Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid. Jaarverslag 2012

Transcriptie

1 Jaarverslag 2012

2 Jaarverslag Kadaster 2012

3 1 van 124 Jaarverslag Kadaster 2012 Status door de Raad van Bestuur Kadaster met instemming van de Raad van Toezicht Ter goedkeuring aangeboden aan de minister van IenM historie Datum Auteur Opmerking

4 2 van 124 Inhoudsopgave 1 Voorwoord In het kort Managementsamenvatting Kerngegevens Organisatie en omgeving Wettelijke taken, missie en doelgroepen Ontwikkelingen in het werkveld Organisatiestructuur Resultaten t.a.v. strategische doelstellingen Faciliteren van publieke vastgoed- en geo-informatievoorziening Rechtszekerheid t.a.v. vastgoed op een hoger plan Maatschappelijke verantwoordelijkheden invullen Operationele resultaten Taakcluster Inwinning en registratie Openbare registers en kadastrale registratie Topografie Geometrische infrastructuur Herverkaveling Taakcluster Informatieverstrekking Verstrekking van kadastrale informatie Verstrekking van topografische informatie Landelijke voorzieningen Overige aspecten van informatieverstrekking Taakcluster Maatwerk en advies Maatwerk en advies binnen Nederland International consultancy Clusteroverstijgende activiteiten Innovatie Internationale betrekkingen en samenwerking Klanten Klantstrategie / Klant & Markt Klanttevredenheid Afhandeling klachten en bezwaren...49

5 3 van Bedrijfsvoering Maatschappelijk verantwoord ondernemen Personeel ICT Communicatie Huisvesting en archieven Kwaliteitsmanagement Informatiebeveiliging Risico s en risicobeheersing Bezwaar- en beroepsprocedures Financiën Verantwoording en toezicht Bedrijfsvoeringsmededeling Raad van Bestuur Bericht van de Raad van Toezicht Verslag van de Gebruikersraad Verslag van de Ondernemingsraad Publieke verantwoording en Code Goed Bestuur Jaarverslagbeoordeling door belanghebbenden Jaarrekening Balans per 31 december Winst- en verliesrekening over Kasstroomoverzicht over Toelichting behorende bij de jaarrekening Toelichting op de balans Toelichting op de winst- en verliesrekening Overige gegevens Regeling voor bestemming van het resultaat Controleverklaring Bijlagen Overzicht realisatie MBP-doelstellingen Personalia Afkortingenlijst Contactinformatie...124

6 4 van Voorwoord Het Kadaster staat voor traditionele taken zoals het registreren van de eigendom van onroerend goed, het landmeten en het maken van de topografische kaart. Maar er is meer. Zo hebben we de afgelopen jaren de verantwoordelijkheid gekregen voor de informatieverstrekking uit een toenemend aantal (overheids)registraties zoals KLIC en in 2012 is ons ook gevraagd de landelijke voorziening WOZ te gaan beheren zien wij ook als het jaar van Publieke Dienstverlening Op de Kaart (PDOK). Deze voorziening is opgezet door een aantal landelijke uitvoeringsdiensten. Aan het einde van het jaar ontsloot PDOK maar liefst 41 geodatasets van verschillende overheden en waren er ongeveer 1 miljoen kaartraadplegingen per week. We zijn er trots op dat we met de PDOK-partners in 2012 afspraken hebben kunnen maken over het in stand houden van deze voorziening. Burgers, bedrijven en overheden hebben zo toegang tot veel publieke geoinformatie. Tegelijk dragen we met zo n gezamenlijke aanpak bij aan de compacte overheid, een politiek thema dat tot doel heeft dat de overheid haar werkzaamheden efficiënt en klantgericht organiseert. We beperken ons niet alleen tot samenwerking binnen de overheid. Veel energie en aandacht besteden wij aan de positie in verschillende ketens waar wij deel van uitmaken. Zo hebben we samen met het bedrijfsleven gezocht naar innovatieve oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. Denk daarbij aan het automatisch generaliseren (verkleinen) van de topografische kaart. Nederland is met deze techniek, maar ook bijvoorbeeld op het gebied van landregistratiemethodieken, toonaangevend in de wereld. Via koepelorganisaties, congressen en internationale advisering delen wij onze kennis graag met organisaties in andere landen. Wij beschouwen dat als onderdeel van onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Een ander politiek thema is open data; overheidsinformatie moet zo veel mogelijk vrijgegeven worden voor hergebruik door derden. Hoewel vrijwel alle gegevens van het Kadaster openbaar zijn, worden zij vanwege de verstrekkingstarieven vaak niet als open data ervaren. Wat dit betreft is in 2012 een doorbraak bereikt, want de informatieverstrekking uit de Basisregistratie Topografie werd voor de gebruiker kosteloos. Financiering vindt voortaan via de centrale overheid plaats. Dat vraagt extra bezinning op hoe wij binnen dit gegeven toch optimaal in contact blijven met onze klanten. We hebben ongeveer extra digitale kaartbestanden geleverd aan klanten. In de uitvoering van ons werk zoeken we steeds naar de optimale organisatievorm en de optimale kwaliteit en kwantiteit van het personeelsbestand. De beoogde outsourcing van rekencentrumactiviteiten is onderdeel van deze zoektocht. Daarnaast hebben we een uitgebreid programma van kennismanagement en zijn we in 2012 gestart met sessies waarbij medewerkers (opnieuw) kennis verwerven van andere afdelingen binnen het Kadaster. Zonder de kennis en de verbondenheid van onze medewerkers geen goede dienstverlening! Ondanks het toegenomen aantal taken blijft het registreren van vastgoedtransacties onze meest omvangrijke taak. En juist dit werk staat sterk onder druk van de teruggelopen economie. Het is nu wel duidelijk dat er geen sprake is van een dip, maar van een langer durende periode van laagconjunctuur. Onze inkomsten zullen de komende jaren lager blijven dan in de voorgaande jaren.

7 5 van 124 Toch wordt van ons verwacht dat we de kwaliteit van dienstverlening op peil houden en blijven investeren in vernieuwing en verbetering van de producten en diensten. Wij zijn er trots op dat onze medewerkers opnieuw in staat zijn gebleken een in dat opzicht succesvol 2012 neer te zetten. De volgende jaren staan in het teken van doorgaan in de nieuwe werkelijkheid. Raad van Bestuur Dorine Burmanje Godfried Barnasconi

8 6 van In het kort 2.1 Managementsamenvatting Het Kadaster Als Zelfstandig Bestuursorgaan voert het Kadaster wettelijke taken uit gericht op het bevorderen van de rechtszekerheid rondom registergoederen, het vormgeven van de nationale geo-informatie-infrastructuur en het realiseren van een doelmatige publieke geo-informatievoorziening. Om binnen de wettelijke kaders de maatschappij optimaal te blijven bedienen heeft het Kadaster in 2012 besloten tot een herziening van de topstructuur van de organisatie. Vanaf 1 januari 2013 vormen twee bestuurders en vier directeuren, elk met een eigen lijnverantwoordelijkheid, in de werking één toplaag. Werkaanbod Een groot deel van het werkpakket van het Kadaster bestaat uit het registreren van notariële akten en het verstrekken van vastgoedinformatie. Deze activiteiten worden veelal gefinancierd door het heffen van een tarief per geleverde dienst. Het overgrote deel van de inkomsten van het Kadaster is daarmee rechtstreeks gerelateerd aan de situatie op de vastgoedmarkt. De aantallen ingeschreven akten en hypotheekstukken waren in % respectievelijk 21% lager dan in Het aantal meetopdrachten gerelateerd aan de verkoop van gedeeltelijke percelen is 18% gedaald. Het aantal via Kadaster-on-line geleverde informatieproducten is met 19,3 miljoen 6% lager dan in Bij de verstrekking van informatie over de ligging van kabels en leidingen was in 2012 sprake van een groei van 8%. In de voorgaande jaren was de groei steeds ongeveer 20%. Ook andere informatieverstrekkingsactiviteiten maakten een groei door. Dit resulteerde eind 2012 onder meer in ongeveer een miljoen opvragingen per week op de sites van zowel RO-online als PDOK. Jaarrekening 2012 Het jaar 2012 is afgesloten met een positief resultaat van 3,4 miljoen. Dit is 15,4 miljoen minder dan het voor 2012 begrote resultaat en 15,1 miljoen minder dan het resultaat over Het vermogen van het Kadaster bedroeg aan het eind van ,1 miljoen. Dit is 7,4 miljoen meer dan het met de minister van IenM afgesproken niveau van structurele reserve. Daarmee ligt het vermogen binnen de bandbreedte van conjunctureel vermogen, dat het Kadaster nodig heeft om, ondanks schommelingen in inkomsten en uitgaven, het niveau van dienstverlening op peil te kunnen houden. Klanten Ruim klanten hebben meegedaan aan een klanttevredenheidsonderzoek. De keuze voor de in het onderzoek te betrekken klantprocessen was vooraf getoetst bij klanten. Alle onderzochte producten en diensten scoren ruim voldoende, tussen 6,8 en 7,9, gemiddeld 7,2.

9 7 van 124 Als uitwerking van de in 2011 vastgestelde klantstrategie zijn in 2012 voor elk marktsegment (notariaat, overheid, vastgoed, zakelijke dienstverlening en particulier) klantpanels, klantteams, accountmanagement en marktbewerkingsteams ingericht. Om klanten beter te kunnen bedienen is een plan voor inhoudelijke specialisatie binnen het klantcontactcenter opgesteld. Hierdoor zullen naar verwachting vanaf 2013 meer klantvragen in de eerste lijn kunnen worden afgehandeld. Medewerkers Het Kadaster had eind (1.788 fte) medewerkers. Dit is 69 (66 fte) minder dan een jaar eerder. Tegenover 91 uitstromers stonden 22 nieuwe medewerkers. Op grond van de gemiddelde leeftijd van de Kadastermedewerkers (51,5 jaar) wordt in de komende jaren een forse leeftijdsgerelateerde uitstroom verwacht. Om kritische vakkennis in de organisatie goed te borgen is het programma Kennismanagement na de pilotfase voortgezet. In 2012 is binnen de arbeidsvoorwaarden het Kadaster Keuzepakket ingevoerd. Medewerkers hebben hierdoor ruimere mogelijkheden gekregen om arbeidsvoorwaarden naar eigen voorkeur in te richten. Met het toenemen van het aantal taken van het Kadaster is het voor medewerkers moeilijker geworden om te begrijpen op welke wijze ieders activiteiten bijdragen aan het bereiken van de Kadasterdoelstellingen en het optimaal bedienen van de klant. Met het oog hierop is het programma Kadaster in verbinding van start gegaan. In 2012 hebben medewerkers kunnen deelnemen aan workshops over een ander werkproces dan het eigen. In een Europese aanbesteding is een marktpartij geselecteerd voor outsourcing van delen van het Kadaster rekencentrum. De outsourcing heeft in 2012 nog niet zijn beslag gekregen; er is nog overleg gaande tussen de bestuurder van het Kadaster en de ondernemingsraad. Inwinning en registratie Zelfs 180 jaar na de oprichting van het Kadaster is de kadastrale registratie nog volop in ontwikkeling. Gedurende 2012 is het inschrijven van akten via de methode van Ketenintegratie Inschrijving Kadaster toegenomen van 4,7% tot 13%. Het aantal nieuwe percelen dat op basis van door de klant aangegeven voorlopige kadastrale grenzen is gevormd, is bijna verdrievoudigd tot De basisregistratie Kadaster is steviger in het stelsel van basisregistraties verankerd door vanaf 2012 maandelijks de adresgegevens in de BRK en de BAG met elkaar te vergelijken. Eind 2012 was er bij ongeveer 90% van de objectadressen een match met de BAG. Publiekrechtelijke beperkingen kunnen sinds 2012 in de Openbare Registers ingeschreven worden op basis van de contour van het betreffende gebied. Deze methode waarborgt een blijvend goede informatievoorziening, ook als er wijzigingen optreden in de onderliggende kadastrale percelen. Enkele mogelijkheden om de kadastrale registratie een betere afspiegeling te laten zijn van de werkelijkheid, zijn onderzocht. Daarbij is met name gekeken naar het driedimensionaal vastleggen van complexe

10 8 van 124 eigendomssituaties en naar het vastleggen van de rechtssituatie van eigendom van overleden personen. Conclusies uit deze onderzoeken zijn in 2013 te verwachten. Het productieproces van de Basisregistratie Topografie is op twee fronten grondig herzien. In de vervaardiging van het basisbestand TOP10NL zijn de productiestappen veel beter op elkaar afgestemd. Hierdoor voldoet het product sinds 2012 aan de gestelde actualiteitseis: maximaal 2 jaar oud. Voor het maken van het kleinschaligere afgeleide product 1: is een automatische generalisatiemethode ontwikkeld. Het productieproces wordt hierdoor efficiënter en de doorlooptijd korter. Het Kadaster voert samen met Het Waterschapshuis de inkoop van luchtfoto s uit ten behoeve van vrijwel de gehele overheid. De distributietaak komt bij het Kadaster te liggen. De gezamenlijke inkoop is voor de betrokken overheden een van de mogelijkheden om aan hun maatschappelijke en politieke plicht te voldoen om efficiënt te werken. Informatieverstrekking Publieke Dienstverlening Op de Kaart (PDOK) is een samenwerkingsverband van enkele publieke partijen, dat een gezamenlijk digitaal loket voor publieke geodata heeft gerealiseerd. De partners hebben afgesproken dat het Kadaster vanaf 2013 het beheer over PDOK voert. Eind 2012 werden via het PDOK-loket 41 publieke datasets ontsloten, waaronder de Basisregistratie Topografie, landelijke voorziening Adressen en Gebouwen, die beide zeer veel geraadpleegd worden. Open data houdt in dat openbare overheidsinformatie zoveel mogelijk kosteloos en zonder voorwaarden beschikbaar is voor hergebruik. Vanaf 1 januari 2012 geldt dit voor de Basisregistratie Topografie. Enkele andere datasets van het Kadaster volgen in Het Kadaster beheert een toenemend aantal centrale informatievoorzieningen. In 2012 heeft het Kadaster de definitieve opdracht voor het beheer van de landelijke voorziening WOZ gekregen. In 2013 wordt deze in gebruik genomen. Voor de Basisregistratie Grootschalige Topografie is het Kadaster aangewezen als registratiehouder en toekomstig beheerder van de landelijke voorziening is besteed aan de bouw van de landelijke voorzieningen voor grootschalige topografie en luchtfoto s. Met het oog op klantgemak en robuustheid zijn van de (landelijke) voorzieningen voor ruimtelijke plannen (RO-online) en kabels en leidingen de IT-systemen vernieuwd. In een pilot in enkele gemeenten is het product BRK-Levering, als vervanger van de Massale Output, beproefd. In 2013 komt het nieuwe product landelijk beschikbaar, in eerste instantie alleen voor gebieden afgebakend op gemeentegrenzen. Maatwerk en advies In aanvulling op het standaard producten- en dienstenpakket levert het Kadaster maatwerkinformatieproducten en advisering aan klanten, met name overheden, die te maken hebben met vraagstukken op het gebied van infrastructuur, landschap en vastgoed.

11 9 van 124 Vanuit de ervaring met herverkaveling in het landelijk gebied, die juist in 2012 een nieuwe impuls heeft gekregen via het samenwerkingsprogramma Verkavelen voor groei, is het Kadaster betrokken bij studies door de universiteiten van Nijmegen en Delft naar de kansen en mogelijkheden voor stedelijke herverkaveling. Verder heeft het Kadaster veel netbeheerders geadviseerd over het bij het Kadaster registreren van de eigendom van kabels en leidingen. Hiervoor zijn veel netwerktekeningen vervaardigd. Internationaal In 2012 heeft het Kadaster gewerkt aan internationale adviesprojecten in meer dan 20 landen, waaronder Egypte, Roemenië en Rusland. De bijdrage aan de School for Land Administration Studies (United Nations University) te Enschede is voortgezet. Verder was het Kadaster in 2012 gastheer van twee internationale congressen op het gebied van geo-informatie respectievelijk kadastrale registratie. Overzicht De mate waarin de in het Meerjarenbeleidsplan genoemde beleidsdoelstellingen in 2012 gerealiseerd zijn, is te lezen in bijlage 1. In deze bijlage staat per doelstelling ook een doorkijk naar 2013.

12 10 van Kerngegevens in miljoenen euro s tenzij anders aangegeven Resultaat Som der bedrijfsopbrengsten 242,1 268,5 261,6 244,6 204,2 Som der bedrijfslasten -239,0-249,9-234,3-241,1-254,8 Bedrijfsresultaat 3,1 18,6 27,3 3,5-50,6 Rentebaten en -lasten 0,3-0,1-0,6-1,4 0,5 Resultaat 3,4 18,5 26,7 2,1-50,1 Vermogen Werkkapitaal 4,0 6,4-13,1-46,8-56,3 Eigen vermogen 59,1 55,7 37,2 10,5 8,4 Kasstroom/investeringen Kasstroom uit operationele activiteiten* 0,2 54,8 57,2-11,3-35,9 (Des-)investeringen in software en licenties -6,9-11,3-5,8-3,9-7,7 (Des-)investeringen in materiële vaste activa per saldo -4,1-7,2-7,7-14,9-31,0 (Des-)investeringen in financiële vaste activa per saldo -1,9-0, Kasstroom uit financieringsactiviteiten -9,0 2,7-14,4 14,4 - Arbeidsplaatsen Aantal arbeidsplaatsen (fte's) Productie Akten (in aantallen) Hypotheekstukken (in aantallen) Meetposten (akteposten, verificatieposten en splitsingen, in aantallen) KOL (aantal betaalde producten) De cijfers voor akten en hypotheekstukken betreffen het totale werkaanbod van de gehele vastgoedmarkt. Akten zijn inclusief correctiestukken en koopovereenkomsten, hypotheekstukken inclusief royementsakten en beslagen. Actuele cijfers in Kadasterpublicaties als het Vastgoeddashboard en het relatiemagazine Terzake hebben betrekking op een deel daarvan, namelijk de particuliere woningmarkt. * vanaf 2012 is de kasstroom uit operationele activiteiten op een andere wijze berekend, namelijk de indirecte methode. Deze aanpassing is doorgevoerd in de cijfers van 2011, maar niet in 2010 en 2009.

13 11 van Organisatie en omgeving 3.1 Wettelijke taken, missie en doelgroepen Het Kadaster speelt van oudsher een belangrijke rol in het garanderen van stabiliteit en rechtszekerheid in het maatschappelijk en economisch verkeer. Al sinds zijn oprichting in 1832 verzamelt het eigendoms- en locatiegegevens van percelen, die het beschikbaar stelt aan burgers, bedrijven en overheden. Inmiddels zijn daar gegevens over onder meer topografie, schepen, luchtvaartuigen, kabels, leidingen, ruimtelijke plannen, adressen en gebouwen bijgekomen. Afnemers vinden in het Kadaster een autoriteit op het gebied van waarheidsgetrouwe, volledige en actuele informatie, die hen in staat stelt om (rechts)handelingen te verrichten. Het functioneren van de economie is gebaat bij een goede beschikbaarheid van overheidsinformatie. Het Kadaster draagt hieraan bij door enerzijds de basisinfrastructuur van geo-informatie op te bouwen en te onderhouden en anderzijds zelf geo-diensten en -producten te leveren die door bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties kunnen worden benut voor hun eigen dienstverlening. Wettelijke taken Het Kadaster opereert binnen de beleidskaders die in formele wetten zijn verankerd, in het bijzonder de Organisatiewet Kadaster en de Kadasterwet. De Organisatiewet Kadaster regelt de inrichting van het Kadaster als Zelfstandig Bestuursorgaan (ZBO) met publiekrechtelijke rechtspersoonlijkheid. In 2007 is de Kaderwet zelfstandige bestuursorganen in werking getreden. De wetgever heeft in 2012 de Organisatiewet Kadaster in lijn gebracht met deze kaderwet. De opdracht aan het Kadaster wordt omschreven in artikel 2a van de Kadasterwet. Het Kadaster dient vier doelen: - de bevordering van de rechtszekerheid ten aanzien van registergoederen in het rechtsverkeer, het economisch verkeer en het bestuurlijk verkeer tussen burgers en bestuursorganen; - de bevordering van een doelmatige geo-informatie-infrastructuur; - een doelmatige informatievoorziening van de overheid ten behoeve van de goede vervulling van publiekrechtelijke taken en de nakoming van wettelijke verplichtingen door bestuursorganen; - de ondersteuning en de bevordering van economische activiteiten. In het kader van de wettelijke opdracht voert de organisatie verschillende taken uit, die onder meer beschreven staan in, of berusten op de Kadasterwet, de Wet Inrichting Landelijk Gebied (WILG), de wetgeving over de Basisregistraties van Adressen en Gebouwen (BAG), de Wet Kenbaarheid Publiekrechtelijke Beperkingen (WKPB), de Wet Informatie-uitwisseling Ondergrondse Netten (WION) en de Wet ruimtelijke ordening (Wro). De wettelijke taken zijn: - het bijhouden van de openbare registers en de kadastrale registratie (de basisregistratie Kadaster) en het verstrekken van informatie daaruit aan de samenleving; - het uitvoeren van adviestaken in relatie tot de inrichting van het landelijke gebied; - het registreren en verstrekken van topografische informatie (de basisregistratie Topografie); - het bijhouden van een registratie voor schepen en een registratie voor luchtvaartuigen;

14 - het onderhouden van het Rijksdriehoeksnetwerk; Datum 12 van het beheren van de Landelijke Voorziening voor gemeentelijke publiekrechtelijke beperkingen; - het beheren van de Landelijke Voorziening voor de BAG; - het beheren van de Landelijke Voorziening voor ruimtelijke plannen (RO-online); - het faciliteren van de informatieverstrekking over de ligging van kabels en leidingen (KLIC); - het beheren van de Landelijke Voorziening WOZ (vanaf 2013) Naast deze wettelijke taken voert het Kadaster met toestemming van de verantwoordelijke minister een tweetal nevenactiviteiten uit, namelijk dienstverlening voor de Grootschalige Basiskaart Nederland (GBKN) en internationale consultancy. Missie De wettelijke taken en nevenactiviteiten zijn als volgt gevat in de Kadastermissie: Het bevorderen van de rechtszekerheid bij het maatschappelijk verkeer in vastgoed (inclusief schepen en luchtvaartuigen), het optimaliseren van de geo-informatie-infrastructuur en het doelmatig informeren van de samenleving op deze gebieden, dit alles tegen zo laag mogelijke kosten. Doelgroepen Van oudsher vormen de partijen die actief zijn op de vastgoedmarkt (notariaat, makelaardij en banken) de belangrijkste klantengroep van het Kadaster. Een solide systeem van openbare registers en kadastrale registratie is immers een randvoorwaarde voor een goed functionerende vastgoedmarkt. Daarnaast spelen de registraties die het Kadaster beheert een belangrijke rol in overheidstaken als ruimtelijke ordening, natuurbeheer, defensie en openbare orde en veiligheid, en vormen de basis voor belastingheffing (onroerende zaakbelasting en waterschapslasten). Naast de primaire partners in de vastgoedsector en de overheid is een ruimere groep afnemers geïnteresseerd in de vastgoedinformatie van het Kadaster, veelal als deel van een bredere informatiebehoefte op het gebied van wonen en onroerendgoedbeheer. Deze groep bestaat uit onder meer bouwbedrijven, financiële instellingen, ingenieursbureaus, marktonderzoekbureaus, resellers, professionele onroerend goedbezitters, kennisinstellingen en particulieren. Dezelfde klantengroepen nemen ook informatie af die het Kadaster verstrekt over onder meer topografie, adressen, gebouwen en ruimtelijke plannen. En via het samenwerkingsverband Publieke Dienstverlening Op de Kaart komen ook tal van andere publieke, ruimtelijke thema s aan de orde. Bij de informatieverstrekking over de ligging van kabels en leidingen verzorgt het Kadaster de informatiestroom van netbeheerders naar grondroerders. De maatwerk- en adviesdiensten van het Kadaster kennen de landelijke en lokale overheid als belangrijkste klant. Relevante sectoren zijn onder meer ruimtelijke ordening, vastgoed, defensie, infrastructuur, landbouw, natuur, milieu en waterbeheer. Buiten Nederland richt het Kadaster zich op het opzetten en verbeteren van grondregistraties in onder meer Latijns-Amerika, Azië, Afrika en voormalige Oostbloklanden. Deze projecten worden veelal geïnitieerd en/of gefinancierd door de Verenigde Naties, de Wereldbank of de Europese Unie.

15 13 van 124 Het Kadaster werkt in toenemende mate samen met andere partijen om te voldoen aan de maatschappelijke behoeften. De samenwerking betreft niet alleen de productieprocessen, maar bijvoorbeeld ook internationale kennisdeling en mobiliteit van medewerkers. Binnen Nederland zijn mede-overheden en ketenpartners belangrijke samenwerkingspartijen. Ook wordt samengewerkt met de wetenschappelijke wereld en het bedrijfsleven. Buiten Nederland werkt het Kadaster samen met kadasters en topografische diensten uit andere Europese landen en met internationale koepelorganisaties, onder andere ten behoeve van standaardisatie. 3.2 Ontwikkelingen in het werkveld Als maatschappelijke organisatie functioneert het Kadaster alleen dan goed, wanneer het in voldoende mate inspeelt op ontwikkelingen in zijn omgeving. In deze paragraaf staan de belangrijkste ontwikkelingen die in 2012 van invloed zijn geweest op het Kadaster. Politiek en Overheid 2012 is een jaar geweest met Tweede Kamerverkiezingen en een nieuw kabinet met een deels andere politieke kleur. Het beleid van overheidsbezuinigingen is in grote lijnen voortgezet. Dit houdt onder meer in dat er gestreefd wordt naar een compacte overheid, een overheid waar shared services meer regel dan uitzondering zijn. Binnen het streven naar een compacte overheid staat ook de organisatievorm van de zelfstandige bestuursorganen ter discussie of, minder vergaand, de toezichtsrelatie tussen de minister en de uitvoeringsorganisatie. Deze ontwikkelingen kunnen gevolgen hebben voor de positionering en de besturing van het Kadaster. Het thema open data speelt een belangrijke rol in de digitale agenda van de EU en van Nederland. Het optimale gebruik van overheidsgegevens is ook voor het Kadaster van groot belang. Daarbij is naar mening van het Kadaster wel een goede afweging noodzakelijk met de belangen van privacybescherming, rechtszekerheid en duurzame bedrijfsvoering. De door het vorige kabinet ingezette zware bezuiniging op natuurontwikkeling is door het nieuwe kabinet deels teruggedraaid. Grondverwerving in combinatie met grondruil (kavelruilen of herverkavelingen) kan de realisatie van nieuwe natuur versoepelen. Het Kadaster heeft van oudsher een adviserende en uitvoerende rol in dergelijke grondruilprojecten. Technologie De ICT-ontwikkelingen gaan in de richting van mobiele toepassingen, altijd online en werken in the cloud. Concrete toepassingen van nieuwe technologieën zijn kennisdeling en gezamenlijke idee-ontwikkeling via crowd sourcing en sociale media. Daarnaast zijn grote ontwikkelingen te bespeuren op het vlak van location based services en 3D-geoinformatie. De toegenomen technische mogelijkheden stellen het Kadaster steeds voor de vraag hoe verantwoord om te gaan met die technologie door enerzijds de voordelen goed te benutten en op die platforms aanwezig te zijn waar de klant het verwacht, maar anderzijds in te blijven staan voor zaken als rechtszekerheid en privacy.

16 14 van 124 Economie Als gevolg van de economische crisis is de vastgoedmarkt in 2012 verder teruggelopen. De grote nieuwbouwprojecten die voor het begin van de crisis (2008) begonnen waren zijn in 2012 vrijwel allemaal voltooid. Grote doorstroombewegingen in de huizenmarkt lijken daarmee voorlopig ten einde. Voor burgers is het moeilijker geworden om een huis te kopen, doordat de banken, mede op last van hun toezichthouders, zeer terughoudend zijn geworden bij het verstrekken van hypothecaire leningen. In 2012 is ook des te meer duidelijk geworden dat Nederland over te veel kantoorruimte beschikt. Veel kantoren staan leeg zonder dat zich potentiële nieuwe kopers of huurders aandienen. Al met al is er sprake van een verder afgenomen aantal transacties op de vastgoed- en hypothekenmarkt. Een groot deel van het werkpakket van het Kadaster is één-op-één gekoppeld aan het aantal vastgoedtransacties en hypotheekinschrijvingen. Het aantal ingeschreven hypotheekstukken is in 2012 voor het eerst in twintig jaar gedaald tot onder het aantal ingeschreven akten en is ten opzichte van het recordjaar 1999 zelfs met tweederde gedaald. Dit is één van de aspecten van de nieuwe werkelijkheid waar het Kadaster de komende jaren mee te maken heeft. Klanten Professionele klanten en burgers stellen hoge eisen aan de overheid als dienstverlener. Niet alleen moeten de geleverde diensten van hoge kwaliteit zijn, ook moet de toegang laagdrempelig zijn. In steeds meer gevallen is er geen eenduidige klant-leverancierrelatie meer, maar zijn partijen ketenpartners van elkaar, waarbij de processen verweven zijn en over en weer diensten en/of producten geleverd worden. En met het toegenomen gebruik van generieke informatievoorzieningen zoals MijnOverheid, landelijke voorzieningen of Publieke Dienstverlening Op de Kaart, betrekt de klant zijn gegevens vaak niet meer rechtstreeks bij de bronhouder van die gegevens. Het goed inregelen van zogenaamd bronhouders-en-afnemersoverleg (BAO) wordt daarmee extra belangrijk. Sociale context Misschien nog wel meer dan de maatschappij als geheel wordt het Kadaster geconfronteerd met een vergrijzing van zijn personeelsbestand (zie paragraaf 5.1). Deze tendens doet zich voor in een tijd waarin de productie en dienstverlening in Nederland steeds meer steunen op een kennisintensieve inbreng door de medewerkers. De maatschappelijke betekenis van diversiteit, sociale netwerken en het nieuwe werken schept bij (potentiële) medewerkers verwachtingen waar werkgevers op in moeten spelen om de beste mensen te werven en te houden en hun kwaliteiten optimaal te benutten. Duurzaamheid Duurzaamheid krijgt toenemende maatschappelijke aandacht. Van organisaties wordt verwacht dat zij een duurzame bedrijfsvoering hebben. Daarnaast hebben publieke organisaties de maatschappelijke opdracht om via hun dienstverlening bij te dragen aan duurzame ontwikkeling door derden. Voor het Kadaster betekent dit bijvoorbeeld dat het zijn vastgoed- en geo-informatie en eventuele adviezen op basis daarvan ter beschikking stelt aan partijen die duurzame ontwikkelingen in het binnen- of buitenland nastreven.

17 15 van 124 Europa Het belang van Europese regelgeving neemt toe ten opzichte van nationale regelgeving. Op het gebied van onroerend goedwetgeving zullen de nationale wetgevingen van de EU-landen voorlopig nog wel prevaleren. Op bescheiden schaal wordt wel al ervaring opgedaan met grensoverschrijdende overdracht van onroerend goed, zoals beschreven in paragraaf (CROBECO). Op het vlak van geografische informatie is sprake van een toenemende harmonisatie van cartografische bestanden, zoals EuroBoundaryMap en EuroRegionalMap, en de voortgaande implementatie van de INSPIRE-richtlijn. In de bedrijfsvoering heeft het Kadaster te maken met de invoering van de Single Euro Payments Area (SEPA), die onder meer inhoudt dat vanaf 1 februari 2014 alle bancaire betalingen alleen nog op basis van IBAN-rekeningnummers plaats vinden. 3.3 Organisatiestructuur Het Kadaster is in 1832 opgericht. Tot 1974 was het onderdeel van het ministerie van Financiën, daarna van het voormalige ministerie van VROM. Vanaf 1994 is het een Zelfstandig Bestuursorgaan (ZBO). Dit betekent dat het Kadaster een publiekrechtelijke rechtspersoon is die als organisatie zelfstandig zijn wettelijke taken uitvoert en daarbij verantwoording aflegt aan de minister van Infrastructuur en Milieu (IenM). De Organisatiewet Kadaster regelt de governance van het Kadaster met een bestuur, Raad van Toezicht en Gebruikersraad. Tevens worden de onderlinge verhoudingen tussen deze organen en de minister geregeld. Elk van deze organen draagt op basis van de Organisatiewet Kadaster zijn eigen verantwoordelijkheden. In 2012 heeft de minister van IenM een nieuwe ministeriële regeling vastgesteld, die tot gevolg heeft dat met ingang van 2013 de taken en verantwoordelijkheden van de organen is aangepast. Vanuit zijn faciliterende rol in het beheer van de verschillende landelijke voorzieningen van (basis)registraties is het Kadaster partij in de besturing (governance) van deze voorzieningen. Elke landelijke voorziening kent zijn eigen besturing. In de meeste gevallen is er een zogenaamd Bronhouders- en Afnemersoverleg (BAO) ingesteld om de belangen van de betrokken partijen te waarborgen. Tot en met 31 december 2012 kent het Kadaster de onderstaande organisatiestructuur voor de rapportagelijnen.

18 16 van 124 Minister IenM Raad van Toezicht Raad van Bestuur Ondernemingsraad Gebruikersraad Strategie & Beleid Financiën, Planning en Control Rechtszekerheid GEO Services Onder de Raad van Bestuur opereren vijf directies. De directies Rechtszekerheid en GEO houden zich bezig met het primaire productieproces. De directie Rechtszekerheid is verantwoordelijk voor de registratie van zakelijke rechten op onroerend goed, schepen en luchtvaartuigen en voor de advisering bij landinrichting en gebiedsontwikkeling. De directie GEO is verantwoordelijk voor de landmeetkundige werkzaamheden (het meten en bijwerken van de kadastrale en topografische kaart), het bijhouden van de Rijksdriehoeksmeting en de uitvoering van scheepsbrandingen. Het beheer van de landelijke voorzieningen is verdeeld over beide directies. De Raad van Bestuur wordt ondersteund door de directie Strategie & Beleid voor de lange en middellange termijnstrategie en door de directie Financiën, Planning en Control voor de bedrijfsmatige beheersing. De gehele organisatie wordt daarnaast ondersteund door de directie Services. De dienstverlening omvat interne services (personeel, financieel, facilitair, juridisch, communicatie), ICT-services, projectmanagement en klantenservices (front office, marketing en accountmanagement). Richten van de organisatie naar taakclusters Het zoeken naar de optimale bediening van de maatschappij doet het Kadaster in goed overleg met klanten, opdrachtgevers/financiers, toezichthouders en private en publieke stakeholders. Verschillende klantgroepen vragen uiteenlopende dienstverlening, elk met een eigen dynamiek. Voor het Kadaster is dit vanaf 2010 reden om zijn activiteiten te ordenen naar een drietal taakclusters: inwinning en registratie, informatieverstrekking en maatwerk en advies. Deze ordening is terug te vinden in hoofdstuk 5 van dit jaarverslag. Herziening topstructuur De veelheid en de snelheid van de ontwikkelingen in de omgeving vragen van het Kadaster een grote slagvaardigheid. Met het oog op een slagvaardigere aansturing van de organisatie heeft de Raad van Bestuur in 2012 een definitief besluit tot herziening van de topstructuur van het Kadaster genomen. Voor de vormgeving van de topstructuur zijn de volgende elementen leidend geweest: de klant voorop stellen, optimale dienstverlening, ondersteunend aan strategie en doelstellingen, ondersteunend aan de kernfuncties, voortbouwend op de taakclusters, eenheid van leiding, plat en compact en passend bij de fase waarin de

19 17 van 124 organisatie zich bevindt. Dit heeft geleid tot een topstructuur waarin bestuur en directeuren in de praktijk samen één toplaag vormen: de directieraad. Door te werken met één directielaag wordt besluitvorming en uitvoering door directie en bestuur verbeterd en wordt de slagvaardigheid vergroot. De eerste managementlaag bestaat uit zes functies die elk een eigen lijnverantwoordelijkheid hebben. De directievoorzitter/bestuurder is verantwoordelijk voor de directie Bestuur en Strategie. Daarnaast zijn er vijf directieportefeuilles: Organisatie en HRM/bestuurder, Landregistratie en Geografie, Geo- en Vastgoedinformatie en Advies, Control en Financiën en IT. De nieuwe topstructuur is per 1 januari 2013 ingevoerd. Minister IenM Raad van Toezicht Raad van Bestuur Ondernemingsraad Gebruikersraad Bestuur en Organisatie Landregistratie Geo- en Vast- Control en IT Strategie * en HRM * en Geografie goedinformatie Financiën en Advies * Deze directie wordt geleid door één van de leden van de Raad van Bestuur

20 18 van Resultaten t.a.v. strategische doelstellingen Het Meerjarenbeleidsplan bevat drie strategische doelstellingen. Dit zijn langetermijndoelstellingen die via operationele maatregelen gerealiseerd zullen worden, deels in het eerste planjaar, maar voor een deel ook in de navolgende jaren. In 2012 zijn voor alle drie strategische doelstellingen merkbare stappen voorwaarts gezet. 4.1 Faciliteren van publieke vastgoed- en geo-informatievoorziening Het MBP bevat het streven om uiterlijk in 2016 een dusdanig faciliterende rol te spelen dat het Kadaster door afnemers wordt beleefd als een spil in publieke vastgoed- en geo-informatie. Op dit punt zijn belangrijke stappen gezet. Het betreft met name het per 1 januari 2013 in beheer nemen van de voorziening Publieke Dienstverlening Op de Kaart (PDOK) (paragraaf 5.2) en het gezamenlijk, vrijwel overheidsbreed inkopen van luchtfoto s (paragraaf 5.1). Ook zijn verdere afspraken gemaakt over het beheer van de Landelijke Voorziening WOZ (paragraaf 5.2).Ten aanzien van het opzetten van een geïnstitutionaliseerde samenwerking, de Shared Service Organisatie Geo, is het ambitieniveau verlaagd (paragraaf 5.2). 4.2 Rechtszekerheid t.a.v. vastgoed op een hoger plan Voor het op een hoger plan brengen van de rechtszekerheid ten aanzien van de rechten op vastgoed heeft het Kadaster vier lijnen uitgezet: Optimale kwaliteitsbewaking met name op het gebied van volledigheid en actualiteit; Streven naar volledigere en snellere kenbaarheid van rechtsverkrijging via verjaring en erfopvolging; Het stimuleren dat, vooruitlopend op de overdrachtsakte, de koopovereenkomst in de kadastrale registratie wordt ingeschreven; Het samen met het notariaat komen tot een volledige ketenintegratie in het inschrijvingsproces van akten. Op alle punten zijn vorderingen geboekt. De mate waarin dit is gebeurd, is te lezen in paragraaf Maatschappelijke verantwoordelijkheden invullen De strategische doelstelling maatschappelijke verantwoordelijkheden invullen, zoals verwoord in het MBP , kent vier pijlers. Onderstaand is per pijler de voortgang beknopt beschreven. Focus op de klant In 2012 is hierop voortgang geboekt door onder meer een vernieuwd klanttevredenheidsonderzoek en een verbeterd klant- en relatiemanagementsysteem. De klantsignalen zijn belangrijke aangevers voor het optimaliseren van de dienstverlening aan de klant. Zie paragraaf 5.2. Modern werkgeverschap Binnen de arbeidsvoorwaarden is flexibiliteit ingebouwd via het Kadaster Keuzepakket. Door het programma Kadaster in Verbinding, dat in 2012 gestart is, kunnen medewerkers kennisnemen van andere werkprocessen binnen de organisatie. Zo kunnen zij ervaren dat alle werkzaamheden bijdragen aan het optimaal bedienen van de klant en het realiseren van overige organisatiedoelstelingen. Zie paragraaf 6.2. Efficiënte overheidsdienstverlening door ketenintegratie en shared services Merkbare vordering op dit punt in 2012 is het toenemende gebruik van de voorzieningen van Ketenintegratie Inschrijving Kadaster en van de mogelijkheid voor externe partijen om voorlopige kadastrale grenzen aan te leveren. Zie paragraaf 5.1. Ook de voortgezette ontwikkeling van PDOK,

21 19 van 124 inclusief het bij het Kadaster in beheer onderbrengen, is een concreet resultaat in het licht van deze strategische doelstelling. Zie paragraaf 5.2. Kennisdeling met zusterorganisaties in landen met minder ontwikkelde landregistraties en/of publieke geoinformatievoorzieningen Het Kadaster heeft in 2012 op consultancybasis zijn kennis en kunde op het gebied van landregistratie, landinrichting en geo-informatie gedeeld met zusterorganisaties in meer dan 20 landen. Zie paragraaf 5.3. Daarnaast is het Kadaster samen met de Universiteit Twente blijvend verantwoordelijk voor de United Nations University School for Land Administration Studies (zie paragraaf 5.4).

22 20 van Operationele resultaten 5.1 Taakcluster Inwinning en registratie Dit cluster bevat de activiteiten op het gebied van de inwinning en registratie van gegevens: het houden van de openbare registers, het voeren van de basisregistratie Kadaster (BRK), de basisregistratie Topografie (BRT) en de Rijksdriehoeksmeting (RD). Ook de inventarisatie- en herverkavelingswerkzaamheden in inrichtingsprojecten op basis van de Wet Inrichting Landelijk Gebied (WILG) worden tot dit taakcluster gerekend Openbare registers en kadastrale registratie Het Kadaster registreert vastgoedgegevens in de Openbare Registers en de kadastrale registratie. In de Openbare Registers archiveert het Kadaster de verschillende notariële akten over zakelijke rechten en hypotheken. De belangrijkste gegevens uit deze akten neemt het Kadaster over in het juridisch-registratieve deel van de kadastrale registratie. De ligging en begrenzingen van kadastrale percelen wordt onder meer vastgelegd op de kadastrale kaart. Productie en kwaliteit juridisch-registratief Aantal inschrijvingen Aantal inschrijvingen akten Aantal inschrijvingen hypotheekstukken Het aantal ingeschreven stukken was in 2012 lager dan in Bij akten is de teruggang 8%, bij hypotheekstukken 21%. Voor het eerst sinds 1993 is het aantal ingeschreven hypotheekstukken lager dan het aantal ingeschreven akten Het kwaliteitshandvest stelt eisen aan de levertijden voor de inschrijving van stukken. In onderstaand schema staan de doelstellingen voor de levertijden en de gerealiseerde levertijden voor De in 2011 gerealiseerde levertijden zijn sterk beïnvloed door de toen spelende DigiNotar-problematiek. Tussen haakjes staan de gerealiseerde levertijden in de periode van 2011 waarin de DigiNotar-problematiek niet speelde.

23 21 van 124 Kwaliteitseis volgens Kwaliteitshandvest Normlevertijd Doelstelling 2012 Realisatie 2012 Realisatie 2011 Inschrijving stukken in Openbare Registers Bekendmaking in te schrijven stukken in de kadastrale registratie Bijwerking kadastrale registratie op grond van ingeschreven stukken: akten en hypotheekstukken Binnen 24 uur (80%) 80% binnen 24 uur 99,8% Volgende werkdag voor 9:00 uur 98% binnen norm 97,5% 6 werkdagen 95% binnen norm Akten en hypotheekstukken: 100% 95,2% (99,7%) 95,8% (97,4%) Akten:100% Hypotheekstukken : 99,7% In onderstaand schema staat de kwaliteit van de openbare registers en kadastrale registratie Kwaliteitseis volgens Kwaliteitshandvest Alle aangeboden stukken zijn opgenomen in de openbare registers Per kadastraal perceel een verwijzing naar alle ingeschreven stukken Kwaliteitsnorm Doelstelling 2012 Realisatie 2012 Realisatie % 100% 100% 100% 100% 100% 99,9% 99,9% Productie en kwaliteit landmeetkundig Percelen in de kadastrale registratie ontstaan als gevolg van metingen door het Kadaster. De percelen worden vervolgens weergegeven op de kadastrale kaart. Voor het bijhouden van de kadastrale kaart zijn er drie soorten meetopdrachten: akteposten, verificatieposten en splitsingen. Akteposten en verificatieposten zijn meetopdrachten die voortvloeien uit een eigendomsoverdracht. Een aktepost is een meetopdracht die ontstaat wanneer een gedeelte van een perceel wordt overgedragen. Bij de meting worden de definitieve nieuwe percelen gevormd. Een verificatiepost is een meetopdracht die ontstaat wanneer voorafgaand aan de verkoop van een gedeeltelijk perceel het oorspronkelijke gehele perceel gesplitst wordt op basis van een voorlopige kadastrale grens. Bij de meting wordt van de al gevormde nieuwe percelen de definitieve grens bepaald. Omdat er tijd verloopt tussen het ontstaan van akteposten en verificatieposten en het moment dat zij gemeten worden, is in de onderstaande tabel onderscheid gemaakt tussen nieuwe en verwerkte posten. In het geval van splitsingen worden bestaande percelen op verzoek van de eigenaar in twee of meer delen gesplitst. Van grensreconstructie is sprake wanneer op verzoek van de rechthebbende de kadastrale grens op basis van de originele meting in het terrein zichtbaar wordt gemaakt.

24 22 van Nieuwe akteposten Verwerkte akteposten Nieuwe verificatieposten Nog geen perceelvorming o.b.v. Verwerkte verificatieposten voorlopige kadastrale grenzen Splitsingen Grensreconstructies Het totale werkaanbod bij de perceelvorming (akteposten, verificatieposten en splitsingen) is 18% lager uitgekomen dan in Door de conjuncturele ontwikkelingen loopt de voorraad akteposten terug. De vraag naar grensreconstructies is ongeveer 10% gedaald ten opzichte van Ondanks het lagere werkaanbod is er nog steeds werk uitbesteed. Om te kunnen voldoen aan de afspraken met de klanten is circa 4 fte ingehuurd en voor circa 2,1 miljoen uitbesteed. Meetgegevens van derden Het Kadaster wil, waar mogelijk, voor het vormen van percelen gebruik maken van meetgegevens van derden. De inschatting dat dit in 40% van het totale aantal perceelvormingen mogelijk zou zijn, is niet bewaarheid vanwege onvoldoende beschikbaarheid van externe meetgegevens. Bij het product splitsingen werd 25% (2011: 32%) van de percelen gesplitst met behulp van meetgegevens van derden. Bij akteposten gebeurde dit in 6% van de gevallen (2011: 5%). Europese Aanbesteding landmeetkundige diensten Eind 2012 is de nieuwe Europese Aanbesteding landmeetkundige diensten afgerond. Deze heeft geleid tot een nieuwe raamovereenkomst per 1 december 2012 met 4 externe partners. Voor de algehele coördinatie van de uitvoering van de landmeetkundige sourcingsactiviteiten wordt een Regie-organisatie opgezet. Vanuit de Regie-organisatie zal in nauwe samenwerking met de partners ook een gezamenlijke visie ontwikkeld worden op het gebied van innovatie, ontwikkelingen en kennisdeling. Inwinningstechnieken landmeten In 2012 is het project Mobiel Werken 2 afgesloten. Dit project is eind 2011 opgestart met als doel de landmeter een efficiënt werkproces te bieden waarbij het gebruik van de tabletpc centraal staat. Alle landmeters zijn in de loop van 2012 opgeleid om te werken met de tabletpc en het digitaal schetsen. Vanaf 1 januari 2013 worden alle veldwerken van de landmeters digitaal vervaardigd. Kwaliteit Het kwaliteitshandvest kent vier kwaliteitseisen voor de landmeetkundige processen binnen de kadastrale registratie. In onderstaande tabel staan de resultaten.

25 23 van 124 Beschrijving Handvest Norm / belofte in Handvest Realisatie (%) Inmeting nieuwe grens Binnen 3 maanden na aanwijs Kadastrale kaart (perceelnr.= obj.verw) 100% goed 99,2 99 Kadastrale kaart (overige gegevens) 95% goed (conform GBKN) Oppervlakte conform HTW 99,5 99 In het algemeen wordt voldaan aan de kwaliteitseisen. Het inmeten van nieuwe grenzen is in 2012 in 59% (2011: 34%) binnen de termijn volgens het kwaliteitshandvest gelukt. De uitloop van de verwerkingstijd komt vooral door het verder opknippen van het werkproces met tussenliggende controlemomenten, wanneer het meetwerk wordt uitbesteed. Binnen het reguliere werkproces is de doorlooptijd ten opzichte van 2011 verbeterd, omdat de werkvoorraad van de landmeters in het afgelopen jaar centraal is aangestuurd en sterk is gedaald. De inhoudelijke kwaliteit van het landmeetkundige werk is de afgelopen jaren verbeterd door aanpassing van de interne controlesystematiek. Ook in 2012 heeft de kwaliteitsverbetering zich doorgezet. Naast het kwaliteitshandvest hanteert het Kadaster voor verschillende landmeetkundige producten levertijden die vastgelegd zijn in de op de website van het Kadaster gepubliceerde productdefinities. Normlevertijd Doelstelling 2012 Realisatie 2012 Realisatie 2011 Splitsing uitgevoerd en verwerkt Grensreconstructie uitgevoerd en verwerkt Vorming perceel o.b.v. externe meetgegevens binnen vier weken na ontvangst van offertebevestiging binnen vier weken na ontvangst van offertebevestiging binnen 20 werkdagen na goedkeuring 95% binnen 4 weken 95% binnen 4 weken 95% binnen 20 werkdagen 97,5% 95,4% 93,8% 90,7% 95,4% 93,6% Projecten, programma s en ontwikkelingen Op vele fronten heeft het Kadaster in 2012 gewerkt aan vernieuwing en verdere optimalisering van delen van de kadastrale registratie. Onderstaand zijn de belangrijkste ontwikkelingen beschreven. Ketenintegratie Inschrijving Kadaster In het kader van het programma Ketenintegratie Inschrijving Kadaster (KIK) heeft het Kadaster samen met aanbieders van stukken (notarissen) en hun softwareleveranciers technische modellen ontwikkeld waarmee de ter inschrijving aangeboden stukken (gedeeltelijk) geautomatiseerd verwerkt kunnen worden. Afstemming met de gebruikersgroepen vindt op zowel technisch als juridisch niveau plaats.

26 24 van 124 Automatische verwerking leidt tot betere en snellere dienstverlening, kortere reactietijden en minder kans op fouten in het rechtsverkeer. De benodigde aanpassingen in de software van het Kadaster en van de aanbieders waren begin 2012 grotendeels al doorgevoerd. Eind 2012 heeft ook de laatste leverancier van notariële software zijn systemen geschikt gemaakt voor de KIK-methodiek. Eind 2012 leverde ongeveer 25% van de notarissen stukken aan via KIK. Ook provincies maken voor het inschrijven van publiekrechtelijke beperkingen gebruik van KIK. Het aantal via KIK ingeschreven stukken is gestegen van 4,7% in december 2011 naar 13% in december Over geheel 2012 is 9,2% van de stukken via KIK ingeschreven. Het aantal KIK-modellen en de mogelijkheden binnen de bestaande KIK-modellen zijn in 2012 verder uitgebreid, waardoor nu meer dan 70% van alle stukken via KIK zou kunnen worden ingeschreven. Vergroten juridische betrouwbaarheid Het Kadaster wil zo goed mogelijk waarborgen dat de inhoud van de kadastrale registratie overeenkomt met de juridische werkelijkheid. Met name als gevolg van erfopvolging en verjaring kunnen verschillen ontstaan. De Rijksuniversiteit Groningen heeft onderzocht of het toepassen van zogenaamde kadastrale vernieuwing een oplossing is voor deze problematiek. In het in 2012 gepresenteerde eindrapport raden de onderzoekers dit af vanwege een ongunstige kosten-batenverhouding. Vervolgens heeft het Kadaster ideeën ontwikkeld om te komen tot verbeteringsacties met een betere kostenbatenverhouding. Gedacht wordt aan het versturen van extra informatie naar het adres van de overledene en aan het gebruiken van informatie uit andere (overheids)bronnen, teneinde belanghebbenden te wijzen op de onwenselijkheid van verschillen tussen de kadastrale registratie en de juridische werkelijkheid. Dit kan het Kadaster doen op grond van de in de Kadasterwet vastgelegde waarschuwingsbevoegdheid van de bewaarder. Inschrijven publiekrechtelijke beperkingen op basis van contouren De Wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen (Wkpb) kent een duaal stelsel. Publiekrechtelijke beperkingen (PB s) die door gemeenten worden opgelegd worden geregistreerd door de gemeente zelf. De landelijke voorziening Wkpb, beschreven in paragraaf 5.2.2, dient om informatie over gemeentelijke publiekrechtelijke beperkingen landelijk uniform te verstrekken aan belanghebbenden. De kenbaarheid van niet-gemeentelijke publiekrechtelijke beperkingen, opgelegd door provincies, waterschappen, ministeries en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, is geregeld door inschrijving in de Openbare Registers en opname in de kadastrale registratie. Zowel de gemeentelijke als niet gemeentelijke PB s worden kenbaar gemaakt in de kadastrale berichten. Voor het inschrijven van niet gemeentelijke beperkingen maken de aanbieders in toenemende mate gebruik van geautomatiseerde inschrijving via KIK. Bovendien heeft het Kadaster in 2012 de generieke vlakgerichte functionaliteit (GVF) ter beschikking gesteld. Dit maakt het voor de aanbieders van in te schrijven publiekrechtelijke beperkingen mogelijk om deze aan te leveren op basis van de contour van het betreffende gebied, in plaats van op basis van kadastrale percelen. Hierdoor wordt het gebied waar de beperking geldt exacter aangeduid en kan de registratie van publiekrechtelijke beperkingen bij toekomstige perceelsplitsingen en samenvoegingen (-verenigingen) zonder tussenkomst van de aanbieder actueel gehouden worden.