TIMING DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN ONDERWIJS- EN LEERACTIVITEITEN MEDIA EN (STRATEGIE) WERKVORMEN I.

Transcriptie

1 Lesvoorbereiding TIMING DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN ONDERWIJS- EN LEERACTIVITEITEN I. Inleiding Aanknopingsfase 2 min. De lln zijn bereid na te denken over Valentijnsdag. De leerkracht vraagt de leerlingen wat ze al weten over Valentijnsdag. Brainstorm Probleemstelling 3 min. De lln kunnen verwoorden wat ze al weten over Valentijnsdag en wat ze nog te weten willen komen. Daarna wordt er ook nagedacht over wat de leerlingen nog te weten willen komen over deze feestdag. Spreken / luisteren II. Midden Fase 1 10 min. De lln kunnen eenvoudige begripsvragen bij een tekst beantwoorden. De lln kunnen in eigen woorden uitleggen hoe Valentijnsdag ontstaan is. Betekenis van woorden: afleiden uit de context, voorkennis activeren, vergelijken met vreemde talen, principes van woordvorming: deel van het woord gekend? woordenboek De leerlingen lezen de tekst over het ontstaan van Valentijnsdag in stilte. Indien nodig wordt dieper ingegaan op moeilijke woorden. Daarna worden de bijbehorende vraagjes beantwoord. Dit kan klassikaal gebeuren, maar de leerlingen kunnen de oefening ook eerst individueel of twee aan twee voorbereiden. + klassikale verbetering Oplossingen vragen: 1 III 2 III 3 I Lezen Fase 2 5 min. De lln zijn bereid te reflecteren op een gelezen tekst. De lln kunnen uit een (strip)tekst afleiden wat Valentijn vandaag nog betekent. Valentijn vandaag: 14 februari geschenkjes kopen geliefde samen zijn eerlijkheid Na het lezen van de tekst vraagt de leerkrach wat de leerlingen nu hebben bijgeleerd. Hij of zij vraagt eveneens of de lln de hedendaagse gebruiken van Valentijn kennen. Die kunnen ze ook terugvinden in de strip op bladzijde 4. Lezen / spreken Klassikale reflectie 1

2 Fase 3 10 min. De lln kunnen de betekenis van een aantal spreekwoorden over liefde in eigen woorden uitleggen. Betekenis spreekwoorden: Liefde maakt blind = Als je verliefd bent, zie je de fouten van een ander niet. Oude liefde roest niet = Vroegere verliefdheden gaan nooit helemaal over. Iets met de mantel der liefde bedekken = Iets niet bekendmaken. Iets voor lief nemen = Iets accepteren; er tevreden mee zijn. Lief en leed met iemand delen = Alles met iemand delen. Er zijn ook heel wat spreekwoorden over liefde. De leerkracht vraagt of de leerlingen er al enkele kennen. Als dat het geval is, worden de reeds gekende spreekwoorden eerst besproken. Anders ga je best onmiddellijk dieper in op de spreekwoorden in de bundel. Je kan de spreekwoorden eerst gewoon bekijken. Wat zouden ze kunnen betekenen? De leerlingen zoeken twee aan twee een gepaste betekenis. Daarna vergelijken ze met een ander groepje. Zo komen ze samen tot de juiste oplossing. (Om zeker te zijn dat iedereen de juiste oplossingen heeft, kan je de oefening ook nog kort klassikaal verbeteren.) Diade (Klassikale verbetering) Van liefde rookt de schoorsteen niet = Van liefde alleen kan je niet leven. Liefde overwint alles = Geen hindernis is te groot als je verliefd bent. Lezen / spreken / schrijven Fase 4 20 min. De lln zijn bereid hun eigen mening te geven over enkele vragen rond liefde. Woordverklaring karakteristieken: Avontuurlijk = vol spannende gebeurtenissen Behulpzaam = bereid om te helpen Bescheiden = onopvallend, nederig Creatief = artistiek, origineel, fantasievol Dominant = overheersend, gezaghebbend Eerlijk = als je de waarheid spreekt, oprecht Egoïstisch = als je alleen aan jezelf denkt Energiek = levenslustig, krachtig, vurig Enthousiast = als je veel zin hebt in iets of met veel plezier met iets bezig bent, gemotiveerd Ernstig = als je geen grapjes maakt, serieus Flexibel = gemakkelijk, meegaand Geduldig = als je kan en wil afwachten Je hebt het nu al een hele tijd over liefde gehad, maar nog niet over de betekenis van liefde voor de leerlingen zelf. Daarom volgen enkele vraagjes over hun persoonlijke mening. Vraag 1 en 2 worden best samen behandelt. Deze vraagjes worden mondeling besproken. De leerlingen kunnen echter eerst even nadenken over de vraagjes en enkele aantekeningen maken als ze dat willen. Daarna delen ze hun meningen met de rest van de klas. Hierna volgen vraag 3, 4 en 5. Je overloopt best eerst de woordjes klassikaal, want er zullen ongetwijfeld een aantal moeilijke woorden zijn. Klassikale voorbereiding 2

3 De lln kunnen de betekenis van enkele karakteristieken in eigen woorden uitleggen. De lln kunnen aangeven welke karakteristieken zij belangrijk vinden. Gesloten = als je niet laat blijken wat je voelt of denkt, gereserveerd, introvert Gevoelig = als je snel met gevoel ergens op reageert, sentimenteel Humoristisch = grappig, komisch IJverig = als je je best doet, je steeds inzet Intelligent = als je dingen vlug snapt, slim Knap = als je er goed uitziet, mooi bent Koppig = als je vasthoudt aan wat je gezegd hebt, eigenwijs, onbuigzaam Kritisch = als je veel opmerkingen hebt Materialistisch = als je alleen streeft naar bezit Moedig = als je gevaarlijke dingen durft, dapper Nonchalant = slordig, onverschillig Onafhankelijk = als je niet hoeft te doen wat anderen zeggen, zelfstandig Optimistisch = hoopvol, levendig, vrolijk Oppervlakkig = zonder diepgang, niet grondig Opvliegend = driftig, prikkelbaar Perfectionistisch = als je alles perfect, zonder fouten wil doen Prikkelbaar = lichtgeraakt, snel geïrriteerd Rijk = als je veel geld hebt Ruimdenkend = als je een open geest hebt, voor veel dingen open staat, niet bekrompen Rustig = kalm, beheerst Sociaal = als je graag met andere mensen omgaat, in groep leeft Spontaan = als je doet wat in je opkomt, impulsief, ongedwongen Sportief = als je graag sport Stipt = precies, zonder afwijkingen Trouw = als je je houdt aan wat je beloofd of afgesproken hebt, loyaal Verdraagzaam = als je van anderen ook minder leuke dingen verdraagt Verlegen = als je onzeker bent tegenover anderen, schuchter, timide Vlot = als je gemakkelijk in de omgang bent Vriendelijk = aardig, lief, attent Zelfverzekerd = als je zeker bent van jezelf, vol zelfvertrouwen De moeilijke woorden behandel je best zoals uitgelegd in fase 1. Aangezien er geen context is, kan je die als leerkracht zelf voorzien. De lln kunnen uiteraard ook woorden aan elkaar uitleggen. Als de betekenis van de verschillende woorden duidelijk is, kan dieper ingegaan worden op de vraagjes. Als je eens wil afwijken van een klassikale bespreking, kan je de lln dit ook in kleine groepjes (van 4 of 5 lln) laten doen. Je vraagt hen dan om gelijkenissen en verschillen te zoeken tussen hun persoonlijke voorkeur. Waaraan zouden de verschillen kunnen liggen? Spreken / luisteren / woordenschat Bespreking in groep 3

4 Fase 5 15 min. De lln zijn bereid hun favoriete gedicht te kiezen. De lln kunnen in eigen woorden uitleggen waarom ze dat ene gedicht mooier vinden dan de andere. Er zijn in het Nederlands ook heel wat gedichten over liefde geschreven. In deze bundel vind je een aantal voorbeeldjes. Het is hier niet de bedoeling dat elk gedicht ontleed wordt. Het is belangrijker dat de leerlingen kunnen genieten van de gedichten. De leerlingen lezen deze gedichten in stilte of je kan ze zelf voorlezen. Laat de leerlingen echter geen onbekend gedicht hardop voorlezen. In stilte lezen / voorlezen De leerlingen beslissen voor zichzelf wat ze het mooiste gedicht vinden en waarom. Daarna kan er een stemming plaatsvinden en wordt het favoriete 'klasgedicht' uitgekozen. Klassikale bespreking Elke leerling zoekt ook een woord dat Hans en Monique Hagen zouden kunnen bedoelen in hun gedicht. Zijn er woorden die meermaals voorkomen? Of zijn er net heel originele / onverwachte woorden? Klassikale bespreking Lezen / spreken Fase 6 50 min. De lln kunnen een briefje schrijven volgens een stappenplan. De lln zijn bereid het stappenplan te volgen. De leerlingen hebben nu al wat inspiratie opgedaan wat liefdesboodschappen betreft. Nu gaan ze zelf aan het werk. Ze schrijven zelf een valentijnsboodschap naar een bekende of anonieme liefde. Die boodschap kan een gedicht zijn of een briefje; dat beslissen de leerlingen zelf. De lln zijn bereid hun werk na te kijken. Voor ze aan het werk gaan kan je hen best even laten nadenken over een aantal vraagjes: Voor wie is het kaartje bedoeld? Waarom schrijf ik een valentijnskaartje? Wat wil ik met het kaartje bereiken? Wat voor tekst moet ik dan schrijven? Wat wil ik zeker zeggen? Wat moet er dus zeker in mijn briefje staan? Hoe moet mijn tekst eruit zien? Klassikale oriëntatie 4

5 Daarna denken de leerlingen individueel na over hun tekst. Ze kunnen brainstormen of al een schema maken met de opbouw van hun tekst. Pas daarna gaan ze ook echt hun briefje schrijven. Ten slotte lezen ze alles nog eens goed na.: Staat alles wat ik wilde zeggen in mijn briefje? Staan er geen fouten in? Ziet het briefje eruit zoals ik wou dat het eruit zag? Laat de leerlingen ook elkaars briefjes lezen. Feedback van lotgenoten is vaak erg nuttig. Individuele uitwerking Individuele reflectie Diade De tweede schrijfopdracht kunnen de leerlingen best thuis maken (om tijd te besparen). Hierbij gaat het om een eigen mening over Valentijnsdag. Schrijven Fase 7 15 min. De lln zijn bereid naar een Nederlandstalig liefdeslied te luisteren. De lln kunnen nog twee andere Nederlandstalige liefdesliedjes geven. De lln kunnen de tekst van een Nederlandstalig liefdesliedje in de juiste volgorde zetten. Altijd heb ik je lief - Clouseau Elke keer als jij me aankijkt Dan voel ik dat ik thuis ben Elke keer als ik aan jou denk Dan weet ik dat ik juist ben Je redt me uit m'n bange dromen Je liefde leidt me door de nacht Mocht ons ooit iets overkomen Weet dan dat ik op je wacht Want m'n lief Altijd heb ik je lief Ik kan niet zonder jou bestaan Altijd heb ik je lief Ik kan niet zonder jou Belangrijk bij Valentijn zijn ook de vele liedjes. Liefde is een van de meest gebruikte onderwerpen bij liedjesteksten. Liefdesliedjes zijn dan ook gemakkelijk te vinden (en niet alleen in het Nederlands). Bij de volgende opdracht luisteren de leerlingen naar een Nederlandstalig liefdesliedje van Clouseau. Ze moeten de regels in de juiste volgorde zetten. Je leidt de tekst best eerst even in. Je kan de leerlingen eerst vragen of zij Nederlandstalige liefdesliedjes kennen. Daarna kan je verder ingaan op het liedje van Clouseau. De titel is daarvoor zeer geschikt. Je kan de leerlingen bijvoorbeeld al vragen waarover het liedje 'Altijd heb ik je lief' zou kunnen gaan. Wat zou er gebeuren of gebeurd zijn? Daarna luisteren de leerlingen twee keer naar het liedje. Luisteroefening 5

6 Een hart dat zegt ik heb je nodig Dat zegt ik hou van jou Zo'n hart maakt woorden overbodig En ik blijf het altijd trouw Je laat de zon weer voor me schijnen Je bent m'n passie en m'n kracht Mocht je op een dag verdwijnen Weet dan dat ik op je wacht Tijdens de eerste keer dat ze naar het liedje luisteren, proberen ze een algemene indruk te vormen. Wat vind je van het liedje? Gaat het inderdaad over wat we vooraf dachten? Tijdens de tweede keer proberen de leerlingen de regels in de juiste volgorde te zetten. De verbetering kan je heel leuk maken. Als de leerlingen zin hebben, kunnen ze zelf het liedje nazingen. Anders word het gewoon nagezegd. Luisteren Individuele opdracht Klassikale verbetering Fase 8 20 min. De lln zijn bereid een mening te formuleren over virtuele dating sites. We hebben al gezien dat er heel wat liefdesliedjes en gedichten zijn. De liefde komt echter niet zomaar uit de lucht gevallen. De lln kunnen hun persoonlijk mening uitleggen aan bekende leeftijdgenoten. De leerkracht vraagt aan de leerlingen waar je zoal een partner kan leren kennen. Tegenwoordig leren steeds meer mensen elkaar kennen via het internet. Naar aanleiding van deze informatie worden de vragen bij het hoofdstuk 'virtuele liefde' besproken. De eerste opdracht maken de leerlingen twee aan twee. Hierbij beelden de leerlingen zich in dat ze elkaar niet zien en enkel spreken via het internet. Diade De andere vragen kunnen klassikaal of in kleine groepjes besproken worden. Over deze vragen kan gemakkelijk gediscussieerd worden en ze zetten dus echt aan tot spreken met en luisteren naar elkaar. Groepswerk Spreken / luisteren III. Slot 5 min. De lln zijn bereid een Nederlandstalige strip te lezen. In de slotstrip komen we te weten wat de mening van Hagar is over Valentijn. De leerlingen bedenken zelf mogelijke invullingen van de voorlaatste prent. Individuele opdracht Lezen 6

7 BORDPLAN Moeilijke woorden Valentijnsdag 7