De groepen wilden onder andere vanwege het opkomend nationalisme meer inspraak in de volksvertegenwoordiging en het bestuur van het land.

Transcriptie

1 Geschiedenis Les 1 Thema: Suriname Vragen Verschillende groepen werden politiek actief na de radio rede van koningin Wilhelmina op 7 december 1942 waarin zij autonomie beloofde. Leg uit waarom deze groepen mensen een aandeel wilden in het autonomie proces. De groepen wilden onder andere vanwege het opkomend nationalisme meer inspraak in de volksvertegenwoordiging en het bestuur van het land. De eerste politieke partijen werden op religieuze en etnische basis opgericht. Noem 3 partijen. P.S.V., N.P.S., V.H.P. De autonomie werd in fasen uitgevoerd; de Landsregeling van 1948, de interim-regeling van 1950 en de instelling van het Koninkrijksstatuut in 1954 Noem een overeenkomst en een verschil tussen deze fasen van autonomie. Overeenkomst:buitenlands beleid en defensie Nederlandse aangelegenheden Verschil: Suriname ressorteerde onder de Nederlandse grondwet Suriname kon haar eigen grondwet wijzigen De politieke ontwikkelingen in Suriname tussen 1954 en 1960 worden gekenmerkt door de volgende gebeurtenissen: - interene machtstrijd binnen politieke partijen - introductie van de verbroederingspolitiek Bespreek 1 gebeurtenis. Let daarbij op het doel. Geef je mening m.b.t succes of falen bij realisatie van het doel Machtstrijd binnen politiek partijen: NPS Hoofdrolfiguren J.A. Pengel en D.A. Findlay. Pengel had succes, hij werd de absolute leider en de lichtgekleurde elite verliet de NPS. De partij werd een echte volkspartij waar grote groepen donkergekleurde creolen een politiek huis vonden. Ook de VHP o.l.v. J.Lachmon kreeg te maken met een afsplitsing van de actiegroep o.l.v. Chandishaw. Effect op de bevolking: etniciteit en patronage drukten een stempel op de achterban van politieke partijen. Verbroedering: hoofdrol figuren J Lachmon en J.A.Pengel Succes, ja etnische spanningen bleven achterwege Neen, de interpretatie v/d leiders was verschillend, uiteindelijk gingen ze met ruzie uit elkaar en kwam er een einde a/d verbroederingspolitiek. Invloed o/d bevolking: geen etnische calamiteiten, politiek verdeeld, alleen bij gemeenschappelijke dreiging voor de oude politiek is er samenwerking, maar de FOCUSOTC Examenstof 1

2 belangen tegenstellingen zijn zo groot dat het in de praktijk weer verdeeldheid tot gevolg heeft. Het samen gaan van politiek en vakbeweging is in Suriname geïntroduceerd in de periode van Pater Weidman en is tot heden actueel. Deze vorm van samenwerking heeft de Surinaamse samenleving zowel voor als nadelen opgeleverd. Noem 2 voorbeelden van deze samenwerkingsvormen NPS - Moederbond / PSV - PWO /PNR/SPA C-47/ De politieke Issue na 1973 was de onafhankelijkheid van Suriname. Om de onafhankelijkheid te realiseren moesten de juiste partijen bij elkaar worden gebracht, terwijl Nederland overtuigd moest worden van het ongelijk van de tegenstanders van de onafhankelijkheid. Beargumenteer of er tussen 1973 en 1974 voldoende draagvlak was voor de realisatie van de onafhankelijkheid. Er was onvoldoende draagvlak, de VHP en haar achterban en ook de delen uit de Javaanse bevolkingsgroep waren tegenstanders en zij maakten zeker de helft van de totale bevolking uit. Leg uit of de voorwaarden van het M.O.P de economische onafhankelijkheid van Suriname heeft belemmerd of bevorderd. Belemmerend, want uiteindelijk werd binnen de CONS bepaald waar de financiële middelen aan besteed zouden worden. Na 25 februari 1980 kwam de leiding van ons land in handen van de Nationale Militaire Raad (N.M.R.). Een groot deel van de Surinaamse bevolking gaf de militairen het voordeel van de twijfel. Noem twee redenen waarom delen van het volk de militairen het voordeel van de twijfel gaf. 1. Sociaal-economische situatie was slecht 2. Corruptie viert hoogtij 3. Financiële ondersteuning van Nederland bleef Tijdens de militaire periode werd op economisch gebied meer aandacht besteed aan kleinschalige projecten. Geef hiervoor een verklaring. Omdat zij de Surinaamse handel wilden bevorderen (export van niet traditionale produkten). Lokale industrie tot ontwikkeling brengen, Surinaamse ondernemers betrekken bij de ontwikkeling. De grondwet van Suriname werd enkele maanden na de staatsgreep van 1980 FOCUSOTC Examenstof 2

3 opgeschort en het Parlement werd naar huis gestuurd. Leg uit of dit een positief of negatief effect had op de bevolking. Negatief: omdat het volk zich realiseert dat zij niet meer vertegenwoordigd zijn.. In de jaren 90 van de 20 ste eeuw bloeide de zwarte markt in Suriname. Geef een oorzaak van de bloei van de zwarte markt in de negentiger jaren. 1. Gebrek aan valuta 2. Inflatie a.g.v. uitgifte ongedekte bankbiljetten Tijdens het Structureel Aanpassing Programma van 1992 werden enkele ingrijpende economische maatregelen genomen door de overheid. Noem 2 effecten van de maatregelen op de bevolking: schaarste aan consumptie hoge prijzen hulp uit Nederland van familie Thema: Latijns-Amerika De Latijns-Amerikaanse landen hebben gemeenschappelijke kenmerken. Noem 1 gemeenschappelijk kenmerk op economisch gebied en 1 op sociaalmaatschappelijk gebied uit de 1 ste helft van de 19 de eeuw. Economisch: Ongelijke verdeling van de grond (grootgrondbezit)/ Mono culturen Sociaal-maatschappelijk: grote delen van de bevolking zijn arm en analfabeet, dominantie van Rooms Katholiek geloof/ taal van de kolonisator (spaans) Geef een nadere verklaring voor 1 van de bovengenoemde kenmerken op economische gebied. De landbouw leverde stapelprodukten bestemd voor de export. De inheemsen bezatten geen grond ( ze werden verdreven van hun grondgebied) Monocultuur er wordt geplant wat de wereldmarkt vraagt Oorzaak voor de beïnvloeding van Europa, Latijns-Amerikaanse landen waren gekoloniseerd door Europese mogendheden, maar blijven economisch afhankelijk Oorzaak VSA, vanwege multinationals die gevestigd zijn in Latijns-Amerikaanse landen. Het streven van de vrijheidsstrijder Simon Bolivar, het stichten van een f ederatie van Latijns-Amerikaanse staten werd niet gerealiseerd. Noem een externe bedreiging en een interne bedreiging voor de realisatie van de wens. Externe bedreiging: De VSA zou niet toestaan dat er op het continent nog een machtsblok zou ontstaan. Interne dreiging: Onderlinge oorlogen tussen de onafhankelijk geworden staten.te grote onderlinge verdeeldheid FOCUSOTC Examenstof 3

4 Populistische leiders rekenen op ondersteuning van het volk, laat het verband zien tussen populistische leiders en patriottisme. Populisme is een leer die o.a. de eenheid van het volk sterk benadrukt en volgens de ideologie van het patriottisme is vaderlandsliefde het hoogste ideaal. Door Patriottisme en nationalisatie te prediken en te koppelen verkrijgen de populistische leiders de steun van het volk. Economisch gezien veranderde er na de onafhankelijkheid niet veel voor de bevolking van Latijns-Amerika. Beargumenteer of deze bewering waar is. Voor een groot deel van de bevolking bleef de armoede, er vond geen grondhervorming plaats, inheemsen als groep werden nog steeds uitgebuit. Als gevolg van Tweede Wereldoorlog hebben zowel op economisch als sociaal-maatschappelijk gebied nieuwe ontwikkelingen zich voorgedaan in Latijns-Amerika. Geef een verklaring voor de opkomst van de middenklasse en de vakbeweging De middenklasse is ontstaan omdat vanwege het industrialisatieproces de vraag naar geschoolde arbeiders steeds toenam, ook de groei van het overheids apparaat heeft bijgedragen aan de verbreding van de missenklasse en verbetering v/d welvaart. De vakbeweging ontstond omdat de geschoolde arbeiders beter betaald wilden worden voor de door hun geleverde diensten en alleen in georganiseerd verband konden duidelijk geformuleerde wensen met werkgevers en de overheid besproken worden. Na jaren automatisch de kant van opeenvolgende machthebbers te hebben gekozen keerden delen van de Rooms-Katholieke kerk zich in de 2 e helft van de 20 e eeuw tegen de machthebbers en kozen voor het volk. Leg uit waarom de Rooms-Katholieke kerk jaren de kant van de machthebbers heeft gekozen. Omdat de kerk zelf ook grootgrondbezitter was, een andere houding zou tot gevolg hebben dat de grond hen zou worden afgepakt. De kerk was afhankelijk van de kolonisator die haar ruimte gaf om bezig te zijn met het kerstenen van mensen. President John F. Kennedy van de VSA richtte de alliantie voor vooruitgang op (Alliance for Progress) om de sociaal-maatschappelijke situatie in Latijns- Amerika te verbeteren.. Leg uit waarom deze alliantie toch geen vooruitgang bracht voor Latijns- Amerikaanse landen. Vanwege de corruptie van de bestuurders van Latijns-Amerika, werden de plannen niet gerealiseerd. De opvolger van president Kennedy heeft het programma stop gezet. FOCUSOTC Examenstof 4

5 Om te komen tot een oplossing van gemeenschappelijke economische problemen worden tussen de Latijns-Amerikaanse landen verschillende handelsblokken opgericht. Noem een handelsblok die in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn opgericht Mercosu Omschrijf een algemeen doel welke wordt nagestreefd met de oprichting van handelsblokken? Creëren van een grotere afzetmarkt, bundeling tegen o.a. grote mogendheden en grotere economische machtsblokken De actuele problemen van Latijns-Amerika liggen op het vlak van bestrijding van drugscriminaliteit, aanpak van milieu vervuiling en de aanpak van het toenemend aantal straatkinderen. Beschrijf naar keuze een van de bovengenoemde problemen. Bestrijding van drugs criminaliteit: drugsbaronnen waren geïnfiltreerd in het overheidsapparaat m.a.g. corruptie (drugs telen en verkoop werd niet echt aangepakt) onder druk van o.a. de VSA die ook financiële steun geeft maakt de overheid zich los uit deze wurggreep en is er nu een serieuze aanpak van de drugs criminaliteit. Voor de bevolking m.n. de cocaboeren betekent dit dat hun bron van inkomsten weg vallen en zij andere gewassen voor minder moeten gaan telen m.a.g. dreigende armoede voor vele gezinnen. Milieuvervuiling : de overheid verdient miljoenen dollars door het verlenen van toestemming aan buitenlandse bedrijven om afval te dumpen (corruptie) ook lokale bedrijven dumpen voedsel e.a. afval en betalen hiervoor overheidsambtenaren om niet echt volgens de regels te controleren Effect op de bevolking: het afval van buitenlandse ondernemingen komt in de grond en het grondwater terecht vormt dus een bedreiging voor hun gezondheid. Het afval van lokale bedrijven vormt voor hun een bron van inkomsten(kunnen spullen vinden die ze verkopen, verzamelen van flessen en poetskatoen voor wederverkoop) en vult de magen van velen die anders leeg zouden blijven. Straatkinderen: corruptie, deze worden vermoord door politie agenten die in hun vrije tijd op deze manier iets bijverdienen om zo winkelcentra veilig te houden tegen diefstal en voor toeristen (deze moordzaken worden niet onderzocht of nooit opgelost) Voor de bevolking: geen bescherming van overheidswege, veel jongeren belanden ook vroeg in de gevangenis (slechte soc-maatsch omstandigheden) Het Amazone oerwoud wordt door de hele wereld beschouwd als de longen van de aarde en daarom zijn delen hiervan omgezet in natuurreservaten. Welke voordelen kan Suriname halen uit het instellen van natuurreservaten. Ecotoerisme sector opgang brengen en zo bekendheid aan ons land geven alsook geld verdienen t.b.v. de toerisme sector of de staatskas. FOCUSOTC Examenstof 5

6 Thema: Caraibisch Gebied Historisch bekeken behoort Suriname tot het Caraibisch gebied. Leg uit waarom Suriname historisch gezien deel uitmaakt van het Caraibisch gebied. Suriname kent ook het plantage systeem waarbij gebruik gemaakt werd van slavenarbeid en daarna contractarbeid. Noem 2 redenen waarom de plantages in de negentiende eeuw in het Caraibisch gebied zo sterk achteruit gingen. Twee redenen zijn: -intensieve beplanting, - hoge onderhoudskosten, - suikerexport liep terug, - vraag naar katoen nam af. In augustus 1973 werd de Caricom opgericht. Welke landen (2) kunnen gezien worden als de grondleggers van de Caricom? Grondleggers zijn: Guyana, Jamaica, Trinidad en Tobago. De mijnbouw sector in de Caraibische landen staat onder beheer van Multinationals. Om welke reden kunnen Caraibische landen zich niet losmaken van deze multinationals. Gebrek aan kapitaal/ know how en de toegang tot de wereldmarkt is moeilijk voor hun. Een algemeen doel van de Caricom is samenwerking op het gebied van onderwijs. Op welke wijze heeft Suriname kunnen participeren in het onderwijs systeem in het Caraibisch gebied. De mogelijkheden om verder te studeren en verder nog O.A.S beurzen. Het creëren van de Carribbean Common Market heeft zowel voor- als nadelen voor de lidlanden. Illustreer met een voorbeeld het voordeel op het culturele vlak. Deelname aan Carifesta, Suriname heeft een Carifesta georganiseerd Beargumenteer of wetgeving en taal belemmeringen vormen voor de integratie van Suriname in de Caricom. Belemmering, onze wetgeving moet op verschillende punten worden aangepast. Taal; de beheersing van de Engelse taal als communicatie laat nog te wensen over. FOCUSOTC Examenstof 6

7 Geschiedenis Les 2 Thema: Suriname De autonomie belofte gedaan door koningin Wilhelmina in 1942 had vooral op politiek gebied gevolgen voor Suriname. Leg uit waarom de koningin in 1942 deze autonomie belofte doet. Ze wilde niet dat der koloniën zich zouden losrukken, de koloniën waren nodig om na de oorlog geld te verdienen voor de wederopbouw van Nederland. Onder druk van de VSA (zelfbeschikkingsrecht) de eerste stappen op weg naar dekolonisatie/ de roep uit de koloniën om meer ruimte voor zelfbestuur. Geef een verklaring waarom de programma s van de eerste politieke partijen nauwelijks van elkaar verschilden. Geen van de partijene was op ideologische basis opgericht. Na 1948 kreeg de gouverneur in Surinaamse aangelegenheden een symbolische functie. Geef kort aan wat hiermee bedoeld wordt. De gouverneur bleef de belangen van Nederland in Suriname behartigen De regering moest verantwoording afleggen aan de Staten en niet meer aan de gouverneur. De Partij Nationalistische Republiek (P.N.R.) werd in 1961 opgericht. Welke doelen (2) wilde deze partij realiseren? 1 juli tot een nationalistische feestdag maken en onafhankelijkheid van Suriname. Door de overgang van de Surinaamse Bauxiet Maatschappij in de Suralco had De Surinaamse overheid geen inzage meer in de jaarverslagen van de bauxietonderneming. Beargumenteer of deze manier van onderhandelen zich heeft herhaald in de kwestie Rosebel. Ja, nog steeds, omdat Suriname ook hier geen aandelen heeft in het bedrijf en daarom ook weer geen inzage in de boeken. Het Eerste Vijfjarenplan ( ) had als doel de Surinamisering te bevorderen. Beargumenteer of je het eens/oneens bent met bovenstaande bewering. Eens, omdat men ernaar streefde om Surinamers op te hoge posten te plaatsen en men streefden naar joint venture. Na de verkiezing van 1973 nam de polarisatie tussen de politieke partijen toe (4) in ons land. Noem oorzaken (2) op voor de toename van de polarisatie. De oorzaken zijn: De samenwerking tussen de VHP-NPS was opgehouden te bestaan FOCUSOTC Examenstof 7

8 De VHP had de bestuursmacht verloren Beargumenteer of de polarisatie de voorbereiding van de onafhankelijkheid van ons land heeft beïnvloed. Ja, omdat VHP een tegenstander was van de onafhankelijkheid, zij waren van mening dat wij als natie nog niet klaar waren voor de onafhankelijkheid. De besprekingen vonden binnen de coalitie plaats. Het Meerjaren Ontwikkelingsplan (M.O.P) legde de nadruk op de ontwikkeling van West Suriname. Na de staatsgreep van 1980 werd het West Suriname project stopgezet. Geef hiervoor een verklaring. In 1980 namen de militairen de macht over, zij waren geen voorstander van grootschalige bedrijven maar voor het stimuleren van de lokale kleine industrieën die op kort termijn resultaten zouden opleveren. De politieke combinatie het Front behaalde bij de verkiezingen van 1987 een monsterzege. Verklaar waarom de uitslag zo groot was. Argumenten: Vanwege de decembermoorden had het volk zich tegen de militairen gekeerd. Dreigende internationale isolatie wegens stopzetting Nederlandse ontwikkelingshulp. Geef je mening of de huidige activiteiten van de Multi Nationale Ondernemingen (Suralco en Billinton) in West Suriname een positieve bijdrage zullen leveren aan de economische ontwikkeling van ons land. Positief: Levi (belasting) voor de staat Werkgelegenheid Negatief: geen sociale ontwikkeling van het gebied slechts tijdelijke werkgelegenheid (contractors) Anno 2007 heeft het overheidsapparaat nog steeds te kampen met een te groot aantal ambtenaren. Toon aan dat de regering deze situatie binnen het ambtenarenapparaat zelf in de hand werkt. Tijdens de verkiezingsperiode wordt de achterban werk beloofd in ruil voor haar stem deze mensen komen dan op de loonrol van de overheid te staan. Bij de laatst gehouden verkiezingen is het ambtenarenapparaat vergroot met 800 man. Thema: Latijns-Amerika Geef een historische beschrijving van het begrip Latijns-Amerika. Onder Latijns-Amerika verstaan wij de Spaanssprekende gebieden ten Zuiden van de VSA ( die gekoloniseerd waren door Europese mogendheden) FOCUSOTC Examenstof 8

9 Na de onafhankelijkheid werd in de meeste Latijns-Amerikaanse landen een slecht functionerend democratisch gevestigd. Noem twee (2) oorzaken voor het slecht functioneren van de democratie Politieke leiders hielden geen rekening met de grondwet en regeerden als dictators. Verkiezingen gingen gepaard met fraude en er was veel corruptie. In de periode van het modern Imperialisme nam de vraag naar grondstoffen toe in Europa en latijns-amerika bleek naast stapel producten ook een goede leverancier van grondstoffen te zijn (delfstoffen).dit bracht op economisch- en politiekgebied interne spanningen met zich mee voor Latijns-Amerikaanse landen. Geef een verklaring voor de interne spanningen op politiek economischs gebied. De landbouw elite beschikte over bijna all egrond, vanwege de toenemende vraag naar grondstoffen kwam er ook een industriële elite op die ook behoefte had aan grond. Om dit probleem op te lossen werden militairen te hulp geroepen om d.m.v. coupes afwisselend de verschillende elites aan politieke macht te helpen en zo hun economisch belangen te dienen. Het populisme als politiek systeem, deed haar intrede in Latijns-Amerika in de eerste helft van de 20 e eeuw. Leg uit waarom de volksklasse de populistische leiders ondersteunden. De populistische leiders beloofden landhervormingen,: armen zouden ook grond kunnen bezitten en voor zichzelf verbouwen.hervormingen op sociaalmaatschappelijk gebied: Volkswoningbouw en educatie en hervormingen op economischgebied; aandelen in genationaliseerde bedrijven, werkgelegenheid. De Verenigde Staten van Amerika(VSA) hebben in de loop der tijden door middel van verschillende strategieën geprobeerd om hun belangen in Latijns- Amerika te beschermen. Beschrijf twee (2) belangen die de Amerikanen zo nodig moesten beschermen. Economisch belang: zorgen voor een gunstig kapitalistisch klimaat, waardoor de MNO s goed kunnen functioneren. Politiek belang: zorgen dat het communisme buiten de regio blijft, scheppen v/e democratisch klimaat Militair belang: oprichten van de OAS en het stationeren van militaire vloten in elke wereldzee/ militaire basis op Guantanamo baai. De Tweede Wereldoorlog heeft een positieve invloed gehad op het industrialisatie proces in Latijns-Amerika. Beargumenteer of deze bewering juist of onjuist is. Tijdens de tweede wereldoorlog werd het contact met Europa verbroken en vond er geen import of export plaats. (onbeperkte duikbotenoorlog). De latijnsamerikanen moesten zelf de industrie draaiende houden en er onstond onderlinge handel tussen de verschillende landen. FOCUSOTC Examenstof 9

10 Vanaf de jaren 80 van de twintigste eeuw hebben Latijns-amerikaanse landen te kampen met tal van problemen. Beschrijf twee problemen waarmee de militairen op economisch gebied te kampen hadden? De militairen hadden de politieke macht, hadden veel schulden gemaakt om de economische problemen te kunnen oplossen. Toen bleek dat zij de schulden niet konden aflossen trok de internationale bankwereld zich terug als financierder. De militairen lieten dan veel geld drukken en in omloop brengen terwijl er geen dekking voor was, zo ontstond er hyper inflatie. Herstel van de democratie in Latijns-Amerika (eind 80er jaren/20 e eeuw) is niet een op zichzelf staand proces geweest. Welk internationaal politiek gebeuren heeft het her- democratiseringsproces mede beïnvloed. Het beëindigen van de Koude oorlog, waarbij socialistische dictaturen werden beëindigd en er geen bedreiging meer was voor communistische invloeden in Latijns-Amerika De blokvorming op economisch gebied in Latijns-Amerika begon in de tweede helft van de 2oe eeuw en kan mogelijk een oplossing bieden voor de gemeenschappelijke problemen van de landen uit deze regio. Welk economisch blok werd in de 2 e helft van de 20 e eeuw gevormd zijn tussen landen van Latijns-Amerika? Mercosur Noem een voor- en een nadeel op van blokvorming in het algemeen. Voordeel: De markt wordt toegankelijk voor wederzijdse producten/ uitwisseling van personen en kennis / vervallen van douane tarieven Nadeel: Wie een lage productie heeft of slecht draaiende industrie wordt overspoeld. Wie lage lonen heeft raakt de beste medewerkers kwijt/ grens overschrijdende criminaliteit neemt toe. De Organisatie van Amerikaanse Staten ( OAS) heeft vanaf de oprichting als voornaamste doel de onderlinge samenwerking tussen Noord-Midden en Zuid- Amerika en het Caraibischgebied op politiek en sociaal-maatschappelijk gebied te bevorderen. Noem twee (2) voorbeelden waaruit blijkt dat dit doel anno 2007 nog steeds actueel is. FOCUSOTC Examenstof 10

11 Het verstrekken van beurzen aan burgers van de lidlanden, het houden van toezicht bij verkiezingen, het geven van adviezen op juridisch en cultureel vlak( kwestie grondrechten inheemsen en Marrons/ Moiwana/ kwestie errol Alibux) De rol van Suriname binnen de OAS is de laatste jaren steeds belangrijker geworden. Welke Surinamer bekleedt de functie van vervanger van de Secretaris Generaal binnen deze organisatie. Dhr. Albert Ramdhin. Thema: Caraibisch gebied Vanaf de 16 e eeuw stond het Caraibischgebied in dienst van Europa Toon aan dat de relatie met Europa het industrialisatie proces in het Caraibisch gebied negatief heeft beïnvloed. De landen van het Caraibisch gebied werden gebruikt als grondstoffen leveranciers en afzetmarkten. In de koloniën werden er geen industrieën opgezet m.a.g. voortdurende werkloosh id en trek van de koloniën naar het moederland. In de 60er jaren van de 20 e eeuw zagen de Caraibische landen in dat zij moesten samenwerken om economische ontwikkeling te brengen. Leg uit wat de noodzaak tot deze economische samenwerking is geweest. Het creëren van een grotere markt voor de landen uit de regio en om sterker te staan t.o.v de geïndustrialiseerde landen (3) Sinds 4 juli 1995 behoort ons land officieel tot het Caraibisch gebied. Noem 2 redenen op waarom ons land tot het gebied gerekend kan worden. Redenen: ons land was ook gekoloniseerd door een Europese mogendheid monocultuur, invoering slavernij/contractarbeid De organen van de Caricom zijn anno 2007 uitgebreid met o.a. the Carribean Court of Justice (CCJ). Motiveer waarom ons land niet optimaal kan participeren binnen dit orgaan. Onze wetgeving (Nederlandse) verschilt met de rest van de Caraibische staten (Engelse). Suriname is al 12 jaar lid van de Caricom. Een voorwaarde om het Caraibisch gebied toegankelijk te maken voor Suriname zou kunnen zijn het invoeren van de engelse taal als officiële 2 e taal. Geef je mening over het plan van het Minow m.b.t. de invoering van engels op de basisschool. Positief, vanwege de integratie in het Caraibisch gebied. Engels is nu een vereiste om mee te doen aan de economische ontwikkeling FOCUSOTC Examenstof 11

12 Negatief, omdat ons economische ontwikkeling uitblijft dus leren van engels kan ook verschoven worden naar een hoger niveau (MULO) Suriname heeft in de 21 e eeuw bewezen dat ze met haar Culturele integratie binnen de Caricom op de goede weg is. Geef je mening of de laatst in Suriname gehouden Carifesta hiertoe een bijdrage heeft geleverd (4) Ja, de meeste landen hebben geparticipeerd in dit evenement, hieruit blijkt dat ze ons accepteren. Er was veel waardering voor de surinaamse cultuur en de bevolking heeft goed geparticipeerd. Geschiedenis Les 3 Suriname Tijdens de Tweede Wereldoorlog deed koningin Wilhelmina vanuit Londen de belofte van autonomie aan haar koloniën. Geef aan wat deze belofte voor Suriname zou betekenen. Zelfbestuur in binnenlandse aangelegenheden. Leg uit waarom na de Tweede Wereldoorlog politieke partijen werden opgericht. De autonomiebelofte, zodat de politieke partijen konden deelnemen in het autonomieproces. Om te kunnen participeren in de verkiezingen en om zo deel te kunnen nemen in het bestuur. Het Koninkrijksstatuut van 1954 regelde de rechtsordelijke verhoudingen tussen Nederland en Suriname. Welke rechten (2) kreeg Suriname met het Statuut? Suriname had het recht zijn eigen staatsregeling te wijzigen. Suriname kon indien het dat wenste éénzijdig uit het koninkrijksverband stappen. De Partij Nationalistisch Republiek (PNR) die in 1961 werd opgericht, had als doel de onafhankelijkheid van Suriname op korte termijn te realiseren. Heeft de P.N.R. dit doel bereikt? Motiveer je antwoord. Dit doel is niet bereikt, omdat het gestelde doel, Suriname onafhankelijk te maken in 1963, niet is bereikt. De P.N.R. heeft wel meegewerkt aan de onafhankelijkheid van Geef aan op welke manier de westerse landen na de Tweede Wereldoorlog getracht hebben de economieën in de koloniën tot ontwikkeling te brengen. FOCUSOTC Examenstof 12

13 Koloniën moeten een gunstig investeringsklimaat scheppen om buitenlandse industrieën aan te trekken. (om zo de eigen industrie op gang te brengen). Geven van ontwikkelingshulp om het gebied tot ontwikkeling te brengen Het West-Surinameplan staat anno 2008 in de belangstelling. Leg uit wat de Surinaamse regering met dit plan wil bereiken. Door het mijnen van bauxiet en de verwerking ervan de economie (welvaart van het volk) te versterken. De Commissie Ontwikkelingssamenwerking Nederland-Suriname (CONS) moest goedkeuring geven aan projecten in Suriname. De gelden werden gehaald uit de ontwikkelingshulp. Bespreek of de CONS de ontwikkeling van Suriname in de periode heeft bevorderd of heeft gestagneerd. Bevorderd, er werden (Nederlandse) ontwikkelingsprojecten goed gekeurd die in Suriname werden uitgevoerd. Gestagneerd, omdat: projecten van Surinaamse zijde niet werden goed gekeurd Er waren spanningen binnen de CONS over goedkeuring van Surinaamse projecten Tijdens het militair bewind ( ) stapten de militairen over op kleinschalige projecten. Noem twee (2) redenen waarom de militairen dat deden. Twee redenen: I. ontwikkelingen van de industriesector ter hand te nemen II. export van niet- traditionele producten te bevorderen. III. De lokale ondernemers werden niet betrokken bij grootschalige projecten (buitenlandse ondernemers), terwijl bij de kleinschalige projecten de lokale ondernemers wel werden betrokken. Bij het aantreden van President Venetiaan in 1991 beloofde hij de rol van de militairen in de politiek terug te dringen. Beargumenteer of het hem gelukt is om dat te doen. Latijns-Amerika - Ja, het is hem gelukt, de militairen spelen geen belangrijke rol meer in de politiek - Artikelen in de grondwet die militairen politieke macht gaven, werden geschrapt - De top van het leger werd geleidelijk vervangen. De aanduiding Latijns-Amerika wordt over het algemeen cultureel gebruikt. Geef op grond hiervan aan welk gebied men tot Latijns-Amerika rekent. FOCUSOTC Examenstof 13

14 Het gebied ten zuiden van de VS dat overwegend Spaans en Portugees spreekt(latijnse taal) Overwegend het rooms-katholicisme belijdt. Latijns-Amerika vertoont zowel overeenkomsten als verschillen met het Caraibisch gebied. Noem een economisch verschil en overeenkomst tussen Latijns-Amerika en het Caraibisch gebied op. Economisch verschil: - Latijns-Amerika is beter ontwikkeld dan het Caraibisch gebied - Latijns-Amerika is gedifferentieerder dan het Caraibisch gebied. Economische overeenkomst: - Beide kennen monoculturen - hebben kwetsbare economieën - Voor een groot deel zijn beide afhankelijk van kapitaal en knowhow In de eerste helft van de 19 e eeuw verkregen de meeste Latijns-Amerikaanse landen hun onafhankelijkheid. Geef middels argumenten (2) aan waarom de droom van Simon Bolivar, de vorming van een federale republiek naar voorbeeld van de VS, niet is gerealiseerd. Argumenten: - De landen waren niet bereid hun pas verkregen soevereiniteit prijs te geven - de landen kenden nog geen goede communicatiemiddelen - Vanwege de uitgestrektheid van het gebied. - Tegenwerking van de VS. die een machtige buur niet apprecieerde. Het economisch liberalisme in Europa in de tweede helft van de 19 e eeuw had ook voor Latijns-Amerika gevolgen op sociaal- en economisch vlak. a. Leg uit welk gevolg dit liberalisme op sociaal en economisch vlak had voor Latijns-Amerika. Het ontstaan van een nieuw kapitaalkrachtige klasse (nieuwe elite). b. Geef aan welk gevolg deze sociale verandering op langer termijn had op politiek vlak. Politieke conflicten, waarbij de gevestigde orde en de nieuwe elite een beroep deden op het leger (toenemende staatsgrepen). Over het algemeen wordt gesteld dat de rooms-katholieke kerk heeft bijgedragen aan het in stand houden van sociale misstanden onder de arme bevolking in Spaans-Amerika. Motiveer of je het eens of oneens bent met bovenstaande stelling. Rooms-katholieke kerk was zelf grootgrondbezitter, koos altijd de kant van de rijken Vanwege hun leer dat de armen zich moesten berusten in hun lot en niet in verzet moesten komen tegen het gezag FOCUSOTC Examenstof 14

15 Toon aan hoe Latijns-Amerikaanse landen geprofiteerd hebben van de Tweede Wereldoorlog. Door de oorlog werd zowel de in- als export bemoeilijkt, waardoor de Latijns- Amerikaanse landen ertoe overgingen zelfvoorzienende/importvervangende industrieën op te zetten. Op welke wijzen (2) vergrootten de Verenigde Staten hun macht in Latijns-Amerika in de 20 ste eeuw. Door economische hulp te verlenen Oprichting van samenwerkende organisaties (Pan-Amerikaanse Unie/OAS) Door oprichting van multinationals Door investeringen Zowel in Latijns-Amerika als in Suriname gaven in de jaren 80 van de vorige eeuw de militairen het bestuur van het land terug aan burgerregeringen. Geef met twee (2) redenen aan waarom de militairen het bestuur overgedragen hebben aan burgerregeringen. - Sociaal-economische problemen verergerden - Internationaal geïsoleerd (financiële instellingen weigerde hulp te verlenen) - Het volk kwam in verzet vanwege betere scholing - Einde Koude Oorlog; het leger speelde geen belangrijke rol in de politiek (hulp van de VS en SU viel weg). Heden ten dage maken beleidsmakers van Latijns-Amerikaanse landen zich zorgen om het milieuvraagstuk. Beschrijf of deze bezorgdheid van de Latijns- Amerikaanse landen terecht is. De bezorgdheid van de Latijns-Amerikaanse landen is terecht vanwege: Behoud Amazoneoerwoud als longen van de aarde (vermindering van het broeikaseffect) Latijns-Amerikaanse landen zijn kwetsbaar voor de global warming, terwijl ze het milieu minder vernielen dan de grote industrielanden. Het stencil dat het onderwerp Latijns-Amerika behandelt heet Een bedelaar op een bank van goud. Geldt de titel anno 2008 nog steeds voor de Latijns-Amerikaanse landen? Motiveer je antwoord. Nee, omdat landen als Brazilië, Argentinië en Chili gezien worden als grootmachten. FOCUSOTC Examenstof 15

16 Caraibisch gebied 1. In 1494 werd tussen Spanje en Portugal het Verdrag van Tordesillas gesloten. Welk gevolg had dit verdrag voor het Caraibisch gebied? Dat het Caraibisch gebied onder het bestuur van Spanje viel. 2. Geef een duidelijke begrenzing aan van het gebied dat volgens het Year book of the Caribbean van 1975 tot het Caraibisch gebied gerekend wordt. Het gebied vanaf de groep eilanden van de Bahamas en Cuba in het noorden, via Trinidad in het oosten en de Nederlandse Antillen en Belize in het westen naar de 3 Guyana s op het vasteland van Zuid-Amerika. 3. Over het algemeen vertonen de verschillende Caraïbische landen een aantal gemeenschappelijke kenmerken. Noem één (1) gemeenschappelijke kenmerk op historisch gebied en één (1) op cultureel gebied. Historisch: - Het ontstaan van een plantagesysteem in de koloniale periode, waarbij gebruik werd gemaakt van dwangarbeid. Cultureel: - De Afrikaanse religie in het leven van de mensen. - De officiële voertaal is een Europese taal. - Het bestaan van een creolentaal. 4. In de verschillende Caraibische landen ontstonden er door de tijden heen monoculturen. Geef zo duidelijk mogelijk aan hoe in de Caraibische landen deze culturen zijn ontstaan. De gewassen die in de regio werden geteeld, hingen af van de vraag in Europa en de marktprijs. De Caraibische landen werden zodoende afhankelijk van de productie en de export van één of twee agrarische producten. 5. De transatlantische handel heeft bijgedragen aan de bevordering van het industrialisatieproces in West-Europa. Motiveer of deze stelling juist of onjuist is. Juist. Het kapitaal dat de Europese landen uit deze handel vergaarden, maakten het mogelijk dat zij in de industrie konden investeren en dat heeft bijgedragen aan de verdere industrialisering van deze landen. 6. In de 20 ste eeuw speelde de suikercultuur in sommige Caraibische landen nog een belangrijke rol. Behandel twee (2) zaken die nu een bedreiging vormen voor het voortbestaan van de suikercultuur in de regio. FOCUSOTC Examenstof 16

17 - Wegvallen van de voorkeursbehandeling op de Europese markt. - De steeds dalende wereldmarktprijs, deze is lager dan de productiekosten, zelf voor de meest efficiënte Caribische producenten. - De winstopbrengst per hectare is lager dan bijvoorbeeld groenten, bloemen enz. - Arbeidstekorten, tijdens de oogsttijd kan niet optimaal geoogst worden. - Gebrek aan kapitaal voor vernieuwingen en moderne mechanisatie, waardoor men blijft werken met verouderde machines en achterhaalde technieken. 7. In vele Caraibische landen draagt de toeristensector bij aan de inkomsten van de staat en er wordt door particulieren geïnvesteerd in deze sector. Toch is de toeristensector kwetsbaar. Toon met twee (2) voorbeelden aan hoe kwetsbaar deze sector is. - Natuurrampen (stormen, aardbeving); afname van het aantal toeristen. - Mogelijke uitbreken van epidemieën; afname van het aantal toeristen. - Politiek geweld (aanslagen in de VS 2001); afname van het aantal toeristen. - Binnenlandse onstabiliteit (v.b. Jamaica, Guyana); afname van het aantal toeristen. - Hoge brandstofprijzen/vliegtarieven/hotelkosten; afname aantal toeristen. - Criminaliteit is groot in deze landen (Jamaica, Trinidad, Guyana) 8. Regionale integratie is een toenemend verschijnsel in de wereld. Ook in het Caraibisch gebied is er sprake hiervan. a. Waarom is het noodzakelijk (2) voor de Caraibische landen om te komen tot regionale integratie. - Gezien de toenemende blokvorming in de wereld en liberalisatie van de wereldhandel - Voor een betere onderhandelingspositie tegen andere grotere economische blokken. - Voor het voeren van een gezamenlijk buitenlandsbeleid, om zo een stem te hebben als klein land in de wereldpolitiek. b. Ongeveer wanneer en hoe begon de regionale integratie in het Caraibisch gebied? De regionale integratie begon omstreeks 1958 met de vorming van de Brits- West-Indische Federatie. FOCUSOTC Examenstof 17

18 Geschiedenis Les 4 Suriname 1. De radiorede van koningin Wilhelmina op 7 december 1942 was erg belangrijk voor de kolonie Suriname. Geef de belangrijkheid aan van deze radiorede voor Suriname. Koningin Wilhelmina beloofde in deze radiorede autonomie aan Suriname. 2. De Unie Suriname was een beweging met sterke nationalistische trekken. Waarom oefende ze druk uit op de Nederlandse regering? Unie Suriname oefende druk uit op de Nederlandse regering, omdat zij niet snel genoeg was met de invulling van de autonomie. 3. De eerste politieke partijen waren op basis van etniciteit en religie gestructureerd. a. Geef aan of dit geleid heeft tot een duurzame samenwerking. a. Religie heeft geen bindende factor, etniciteit daarentegen wel. b. Welke politieke partij is anno 2008 op basis van religie nog steeds in zicht? b. De P.S.V. 4. De toenadering tussen de NPS van Pengel en de VHP van Lachmon, mondde uit in een coalitie van verbroedering. Wat beoogde Pengel enerzijds en Lachmon anderzijds met deze verbroederingspolitiek? Pengel wilde de macht van de N.P.S.-elite doorbreken. Lachmon wilde een sterke coalitie tussen de twee grote etnische blokken om zo in het machtscentrum te komen. 5. Het Wageningenproject had als doel model te staan voor de kleine boerenbedrijven. Beschrijf of Wageningen heden ten dage nog steeds een voorbeeld is voor de kleine boeren bedrijven. Nee, het dient niet meer als voorbeeld omdat het op de veiling staat. 6. Waarom heeft de ontwikkelingshulp die Suriname tussen 1948 en 1975 van Nederland verkreeg niet gezorgd voor een toenemende economische zelfstandigheid? FOCUSOTC Examenstof 18

19 De ontwikkelingsgelden werden zeer éénzijdig besteed. Lokale industriesector profiteerde hiervan het minst, terwijl grote investeringen ten goede kwamen aan buitenlandse bedrijven. 7. In 1979 zag de economische situatie in ons land er vrij somber uit. Noem twee (2) oorzaken die hiertoe hebben geleid. Twee oorzaken: - de wereldmarktprijs van bauxiet ging omlaag en de productie daalde - slecht functioneren van de CONS waardoor er geen projecten werden uitgevoerd 8. De overname van het beleid door de Nationale Militaire Raad in 1980 had gevolgen voor Suriname. De Surinaamse bevolking gaf de militairen het voordeel van de twijfel. Om welke redenen (2) gaf het volk de militairen het voordeel van de twijfel? Twee redenen: - men was moe van het oude corruptieve beleid - men zou moeten zorgen voor een betere economische aanpak - men was moe van de oude politiekvoering 9. De binnenlandse oorlog tussen het Nationaal Leger o.l.v. Desi Bouterse en het Jungle Commando o.l.v. Ronnie Brunswijk, had enorme gevolgen voor het binnenland. a. Noem een sociaal en een economisch gevolg dat deze oorlog heeft gehad voor het binnenland. Sociaal gevolg: - Ontwrichting traditioneel gezag - Slachtoffers - ontwrichting van families Economisch gevolg: - vernietiging van de lokale economie b. Geef een sociaal en een economisch gevolg van deze oorlog voor de stad. Sociaal gevolg: - Krakervraagstuk - Toename criminaliteit - Vluchtelingenprobleem Economisch gevolg: - bepaalde inkomsten komen weg te vallen - meer investeren in huisvesting, scholen. Latijns-Amerika FOCUSOTC Examenstof 19

20 1. Latijns-Amerika kent zowel historische, culturele als geografische overeenkomsten. Noem een historisch en een cultureel kenmerk van Latijns-Amerika op. Historisch kenmerk: - al de landen zijn kolonies geweest - al de landen hebben hun onafhankelijkheid in de 1 e helft van de 19 e eeuw van een Europees land gekregen Cultureel kenmerk: - spreken een Latijnse taal - belijden het room katholicisme. 2. Na het verkrijgen van de onafhankelijkheid kampten de Latijns- Amerikaanse staten met een slecht functionerend democratisch systeem. Noem twee (2) argumenten waaruit blijkt dat de democratie niet goed functioneerde. Argumenten: - er was sprake van corruptie en fraude - leiders hielden geen rekening met de Grondwet - in de koloniale tijd was men niet gewend aan een democratisch systeem - er kwamen steeds dictators aan de macht - het volk was analfabeet 3. Het economische liberalisme in Europa leidde ertoe dat Latijns-Amerika op economisch gebied in een grote afhankelijkheidspositie kwam te verkeren. Verklaar hoe deze economische afhankelijkheid is ontstaan. Vanwege het feit dat men streefde naar vrijhandel. Vele investeringen in de verschillende sectoren werden door buitenlandse maatschappijen gepleegd waardoor de economie in handen kwam van het buitenland. 4. Het verschijnsel van populistische leiders is sedert de jaren dertig van de vorige eeuw bekend. De huidige leider van Venezuela, president Chavez, wordt gezien als een populistische leider. Beargumenteer of president Chavez gerekend kan worden als een populistische leider. President Chavez kan gerekend worden tot een populistische leider omdat: - hij overging tot nationaliseren van buitenlandse bedrijven - hij maatregelen treft om de arme bevolking achter zich te krijgen - hij door de maatregelen in conflict kwam met de elite - hij grote landerijen die niet productief waren onteigende Hij kan niet gezien worden als een populistische leider omdat: - hij een ideologie heeft volgens welke hij de armoede in het land wilt bestrijden - hij een einde wilt brengen aan het Amerikaans imperialisme in zijn land - al de maatregelen die hij treft passen binnen zijn ideologie. FOCUSOTC Examenstof 20

21 5. In de jaren tachtig van de vorige eeuw kwam er een eind aan het militarisme in Latijns-Amerika, in de plaats daarvoor kwam het democratische systeem. Leg uit waarom het democratische systeem toch geen bevredigend gevoel heeft gebracht voor een deel van de bevolking. Vanwege het feit dat de militairen die mensenrechtenschendingen hebben gepleegd ongestraft rond lopen. 6. Gesteld wordt dat de Verenigde Staten anno 2008 nog steeds veel politieke en economische invloed hebben in de Latijns-Amerikaanse landen. Beargumenteer of je het hiermee eens of oneens bent. Eens vanwege: - financiële hulp die de VS. aan de landen geeft - samenwerkingsverbanden tussen de VS. en de landen op verschillende vlakken(terrorisme, drugs) - VS. zit achter de oprichting van de FTAA (leidende rol) Oneens vanwege: - het feit dat sommige landen zoals Brazilië, Bolivia, Venezuela, Nicaragua de VS. niet blindelings meer volgen - het deels mislukken van de FTAA 7. Heden ten dage kampt Latijns-Amerika met tal van problemen. Een van de zorgwekkende problemen is de drugsproductie. a. Geef aan waarom het voor de drugsproducerende landen moeilijk is om de drugsproductie te bestrijden. De drugsproductie is moeilijk te bestrijden vanwege: - toenemende armoede en lage landbouwopbrengsten gaan de boeren ertoe over om cocabladeren te telen - drugsgelden zorgen voor een stukje welvaart voor de bevolking waarin de regering niet kan voorzien. - drugsgelden zijn geïnfiltreerd in de economie b. Noem nog twee (2) andere problemen op waarmee deze landen te kampen hebben. - Milieuvraagstuk - Armoede - ongelijke inkomensverdeling - globaliseringvraagstuk 8. Steeds meer regio s gaan over tot economische blokvorming. Ook Latijns- Amerikaanse landen vormen regionale blokken. Noem drie (3) regionale blokken in Latijns-Amerika op. De regionale blokken zijn: - Mercosur FOCUSOTC Examenstof 21

22 - Andespact - Ansur - CACM - G3 - Cafta 9. Het stencil dat gebruikt is voor het thema Latijns-Amerika heet Een bedelaar op een bank van goud. Geef een verklaring voor de titel van het stencil. Latijns-Amerika is rijk aan natuurlijke hulpbronnen maar is toch afhankelijk van het buitenland omdat het de hulpbronnen niet zelf kan exploiteren. Caraibisch gebied 1. De drie Guyana s (Suriname, Guyana en Frans-Guyana) worden op grond van economische-, sociale-, historische- en culturele kenmerken gerekend tot het Caraibisch gebied. Werk naar eigen keuze één (1) van de bovengenoemde kenmerken uit. Historisch: - Plantagesysteem gebruikmaking van dwangarbeid Sociaal: - Vormen van gedwongen arbeid, (slavernij en contractarbeid). - Bevolking is heterogeen - De welvaart is zeer ongelijk verdeeld. Economisch: - Sprake van monocultuur - Kwetsbare economie. - Afhankelijk van buitenlandse ondersteuning. Cultureel: - De Afrikaanse religie in het dagelijkse leven. - De officiële voertaal is een Europese taal. - Aanwezigheid van een creolentaal. 2. Het Verdrag van Tordesillas tussen Spanje en Portugal werd in 1494 gesloten. Wat werd in het Verdrag van Tordesillas bepaald. In het verdrag werd bepaald dat: - De gebieden ten oosten van de meridiaan van 50 W.L. aan Portugal toekwamen - De gebieden ten westen van die meridiaan aan Spanje. 3. Omstreeks de 17 de eeuw werd de suikerrietteelt voornamelijk door Nederlanders in het Caraibisch gebied geïntroduceerd. Geef aan welke invloed de suikerrietteelt heeft gehad op de ontwikkeling van de economie van het Caraibisch gebied. FOCUSOTC Examenstof 22

23 De productie van suiker werd het belangrijkste exportproduct, waardoor de economie afhankelijk werd van de suikerexport. De productie van suiker heeft gedurende lange tijd de ontwikkeling van het Caraibisch gebied beheerst (de hele economie stond in dienst van de suikerproductie). 4. Noem twee (2) redenen op waarom de plantages in het Caraibisch gebied in de 19 de eeuw sterk in verval geraakten. - Intensieve beplanting in de 17 de en 18 de eeuw m.a.g. teruglopende opbrengsten. - Toenemende onderhoud- en arbeidskosten voor plantages - Goedkopere suiker uit nieuwe gebieden (Brits-Indië). - Goedkoper katoen uit andere gebieden. 5. Economische motieven zouden de voornaamste redenen zijn waarom de slavernij in de 19 de eeuw in het Caraïbisch gebied werd afgeschaft. Beargumenteer of je het eens of oneens bent met deze bewering. Economen waren van mening dat de slavernij steeds duurder werd dan vrije arbeid. Afschaffing van de slavernij zou ook de afzetmarkt voor industrieproducten vergroten. 6. Ondanks de opkomst van de basisindustrie aan het begin van de 20 ste eeuw en de opkomst van de importvervangende industrie in de jaren 60 van de vorige eeuw, heeft de zware industrie in het Caraibisch gebied zich niet ontwikkeld. Geef twee (2) redenen waarom dat niet is gebeurd. - Gebrek aan kapitaal om zulke grote investeringen te doen. - Onvoldoende energie om de zware industrie goed tot ontwikkeling te brengen. - Gebrek aan de nodige kennis om zulke industrieën op te zetten 7. In 1973 werd de Caribbean Community and Common Market opgericht waarvan Caraibische landen lid van zijn. Ons land werd echter pas in 1995 lid van de Caricom a. Verklaar waarom het noodzakelijk voor ons land was om lid te worden van de Caricom. Vanwege het proces van regionale integratie dat zich in de wereld voltrekt, was het noodzakelijk voor ons land om economisch niet geïsoleerd te raken, Maar ook om onze positie bij onderhandelingen te verbeteren t.o. andere economische blokken. b. Toon met twee (2) zaken aan dat anno 2008 ons land geïntegreerd is binnen deze vrijhandelszone. - Gemeenschappelijke markt - Economische samenwerking - Makkelijke investeringen FOCUSOTC Examenstof 23

24 - Gezamenlijk buitenlands beleid - Vrij verkeer van goederen, kapitaal, diensten en personen - Samenwerking (onderwijs, transport, dienstverlening gezondheidszorg, cultuur, communicatie, industrie, agrarisch beleid, technologie). c. Geef twee (2) voordelen en twee (2) nadelen die toetreding tot de Caricom voor ons meebrengt. Voordelen: Vergroting van de exportmogelijkheden - Bewuste kwaliteitsverbetering - Bevordering van de handel - Ontwikkelingen van een exportcultuur - Sterker staan tegenover andere rijke landen cq economische blokken. Nadelen: - Binnenlandse markt overspoeld met buitenlandse producten - Vanwege de vrijhandel minder deviezeninkomsten - De Surinaamse producenten kunnen de concurrentiedruk niet aan. Geschiedenis Les 5 Suriname 1 Tijdens de Tweede Wereldoorlog kwam het nationalisme op in ons land. Leg een verband tussen de opkomst van het nationalisme en de Baas in eigen huis- gedachte. In 1942 werd aan ons land autonomie beloofd door Nederland en dit zorgde ervoor dat het nationalisme opkwam en zo ook de nationalistische bewegingen o.a. Unie Suriname met de leuze Baas in eigen huis. Surinamers willen dan zelf bepalen wat er in hun land zou gebeuren. 2. Na de Tweede Wereldoorlog werden in ons land politieke partijen opgericht. Beargumenteer of de oprichting van politieke partijen toentertijd noodzakelijk was. Ja, want er was autonomie beloofd aan Suriname en de politieke partijen zouden dan deelnemen aan de verkiezing om zo regeermacht te verwerven. 3a. Vanaf 1948 werden er drie Ronde Tafel Conferenties (RTC s) gehouden. Wat was het doel van deze conferenties? (2p) Het doel hiervan is om te komen tot het Statuut. b. De eerste RTC mondde uit in de Staatsregeling van 1948 en bracht grote veranderingen in het bestuur van ons land. Toon middels twee (2) argumenten de juistheid van deze uitspraak aan. (4p) - De bevolking mocht voortaan zelf haar volksvertegenwoordigers uitkiezen - Algemeen kiesrecht werd ingevoerd FOCUSOTC Examenstof 24

25 - De macht van de gouverneur werd beperkt, een kabinet o.l.v. de ministerpresident was verantwoordelijk voor het bestuur van het land - Het kabinet was verantwoording verschuldigd aan de Staten van Suriname 4. Na de Tweede Wereldoorlog heeft Nederland middels plannen geprobeerd de economie van ons land systematisch tot ontwikkeling te brengen. Wat was de belangrijkste doelstelling van de planmatige aanpak? - Basis leggen voor de economische onafhankelijkheid en verbetering van de sociale voorzieningen. - Het creëren van een gunstig investeringsklimaat. 5. Zowel J.Pengel als J. Lachmon propageerde een beleid gericht op het overstijgen van de bestaande sociale en etnische tegenstellingen. Zij wilden een politiek van harmonie en consensus, die ten goede zou komen aan alle Surinamers. Motiveer of je het eens of oneens bent met bovenstaande stelling. (4p) Eens, omdat zij ervoor zouden zorgen dat de twee grootste bevolkingsgroepen samen werkten en hoopten dat beide groepen er profijt van zouden hebben. 6. Na 1973 waren de Hindostaanse en Javaanse oppositie in de volksvertegenwoordiging tegen de onafhankelijkheid. Desondanks werd de onafhankelijkheid een feit met de instemming van Nederland. Beargumenteer of de houding van de oppositie terecht of onterecht was ten aanzien van de onafhankelijkheid. (4p) Terecht: gaven aan dat Suriname economisch nog niet onafhankelijk was. Onterecht: omdat zij zich bedreigd voelden. Zij waren bang dat zij overheerst zouden worden door de creoolse groep. 7. In 1980 werd er in ons land een militaire staatsgreep gepleegd. Delen van de bevolking hadden grote verwachtingen van de nieuwe bezems die schoon zouden vegen. a. Geef twee (2) verwachtingen aan die men koesterde. (2p) - Een beter sociaaleconomisch beleid - Een beter politiek beleid (minder corruptie) - Het Surinamisme moest gepropageerd worden. b. Beschrijf twee (2) handelingen in de periode die ervoor hebben gezorgd dat de tegenstand tegen de militairen toenam. (2p) - Het steeds uitstellen van de verkiezing(de militaire dictatuur werd zichtbaar) - Toenemende mensenrechtenschendingen(onverklaarbare sterfgevallen) - De decembermoorden 8. In 1987 won de Frontregering groots de verkiezingen. De regering werd geconfronteerd met tal van problemen. FOCUSOTC Examenstof 25