Onderscheidingen van de Republiek Brazilië en hun verlening aan Nederlanders, 1890-heden

Transcriptie

1 Onderscheidingen van de Republiek Brazilië en hun verlening aan Nederlanders, 1890-heden WORK IN PROGRESS Kladversie: 7 oktober bc. E.H. Müller, BMIC.

2

3 Inhoud 1 De Federale Republiek Brazilië Een korte geschiedenis van Brazilië Nederlands-Brazilië Portugees grondgebied Braziliaanse keizerrijk Federale Republiek Staatsinrichting Nederlandse betrekkingen met de Federale Republiek Brazilië Handelsbetrekkingen Een Nederlands dorp in Brazilië Formele staatsbezoeken Braziliaanse onderscheidingen Onderscheidingen voor verdiensten Ordem Nacional do Cruzeiro do Sul Ordem de Rio Branco Ordem do Mérito Militar Ordem do Mérito Naval Ordem do Mérito Aeronáutico Onderscheidingen voor verleende diensten aan de strijdkrachten Medalha Naval de Serviços Distintos Medalha "Mérito Santos Dumont" Medalha "Mérito Tamandaré" Onderscheidingen van de staten en gemeenten Medalha da Inconfidência Onderscheidingen van particuliere instellingen Medalha do Cruz Vermelha Brasileira Medalha Israel Pinheiro Medalha do Gra-Rei Medalha Amigo da Marinha Medalha comemorativa do Centenário de Nascimento de Rui Barbosa Bronnen en literatuurverwijzingen Braziliaanse onderscheidingen aan Nederlanders verleend Ordem Nacional do Cruzeiro do Sul Keten Grootkruis Grootofficier Commandeur Officier Ridder Onbekende graad of datum Ordem do Rio Branco Grootkruis Grootofficier Commandeur Officier Ridder Ordem do Mérito Militar / 62

4 3.3.1 Commandeur Ordem do Mérito Naval Grootkruis Grootofficier Commandeur Officier Ridder Ordem do Mérito Aeronáutico Grootkruis Medalha Naval de Serviços Distintos Medalha "Mérito Santos Dumont" Medalha "Mérito Tamandaré" Medalha da Inconfidência Medalha Medalha do Cruz Vermelha Brasileira Cruz de Honra Medalha Israel Pinheiro Medalha do Grã-Rei Medalha Amigo da Marinha Medalha comemorativa do Centenário de Nascimento de Rui Barbosa Index op namen / 62

5 1 De Federale Republiek Brazilië 1.1 Een korte geschiedenis van Brazilië Brazilië is na de Verenigde Staten van Amerika, Canada en Rusland het grootste land ter wereld (ruim 8,5 miljoen vierkante kilometer). Het land ligt op het continent Zuid-Amerika en wordt begrensd door de landen Frans-Guyana, Suriname, Guyana, Venezuela, Colombia, Peru, Bolivia, Paraguay, Argentinië en Uruguay. De Europese invloed in Brazilië kwam vanaf 1500 op gang. Toen eiste de Portugese zeevaarder Cabral de kustgebieden op voor de Portugese kroon. Volledige kolonialisatie kwam dertig jaar later op gang. Geleidelijk aan werd de inheemse taal Guaraní ingeruild voor het Portugees als officiële taal voor Brazilië Nederlands-Brazilië Rond 1606 kwamen de eerste Nederlanders naar Brazilië. Diverse Zeeuwse vlootvoogden vestigden forten in het land. Diverse pogingen werden ondernomen om de Portugese kuststeden in te nemen, maar het duurde nog tot 1630 voordat dat lukte. Vanaf dan vestigt men de Nederlandse kolonie Nieuw-Holland (ook wel Nederlands-Brazilië) aan de kust van Brazilië. In 1637 werd Johan Maurits van Nassau-Siegen gouverneur van de kolonie. Hij werd door de Braziliaanse inwoners omarmd vanwege zijn humane optreden. De Calvinistische Johan Maurits was echter verre van populair bij de Portugese (voornamelijk katholieke) machthebbers in Brazilië. Na het vertrek van Johan Maurits in 1642 verslechterde de betrekkingen verder. In 1645 kwam het tot diverse bloederige schermutselingen die uitmondden in een jungleoorlog. Uiteindelijk moest de kolonie op 26 januari 1654 capituleren. De Republiek der Verenigde Nederlanden erkende de Portugese bezetting van de Nederlandse kolonie echter niet. Nadat zij uit oorlog was met Engeland (1654) claimden ze de kolonie terug. Dit leidde in 1656 tot een volle oorlog met Portugal en een blokkade van de Portugese westkust ( ), terwijl Nederlandse troepen er tevens voor zorgden dat Portugal uit Ceylon en India verdreven werd. Op 6 augustus 1661 werd de Vrede van Den Haag getekend. Hierin erkende Portugal de verliezen in Azië en betaalden ze een tegenwaarde van 63 ton goud als compensatie voor de Nederlandse kolonie in Brazilië Portugees grondgebied Na het vertrek van de Nederlanders werd Brazilië definitief Portugees grondgebied. Als Napoleon Bonaparte in 1807 Portugal binnenvalt, vlucht koning João VI naar Rio de Janeiro. Hiermee was Rio gedurende enkele jaren de hoofdstad van Portugal. Gedurende de Franse bezetting van de Portugese havensteden groeide Rio uit tot de belangrijkste havenstad van Portugal. Dit economische voordeel leidde tot de oprichting van de nationale bibliotheek en de eerste Braziliaanse universiteiten Braziliaanse keizerrijk Toen João VI in 1821 terugkeerde naar Portugal benoemde hij zijn zoon Pedro als regent van Brazilië. Deze had echter een eigen agenda en liet zich in 1822 kronen als keizer Pedro I van het onafhankelijke keizerrijk Brazilië. 5 / 62

6 1.1.4 Federale Republiek De nieuwe elite van koffiebaronnen bracht in 1889 de monarchie ten val en stelde een Federale Republiek in. Hoewel oorspronkelijk democratisch ingericht, vond in 1930 een militaire coup plaats. Het militaire regime onder Vargas bleef aan tot 1945, daarna vormde zich weer een democratisch regime, dat in 1964 wederom door een militaire coup ten val werd gebracht. Sinds 1984 is er weer een democratisch gekozen burgerregering aan de macht. In 1988 krijgt Brazilië een nieuwe grondwet, waardoor de democratie weer gewaarborgd is Staatsinrichting Ondanks de verschillende regeringsvormen heeft de staatsinrichting van Brazilië weinig verandering gekend sinds de Federale Republiek. Het land bestaat uit een federaal hoofdstedelijk district en 26 deelstaten, welke elk hun eigen grondwet (naast de federale grondwet) hebben. De Federale Republiek wordt geleid door een president. De wetgevende macht bestaat uit de Federale Senaat en een Huis van Afgevaardigden. Elke staat heeft vervolgens een eigen gouverneur, die aan het hoofd hiervan staat, en een eigen wetgevende macht van senatoren en afgevaardigden. 1.2 Nederlandse betrekkingen met de Federale Republiek Brazilië Handelsbetrekkingen In 1937 bracht een Nederlandse Handelsmissie een bezoek aan Zuid-Amerika. Onder leiding van Jhr.mr. H.A. van Karnebeek werden achtereenvolgens Argentinië, Brazilië, Chili en Uruguay bezocht. Doel van de missie was het maken van diverse handelsverdragen met deze landen. Voor deze gelegenheid werd Jhr. Van Karnebeek benoemd tot gevolmachtigd ambassadeur voor het Koninkrijk der Nederlanden. Er werd vanuit de staat dan ook veel waarde aan deze missie gehecht. Ook Brazilië hechtte veel waarde aan het Nederlandse bezoek. Dit kwam onder andere tot uitdrukking in de hoeveelheid Braziliaanse onderscheidingen die werden uitgereikt. In 1950 en 1959 werden door Prins Bernhard diverse handelsbezoeken aan Brazilië afgelegd. Ook hierbij werden diverse decoraties uitgewisseld. De Prins zelf werd voor zijn bemoeienis voor de Braziliaanse defensiecontracten zelfs tot drie maal toe onderscheiden met een Braziliaanse ridderorde. In 1952 werd een Nederlands-Braziliaanse Kamer van Koophandel opgericht om de handel tussen beide landen te bevorderen Een Nederlands dorp in Brazilië Na de Tweede Wereldoorlog zoeken vele Nederlanders hun geluk in het buitenland. Zo ook in Brazilië. In 1948 is Holambra door Nederlandse immigranten gesticht. Deze gemeente bevindt zich op 120 km afstand van São Paulo en is bekend als de bloemenstad. Daar worden ongeveer één derde van de sierbloemen in Brazilië gekweekt Formele staatsbezoeken Hoewel de Braziliaanse regering in 1938 Koningin Wilhelmina decoreerde in verband met haar 40-jarig regeringsjubileum en Prins Bernhard in 1950 en 1959 handelsbezoeken aan Brazilië bracht, moest het nog tot 1998 duren voordat er een officieel staatsbezoek plaats 6 / 62

7 vond. In dat jaar bracht de vice-president van de Republiek, Marco Maciel, een officieel bezoek aan Nederland. In 2000 is de toenmalige President Fernando Henrique Cardoso op staatsbezoek in Nederland geweest. Een Nederlands staatbezoek aan Brazilië vond pas in 2003 plaats. Toen werd de goede politieke verstandhouding versterkt door het staatsbezoek aan Brazilië van Koningin Beatrix. 2 Braziliaanse onderscheidingen Doordat Brazilië een Federale Republiek is, met een complexe indeling in federale instellingen, staten, gemeenten en particuliere organisaties, is het niet verwonderlijk dat het decoratiestelsel van Brazilië op zijn zachtst gezegd complex te noemen is. Het land kent honderden verschillende onderscheidingen en het zou ondoenlijk zijn om hier, in het kader van deze studie, een compleet overzicht van te geven. Temeer daar er geen duidelijk overzicht is te geven van wat officiële en wat onofficiële onderscheidingen zijn. De enige duidelijke regelgeving die er te vinden is over het dragen van Braziliaanse onderscheidingen heeft betrekking op de draagvolgorde hiervan door militairen. Deze is vastgesteld in het de "Normatizacão do uso de condecorações nos uniformes" (Standaard voor het gebruik van insignes op het uniform). Deze is vastgesteld bij decreet nummer van 17 december In deze standaard wordt uitgegaan van de volgende categorieën onderscheidingen: 1. Onderscheidingen voor militaire dapperheid; 2. Onderscheidingen voor verwondingen opgelopen gedurende vijandelijke acties; 3. Onderscheidingen voor deelname aan campagnes, de uitvoering van missies of oorlogsoperaties; 4. Onderscheidingen voor verdiensten; 5. Onderscheidingen voor belangrijke diensten; 6. Onderscheidingen voor langdurige dienst; 7. Onderscheidingen voor bijdragen aan de nationale oorlogsinspanningen; 8. Onderscheidingen voor verleende diensten aan de strijdkrachten; 9. Onderscheidingen voor menslievende daden; 10. Onderscheidingen voor burgerlijke verdienste; 11. Onderscheidingen voor militaire trainingen of militaire studies; 12. Onderscheidingen voor toewijding in de beroepsklassen of de verbetering daarvan; 13. Onderscheidingen van de staten en gemeentes; 14. Onderscheidingen van particuliere organisaties. Deze studie beperkt zich tot de categorieën onderscheidingen, welke verstrekt zijn aan Nederlanders. In de komende paragrafen zullen de bijzonderheden van de onderscheidingen per categorie worden behandeld. In het volgende hoofdstuk zullen de daadwerkelijke verleningen van de onderscheidingen aan Nederlanders worden behandeld. 7 / 62

8 2.1 Onderscheidingen voor verdiensten Ordem Nacional do Cruzeiro do Sul De Nationale Orde van het Zuiderkruis is de voortzetting van de voormalige Keizerlijke Orde van het Kruis (Ordem Imperial do Cruzeiro). Deze Keizerlijke orde werd op 1 december 1822 door Keizer Pedro I gesticht met als doel de beloning van toewijding en trouw aan Zijne Keizerlijke Majesteit. De naam van de Orde is een verwijzing naar de geografische ligging van Brazilië (onder het gesternte van het Zuiderkruis) en de oorspronkelijk door Portugal gegeven naam van het land (Terra de Santa Cruz - Land van het Heilige Kruis). De Orde werd voornamelijk toegekend aan Braziliaanse en buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders. Na de val van het Keizerrijk werd de Orde op 24 februari 1891 afgeschaft door de nieuwe regering. Bij Decreet nummer van 5 december 1932 werd de Orde onder de naam Nationale Orde van het Zuiderkruis nieuw leven ingeblazen. De Orde is vanaf nu primair bedoeld als de beloning van verdiensten van niet-brazilianen jegens de Republiek Brazilië. Wijziging van de statuten van de Orde vonden plaats bij de Decreten nummer van 4 april 1933, nummer van 17 juli 1939 en nummer van 14 december De klassen De Orde kent zes klassen, te weten: Keten (Grande Colar), welke in principe wordt toegekend aan staatshoofden en buitenlandse vorsten van regerende huizen; Grootkruis (Grã-Cruz), welke in principe wordt toegekend aan staatshoofden, regeringsleiders, buitenlandse vorsten van regerende huizen, voorzitters van de Wetgevende Macht, voorzitters van de Hoven van Justitie, ministers van Staat, ambassadeurs, gouverneurs, admiralen, maarschalken, generaals, luitenant-generaals en gelijkwaardigen in rang of positie; Grootofficier (Grande Oficial), welke in principe wordt toegekend aan gevolmachtigde ministers, gezanten, voorzitters van de Wetgevende Kamers, voorzitters van rechtbanken, ministers, ambassaderaden, vice-admiraals, generaal-majoors en gelijkwaardigen in rang of positie; Commandeur (Comendador), welke in principe wordt toegekend aan zaakgelastigden, raadsheren van ambassades, consuls-generaal, leden van parlementen en rechtshoven, voorzitters van verenigingen van letterkunsten, wetenschappen of commercie, universitair hoogleraren, commodores, brigade-generaals en gelijkwaardigen in rang of positie; Officier (Oficial), welke in principe wordt toegekend aan eerste secretarissen van ambassades of gezantschappen, hoofdofficieren van de strijdkrachten, rechters, schrijvers, kunstenaars, leden van organisaties op het gebied van letterkunsten, wetenschap of commercie, hoogleraren en hoofddocenten aan universiteiten en gelijkwaardigen in rang of positie; Ridder (Cavaleiro), welke in principe wordt toegekend aan tweede en derde secretarissen van ambassades of gezantschappen, beroepsconsuls, civiele en militaire attachés, officieren van de strijdkrachten, leraren van middelbare scholen, kunstenaars, sporters en gelijkwaardigen in rang of positie. Toekenningen worden vermeldt in de Dario Oficial da União (de Braziliaanse Staatscourant). Het versiersel Het versiersel van de orde bestaat uit een verguld zilveren vijfarmig kruis met wit geëmailleerde armen. Tussen de armen van het kruis bevindt zich een groen geëmailleerde 8 / 62

9 krans van tabaks- en koffiebladeren. In het centrum van ligt een azuurblauw geëmailleerd medaillon, waarop in wit de constellatie van het Zuiderkruis is afgebeeld. Hieromheen is een blauw geëmailleerde band met in goudkleurig opschrift: "BENEMERENTIUM PREMIUM". Het medaillon aan de keerzijde toont een naar links gewend portret van de Vrijheid met in een blauwe band het opschrift: "REPÚBLICA DOS ESTADOS UNIDOS DO BRASIL" (sinds 1943: "RÉPUBLICA FEDERATIVA DO BRASIL"). Het lint van de onderscheiding is lichtblauw van kleur Ordem de Rio Branco De Orde van Rio Branco is ingesteld bij Decreet nummer van 5 februari De Orde wordt toegekend ter beloning van civiele verdiensten en het stimuleren van de handel. De Orde is genoemd naar de Baron van Rio Branco, welke de beschermheilige is van de Braziliaanse diplomatie. De klassen De Orde kent in haar toekenningen twee categorieën: de Reguliere ('Ordinário'), voor toekenning wegens langdurige en trouwe dienst binnen de Braziliaanse diplomatieke diensten en de Aanvullende ('Suplementar'), voor toekenning aan gepensioneerde diplomaten en aan personen en instellingen met verdiensten jegens de Braziliaanse diplomatie. Toekenning van de verschillende klassen van de Orde geschiedt verschillend binnen deze categoriën: Reguliere categorie Grootkruis (Grã-Cruz), welke in principe wordt toegekend aan ministers, staatssecretarissen en ambassadeurs; Grootofficier (Grande Oficial), welke in principe wordt toegekend aan staatssecretarissen; Commandeur (Comendador), welke in principe wordt toegekend aan raadsheren van ambassades of gezantschappen; Officier (Oficial), welke in principe wordt toegekend aan eerste secretarissen van ambassades of gezantschappen; Ridder (Cavaleiro), welke in principe wordt toegekend aan tweede en derde secretarissen van ambassades of gezantschappen. Aanvullende categorie Grootkruis (Grã-Cruz), welke in principe wordt toegekend aan de president en vice-president van de Republiek, de voorzitter van de Kamer van Volksvertegenwoordigers, de voorzitter van de Senaat, de voorzitter van het Hooggerechtshof, ministers van Staat, gouverneurs van de Staten en het Federale District, admiraals, maarschalken, generaals, luitenant-generaals, buitenlandse ambassadeurs en anders personen gelijk in rang of positie; Grootofficier (Grande Oficial), welke in principe wordt toegekend aan senatoren en afgevaardigden, de leden van de Hoge Raad, buitengewone gezanten en gevolmachtigde ministers, buitenlandse voorzitters van Wetgevende Kamers, vice-admiraals, generaalmajoors en anders personen gelijk in rang of positie; Commandeur (Comendador), welke in principe wordt toegekend aan staatssecretarissen van de staten en het Federale District, raadsheren aan ambassades en gezantschappen, buitenlandse consuls-generaal, commodores, brigade-generaals, rechters, hoogleraren, 9 / 62

10 wetenschappers, voorzitters van verenigingen op het geboed van literatuur, wetenschap, cultuur of commercie, federale-, staats- of gemeente-ambtenaren van gelijke rang of positie; Officier (Oficial), welke in principe wordt toegekend aan hoogleraren, officieren van justitie, hoofdofficieren van de strijdkrachten, schrijvers, eerste secretarissen van ambassades of gezantschap, federale-, staats- en gemeente-ambtenaren en buitenlandse personen van gelijke rang of positie; Ridder (Cavaleiro), welke in principe wordt toegekend aan officieren van de strijdkrachten, tweede en derde secretarissen van ambassades of gezantschappen, buitenlandse consuls, leraren aan middelbare opleidingen, artiesten, sporters, federale-, staats- en gemeenteambtenaren en buitenlandse personen van gelijke rang of positie. Voor Brazilianen gelden maximum aantallen verleningen in de Reguliere categorie. Voor beide categorieën gelden voor Brazilianen minimum dienstperiodes en tussenliggende periodes voor bevorderingen. Buitenlanders kunnen in de Orde worden opgenomen op grond van de artikelen 21 en 22 van het Reglement: ter gelegenheid van officiële bezoeken van het staatshoofd, regeringsleider of een minister van buitenlandse zaken aan Brazilië of een bezoek van de President of Minister van Buitenlandse Zaken van Brazilië aan een ander land. In dit geval kan de Grootmeester de Orde toekennen zonder ruggespraak van het Kapittel van de Orde; op grond van wederkerigheid, kunnen diplomaten en consuls van vreemde mogendheden, die langer dan twee jaar in Brazilië gediend hebben, bij hun vertrek in aanmerking komen voor een verlening van de Orde. Daarbij kunnen ze ter gelegenheid van een staatsbezoek van hun staatshoofd, regeringsleider of minister van Buitenlandse Zaken aan Brazilië, tussentijds in aanmerking komen. Daarnaast kunnen ze na een minimale diensttijd van tien jaar in Brazilië ook in aanmerking worden gebracht voor opname in de Orde. Bevorderingen zijn niet afhankelijk van minimale dienstperiodes, maar worden door de minister van Buitenlandse Zaken voorgesteld aan het Kapittel. Aan de Orde is tevens een Medalha do Mérito de Rio Branco verbonden. Toekenningen van de Orde en Medaille worden vermeldt in de Dario Oficial da União (de Braziliaanse Staatscourant). Het versiersel Het versiersel van de Orde bestaat uit een Malteser kruis met wit geëmailleerde armen. In het midden een medaillon, voorstellende de wereldbol met stratosfeer. Hieromheen een blauw geëmailleerde band met in goudkleurig opschrift: "UBIQUE PATRIAE MEMOR". Op de keerzijde bevat de blauwe band de jaartallen " ". De tekst op de voorschrift wordt ontleend uit een geschrift van de baron van Rio Branco en kan vertaald worden als "Altijd zal ik een herinnering in mijn thuisland hebben". De jaartallen op de keerzijde zijn het geboorte- en overlijdensjaar van de baron. Het lint van de Orde is azuurblauw, met aan weerszijden een smalle witte baan. 10 / 62

11 2.1.3 Ordem do Mérito Militar De Orde van Militaire Verdienste is ingesteld bij Decreet nummer van 11 juli Wijziging van de statuten van de Orde zijn gedaan bij Decreet nummer van 5 juli 1960, Decreet nummer van 8 november 1966, Decreet nummer van 23 juni 1967 en Decreet nummer van 26 juni De Orde kan worden toegekend aan: militairen, die zich verdienstelijk hebben gemaakt jegens de Republiek of zich hebben onderscheiden in de uitoefening van hun beroep; aan militairen van de marine, de luchtmacht of de reservetroepen voor verleende diensten aan het leger; aan buitenlandse militairen die zich verdienstelijk hebben gemaakt jegens Brazilië en in het bijzonder jegens haar leger; burgers, onderdanen of buitenlanders, die zich verdienstelijk hebben gemaakt jegens het leger; militaire organisaties en burgerlijke instellingen, binnen- of buitenlands, die zich verdienstelijk hebben gemaakt jegens het leger. Het is de hoogste onderscheiding van het Braziliaanse leger. De dag van uitreiking is 19 april; de Dag van het Braziliaanse Leger. De klassen De Orde kent in haar toekenningen twee categorieën: de Reguliere ('Ordinário'), voor toekenning wegens langdurige en trouwe dienst binnen het Braziliaanse leger en de Aanvullende ('Suplementar'), voor toekenning aan gepensioneerde militairen en aan personen en instellingen met verdiensten jegens het Braziliaanse leger. De Orde kent de volgende klassen: Grootkruis (Grã-Cruz); Grootofficier (Grande Oficial); Commandeur (Comendador); Officier (Oficial); Ridder (Cavaleiro). Toekenningen worden vermeldt in de Dario Oficial da União (de Braziliaanse Staatscourant). De versierselen Het versiersel is een wit geëmailleerd kruis, gemodelleerd naar de Portugese Orde van Aviz. In het midden bevindt zich een medaillon. Aan de voorzijde bevat dat de beeltenis van de Republiek (een zinnebeeld van Vrijheid) en aan de keerzijde een gehelmde soldaat. In beide gevallen is in een groen geëmailleerde ring het randschrift "MÉRITO MILITAR". Het lint is groen, met aan weerszijden twee smalle witte strepen Ordem do Mérito Naval De Orde van Maritieme Verdienste is ingesteld bij Decreet nummer van 11 juli 1934 ter beloning van hen die gedurende langere tijd op een verdienstelijke wijze hebben gediend in de Braziliaanse Marine. De onderscheiding kan ook worden toegekend aan militaire organisaties, burgerlijke instellingen (binnen- en buitenlandse), hun vlaggen of vaandels, 11 / 62

12 alsmede aan Braziliaanse en buitenlandse civiele- en militaire hoogwaardigheidsbekleders die belangrijke diensten leveren aan de Marine van Brazilië. De Orde kent in haar toekenningen twee categorieën: de Reguliere ('Ordinário'), voor toekenning wegens langdurige en trouwe dienst binnen de Braziliaanse Marine en de Aanvullende ('Suplementar'), voor toekenning aan personen en instellingen voor verdiensten jegens de Braziliaanse Marine. Toekenningen worden vermeldt in de Dario Oficial da União (de Braziliaanse Staatscourant). De klassen De Orde kent vijf klassen, te weten: Grootkruis (Grã-Cruz), welke in principe wordt toegekend aan staatshoofden en buitenlandse vorsten van regerende huizen. Grootofficier (Grande Oficial), welke in principe wordt toegekend aan Braziliaanse en buitenlandse personen, ministers van Staat, bevelhebbers van de zeemacht, bevelhebbers van de strijdkrachten, officieren en generaals van de krijgsmacht in rang gelijk aan of vanaf viceadmiraal; Commandeur (Comendador), welke in principe wordt toegekend aan Braziliaanse en buitenlandse hoofdofficieren van de krijgsmachten; Officier (Oficial), welke in principe wordt toegekend aan Braziliaanse en buitenlandse officieren van de krijgsmachten; Ridder (Cavaleiro), welke in principe wordt toegekend aan de overige Braziliaanse en buitenlandse militairen. In principe worden Braziliaanse marineofficieren eerst ridder en klimmen zij gedurende hun loopbaan op door de verschillende klassen van de Orde. Uitzondering hiervan zijn de President van de Republiek, de Minister van Marine en de Minister van Staat voor Buitenlandse Zaken. Zij worden automatisch drager van het Grootkruis vanaf het moment van hun benoeming in functie. Het versiersel Het versiersel van de orde bestaat uit een vierarmig, wit geëmailleerd kruis. Tussen de armen van het kruis bevinden zich naar buiten gerichte onklare ankers en in het midden van het kruis is een medaillon geplaatst. Dit medaillon bevat aan de voorzijde een naar rechts gewend portret met in een blauwe cirkel de woorden "MÉRITO NAVAL" (maritieme verdienste). Het medaillon aan de keerzijde bevat het Staatswapen van de Republiek Brazilië met in de blauwe cirkel het woord "BRASIL" (Brazilië). Het lint van de Orde is verdeeld in drie gelijke banen rood-blauw-rood Ordem do Mérito Aeronáutico De Orde voor Luchtvaart Verdiensten werd ingesteld bij Decreet nummer van 1 november De laatste wijziging van de statuten zijn van 4 mei Aanleiding voor de instelling was een verzoek van de Luchtvaart Vereniging van Brazilië om iets bijzonders te doen bij de 30e herdenking van de eerste vlucht van de Braziliaanse luchtvaartpionier Santos Dumont. De Orde kan worden toegekend aan piloten met uitzonderlijke verdiensten jegens de luchtvaart van Brazilië of zich hebben onderscheiden in de uitoefening van hun beroep. Daarnaast wordt de Orde toegekend voor verdiensten jegens de Braziliaanse luchtmacht door 12 / 62

13 burgers en militairen, alsmede door civiele en militaire instellingen (zowel binnen- als buitenlandse). De klassen De Orde kent in haar toekenningen twee categorieën: de Reguliere ('Ordinário'), voor toekenning wegens langdurige en trouwe dienst binnen de Braziliaanse luchtmacht en de Aanvullende ('Suplementar'), voor toekenning aan gepensioneerde militaire piloten en aan personen en instellingen met verdiensten jegens de Braziliaanse luchtvaart, en de luchtmacht in het bijzonder. De Orde kent de volgende klassen: Grootkruis (Grã-Cruz); Grootofficier (Grande Oficial); Commandeur (Comendador); Officier (Oficial); Ridder (Cavaleiro). Toekenningen worden vermeldt in de Dario Oficial da União (de Braziliaanse Staatscourant). De versierselen Het versiersel is een wit geëmailleerd vierarmig kruis. Over dit kruis ligt een vierbladige propeller. In het midden van het kruis bevindt zich een medaillon. Aan de voorzijde bevat dit medaillon het wapen van de Força Aérea Brasileira (FAB): een zwaard met gespreide vleugels. Aan de keerzijde staat een geel- en groenkleurige ster, met in het midden een blauw cirkelvormig vlak. Aan beiden zijden een blauwe ring. Aan de voorzijde het opschrift "MÉRITO AERONÁUTICA". Op de keerzijde heeft deze ring het opschrift: "REPUBLICA FEDERATIVA DO BRASIL". Het kruis is aan het lint verbonden door middel van een rechte beugel, welke de vorm heeft van twee uitgevouwen vleugels. Het lint is blauw met aan weerszijden een witte baan. In het midden van het lint bevatten zich drie smalle witte banen. 2.2 Onderscheidingen voor verleende diensten aan de strijdkrachten Medalha Naval de Serviços Distintos De Maritieme Medaille voor Buitengewone Diensten werd ingesteld door het Braziliaanse Congres bij Wet nummer van 12 juni De onderscheiding wordt uitgereikt aan burgerlijke en militaire personen, Braziliaans en buitenlands, die zich verdienstelijk hebben gemaakt in het belang van de Braziliaanse Marine. Ook kan de medaille worden toegekend aan hen die zich door uitzonderlijke kwaliteiten en diensten de onderscheiding waardig hebben gemaakt. Het is een leliekruis met een breedte van 45 millimeter. In het midden van het kruis bevindt zich een medaillon. Dit medaillon heeft een rand van Manilla touw. Op de voorzijde vertoont het medaillon het embleem van de Braziliaanse marine: een onklaar anker met een dolfijn. Op de keerzijde vertoont het medaillon in twee regels de tekst: "SERVIÇOS / DISTINTOS" (buitengewone diensten). 13 / 62

14 Het kruis hangt van een 36 mm. breed blauw lint. In het midden van het lint zijn drie gelijke banen, ieder 3 mm. breed, in de kleuren rood-wit-rood Medalha "Mérito Santos Dumont" De Medaille van Verdienste "Santos Dumont" werd ingesteld bij Decreet nummer van 5 september De medaille wordt uitgereikt aan autoriteiten, instellingen en civiele en militaire personen, Braziliaans of buitenlands, die zich hebben onderscheiden door uitstekende verdiensten, verspreiding of versterking van de tradities van de Braziliaanse Luchtmacht. De medaille kan worden toegekend in zilver of brons. De medaille heeft een ronde vorm. De voorzijde vertoont het naar rechts gewende profiel van Santos Dumont. Aan weerszijden van het profiel de naam "Santos" "Dumont". Onder een rechte afsnede bevat de onderste helft van de medaille in reliëf het opschrift "Mérito". De keerzijde vertoont binnen een verhoogde rand het logo van de Força Aérea Brasileira (FAB): een zwaard tegen twee gespreide vleugels. Op de verhoogde rand is te lezen: "Ministério da Aeronáutica" (bovenste helft) en "Força Aérea Brasileira" (onderste helft). De twee namen gescheiden door vijfpuntige sterren. De medaille hangt aan het lint door middel van een rechte beugel in de vorm van twee gespreide vleugels. Over deze vleugels is in het midden een ronde lauwerkrans. Het lint is lichtblauw, met aan weerszijden een smalle baan geel Medalha "Mérito Tamandaré" Joaquim Marques Lisboa ( ), beter bekend als 'Almirante Tamandaré', was een Braziliaans vlootvoogd. Hij had zich zonder opleiding opgewerkt tot de rang van admiraal en behoorde lange tijd tot een van de meest succesvolle Zuid-Amerikaanse vlootvoogden. Door zijn moedig en standvastig gedrag was hij een voorbeeld voor vele Braziliaanse marineofficieren en dat is ook om deze reden dat hij tegenwoordig wordt gezien als de patroon van de Braziliaanse Marine. De Medaille van Verdienste "Tamandaré" werd ingesteld bij Decreet nummer van 20 augustus De medaille wordt uitgereikt aan autoriteiten, instellingen en civiele en militaire personen, Braziliaans of buitenlands, die zich hebben onderscheiden door uitstekende verdiensten, verspreiding of versterking van de tradities van de Braziliaanse Marine of ter ere van de prestaties of verbetering van de historie van dit instituut. Voorwaarden om voor de medaille in aanmerking te komen zijn: Voor militairen: morele en professionele kwaliteiten, bewezen deskundigheid in het toepassen van het recht. Voor burgers: een prominent en effectief optreden in het belangen van en voor de goede naam van de Braziliaanse Marine. Voor buitenlanders: het tonen van sympathie en liefde voor de Braziliaanse Natie en in het bijzonder haar Marine. De medaille heeft een ronde vorm, waarachter twee gekruiste ankers zijn geplaatst. De rand van de medaille is voorzien van een touwmotief. Op de voorzijde is het portret van admiraal Tamandaré geplaatst met het omschrift "Almirante Tamandaré". Op de keerzijde is binnen een krans van twee palmtakken in zeven regels te lezen: "A MARINHA / BRASILEIRA / AO SEU / GLORIOSO / PATRONO / 1957" (De Braziliaanse Marine aan zijn glorieuse patroon 1957). De 14 / 62

15 medaille heeft een rechte beugel in de vorm van twee palmtakken, waaraan het lint is bevestigd. Het lint is verdeeld in vijf gelijke banen groen-geel-groen-geel-groen. 2.3 Onderscheidingen van de staten en gemeenten Medalha da Inconfidência De Medalha da Inconfidência (Medaille van de Samenzwering), is ingesteld bij Wet nummer 882 van 28 juli Zij wordt jaarlijks toegekend op 21 april tijdens de viering van Week van de Samenzwering. De onderscheiding is de hoogste, die door de staat van Minas Gerais kan worden toegekend. De medaille heeft vier graden: 1. Grande Colar Comenda Extraordinária (Buitengewone onderscheiding Grote Keten) 2. Grande Medalha (Grote Medaille) 3. Medalha de Honra, en (Eremedaille) 4. Medalha da Inconfidência (Medaille van de Samenzwering) De onderscheidingen worden door de gouverneur verleend op aanbeveling van de Permanente Raad van de medaille. De Permanente Raad is samengesteld uit vertegenwoordigers van het Hof van Beroep van Minas Gerais, de Wetgevende Vergadering van Minas Gerais, de procureur-generaal van Justitie, het Hof van Minas Gerais, de Federale Universiteit van Minas Gerais, de Pontificale Katholieke Universiteit van Minas Gerais, de Staatsuniversiteit van Minas Gerais, de Staatsuniversiteit van Montes Claros, de staatssecretaris van Defensie en Sociale Cultuur, de Militaire Politie, de Academie der Beeldende Kunsten en het Instituut voor Geschiedenis en Aardrijkskunde van Minas Gerais. 2.4 Onderscheidingen van particuliere instellingen Medalha do Cruz Vermelha Brasileira Het Braziliaanse Rode Kruis kent diverse onderscheidingen voor het belonen van verdiensten in het belang van de mensheid, of aan het Braziliaanse Rode Kruis. De Medalha do Cruz Vermelha Brasileira is ingesteld bij Wet nummer van 3 september 1945 en kent de volgende graden: 1. Cruz de Honra 2. Cruz de Benemerência 3. Cruz de Distinção 4. Cruz de Mérito 5. Cruz de Serviços Distintos 6. Medalha de Bons Serviços 7. Medalha de Conduta Exemplar 8. Medalha de Assiduidade Het is Braziliaanse militairen, in uniform gekleed, niet toegestaan de onderscheidingen van het Braziliaanse Rode Kruis te dragen. 15 / 62

16 2.4.2 Medalha Israel Pinheiro De medaille "Israel Pinheiro" is op 27 november 2004 door het bestuur van het Instituto Histórico e Geográfico de Minas Gerais ingesteld. De medaille vertoont het schuin naar links gewende profiel van Israël Pinheiro, met het onderschrift: "Israel Pinheiro - Benfeitor" (Israel Pinheiro - Weldoener), waaronder de datum van de instelling van de medaille: "27/XI/2004". De keerzijde van de medaille vertoont het wapen van het Instituut met het spreuklint "Libertas". Op de hogere rand staat: "Instituto Histórico e Geográfico de Minas Gerais" met aan de onderzijde de datum van oprichting van het Instituut: "15/VIII/1907". De medaille wordt om de nek gedragen aan een lint van drie gelijke banen wit-rood-wit Medalha do Gra-Rei De Medalha do Gra-Rei of voluit "Medalha-Grêmio dos Amigos do Regimento Escola de Infantaria 57º Batalhão de Infantaria Motorizado" is een onderscheiding van het 57e Bataljon Gemotoriseerde Infanterie van het Schoolregiment der Infanterie te Rio de Janeiro. De medaille kan worden toegekend in drie graden Medalha Amigo da Marinha De Medaille "Vriend van de Marine" werd ingesteld in augustus Zij wordt toegekend aan personen en instellingen, welke niet contractueel aan de Marine of één van de andere strijdkrachten verbonden zijn, die zich onderscheiden hebben in het verspreiden van het maritieme gedachtegoed in relatie tot, of in het belang van, de Marine Medalha comemorativa do Centenário de Nascimento de Rui Barbosa Deze onderscheiding is ingesteld door het Ministro da Educação e Saúde (Ministerie van Onderwijs en Volksgezondheid) ter gelegenheid van de 100e geboortedag van de Braziliaanse staatsman Rui Barbosa. De medaille is rond en heeft een middellijn van 30 millimeter. De voorzijde vertoont het naar links gewend portret van de Braziliaanse staatsman Rui Barbosa, met links daarvan de inscriptie: "Rui Barbosa / ". De keerzijde vertoont een koloniaal gebouw van twee verdiepingen, met rechts daarvan de aanzet van een volgend gebouw. Tussen de gebouwen in staat de inscriptie: "Casa onde nasceu / Rui Barbosa / na Bahia / 5.XI.1849". Het ontwerp van de medaille is van L. Campos. Het lint van de medaille is rood, met aan weerszijden strepen groen en geel. 2.5 Bronnen en literatuurverwijzingen Aardweg, H.P. van & J.P.J.C. Hüllstrung (1938). Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in woord en beeld. Nederlanders en hun werk. Amsterdam: Van Holkema & Warendorf N.V. Klaassen, M.J.C. (1979). Gedenkboek honderdvijfentwintig jarig bestaan der adelborstenopleiding te Willemsoord Den Helder: Centrale Reproductie Inrichting der Koninklijke Marine. 16 / 62

17 Leeflang, J.J. & P.L. Bakker (2004). Gedenkboek Koninklijk Instituut voor de Marine Zonder plaats: Uitgeverij De Nieuwe Haagsche. Mulder, C.P. & P.A. Christiaans (2007, 2e herziene uitgave). Wel Verdiend. Deel 3: Ministers van Buitenlandse Zaken van Nederland en hun onderscheidingen. Rotterdam/ s-gravenhage, eigen uitgave. Snouckaert van Schauburg, W. Baron e.a. (1937). De Nederlandsche Ridderorden. 1e deel. Amsterdam/ s-gravenhage, Nederlandsche Biografische Uitgevers-Maatschappij N.V. Snouckaert van Schauburg, W. Baron e.a. (1937). De Nederlandsche Ridderorden. 2de deel. Amsterdam/ s-gravenhage, Nederlandsche Biografische Uitgevers-Maatschappij N.V. Taprell Dorling, H. & A.A. Purves (1983, herziene uitgave). Ribbons and Medals. Stoney Creek, Ontario, Fortress Publications Inc / 62

18

19 3 Braziliaanse onderscheidingen aan Nederlanders verleend 3.1 Ordem Nacional do Cruzeiro do Sul De Nationale Orde van het Zuiderkruis Keten [1] Juliana Louise Emma Marie Wilhelmina, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, Hertogin van Mecklenburg, Prinses van Lippe-Biesterfeld, enz., enz., enz., geb. 's-gravenhage 30 april 1909, overl. 20 maart Keten Zie: [299] Litt.: DOU , blz [2] Beatrix Wilhelmina Armgard, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, Prinses van Lippe-Biesterfeld, enz., enz., enz., geb. Soestdijk 31 jan Keten Litt.: DOU , blz Grootkruis [3] Dr. Jan Bastiaan Hubrecht, geb. Leiden (Utrecht?) 13 april 1883, buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister van het Koninkrijk der Nederlanden in Brazilië, overl. Doorn Grootkruis ; Toestemming Litt.: De Nederlandsche Ridderorden, blz [4] Jonkheer mr.dr. Hendrik Adriaan van Karnebeek, geb. 's-gravenhage 21 aug. 1874, ambassadeur en leider der Nederlandse Handelsmissie naar Zuid-Amerika, overl. 's- Gravenhage 29 maart Grootkruis Litt.: DOU , blz ; De Nederlandsche Ridderorden, blz [5] Wilhelmina Helena Pauline Maria, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje- Nassau, Hertogin van Limburg, Hertogin van Mecklenburg, enz., enz., enz., geb. 's- Gravenhage 31 aug. 1880, overl. Apeldoorn 28 nov Grootkruis ('pro ocasião do 40 o aniversario da sua ascensão ao trono') Litt.: DOU , blz [6] Wilhelmus Alouisius Augustinus Maria Daniels, geb. Nijmegen 18 dec. 1888, buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister van het Koninkrijk der Nederlanden in Brazilië Grootkruis Litt.: DOU , blz [7] Bernhard Leopold Frederik Everhard Julius Coert Karel Godfried Peter, Prins der Nederlanden, Prins van Lippe-Biesterfeld, geb. Jena 29 juni 1911, overl. Utrecht 1 dec / 62

20 Ordem Nacional do Cruzeiro do Sul Grootkruis Litt.: DOU , blz [8] Tom Elink Schuurman, geb. Rotterdam 10 mei 1901, buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister van het Koninkrijk der Nederlanden in Brazilië Grootkruis Litt.: DOU , blz ; Nederlands Patriciaat 1973, blz [9] Mr. Dirk Uipko Stikker, geb. Winschoten 5 feb. 1897, minister van Buitenlandse Zaken, overl. Wassenaar 23 dec Grootkruis Litt.: Ministers van Buitenlandse Zaken van Nederland en hun onderscheidingen, blz. 61. [10] Mr. Johan Willem Beyen, geb. Utrecht 2 mei 1897, minister van Buitenlandse Zaken, overl. 's-gravenhage 29 april Grootkruis Litt.: DOU , blz ; Ministers van Buitenlandse Zaken van Nederland en hun onderscheidingen, blz. 62. [11] Mr. Joseph Marie Antoine Hubert Luns, geb. Rotterdam 28 aug. 1911, minister zonder portefeuille, minister voor Buitenlandse Zaken, overl. Brussel 17 juli Grootkruis Litt.: DOU , blz ; ARA inv. 954 ; Ministers van Buitenlandse Zaken van Nederland en hun onderscheidingen, blz [12] Jacobus Gerardus Suurhoff, geb. Amsterdam 23 juli 1905, oud-minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, overl. Amsterdam 14 maart Grootkruis Litt.: DOU , blz [13] Jonkheer mr. Marc Willem van Weede, geb. 's-gravenhage 10 febr. 1904, ambassadeur van het Koninkrijk der Nederlanden in Brasilië Grootkruis Litt.: DOU , blz ; Nederlands Adelsboek 1959, blz [14] Dr. Gerardus Mattheus Johannes Veldkamp, geb. Breda 27 juni 1921, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, overl. Parijs 15 sept Grootkruis Litt.: DOU , blz [15] Evert Joost baron Lewe van Aduard, geb. Nederhemert 17 juli 1912, ambassadeur van het Koninkrijk der Nederlanden te Brazilië, overl. Madrid 2 juni Grootkruis Litt.: DOU , blz ; Gedenkboek Koninklijk Instituut voor de Marine [2.331]. [16] Jonkheer Dorone van den Brandeler, geb. De Bilt 20 aug. 1914, ambassadeur van het Koninkrijk der Nederlanden te Brazilië. 20 / 62

21 Grootkruis (bij bevordering) Litt.: DOU , blz ; Nederlands Adelsboek 1981, blz [17] Mr. Hendrik Jan van Oordt, geb. Batavia 24 febr. 1935, voormalig ambassadeur van het Koninkrijk der Nederlanden te Brazilië Grootkruis (bij bevordering) Litt.: DOU , blz ; Nederlands Patriciaat 1976, blz [18] Hein Theo Schaapveld, geb. Amsterdam 23 nov. 1924, ambassadeur van het Koninkrijk der Nederlanden in Brazilië, overl. Wassenaar 12 mei Grootkruis (bij bevordering) Litt.: DOU , blz [19] Frits Kupers, ambassadeur van het Koninkrijk der Nederlanden in Brazilië Grootkruis Litt.: DOU , blz [20] Franciscus Benedictus Antonius Maria ('Frans') van Haren, ambassadeur van het Koninkrijk der Nederlanden in Brazilië Grootkruis Litt.: DOU , blz. 8. [21] Mr. Jakob Gijsbert ('Jaap') de Hoop Scheffer, geb. Amsterdam 3 april 1948, minister van Buitenlandse Zaken Grootkruis Litt.: DOU , blz. 4 ; Ministers van Buitenlandse Zaken van Nederland en hun onderscheidingen, blz. 75. [22] Mr. P.W. Waldeck, grootmeester van H.M. de Koningin Grootkruis Litt.: DOU , blz. 4. [23] Drs. Martine Louise Amálie van Loon-Labouchère, grootmeesteres van H.M. de Koningin Grootkruis Litt.: DOU , blz. 4. [24] Andreas Joseph Gulielmus Maria ('Dre') Blomjous, luitenant-generaal, adjudantgeneraal van H.M. de Koningin Grootkruis Litt.: DOU , blz. 4. [25] Drs. Robert Jan Meys, ambassadeur van het Koninkrijk der Nederlanden in Brazilië Grootkruis Litt.: DOU , blz. 4. [26] Willem-Alexander Claus George Ferdinand, Prins van Oranje, Prins der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, Jonkheer van Amsberg, geb. Utrecht 27 apr / 62

22 Ordem Nacional do Cruzeiro do Sul Grootkruis Litt.: DOU , blz. 4. [27] Máxima, Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, mevrouw van Amsberg, geboren Zorreguieta, geb. Buenos Aires 17 mei Grootkruis Litt.: DOU , blz. 4. [28] Margriet Francisca, Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, Prinses van Lippe-Biesterfeld, geb. Ottawa 19 jan Grootkruis Litt.: DOU , blz. 15. [29] Prof.mr. Pieter van Vollenhoven, geb. Schiedam 30 april Grootkruis Litt.: DOU , blz. 15. [30] Drs. Marco Hennis, geb. Haarlem 1955, grootmeester van H.M. de Koningin Grootkruis Litt.: DOU , blz. 15. [31] Dr. Jan Pieter Balkenende, geb. Biezelinge (gem. Kapelle, Zeeland) 7 mei 1956, minister-president Grootkruis Litt.: DOU , blz. 15. [32] Drs. Maxime Jacques Marcel Verhagen, geb. Maastricht, 14 sept. 1956, minister van Buitenlandse Zaken Grootkruis Litt.: DOU , blz. 15. [33] Mr. Yvonne Elisabeth Marie Antoinette Timmerman-Buck, geb. Kerkrade 26 juli 1956, voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Grootkruis Litt.: DOU , blz. 15. [34] Gerardina Alida ('Gerdi') Verbeet, geb. Amsterdam 18 april 1951, voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Grootkruis Litt.: DOU , blz. 15. [35] Maria Josephina Arnoldina van der Hoeven, geb. Meerssen 13 sept. 1949, minister van Economische Zaken Grootkruis Litt.: DOU , blz. 15. [36] Mr. Ernst Maurits Henricus Hirsch Ballin, Amsterdam, geb. Amsterdam 15 dec. 1950, minister van Justitie Grootkruis Litt.: DOU , blz / 62

23 [37] Dr. Guusje ter Horst, geb. Deventer 22 maart 1952, minister van Binnenlandse Zaken Grootkruis Litt.: DOU , blz. 15. [38] Dirk Lodewijk Berlijn, geb. Amsterdam 18 maart 1950, generaal, commandant der strijdkrachten Grootkruis Litt.: DOU , blz. 15. [39] Onno Willem Cornelis Hattinga van 't Sant, ambassadeur van het Koninkrijk der Nederlanden in Brazilië Grootkruis Litt.: DOU , blz. 15. [40] Drs. Franciscus Cornelis Gerardus Maria ('Frans') Timmermans, geb. Maastricht 6 mei 1961, staatssecretaris van Buitenlandse Zaken Grootkruis Grootofficier [41] Mr. Cornelis Hendrik Joan Schuller tot Peursum, geb. Renkum 6 juli 1885, buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister van Nederland te Rio de Janeiro Grootofficier Litt.: DOU , blz ; Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden blz ; De Nederlandsche Ridderorden, blz. 261 [42] Charles Joseph Ignace Marie Welter, geb. 's-gravenhage 6 april 1880, voormalig minister van Koloniën, voorzitter van de Ondernemersraad voor Nederlandsch-Indië en lid van de Nederlandse Handelsmissie naar Zuid-Amerika, overl. 's-gravenhage 28 maart Grootofficier Litt.: DOU , blz [43] Arnold Theodoor Lamping, geb. Brummen 17 juni 1893, directeur voor de handelsverdragen van het departement van Buitenlandse Zaken en lid van de Nederlandse Handelsmissie naar Zuid-Amerika, overl. 's-gravenhage 1 jan Grootofficier Litt.: DOU , blz [44] Dr. Henri Caspar Joseph Hubert Gelissen, geb. Venlo 15 mei 1895, oud-minister van Economische-Zaken, overl. Wassenaar 20 mei Grootofficier ; Toestemming K.B Litt.: DOU , blz [45] Conrad Carel Käyser, geb. Oosterhout (NB) 5 nov. 1876, gepensionneerd viceadmiraal, lid van de Nederslands-Braziliaanse commissie tot het afbakenen der grenzen tusschen Brazilië en Suriname, overl. 's-gravenhage 26 apr / 62

24 Ordem Nacional do Cruzeiro do Sul Grootofficier ; 1939 uitgereikt (postuum) Litt.: Gedenkboek Adelborstenopleiding te Willemsoord [1.162]. [46] Gregorius van Haersma de With, geboren in 1886, gevolmachtigd minister van het Koninkrijk der Nederlanden Grootofficier Zie [77]. Litt.: DOU , blz. 50 ; De Nederlandsche Ridderorden , deel 2, blz [47] Dr. Petrus Albertus Kasteel, geb. Zwolle, 4 november 1901, gouverneur van Curaçao, overl. 13 december Grootofficier. Litt.: DOU , blz [48] Mr. Willem van Tets, geb. Breda 13 febr. 1894, buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister Grootofficier (ingetrokken ) Grootofficier Litt.: DOU , blz ; DOU , blz ; Nederlands Patriciaat 1964, blz [49] Izaak Alphonse Aler, geb. Amsterdam 3 mei 1896, president-directeur van de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij, overl. Assen 21 dec Grootofficier Litt.: DOU , blz [50] Dr. F.A. de Graaff, particulier secretaris van Z.K.H. de Prins der Nederlanden Grootofficier Litt.: DOU , blz [51] Ir. Bastiaan Willem Haveman, geb. in 1908, commissaris voor de immigratie Grootofficier Litt.: DOU , blz [52] Dr. Sybrandus T.J. Teppema, voormalig directeur-generaal voor Economische Zaken aan het ministerie van Buitenlandse Zaken Grootofficier Litt.: DOU , blz [53] Dr. Willem P.H. van Oorschot, directeur-generaal voor Economische Zaken aan het ministerie van Buitenlandse Zaken Grootofficier Litt.: DOU , blz [54] Mr. Wilhelmus Matthias Josephus Russell, geb. Amsterdam 17 maart 1918, honorair consul van Brazilië te Amsterdam, overl. aldaar 27 maart Grootofficier (bij bevordering) Zie [96] en [173]. Litt.: DOU , blz / 62

25 [55] Hendrikus Gerardus Beentjes Grootofficier Litt.: DOU , blz. 4. [56] Drs. Felix Eduard Robert Rhodius, geb. Haarlem 1 feb. 1945, directeur van het Kabinet der Koningin Grootofficier Litt.: DOU , blz. 4. [57] Gilbert H.A. Monod de Froideville, ceremoniemeester van H.M. de Koningin Grootofficier Litt.: DOU , blz. 4. [58] Johannes Willem Salomon ('Hans') van Eenennaam MBA, hofmaarschalk van H.M. de Koningin Grootofficier Litt.: DOU , blz. 4. [59] Evert ('Eef') Brouwers, geb. Zwolle 9 maart 1939, directeur-generaal van de Rijksvoorlichtingsdienst Grootofficier Litt.: DOU , blz. 4. [60] Jhr.mr. Johan Pieter de Savornin Lohman, geb. 's-gravenhage 27 febr. 1948, directeur Kabinet & Protocol van het ministerie van Buitenlandse Zaken Grootofficier Litt.: DOU , blz. 4 ; Nederland's Adelsboek 1984, blz. 43, 184. [61] Mr. Engelbertus Fredericus Maria Twaalfhoven, directeur Kabinet & Protocol van het ministerie van Buitenlandse Zaken Grootofficier Litt.: DOU , blz. 15. [62] Minze Atte Beuving, geb. Heerenveen 24 jan. 1947, luitenant-generaal, commandant van het Wapen der Koninklijke Marechaussee en Gouverneur der Residentie Grootofficier Litt.: DOU , blz. 15. [63] Drs. Willem Nicolaas Cosijn, geb. Leiden 12 okt. 1965, kapitein-luitenant-ter-zee, ceremoniemeester van H.M. de Koningin Grootofficier Litt.: DOU , blz. 15. [64] Drs. Coenraet Otto Alexander baron Schimmelpenninck van der Oije, geb. Amsterdam 17 juli 1943, kamerheer van H.M. de Koningin Grootofficier Litt.: DOU , blz / 62