Inventaris van het archief. J. Boterenbrood ( ) archief

Transcriptie

1 Inventaris van het archief J. Boterenbrood ( ) archief H.Vaessen 1988 Nederlands Architectuurinstituut 2005

2 INHOUD INLEIDING 3 Biografische data 3 Acquisitie 3 Bewerking 3 Aanwijzingen voor gebruik 3 INVENTARIS 4 Glasnegatieven 16 Supplement 20 BIJLAGE I 22 Lijst individuele foto's 24 BIJLAGE II 24 Index op namen personen, instellingen, bedrijven e.d. 24

3 INLEIDING BIOGRAFISCHE DATA Jan Boterenbrood (Nieuwer Amstel, 1886) ging na de ambachtsschool werken bij verschillende architecten, onder meer voor het architectenbureau J.C. van Epen in Hilversum. Door zelfstudie ontwikkelde hij zich verder en was in de klassieke betekenis van het woord een self-made man. De oudste bekende ontwerpen van Boterenbrood dateren van kort voor de Eerste Wereldoorlog, maar pas na 1918, toen de bouwproductie weer toenam, brak Boterenbrood door. De meeste van zijn ontwerpen zijn gebouwd in Amsterdam, in de stijl van de Amsterdamse School. Bekendheid verwierf hij onder meer met Huize Lydia, aan het Roelof Hartplein in Amsterdam; woonblokken in het tuindorp Nieuwendam in Amsterdam Noord en het Rika Hoppertheater aan de Plantage Middenlaan in Amsterdam. Jan Boterenbrood deed mee aan verschillende prijsvragen zoals de bekroonde prijsvraag Woningen ingericht voor Arbeidsbesparing (1920) van het genootschap Architectura et Amicitia en het eveneens bekroonde ontwerp voor de bebouwing van het Aug. Allabéplein in Amsterdam-Zuid (1929). Boterenbrood, die van 1920 tot 1925 lid was van de redactie van het blad Wendingen, zou in 1932 op jonge leeftijd overlijden. ACQUISITIE Het archief Boterenbrood werd in 1972 overgedragen aan de staat (i.c. het N.D.B.). Een restant van het dossiers inzake "Huize Lydia"- volgde in Kleinere supplementen volgden in 1992 (92.040), 1994 (94.036), 1995 (95.025) en 1996 (96.036). BEWERKING Het archief werd in het verleden al enkele keren bewerkt. Een fichesysteem met beschrijvingen van individuele tekeningen, (hoogstwaarschijnlijk gemaakt in de jaren '70, in ieder geval na 1974),is bijgewerkt door het geheel projectsgewijs te ordenen volgens de volgorde van deze voorlopige inventaris. (Nummers verwijzen naar inventarisnummers). Bij vergelijking van het bovengenoemde fichesysteem met de voorlopige inventaris blijkt wel, dat in de loop der jaren nogal wat tekeningen verdwenen zijn. Een andere bewerking leverde o.a. een lijst met beschrijvingen van foto's op; deze is opgenomen in een bijlage (zie pag. 8). De indeling van deze tabellarische inventaris is chronologisch. Enkele tekeningen van de hand van de architect A.L. van Gendt dragen de data 1879 en 1892 (zie inv. nr. 50). Deze data zijn niet in de titel opgenomen. AANWIJZINGEN VOOR GEBRUIK U kunt alle archiefstukken raadplegen met behulp van de aanvraagnummers die u in de inventaris steeds bij de beschrijvingen aantreft. Vermeld deze aanvraagnummers, met de code BOTE, op de gele briefjes aan de balie van de NAi-studiezaal. Deze inventaris is als tekstdocument in het programma Word op termen te doorzoeken. Om die reden is van een inventarisindex afgezien. De tekstdocumenten zijn op aanvraag op de studiezaal te raadplegen. Inlichtingen: collection@nai.nl 3

4 INVENTARIS 1910 Prijsvraag voor een woningblok uitgeschreven door de "Coöperatieve Bouwvereniging Rochdale" t1 t1 1 bladen 1912 Landhuisje voor H. Gerritsen t2 t2 2 bladen 1914 Prijsvraag ontwerp ontwerp brug, motto verkeer uitgeschreven door A et A t3 t3 5 bladen 1916 Prijsvraag ontwerp garage, motto groepering uitgeschreven door A et A t4 t4 3 bladen 1915 Prijsvraag ontwerp voor een Badhotel, motto branding uitgeschreven door B.E.V. (bouwkunst en vriendschap) te Rotterdam d5 d5 toelichting op het ontwerp tekeningen 1 stuk 4

5 1915 Prijsvraag ontwerp voor een Badhotel, motto branding uitgeschreven door B.E.V. (bouwkunst en vriendschap) te Rotterdam t6 t6 Zie ook d Landhuisje voor de familie J. t7 t7 1 blad 1916 Alkmaar Prijsvraag "Karenhuizen'' Motto Avondzon t8 t8 17 bladen Amersfoort dubbel woonhuis t9 t9 7 bladen 1918 Zomerhuisje Blaricum t10 t10 2 bladen 1919 Blaricum landhuisje voor R. t11 t11 3 bladen 5

6 1919 Amsterdam bouw woonhuizen Cronje/Transvaalstraat t12 t12 7 bladen 1919 Woonhuizen in terrasbouw N.B. niet uitgevoerd t13 t13 3 bladen Sliedrecht Prijsvraag raadhuis motto pleinwand t14 t14 7 bladen 1920 Prijsvraag "woningen ingericht voor arbeidsbesparing " uitgeschreven door A et A, N.B. Bekroond t15 t15 5 bladen 1920 Amsterdam Watergraafsmeer Bouw woonhuizen aan de Wolmaranstyn, Botha- en Wetstraat t16 t16 24 bladen 6

7 Maartensdijk Groenekan Bouw woonhuizen voor de woningbouwvereniging "Maartensdijk" aan de molenweg (ma) en Straatweg (gr) 47 bladen t17, t18 t17 situaties 6 bladen t18 overige 41 bladen, 1 katern Amsterdam woningbouw "plan zuid"aan de van Woustraat (later Rijnstraat) 64 bladen t19-t28 t19 bouwblokken a6, b7, q1, q2, q3, q , situatieschetsen, 1 blad t20 elf woonblokken voor dhr. J. Lasman en J. van Voorst voor Amstels , 12 bladen t21 zes woonblokken voor Amstels Bouwcompagnie, , 12 bladen t22 negen woonblokken voor de gebr. Vlaswinkel, D.W. Beyllon en de gebr. van Poelwijck q2, q3, q en 3 bladen t23 vijf woonblokken voor de fa. Asman & co. b en 5 bladen t24 vijf woonblokken voor D.B. Visser ql, 1922 en, 9 bladen t25 zes woonblokken voor J. van voorst. b en 4 bladen t26 negen woonblokken voor D.B.Prins, t27 q1, q2, q3, q4, 1922 en 11 bladen zes woonblokken voor R.H. Ambagtsheer, 2 bladen t28 verbouwingen panden Rijnstraat 37, 39, 41, 45, 54, 57, bladen 7

8 Amsterdam Nieuwendam Woningbouw in opdracht van de gemeentelijke woningdienst 81 bladen t29-t36 t29 werkschema's en bebouwingsplannen en, 6 bladen t30 overzichtsperspectieven, 2 bladen t31 plattegronden, 1922 en 14 bladen t32 situaties 5 bladen t33 gevels 1923 en 23 bladen t34 doorsneden, 9 bladen t35 wanden woonhuizen, 2 bladen t36 constructiedetails, 20 bladen Amsterdam Bouw r.k. tehuis voor vrouwen en meisjes "Huize Lydia"voor de r.k. woningstichting "Providentia"aan het Roelof Hartplein/ Bronckhorst- / J.M. Coenenstraat, 121 bladen t37-t45 t37 gevels en doorsneden, 1922, 1924 en 23 bladen N.B. kwetsbaar t38 gevels, schaal 1a 13 bladen t39 plattegronden 1924 en N.B. Niet opvraagbaar. t40 plattegronden van: vloeren en balken/ elektriciteit/ plaatsing keukenapparatuur waterleiding en radiatoren 1924 en 16 bladen t41 plattegronden en doorsneden van: beton/baksteen/drijfsteen/funderingen/ balklagen en bekappingen 1924 en 6 bladen t42 details van: steenhouwwerk/ draaipunt tochtpui/ kozijnen/ balustrade vlaggenmast/ tegelpaden tuin 13 bladen t43 details ware grote van lamp kapel/ crucifix/ tuinhek/ sleutelrek en mededelingenbord/ plafond bestuurskamer/ balustrade/ lantaarns 1928 en 7 bladen t44 details siersmeedwerk en glas en lood e.d. 15 bladen t45 van K. Bakker details, doorsneden en plattegronden van balken, kolommen, funderingen en betonwerken. lichtdrukken bladen 8

9 Stedenbouwkundige opgaven cursus HBO t46 t46 5 bladen 1926 Laren Bouw woonhuis aan de Leemzoolseweg t47 t47 4 bladen Amsterdam Amsterdam verbouwing "Rika Hopper" theater (voormalige schouwburg "Frascati") aan de plantage middenlaan 4 d48-d49 t50-58 d48 bestek en voorwaarden 1 katern d49 berekeningen 1 omslag t50 verbouwing schouwburg van A.L. Gendt 1879 en 1892 blauwdrukken, 3 bladen t51 opmetingen 7 bladen t52 verbouwingsplannen/ doorsneden en gevels, 23 bladen t53 interieur zaal, 4 bladen t54 interieur hal le verdieping en begane grond/ vitrines, 9 bladen t55 constructiedetails: wanden/ zaal/ tegels/ koffiekamer/ kleedkamer, 5 bladen t56 Constructiedetails: tegelwanden trap voorportaal/ voordeur/ tegelvloeren/ afficheborden/ gevelletters/ kozijnen/ ijzeren hek,, 8 bladen t57 lampontwerpen/ plaatsing lampen, 8 bladen t58 van de "Siegersdorfer Werke" 1927, 1 blad 9

10 Amsterdam woningbouw "Amsterdam West" 72 bladen t59-61 t59 gevels, schaal 1 a100 en 200 N.B. met tekeningenlijst 27 bladen t60 geveldetails, schaal 1 a 20, 22 bladen t61 constructiedetails, schaal 1 a5 en 10 van kozijnen/ deuren/ hijsbalk/ balkonhek/ zandsteen/ ijzerwerk/ bloembakken/ hardsteen portiekvloeren, 23 bladen Amsterdam bouw woonhuizen voor P. Sellmeyer aan de Apollolaan ("plan zuid") 28 bladen t62-64 t62 schema bebouwing in "plan zuid"apollolaan, coenen- en Beethovenstraat 1929, 2 bladen t63 plan/ gevels/ plattegronden/ kapplan 1927, 1928 en 14 bladen t64 details van: kozijnen/ betonnen dekstukken/ deuren/ balkons/ ijzerwerk/ torentje/ huisnummers 1928 en, 13 bladen Amsterdam Bouw woonhuizen voor P. Sellmeyer aan de Amsteldijk t65 t65 15 bladen Prijsvraag Christopher Columbus memorial lighthouse, motto pinta t66 t66 9 bladen 10

11 1929 Enschede prijsvraag raadhuis, motto rosta t67 t67 1 blad 1929 Glas in lood ontwerpen voor van Galen t68 t68 2 bladen 1930 Amsterdam verbouwing pand Rietwijkerstraat 28 documentatie: d69 t70 d69 berekeningen t70 2 bladen Prijsvraag monument voor de Jongh, motto trait d úniun documentatie: d71 t72 documentatie: d71 toelichting op het ontwerp, 1 stuk t72 2 bladen Prijsvraag woningblokken aan het august allebeplein (memling- jan van eijk-, rubens-, michelangelo-, titaanstraat en apollolaan) N.B. Bekroond maar niet uitgevoerd. t73 t73 12 bladen 11

12 1931 Maastricht bebouwing aan de nieuwe verkeersweg bij de nieuwe brug over de Maas t74 t74 5 bladen 1931 Maastricht verbouwing café restaurant "du Casque" aan het Vrijthof t75 t75 11 bladen Amsterdam ontwerp brugleuning Lijnbaansgracht t76 t76 1 blad Amsterdam bouw panden in de Rijnstraat t77 t77 2 bladen Amsterdam plan bouw woonhuis in de van Woustraat t78 t78 1 blad z.j Amsterdam verbouwing pand Weteringschans 131 t79 Tekeningen: t79 1 blad vooraanzicht gevel 12

13 Amsterdam bouw voor de Algemeene woningbouwvereniging staatsliederenbuurt" documentatie: d80 t81 documentatie: d80 kostenbegroting 1 stuk t81 dakgoot, ware grootte 1 blad Amsterdam uitbreidingsplannen t82 t82 1 blad Baarn prijsvraag voor bebouwing, van het voormalig Pekingbosch, motto groepering documentatie: d83-d84 t85 documentatie: d83 programma 1 katern d84 juryrapport 1 katern t85 1 blad z.j Laren landhuisje t86 t86 2 bladen Maastricht plan bebouwing hoek Vrijthof grote straat t87 t87 12 bladen 13

14 Antwerpen Prijsvraag meir en omstreken, motto brabo, uitgeschreven door de S.T.I.O.D. t88 t88 4 bladen Ontwerp bouwblok voor B.E.V. te Rotterdam, motto home sweet home t89 t89 7 bladen Ere-Prijsvraag museum voor Indische kunsten, motto gopura, uitgeschreven door A et A t90 t90 6 bladen Landhuisje voor B. t91 t91 4 bladen Woonhuisje voor B. t92 t92 2 bladen 14

15 Woningbouw t93 t93 5 bladen Ontwerp lantaarn boven inrijhek feestgebouw t94 t94 1 blad 1926 Amsterdam werk van anderen, 5 bladen tekeningen Amsterdam bebouwing aan de Amstelveenseweg en corn. Krusemankade, 1 blad blauwdruk Maastricht J. Joosten/ Gem. werken plan der voormalige dominicanenkerk, 1926, 1 blad G. van Arkel/ M.J. Breman plattegrond van het Carlton hotel, 1 blad blauwdruk Amsterdam An. Gemeentelijke woningbouw noorder Y-polder, 2 bladen blauwdrukken t95 t95 9 bladen - Foto's verscheidene 61 stuks foto's: f96-f105 foto's: f96 Amsterdam Rijnstraat f97 Amsterdam huize "Lydia" f98 Amsterdam Rika Hopper theater f99 Amsterdam West f100 Amsterdam Huizen Apollolaan f101 Amsterdam Amsteldijk f102 Enschede raadhuis f103 prijsvraag motto trait dúniun f104 Amsterdam allebeplein f105 Antwerpen prijsvraag s.t.i.o.d N.B. zie ook bijlage 1 15

16 GLASNEGATIEVEN Nummers n1 t/m n5 Bütstadt plattegrond en tekeningen met stadsbeelden uit boek stadsbeelden Nummers: n6 t/m n13 Helsingfors plattegrond en foto s met stadsbeelden stadsbeelden Nummers: n14 t/m n29; n86 t/m n88 Amsterdam Tekeningen plan groot Amsterdam stedenbouwkundige tekeningen Nummers: n30 t/m n39 Plannen cursisten VHBO Amsterdam Tekeningen Nummers: n40 t/m n44 Breslau, Reval Plattegronden Kaarten Nummers: n45 t/m n48 Werk van P. Behrens Tekeningen Nummers: n53 t/m n63 Parijs, Londen, Berlijn, Hamburg, Keulen, Peking, Wenen Stadsplattegronden Kaarten Nummers: n64 t/m n70 Ideaalplannen en verkeersschema's tekeningen, foto s Nummers: n71 t/m n75 Werk van Eduard Hallquisth Woningbouw Tekeningen 16

17 Nummers: n76 t/m n85 Dublin Plattegronden Kaarten Nummers: n89 t/m n95 Ostendorf (?) Plattegronden en stadsgezichten Tekeningen en kaarten Nummers: n96 t/m n101 Amsterdam Plattegronden en stadsgezichten Oud-Amsterdam Kaarten en tekeningen Nummers: n102 t/m n109 Duitsland Vogelvlucht tekeningen van Duitse stadjes Tekeningen Nummers: n110 t/m n111 Woonhuizen Woonhuizen Nummers: n112 t/m n123 New York Stadsgezichten van New York Stadsgezichten Nummers: n124 t/m n145 Amsterdam Woningbouw, plattegronden Amsterdam - Nieuwendam Plattegronden glas 8 x 8 Nummers: n146 t/m n162 Plannen van pleinen en straatschema's Tekeningen., foto s Nummers: n163 t/m n168 Aanzichten van pleinen en straatschema's Tekeningen Nummers: n169 t/m n177 Zuiderzee Kaarten en doorsnedes Kaarten 17

18 Nummers: n178 t/m n186 Stedebouwkundige plannen Le Corbusier Tekeningen Nummers: n187 t/m n192 Werk van H. Hilbersheimer Tekeningen Nummers: n193 t/m n203 Boerderijen Tekeningen Nummers: n204 t/m n223 Werk van J. Sierks Tekeningen Nummer: n224 Amsterdam Hillehuis van M. de Klerk Tekening Nummer: n225 Amsterdam Telefooncentrale Foto bedrijfsgebouw Nummers: n226 t/m n229 Indische dorps en stadsplannen Tekeningen, foto s Nummers: n230 t/m n231 Kostenschema's Nummers: n232 t/m n234 Stadsbeelden Nummers: n235 t/m n245 Havanna, Cuba Städtebau (reproductie uit) van Hoepfner Nummers: n246 t/m n250 Nederland Vogelvluchtfoto's K.L.M. van Nederland Luchtfoto s 18

19 Nummers: n251 t/m n257 Platz : 'Baukunst der Neue Zeit' (reproductie uit) Tekening Nummers: n258 t/m n267 Diversen 19

20 SUPPLEMENT Foto's portret J. Boterenbrood en diner jubileum Ir. Keppler, met o.a. Boeken, Blauw, Boterenbrood, Keppler, Staal, Wijdeveld en Gratema. foto's: s1 foto's: s1 2 stuks Teksten meerderendeels van de hand van J. Boterenbrood onder andere betreffende de stedenbouw van Amsterdam: notulen, lezingen, artikelen. documentatie: s2 documentatie: s2 manuscript en typoscript, 1 omslag Diverse studietekeningen, waaronder schetsen voor een dakkapel, ornamenten, reisschetsen en portret. Gemaakt aan het "Teekeninstituut [joh] Piersma" s3 s Ontwerptekeningen voor een haven met sluiswachterwoning, gemaakt t.b.v. de cursus "Waterstaatsdiploma" s4 s4 6 bladen Ontwerptekeningen prijsvraag Christopher Columbus Memorial Lighthouse motto Pinta, s5 s5 2 bladen 20

21 Ontwerp voor een openbaar gebouw s6 s6 1 blad 21

22 Bijlage I BIJLAGE I LIJST INDIVIDUELE FOTO'S Huize "Lydia" L1 L1a L2 L3 L4 L5 L6 L7 L8 L9 L10 L11 L12 L13 L14 L15 L16 L17 L18 L19 L20 L21 L22 L23 L23a L24 L25 totaalaanzicht id. zijde Coenenstraat met torenspits zijde Bonckhortsstraat hoofdingang tuinzijde id. detail tuingevel id. detail voorgevel conversatiezaal id. Podium conversatiezaal eetzaal hoofdtrap id. id. kapel eetzaal conversatiezaal kamertje id. detail gevel conversatiezaal gang verdieping projectie gevels (3x) doorsneden en achtergevels (3x) plattegronden Huizen apollolaan Ap. 1 gezien naar verticale bouw Ap. 2 vooraanzicht topgevels Ap. 3 gezien van west naar oost Amsteldijk Amst. d 1 met beide topgevels Amst. d 2 met een topgevel West W 1 ronding straat W 2 idem, van andere zijde gezien W 3 bakkerij 22

23 Bijlage Rika Hopper theater R 1 zaal gezien naar podium R 2 id. naar ingang (niet aanwezig) R 3 lamp plafond Ontwerp raadhuis Enschede E 1 perspectief geheel E 2 gevel met hoofdingang E 3 andere gevel E 4 plan begane grond E 5 id. 1 e verdieping E 6 doorsneden Prijsvraag motto "trait d'union" ontwerp monument de Jong (2x) Allebe plein (prijsvraag) foto's van ontwerptekeningen (11x) Hoek Rijnstraat foto van hoekpand Prijsvraag STIOP Antwerpen, motto "Brabo" foto ontwerptekening Huize "Lydia" foto frontaanzicht met wapperende vlag (neg. nr ) 23

24 Bijlage II BIJLAGE II INDEX OP NAMEN PERSONEN, INSTELLINGEN, BEDRIJVEN E.D. - A et A inv. Nrs. 3,4,15,90 - ambagtsheer, r.h amstels bouwcie arkel, g. Van 95 - asman & co, fa bakker, k b.e.v. (bouwkunst en vriendschap) 5-6,89 - beyllon, d.w blaauw.s1 - boeken.s1 - breman, m.j casque, du 75 - epen, j.c. van 95 - frascati 48-58,98 - galen, van 68 - gendt, a.l. van 50 - gerritsen, h. 2 - gratama.s1 - hopper, rika theater 48-58,98 - joosten, j keppler.s1 - lasman, j lydia, huize 37-45,97 - piersma, teekeninstituut.s3 - poelwijck, gebr. Van 22 - prins, d.b rochdale, coöperatieve 2 bouwvereniging 1 - sellmeyer, p ,65 - siegersdorfer werke 58 - staal.s1 - s.t.i.o.d. 88,105 - visser, d.b vlaswinkel, gebr voorst, j. Van 20,25 - wijdeveld.s1 - woningbouwvereniging, algemeene staatsliedenbuurt woningbouwvereniging, maartensdijk woningdienst, gemeentelijke amsterdam woningstichting, r.k. providentia 37-45,97 24