviezen inclusief eventuele bijstellingen (zie Schooladviezen, -heroverwegingen en bijstellingen op pagina 22). Verschillende schooladviezen zijn voor de overzichtelijkheid samengevoegd: Vso en PrO, de verschillende richtingen van het vmbo en adviezen voor havo, havo/ vwo of vwo. Het gecombineerde advies vmbo gt/ havo wordt ook gegeven en valt tussen deze indeling in; dit advies wordt apart onderscheiden. 4 Er kunnen meerdere schoollocaties onder een brin- en vestigingsnummer vallen, het aantal schoollocaties in de stad kan daarom hoger zijn dan het aantal scholen naar brin- en vestigingsnummer. 5 Leerlingen die in Almere op school zitten. Leerlingen met rugzakjes of ondersteuningsarrangementen op eigen school worden niet apart onderscheiden. 20 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

21 Figuur 7: Schooladviezen Almere 2015/2016, 2016/2017 en Nederland 2016/ % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 44% 41% 48% 1% 6% 8% 50% 47% 41% 5% 5% 3% Almere 2015/2016* Almere 2016/2017 Nl 2016/2017 Vso of PrO vmbo vmbo gt/havo havo en/of vwo * aangepast aan definitieve cijfers Bron: DUO. In 2016/2017 ontvangt 47% van de leerlingen op Almeerse scholen een gemengd vmbo-gt/havo-advies of een hoger advies. Dit aandeel is wat hoger dan in 2015/2016, toen 45% van de leerlingen zo n advies kreeg. Dit aandeel is in 2016/2017 in Almere wel lager dan landelijk, landelijk ontving 56% van de leerlingen een gemengd advies voor vmbo-gt/havo of hoger. In vergelijking met landelijk wordt er in Almere vooral relatief vaak een advies voor het vso gegeven. Zie bijlage A voor een cijfermatig overzicht van de ontwikkeling in schooladviezen voor Almere en Nederland. Overgang basisschool naar voortgezet onderwijs: scores eindtoets Scholen zijn verplicht om kinderen in het regulier onderwijs in het laatste leerjaar één van de door de overheid goedgekeurde eindtoetsen te laten maken. In het schooljaar 2016/2017 konden de basisscholen in Nederland gebruik maken van de Centrale Eindtoets, IEP, Route8, Dia-eindtoets, Cesan-eindtoets en de AMN-eindtoets. Van alle schoollocaties met vijf of meer toetsafnames in Almere maakt in 2016/ % van de scholen gebruik van de Centrale Eindtoets, 23% gebruikt de IEP-eindtoets en 7% maakt gebruik van Route8 (bron: DUO). Zie verder bijlage A voor gegevens over het gebruik van de eindtoetsen in 2015/2016 en 2016/2017. Omdat er zowel landelijk als in Almere gebruik wordt gemaakt van verschillende eindtoetsen, kunnen op basis van een vergelijking van de gemiddelde score in Almere met landelijke scores slechts weinig betekenisvolle conclusies worden getrokken. De Inspectie van het Onderwijs bepaalt op basis van de gecorrigeerde gemiddelde score op de respectievelijke eindtoets of een school wel of niet afdoende op de eindtoets presteert. Bij het bepalen van het schoolgemiddelde op de eindtoets hoeven scholen niet de scores van alle leerlingen mee te nemen. Scholen hoeven bijvoorbeeld de scores van leerlingen die te kort in Nederland wonen, te kort op school zitten, cognitieve problemen hebben die zich uiten in een laag IQ, naar het vso of PrO uitstromen, of een zeer laag taal- en rekenniveau hebben, niet mee te nemen in de bepaling van gemiddelde schoolscore 6. 6 Bron: Opgave scholen. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

22 De Inspectie van het Onderwijs bepaalt op basis van de zo gecorrigeerde gemiddelde schoolscore of een school voldoende presteert op de eindtoets. Scholen kunnen gezien de gecorrigeerde gemiddelde toetsscore en het aandeel gewichtenleerlingen op school op, boven of onder een door de Inspectie gestelde ondergrens scoren. Bij de verschillende Almeerse po-scholen zijn de gemiddelde gecorrigeerde toetsscores opgevraagd en er is bepaald of de scholen, gezien het aandeel gewichtenleerlingen op school, op de eindtoets op of boven, of onder de ondergrens scoren. Figuur 8 geeft voor de schoollocaties met een geldige en bekende score op de eindtoetsen, voor het schooljaar 2016/2017 een overzicht van schoollocaties met een gemiddelde gecorrigeerde score op of boven, of onder de grens die door de Inspectie van het Onderwijs ingesteld is 7. Figuur 8: Aandeel Almeerse basisscholen met een gecorrigeerde gemiddelde score op de eindtoets op of boven, of onder de Inspectie van het Onderwijs gestelde grens. 29% 71% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Scholen met gemiddelde score onder Inspectiegrens Scholen met gemiddelde score op of boven Inspectiegrens Bron: Almeerse po-scholen. NB: Bij de IEP-eindtoets heeft naast de hierboven beschreven correctie vervolgens ook een correctie van het schoolgemiddelde plaatsgevonden. Deze tweede correctie is verwerkt. Schooladviezen - heroverwegingen en bijstellingen Leerlingen ontvangen aan het eind van de basisschool hun schooladvies, vastgesteld op basis van een berekend advies en leggen daarna de eindtoets af. Als leerlingen de eindtoets beter maken dan op basis van het advies verwacht zou worden, moet de school het advies heroverwegen. Deze heroverweging kan tot gevolg hebben dat het schooladvies naar boven wordt bijgesteld. Het schooladvies kan niet, als gevolg van het minder goed maken van de eindtoets naar beneden worden bijgesteld. In 2015/2016 hebben scholen in Almere ten opzichte van landelijk relatief vaak gebruik gemaakt van de Centrale Eindtoets. In dit jaar heeft in Almere 94% van de schoollocaties met vijf of meer toetsafnames per locatie gebruik gemaakt van deze eindtoets, landelijk was dit aandeel 76%. In 2016/2017 heeft 70% van de Almeerse schoollocaties gebruik gemaakt van de Centrale Eindtoets, landelijk was dit aandeel 64%. In 2016/2017 is zowel in Almere als landelijk ook de IEP-eindtoets relatief vaak toegepast (Almere: 23%, landelijk: 25%, bron: DUO). Figuur 9 op pagina 24 geeft voor Almere en Nederland voor de jaren 2015/2016 en 2016/2017 een overzicht van het aantal leerlingen waarvan het advies voor heroverweging in aanmerking komt, het advies op basis van de score op de eindtoets tenminste één niveau hoger ligt dan het niveau van het schooladvies, en het advies naar boven bijgesteld is, als aandeel van het totaal aantal leerlingen met zowel een schooladvies als toetsscore. Op het niveau van Nederland komt in 2015/2016 en 2016/2017 ongeveer een derde van de leerlingen met zowel een schooladvies als toetsscore in aanmerking voor een heroverweging van het advies. Van het totaal 7 Een gemiddelde gecorrigeerde toetsscore is niet bekend/ geldig als de toets op de locatie door een te beperkt aantal leerlingen afgelegd is. 22 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

23 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

24 aantal leerlingen in Nederland met zowel een schooladvies als een score op de eindtoets wordt in 2015/2016 en 2016/2017 van uiteindelijk 7-8% van de schooladviezen bijgesteld. Dit is, afhankelijk van het jaar, een advies van zo n vijfde tot een kwart van de leerlingen met een advies dat voor heroverweging in aanmerking komt. Figuur 9: Aantal leerlingen waarvan het advies voor heroverweging in aanmerking komt, het advies op basis van de score op de eindtoets tenminste één niveau hoger ligt dan het niveau van het schooladvies, waarvan het advies naar boven bijgesteld is, allen als aandeel van het totaal aantal leerlingen met een schooladvies en toetsscore in Almere (links) en Nederland (rechts), jaren 2015/2016 en 2016/ / /2016 Almere In aanmerking heroverweging Toets tenminste 1 niveau hoger Bijgesteld advies In aanmerking heroverweging Toets tenminste 1 niveau hoger Bijgesteld advies 6% 16 % 16 % 26% 35% 46% 2016/ /2016 Nederland In aanmerking heroverweging Toets tenminste 1 niveau hoger Bijgesteld advies In aanmerking heroverweging Toets tenminste 1 niveau hoger Bijgesteld advies 15 % 7% 14 % 8% 34% 33% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Bron: DUO. In Almere zijn er duidelijke verschillen tussen 2015/2016 en 2016/2017. Voor het jaar 2015/2016 geldt dat van 35% van de leerlingen op Almeerse scholen het schooladvies voor heroverweging in aanmerking komt. Dit percentage is in grote lijnen vergelijkbaar met het landelijk beeld. Voor 2016/2017 geldt dat van 46% van de Almeerse leerlingen met zowel een advies als eindtoets door een relatief goede score op de eindtoets voor een heroverweging van het advies in aanmerking komt. In Almere is in 2015/2016 van 6% van alle leerlingen met een schooladvies en eindtoets het advies uiteindelijk bijgesteld, in 2016/2017 geldt dat voor het advies van 16% van alle leerlingen. Uitgezet naar het aantal leerlingen dat door een relatief goede eindtoets voor heroverweging van het advies in aanmerking komt (en dus niet uitgezet tegen het totaal aantal leerlingen met advies en toets), is in 2015/2016 het schooladvies van 18% van deze leerlingen bijgesteld. Voor 2016/2017 geldt dit voor 35% van de adviezen binnen deze categorie leerlingen. Er kan ook gekeken worden naar het verschil in niveau tussen het eerder gegeven schooladvies en de score van de eindtoets. In 2015/2016 en 2016/2017 geldt Nederland breed dat zo n 14-15% van de leerlingen, op basis van hun score op de eindtoets tenminste één niveau hoger scoort dan het schooladvies dat ze eerder gekregen hadden. Voor Almere geldt dit in 2015/2016 voor een vergelijkbaar percentage van 16% van de leerlingen. In 2016/2017 is in Almere dit percentage hoger en scoort 26% van de leerlingen met een advies en een score op een eindtoets, op de eindtoets tenminste één niveau hoger dan op basis van het eerder gegeven advies verwacht kon worden. Voortgezet onderwijs: deelname derde leerjaar Leerlingen kunnen op het voortgezet onderwijs verschillende richtingen of opleidingen volgen, variërend van praktijkonderwijs, de verschillende richtingen van het vmbo tot havo en vwo. In Almere volgen ten opzichte van landelijk meer leerlingen een vmbo-opleiding en relatief minder leerlingen een havo- of vwo-opleiding. Figuur 10 geeft de ontwikkeling weer van het aandeel leerlingen landelijk en in Almere die een havo- of vwo-opleiding volgen in het derde leerjaar. Het percentage leerlingen in het derde leerjaar van de havo of vwo is gedaald van 40% in 2015/2016 naar 39% in 2016/2017, landelijk is het percentage gestegen van 44% naar 45%. 24 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

25 Tabel 11 geeft een vergelijking van de onderwijsdeelname in het derde leerjaar in 2016/2017 in Almere ten opzichte van landelijk. Zie bijlage A voor een cijfermatig overzicht van de onderwijsdeelname in het derde leerjaar voor de jaren 2011/2012 tot en met 2016/2017. Figuur 10: Deelname aan havo of vwo in het derde leerjaar, in Almere en landelijk. 48% 46% 44% 42% 40% 38% 36% 34% 32% 30% 2008/ / / / / / / / / 2017 Almere Nederland Bron: DUO Tabel 11: Onderwijsdeelname in het derde leerjaar, in Almere en landelijk * Voorlopige cijfers Bron: DUO Almere 2016/2017* Nederland 2016/2017* praktijkonderwijs 4% 3% vmbo totaal: 57% 52% leerwegondersteunend onderwijs 14% 12% basisberoepsgericht 5% 4% kaderberoepsgericht 14% 11% theoretisch (en gemengd) 25% 26% havo en vwo totaal: 39% 45% havo 13% 21% vwo 17% 21% havo/vwo 9% 2% Aantal leerlingen totaal Voortgezet onderwijs (vo): slaagpercentages Leerlingen leggen aan het eind van het voortgezet onderwijs (vmbo, havo of vwo) het eindexamen af. Het aandeel leerlingen dat in Almere voor het eindexamen voor de verschillende schooltypes slaagt, is in de afgelopen jaren toegenomen. In 2015/2016 is over alle niveaus 93% van de Almeerse vo-leerlingen geslaagd, dit is hetzelfde als het landelijk slaagpercentage. In 2015/2016 is het slaagpercentage op het vmbo in Almere iets hoger dan de landelijke percentages, in Almere is 96% van de vmbo ers geslaagd en landelijk 95%. De Almeerse havisten scoren net iets onder het landelijk gemiddelde, 87% in Almere en 89% landelijk. Het slaagpercentage op het vwo bedraagt 87% in Almere, dit percentage is lager dan landelijk (91%). Zie bijlage A voor een cijfermatig overzicht van slaagpercentages. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

26 Figuur 12: Slaagpercentages Almeers en landelijk voortgezet onderwijs 100% 95% 90% 85% 80% 75% 2011/ / / / /2016 havo Almere havo NL vwo Almere vwo NL vmbo Almere vmbo NL * Voorlopige cijfers Bron: DUO Internationaal onderwijs Eén school voor primair onderwijs en één school voor voortgezet onderwijs bieden in Almere internationaal onderwijs aan. Zie bijlage A voor een cijfermatig overzicht. Figuur 13: Ontwikkeling aantal leerlingen op school internationaal onderwijs oktober oktober oktober 2016 Primair onderwijs Voortgezet onderwijs Passend Onderwijs Passend onderwijs in Almere wordt vormgegeven door de coöperatie Passend Onderwijs, waarin de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs primair onderwijs en voortgezet onderwijs zijn opgegaan. Vanuit deze samenwerkingsverbanden worden leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte begeleid naar de juiste onderwijsvoorziening. Leerlingen krijgen hiervoor een toelaatbaarheidsverklaring of aanwijzing. Onderwijs in Almere kan onderverdeeld worden in een ondersteuningspiramide. De brede basis is bestemd voor alle leerlingen. Bovenop deze basis komt het aanbod voor leerlingen die respectievelijk lichtere of zwaardere extra ondersteuning nodig hebben. Zie tabel 14 voor een overzicht van aanbod van Passend Onderwijs aan verschillende groepen leerlingen in Almere. 26 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

27 Bijlage A, onderdeel Passend Onderwijs geeft een overzicht van de vormen van passend onderwijs die naast het regulier aanbod op scholen aangeboden wordt. Voor het aanbod aan speciaal basisonderwijs, speciaal onderwijs en speciaal voortgezet onderwijs wordt verwezen naar indeling naar scholen in de tabellen in bijlage A, onderdeel Gegevens basisonderwijs en voortgezet onderwijs. Tabel 14: Onderdelen van de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs (po & vo) 2016/ Ondersteuning Gericht op Aanbod Basis Alle leerlingen op school in Almere Alle scholen Specifieke groep leerlingen: meer- of hoogbegaafde leerlingen Extra aanbod van een dagdeel per week van andere lesstof binnen reguliere schooltijd (Almeerse Talentenlab) Primair onderwijs: Lichte extra ondersteuning Primair onderwijs: Zware extra ondersteuning Voortgezet onderwijs: Lichte extra ondersteuning Specifieke groep leerlingen: Leerlingen die de Nederlandse taal niet of onvoldoende machtig zijn Leerlingen die naast het regulier aanbod extra aandacht en begeleiding nodig hebben Meer- en hoogbegaafde leerlingen Leerlingen die ondersteuning nodig hebben bij bijvoorbeeld hun sociaal emotionele ontwikkeling, de leerstof, en/of werkhouding en leerlingen die gebaat zijn bij kleinere groepen in een meer beschermde omgeving Leerlingen die specialistische en/of intensieve begeleiding nodig hebben vanwege bijvoorbeeld een beperking, chronische ziekte of stoornis Leerlingen met een auditieve of communicatieve beperking (TOS- taalontwikkelingsstoornis) Leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben op een reguliere vmbo-school Onderwijs gericht op leerlingen die geen vmbo-diploma zullen halen Aanbod op vier reguliere po-scholen Taalcentrum Eén locatie Taalcentrum po Eén locatie Taalcentrum vo Intensieve extra ondersteuning op reguliere scholen Eén po- school met aanbod specifiek gericht op leerlingen met psychiatrische problematiek Eén po-school met aanbod specifiek gericht op zeer moeilijk lerende kinderen Extra onderwijs in aparte groepen op een reguliere basisschool Aanbod in aparte groepen op vier reguliere po scholen Speciaal basisonderwijs (sbo) Drie sbo-scholen in Almere Speciaal onderwijs Drie scholen voor speciaal onderwijs in Almere, twee van deze scholen bieden ook voortgezet onderwijs aan Scholen met een aanbod voor leerlingen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) Aanbod op drie po-scholen Leerwegondersteunend onderwijs (lwoo) Aanbod op acht vo-scholen Praktijkonderwijs (PrO) Aanbod op drie locaties Voortgezet onderwijs: zware extra ondersteuning Vmbo-onderwijs gericht op leerlingen die tijdelijk aangewezen zijn op ortho-pedagogische of didactische ondersteuning, bijvoorbeeld door hun complexe ondersteunings vraag in leren en/of gedrag, of omdat het niet mogelijk is om de stap naar een grote scholengemeenschap in één keer te maken Leerlingen die specialistische en/of intensieve begeleiding nodig hebben vanwege bijvoorbeeld een beperking, chronische ziekte of stoornis Orthopedagogisch didactisch centrum (OPDC) Voortgezet speciaal onderwijs (vso) Twee scholen voor voortgezet speciaal onderwijs in Almere, deze scholen bieden ook speciaal onderwijs voor basisonderwijs (so) aan 8 Bron gegevens: Passend Onderwijs Almere Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

28 Doorstroom van voortgezet onderwijs naar middelbaar en hoger onderwijs In het begin van het schooljaar 2015/2016 zijn 661 havo-leerlingen en 378 vwo-leerlingen met hun examenjaar gestart. Aan het einde van het schooljaar 2015/2016 hebben 563 scholieren hun havodiploma gehaald, het merendeel van hen (444 scholieren) startte in het daaropvolgende schooljaar bij een hbo, 11 gingen naar een mbo. Van degene die zijn gezakt voor dit eindexamen (82 scholieren) zijn 57 doorgestroomd naar een mbo. Achttien scholieren met een vwo-diploma op zak volgden in het schooljaar 2016/2017 een studie bij een hbo. De meeste van hen (253) gingen naar een universiteit. Een klein aantal scholieren dat hun eindexamen niet heeft gehaald is doorgestroomd naar het hbo en enkelen naar het mbo. Figuur 15 1 oktober 2015 Eind schooljaar 2015/ oktober Mbo 57 Havo-leerlingen leerjaar Havo 645 eindexamenkandidaten 563 < Hbo 18 < 5 Vwo-leerlingen leerjaar Vwo 372 eindexamenkandidaten Wo 47 Nb: exclusief leerlingen vavo en leerlingen internationale school * Waarnemingen lager dan 5 zijn in de tabel weergegeven als <5 Bron: DUO Het merendeel van de Almeerse jongeren volgt een opleiding die past bij hun vooropleiding. Dit is iets hoger dan het landelijke beeld. Van de geslaagde havisten in Nederland is 74% gestart bij een hbo, in Almere is dit 79%. Van de scholieren die geslaagd zijn voor het vwo-diploma is 75% naar een universiteit doorgestroomd, in Almere is dit 78%. Het aantal eindexamenkandidaten is niet gelijk aan het aantal leerlingen dat het schooljaar is gestart, dit komt bijvoorbeeld doordat sommige leerlingen zijn verhuisd of zijn gestopt met hun opleiding. Ook het aantal leerlingen dat examen heeft gedaan is niet gelijk aan het aantal dat doorstroomt naar een vervolgopleiding; sommige jongeren nemen een tussenjaar of zijn gaan werken. 28 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

29 Middelbaar beroepsonderwijs en hoger onderwijs Almere heeft op 1 oktober 2016 drie instellingen voor middelbaar beroepsonderwijs; het ROC Flevoland, ROC-TOP en het Aeres mbo (tot 1 augustus 2017: AOC Groenhorst). En twee instellingen voor hoger beroepsonderwijs; Windesheim Flevoland en de Aeres Hogeschool (hbo). Middelbaar beroepsonderwijs wordt onderverdeeld naar niveau: assistentenopleiding (niveau 1), basisberoepsopleiding (niveau 2), vakopleiding (niveau 3) en specialistenopleiding (niveau 4). Het middelbaar beroepsonderwijs en het hoger beroepsonderwijs worden inhoudelijk ingedeeld naar domeinen. Zie de tabellen 16 en 17 voor het overzicht van het aantal studenten middelbaar en hoger onderwijs op locatie Almere, onderverdeeld naar niveau en domein. De instellingen voor hoger onderwijs bieden naast bacheloropleidingen ook associate degrees (AD) aan. Een associate degree is een tweejarige opleiding die vooral bedoeld is als tussenstap tussen het mbo en een vierjarige hbo-bacheloropleiding. Tabel 16: Studenten middelbaar beroepsonderwijs op locatie Almere onderverdeeld naar niveau en domein op peildatum 1 oktober 2016 Middelbaar beroepsonderwijs Niveau Domein aantal aandeel aantal aandeel niveau % AKA/entree-opleiding 85 2% niveau % Economie en administratie % niveau % Handel en ondernemerschap 128 3% niveau % Horeca en bakkerij 138 3% Informatie en communicatietechnologie 422 9% Media en vormgeving 132 3% Techniek en procesindustrie 382 8% Toerisme en recreatie 84 2% Transport, scheepvaart en logistiek 65 1% Veiligheid en sport % Voedsel, natuur en leefomgeving (EL&I) 176 4% Zorg en welzijn % Voedsel en groen 410 9% Totaal % Totaal % Bron: ROC Flevoland, ROC-TOP, Aeres mbo. Tabel 17: Studenten hoger beroepsonderwijs op locatie Almere onderverdeeld domein op peildatum 1 oktober Studenten Associate degree Bachelorstudenten Totaal Domein aantal aandeel aantal aandeel aantal aandeel Business 77 49% % % Education 0 0% 233 8% 233 7% Health 0 0% % % ICT 0 0% 259 9% 259 8% Law 0 0% 77 3% 77 2% Management 60 38% % % Social Work 0 0% % % Technology 18 11% % % Voedsel en Groen 3 2% % % Bron: Aeres Hogeschool, Windesheim Flevoland. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

30 30 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

31 2. Leeftijdsgroep 0 tot 6 jaar Almere Op 1 oktober 2016 bestaat de Almeerse bevolking voor 7,4% uit kinderen van 0 tot 6 jaar, in aantal: Van deze kinderen hebben er op die datum kinderen een leeftijd van 2,5 tot 4 jaar en kinderen een leeftijd van 4 of 5 jaar 9. Figuur 18: Leeftijdsverdeling Almeerse bevolking, 1 oktober jaar 4 jaar 8 jaar 12 jaar 16 jaar 20 jaar 24 jaar 28 jaar 32 jaar jaar 40 jaar 44 jaar 48 jaar 52 jaar 56 jaar 60 jaar 64 jaar 68 jaar 72 jaar 76 jaar 80 jaar 84 jaar 88 jaar 92 jaar 96 jaar 100 jaar jaar 1 jaar 2 jaar 3 jaar 4 jaar 5 jaar Bron: BRP Kerndoelstellingen Voor de leeftijdsgroep 0 tot 6 jaar is een aantal kerndoelstellingen opgesteld, dit wordt hierna uitgewerkt. Kerndoel 1: Samenwerking tussen het onderwijs, voorschoolse voorzieningen en de Almeerse zorgstructuur (doelstelling samenwerking) De samenwerking tussen onderwijs, voorschoolse voorzieningen en jeugdgezondheidszorg kan ouders ondersteunen bij de opvoeding. 9 Relevante leeftijdsgroepen voor voor- en vroegschoolse educatie (vve). Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

32 Gemeente, schoolbesturen en kinderopvangorganisaties leggen binnen de leeftijdsgroep 0 tot 6 jaar de focus op vroegsignalering en preventie. Als een kind zich niet optimaal ontwikkelt is het belangrijk om dit vroeg te signaleren, zodat professionals en ouders zo snel mogelijk kunnen handelen. Uitgangspunt is dat de hulp en ondersteuning laagdrempelig zijn en zijn toegesneden op het kind en de omgeving. In Almere is de samenwerking tussen partners in de wijk het vertrekpunt. Zo is de nieuwe Jeugdgezondheidszorg Almere sinds april 2017 een feit. Zorggroep Almere en GGD Flevoland werken samen met gemeente Almere vanuit één gedeelde visie ten behoeve van het Almeerse kind. In elk van de tien wijken Passend Onderwijs vindt een periodiek overleg Het jonge kind plaats, waarin preventie en vroegsignalering een van de speerpunten is. Agendapunten zijn, onder andere, de inzet van interventies, het non-bereik in de voorschoolse leeftijd en een goede overgang naar de basisschool. Door Sterk voor school, de inzet van hbo-coaches en bijeenkomsten met de leidinggevenden van kinderopvangorganisaties zetten gemeente, schoolbesturen en kinderopvang in op het vergroten van de kennis en handelingsvaardigheden van pedagogisch medewerkers en leerkrachten van de onderbouw ten aanzien van ontwikkelingsproblematiek. HET JEUGDHULPPROGRAMMA STERK VOOR SCHOOL Kinderopvangorganisaties die vragen of zorgen hebben over de ontwikkeling van een kind, kunnen terecht bij een jeugdhulpprofessional van Sterk voor school. Jeugdhulpprofessionals met een jeugdzorgachtergrond worden ingezet binnen de wijk met als aandachtspunt de doorgaande lijn richting het onderwijs en het voorkomen van zware zorg, zoals dagbehandeling. Het programma is gerelateerd aan het programma Sterk in de klas, gericht op ondersteuning tijdens de basisschoolleeftijd. WIJKBIJEENKOMSTEN HET JONGE KIND In elk van de tien wijken vindt een periodiek overleg Het Jonge Kind plaats. Kinderopvangorganisaties en basisscholen werken hier samen aan de volgende thema s: Doorgaande leer- en ontwikkellijn Ouderbetrokkenheid Opbrengsten en kwaliteit van voor- en vroegschoolse educatie Preventie en vroegsignalering van ontwikkelingsproblematiek Naast kinderopvangorganisaties en scholen, neemt in de meeste wijken een medewerker van de Jeugdgezondheidszorg deel aan de overleggen. In schooljaar 2016/2017 is door de gemeente, schoolbesturen en kinderopvangpartners het OOGO 10 afsprakenkader ondertekend. Hier zijn specifieke afspraken opgenomen om de zorgstructuur voor de leeftijdsgroep 0 tot 6 jaar te verstevigen. Het accent ligt op het verder vergroten van de signaleringsvaardigheden van pedagogisch medewerkers, de positionering van de Jeugdgezondheidszorg in de zorgstructuur en het tijdig bespreekbaar maken van de schoolkeuze. Kerndoel 2: Overdracht tussen voor- en vroegschool (doelstelling doorgaande lijn) Een goede informatieoverdracht tussen voor- en vroegschool ondersteunt de doorgaande lijn in de ontwikkeling van jonge kinderen. In Almere hebben de voorschoolse voorzieningen, het basisonderwijs en de gemeente Almere in het protocol Overgang voorschool-vroegschool afspraken gemaakt zodat de overgang van de peuter naar het basisonderwijs op dezelfde wijze plaats vindt. Het gebruik van het overdrachtsinstrument Peuterestafette in Digidoor vormt de basis van deze afspraken. De Peuterestafette is voor alle voorschoolse voorzieningen in de stad beschikbaar. Voor vve-locaties is het werken met de Peuterestafette verplicht. Bij kinderen waar zorgen over zijn of die een vve-indicatie hebben, is er de afspraak om aanvullend op de digitale overdracht een mondelinge overdracht te doen. De pedagogisch medewerker heeft voor deze 10 Op Overeenstemming Gericht Overleg 32 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

33 warme overdracht een gesprek met de leerkracht en/of de intern begeleider van de basisschool. In schooljaar 2016/2017 is het gebruik van Digidoor verder gestimuleerd en gefaciliteerd, waardoor het aantal inlogaccounts en aangesloten organisaties is toegenomen. PEUTERESTAFETTE IN DIGIDOOR De Peuterestafette is een overdrachtsinstrument waarmee pedagogisch medewerkers op een systematische manier hun beeld van de ontwikkeling van een peuter beschrijven, bespreken en overdragen aan de toekomstige basisschool. De pedagogisch medewerker vult de Peuterestafette op twee momenten: als het kind 2 jaar en 9 maanden oud is en vlak voor de overgang naar de basisschool, als de peuter 3 jaar en 9 maanden oud is. Het overdrachtssysteem wat hierbij gebruikt wordt, is, net als bij de overgang po-vo en vo-mbo: Digidoor. Eind schooljaar 2016/2017 hebben 37 organisaties die voorschoolse opvang aanbieden in Almere een of meerdere inlogaccounts in Digidoor (peildatum meting ). peuters Het totaal aantal peuters met een dossier in Digidoor bedraagt (situatie eind schooljaar 2016/2017). Scholen hebben over de periode van december 2015 tot juli 2017 in totaal 223 dossiers uit Digidoor opgehaald. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

34 Kerndoel 3: Samenwerking basisscholen en voorschoolse voorzieningen in Almere op basis van kennis, leerlingstromen, een gedeelde didactische visie (doelstelling doorgaande lijn) Voorschoolse voorzieningen en basisscholen kunnen op verschillende manieren met elkaar samenwerken. Een manier om de samenwerking tussen voorschoolse voorzieningen en basisscholen vorm te geven, is het gebruik van het borgingsinstrument Doorgaande lijn. Dit document is een hulpmiddel bij het vastleggen van samenwerkingsafspraken en geeft een overzicht van samenwerkingsafspraken tussen voorschoolse voorzieningen (peuterspeelzalen of kinderdagverblijven) en basisscholen. In het schooljaar 2016/2017 hebben in totaal 36 combinaties van voor- en vroegschoolse voorzieningen afspraken vastgelegd in de Doorgaande lijn of soortgelijke afspraken gemaakt 11. Zie bijlage B voor een overzicht van deze combinaties. BORGINGSDOCUMENT DOORGAANDE LIJN Het borgingsdocument Doorgaande lijn is een hulpmiddel bij het vastleggen van samenwerkingsafspraken tussen voorschoolse voorzieningen en basisscholen. Het borgingsdocument bestaat uit drie onderdelen: inhoudelijke doorgaande lijn de overgang van voorschool naar basisschool kwaliteitszorg rondom de doorgaande lijn Per onderdeel wordt een aantal kwaliteitseisen benoemd dat voortvloeit uit het toetsingskader vve van de Onderwijsinspectie. Deze eisen maken deel uit van het Almeerse kwaliteitskader vve. Zesendertig combinaties van voor- en vroegschoolse voorzieningen hebben voor 2016/2017 afspraken vastgelegd in een document Doorgaande lijn. Kerndoel 4: Er komen minder kinderen met een taalachterstand op vierjarige leeftijd in het basisonderwijs (doelstelling kwaliteit) Dit onderzoek wordt tweejaarlijks uitgevoerd. Hieronder de gegevens van 2015/2016. Taalachterstanden werken belemmerend bij het leren van kinderen. Hoe sneller taalachterstanden ingelopen worden, des te beter. Voor- en vroegschoolse educatie is gericht op het inlopen van taal- en andere (ontwikkelings-)achterstanden bij kinderen. De toets Taal voor Kleuters geeft inzicht in het taalniveau van kleuters. Toetsscores kunnen onderverdeeld worden naar niveau waarbij scores op niveau I en II (ver) bovengemiddeld en scores op niveau IV en V (ver) ondergemiddeld zijn. Landelijk scoort 20% van de leerlingen op elk van de vijf verschillende niveaus I tot en met V. Op het moment dat minder dan 20% van de Almeerse leerlingen (per niveau) op VI en niveau V scoort, heeft Almere relatief weinig leerlingen met een lage score ten opzichte van landelijk. Figuur 19 geeft een overzicht van de ontwikkeling van toetsscores van leerlingen naar niveau voor de medio-afname groep 1 van de toets Taal voor Kleuters. In 2015/2016 heeft 14% een score op niveau V, en 15% een score op niveau IV voor de M1-afname van de toets Taal voor Kleuters. Op basis van deze gegevens hebben ten opzichte van landelijk, relatief weinig leerlingen in groep 1 een lage score. Ook in de 2013/2014 was dat het geval. 11 Dit zijn de afspraken voor zover deze begin 2017 bekend zijn bij de afdeling Onderwijs, Sport en Cultuur van de gemeente Almere. Voor het overzicht zijn de gegevens over samenwerkingsverbanden uit het Document IJsselgroep, ten behoeve van de Gemeente Almere (IJsselgroep, 5 juli 2016) aangevuld met gegevens uit de subsidieverantwoording en interne informatie van de afdeling Onderwijs, Sport en Cultuur van de gemeente Almere. 34 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

35 Figuur 19: Ontwikkeling niveauscores leerlingen op de medio afname in het eerste jaar van de toets Taal voor Kleuters, jaren 2013/2014 en 2015/ % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 20% 34% 30% 20% 24% 24% 20% 15% 17% 20% 15% 15% 13% 14% 20% 2013/ /2016 Landelijke verdeling Almere Nederland Niveau V Niveau IV Niveau III Niveau II Niveau I Bron: Monitor Taal, Lezen, Rekenen 2013/2014 en 2015/2016, gemeente Almere. Doelstelling: Er komen minder kinderen met een taalachterstand op vierjarige leeftijd in het basisonderwijs Wel of niet eigen doelstelling behaald Betere of slechtere score dan landelijk V V Betere of slechtere score dan bij voorafgaande meting 12 Over het jaar 2014/2015 is er geen monitor Taal, Lezen en Rekenen opgesteld. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

36 36 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

37 3. Leeftijdsgroep 4 tot 19 jaar Almere Aantal kinderen/ jongeren Op 1 oktober 2016 telt Almere in totaal kinderen en jongeren van 4 tot 19 jaar binnen haar gemeentegrenzen. Dit is 20,2% van de Almeerse bevolking. Figuur 20: Leeftijdsverdeling Almeerse bevolking, 1 oktober jaar 4 jaar 8 jaar 12 jaar 16 jaar 20 jaar 24 jaar 28 jaar 32 jaar jaar 40 jaar 44 jaar 48 jaar 52 jaar 56 jaar 60 jaar 64 jaar 68 jaar 72 jaar 76 jaar 80 jaar 84 jaar 88 jaar 92 jaar 96 jaar 100 jaar jaar 5 jaar 6 jaar 7 jaar 8 jaar 9 jaar 10 jaar 11 jaar 12 jaar 13 jaar 14 jaar 15 jaar 16 jaar 17 jaar 18 jaar Bron: BRP Kerndoelstellingen Voor de leeftijdsgroep 4 tot 19 jaar is een aantal kerndoelstellingen opgesteld, deze worden hierna uitgewerkt. Kerndoel 1: Samenwerking tussen het onderwijs en de Almeerse jeugdondersteuningsstructuur (doelstelling samenwerking) De samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp kan ouders ondersteunen bij de opvoeding. De onderwijsondersteuningsstructuur in Almere kan schematisch worden weergegeven door een piramide. De brede basis is bestemd voor alle leerlingen. Bovenop deze basis komt het aanbod voor leerlingen die meer ondersteuning nodig hebben. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

38 Elke school heeft een ondersteuningsstructuur waarbinnen het onderwijs en onder andere de jeugdgezondheidszorg vertegenwoordigd zijn. Een belangrijk onderdeel van de ondersteuningsstructuur is een ondersteuningsteam (regulier po), een zorgadviesteam (ZAT, voor het regulier vo, het Orthopedagogisch Centrum en de PrO-scholen) of een commissie van begeleiding (binnen het (voortgezet) speciaal onderwijs). Voor het regulier po is de basis van het ondersteuningsteam de inzet van professionals uit de Jeugdgezondheidszorg, een schoolmaatschappelijk werker, intern begeleider binnen de school en een orthopedagoog of psycholoog van Passend Onderwijs. Andere partijen zoals een vertegenwoordiger van de Jeugd geestelijke gezondheidszorg (Jggz), en de politie of veiligheid kunnen daarnaast bij de teams of commissie aansluiten als omstandigheden daarom vragen. Wat hoger op de piramide kunnen kinderen en jongeren onder meer ondersteund worden door middel van specifieke programma s als Oké op School en Sterk in de Klas. Het programma Oké op School is een preventieprogramma voor leerlingen, dat gebiedsgericht wordt aangeboden. Het programma is gericht op voorlichting, groepstraining en kortdurende begeleiding van ouders. Sterk in de Klas is een programma dat wordt aangeboden op scholen met een meer dan gemiddelde problematiek. Het programma wordt uitgevoerd door een jeugdhulpverlener binnen de school en richt zich op de relatie tussen kind, gezin en leerkracht. Oké op School en Sterk in de Klas zijn voorbeelden van ondersteuningsvormen die relatief vaak worden toegepast, andere vormen van ondersteuning zijn ook mogelijk. Figuur 21 Onderwijsjeugdhulparrangementen Sterk in de Klas Oké op School Samenwerking tussen onderwijs en jeugd gezondheidszorg in ondersteuningsteams, zorgaadviesteams of commissies van begeleiding Uit de monitor Aansluiting Onderwijs Jeugdhulp 13 van het Nederlands Jeugdinstituut blijkt dat de professionals in 2016/2017 uit het onderwijs en jeugdwerk en de beleidsmedewerkers van de gemeenten over het algemeen redelijk tevreden zijn over zowel Sterk in de Klas als Oké op School. Ze geven wel aan dat ze de handelingsadviezen niet altijd even waardevol vinden. De samenwerking en communicatie verloopt meestal optimaal, maar de medewerkers uit de verschillende vakgebieden geven ook aan ze te weinig van elkaars werkomgeving afweten om in te kunnen schatten op welke wijze bepaalde ondersteuning effectiever kan worden ingezet binnen de scholen. Als blijkt dat deze ondersteuning ontoereikend is en leerlingen meer nodig hebben, zijn verschillende vormen van ondersteuning voorhanden, bijvoorbeeld op een aantal scholen voor speciaal (basis-) onderwijs de onderwijs-jeugdhulparrangementen. Dit betreft een specifieke vorm van samenwerking tussen jeugdhulp en onderwijs (so, vso, sbo en/of het OPDC). Binnen een onderwijs-jeugdhulparrangement bieden jeugdhulpverleners op school ambulante jeugdhulp, begeleiding, behandeling, kortdurend verblijf en Jggz aan. Op de scholen worden ook leerkrachten ingezet die (deels) geschoold zijn in jeugdhulp. Binnen de arrangementen worden alle preventieve activiteiten, trainingen en jeugdhulp samengebracht 14. Daarnaast wordt er door de scholen voor speciaal onderwijs die geen onderwijs-jeugdhulparrangement hebben, nauw samengewerkt met verschillende jeugdhulp aanbieders, dit echter op basis van een individuele maatwerkbeschikking voor jeugdhulp per kind. 13 Het Nederlands Jeugdinstituut ontwikkelde in opdracht van de ministeries van OCW en VWS de monitor Aansluiting Onderwijs Jeugdhulp. Deze monitor geeft gemeenten, samenwerkingsverbanden passend onderwijs, jeugdhulpinstellingen en scholen inzicht in de effectiviteit van de samenwerking. Zie voor meer informatie: 14 Bron: Toezegging Interessante combinaties van onderwijs en zorg, voortgang onderwijsjeugdhulparrangementen, raadsbrief gemeente Almere, 14 juni Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

39 Tabel 22 geeft een overzicht van het aantal instellingen dat deelneemt aan de verschillende samenwerkingsvormen tussen onderwijs, jeugdgezondheidzorg of jeugdhulp. Zie bijlage B voor een overzicht van de betrokken scholen. Tabel 22: Deelnemende instellingen samenwerking onderwijs en de jeugdondersteuningsstructuur Samenwerkingsvorm Doelgroep samenwerking samenwerking Ondersteuningsteams, Zorgadviesteams, commissies van begeleiding bestaande uit onderwijs professionals en professionals van de Jeugdgezondheidszorg soms aangevuld met professionals van andere organisaties Programma Oké op school: Voorlichtingslessen en groepstrainingen Sterk in de Klas Onderwijs-jeugdhulparrangementen Regulier po, regulier vo, (voortgezet) speciaal onderwijs, praktijkscholen, OPDC Scholen primair en voortgezet onderwijs, inclusief de stedelijke onderwijsvoorzieningen Scholen primair en voortgezet onderwijs met meer dan gemiddelde problematiek en vraag naar jeugdhulp Scholen (so, vso, sbo en/of het OPDC) die een onderwijsjeugdhulparrangement hebben afgesloten. Alle scholen po en vo hebben een soortgelijk team 76 po-scholen (exclusief Taalcentrum) en 13 vo-scholen. Een jeugdhulpverlener wordt ingezet op 11 po-scholen, 2 vo- scholen en Taalcentrum po & vo (jaar : 2017) Jeugdhulpverleners worden ingezet binnen 4 scholen. Bronnen: Zorg(advies-)teams: interne informatie Passend Onderwijs, Oké op school: halfjaarverslag 2017 (Oké op school), Subsidieformat Sterk in de Klas- continuering (gegevens Sterk in de Klas, 2016), interne informatie Passend Onderwijs (Onderwijs-jeugdhulparrangementen) Kerndoel 2: Minder voortijdig schoolverlaters in het voortgezet onderwijs (doelstelling samenwerking) Voortijdig schoolverlaters zijn jongeren die het onderwijs verlaten zonder een diploma op tenminste het niveau van havo/vwo of mbo-2. Deze jongeren beschikken niet over een startkwalificatie op de arbeidsmarkt. Om deze jongeren (meer) perspectief te kunnen bieden op de arbeidsmarkt is het belangrijk dat deze jongeren hun startkwalificatie behalen. Het aandeel voortijdig schoolverlaters in het voortgezet onderwijs kan op twee manieren in kaart worden gebracht, naar de werkwijze volgens het Almeerse bestand voortijdig schoolverlaters en naar de landelijke werkwijze volgens Bron (zie kader). Het onderwerp Voortijdig schoolverlaten vanuit het mbo komt aan bod bij kerndoelstelling 4. Figuur 23 geeft een overzicht van de ontwikkeling van het totaal aantal voortijdig schoolverlaters (jongeren zonder startkwalificatie, tot 23) vanuit het vo volgens beide definities. Het aandeel voortijdig schoolverlaters onder leerlingen met het vo als laatst gevolgde opleiding, berekend volgens de Almeerse definitie, bedraagt 1,1% op 1 oktober Dit aandeel is net zo hoog als het aandeel voortijdig schoolverlaters volgens deze definitie op 1 oktober Het aandeel nieuwe voortijdig schoolverlaters met vo als laatste opleiding bedraagt 0,8% op 1 oktober Op 1 oktober 2015 bedroeg dit aandeel nog 0,6% (definitie volgens Bron) 15. Landelijk bedraagt dit aandeel 0,5% zowel op 1 oktober 2015 als op 1 oktober Het forse verschil in het aandeel voortijdig schoolverlaters volgens beide definities kan verklaard worden doordat er bij de telling van de Almeerse voortijdig schoolverlaters, naast jongeren die in het voorafgaande jaar uitgevallen zijn, ook jongeren tot en met 22 jaar meegeteld worden die al tijdens een eerder schooljaar uitgevallen zijn. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

40 Figuur 23: Aandeel voortijdig schoolverlaters in 2015/2016 en 2016/2017 volgens twee definities. Ontwikkeling aandeel voortijdig schoolverlaters vo, volgens de Almeerse definitie Ontwikkeling aandeel nieuwe voortijdig schoolverlaters vo, volgens Bron 1,4% 1,4% 1,2% 1,0% 0,8% 0,6% 1,1% 1,1% 1,2% 1,0% 0,8% 0,6% 0,6% 0,8% 0,4% 0,4% 0,2% 0,2% 0,0% 1 oktober oktober ,0% 1 oktober oktober 2016* * Voorlopige cijfers Bron: Bestand voortijdig schoolverlaters, gemeente Almere, vsv-verkenner KADER: LEERPLICHT, RMC-WET EN VOORTIJDIG SCHOOLVERLATEN Jongeren zijn leerplichtig van de eerste dag van de maand dat ze 5 jaar zijn geworden tot het eind van het schooljaar waarin ze 16 worden. Als zij op dat moment nog geen startkwalificatie hebben behaald, blijven ze kwalificatieplichtig tot ze 18 zijn of tot zij de startkwalificatie hebben behaald. Jongeren tussen de 18 en 23 jaar zonder startkwalificatie worden op basis van de regionale meld- en coördinatiewet (RMC-wet) door de gemeente geregistreerd, gevolgd en gestimuleerd om dit alsnog te doen. Voortijdig schoolverlaters, jongeren jonger dan 23 jaar zonder startkwalificatie, worden voor Almere op twee manieren in kaart gebracht. Het Almeerse bestand voortijdig schoolverlaters geeft een overzicht van Almeerse jongeren (jongeren die in Almere geregistreerd staan) van 12 tot 23 jaar dat het onderwijs voortijdig verlaten heeft (ongeacht het moment dat dit heeft plaats gevonden), het aantal jongeren dat een startkwalificatie heeft behaald (ongeacht wanneer) en het aantal jongeren dat nog onderwijs volgt. De landelijke monitor volgens Bron heeft een andere opzet en brengt het aantal schoolverlaters op de peildatum van 1 oktober in beeld. Dit zijn jongeren die in een bepaald jaar op school zitten en op 1 oktober van het jaar daarop de opleiding verlaten hebben en nog geen startkwalificatie hebben. De landelijke monitor biedt anders dan de telling op basis van de Almeerse definitie de mogelijkheid om het aantal schoolverlaters in Almere te vergelijken met landelijk. Voor de Almeerse monitor worden naast jongeren met een startkwalificatie, schoolgaande jongeren en voortijdig schoolverlaters ook jongeren met een persoonlijke startkwalificatie onderscheiden. Dit zijn jongeren die tot hun zestiende jaar onderwijs hebben gevolgd en die minstens driekwartjaar aaneengesloten op het speciaal of praktijkonderwijs hebben gezeten. Voor hen is het moeilijk om een formele startkwalificatie te behalen. Ook jongeren in het bezit van een mbo-niveau 1 diploma worden toegerekend aan jongeren met persoonlijke startkwalificatie. Doel: Minder voortijdig schoolverlaters in het voortgezet onderwijs Wel of niet eigen doelstelling behaald Betere of slechtere score dan landelijk Betere of slechtere score dan bij voorafgaande meting ± (Almeerse definitie) (definitie volgens Bron) Niet van toepassing (Almeerse definitie) (definitie volgens Bron) ± (Almeerse definitie) (definitie volgens Bron) 40 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

41 Kerndoel 3: Een goed verloop van de overgang po-vo: minder op/afstroom in het vo (doelstelling doorgaande lijn) KADER: OP-, DOOR- EN AFSTROOM De op-, door- en afstroom van leerlingen wordt bepaald in het derde leerjaar. Er wordt gesproken van afstroom als een leerling op een lager schooltype zit (in het derde leerjaar) dan geadviseerd in groep 8. Opstroom houdt in dat een leerling naar een hoger niveau is gegaan. Doorstroom betekent dat het destijds gegeven advies gelijk is aan het niveau in het derde leerjaar. Voor het bepalen van de op-, door- en afstroom is voor dit rapport gekeken naar de adviezen van alle leerlingen in het derde schooljaar, ongeacht of deze leerlingen wel of niet eerder zijn blijven zitten en ongeacht of deze leerlingen van het regulier of het speciaal basisonderwijs afkomstig zijn. In het derde leerjaar volgen veel Almeerse havo-en vwo-leerlingen onderwijs in een gemengde havo/vwo-klas. Voor het bepalen van de af- en doorstroom van leerlingen met een vwo-advies wordt er daarom ook gekeken naar het niveau in het vierde leerjaar. Elk jaar maken Almeerse groep 8-leerlingen de overstap van het primair onderwijs naar het voortgezet onderwijs. Al deze leerlingen moeten een passend onderwijsadvies krijgen, dat aansluit bij hun (cognitieve) capaciteiten. De doelstelling gaat uit van het vergroten van de doorstroom en daarmee het verminderen van zowel op- als afstroom. Afstroom naar een lager niveau werkt vaak demotiverend, opstroom naar een hoger niveau levert vaak problemen op. In praktijk is opstroom uiteraard positiever dan afstroom. Figuur 24 geeft een schematische weergave van de op-, door- en afstroom per gegeven schooladvies, zie bijlage B voor het cijfermatig overzicht. In dit overzicht zijn alle leerlingen in het derde jaar van het voortgezet onderwijs, schooljaar 2017/2018, vergeleken met het schooladvies op de basisschool in het schooljaar 2014/2015 of eerder. In 2017/2018 volgt in het derde leerjaar 62% van de leerlingen het niveau dat hen eerder geadviseerd is, 16% van de leerlingen volgt een opleiding op een lager niveau en 22% van de leerlingen volgt een opleiding op een hoger niveau. De opstroom is in dit schooljaar het hoogst onder leerlingen die een vmbo-bbl advies gekregen hebben. In het derde leerjaar is 34% opgestroomd naar een hogere opleiding, ook de opstroom van leerlingen met een oorspronkelijk advies voor het PrO of vmbo-kbl (beiden: 33%) is hoog 16. De afstroom is het hoogst onder leerlingen die een havo-advies gekregen hebben, in het derde leerjaar volgt 22% een lagere opleiding dan de havo. De afstroom in het derde jaar is met percentages van respectievelijk 19% en 21% ook aanzienlijk voor leerlingen met oorspronkelijk een vmbo-tl of vwo-advies. Van de leerlingen die een vwo-advies gekregen hebben, zit 79% in het derde leerjaar in een havo/vwo- of vwo-klas. De doorstroom van leerlingen met een vwo-advies is daarom in het derde leerjaar hoog. Echter, als er gekeken wordt naar de door- en afstroom in het vierde leerjaar, blijkt dat alsnog 28% van de leerlingen met een vwo-advies in het vierde leerjaar een lagere opleiding volgt dan het vwo. 16 De hogere opstroom van leerlingen met oorspronkelijk een advies voor het PrO is waarschijnlijk te verklaren uit de verandering in berekeningswijze. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

42 Figuur 24: Schematisch weergave op-, door- en afstroom in het derde leerjaar voortgezet onderwijs en het vierde jaar vwo. PrO (67%) Vmbobbl Vmbokbl Vmbotlw Havo 33% 34% 33% 26% 19% (65%) 12% (56%) 19% (55%) 22% (59%) Vwo 21% (79%) 28% 1% Uitleg figuur: De groene en rode pijlen geven respectievelijk de opstroom en afstroom weer. Opstroom betekent dat leerlingen in het vo op een hoger schooltype zit dan geadviseerd op de basisschool, afstroom betekent dat een leerling op een lager schooltype zit. De cijers in de blauwe vlakken geven de doorstroom weer. Leerlingen met Praktijkonderwijs als advies kunnen niet afstromen, leerlingen met een vwo-advies kunnen niet opstromen. In de figuur wordt de op- en afstroom in het derde leerjaar aangevuld met de afstroom van leerlingen in het vierde jaar met een vwo-advies (pijl rechtsonder). Bron: Digidoor Met deze cijfers is in 2017/2018 de doorstroom afgenomen ten opzichte van de vorige Lokale Staat (doorstroom in 2015/2016: 71% en in 2017/2018: 62%) 17. De afstroom is afgenomen, van 18% in de vorige Lokale Staat naar 16% in deze Lokale Staat. De opstroom is toegenomen, van 11% naar 22%. In Almere worden er minder combinatie-adviezen gegeven dan landelijk, is het aandeel havo-leerlingen relatief hoog en zitten er ten opzichte van landelijk relatief veel leerlingen in het derde leerjaar in een gecombineerde havo/vwo-klas. Dit maakt dat een directe vergelijking van de op- en afstroom in Almere met de landelijke op- en afstroom niet mogelijk is. Doel: Een goed verloop van de overgang po-vo: minder op/afstroom in het vo Wel of niet eigen doelstelling behaald Betere of slechtere score dan landelijk (de doorstroom is afgenomen, de opstroom is toegenomen) Onbekend Kerndoel 4: Overgang vmbo-mbo verloopt goed: minder uitval in het mbo en de uitval is niet hoger dan landelijk (doelstelling doorgaande lijn) De overgang van het voortgezet onderwijs (vo) naar het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) wordt vaak omschreven als een risicomoment in de schoolloopbaan van jongeren. In de praktijk blijkt dat vooral jongeren die net hun vmbo-diploma behaald hebben de neiging hebben om af te haken in de zomervakantie 17 De doelstelling gaat uit van het vergroten van de doorstroom en daarmee het verminderen van zowel op- als afstroom. In praktijk is opstroom uiteraard positiever dan afstroom. 42 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

43 voor de overgang naar de nieuwe opleiding, waardoor ze niet bij het mbo aankomen. Omdat jongeren met alleen een vmbo-diploma geen startkwalificatie hebben (die krijg je als je minimaal een diploma op mbo-niveau 2 hebt gehaald), worden ze als voortijdig schoolverlater aangemerkt. Om een soepele overgang tussen het vmbo en het mbo mogelijk te maken, wordt er in Almere gewerkt met een decanenkring. Deze decanenkring gaat over het (lokale) beleid rond de overgang naar het mbo en bespreekt, als dat nodig is, ook individuele gevallen. Binnen de decanenkring zijn alle Almeerse vo-scholen met een vmbo-aanbod en de drie mbo s met een vestiging in Almere vertegenwoordigd. Zie bijlage B voor een overzicht van de betrokken instellingen. De uitval rond de overgang vmbo-mbo en de uitval van jongeren zonder startkwalificatie op het mbo, kan op twee manieren in beeld gebracht worden. Er kan gekeken worden naar de uitval rond de overgang vmbo-mbo (figuur 25) en naar de ontwikkeling van het aantal voortijdig schoolverlaters op het mbo (alleen jongeren tot 23 jaar, figuur 26). Figuur 25 geeft een overzicht van het percentage vmbo ers (met en zonder een lwoo-indicatie) dat zich in 2015/2016 en 2016/2017 na het volgen van de eindexamenklas vmbo niet ingeschreven had op een vervolgopleiding 18. De uitval bedraagt in 2016/2017 3%, net als in 2015/2016. Landelijk zijn er geen cijfers over deze uitval beschikbaar. Zie bijlage B voor meer gedetailleerde informatie over de uitval tijdens de overgang vmbo-mbo en de uitval van gestarte mbo ers tijdens het eerste leerjaar (jaar 2015/2016). Figuur 25: Percentage vmbo-leerlingen dat zich na het volgen van het vierde leerjaar vmbo of lwoo niet inschrijft op een opleiding, jaren 2015/2016 en 2016/ % 3% 2% 1% 0% 2015/ /2017 Bron: Key2 Figuur 26 geeft een overzicht van de ontwikkeling van het totaal aantal voortijdig schoolverlaters (tot 23 jaar) vanuit het mbo 19. Het aandeel voortijdig schoolverlaters met het mbo als laatst gevolgde opleiding, berekend volgens de Almeerse definitie bedraagt 7,2% op 1 oktober Dit aandeel is wat lager dan het aandeel van 7,5% voortijdig schoolverlaters volgens dezelfde definitie op 1 oktober Het aandeel nieuwe schoolverlaters met mbo als laatste opleiding bedraagt 6,1% op 1 oktober Op 1 oktober 2015 bedroeg dit aandeel nog 6,4% (beide jaren: definitie volgens Bron) 20. Landelijk bedraagt dit aandeel 5,0% op 1 oktober 2015 en 4,9% op 1 oktober Dit kunnen zowel leerlingen met, als leerlingen zonder vmbo-diploma zijn. 19 Voor meer informatie over voortijdig schoolverlaten, zie het kader Leerplicht, RMC-wet en voortijdig schoolverlaten op pagina Het verschil in het aandeel voortijdig schoolverlaters volgens beide definities kan verklaard worden doordat er bij de telling van de Almeerse voortijdig schoolverlaters, naast jongeren die in het voorafgaande jaar uitgevallen zijn, ook jongeren tot en met 22 jaar meegeteld worden die al tijdens een eerder schooljaar uitgevallen zijn. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

44 44 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

45 Figuur 26: Aandeel voortijdig schoolverlaters in 2015/2016 en 2016/2017 volgens twee definities. Ontwikkeling aandeel voortijdig schoolverlaters mbo, volgens de Almeerse definitie Ontwikkeling aandeel voortijdig schoolverlaters mbo, volgens bron 10,0% 9,0% 8,0% 7,0% 6,0% 5,0% 4,0% 3,0% 2,0% 1,0% 0,0% 7,5% 7,2% 1 oktober oktober ,0% 9,0% 8,0% 7,0% 6,0% 5,0% 4,0% 3,0% 2,0% 1,0% 0,0% 6,4% 6,1% 1 oktober oktober 2016* Bron: Bestand voortijdig schoolverlaters, gemeente Almere, vsv-verkenner *voorlopige cijfers Doel: Minder uitval in het mbo Wel of niet eigen doelstelling behaald Betere of slechtere score dan landelijk Betere of slechtere score dan bij voorafgaande meting V (vsv ers volgens de Almeerse definitie) V (nieuwe vsv ers volgens Bron) Niet van toepassing (vsv ers volgens de Almeerse definitie) (nieuwe vsv ers volgens Bron) V (vsv ers volgens de Almeerse definitie) V (nieuwe vsv ers volgens Bron) Kerndoel 5: Geen zwakke scholen meer en meer scholen met het predicaat goed vanuit de inspectienorm (doelstelling kwaliteit) Goed onderwijs is belangrijk om kinderen tot bloei te kunnen laten komen. De Inspectie van het Onderwijs beoordeelt de kwaliteit van het onderwijs (zie het kader). Tabel 27 geeft een overzicht van het aandeel (zeer) zwakke scholen of afdelingen op po, sbo, (v)so, en vo-scholen, op 1 september 2015, 1 september 2016 en 1 april Op 1 september 2016 zijn vijf Almeerse basisscholen als zwak beoordeeld door de Inspectie 21. Het percentage (zeer) zwakke basisscholen bedraagt hiermee 6,9%. Dit aandeel is hoger dan landelijk (1,9%) en hoger dan het aandeel (zeer) zwakke scholen op 1 september 2015 (4,2%). Alle inspectielocaties van het speciaal basisonderwijs hebben, op de peildatum, een basisarrangement. Dit was vorig jaar ook het geval. Op 1 september 2016 hebben ook alle zes inspectielocaties (voortgezet) speciaal onderwijs een basisarrangement. Dit is een verbetering ten opzichte van 1 september 2015, toen was één van de zes inspectielocaties zwak en één locatie zeer zwak. Bij de scholen voor het voortgezet onderwijs is een achteruitgang te zien. Op 1 september 2016 telt Almere vijf zwakke vo-afdelingen (12,5%). Op deze datum is het landelijk aandeel 4,1%. Ook ten opzichte van het jaar ervoor is het een achteruitgang, toen was er sprake van één zwakke en één zeer zwakke vo-afdeling, (5%). 21 Geteld worden inspectielocaties op de peildata van 1 september en 1 april, met de peildatum van 1 september als meest centrale peildatum in het jaar. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

46 KADER: TOEZICHT INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS De Inspectie van het Onderwijs houdt toezicht op de kwaliteit van het onderwijs. Scholen met een onvoldoende beoordeling worden onder aangepast toezicht geplaatst en moeten de kwaliteit van het onderwijs verbeteren. Wanneer geen tekortkomingen worden gevonden, krijgt een school basistoezicht. Op dat moment is geen nader onderzoek of intensivering van het toezicht nodig. Scholen met onvoldoende kwaliteit krijgen het predicaat zwak of zeer zwak. Een basisschool is in de regel zwak als uit onderzoek blijkt dat de leerprestaties van leerlingen onvoldoende zijn. Meestal wil dat zeggen dat de eindresultaten over een periode van drie jaar onder de maat zijn. Een basisschool is zeer zwak als de eindopbrengsten in een periode van drie jaar onvoldoende zijn en het onderwijsleerproces of de zorg of begeleiding van kinderen op belangrijke punten tekortkomingen vertoont. In het speciaal basisonderwijs zijn niet de leerprestaties leidend, maar de ontwikkelingsperspectieven. Een school is zwak als een school daar onvoldoende op scoort. Een school voor speciaal basisonderwijs is zeer zwak, als de school onvoldoende ontwikkelingsperspectieven biedt en het onderwijsleerproces of de leerlingenzorg tekort schiet. Vanaf augustus 2017 heeft de Inspectie het toezicht op besturen, scholen en opleidingen vernieuwd. Binnen het nieuwe toetsingskader kunnen scholen een predicaat goed, voldoende (basistoezicht), onvoldoende of zeer zwak krijgen. Het eind van het schooljaar (peildatum 1 april 2017) geeft een wisselend beeld over de ontwikkeling van het aandeel (zeer) zwakke inspectielocaties. In april 2017 zijn er zeven zwakke po-scholen in Almere. Eén po-school die in september 2016 zwak was, heeft in april 2017 een basisarrangement gekregen. Drie po-scholen die in het begin van het schooljaar nog een basisarrangement hadden, zijn door de inspectie in april 2017 als zwak betiteld. Vier po-scholen hebben zich in het schooljaar niet kunnen verbeteren en bleven zwak. Het aandeel (zeer) zwakke scholen is daarmee gestegen tot 9,9%. Het aantal zwakke scholen speciaal basisonderwijs blijft op nul staan, net als bij het (voortgezet) speciaal onderwijs. Het schooljaar 2016/2017 startte met vijf zwakke afdelingen op de Almeerse vo-scholen, in april 2017 hebben vier afdelingen het predicaat basis gekregen. Een afdeling bleef zwak en een afdeling werd in de loop van het schooljaar zwak. Op 1 april 2017 heeft Almere twee zwakke afdelingen op vo-scholen, dit is 5%, iets hoger dan het landelijk aandeel van 4,1% op 1 september Tabel 27: Aandeel (zeer) zwakke inspectielocaties 21 in Almere op de peildata 1 september 2015, 1 september 2016, 1 april Bron: Inspectie van het Onderwijs Almere Nederland 1 september september april september 2016 Regulier basisonderwijs Drie zwakke scholen Aandeel (zeer) zwakke scholen: 4,2% Vijf zwakke scholen Aandeel (zeer) zwakke scholen: 6,9% Zeven zwakke scholen Aandeel (zeer) zwakke scholen: 9,9% 1,9% Speciaal basisonderwijs Er zijn geen zwakke sbo-scholen. Drie sbo-scholen hebben een basisarrangement Er zijn geen zwakke sbo-scholen. Drie sbo-scholen hebben een basisarrangement Er zijn geen zwakke sbo-scholen. Drie sbo-scholen hebben een basisarrangement 0,7% (voortgezet) speciaal onderwijs Van de zes inspectielocaties (voortgezet) speciaal onderwijs is één locatie zwak en één locatie zeer zwak Er zijn geen zwakke inspectielocatie (voortgezet) speciaal onderwijs. Zes inspectielocaties (voortgezet) speciaal onderwijs hebben een basisarrangement. Er zijn geen zwakke inspectielocatie (voortgezet) speciaal onderwijs. Zes inspectielocaties (voortgezet) speciaal onderwijs hebben een basisarrangement. 3,8% Voortgezet onderwijs Eén zwakke en één zeer zwakke afdeling op vo-scholen Aandeel (zeer) zwakke afdelingen: 5,0% Vijf zwakke afdelingen op vo-scholen Aandeel (zeer) zwakke afdelingen: 12,5% Twee zwakke afdelingen op vo-scholen Aandeel (zeer) zwakke afdelingen: 5,0% 4,1% 21 Geteld worden de inspectielocaties die door het Inspectie van het Onderwijs zijn onderzocht. 46 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

47 Figuur 28 geeft een overzicht van de ontwikkeling van het aandeel (zeer) zwakke scholen in het Almeerse basisonderwijs vanaf januari Het aandeel (zeer) zwakke basisscholen in Almere is de afgelopen jaren op twee manieren in kaart gebracht. Voorheen werden de (zeer) zwakke scholen op basis van brin- en vestigingsnummers van DUO geteld. Met ingang van de Lokale Staat 2015/2016 is het aantal (zeer) zwakke inspectielocaties volgens de telling van de Inspectie van het Onderwijs in kaart gebracht 23. Figuur 28 geeft met twee lijnen een overzicht van de ontwikkeling van het aandeel (zeer) zwakke scholen in Almere volgens beide meetmethoden. Figuur 28: Ontwikkeling aandeel zwakke en zeer zwakke scholen regulier basisonderwijs 40,0% 35,0% 35,2% 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% 9,9% 6,9% 4,2% 6,9% 2,7% 4,2% 2,7% januari -10 april -10 juli -10 oktober -10 januari -11 april -11 juli -11 oktober -11 januari -12 april -12 juli -12 oktober -12 januari -13 april -13 juli -13 oktober -13 januari -14 april -14 juli -14 oktober -14 januari -15 april -15 juli -15 oktober -15 januari -16 april -16 juli -16 oktober -16 januari -17 april -17 Eerder gebruikte meetmethode Huidige meetmethode Bron: Inspectie van het Onderwijs Doel: Geen zwakke scholen meer en meer scholen met het predicaat goed vanuit de inspectienorm Wel of niet eigen doelstelling behaald bo: (peildatum 1 september 2016) sbo: V (v)so: V vo: Betere of slechtere score dan landelijk bo: (peildatum 1 september 2016) 24 vo: Betere of slechtere score dan bij voorafgaande meting bo: (1 september 2016 t.o.v. 1 september 2015) sbo: ± (v)so: V vo: 23 Ook de gebruikte peildata verschillen voor beide telwijzen. 24 Voor de vergelijking met landelijk wordt alleen gekeken naar het aandeel zwakke scholen primair en voortgezet onderwijs. Dit vanwege de lage aantallen sbo en (v)so scholen. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

48 Kerndoel 6: In 2018 scoort 60% van de leerlingen in de groepen 3, 4 en 5 op of boven het landelijk gemiddelde op de toetsen Woordenschat en Begrijpend lezen (doelstelling kwaliteit) Het onderzoek naar taal, lezen en rekenen wordt in Almere tweejaarlijks uitgevoerd. Hieronder de gegevens van de monitor Taal, Lezen en Rekenen 2015/2016. Het hebben van taalvaardigheid is belangrijk voor kinderen. Elementen van de taalvaardigheid waar Almeerse kinderen gezien de uitkomsten van verschillende versies van de Monitor Taal, Lezen en Rekenen niet zo goed op scoren, zijn woordenschat en begrijpend lezen. Deze elementen van taalvaardigheid zijn echter wel belangrijk voor kinderen, dit omdat ze de studievaardigheden van kinderen (mede) bepalen. De LOVS-toetsen Woordenschat, Begrijpend Lezen en Begrijpend Lezen 3.0 geven inzicht in vaardigheden van Almeerse leerlingen op het gebied van woordenschat en begrijpend lezen. In de figuren hieronder is voor de jaren 2013/2014 en 2015/2016 voor zover mogelijk 25 per toets aangegeven welk percentage leerlingen in de verschillende groepen een score op de toetsen heeft op of boven de 50%-norm (landelijk gemiddelde) 26. Uit de figuren blijkt dat de doelstelling dat 60% van de leerlingen op of boven de 50%-norm scoort op de verschillende toetsen zowel in 2013/2014 als in 2015/2016 bij geen enkele toetsafname behaald wordt. Bij één toetsafname, de medio-afname in groep 5 bij de toets Begrijpend Lezen, scoort wel meer dan de helft van de leerlingen op of boven deze norm, oftewel het landelijk gemiddelde. Figuur 29: Aandeel leerlingen met een score op of boven het landelijk gemiddelde op de toets Woordenschat, 2013/2014 (links) en 2015/2016 (rechts) Aandeel leerlingen bij de medio-afnames van de toets Woordenschat in groep 3, 4 en 5 (M3, M4 en M5) met een score boven de landelijke norm, toetsgegevens 2013/2014 Aandeel leerlingen bij de medio-afnames van de toets Woordenschat in groep 3, 4 en 5 (M3, M4 en M5) met een score boven de landelijke norm, toetsgegevens 2015/2016 NB: Voor de weergave is de normering gebruikt zoals deze geldt voor 2015/ % 90% 80% 70% 60% 50% 43% 40% 36% 31% 30% 20% 10% 0% M3 M4 M5 Aandeel leerlingen met score op of boven landelijk gemiddelde 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 32% 38% 46% M3 M4 M5 Aandeel leerlingen met score op of boven landelijk gemiddelde Bron: Monitor Taal, Lezen, Rekenen 2013/2014 en 2015/2016, gemeente Almere 25 Het verschilt per toets wat mogelijk is. Begrijpend Lezen 3.0 is een nieuwe toets, voor deze toets zijn er voor het jaar 2013/2014 geen gegevens weergegeven. De normering van de toets Woordenschat is door Cito tussen 2013/2014 en 2015/2016 aangepast, voor deze toets is daarom voor beide jaren de (nieuwe) normering voor 2015/2016 gebruikt. Voor de toetsen Begrijpend Lezen en Begrijpend Lezen 3.0 zijn er alleen gegevens voor de groep 4 en 5 beschikbaar. 26 De score die voor de desbetreffende toets voor de desbetreffende groep hoort bij een score van 50% op de toets. 48 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

49 Figuur 30: Aandeel leerlingen met een score op of boven het landelijk gemiddelde op de toets Begrijpend Lezen, 2013/2014 (links) en 2015/2016 (rechts) Aandeel leerlingen bij de medio-afnames van de toets Begrijpend Lezen in groep 4 en 5 (M4 en M5) met een score boven de landelijke norm, toetsgegevens 2013/ % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 46% M4 45% M5 Aandeel leerlingen met score op of boven landelijk gemiddelde Aandeel leerlingen bij de medio-afnames van de toets Begrijpend Lezen in groep 4 en 5 (M4 en M5) met een score boven de landelijke norm, toetsgegevens 2015/ % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 41% M4 53% M5 Aandeel leerlingen met score op of boven landelijk gemiddelde Bron: Monitor Taal, Lezen, Rekenen 2013/2014 en 2015/2016, gemeente Almere Figuur 31: Aandeel leerlingen met een score op of boven het landelijk gemiddelde op de toets Begrijpend Lezen 3.0, 2015/2016 (rechts) Aandeel leerlingen bij de medio-afnames van de toets Begrijpend Lezen in groep 4 en 5 (M4 en M5) met een score boven de landelijke norm, toetsgegevens 2015/ % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 47% 44% M4 M5 Aandeel leerlingen met score op of boven landelijk gemiddelde Bron: Monitor Taal, Lezen, Rekenen 2013/2014 en 2015/2016, gemeente Almere In 2018 scoort 60% van de leerlingen in de groepen 3, 4 en 5 op of boven het landelijk gemiddelde op de toetsen Woordenschat en Begrijpend lezen Wel of niet eigen doelstelling behaald (Nog) niet van toepassing, doelstelling geldt voor 2018 Betere of slechtere score dan landelijk Betere of slechtere score dan bij voorafgaande meting (Woordenschat) / ± (Begrijpend Lezen) (Begrijpend Lezen 3.0) V (Woordenschat) ± (Begrijpend Lezen) Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

50 50 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

51 4. Leeftijdsgroep 16 tot 23 jaar en ouder Almere Dit hoofdstuk geeft informatie over het onderwijs voor jongeren van 16 tot 23 jaar en ouder. Het hoofdstuk geeft eerst een overzicht van het aantal jongeren in deze leeftijdsgroep. Vervolgens komen de verschillende doelen aan bod. De doelen hangen samen met de drie programmalijnen: samenwerking, doorgaande lijn en kwaliteit. Figuur 32: Leeftijdsverdeling Almeerse bevolking, 1 oktober jaar 4 jaar 8 jaar 12 jaar 16 jaar 20 jaar 24 jaar 28 jaar 32 jaar jaar 40 jaar 44 jaar 48 jaar 52 jaar 56 jaar 60 jaar 64 jaar 68 jaar 72 jaar 76 jaar 80 jaar 84 jaar 88 jaar 92 jaar 96 jaar 100 jaar jaar 17 jaar 18 jaar 19 jaar 20 jaar 21 jaar 22 jaar Kerndoelstellingen Er zijn verschillende doelen opgesteld voor de leeftijdsgroep 16 tot 23 jaar en ouder. Hierna komen ze aan bod 27. Kerndoel 1: Minder uitval in het hbo (doelstelling samenwerking) Bij de uitval in het hbo staan twee aspecten centraal: het aandeel studenten dat uitvalt tijdens het eerste studiejaar in het hbo en het aandeel studenten dat uitvalt of vertraagt in latere studiejaren. In beide onderdelen zijn de twee hbo-instellingen weergegeven die vestigingen hebben in Almere. 27 In dit hoofdstuk wijken gegevens over uitval en doorstroom voor het voorafgaande cohort (het minst recente cohort) bij verschillende doelstellingen af van de gegevens uit de Lokale Staat 2015/2016. Dit vanwege een iets andere selectie van studenten, een aanpassing van peildatum en het gebruik van een ander bronsysteem. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

52 Figuur 33 geeft een overzicht van de uitval tijdens het eerste jaar van de studenten die in de studiejaren 2015/2016 en 2016/2017 zijn gestart met hun studie op Windesheim locatie Almere en Aeres Hogeschool locatie Almere. Studenten die binnen de instelling veranderen van studie zijn in de figuur niet als uitvaller meegenomen 28. Figuur 33: Uitval eerstejaars studenten die zijn gestart in 2015/2016 en 2016/2017 op Windesheim locatie Almere en Aeres Hogeschool locatie Almere, 1 september 2016 en % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 42% 39% 33% 31% cohort 2015/2016 cohort 2016/2017 Windesheim Flevoland Aeres Hogeschool Er is bij Windesheim een klein verschil in uitval tussen AD- 29 en bachelorstudenten die zijn gestart in 2016/2017. Het uitvalpercentage is voor AD-studenten 30% en voor bachelorstudenten 31%. Bij Aeres Hogeschool zijn er te weinig AD-studenten gestart om hier uitspraken over te doen. Het tweede onderdeel is de uitval en vertraging tijdens latere studiejaren. In figuur 34 staat het aandeel bachelorstudenten dat is ingestroomd in het tweede studiejaar en binnen vijf jaar na start opleiding het diploma behaalt. Figuur 34: Aandeel tweedejaarsstudenten dat binnen vijf jaar na start het diploma behaalt op Windesheim locatie Almere en Aeres Hogeschool locatie Almere, 1 september 2016 en % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 72% 59% 55% 43% cohort 2011/2012 cohort 2012/2013 Windesheim Flevoland Aeres Hogeschool 28 De uitval is niet landelijk te vergelijken. Landelijk worden studenten die switchen van opleiding niet als uitvaller gezien. In Almere zijn alleen switchers die binnen de eigen instelling van studie wisselen te identificeren. Deze zijn niet meegenomen als uitvaller. 29 Een associate degree (AD) is een tweejarige opleiding die vooral bedoeld is als tussenstap tussen het mbo en een vierjarige hbo-bacheloropleiding. 52 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

53 Minder uitval in het hbo (doelstelling samenwerking) Wel of niet eigen doelstelling behaald Betere of slechtere score dan vorige meting ± (verschilt per instelling) ± (verschilt per instelling) Kerndoel 2: Mbo en hbo maken onderdeel uit van de ondersteuningsstructuur voor jeugd (doelstelling samenwerking) In kerndoel 2 staat de ondersteuningsstructuur voor jongeren die een extra steuntje in de rug nodig hebben centraal. De gemeente Almere, het onderwijsveld en de (jeugd-)zorg werken samen aan een goede ondersteuningsstructuur voor de jeugd. Binnen het Op Overeenstemming Gericht Overleg (OOGO) zijn het afgelopen jaar afspraken geformuleerd tussen de partijen. Ondertussen zijn gesprekken gestart tussen de genoemde partijen om een samenhangende ondersteunings- en hulpstructuur vorm te geven en door te ontwikkelen waar nodig. HET OOGO STAAT VOOR EEN SAMENHANGENDE ONDERSTEUNINGS- EN HULPSTRUCTUUR VOOR ALLE STUDENTEN DIE HET NODIG HEBBEN: De gemeente, mbo, hbo en jeugdhulp en Wmo-aanbieders werken gezamenlijk aan een samenhangende ondersteunings- en hulpstructuur. Per mbo- en hbo-instelling worden afspraken op maat gemaakt, passend bij de doelgroep en bij de visie op samenhang tussen onderwijs en ondersteuning. Deze structuur is vanaf schooljaar 2017/2018 operationeel en heeft tot doel de uitval van jongeren die problemen ondervinden op meerdere leefgebieden, te verhelpen en te voorkomen. Bron: OOGO Kerndoel 3: In 2019 stroomt meer dan 65% van studenten met een mbo-vooropleiding uit Almere met een bachelor of AD (associate degree) in Almere door naar het tweede jaar (doelstelling doorgaande lijn) De programmalijn doorgaande lijn zet in op soepele overgangen tijdens de onderwijsloopbaan van studenten. In dit doel staat de overgang van mbo naar hbo centraal. Het gaat specifiek om het aandeel hbo-studenten met een mbo-vooropleiding uit Almere. Dit betekent dat deze studenten een mbo-diploma hebben behaald op ROC TOP, ROC Flevoland of Aeres mbo. In figuur 35 is het aandeel eerstejaars hbo-studenten met een Almeerse mbo-vooropleiding dat doorstroomt naar het tweede studiejaar te zien. Er is geen onderscheid gemaakt in figuur 35 tussen Windesheim en Aeres Hogeschool. Dit is zo gedaan omdat het studentenaantal met een Almeers mbo-diploma op Aeres Hogeschool te laag is om uitspraken over te doen. Alleen voor Windesheim omvat het cohort 2016/2017 AD-studenten met een Almeerse vooropleiding. Het aandeel AD-studenten met een Almeers mbo-diploma dat doorstroomt naar het tweede studiejaar in het hbo is met 70% hoger dan bij bachelorstudenten (54%). Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

54 Figuur 35: Aandeel eerstejaars studenten met een Almeerse mbo-vooropleiding dat doorstroomt naar het tweede jaar op Windesheim locatie Almere en Aeres Hogeschool locatie Almere, 1 september 2016 en % 80% 60% 57% 56% 40% 20% 0% cohort 2015/2016 cohort 2016/2017 In 2019 stroomt meer dan 65% van studenten met een mbo-vooropleiding uit Almere met een bachelor of AD in Almere door naar het tweede jaar (programmalijn doorgaande lijn) Wel of niet eigen doelstelling behaald (Nog) niet van toepassing, doelstelling geldt voor 2019 Betere of slechtere score dan landelijk Niet vergelijkbaar Betere of slechtere score dan vorige meting Kerndoel 4: Het percentage hoofdfasestudenten met een mbo-vooropleiding uit Almere dat binnen vijf studiejaren afstudeert met een bachelor in Almere is minimaal 75% op 1 januari 2019 (doelstelling doorgaande lijn) Dit doel draait om het aandeel hoofdfasestudenten in het hbo met een Almeerse mbo-vooropleiding dat vanaf het tijdstip van de start van de studie binnen vijf studiejaren afstudeert. Het gaat dus om tweedejaars hbo-studenten die voorheen een mbo-vooropleiding hebben gevolgd aan ROC Flevoland, ROC TOP of Aeres mbo. Er is geen onderscheid gemaakt in figuur 36 tussen Windesheim en Aeres Hogeschool. Dit is zo gedaan omdat het studentenaantal met een Almeerse mbo-vooropleiding op Aeres te laag is om uitspraken over te doen. Figuur 36: Aandeel tweedejaars studenten met een Almeerse mbo-vooropleiding dat binnen vijf studiejaren na start afstudeert op Windesheim locatie Almere en Aeres Hogeschool locatie Almere, 1 september 2016 en % 80% 60% 57% 40% 36% 20% 0% cohort 2011/2012 cohort 2012/ Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

55 Het percentage hoofdfasestudenten met een mbo-vooropleiding uit Almere dat binnen 5 studiejaren afstudeert met bachelor in Almere is minimaal 75% op 1 januari 2019 (doelstelling doorgaande lijn) Wel of niet eigen doelstelling behaald (Nog) niet van toepassing, doelstelling geldt voor 2019 Betere of slechtere score dan vorige meting Kerndoel 5: Het mbo staat landelijk goed op de kaart en scoort bovengemiddeld in de diverse benchmarks (doelstelling kwaliteit) De landelijke benchmark mbo studiesucces brengt de kwaliteit binnen het mbo in kaart aan de hand van indicatoren. Dit doel laat drie van deze indicatoren zien voor het studiejaar 2016/ : het diplomaresultaat, het jaarresultaat en het studiesucces van eerstejaars. De indicatoren worden weergegeven voor de twee ROC s in Almere 31. Kwalificatiewinst is een indicator waarover dit jaar nog geen gegevens beschikbaar zijn bij de mbo s. De kwalificatiewinst is relevant voor het geven van een volledig beeld, omdat de indicator rekening houdt met de achtergrond van de student. Voor toekomstige jaren is afgesproken opnieuw te kijken of de kwalificatiewinst beschikbaar is. Het jaarresultaat is het aandeel gediplomeerden op het totaal aantal instellingsverlaters. In figuur 37 zijn de gemiddelden te zien van de twee ROC-vestigingen in Almere bij elkaar. De landelijke gemiddelden voor het studiejaar 2016/2017 zijn nog niet beschikbaar. In de vier voorafgaande studiejaren lag het jaarresultaat voor ROC s gemiddeld tussen de 72 en 74% 32. Figuur 37: Jaarresultaat ROC-TOP vestiging Almere en ROC van Flevoland vestiging Almere, 1 oktober % 90% 88% 80% 70% 70% 68% 66% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Gemiddelde Niveau1 Niveau2 Niveau3 Niveau4 In figuur 38 is het diplomaresultaat te zien. Het diplomaresultaat is het aandeel instellingsverlaters dat een diploma heeft behaald tijdens het verblijf op de instelling. Het diplomaresultaat gaat alleen om instellingsverlaters terwijl het jaarresultaat ook diplomabehalers bevat die op de instelling blijven. Een ander verschil is dat het diplomaresultaat ook behaalde diploma s uit eerdere studiejaren meetelt. De landelijke gemiddelden voor het studiejaar 2016/2017 zijn nog niet beschikbaar. In de vier voorafgaande studiejaren lag het diplomaresultaat voor ROC s tussen de 72 en 75% Het gaat om het opbrengstjaar 2016/2017, oftewel de periode tussen 1 oktober 2016 en 1 oktober Gegevens van de AOC Aeres mbo waren niet beschikbaar % in 2012/2013, 73,3% in 2013/2014, 74% in 2014/2015 en 73,2% in 2015/2016, bron: DUO 33 71,9% in 2012/2013, 74,1% in 2013/2014, 75% in 2014/2015 en 74,3% in 2015/2016, bron: DUO Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

56 Figuur 38: Diplomaresultaat ROC Top vestiging Almere en ROC van Flevoland vestiging Almere, 1 oktober % 90% 80% 70% 74% 78% 66% 71% 76% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Gemiddelde Niveau1 Niveau2 Niveau3 Niveau4 Het succes eerstejaars in figuur 39 is het aandeel eerstejaarsstudenten dat doorstroomt naar het tweede jaar van de studie. Het landelijk gemiddelde liep van studiejaar 2011/2012 naar 2014/2015 langzaam op van 81 naar 84% voor ROC s 34. Figuur 39: Succes eerstejaars ROC TOP vestiging Almere en ROC van Flevoland vestiging Almere, 1 oktober % 90% 80% 85% 83% 86% 80% 87% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Gemiddelde Niveau1 Niveau2 Niveau3 Niveau4 Het mbo staat landelijk goed op de kaart en scoort bovengemiddeld in de diverse benchmarks (doelstelling kwaliteit) Wel of niet eigen doelstelling behaald Betere of slechtere score dan vorige meting ± (verschilt per indicator) Niet vergelijkbaar 34 MBO Raad Benchmark studiesucces, tiende meting 56 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

57 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

58 Kerndoel 6: Het hbo staat landelijk goed op de kaart en scoort bovengemiddeld in de diverse benchmarks (doelstelling kwaliteit) Als benchmark voor dit doel is de Keuzegids hbo gebruikt. De Keuzegids hbo geeft een breed oordeel over instellingen gebaseerd op onder andere de kans op werk, doorstroom, studiesucces, studentenoordelen en oordelen van de Inspectie van het Onderwijs. De keuzegids vergelijkt hierbij de hbo-instellingen met hbo s van een vergelijkbare grootte (kleine, middelgrote of grote hbo s). Tabel 40: Rangschikking van de hbo s met vestigingen in Almere op basis van de keuzegids, 2016 en 2017 Keuzegids 2016 Keuzegids 2017 Windesheim Flevoland 2 de plaats van de 11 grote hbo s 2 de plaats van de 11 grote hbo s Aeres Hogeschool 7 de plaats van de 9 kleine hbo s 5 de plaats van de 12 middelgrote hbo s Windesheim valt binnen de keuzegids in de categorie van grote hbo s. De keuzegids ziet Aeres Hogeschool afhankelijk van het jaar als een kleine of middelgrote hbo. Hierboven is de rangschikking te zien van de Almeerse hbo s. De positie is groen gekleurd als de instelling in de bovenste helft van de ranglijst staat en daarmee bovengemiddeld scoort. De positie op de ranglijst is gebaseerd op het aantal punten dat een hbo behaalt. Figuur 41 geeft het aantal punten weer ten opzichte van de laagst en hoogst scorende hbo in dezelfde categorie. Bij Windesheim is dit de positie ten opzichte van de laagste en hoogst scorende grote hbo s. Bij Aeres Hogeschool gaat het om de positie ten opzichte van de laagst en hoogst scorende kleine (2016) en middelgrote (2017) hbo s. Figuur 41: Positie in aantal behaalde punten van hbo s met vestigingen in Almere ten opzichte van de laagst en hoogst scorende hbo s in dezelfde categorie (kleine, middelgrote of grote hbo s) Keuzegids hbo 2016 Keuzegids hbo Keuzegids hbo 2016 Keuzegids hbo 2017 Windesheim Aeres Hogeschool Het hbo in Almere staat landelijk goed op de kaart en scoort bovengemiddeld in de benchmarks (doelstelling kwaliteit) Wel of niet eigen doelstelling behaald Betere of slechtere score dan vorige meting V V : Windesheim heeft 65 punten, laagste score is 51 en hoogste score is 67 in de categorie grote hbo s. Aeres heeft 62 punten, laagste score is 59 en hoogste score is 75,5 in de categorie kleine hbo s : Windesheim heeft 65,5 punten, laagste score is 52,5 en hoogste score 67,5 in de categorie grote hbo s. Aeres heeft 61,5 punten, laagste score is 53,5 en hoogste score 73,5 in de categorie middelgrote hbo s. 58 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

59 Kerndoel 7: Mbo s die opleidingen in Almere aanbieden worden positief beoordeeld (doelstelling kwaliteit) De Inspectie van het Onderwijs beoordeelt de kwaliteit van mbo s. Deze paragraaf geeft een overzicht van het oordeel van de Inspectie over de drie mbo-instellingen met vestigingen in Almere: ROC TOP, ROC Flevoland en Aeres mbo. De inspectie beoordeelt tijdens een bezoek in welke mate risico s aanwezig zijn en of de kwaliteitsborging op orde is. Risico s kunnen bijvoorbeeld liggen bij de kwaliteit van het onderwijs, of examinering. In figuur 42 staat per instelling het oordeel van de Inspectie ten tijde van het studiejaar 2016/2017. Bij ROC TOP en ROC Flevoland zijn twee inspectieoordelen te vinden ten tijde van dit studiejaar en zijn dan ook beide oordelen weergegeven. Figuur 42: Oordeel Inspectie van het Onderwijs ten tijde van studiejaar 2016/2017 over de mbo-instellingen met vestigingen in Almere Instelling Datum oordeel Onderdeel beoordeling Aeres mbo 11 april 2014 ROC Flevoland 16 oktober september 2016 ROC TOP 7 oktober juli Mate van risico s Geen Veel Veel Enkele - Kwaliteitsborging Voldoende Onvoldoende Voldoende Voldoende - Sturing Voldoende Voldoende Voldoende Voldoende - Beoordeling Voldoende Onvoldoende Voldoende Voldoende - Verbetering en verankering Voldoende Voldoende Voldoende Voldoende - Dialoog en verantwoording Voldoende Voldoende Voldoende Voldoende - Financieel beheer Voldoende Kwaliteitszorg en ambitie Voldoende Kwaliteitszorg Voldoende Kwaliteitscultuur Voldoende Verantwoording en dialoog Voldoende Bron: Rapporten Staat van de Instelling, Inspectie van het Onderwijs Mbo s die opleidingen in Almere aanbieden worden positief beoordeeld (doelstelling kwaliteit) Wel of niet eigen doelstelling behaald V / ± Betere of slechtere score dan vorige meting V Kerndoel 8: Hbo s die opleidingen in Almere aanbieden worden positief beoordeeld (doelstelling kwaliteit) Dit doel brengt aan de hand van het oordeel van studenten de kwaliteit van de hbo-opleidingen in Almere in beeld. Binnen de Nationale Studenten Enquête geven studenten een algemeen oordeel over hun studie. Figuur 43 bevat de oordelen uit de Nationale Studenten Enquête van Windesheim en Aeres Hogeschool. Voor Aeres is het oordeel van studenten op de locatie Almere weergegeven. Bij Windesheim is het niet mogelijk om dit onderscheid te maken en betreft het studenten op de locaties Almere en Zwolle. Bij de vraag gaven studenten een oordeel tussen 1 en 5, waarbij 1 staat voor zeer ontevreden en 5 voor zeer tevreden. 36 Per 2017 hanteert de Inspectie een nieuw toezichtskader mbo waardoor de indicatoren afwijken van oudere oordelen Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

60 Figuur 43: Oordeel van studenten van hbo s met vestigingen in Almere over hun studie in het algemeen uit de Nationale Studenten Enquête 2016 en ,5 4 4,00 3,99 3,90 3,85 3,5 3 2,5 2 1,5 1 NSE 2016 NSE 2017 Windesheim Flevoland Aeres Hogeschool Landelijk Hbo s die opleidingen in Almere aanbieden worden positief beoordeeld (doelstelling kwaliteit) Wel of niet eigen doelstelling behaald Betere of slechtere score dan vorige meting ± (bij benadering) ± (bij benadering) 60 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

61 Bijlagen Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

62 Bijlage A: Kerngegevens Deze bijlage geeft meer informatie over de kerngegevens over het onderwijs in Almere. De tabellen in de bijlagen houden dezelfde volgorde aan als de weergave van de gegevens in de hoofdtekst. Gegevens voor- en vroegschoolse educatie De onderstaande tabellen geven een overzicht van: De ontwikkeling van het aantal plaatsen voor- en vroegschoolse educatie en het percentage bereik Het voorschools aanbod op de peildatum 1 september 2016 Het vroegschools aanbod op de peildatum 1 oktober 2016 Het aantal bereikte kinderen is voor 2016 op een andere manier in kaart gebracht dan in de voorafgaande jaren. Eerder zijn de gegevens over plaatsingen van kinderen uit het registratiesysteem van welzijnsorganisatie De Schoor gebruikt in combinatie met het navragen bij kinderdagopvangorganisaties, dit jaar zijn subsidieverantwoordingen van kinderdagopvangorganisaties met vve aan de gemeente als bron gebruikt. De peildatum voor het voorschools bereik verandert hierdoor van 1 oktober 2016 naar 1 december Het aantal vier- en vijfjarige doelgroepkinderen is ingeschat op basis van het percentage gewichtenleerlingen op Almeerse scholen. Op basis van dit geschatte aantal is ook het aantal tweeënhalf- tot en met driejarige kinderen met een leerlinggewicht ingeschat. Het aantal doelgroepkinderen dat vroegschools bereikt wordt, is ingeschat op basis van de door DUO gerapporteerde leerlingaantallen per school. Tabel A1: Ontwikkeling aantal plaatsen voor- en vroegschoolse educatie en percentage bereik Peildatum 1 oktober voor de gegevens voor de jaren 2012 t/m 2015, vroegschools bereik 2016, peildatum 1 december voor het voorschools bereik in 2016 Voorschools Aantal geschatte tweeënhalf- tot vierjarige gewichtenleerlingen Aantal geschatte tweeënhalf- tot vierjarige doelgroepleerlingen (totaal van gewichtenkinderen en kinderen met overige indicaties) Bezette vve-plaatsen kinderdagopvangorganisaties Bereik 57% 60% 56% 66% Vroegschools Totaal aantal geschatte vier- en vijfjarige doelgroepleerlingen Aantal doelgroepkinderen dat met vve bereikt wordt Bereik 49% 48% 46% 46% 62 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

63 De tabel hieronder geeft per wijk Passend Onderwijs een overzicht van kinderopvangorganisaties die in september 2016 voorschoolse educatie aanbieden. Het gaat hier om organisaties die door de gemeente gesubsidieerd vve aanbieden 37. Tabel A2: Overzicht van kinderopvanglocaties met een aanbod van vve, september 2016 Wijk Passend Onderwijs Almere Haven Almere Stad 1 Almere Stad 2 Almere Stad 3 Almere Stad 4 Almere Stad 5 Almere Stad 6 Almere Buiten 1 Almere Buiten 2 Almere Poort Kinderopvangorganisatie Het Hof Klipgriend Windekind Mijn Kinderopvang Jan Huigen Bios De Petteflet Campus Caleidoscoop Ik en jij Razeil Schippertje Catrijntje Tinkelbel Dikkertje Dap Catootje Meesterwerk De Verwondering De Koppoter Pino Dikkie Dik Kleine Prins Muis Christoffeltje De Diamantjes Humpie Dumpie Pierewiet Kinderworld (Hoornstraat) Precious Kids Haasje Repje Speelmolen Ziezo Happy Kids Kinderworld (Binnenkruierstraat) Rombombom Archipel Het Kleine Avontuur Tierelier Wolkewietje Marcopoloroute Nederlandhof Nimfenplein 37 In 2017/2018 zijn de namen van enkele van de onderstaande kinderopvangorganisaties veranderd. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

64 De tabel hieronder geeft een overzicht van vve-scholen, onderverdeeld naar wijken Passend Onderwijs op de peildatum van 1 oktober Informatie over het vve-aanbod van scholen is afkomstig uit de monitor Almeerse resultaatafspraken vve, uitkomsten eerste meting (gemeente Almere, december 2015). De genoemde scholen zijn de scholen waarvan schoolbesturen aangeven dat ze vve aanbieden. Het zijn daarom niet specifiek scholen met een hoog aandeel leerlingen met een leerlinggewicht. De lijst met scholen is aangepast op basis van veranderingen binnen het onderwijsveld vanaf oktober 2015, zoals het opheffen of samengaan van scholen en veranderingen in de brin- en vestigingsnummers. Tabel A3: Overzicht van vve-scholen, onderverdeeld naar wijken Passend Onderwijs, peildatum 1 oktober 2016 School Wijkindeling Programma De Polderhof Haven Peuterplein/ Kleuterplein Klaverweide Haven Peuterplein/ Kleuterplein De Regenboog Haven Piramide De Wierwinde (per 1 januari 2017 De Aquamarijn) Haven Startblokken en Basisontwikkeling Caleidoscoop Almere Stad 1 Piramide De Zevensprong Almere Stad 1 Piramide De Hasselbraam Almere Stad 1 Schatkist De Lichtboei Almere Stad 3 Piramide Het Meesterwerk Almere Stad 4 Startblokken en Basisontwikkeling Het Palet Almere Stad 4 Startblokken en Basisontwikkeling De Argonaut Almere Stad 5 KO-totaal De Kameleon Almere Stad 5 Piramide Shri Ganesha Almere Stad 5 Piramide De Delta Almere Stad 6 Peuterplein/ Kleuterplein De Driemaster Almere Stad 6 Peuterplein/ Kleuterplein Al-Iman Almere Stad 6 Piramide Samenspel - Flevoschool Almere Stad 6 Piramide Samenspel - Waterlandschool Almere Stad 6 Piramide Het Kompas Buiten 1 KO-totaal De Architect (incl. Montessori Buiten) Buiten 1 overig De Architect 2 Buiten 1 overig De Albatros Buiten 1 Peuterplein/ Kleuterplein De Buitenburcht Buiten 1 Peuterplein/ Kleuterplein De Goede Herder Buiten 1 Peuterplein/ Kleuterplein De Lettertuin Buiten 1 Peuterplein/ Kleuterplein De Tjasker Buiten 1 Piramide De Egelantier Buiten 2 Schatkist Het Kristal Buiten 2 Schatkist De Columbusschool Poort Peuterplein/ Kleuterplein De Europaschool Poort Peuterplein/ Kleuterplein 64 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

65 Gegevens scholen basisonderwijs en voortgezet onderwijs De onderstaande tabellen geven een overzicht van: Scholen regulier basisonderwijs Scholen speciaal basisonderwijs Scholen (voortgezet) speciaal onderwijs Scholen voortgezet onderwijs De verschillende scholen zijn geteld op basis van de indeling naar brin- en vestigingsnummers van DUO, op de peildatum 1 oktober Tabel A4: Scholen regulier basisonderwijs Almere, telling op basis van indeling brin- en vestigingsnummer DUO, peildatum 1 oktober 2016 Nummering Naam 1 De Polderhof 2 Architect I (voorheen: De Manse) Montessori Buiten 3 Architect II (voorheen: De Piramide) 4 Bommelstein 5 De Zevensprong 6 Caleidoscoop 7 Het Meesterwerk 8 Al Iman 9 De Egelantier 10 De Optimist 11 Aurora 12 De Tjasker 13 De Loofhut 14 Vrije School Almere 15 De Delta 16 De Ark 17 PantaRhei 18 De Driemaster 19 De Ichthus 20 Het Kompas 21 De Regenboog 22 De Goede Herder 23 en 24 Montessori Stad Montessori Parkwijk Montessori Muziekwijk 25 Klaverweide 26 De Flierefluiter Montessori Haven 27 De Wierwinde (per 1 januari 2017 De Aquamarijn) 28 Samenspel / Noord (De Flevoschool) 29 Samenspel Midden (De Waterlandschool) 30 De Achtbaan 31 De Kameleon 32 De Argonaut 33 De Zeetuin 34 De Kring 35 De Boventoon 36 De Duizendpoot 37 Het Spectrum Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

66 Nummering Naam 38 De Torteltuin 39 De Lichtboei 40 Crescendo 41 't Zonnewiel 42 De Olijfboom 43 De Buitenburcht 44 Polygoon 45 Syncope 46 De Albatros 47 De Waterspiegel De Oase 48 De Lettertuin 49 De Hasselbraam 50 De Kraanvogel 51 De Pirouette 52 De Omnibus 53 De Dukdalf 54 Het Palet 55 Letterland Letterland internationale afdeling (IPSA) 56 De Archipel 57 Het Kristal 58 De Compositie 59 De Windwijzer 60 Het Drieluik 61 De Ontdekking Het Taalcentrum 62 Het Avontuur 63 De Droomspiegel 64 Digitalis 65 Digitalis, vestiging 66 De Heliotroop 67 De Kleine Wereld 68 De Europaschool 69 Columbusschool 70 De Ruimte 71 Het Universum/ Alg. Bijz. Basisschool Almere 72 Montessori basisschool Cascade (voorheen de Poort) 73 Shri Ganesha School (onderdeel van Shri Laksmi) 74 Zeeraket 75 De Duinvlinder Bron: DUO 66 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

67 Tabel A5: Scholen speciaal basisonderwijs Almere, telling op basis van indeling brin- en vestigingsnummer DUO, peildatum 1 oktober 2016 Nummering Naam 1 De Watertuin 2 De Bombardon 3 De Klimop Bron: DUO Tabel A6: Scholen (voortgezet) speciaal onderwijs Almere, telling op indeling brin- en vestigingsnummer DUO, peildatum 1 oktober 2016 Nummering Naam 1 Eduvierschool Aquarius Eduvierschool Nautilus College 2 Stichting Almere Speciaal: Olivijn Stichting Almere Speciaal: De Bongerd/ De Strengerd Stichting Almere Speciaal: Aventurijn 3 Alexander Roozendaalschool Bron: DUO Tabel A7: Scholen voortgezet onderwijs Almere, telling op indeling brin- en vestigingsnummer DUO, peildatum 1 oktober 2016 Nummering Naam 1 Baken Stad College 2 Baken Park Lyceum 3 Baken Trinitas Gymnasium 4 Baken Poort 5 Baken- International school Almere (ISA) 6 Echnaton 7 Helen Parkhurst 8 De Meergronden 9 Arte College 10 Oostvaarders College 11 Buitenhout College 12 Montessori Lyceum Almere 13 Groenhorst College Almere 14 Praktijkonderwijs Almere (Bachweg) 15 Pro- Marathon (Tom Poesstraat) 16 PrO-Koningsbeltweg 15 Pro- Marathon (Tom Poesstraat) 16 PrO-Koningsbeltweg Bron: DUO Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

68 Gegevens basisscholen: gewichtenleerlingen De volgende tabel geeft een overzicht van het aandeel leerlingen met een licht (0,3) en zwaar (1,2) gewicht op scholen in de verschillende wijken Passend Onderwijs op de peildatum 1 oktober Een gewicht 0,3 betekent dat beide ouders of de ouder die belast is met de dagelijkse verzorging, laagopgeleid zijn/is (laagopgeleid: hoogst behaalde opleiding maximaal lbo/vbo, praktijkonderwijs of vmbo basis- of kaderberoepsgerichte leerweg). Een gewicht 1,2 betekent daarnaast dat één van de ouders maximaal basisonderwijs heeft gevolgd. Tabel A8: Percentage gewichtenleerlingen per wijk Passend Onderwijs, peildatum 1 oktober 2016 Wijk Passend Onderwijs Aandeel leerlingen gewicht 0 Aandeel leerlingen gewicht 0,3 Aandeel leerlingen gewicht 1,2 Almere Haven 90% 6% 4% Almere Poort 98% 2% 1% Almere Stad 1 91% 5% 4% Almere Stad 2 94% 2% 4% Almere Stad 3 95% 3% 2% Almere Stad 4 94% 2% 3% Almere Stad 5 92% 5% 3% Almere Stad 6 78% 7% 14% Almere Buiten 1 89% 6% 5% Almere Buiten 2 93% 3% 4% Niet ingedeelde stadsdelen 96% 4% 0% Totaal 92% (18.308) 4% (781) 4% (816) Bron: DUO Gegevens overgang basisonderwijs naar voortgezet onderwijs: schooladviezen De onderstaande tabel geeft een overzicht van de schooladviezen van leerlingen in groep 8 van het basisonderwijs. Voor het opstellen van de tabel zijn gegevens van DUO gebruikt. Tabel A9: Schooladviezen leerlingen groep 8 basisonderwijs, voor Almere (jaar 2013/2014 tot en met 2016/2017), landelijk en de vier grootste gemeenten (G4) (jaar 2016/2017) Almere 38 Nederland G4 2013/ / /2016* 2016/ / /2017 vso 1% 1% 1% 1% 0% 0% PrO 4% 4% 4% 4% 2% 4% vmbo-bbl 15% 10% 10% 11% 7% 8% vmbo-bbl/kbl 3% 1% 2% 3% 4% 4% vmbo-kbl 13% 14% 16% 11% 9% 8% vmbo-kbl/gt 0% 0% 0% 4% 3% 3% vmbo-gt 22% 24% 22% 17% 18% 15% vmbo gt-havo 2% 0% 1% 6% 8% 8% havo 23% 26% 25% 19% 18% 15% havo/vwo 1% 0% 1% 6% 9% 11% vwo 17% 18% 18% 16% 21% 23% * aangepast aan definitieve cijfers 38 Schooladviezen leerlingen op Almeerse basisscholen, ongeacht hun woonplaats. 68 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

69 Gegevens basisonderwijs naar voortgezet onderwijs: scores eindtoets Scholen of schoolbesturen kunnen zelf beslissen welke (goedgekeurde) eindtoets zij afnemen aan het eind van de basisschool. De tabellen hieronder geven een overzicht van het gebruik van de verschillende (toegestane) eindtoetsen voor de jaren 2015/2016 en 2016/2017 zowel in Almere als landelijk. Het betreft hier de weergave van de ruwe gemiddelde scores op de eindtoetsen voor scholen regulier basisonderwijs, dus zonder eventuele correcties. In het overzicht zijn alleen gegevens opgenomen over scholen waarvan het aantal afnames groot genoeg is om een gemiddelde score op de eindtoets te berekenen 39. Concreet zijn dit scholen waarop vijf of meer leerlingen de toets hebben afgelegd. Tabel A10: Afname eindtoetsen voor Almere en landelijk, jaar 2015/2016 Almere Aantal scholen met 5 of meer afnames aandeel Gemiddelde score Nederland Aantal scholen met 5 of meer afnames Aandeel Gemiddelde score Centrale eindtoets 67 94% 533, % 534,9 IEP 3 4% 81, % 80,1 Route 8 1 1% 204, % 205,3 totaal % % Bron: DUO Tabel A11: Afname eindtoetsen voor Almere en landelijk, jaar 2016/2017 Almere Aantal scholen met 5 of meer afnames aandeel Gemiddelde score Nederland Aantal scholen met 5 of meer afnames Aandeel Gemiddelde score Centrale eindtoets 51 70% 534, % 535,6 IEP 17 23% 82, % 81,4 Route 8 5 7% 209, % 206,5 Dia geen 0% n.v.t. 17 0% 362,1 Cesan geen 0% n.v.t. 10 0% 167,2 Amn geen 0% n.v.t. 24 0% 487,4 totaal % % Bron: DUO 39 De achterliggende bron (DUO) geeft per school alleen een gemiddelde score weer als het aantal leerlingen dat in groep 8 een eindtoets afgenomen heeft groter is dan 5. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

70 Gegevens voortgezet onderwijs: deelname derde leerjaar De tabel hieronder geeft een overzicht van de onderwijsdeelname in het derde leerjaar voor Almere (jaren 2011/2012 tot en met 2016/2017) en landelijk (jaar 2016/2017). Tabel A12: Onderwijsdeelname in het derde leerjaar voor Almere en landelijk Almere Nederland 2011/ / / / /2016* 2016/2017** 2016/2017** praktijkonderwijs 3% 3% 4% 3% 3% 4% 3% vmbo totaal: 60% 60% 58% 58% 57% 57% 52% leerwegondersteunend onderwijs 15% 14% 14% 13% 14% 14% 12% basisberoepsgericht 3% 4% 4% 4% 5% 5% 4% kaderberoepsgericht 16% 15% 12% 15% 14% 14% 11% theoretisch (en gemengd) 26% 26% 27% 26% 25% 25% 26% experimenteel 0% 1% 1% 0% 0% 0% 0% havo en vwo totaal: 37% 37% 38% 39% 40% 39% 45% havo 9% 10% 10% 10% 14% 13% 21% vwo 13% 14% 12% 14% 16% 17% 21% havo/vwo 14% 14% 17% 15% 9% 9% 2% Aantal leerlingen totaal * aangepast aan definitieve cijfers 2015/2016 ** voorlopige cijfers Bron: DUO Gegevens voortgezet onderwijs: slaagpercentages De tabel hieronder geeft een overzicht van de slaagpercentages voor Almere (jaren 2013/2014 tot en met 2015/2016) en Nederland (2015/2016). Tabel A13: Slaagpercentages Almeers en landelijk voortgezet onderwijs Almere 2013/2014 Almere 2014/2015* Almere 2015/2016** Nederland 2015/2016** aantal kandidaten % geslaagd aantal kandidaten % geslaagd aantal kandidaten % geslaagd aantal kandidaten % geslaagd vmbo totaal: % % % % basisberoepsgericht % % % % kaderberoeps gericht % % % % theoretisch (en gemengd) % % % % havo % % % % vwo % % % % totaal % % % % Bron: DUO * aangepast aan definitieve cijfers 2013/2014 ** voorlopige cijfers 70 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

71 Gegevens internationaal onderwijs In Almere bieden op 1 oktober 2016 International Primary School Almere (onderdeel van bassischool Letterland) en the International School Almere (vallend onder het Baken) internationaal onderwijs aan. De tabel hieronder geeft een overzicht van het aantal leerlingen op deze scholen. Tabel A14: Ontwikkeling aantal leerlingen internationaal primair en voortgezet onderwijs Almere Primair onderwijs Voortgezet onderwijs 1 oktober oktober oktober oktober Bron: IPSA (gegevens po), DUO (gegevens vo) Gegevens Passend onderwijs De tabel hieronder geeft een overzicht van de vormen van passend onderwijs die naast het regulier aanbod op scholen aangeboden worden. Basisondersteuning voor een specifieke groep leerlingen: meer- en hoogbegaafde kinderen Basisondersteuning voor een specifieke groep leerlingen: leerlingen die het Nederlands niet goed machtig zijn Intensieve extra ondersteuning op reguliere scholen Lichte ondersteuning meer- en hoogbegaafde kinderen Scholen met een aanbod voor leerlingen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) Leerwegondersteunend onderwijs Voor het aanbod aan speciaal basisonderwijs, speciaal onderwijs, speciaal voortgezet onderwijs wordt verwezen naar indeling van scholen in tabel A4 tot en met tabel A7 (onderdeel Gegevens basisonderwijs en voortgezet onderwijs). Tabel A15: Aanbod Passend Onderwijs Aanbod Scholen 41 Aanbod specifiek gericht op psychiatrisch kleuters De Triangel en Tamboerijn binnen SBO De Bombardon Aanbod gericht op (zeer) moeilijk lerende kinderen Structuurgroep bij SBO Bombardon Praktijkgroep bij SBO De Watertuin Basisondersteuning voor specifieke groep leerlingen: meer- en hoogbegaafde kinderen Basisondersteuning voor een specifieke groep leerlingen: leerlingen die het Nederlands niet of onvoldoende machtig zijn Intensieve extra ondersteuning op reguliere scholen Extra aanbod van een dagdeel per week van andere lesstof binnen reguliere schooltijd (Almeerse Talentenlab): Boventoon Klaverweide De Optimist Aurora Taalcentrum po Taalcentrum vo Aanbod specifiek gericht op langdurige zieke kinderen (somatisch): De Architect Panta Rhei Aanbod specifiek gericht op leerlingen met psychiatrische problematiek: De Dukdalf Aanbod specifiek gericht op zeer moeilijk lerende kinderen Archipel Watertuin Lichte ondersteuning meer- en hoogbegaafde kinderen Extra onderwijs in aparte groepen op een reguliere basisschool (Neo-groepen): De Columbus De Kring De Ontdekking De Flierefluiter /2014 is het eerste jaar dat leerlingen van de Internationale School Almere in de gegevens van DUO op basis van het brinnummer en vestigingsnummer onderscheiden konden worden. Het is daarom mogelijk dat leerlingen in dit eerste jaar nog niet volledig zijn geregistreerd onder het juiste brin- en vestigingsnummer. 41 De telling uit de bron is aangehouden. De telling komt daarom niet volledig overeen met de telling volgens de brin- en vestigingsnummers van DUO. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

72 Aanbod Scholen 41 Aanbod voor leerlingen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) De Polderhof en de Praathof Het Spectrum De Omnibus en de Praatbus Leerwegondersteunend onderwijs (lwoo) Baken Stad College Echnaton Helen Parkhurst De Meergronden Buitenhout College Groenhorst Bron: Informatiegids Passend Onderwijs Almere, DUO (scholen die lwoo aanbieden 42 ) Gegevens middelbaar beroepsonderwijs en hoger onderwijs De onderstaande tabellen geven een overzicht van: Instellingen middelbaar beroepsonderwijs met vestigingen in Almere Instellingen hoger beroepsonderwijs met vestigingen in Almere De peildatum van beide tabellen is 1 oktober Tabel A16: Instellingen middelbaar beroepsonderwijs met vestigingen in Almere, peildatum 1 oktober Naam ROC Flevoland ROC-TOP Aeres MBO (voorheen: AOC Groenhorst) Tabel A17: Instellingen hoger beroepsonderwijs met vestigingen in Almere, peildatum 1 oktober 2016 Naam Windesheim Flevoland Aeres Hogeschool 41 De telling uit de bron is aangehouden. De telling komt daarom niet volledig overeen met de telling volgens de brin- en vestigingsnummers van DUO. 42 Ook locatie Echnaton/ taalcentrum (brin-vestigingsnummer 16AW06) biedt lwoo aan. Deze locatie is gericht op onderwijs voor een specifieke groep en wordt daarom niet meegeteld als (reguliere) school met lwoo-aanbod 72 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

73 Bijlage B: Invulling kerndoelstellingen in meer detail Deze bijlage geeft meer informatie over de kerndoelstellingen. De tabellen in de bijlagen houden dezelfde volgorde aan als de weergave van de gegevens in de hoofdtekst. Tabel B1: Schoollocaties die gebruik maken van de peuterestafette 43. Schoollocaties Aurora Bommelstein De Driemaster De Flierefluiter De Kring De Ontdekking De Pirouette De Tjasker De Watertuin I De Zevensprong Digitalis Het Kompas Het Samenspel - locatie Noord Montessorischool Buiten `t Zonnewiel Al Iman Albatros De Achtbaan De Compositie De Dukdalf De Egelantier De Olijfboom De Regenboog De Wierwinde Het Palet Sterrenschool De Ruimte Architect De Boventoon Schoollocaties De Kraanvogel De Lettertuin de Windwijzer De Zeetuin Het Spectrum Openbare Basisschool De Zeeraket De Lichtboei Het Drieluik Letterland Het Kristal De Polderhof KBS Crescendo Het Samenspel - locatie Midden Montessorischool Stad Syncope Heliotroop De Delta Digitalis Het Meesterwerk De Omnibus De Archipel Columbusschool Argonaut 43 De opsomming uit de bron is aangehouden. De telling komt daarom niet volledig overeen met de telling volgens de brin- en vestigingsnummers van DUO. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

74 Gegevens kerndoel 3-leeftijdsgroep 0 tot 6 jaar: Samenwerking basisscholen en voorschoolse voorzieningen in Almere op basis van kennis, leerlingstromen, een gedeelde didactische visie De onderstaande tabel geeft een overzicht van combinaties van voor-en vroegschoolse voorzieningen die over het jaar 2016/2017 een borgingsdocument Doorgaande lijn of soortelijke afspraken hebben opgesteld, en waarvan deze afspraken bij de afdeling Onderwijs, Sport en Cultuur bekend zijn. Basis van deze lijst vormen de gegevens van samenwerkingsverbanden uit het Document IJsselgroep ten behoeve van de gemeente Almere (IJsselgroep, 5 juli 2016). Deze lijst is aangevuld met informatie uit de subsidieverantwoordingen en interne informatie van de afdeling Onderwijs, Sport en Cultuur 44. Tabel B2: Combinaties van voor- en vroegschoolse voorzieningen die samenwerkingsafspraken door middel van een document Doorgaande lijn of soortgelijke afspraken hebben vastgelegd, gegevens over 2016/2017. Combinatie voor- en vroegschoolse voorzieningen die de samenwerking hebben vastgelegd in document Doorgaande lijn of soortgelijk Muis (Kiekeboe)- Digitalis Zonnebloemweg (Smallsteps) De Albatros Ziezo (Smallsteps) De Architect Petteflet (La Luna)-Hasselbraam Kleine Prins (Kiekeboe)- Kameleon Speelmolen (Small Steps)- Tjasker Jan Huijgen (Small Steps)- Zevensprong Mijn Kinderopvang - Zevensprong Pierewiet (Kiekeboe)- Samenspel Het Hof (La Luna 45 )-Polderhof De Diamantjes (Saffana s)- Al Iman Humpie Dumpie (Berenstad)-Driemaster Precious Kids-Kompas Happy Kids-Lettertuin Dikkie Dik (Pino) -Panta Rhei Speelmaatje (Pino)-Panta Rhei Kinderworld-De Delta Kinderworld De Goede Herder Christoffeltje- Vrije School Raphael Catrijntje- Vrije School Raphael Catootje- Vrije School Raphael Archipel (Small Steps)- Archipel Rombombom (Partou) Het Drieluik Het Kleine avontuur (La Luna) Het Avontuur Combinatie voor- en vroegschoolse voorzieningen die de samenwerking hebben vastgelegd in document Doorgaande lijn of soortgelijk Tierelier (Kiekeboe) - Egelantier Regenboogweg (Smallsteps) Het Spectrum Klipgriend 3 (Partou) De Regenboog Aquamarijn (La Luna) De Aquamarijn Campus Caleidoscoop (Smallsteps) - Caleidoscoop Ik en jij (Smallsteps) - Letterland Razeil (Small Society) De Ontdekking Razeil (Small Society) De Windwijzer Schippertje (Small Society) De Ontdekking Schippertje (Small Society) De Windwijzer Tinkelbel (Dikkertje Dap) De Lichtboei Dikkertje Dap (Dikkertje Dap) De Lichtboei Meesterwerk (La Luna) Het Meesterwerk De Verwondering (La Luna) Palet De Koppoter (Go! Kinderopvang) - Optimist Kleine Columbus (Partou) - Columbusschool Nederlandhof (Partou) - Europaschool Nimfenplein (Partou) De Ruimte Bron: Document IJsselgroep, ten behoeve van de gemeente Almere, 5 juli 2016, aangevuld met gegevens uit de subsidieverantwoordingen en interne informatie van de afdeling Leren, Onderwijs en Cultuur 44 In 2017/2018 zijn de namen van enkele van de onderstaande kinderopvangorganisaties veranderd. 45 La Luna gaat op 1 januari 2018 verder onder GO Kinderopvang 74 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

75 Gegevens kerndoel 1-leeftijdsgroep 4 tot 19 jaar: Samenwerking tussen het onderwijs en de Almeerse jeugdondersteuningsstructuur De volgende tabellen geven een overzicht van: Scholen primair onderwijs die deelnemen aan het programma Oké op school, jaar 2017 Scholen voortgezet onderwijs die deelnemen aan het programma Oké op school, jaar 2017 Scholen die deelnemen aan Sterk in de Klas, jaar 2016 Scholen waarop onderwijsjeugdhulparrangementen worden toegepast, op peildatum 1 oktober 2016 Overzicht Sterk voor School 2016 Tabel B3: Scholen primair onderwijs die deelnemen aan het programma Oké op school, jaar 2017 Wijk Passend Onderwijs Scholen waarvan leerlingen kunnen deelnemen aan een training of waarop voorlichtingslessen gegeven worden Wijk Passend Onderwijs Scholen waarvan leerlingen kunnen deelnemen aan een training of waarop voorlichtingslessen gegeven worden Buiten 1 Buiten 2 Haven Buitenburcht Lettertuin (geen deelnemers) Torteltuin Albatros Bommelstein Oase (geen deelnemers) Architect Montessori Buiten Goede Herder (geen deelnemers) Het Kompas De Kring De Tjasker (geen deelnemers) Het Spectrum (geen deelnemers) Het Drieluik Het Avontuur Aurora De Dukdalf De Egelantier Het Kristal De Archipel De Flierefluiter De Regenboog De Loofhut Eerste Almeerse Montessorischool De Ark De Polderhof (geen deelnemers) De Klaverweide De Wierwinde Stad 3 Stad 4 Stad 5 Stad 6 De Boventoon Crescendo De Duizendpoot De Klimop (geen deelnemers) De Lichtboei De Syncope Montessori Muziekwijk (geen deelnemers) Vrije School Raphael De Zeetuin De Compositie Het Meesterwerk De Optimist Het Palet Digitalis De Ichtus De Kameleon Heliotroop Panta Rei De Agronaut De Watertuin (geen deelnemers) Shri Ganesha De Achtbaan De Delta De Driemaster (geen deelnemers) Samenspel Al Iman Poort De Columbus De Europaschool De Droomspiegel De Kleine Wereld Montessori Cascade De Ruimte Stad 1 De Zevensprong (geen deelnemers) Caleidoscoop Polygoon (geen deelnemers) De Hasselbraam (geen deelnemers) De Kraanvogel De Olijfboom De Pirouette Het Zonnewiel Montessori Stad De Waterspiegel (geen deelnemers) Montessori Park (geen deelnemers) Stad 2 Letterland De Omnibus De Ontdekking De Windwijzer Bron: Oké op School, halfjaarverslag 2017 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

76 Tabel B4: Scholen voortgezet onderwijs die deelnemen aan het programma Oké op school, jaar 2017 Middelbare scholen waarvan leerlingen kunnen deelnemen aan een training of waarop voorlichtingslessen gegeven worden 46 Oostvaarderscollege Buitenhoutcollege Montessori Lyceum Flevoland Echnaton Trinitas Helen Parkhurst Park Lyceum Baken Stad College Meergronden International School Almere (ISA) Groenhorst College Arte College Baken Poort (geen deelnemers) Pro Almere Bron: Onderwijs-Zorgaanbod 2017 Oké op School Tabel B5: Scholen die deelnemen aan Sterk in de Klas, jaar 2016 Gebied Almere Buiten Almere Haven Almere Stad Stedelijk School De Tjasker (po) Goede Herder (po) Kompas (po) Architect (po) Montessori Buiten (po) De Kring (po) Buitenhoutcollege (vo) Polderhof (po) Eerste Almeerse Montessorischool (po) De Flierefluiter (po) Letterland (po) Digitalis (po) Het Baken Stad College (vo) Het Taalcentrum (po en vo) Bron: Triade Tabel B6: Scholen waarop onderwijsjeugdhulparrangementen worden toegepast, peildatum 1 oktober 2016 Scholen waarop onderwijsjeugdhulparrangementen worden toegepast, peildatum 1 oktober 2016 OPDC Watertuin Bombardon Bongerd Bron: Interne informatie Passend Onderwijs 46 De telling uit de bron Onderwijs-Zorgaanbod 2017 Oké op school is aangehouden. De telling komt daarom niet volledig overeen met de telling volgens de brin- en vestigingsnummers van DUO. 76 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

77 Tabel B7: Overzicht van de voorschoolse en vroegschoolse locaties die gebruik maken van het programma Sterk voor School in 2016 Peuterspeelzalen Kinderdagverblijven Basisscholen Humpie Dumpie Oliver Driemaster De Speelmolen Archipel Achtbaan Dikkie Dik Marijtje Doets Loofhut Pierewiet Het Penseel (GO) Albatros Wolkewietje Casa Capretti Klaverweide Kleine Prins Flexi kids Regenboog Muis Archipel Kleine avontuur Caleidoscoop Ziezo Klipgriend t Hof Winde kind Haasje Repje De Ark Bron: Interne informatie afdeling Onderwijs & Cultuur, gemeente Almere Gegevens kerndoel 3-leeftijdsgroep 4 tot 19 jaar: Een goed verloop van de overgang po-vo: minder op- en afstroom in het vo De tabel hieronder geeft een overzicht van de doorstroom, opstroom en afstroom in het derde leerjaar voortgezet onderwijs. Er wordt gesproken van afstroom als een leerling op een lager schooltype zit (in het derde leerjaar) dan geadviseerd in groep 8. Opstroom houdt in dat een leerling naar een hoger niveau is gegaan. Doorstroom betekent dat een destijds gegeven advies gelijk is aan het niveau in het derde leerjaar. Voor het bepalen van de op-, door- en afstroom is gekeken naar de adviezen van alle leerlingen in het derde schooljaar, ongeacht of deze leerlingen wel of niet eerder zijn blijven zitten en ongeacht of deze leerlingen van het regulier of het speciaal basisonderwijs afkomstig zijn. Tabel B8: Doorstroom, opstroom en afstroom leerlingen in het derde leerjaar voortgezet onderwijs 47 Schooladvies basisschool PrO BBL KBL TLW HAVO VWO Totaal PrO 67% 1% 0% 0% 0% 0% 4% BBL 26% 65% 11% 1% 0% 0% 10% KBL 6% 30% 56% 18% 2% 0% 17% TLW 0% 4% 29% 55% 20% 2% 24% HAVO 0% 0% 1% 20% 50% 19% 22% HAVO/VWO 0% 0% 2% 5% 9% 5% 5% VWO 0% 0% 0% 1% 19% 74% 18% totaal (100%) afstroom - 1% 12% 19% 22% 21% 16% doorstroom 67% 65% 56% 55% 59% 79% 62% opstroom 33% 34% 33% 26% 19% - 22% Bron: Digidoor 47 Aandelen leerlingen die zijn afgestroomd staan in de tabel met rood aangegeven, aandelen leerlingen die zijn opgestroomd zijn weergegeven in groen. Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

78 Gegevens kerndoel 4-leeftijdsgroep 4 tot 19 jaar: overgang vmbo-mbo verloopt goed: minder uitval in het mbo en de uitval is niet hoger dan landelijk De volgende tabellen geven een overzicht van deelnemers decanenkring vmbo, peildatum 1 september 2017 en uitval rond de overgang vo-mbo. Tabel B9: Deelnemers decanenkring VMBO, peildatum september Onderverdeling Vo-scholen Mbo-instellingen Naam Baken Stad College Meergronden Groenhorst College Almere Echnaton Arte College Oostvaarders College Buitenhout College Helen Parkhurst Montessori Lyceum Flevoland Baken Poort ROC TOP Aeres MBO (voorheen AOC Groenhorst) ROC Flevoland De tabel hieronder geeft een overzicht van het vervolg van de schoolloopbaan van leerlingen die op 1 mei 2016 ingeschreven stonden voor het vierde leerjaar van het vmbo. Van de leerlingen die in het volgende schooljaar (2016/2017) niet meer bij het vmbo ingeschreven staan, stroomt het overgrote deel door naar het mbo (96%). Het aandeel vmbo-ers (met en zonder een lwoo-indicatie) zonder inschrijving voor een vervolgopleiding bedraagt 3%. Van de 1328 leerlingen die in 2016/2017 gestart zijn met het mbo zijn op 1 januari 2017 zes leerlingen gestopt (0,5%). Op 1 april 2017 bedraagt dit aantal zestien leerlingen. Dit is 1,2 % van de gestarte mbo ers. Tabel B10: Vervolgschoolloopbaan in 2016/2017, leerlingen die op 1 mei 2016 ingeschreven staan bij een vmbo in Almere Inschrijving op 1 mei 2016 vmbo lwoo Totaal Inschrijving 2016/2017 aantal aandeel aantal aandeel aantal aandeel mbo % % % havo/ vwo 21 2% 1 0% 22 2% niet schoolgaand 27 3% 10 3% 37 3% totaal % % % Kerndoel 5-leeftijdsgroep 4 tot 19 jaar: Geen zwakke scholen meer en meer scholen met het predicaat goed vanuit de inspectienorm De onderstaande tabellen geven een overzicht van de historie van het oordeel van de Inspectie van het Onderwijs over de kwaliteit van onderwijsinstellingen in Almere. In tabellen wordt achtereenvolgens het inspectieoordeel weergegeven over: Scholen regulier basisonderwijs Scholen speciaal basisonderwijs Scholen (voortgezet) speciaal onderwijs Scholen voortgezet onderwijs Middelbaar beroepsonderwijs Hoger beroepsonderwijs Bij de weergave wordt uitgegaan van het oordeel van de Inspectie over de verschillende inspectielocaties. Dit voor een goede vergelijkbaarheid van het aandeel zwakke inspectielocaties in Almere en landelijk. Deze indeling naar inspectielocatie komt niet volledig overeen met de verder in deze rapportage gebruikte telling van scholen op basis van het brin-en vestigingsnummer van DUO. Hierdoor zijn er meerdere verschillen tussen de telling volgens de Inspectie en de telling volgens DUO, waarbij bij het po het tellen van het Taalcentrum als een locatie één van de opvallendste verschillen is. De inspectielocaties die volgens de telling van de Inspectie op 1 september 2016 niet meer voorkomen zijn niet opgenomen in de overzichten. 78 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

79 Tabel B11: Historie kwaliteit Inspectielocaties regulier Basisonderwijs Naam inspectielocatie 1 april september april september april september september september 2012 Vrije School Almere Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Delta Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Ark Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Panta Rhei Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Driemaster Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Ichthus Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Het Kompas Basis Zwak Zwak Zwak Basis Basis Basis Basis De Loofhut RK Jenaplanschool Basis Basis Basis Basis Basis Basis Zwak Zwak De Regenboog Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Goede Herder Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Montessorischool Stad Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Montessorischool Cascade (voorheen De Poort) Zwak Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Polderhof Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Eerste Almeerse Montessorischool Basis Basis Basis Basis Basis Basis Zwak Zwak De Klaverweide Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Flierefluiter Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Wierwinde Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basisschool Het Samenspel Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Achtbaan Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Kameleon Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Waterhoek Zwak Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Zeetuin Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basisschool Digitalis Zwak Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Tjasker Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Zwak De Kring Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Architect Basis Basis Basis Zwak Zwak Basis Basis Basis Montessorischool Buiten Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Heliotroop Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Boventoon Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Duizendpoot Zwak Zwak Basis Basis Basis Basis Basis Basis Het Spectrum Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis obs De Torteltuin Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Bommelstein Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Lichtboei Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Crescendo Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Shri Ganesha Basis 't Zonnewiel Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Olijfboom Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Buitenburcht Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Polygoon Basis Basis Basis Basis Basis Zwak Basis Basis obs "Syncope" Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis islamitische bs Al-Iman Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Zwak Albatros Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Waterspiegel Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Oase Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Lettertuin Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis de Hasselbraam Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

80 Naam inspectielocatie 1 april september april september april september september september 2012 De Kraanvogel Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Pirouette Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Zevensprong Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis obs Aurora Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Omnibus Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Prot.Chr.Basisschool "De Dukdalf" Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Het Palet Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Egelantier Basis Basis Basis Basis Basis Basis Zwak Zwak Letterland Zwak Zwak Zeer Zwak Zwak Zwak Zwak Basis Basis Basisschool Letterland, Internationale afdeling Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Archipel Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Het Kristal Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Caleidoscoop Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Optimist Basis Basis Basis Basis Basis Basis Zwak Zwak OBS De Compositie Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Het Meesterwerk Zwak Zwak Zwak Basis Basis Basis Basis Basis De Windwijzer Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Het Drieluik Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Ontdekking Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Het Taalcentrum Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Zwak obs "Het Avontuur" Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Droomspiegel Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Kleine Wereld Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Europaschool Zwak Zwak Basis Basis Basis Basis Basis Colubusschool Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Ruimte Basis Basis Basis Universum De Zeeraket IKC De Duinvlinder Bron: Inspectie van het Onderwijs Tabel B12: Historie kwaliteit Inspectielocaties speciaal basisonderwijs Naam Inspectielocatie 1 april september april september april 2015 De Watertuin Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Bombardon Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Klimop Basis Basis Basis Basis Basis Basis Bron: Inspectie van het Onderwijs 1 september Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

81 Tabel B13: Historie kwaliteit Inspectielocaties(voortgezet) speciaal onderwijs Naam inspectie locatie Aquarius (inclusief JeugdzorgPlus vso Soort onderwijs 1 april september april september april september september september 2012 Basis Basis Basis Zeer zwak Zeer zwak Zwak Zwak Zwak Het Nautilus College so Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Het Nautilus College vso Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Zwak Olivijn so Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Aventurijn vso Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis De Bongerd/ Basis Basis Basis Zwak Zwak Basis Basis so De Strengerd Bron: Inspectie van het Onderwijs Tabel B14: Historie kwaliteit Inspectielocaties voortgezet onderwijs Naam inspectie locatie leerweg 1 april september april september april september september september 2012 Baken Stad College vmbo-b Basis Zwak Zwak Basis Basis Basis Basis Basis Baken Stad College vmbo-gt Basis Zwak Zwak Basis Basis Basis Basis Basis Baken Stad College vmbo-k Basis Zwak Zwak Basis Basis Basis Basis Basis Baken Park Lyceum havo Basis Basis Basis Basis Basis Basis zwak zwak Baken Park Lyceum vwo Basis Basis Basis Zeer zwak Zeer zwak Zeer zwak Zwak Zwak Baken Trinitas Gymnasium vwo Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Baken Poort havo Basis Basis Basis Basis Baken Poort vmbo-gt Basis Basis Basis Basis OSG Echnaton vmbo-b Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis OSG Echnaton vmbo-gt Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis OSG Echnaton vmbo-k Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis OSG Echnaton, locatie Helen Parkhurst OSG Echnaton, locatie Helen Parkhurst OSG Echnaton, locatie Helen Parkhurst havo Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis vmbo-gt Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis vwo Basis Basis Basis Basis Basis Basis Zwak Zwak OSG De Meergronden havo Zwak Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis OSG De Meergronden vmbo-b Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis OSG De Meergronden vmbo-gt Basis Zwak Zwak Basis Basis Basis Basis Basis OSG De Meergronden vmbo-k Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis OSG De Meergronden vwo Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Arte College havo Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Arte College vmbo-gt Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Arte College vmbo-k Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Arte College vwo Basis Basis Basis Basis Basis Basis Praktijkonderwijs Almere, locatie Almere-Stad pro Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Oostvaarders College havo Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Oostvaarders College vmbo-b Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Oostvaarders College vmbo-gt Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Oostvaarders College vmbo-k Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Oostvaarders College vwo Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Buitenhout College vmbo-b Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/

82 Naam inspectie locatie leerweg 1 april september april september april september september september 2012 Buitenhout College vmbo-gt Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Buitenhout College vmbo-k Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Montessori Lyceum Flevoland Montessori Lyceum Flevoland Montessori Lyceum Flevoland AOC Groenhorst Almere Afdeling VMBO-groen AOC Groenhorst Almere Afdeling VMBO-groen AOC Groenhorst Almere Afdeling VMBO-groen Praktijkonderwijs Almere, locatie Almere-Buiten Praktijkonderwijs- Almere Koningsbeltweg Bron: Inspectie van het Onderwijs havo Zwak Zwak Zwak Zwak Zwak Zwak Basis Basis vmbo-gt Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis vwo Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis vmbo-b Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis vmbo-gt Basis Basis Basis Basis Zwak Zwak Basis Basis vmbo-k Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis PrO Basis Basis Basis Basis Basis Basis Basis PrO Basis Basis Basis Basis Basis Basis 82 Lokale Staat van het Onderwijs in Almere 2016/2017

83

84