VOGELS ALS KERSTBOMEN

Transcriptie

1 door ontheffingen. neemt Bijna honderd jaar geleden begon een onderwijzer Denemarken met het vangen van toegenomen. vogels om ze vervolgens weer los te laten met een ring. Hij deed dit om meer te weten te trekvogels komen jachtvalken honderd vrijwilligers. over miljoen of het De duiven trekgedrag. vogels informatie Het ging, werk geringd. kost was Dit per al laatste veel Deze eeuwenlang geringde tijd, vogels was vakkennis nieuw. vogel worden gebruikelijk. wordt Vogels overwegend vereist verkregen ringen, Inmiddels speciale gevangen zeker over zijn vergunningen als de het vogeltrek Europa geringd om en VOGELS ALS KERSTBOMEN HONDERD JAAR ONDERZOEK AAN GERINGDE VOGELS logboek niet een communicatiesatelliet te echter kleine bijhoudt. vogels observeren. Verder af, doordat kunnen zijn Met een andere, die van radar dier honderd zenders dag modernere kan en jaar men worden nacht groepen technieken kennis voorzien. volgen vogels - dankzij waarbij om Technisch waarnemen; verplaatsingen het een ringen is computer het afzonderlijke, - mogelijk enorm van een is via Henrik Nie Daarnaast partner dieren zegt het verantwoorden. tegen toe dier Rinse dat experimenten met en omdat niet neemt Wassenaar, eigen natuur alleen "Vogelfotografen wij in rechten West-Europa vogels doen, boeren, in hoofd het in gebonden laten algemeen, plaats van jagers rondvliegen en van en houders Nederlandse Noord-Amerika zijn toe. slagers, voorwerp aan De van als strenge meerderheid maar kerstbomen vogelopvangcentra Vogelringcentrale van het ook vermaak regels schuldgevoel onderzoekers ziet en met of zich het consumptie. tevens dier steeds mopperen ten kleurmerken", die liever opzichte de met moeten beheerder Dit als soms levende leidt van daarom van Dit alles Euring leidt er Databank toe dat mensen in Heteren. ringonderzoek Nederlandse gaan. Het hele afgelopen bedrijf rondom honderd het die vangen vogels veranderd. van ringen vogels De niet Deen meer het Mortensen kritiekloos aanleggen begon hun van gang ringen 1899 kunnen A.C. 165 miljoen geringde vogels jaarlijks onderzoek spreeuwen. betrokken. geringd. komen In aan Vijftig De 1992 trekvogels internationale 2,5 bedroeg jaar miljoen na had deze het bij. samenwerking aantal eerste Nederland heeft geringde experimenten daarin raakte werd een vogels in belangrijke steeds 1911 zijn in Europa ruim bij beter het plaats. zeven bijna het Dr is 107 met Deze Gemeenschap ringcentrales Ringing (EDB) Perdeck organisatie (Euring) ontwierp gegevens voor opgericht. kreeg het al in verzamelen konden in het 1960 begin uitwisselen. een eerste gegevens. jaren ringmeldingencode 1963 zeventig In werd 1975 geld werd European van waarmee de "Euring Europese Union de Data nationale for Bird Bank KAARTENBAKKEN van gevestigd Westeuropese verhuizen Nederlandse Terrestische Wetenschappen). het opgericht toenmalige Oecologie Heteren, gegevens In ondergebracht Instituut een van volgende over instituut het voor terugmeldingen Nederlands jaren Oecologisch bij van werd Nederlandse Koninklijke Instituut een - Onderzoek die nieuwe uit voor ringcentrale Nederlandse kaartenbakken Europese Oecologisch (thans Centrum in code Akademie Arnhem, Onderzoek bestonden ontworpen. voor van onderdeel doelsubsidies worden nu naar ook overheid Met de man Oosteuropese EDB (personeel en computer. macht gegevens De dienst speciale EDB werkt van gecomputeriseerd. fondsen, het grotendeels NIOO) voor van met Verder een het geld klein Ministerie worden van deel met extern van - LNV, Alle

2 allemaal fondsen ringers dat vijftigduizend Het zwakke is grootste per dragen schakel geworven georganiseerd jaar probleem mensen 10 bij in 000 aan het vraagt ringen, geheel, als de vormen via ringcentrale vrijwilliger meer men wordt immers dan vergoeding vinders. teruggemeld betrokken 30 door men nationale Het de laat voor ringen systeem bij een aan ringcentrales. het verstrekte geringde vogels van betalen. EDB. terugmeldingen vogel ringen. informatie. In Ongeveer heel los Deze Europa en De het zijn vier Nederlandse is zijn hangt een nu procent, De millimeter rondvliegen- Als populariteit Nederlandse dit toevalligheden rol adres (zie-waarmee tabel). van juist bevat Posterijen wordt Zelfs jachtsport naast af, goudhaantjes, of overgeschreven de een weten kleinste code en ooit graad precies van Nederlandse staartmezen wordt zeven van waar teruggemeld. ontwikkeling symbolen een ring zijn enveloppe, winterkoninkjes met moeten. het De een het adres: zichtbaarheid middellijn is Rinse land "Arnhem, niets van ongehinderd Wassenaar van aan van vinder twee VT Holland". laat hand. kunnen ring, spelen van moment een kan er zojuist plaketiket nog waarop veel uit Algerije van mis de PTT melding gaan aangekomen tussen met bij het ringcentrale enveloppe juiste tijdstip adres waarop zien wordt (Postbus waarop iemand verwerkt. 40, alleen 6666 ring ARNHEM ZG vindt Heteren). VT het stond Toch met Toelichting bij tabel: Terugmeldpercentage van enige vogelsoorten uit de Euring Data Bank. De boerenzwaluw heeft een kleine terugmeldkans ondanks grote aantallen die geringd zijn. Jachtwild en de grote, opvallende knobbelzwaan hebben een hoge terugmeldkans. (De getallen zijn voor deze gelegenheid afgerond, deze gegevens zijn niet eerder gepubliceerd.) Vogelsoort Totaal geringd Percentage teruggemeld BOERENZWALUW ,49 BIJENETER ,63 KOOLMEES ,99 GROENLING ,51 ZANGLIJSTER ,00 SPREEUW ,50 MEREL ,20 KOKMEEUW ,40 OOIEVAAR ,00 ZILVERMEEUW ,90 KUIFAALSCHOLVER ,03 WILDE EEND ,8 WINTERTALING ,9 KNOBBELZWAAN ,9

3 In onderzoeker vogelringen noteren. ver West-Afrika droeg. Albert worden Hij Beintema heeft vogelringen beleefd Mali soms gevraagd een een gebruikt vrouw of hij als met kralen. nummers een kind Zo ontmoette van dat de een ringen ketting de IBN mocht van en rijk In land. arme Dus landen ziet leeft een arme sterk vinder gedachte zijn uitgave dat de voor ring vinder postzegel verbindt als met een vogel van investering cadeautje, Geregeld en geboorte-akte. plaats een - ontbrak van Marokkaanse krijgen waar liefst een laat de helaas. lepelaar. een stafleden vogel Soms zijn stereo dorpsonderwijzer; gevonden komt Een van recorder vergezeld hele een ringcentrale werd bundel overvloed of gaan een een opstellen, een jachtgeweer van aan essentieel sollicitatiebrieven begeleidende een informatie brief een gegeven of gedetailleerde met een los brief een paar zoals uit - verzoek Afrika, sportschoenen. onberispelijk naar sterfdatum beschrijving aanleiding om met een pasfoto van Frans van van de GRAAG EEN CASSETTERECORDER Dat Minder vloog arme verheffend Afrikanen is de een ring knobbelzwaanring als middel zien om uit hun Duitsland bestaan met te verbeteren mededeling begrijpelijk. aan mijn spijt tegen reed mijn voorruit, uw tortelduif wat dood. is uw polisnummer?" Wat krijgt u van Maar mij als soms schadevergoeding?". ook grootmoedig: "...uw"tot vogel onderzoek. ringwerk noordelijke De vraag meer rijst toevallige of zo n omstandigheden, kwetsbaar systeem, resultaten berustend kan opleveren vrijwilligerswerk voor modern en onderhevig overwinteren. Uit naar het Zuid onderzoek daarop pendelen. Dat kan wordt van alleen Veel afgestemd. soorten afgelopen als vraagstellingen trekken honderd als jaar een over blijkt nomadenstam het dat gedrag vogels (populatie) worden niet massaal verfijnd van oecologisch van een Noord het Om broedgebied, overwinteringsgebieden. komen. dit Van kaart plaats grote op Bovendien waar brengen vogels vermoedelijke ze bezoeken zoals broeden voor ganzen kleinere tussenstations naar zij onderweg een soorten zwanen meestal eigen zal weet men zuidelijkere men tussenstations moeten even dit hypothetische zo streek ringen langzamerhand om waar in op het krachten ze wel. te WETENSCHAPPELIJK Op RINGEN Het bekend wat gevangen Brink en is. op Een eigen ringen. paar kosten, enthousiaste Zij ringden grond hun tienduizenden vakantie Nederlandse van sporadische naar vrijwilligers Botswana zwaluwen ringgegevens om en trok scoorden daar daarom boerenzwaluwen daarover in met Midden Bennie weinig gemeten, "ringbedrijf" terugmeldingen. weegt levert men ze, niet alleen lengte gegevens van poten, over het vleugelveren trekgedrag. Als snavels de vogels wordt zijn Europa van leveren ringers wordt gegevens gekeken over naar vogelpopulaties de vetreserve die op het andere verloop manieren rui. niet Hiermee beschikbaar komen. veren. Echter, bepaalde propageert De waar zogenaamde geringd Daarom ook Vogels plaats dit kan ringcentrale soort vernieuwen zeggen voor constant worden. een ruigegevens bepaalde effort In dat afhankelijk onder ringers krijgt sites groep andere en pas zijn hun van betekenis locaties vogelsoorten vetreserve activiteiten de Zuidelijk leeftijd waar als Flevoland veel en zo het veel wordt gezondheids-toestand veel over vangnet broedvogels opgesteld. mogelijk en de Friesland conditie. regelmatig, standaardiseren. Daarom langs liggen komen op hun een en

4 tweede Dankzij conditie geïnteresseerd. plaatsen of het waarin waar derde ringen men zij keer zich weet veel gevangen bevinden. vogels men dus worden. veel Mortensen meer gevangen. over was voornamelijk Vooral omvang interessant van vogeltrek vogelpopulaties zijn vogels die en een onderzoek veranderlijkheid van een biologie wolf past een als echter Het van schoothond wetenschap: moderne soorten een op veel ring- ervaringen de van bredere evolutietheorie. rotsduif onderzoekdoelstelling van kwekers. een Darwin pauwstaartduif. Door baseerde teeltkeus die Darwin zijn ligt maakte idee in beweerde het over hart mens de bevoordeeld eigenschappen belangrijke, dat logische overlevingswaarden. zijn evolutieleer, gestorven, fout natuur erfelijke boven maken altijd maar teeltkeus plaats een door erfelijk? Immers ook andere van sceptici plaatsvond. wijzen weg hoe Alleen erfelijke onder geselecteerd weet met op als bepaalde, gevoel je Het kan eigenschap, zeker bewijs worden voor te dat omstandigheden nu zijn? daarvoor logica andere levende voorspeld dan En, is verwijten zijn het vormen is dat lastig. overleving bewijs zal een biologen niet met Tegenstanders worden geleverd ecologisch door meer bepalende dat stom dat ze toeval een van natuurlijke Om dierpopulatie geringde zoals legselgrootte verschillende te weten selectie of eigenschappen plaatsvindt. meer tweede bij het vogels onderzoek en moeten bij tijdstip dit de type aan van dieren onderzoek koolmezen eileg overerfbaar individueel al generaties een van belangrijke onderzocht het hoe NIOO. bestudeerd zich Hierbij worden. rol spelen. dan wordt verspreiden Geen in Dit samenhang het wonder kan effect heel dat een zeer toegepaste kennis over milieufactoren. overleving Dit van kan hele ook populaties. veel grofmaziger. Geringde Systematisch vogels worden ringen vaak van fijnmazig, begin grootste belangrijk nauw keer waarschijnlijkheidsrekening betrokken gevangen, om schattingen bij minder het ringonderzoek. te vaak maken een van derde van pas Vogels - sterftekans. statistici vierde hebben keer. waren in Hierbij Deze hun overigens eerste hervangsten komt veel levensjaar vanaf met slim leidt zijn het een tot Dankzij naar bepaalde constant tijdens Zo kunnen Engeland de zorgvuldig kans op omstandigheden trek ook een op of theorieën zelfde doodgaan naar ringen omstandigheden Afrika niveau, worden kan zoals (tussen te aldus als vliegen droogte getoetst zich een 35 geen - verband voordeel en over Afrika broedgebieden bijzondere 70%), welke worden of voor daarna strenge eigenschap de omstandigheden gelegd populatie of blijft winters de tussen overwinteringsgebieden. - zoals sterftekans oplevert. West-Europa voor overleving drang doen. Onder vrijwel om liggen Deze goed foerageert. over natuurbescherming. om gegevens die te kansen Verder weten zijn voorspelbaar waar is niet het Als het alleen goed men dier om interessant anders. een broedt, een bepaalde vinger waar aan het vogelsoort heen de wetenschap pols trekt effectief houden maar waar wil door ook beschermen het onmisbaar onderweg te beschikken voor Vogels reeksen ringen gegevens dus zinvol over ter de verfijning overleving. van het inzicht de vogeltrek, als bron van het kennis belangrijke biologische de, meestal over theorie ecologische de vrijwillige conditie over ringers. van vragen de natuurlijke vogelpopulaties Deze op te moeten lossen selectie. die niet onderdeel Dit bescherming het alles gevoel vergt zijn krijgen nodig een van enorme de hebben dat belangrijkste ze door discipline en om een zeer paar van OVERLEVING EN EVOLUTIE LOOPJONGENS VAN DE WETENSCHAP

5 eigen bijna ringgegevens snel professionele om mogelijkheid de een iedere ideeën ringers beeld huis- om biologen nauwer van vaardigheden rollen hun of het studeerkamer gegevens te en aandeel landkaarten betrekken een grote een van via ondergeschikte voor. een met bij hun computer het PC-programma werk gegevens Daardoor uitwerken. in op een pad thuis rol biedt groter gestuurd spelen. Als over de "beloning" koppelen geheel. Ringcentrale het Gelukkig worden, scherm. aan krijgen komt waarbij andere Dit mogelijkheid ringers geeft PC hun hen nu in de