TIMING DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN ONDERWIJS- EN LEERACTIVITEITEN (STRATEGIE) MEDIA EN WERKVORMEN I.

Transcriptie

1 Lesvoorbereiding TIMING DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN ONDERWIJS- EN LEERACTIVITEITEN (STRATEGIE) MEDIA EN I. Inleiding Aanknopingsfase 9 min. Probleemstelling 1 min. De lln kunnen in eigen woorden vertellen wat ze al over Sinterklaas weten. De lln zijn bereid naar elkaar te luisteren. De lln kunnen in eigen woorden uitleggen hoe Sinterklaas eruit ziet. Over de leeftijd van Sinterklaas bestaat enige twijfel. Iedereen is het er wel over eens dat hij oud is. Hij heeft een lange witte baard en witte haren. Daarnaast draagt hij een rode mantel en een staf. (Op zijn kledij gaan we later nog dieper in.) Sinterklaas is steeds vergezeld door zwarte pieten. Hij heeft ook een paard. In Nederland heet de schimmel 'Amerigo', in België 'Slecht weer vandaag'. De aanknopingsfase bij dit thema hangt sterk af van de groep die je hebt. Sinterklaas wordt namelijk in verschillende vormen in Europa gevierd. Je kan de leerlingen vragen of ze Sinterklaas al kennen (en onder welke vorm). Als Sinterklaas minder bekend is kan je hen vragen aan wie hij hen doet denken zowel de naam als de uiterlijke kenmerken. Vanuit die visie kan je een klassengesprek beginnen. De leerlingen zullen zo al snel ontdekken dat ze nog niet veel weten over hoe Sinterklaas en België en Nederland gevierd wordt. Spreken / luisteren II. Midden Fase 1 De lln kunnen een passende titel bedenken bij een tekst. De lln kunnen de juiste betekenis van een woord afleiden uit de context. Woordenschat 2) heten: 2 een naam hebben, genoemd worden verschillend: 2 onbep hoofdtelw verscheiden arm: 3 bn met weinig of geen bezit; behoeftig hulp: de 1 v(m) bijstand, steun, ondersteuning, redding: ~ verlenen; te ~ komen leven: het; o 1 het in leven zijn, het bestaan Na een inleidend gesprekje krijgen de leerlingen de kans om wat meer te weten te komen over Sint Nicolaas. Dat doen ze met de tekst op bladzijde 2. De opdrachtjes bij deze tekst kunnen best individueel of twee aan twee gemaakt en nadien klassikaal verbeterd worden. Het is de bedoeling dat de leerlingen een passende titel bij de tekst bedenken. Hiermee wordt het algemene begrip van de tekst getest. Daarna volgen enkele woordenschatoefeningetjes. of diade waard: 1 de; m,v -en herbergier, kastelein 3) 1. Prostitutie = betaalde seks 2. Legende = verhaal dat door het volk verder verteld werd 3. Iets in mootjes hakken = iets in stukjes hakken 4. Welgesteld = tamelijk rijk; bemiddeld 5. Pekel = water waarin zout opgelost is Uiteraard kan je er als leerkracht ook voor kiezen nog wat dieper in te gaan op de tekst. Je kan dan een klassengesprek voeren over de tekst of nog wat bijkomende vraagjes bedenken. Een quiz is ook leuk om een tekst te verwerken, maar deze tekst is daarvoor misschien een beetje kort. Lezen / woordenschat Quiz

2 Fase 2 50 min. De lln zijn bereid hun mening te delen met hun klasgenoten. De lln kunnen hun mening opschrijven. We hebben nu al een idee over het ontstaan van Sinterklaas, maar nog niet over hoe Sinterklaas gevierd wordt in België en in Nederland. Dat komen we te weten in de tekst op pagina 4. Deze tekst kunnen de leerlingen opnieuw in stilte lezen, of de leerkracht kan de tekst voorlezen. Voorlezen De lln zijn bereid op hun werk terug te blikken. Daarna is het de bedoeling dat de leerlingen in een korte tekst schrijven waar ze het liefst Sinterklaas zouden vieren, in België of in Nederland en waarom. Oriënteren Voorbereiden Uitvoeren Reflecteren De opdracht kan je inleiden met een klassengesprek. Op die manier krijg je als leerkracht al een beeld wie liefst in België Sinterklaas zou vieren en wie in Nederland. Je kan dan ook twee groepen maken. Beide groepen proberen elkaar dan te overtuigen. Je kan dus al met de leerlingen bespreken voor wie ze een tekst schrijven en wat het doel van de tekst is. Daarna gaan de leerlingen aan het werk. Ze bedenken zoveel mogelijk redenen om Sinterklaas in een bepaalde streek te vieren zodat ze hun klasgenoten kunnen overtuigen. Vervolgens gieten ze hun ideeën in een leuke (overtuigende) tekst. Tijdens een volgende stap lezen de leerlingen elkaars teksten. In de eerste plaats gaat het om de inhoud. Het was immers de bedoeling dat ze elkaar zouden overtuigen! Daarnaast kunnen ze elkaar natuurlijk ook helpen met de verbetering van spelfouten en zinsbouw. Ten slotte is er nog een afsluitend klassengesprekje: Heb je de opdracht goed aangepakt? Is je doel bereikt? Waarom wel / niet? Welke moeilijkheden heb je ondervonden? Als je te weinig tijd hebt om deze opdracht volledig in de klas te maken, kunnen de leerlingen ook thuis verder werken aan hun tekst. Schrijven Klassikale reflectie

3 Fase 3 De lln kunnen de regels uit een liedje bij de juiste titel plaatsen. De lln zijn bereid hun mening te geven over sinterklaasliedjes. Sinterklaasliedjes: Da-ag, Da-ag, Da-ag, Da-ag Dag Sinterklaasje gooi wat in mijn schoentje Sinterklaas, kapoentje hard geklopt, zacht geklopt Daar wordt aan de deur geklopt gooi wat in mijn lege, lege tonne Sinterklaasje, bonne, bonne, bonne want we zitten allemaal even recht Sinterklaasje, kom maar binnen met je In de tekst op pagina 4 hebben we al gelezen dat er met Sinterklaas heel wat liedjes gezongen worden. Bij deze opdracht wordt verwezen naar een website met sinterklaasliedjes, maar wanneer je zelf een cd met zulke liedjes hebt, heb je de website uiteraard niet nodig. Je kan de leerlingen eerst eens vragen of ze al sinterklaasliedjes kennen. Bij leerlingen die zelf niet in België of Nederland wonen, zal dit waarschijnlijk niet het geval zijn. Daarna kan je hen een aantal liedjes laten horen. Je vraagt hen eerst naar een algemene mening: Wat vind je van de liedjes? Welk liedje vind je het leukst? Waarom? Luisteroefening knecht o jongens, jongens, het is zo n baas De zak van Sinterklaas Daarna gaan de leerlingen iets bewuster luisteren naar bepaalde regels uit de verschillende liedjes. Luisteren / spreken Fase 4 5 min. De lln zijn bereid goed naar elkaar te luisteren. De lln kunnen woorden die ze zelf aangeven, goed uitspreken. De Sint komt en hij brengt Voorbeeld: 1. De Sint komt en hij brengt een auto. 2. De Sint komt en hij brengt een auto en een bal. 3. De Sint komt en hij brengt een auto, een bal en een Het tussendoortje is een leuke spreekoefening. Deze oefening hoeft zeker niet te lang te duren. De leerlingen zijn hier niet enkel bezig met spreken, maar werken ook aan geheugentraining en woordenschat. Uiteraard moeten ze ook goed naar elkaar luisteren om deze opdracht tot een goed einde te brengen. Als de klasgroep te groot is, kan deze oefening ook in kleinere groepjes gedaan worden. Klassikale oefening Spreken / luisteren / woordenschat Fase 5 5 min. De lln kunnen begripsvragen bij een tekst Wat moet de Sint brengen? 1 c 2 d 3 d 4 b 5 d 6 b In de leesopdracht die volgt, doen we ongeveer hetzelfde. Hier gaat het echter niet zozeer om een spelvorm. Vier kleine kinderen vertellen op hun eigen kindse manier wat zij graag van de Sint zouden krijgen.

4 De leerlingen lezen de tekstjes en proberen de bijbehorende vraagjes op te lossen. Lezen Fase 6 De lln kunnen een verlanglijstje maken met 'onbetaalbare' dingen. Verlanglijstje Voorbeelden: liefde, vriendschap, geluk, gezondheid We hebben net al gezien dat de kinderen uit de krant verlanglijstjes gemaakt hadden. Nu maken de leerlingen zelf ook verlanglijstjes. Het gaat hier echter niet om gewone verlanglijstjes. Zij maken verlanlijstjes van dingen die niet te koop zijn. Dit is vooral een individuele opdracht. Eventueel kunnen de verlanglijstjes vergeleken worden. Welke zaken komen vaak voor op de verlanglijstjes? En welke maar af en toe? Schrijven / spreken Fase 7 De lln kunnen de kledingstukken van de Sint benoemen. De kledij van Sinterklaas 5 Albe: een lange witte jurk 4 Handschoenen (wit of paars) 7 Bisschopsring (traditioneel om rechterringvinger) 3 Mantel 6 Stola: smalle strook stof die om de hals wordt gedragen 1 Mijter 2 Staf Alle kinderen kennen Sinterklaas met zijn lange witte baard, maar ook met zijn specifieke kledij. Die kledingstukken hebben ook een eigen naam, die te zien is in de oefening onderaan pagina 7. Het is de bedoeling dat de leerlingen de namen van kledingstukken linken met de nummertjes op de prent. Dit kan in kleine groepjes gebeuren. Na enkele minuten schuift een leerling per groep door om zijn bevindingen met die van een andere groep te vergelijken. Woordenschat Groepswerk Fase 8 De lln zijn bereid te praten over hun persoonlijke voorkeuren wat snoep betreft. De lln kunnen begripsvragen bij een tekst Wilde achtervolging om witte chocoladeletter 1. Een witte chocoladeletter 2. Uit Den Haag 3. Onder een auto 4. Sinterklaas / Sint Nicolaas 5. Iets kunnen vergeten In de tekst onderaan pagina 8 gaat het om een gestolen chocoladeletter. Deze tekst kan je inleiden door te vragen welk snoepgoed de leerlingen zelf graag eten. Je kan hen ook vragen of ze ooit al eens snoep / een snoepje gestolen hebben van iemand, of misschien zelfs wel uit een winkel. Eventueel kan je hen vragen waarom ze dat toen gedaan hebben.

5 Dan kan je gemakkelijk overgaan naar de tekst. De leerlingen lezen de tekst in stilte en proberen de vraagjes te Nadien wordt de oefening klassikaal verbeterd. Individuele oefening Lezen Fase 9 De lln kunnen begripsvragen bij een luistertekst Hoe worden chocoladeletters gemaakt? 1. alle letters te controleren 2. een lettervorm 3. aan de vorm 4. elke dag 5. als de chocolade hard is In de laatste oefening wordt nog uitgelegd hoe chocoladeletters gemaakt worden. Piet gaat zelf op onderzoek uit om dat te ontdekken. Deze opdracht moeten de leerlingen normaal gezien in een luisterpoging kunnen maken. Luisteren Individuele oefening III. Slot Als afsluiter is het leuk om de leerlingen nog een kleinigheidje te geven: een stukje chocola, een pepernoot BORDPLAN Moeilijke woorden Sinterklaas