ONDERZOEK LUCHTKWALITEIT MIDDENZONE - FASE 1 GEZONDHEIDSPARK GEMEENTE DORDRECHT - CONCEPT-

Transcriptie

1 ONDERZOEK LUCHTKWALITEIT MIDDENZONE - FASE GEZONDHEIDSPARK GEMEENTE DORDRECHT - CONCEPT- Opdrachtgever Gemeente Dordrecht Postbus AA Dordrecht Contactpersoon opdrachtgever J. Hoogwerf Auteur A.T. de Hek Rapportnummer LU067.adh.R0 Datum 27 juli

2 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht INHOUDSOPGAVE. INLEIDING WETTELIJK KADER UITGANGSPUNTEN ONDERZOEK ALGEMEEN VERKEERSGEGEVENS, 5 EN PARKEERTERREINEN EN PARKEERGARAGES REKENMETHODE MODELLERING ACHTERGRONDCONCENTRATIES EN DUBBELTELLING CUMULATIE MET ANDERE BRONNEN RESULTATEN LUCHTKWALITEIT LUCHTKWALITEIT LUCHTKWALITEIT CONCLUSIES Figuren. Situatietekening Gezondheidspark - Middenzone Fase 2. Toets- c.q. beoordelingspunten 3. Wegen 4. Parkeerplaatsen 5. Puntbronnen (parkeergarages) Bijlagen. Verkeersgegevens 2. Berekening emissie parkeergarages Amnesty Internationalweg 3. Toelichting invoergegevens STACKS+ 4. Invoergegevens STACKS+ voor de jaren, 5 en 5. Resultaten berekeningen STACKS+ voor de jaren, 5 en LU.067.adh.R0 (concept) pagina 2

3 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht. INLEIDING In opdracht van de gemeente Dordrecht is door HK Consultants BV een onderzoek verricht naar de luchtkwaliteit in verband met een aanpassing van het bestemmingsplan voor het deel van het Gezondheidspark dat betrekking heeft op de Middenzone Fase. Omdat het Gezondheidspark is opgenomen in het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) vormt, op grond van artikel 5.6 van de Wet milieubeheer, de regelgeving aangaande de luchtkwaliteit in principe geen belemmering voor de realisatie van de ontwikkelingen die het bestemmingsplan mogelijk maakt. Het onderzoek heeft daarom tot doel, op grond van een goede ruimtelijke ordening, vast te stellen of ter plaatse voldaan wordt aan Titel 5.2 Luchtkwaliteitseisen van de Wet milieubeheer en de nadere uitwerking in het Besluit niet in betekenende mate bijdragen (luchtkwaliteitseisen), de Regeling niet in betekenende mate bijdragen (luchtkwaliteitseisen), Regeling beoordeling luchtkwaliteit 07 en de Regeling projectsaldering luchtkwaliteit 07. De luchtkwaliteit is bepaald voor de maatgevende stoffen stikstofdioxide (NO 2 ) en fijn stof (PM 0 ) en getoetst aan de grenswaarden van Titel 5.2 Luchtkwaliteitseisen van de Wet Milieubeheer. Voor de overige stoffen (zwaveldioxide, koolmonoxide, benzeen, lood etc.) vindt langs wegen in Nederland geen overschrijding van de grenswaarden plaats. Deze stoffen zijn daarom verder niet in het onderzoek betrokken. Voor benzeen kan in bijzondere gevallen, bijvoorbeeld bij grote parkeergarages, nog wel sprake zijn van een overschrijding, in verband hiermee is nader onderzoek verricht naar de effecten van de binnen het bestemmingsplan te realiseren parkeergarage(s) en de al aanwezige parkeergarage. Aan de grenswaarden, die zijn opgenomen in bijlage 2 bij de Wet milieubeheer, dient in 0 te worden voldaan. Een uitzondering vormen de grenswaarden voor fijn stof (PM 0 ) en stikstofdioxide (NO 2 ). Binnen aangewezen zones en agglomeraties 2 dient aan de grenswaarden voor fijn stof (PM 0 ) te worden voldaan op juni en aan de grenswaarden voor stikstofdioxide (NO 2 ) op januari 5 (Besluit derogatie (luchtkwaliteitseisen) zoals in werking getreden op augustus 09). Tot die tijd gelden voor deze stoffen tijdelijke grenswaarden (zie Hoofdstuk 2 Wettelijk kader ). 2 Deze werkwijze is geaccepteerd door de Raad van State (uitspraak zaaknummer 08096//R d.d. 0 februari 0) De agglomeraties en zones zijn opgenomen in artikelen 8 en 9 van de Regeling beoordeling luchtkwaliteit 07. In het besluit derogatie (luchtkwaliteitseisen) zijn in artikel 2 en 4 de zones en agglomeraties aangewezen, waarvoor uitstel is verleend. LU.067.adh.R0 (concept) pagina 3

4 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht De luchtkwaliteit langs de wegen en ter plaatse van de gevels van woningen is berekend met STACKS (versie./presrm... zoals opgenomen in Geomilieu versie.90 (vrijgegeven 22 juni )). STACKS is een implementatie van de standaardrekenmethode, 2, 3 zoals opgenomen in de Regeling beoordeling luchtkwaliteit 07. Daarnaast mag de rekenmethode worden gebruikt voor situaties die buiten het toepassingsbereik van SRM en SRM2 vallen. De berekeningen zijn uitgevoerd voor de zichtjaren (jaar van vaststelling bestemmingsplan), 5 (NSL 3 periode) en (0 jaar na vaststelling bestemmingsplan). In hoofdstuk 2 van deze rapportage wordt ingegaan op het wettelijk kader. Vervolgens worden in hoofdstuk 3 de werkwijze en uitgangspunten voor het onderzoek behandeld. In hoofdstuk 4 worden de resultaten besproken. Ten slotte volgen in hoofdstuk 5 de conclusies. 3 Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit. Het NSL bevat nationale, regionale en lokale maatregelen die de luchtkwaliteit verbeteren. Die maatregelen zijn gericht op het halen van de grenswaarden voor PM 0 uiterlijk juni en NO 2 uiterlijk januari 5. De omvang van het maatregelenpakket is afgestemd op toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen die de luchtkwaliteit verslechteren. Daarmee biedt het NSL ook een onderbouwing aan die projecten voor luchtkwaliteit. Het NSL is te downloaden via de website van het Ministerie van VROM ( LU.067.adh.R0 (concept) pagina 4

5 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht 2. WETTELIJK KADER De luchtkwaliteit wordt getoetst aan Titel 5.2 Luchtkwaliteitseisen van de Wet milieubeheer. De Wet milieubeheer definieert grenswaarden waaraan voor verschillende stoffen (zwaveldioxide (SO 2 ), stikstofdioxide (NO 2 ), stikstofoxiden (NO x ) 4, 5, lood 6, koolmonoxide (CO), benzeen (C 6 H 6 )) moet worden voldaan. Een overzicht van de grenswaarden en plandrempelwaarden, zoals deze vanaf 0 gelden is opgenomen in tabel 2.. Voor stikstofoxide (NO 2 ) en fijn stof (PM 0 ) gelden tot januari 5 respectievelijk juni afwijkende grenswaarden. Voor ozon, arseen, cadmium, nikkel en benzo(a)pyreen gelden, conform 4 e Europese dochterrichtlijn (nr. 04/07/EG), richtwaarden die zoveel mogelijk moeten zijn bereikt. In de toelichting op de Regeling beoordeling luchtkwaliteit 07 is aangegeven dat uit de 4 e dochterrichtlijn geen verplichtingen voortvloeien voor provincies en gemeenten tot het beoordelen van de luchtkwaliteit. Metingen ter uitvoering van de 4 e dochterrichtlijn zullen van rijkswege verricht worden. In verband hiermee is de beoordeling van de luchtkwaliteit ten gevolge van deze stoffen buiten het onderzoek gelaten. Het treffen van maatregelen om aan de richtwaarden te voldoen zal nauwelijks aan de orde zijn gezien de heersende concentraties in Nederland Deze grenswaarde is voor het onderhavige onderzoek niet van toepassing. De grenswaarde voor stikstofoxiden geldt alleen ter bescherming van vegetatie in gebieden met een oppervlakte van ten minste.000 km2 die gelegen zijn op tenminste km van agglomeraties of op tenminste 5 km van andere gebieden met bebouwing, van inrichtingen of van autosnelwegen, waar de vegetatie naar het oordeel van het bevoegde gezag bijzondere bescherming behoeft. Op mei 08 is de EU-richtlijn 08/50/EG vastgesteld. In deze richtlijn is eveneens een normstelling voor PM 2,5 opgenomen. Deze normstelling is overgenomen in de Wet milieubeheer. In Concentratiekaarten voor grootschalige luchtverontreiniging in Nederland, Rapportage 0 rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving (Pbl) is aangegeven dat bij het voldoen aan de grenswaarden voor PM 0 in dat dan ook wordt voldaan aan de grenswaarden voor PM 2,5. Overigens hoeft, conform artikel 5.6 lid 2 van de Wet milieubeheer en voorschrift 4.4 uit bijlage 2 van de Wm, bij het nemen van ruimtelijke besluiten voor januari 5 geen toetsing plaats te vinden aan de grenswaarde voor PM 2,5. In het Jaaroverzicht Luchtkwaliteit 02 (rapport /04) van het RIVM is aangegeven dat de concentraties lood langs wegen al jaren geen probleem meer zijn door de invoering van loodarme en loodvrije benzine. In verband hiermee is geen onderzoek uitgevoerd naar de loodconcentraties. Heavy metals and benzo(a)pyrene in ambient air in the Netherlands (RIVM rapport /07). LU.067.adh.R0 (concept) pagina 5

6 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht Tabel 2. Normen (grenswaarden en plandrempels) uit de Wet milieubeheer per Stof Type norm SO 2 NO 2 Grenswaarde (humaan; 24 uurgemiddelde dat 3 keer per jaar mag worden overschreden in µg/m 3 ) Grenswaarde (humaan; uurgemiddelde dat 8 keer per jaar mag worden over schreden in µg/m 3 ) ) Grenswaarde (humaan; jaargemiddelde in µg/m 3 ) ) Plandrempel (jaargemiddelde in µg/m 3 ) PM 0 Grenswaarde (humaan; jaargemiddelde in µg/m 3 ) Grenswaarde (humaan; 24 uurgemiddelde dat 35 keer per jaar mag worden overschreden in µg/m 3 ) CO Grenswaarde (humaan; 98 percentiel van 8 uurgemiddelden in µg/m 3 ) ) ) Benzeen Grenswaarde (humaan; jaargemiddelde in µg/m 3 ) 5 5 BaP Grenswaarde (humaan; jaargemiddelde in ng/m 3 ) ) Voor de agglomeratie Heerlen/Kerkrade gelden de grenswaarden per januari 3 2) 98 percentiel van 8 uurgemiddelden van µg/m 3 geldt als equivalent van de feitelijke CO grenswaarde (0.000 µg/m 3 als 8 uurgemiddelde concentratie) Toepasbaarheidsbeginsel en blootstelling In de Wet milieubeheer is het toepasbaarheidsbeginsel in artikel 5.9 lid 2 opgenomen en nader uitgewerkt in artikel 22 en 65 van de Regeling beoordeling luchtkwaliteit 07. Het gaat daarin om de toegankelijkheid van plaatsen waar de luchtkwaliteit niet beoordeeld hoeft te worden. Dit betreft onder andere: a. locaties die zich bevinden in gebieden waartoe leden van het publiek geen toegang hebben en waar geen vaste bewoning is, en/of; b. terreinen waarop één of meer inrichtingen zijn gelegen, waar bepalingen betreffende gezondheid en veiligheid op arbeidsplaatsen als bedoeld in artikel 5.6, tweede lid, van toepassing zijn, en/of; c. de rijbaan van wegen en de middenberm van wegen, tenzij voetgangers normaliter toegang tot de middenberm hebben. De toelichting op de wijziging van de Regeling beoordeling luchtkwaliteit 07 (Rbl), zoals gepubliceerd op 7 december 08 in Staatscourant nr. 40, gaat in paragraaf 3.2 uitgebreid in op de plaatsen waar geen beoordeling plaatsvindt. Hieronder worden de punten a tot en met c kort toegelicht. LU.067.adh.R0 (concept) pagina 6

7 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht Voor het publiek ontoegankelijk en geen vaste bewoning Ontoegankelijk voor het publiek zijn terreinen die niet geschikt of bedoeld zijn voor menselijke toegang. Wanneer het publiek een locatie niet kan betreden, omdat die is bebouwd of afgesloten door een hek of water is er sprake van een voor het publiek ontoegankelijk terrein en hoeft de luchtkwaliteit daar niet bepaald te worden, omdat daar geen sprake zal zijn van blootstelling van mensen. Ook water dat niet bevaren kan worden is niet voor het publiek toegankelijk. Dit geldt ook wanneer het verboden terrein is. Wanneer ergens een bordje staat met verboden toegang kan dat extra aangeven dat er sprake is van een voor het publiek ontoegankelijke plek. Alleen een bordje plaatsen is echter niet voldoende, het terrein moet in de praktijk al niet geschikt of bedoeld zijn voor menselijke toegang. Een bordje plaatsen op bijvoorbeeld een recreatief wandelpad zorgt er dus niet voor dat er op grond van toegankelijkheid niet meer getoetst hoeft te worden aan luchtkwaliteit. Een wandelpad is namelijk geschikt en bedoeld voor het publiek. De blootstellingsduur zal in zo'n geval bepalend zijn of op daar ook daadwerkelijk getoetst moet worden. Terreinen met één of meer inrichtingen waar arbo-regels gelden Op het terrein van de inrichting (inclusief de eigen bedrijfswoning) waar de luchtverontreiniging ontstaat, wordt de luchtkwaliteit niet getoetst. Dat wordt beschouwd als terrein van de inrichting. Dat geldt ook voor bedrijfsterreinen of bij bijvoorbeeld bedrijfsverzamelgebouwen. De rijbaan van wegen en de middenberm van wegen, tenzij voetgangers normaliter toegang hebben tot de middenberm De rijbaan met de daarop aanwezige weggebruikers valt buiten het toetsingskader. Dat heeft tot gevolg dat ook een fietspad dat onderdeel van de rijbaan is, niet getoetst hoeft te worden. De stoep is geen onderdeel van de rijbaan. Fietspaden buiten de rijbaan en stoepen kunnen dus op grond van dit artikel niet worden uitgesloten van toetsing. Of er in de praktijk ook daadwerkelijk toetsing relevant is op deze plaatsen zal afhangen van de blootstellingsduur. De middenberm van wegen wordt ook uitgesloten van toetsing, tenzij voetgangers normaliter toegang hebben tot de middenberm. Toegankelijke middenbermen zijn bijvoorbeeld oversteekplaatsen of ov-haltes. Ook hier geldt dat in de praktijk de blootstellingsduur bepalend is of er op zo'n plek getoetst moet worden. In dit soort gevallen is het daarom werkbaarder om eerst naar de blootstelling te kijken en dan pas naar toegankelijkheid. LU.067.adh.R0 (concept) pagina 7

8 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht Correctie met betrekking tot zeezout Op grond van artikel 5.9, derde lid van de Wet milieubeheer, worden concentraties die zich van nature in de lucht bevinden en die niet schadelijk zijn voor de gezondheid van de mens bij de beoordeling van de luchtkwaliteit voor zwevende deeltjes (PM 0 ) buiten beschouwing gelaten. In artikel 35, zesde lid van de Regeling beoordeling luchtkwaliteit 07 is hiervoor met betrekking tot zeezout een nadere uitwerking opgenomen. Op grond van bijlage 4 van de regeling mag in de gemeente Dordrecht een correctie worden toegepast op de jaargemiddelde concentratie PM 0 van 4 µg/m 3. Het aantal dagen dat de 24-uurgemiddelde concentratie van 50 µg/m 3 wordt overschreden mag met 6 dagen worden verminderd. Beoordeling luchtkwaliteit in het kader van de Wet milieubeheer In artikel 5.6, e lid van de Wet milieubeheer is aangegeven hoe en onder welke voorwaarden bestuursorganen bepaalde bevoegdheden (opgesomd in het tweede lid) kunnen uitoefenen in relatie tot luchtkwaliteitseisen. Als aannemelijk is dat aan één of een combinatie van de volgende voorwaarden wordt voldaan, vormen luchtkwaliteitseisen in beginsel geen belemmering voor het uitoefenen van de bevoegdheid 8 : a. er is geen sprake van een feitelijke of dreigende overschrijding van een grenswaarde; b. een project leidt - al dan niet per saldo - niet tot een verslechtering van de luchtkwaliteit; c. een project draagt niet in betekenende mate bij aan de concentratie van een stof; d. een project is genoemd of past binnen het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) of binnen een regionaal programma van maatregelen. Van dit onderdeel kan gebruik worden gemaakt omdat het plangebied Middenzone Gezondheidspark onderdeel uitmaakt van is opgenomen in het NSL 9. 8 Bij het uitoefenen van de bevoegdheden zijn eveneens een zorgvuldige belangenafweging/goede ruimtelijke ordening en het Besluit gevoelige bestemmingen van belang. 9 De ministerraad heeft op 0 juli 09 ingestemd met het NSL. Daarna is het NSL vastgesteld bij besluit van 30 juli 09 van de Minister van VROM en is vervolgens inwerking getreden op augustus 09. In het NSL is o.a. het Gezondheidspark opgenomen als IBM-project (IB-nummer 459, DR-K-03 Gezondheidspark Dordrecht). In het NSL is voor het Gezondheidspark uitgegaan van totaal respectievelijk m 2 kantoren in en 6. LU.067.adh.R0 (concept) pagina 8

9 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht De wettelijke regels zijn uitgewerkt in de volgende besluiten en regelingen: Besluit niet in betekenende mate bijdragen (luchtkwaliteitseisen); Regeling niet in betekenende mate bijdragen (luchtkwaliteitseisen); Regeling projectsaldering luchtkwaliteit 07; Regeling beoordeling luchtkwaliteit 07; Besluit gevoelige bestemmingen (luchtkwaliteitseisen). Besluit en Regeling niet in betekenende mate bijdragen luchtkwaliteit (luchtkwaliteitseisen) Deze Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) verder te noemen het Besluit en Regeling NIBM legt vast wanneer een project in betekenende mate bijdraagt aan de concentratie van een stof. Dat is het geval wanneer een project een toename van de concentratie van fijn stof (PM 0 ) of stikstofdioxide (NO 2 ) veroorzaakt die niet meer bedraagt dan 3% van de jaargemiddelde concentratie van die stof. Dit komt overeen met een toename van maximaal,2 µg/m 3 voor zowel PM 0 als NO 2. Indien de toename voor één van beide stoffen hoger is, dan is het project IBM (in betekenende mate). Op grond van artikel 4 van het Besluit niet in betekenende mate bijdragen (luchtkwaliteitseisen) ex artikel 5.6, vierde lid, van de Wet milieubeheer zijn in de Regeling niet in betekenende mate bijdragen (luchtkwaliteitseisen) categorieën van gevallen aangewezen die in ieder geval niet in betekenende mate bijdragen. Ten aanzien van het voorgaande wordt opgemerkt dat, op grond van artikel 5 van het Besluit niet in betekenende mate bijdragen (luchtkwaliteitseisen), bedrijfslocaties, kantoorlocaties, woningbouwlocaties, locaties voor inrichtingen en locaties voor infrastructuur dienen te worden beschouwd als één locatie, indien deze locaties worden gerealiseerd binnen de tijdsperiode (09-4) waarop het NSL betrekking heeft, voor zover die locaties: a. gebruik maken of zullen maken van dezelfde ontsluitingsinfrastructuur, en b. aan elkaar grenzen of zullen grenzen dan wel in elkaars directe nabijheid zijn gelegen of zullen zijn gelegen, tot een afstand van ten hoogste.000 meter vanaf de grens van de betreffende locatie of inrichting, met dien verstande dat locaties buiten beschouwing blijven voor zover de concentraties ter plaatse niet meer bedraagt dan 0, µg/m 3. Regeling projectsaldering luchtkwaliteit Deze regeling is een nadere uitwerking van artikel 5.6, vijfde lid, van de Wet milieubeheer. In de regeling worden nadere criteria en motiveringsvoorschriften gegeven voor een besluit waarbij projectsaldering wordt toegepast. De regeling wordt nader toegelicht in de Handreiking saldering luchtkwaliteit van het Ministerie van VROM. Projectsaldering is in het kader van dit onderzoek niet aan de orde. LU.067.adh.R0 (concept) pagina 9

10 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht Regeling beoordeling luchtkwaliteit 07 In deze Regeling is onder andere aangegeven op welke wijze de luchtkwaliteit dient te worden bepaald door metingen en berekeningen. Hierbij is onder meer geregeld op welke plaatsen de beoordeling dient plaats te vinden. Voor de beoordeling van luchtkwaliteit langs wegen is hierbij het volgende van belang: - dat op een zodanig punt de gegevens worden verkregen dat deze representatief zijn voor een straatsegment met een lengte van minimaal 00 meter; - het beoordelingspunt niet meer dan 0 meter van de wegrand ligt, tenzij dit punt niet representatief is voor de bepaling van de luchtkwaliteit. In dat geval dient dichterbij (bijvoorbeeld ter plaatse van de gevel van woningen) of verder weg de luchtkwaliteit te worden bepaald. Blootstelling De luchtkwaliteit moet alleen bepaald (gemeten of berekend) worden op plaatsen waar de blootstelling significant is. Bij toetsing van de gevolgen van een project aan de luchtkwaliteitseisen is dus van belang dat de plaatsen waar significante blootstelling plaatsvindt, worden bepaald. Daarvoor moet eerst duidelijk zijn wat significant is of niet. In artikel 22 van de Regeling beoordeling luchtkwaliteit 07 staat dat de luchtkwaliteit wordt bepaald op plaatsen waar de bevolking kan worden blootgesteld gedurende een periode die in vergelijking met de middelingstijd van de betreffende luchtkwaliteitseis significant is'. Hieruit blijkt dat de duur van de periode dat iemand ( individu) gemiddeld wordt blootgesteld bepalend is voor de vraag of de luchtkwaliteit dient te worden beoordeeld. Er wordt daarbij verder geen onderscheid gemaakt naar de gevoeligheid van groepen of de aard van het verblijf. De grenswaarden zijn opgesteld ten behoeve van de gezondheid van de gehele bevolking Significant in vergelijking met de middelingstijd van de grenswaarde Hiermee wordt bedoeld dat bij de bepaling of een verblijfstijd significant is, de verblijfstijd vergeleken moet worden met een jaar, dag of uur, afhankelijk van de vraag of je te maken hebt met een jaargemiddelde, een daggemiddelde of een uurgemiddelde grenswaarde voor een stof. Dit wordt voor fijn stof (PM 0 ) en stikstofdioxide (NO 2 ) hieronder verder uitgewerkt. Fijn stof (PM 0 ) Voor fijn stof gelden twee normen: een jaargemiddelde norm en een daggemiddelde norm. Voor fijn stof blijkt dat wanneer de dagnorm wordt overschreden, de jaarnorm ook wordt overschreden. De dagnorm is daarmee bepalend. Voor fijn stof moet de verblijfstijd dus vergeleken worden met een dag. LU.067.adh.R0 (concept) pagina 0

11 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht Een voorbeeld: De gemiddelde verblijfstijd van een wandelaar op een wandelpad is kort in vergelijking met 24 uur en daarom niet significant. Stikstofdioxide (NO 2 ) Voor stikstofdioxide (NO 2 ) is er een jaargemiddelde en een uurgemiddelde norm. Uit het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) komt naar voren dat een overschrijding van de uurgemiddelde norm (vrijwel) niet voorkomt. In de praktijk zal een bepaling van de plaatsen waar significante blootstelling in vergelijking met een uur plaatsvindt, dus vaak niet nodig zijn. In het geval van grote puntbronnen, zoals grote stookinstallaties, valt echter niet uit te sluiten dat er bij een nieuwe situatie een overschrijding van het uurgemiddelde ontstaat. Het is bij de toetsing dan het eenvoudigst om eerst met een rekenprogramma, zoals STACKS, de verspreiding van stikstofdioxide (NO 2 ) te bepalen in de gehele omgeving (met behulp van een grid) en pas bij geconstateerde overschrijdingen van het uurgemiddelde te bepalen of die overschrijdingen ook op significant (i.v.m. een uur) blootgestelde plaatsen voorkomen. Overschrijdingen van het jaargemiddelde komen vaker voor, maar hoeven alleen bepaald te worden op plaatsen waar de verblijfstijd significant is in vergelijking met een jaar. Het staat ter beoordeling van het bevoegd gezag of een locatie een verblijfstijd heeft die significant is. In de toelichting op de gewijzigde Regeling beoordeling luchtkwaliteit 07 van december 08 worden een aantal voorbeelden gegeven van plaatsen waar de verblijfstijd significant is. Significant ten opzichte van de middelingstijd van een jaar - woningen, andere voor wonen bestemde gebouwen, woonboten; - kinderopvang; - basisscholen en scholen voor middelbaar en hoger onderwijs; - verzorgings- en bejaardentehuizen; - revalidatie-instellingen; - overige gebouwen, niet zijnde (hoofdzakelijk) een werkplek, waar sprake is van een langdurig verblijf door personen en zoals penitentiaire inrichtingen, asielzoekerscentra en dergelijke. LU.067.adh.R0 (concept) pagina

12 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht Significant ten opzichte van de middelingstijd van een dag (etmaal): - tuinen bij woningen en andere voor wonen bestemde gebouwen (voor een verdere toelichting, zie het einde van deze paragraaf); - recreatiewoningen en campings; - sport- en recreatieterreinen, buitenzwembaden, speelplaatsen, speelweiden en speeltuinen, parken, pretparken en dergelijke; - havens voor recreatievaartuigen; - badinrichtingen in oppervlaktewater als bedoeld in de Wet hygiëne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden. Significant ten opzichte van een middelingstijd van een uur: - stations en haltes voor openbaar vervoer; - parkeerterreinen; - rustplaatsen langs de snelweg en andere weggebonden activiteiten (tanken, pech onderweg); - winkels en andere daarmee vergelijkbare commerciële activiteiten; - de berm bij wegen; - langs en op het water, anders dan in de Wet hygiëne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden aangewezen plaatsen; - vaarwegen en (zee)havens. De voorbeelden zijn niet uitputtend. Algemene verblijfstijd binnen functies In de toelichting op de Regeling beoordeling luchtkwaliteit 07 staat dat wordt uitgegaan van de verblijfsduur die in het algemeen verbonden is aan bepaalde functies. Dus een verblijfsduur die gemiddeld bij een functie te verwachten is. Er hoeft geen specifieke afweging per geval gemaakt te worden. De relevantie hiervan blijkt uit het volgende voorbeeld van een speeltuin. Over het algemeen zal het verblijf van de spelende kinderen ten opzichte van 24 uur lang genoeg zijn om als significant te worden gezien. Er zullen echter gevallen zijn waar de openingstijd van een speeltuin zodanig kort is, dat de verblijfstijd alsnog als niet significant is te beoordelen. Er hoeft echter maar een verruiming van de openingstijden te komen om de verblijfstijd wèl significant te maken. Hier hoeft in de meeste gevallen geen bestemmingsplan voor gewijzigd te worden, of een ander besluit door de overheid voor genomen te worden. Er zou dan een overschrijdingssituatie kunnen ontstaan. Om dit te voorkomen kan beter worden uitgegaan van een normale bij een speeltuin te verwachten verblijfsduur. LU.067.adh.R0 (concept) pagina 2

13 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht In afwijkende gevallen heeft het bevoegd gezag wel de ruimte om een eigen afweging te maken. Uiteraard geldt altijd dat dit goed gemotiveerd moet worden. Tuinen De voortuin heeft in het algemeen geen verblijfsfunctie. Daarom kan wanneer de weg de belangrijkste bron van verontreiniging is, volstaan worden met toetsing van de luchtkwaliteit aan de gevel van een woning. De achtertuin zal bij toetsing over het algemeen aan de normen voldoen, als bij de gevel aan de norm wordt voldaan, vanwege de afschermde werking van de woning. Bij puntbronnen, die ook aan de achtertuin kunnen liggen wordt aangeraden om de (dichtst bij de bron zijnde) gevel van de woning als representatief punt te beschouwen voor de tuin en de woning tezamen en op dit representatieve punt te toetsen. De woning staat namelijk centraal binnen het perceel en het verblijf zal zich ook gemiddeld vlakbij de gevel van de woning afspelen. Besluit gevoelige bestemmingen (luchtkwaliteitseisen) Op 6 januari 09 is het Besluit gevoelige bestemmingen in werking getreden. In het besluit worden zones rondom snelwegen (300 meter) en provinciale wegen (50 meter) vastgelegd, waarbinnen een onderzoeksplicht geldt bij nieuwbouw of uitbreiding van bepaalde gevoelige bestemmingen. Alleen op plaatsen waar de grenswaarden worden overschreden kan de bouw niet doorgaan. Onder gevoelige bestemmingen worden gebouwen verstaan met één of meer van de volgende functies: scholen, kinderdagverblijven en verzorgings-, verpleeg- en bejaardenhuizen. Voor dit besluit worden ziekenhuizen, woningen en sportaccommodaties en -velden dus niet als gevoelige bestemmingen gezien. Beoordeling luchtkwaliteit in het kader van een goede ruimtelijke ordening Indien een ontwikkeling kan worden beschouwd als niet in betekenende mate (nibm) dan vindt geen toetsing plaats aan de grenswaarden uit de Wet milieubeheer. Dit wil echter niet zeggen dat er geen aandacht meer hoeft te worden besteed aan het aspect luchtkwaliteit. Uit het oogpunt van een goede ruimtelijke ordening zal het aspect luchtkwaliteit nog steeds een rol spelen bij de beoordeling of een bepaalde ontwikkeling op een bepaalde plaats wenselijk is. LU.067.adh.R0 (concept) pagina 3

14 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht 3. UITGANGSPUNTEN ONDERZOEK 3.. Algemeen De Middenzone van het Gezondheidspark wordt begrensd door de Overkampweg, Karel Lotsyweg, Amnesty Internationalweg en Fanny Blankers-Koenweg. Fase van de Middenzone is gesitueerd aan de Esplanade. In figuur is een situatietekening opgenomen van Fase van de Middenzone. In het onderzoek is de luchtkwaliteit bepaald ter plaatse van de grens van de bestemmingsvlakken en bebouwing in de omgeving alsmede op 0 meter uit de rand van de in het onderzoek betrokken wegen Verkeersgegevens, 5 en De verkeersintensiteiten zijn gebaseerd op een door de afdeling Verkeer van de gemeente Dordrecht opgesteld verkeersmodel (werkdagintensiteiten) voor het jaar _ ten behoeve van het bestemmingsplan Middenzone Gezondheidspark (variant GZPBP). Dit model is gebaseerd op de RVMK 08 modeljaar _ met basisjaar 06. In het model is rekening gehouden met alle inmiddels gerealiseerde en nog te realiseren ontwikkelingen binnen het Gezondheidspark volgens de huidige inzichten. In het verkeersmodel wordt alleen de totale verkeersintensiteit op de Amnesty Internationalweg voorspeld. In werkelijkheid zal het verkeer op de Amnesty Internationalweg niet overal gelijk zijn, maar in intensiteit variëren in verband met de aanwezige parkeervoorzieningen (parkeergarages en -terreinen) en bestemmingen. Op basis van de aanwezige parkeervoorzieningen en bestemmingen langs de Amnesty Internationalweg is, in overleg met de afdeling Verkeer van de gemeente Dordrecht, de verkeersintensiteit op de Amnesty Internationalweg nader gedetailleerd. Deze specificatie is opgenomen in bijlage. Het verkeersmodel is goed in staat de hoofdverkeersstromen, zoals het verkeer op de Amnesty Internationalweg, Karel Lotsyweg, Kapteynweg en Overkampweg, te voorspellen, maar minder geschikt voor het voorspellen van de intensiteiten op de parallelwegen langs de tunnel in de Karel Lotsyweg. In verband hiermee is, in overleg met de afdeling Verkeer van de gemeente Dordrecht, voor de parallelwegen uitgegaan van hogere verkeersintensiteiten dan voorspeld in het verkeersmodel (worst case). LU.067.adh.R0 (concept) pagina 4

15 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht De volgende intensiteiten zijn aangehouden: - parallelweg via rotonde Karel Lotsyweg met Amnesty Internationalweg: 300 motorvoertuigen per etmaal; - parallelweg via rotonde Karel Lotsyweg met Overkampweg: 600 motorvoertuigen per etmaal. Voor de Karel Lotsyweg is sprake van een zogenaamde Street Canyon (zie bijlage 2 Toelichting invoergegevens STACKS+ ). In verband hiermee is de Karel Lotsyweg tussen de rotonde met respectievelijk de Amnesty Internationalweg en de Overkampweg in de rekenmodellen vereenvoudigd tot één weg (rijlijn) bestaande uit 2 delen met een intensiteit die gelijk is aan de intensiteit van de hoofdrijbanen en parallelwegen samen. Voor de berekening van de luchtkwaliteit dienen de werkdagintensiteiten uit het verkeersmodel te worden omgerekend naar weekdagintensiteiten. De omrekening heeft plaatsgevonden op basis van de volgende uitgangspunten: - ophoogfactoren uit het milieumodel _ (RVMK Drechtsteden 08 modeljaar _ met basisjaar 06) van de RVMK Drechtsteden. Deze ophoogfactoren zijn gebaseerd op een groot aantal verkeerstellingen in de periode 03-06; - het verkeer op de Amnesty Internationalweg zal, gezien de aanwezige functies/bestemmingen, zowel op werk- als weekdagen nagenoeg gelijk zijn. In verband hiermee is voor de Amnesty Internationalweg een ophoogfactor (= omrekenfactor van werkdag naar weekdag) van,00 gehanteerd. Uit de modelberekening van de gemeente Dordrecht volgt dat het extra verkeer (5.35 motorvoertuigen per etmaal) ten opzichte van autonome situatie _ (situatie zonder Gezondheidspark) van/naar de Amnesty Internationalweg zich voornamelijk afwikkelt via de route Karel Lotsyweg- Overkampweg- of Laan der Verenigde Naties en in mindere mate (.762 Motorvoertuigen per etmaal) via de route Karel Lotsyweg-Kapteynweg-Galileilaan. In verband hiermee zijn de omrekenfactoren op de Karel Lotsyweg/Kapteynweg en de Overkampweg tussen de Karel Lotsyweg en oostelijke op- en afrit van de bijgesteld op basis van het extra verkeer; - het verkeer op de parallelwegen langs de tunnel in de Karel Lotsyweg zal, gezien de aanwezige functies/bestemmingen, zowel op werk- als weekdagen nagenoeg gelijk zijn. In verband hiermee is voor de parallelwegen een omrekenfactor (werkdag naar weekdag) van,00 gehanteerd; - de ophoogfactor voor de Overkampweg tussen Dubbeldam en de Karel Lotsyweg is gebaseerd op de uitkomsten van een in november 09 verrichte verkeerstelling. Ten slotte is rekening gehouden met het feit dat het busverkeer in de toekomst afgewikkeld zal worden via het busstation aan de Fanny Blankers-Koenweg. Hiertoe zijn de intensiteiten op de Fanny Blankers- Koenweg verhoogd met de toekomstige busintensiteiten (gemiddelde weekdag). De berekening van de busintensiteiten is opgenomen in bijlage. LU.067.adh.R0 (concept) pagina 5

16 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht Voor Rondweg () is uitgegaan van de intensiteiten uit het verkeersmodel, omdat de intensiteiten hoger zijn (worst case) dan de intensiteiten, 5 en zoals deze op 26 mei door Rijkswaterstaat Directie Zuid-Holland zijn verstrekt (referentienummer 745). De memo van Rijkswaterstaat is opgenomen in bijlage. De verkeerssamenstellingen voor de lokale wegen is gebaseerd op het milieumodel _ van de RVMK Drechtsteden 08 met basisjaar 06. De verkeersamenstelling (lichte-, middelzware- en zware motorvoertuigen) en verkeersverdeling over de dag- ( uur), avond- ( uur) en de nachtperiode ( uur) voor de Amnesty Internationalweg is, in overleg met de afdeling Verkeer van de gemeente Dordrecht, bepaald op basis van de bevoorrading van de verschillende bestemmingen (aandeel vrachtverkeer), CROW-publicatie 256 Verkeersgeneratie woon- en werkgebieden en het verwachte gebruik van de verschillende parkeervoorzieningen. De uitwerking is opgenomen in bijlage. Omdat het verkeer van/naar de Amnesty Internationalweg vrijwel geheel uit personenverkeer bestaat zal het aandeel vrachtverkeer (in %) op de aansluitende wegen (Karel Lotsyweg, Kapteynweg en Overkampweg) eveneens afnemen. Daarnaast zal er een verschuiving optreden in de verkeersverdeling over de dag-, avonden nachtperiode. Het lagere aandeel vrachtverkeer zal een positief effect hebben op de geluidsbelastingen, maar wordt gecompenseerd door de verschuiving van het verkeer naar met name de avondperiode. In verband hiermee is in de berekeningen uitgegaan van de verkeerssamenstelling en verkeersverdeling uit het milieumodel _ (worst case) van de RVMK Drechtsteden 08 met basisjaar 06. De verkeerssamenstelling en -verdeling voor de Overkampweg tussen Dubbeldam en de Karel Lotsyweg is gebaseerd op de uitkomsten van een in november 09 verrichte verkeerstelling De verkeerssamenstelling en -verdeling voor Rondweg () is gebaseerd op de door Rijkswaterstaat Directie Zuid-Holland verstrekte gegevens (worst case), omdat deze uitgaan van een hoger aandeel vrachtverkeer dan is opgenomen in het milieumodel _ van de RVMK Drechtsteden 08 met basisjaar 06. Een overzicht van de verkeersgegevens is opgenomen in bijlage. LU.067.adh.R0 (concept) pagina 6

17 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht 3.3. Parkeerterreinen en parkeergarages Binnen de Middenzone van het Gezondheidspark zijn meerdere parkeervoorzieningen (parkeergarages en parkeerterreinen) aanwezig die een bijdrage leveren aan luchtkwaliteit. Parkeerterreinen De emissie van de parkeerterreinen is gebaseerd op het aantal voertuigen dat op het parkeerterrein rijdt. Het aantal voertuigen is hierbij gelijk aan de helft van het aantal voertuigbewegingen/etmaal van/naar de parkeerterreinen zoals opgenomen in bijlage. Een nadere toelichting is gegeven in 3.3 Rekenmethode en bijlage 2 Toelichting invoergegevens STACKS+. Parkeergarages In de praktijk zullen de emissies vanuit de parkeergarage veelal niet voor grenswaardeoverschrijdingen zorgen, wanneer de parkeergarage is ontworpen conform NEN 2443 "Parkeren en stallen van personenauto's op terreinen en in garages" en indien de maatregelen zijn uitgevoerd die beschreven staan in het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (activiteitenbesluit) en de Regeling algemene regels voor inrichtingen milieubeheer. Deze maatregelen luiden: Bij een mechanische ventilatie in een parkeergarage met tenminste parkeerplaatsen, die deel uitmaakt van de inrichting: a. zijn de aanzuigopeningen ten behoeve van de ventilatie aangebracht: i. in een verkeersluwe omgeving of, indien dat niet mogelijk is, op tenminste 5 meter boven het straatniveau, en ii. buiten de beïnvloeding van de uitblaasopeningen; b. wordt de uit de parkeergarage afgezogen lucht verticaal uitgeblazen op ten minste 5 meter boven het straatniveau of, indien binnen 25 meter van de uitblaasopening een gebouw is gelegen met een hoogste daklijn die meer dan 5 meter boven het straatniveau is gelegen, ten minste één meter boven de hoogste daklijn van dat gebouw en bedraagt de snelheid van de uitgeblazen lucht, gemeten bij de rand van de uitblaasopening, ten minste 0 m/s. Als de hiervoor genoemde maatregelen zijn toegepast, is een uitgebreide toetsing van de emissies vanuit de parkeergarage (inrichting) niet noodzakelijk. Opgemerkt wordt dat zowel de emissies van de inrichting (aan de hand van bovenstaande opsomming), als de emissies van het wegverkeer zelf, beschreven moeten worden. LU.067.adh.R0 (concept) pagina 7

18 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht Binnen het Gezondheidspark zijn of meerdere parkeergarages gerealiseerd aan de Amnesty Internationalweg en onder de bebouwing in de Middenzone. Voor de berekeningen van de luchtkwaliteit is van belang of er sprake is van een open, halfopen of geventileerde parkeergarages. In de berekeningen zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd:. De parkeergarages aan de Amnesty Internationalweg zijn open of halfopen. De emissie van deze parkeergarages is in de modellen opgenomen in de vorm van puntbronnen ter plaatse van de openingen in de gebouwen. Een nadere toelichting is gegeven in 3.3 Rekenmethode en bijlage 2 Toelichting invoergegevens STACKS+.; 2. De parkeergarage(s) onder de bebouwing in de Middenzone worden mechanisch geventileerd en voldoet aan de eisen uit NEN 2443 "Parkeren en stallen van personenauto's op terreinen en in garages" en de maatregelen zijn uitgevoerd die beschreven staan in het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (activiteitenbesluit) en de Regeling algemene regels voor inrichtingen milieubeheer. De bijdrage van deze parkeergarage(s) is (zijn) in de berekeningen verder buiten beschouwing gelaten Rekenmethode In de Regeling beoordeling luchtkwaliteit 07 wordt voor de modelberekeningen langs wegen onderscheidt gemaakt tussen twee standaardrekenmethoden die elk een eigen toepassingsbereik hebben. Standaardrekenmethode is bedoeld voor situaties met bebouwing op korte afstand van de weg. Met deze methode geeft een voldoende betrouwbaar inzicht in de concentraties van luchtverontreinigende stoffen op relatieve korte afstanden van de wegas van niet meer dan 60 meter. Standaardrekenmethode 2 is daarentegen bedoeld voor het bepalen van de luchtkwaliteit langs wegen door open, gewoonlijk buitenstedelijk, gebied: dus zonder of met nagenoeg geen obstakels in de directe omgeving van de weg die van invloed kunnen zijn op de verspreiding van de concentraties. Met deze rekenmethode is het mogelijk om concentraties te berekenen op relatief grote afstand van de weg. In het voorliggende onderzoek is de luchtkwaliteit berekend met STACKS (versie./presrm... zoals opgenomen in Geomilieu versie.90 (vrijgegeven 22 juni )). STACKS is een implementatie van de standaardrekenmethode, 2, 3 zoals opgenomen in de Regeling. Daarnaast mag de rekenmethode worden gebruikt voor situaties die buiten het toepassingsbereik van SRM en SRM2 vallen. In bijlage 3 is een toelichting gegeven van de invoergegevens voor STACKS. LU.067.adh.R0 (concept) pagina 8

19 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht 3.5. Modellering In STACKS zijn rekenmodellen opgebouwd voor de situatie inclusief de realisatie van het plangebied Gezondheidspark - Middenzone Fase en andere ontwikkelingen in de omgeving (zie Verkeersgegevens, 5 en ). Een weergave van het gehanteerde rekenmodel is opgenomen in figuur 3. In het rekenmodel zijn de volgende items opgenomen: - Wegen; - Parkeerplaatsen; - Schoorstenen; - Toetspunten. Wegen De wegen zijn in de rekenmodellen opgenomen op basis van de door de opdrachtgever aangeleverde digitale situatietekening op rijksdriehoekscoördinaten. De in de rekenmodellen opgenomen verkeersgegevens (intensiteiten, samenstelling en verdeling) voor de planjaren, 5 en zijn overeenkomstig de gegevens uit bijlage. De ligging van de wegen is weergegeven in figuur 3. (totaaloverzicht) en figuur 3.2 t/m 3. (details met ID). De in de rekenmodellen, 5 en opgenomen gegevens voor de wegen zijn weergegeven in respectievelijk bijlage 4., 4.2 en 4.3. Parkeerplaatsen De parkeerplaatsen langs de Amnesty Internationalweg zijn wegen zijn in de rekenmodellen opgenomen op basis van de door de opdrachtgever aangeleverde digitale situatietekening op rijksdriehoekscoördinaten. De in de rekenmodellen opgenomen verkeersgegevens (intensiteiten, samenstelling en verdeling) voor de planjaren, 5 en zijn overeenkomstig de gegevens uit bijlage. De ligging van de parkeerplaatsen is opgenomen in figuur 4. De in de rekenmodellen, 5 en opgenomen gegevens voor de parkeerplaatsen zijn voor alle jaren gelijk en weergegeven in bijlage 4.4. Schoorstenen Langs de Amnesty Internationalweg bevinden zich de bestaande parkeergarage A+B en de binnen Fase te realiseren parkeergarage D. De emissie van de parkeergarages aan de Amnesty Internationalweg is in de berekeningen opgenomen in de vorm van schoorstenen (puntbronnen) ter plaatse van de open zijden van de parkeergarages, waarbij één puntbron is gemodelleerd per 25 m 2 open gevel. LU.067.adh.R0 (concept) pagina 9

20 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht De berekening van de emissies per planjaar (, 5 en ) in kilogram per seconde (kg/sec) per parkeergarage is gebaseerd op de volgende uitgangspunten: - de emissiegegevens (NO x, NO 2, PM 0 en benzeen in gram/kilometer) op basis van de emissiefactoren d.d. 5 maart voor personenvoertuigen met het snelheidstype stagnerend stadsverkeer ; - de gemiddeld per personenvoertuig afgelegde afstand in de parkeergarage (in kilometer); - het gemiddelde aantal voertuigen dat per etmaal (weekdag) gebruikmaakt van de parkeergarage. De gemiddelde per voertuig afgelegde afstand is gebaseerd op de,5 * de buitenomtrek van de parkeergarage. Dit betekent dat er vanuit is gegaan dat elk voertuig gemiddeld,5 * in de parkeergarage rond rijdt. De buitenomtrek van parkeergarage A+B en D bedraagt respectievelijk ca. 270 meter en ca. 3 meter. De gemiddeld afgelegde afstand per motorvoertuig ca. 405 meter respectievelijk 480 meter. De oppervlakte van de opening in de gevel is gebaseerd op de lengte van de open gevels en een gemiddelde hoogte van het open gedeelte van 2,5 meter (verdiepingshoogte 2,9 meter). Voor de bepaling van de lengte van de open gevel is er vanuit gegaan dat de noordoostgevel die grenst aan de bebouwing gesloten is. De open gevellengte van parkeergarage A+B en D bedraagt respectievelijk ca. 240 meter en ca. 230 meter. De totale oppervlakte van de opengevel bedraagt ca. 600 en 575 m 2. De afmetingen van de parkeergarages zijn gebaseerd op de uitwerking van fase zoals beschreven in de rapportage Gezondheidspark Dordrecht - Aanpassing Masterplan d.d. september 08 van Rein Geurtsen & partners - bureau voor stadsontwerp. De per puntbron (schoorsteen) gehanteerde broneigenschappen zoals hoogte, diameter, luchtsnelheid en temperatuur zijn gebaseerd op een aanname, uitgaande van een worstcase benadering. Voor de hoogte is een hoogte van,5 meter aangehouden. De interne diameter benaderd de oppervlakte van 25 m 2, de luchtsnelheid komt overeen met natuurlijke ventilatie (geen mechanische impuls) en de temperatuur is gelijk aan de omgevingstemperatuur (geen thermische puls). Een overzicht van de berekening van de emissies per parkeergarage ( A+B en D) is opgenomen in bijlage 2. De ligging van de puntbronnen is opgenomen in figuur 5. De in de rekenmodellen, 5 en opgenomen gegevens voor de puntbronnen zijn voor alle jaren gelijk en weergegeven in bijlage 4.5. LU.067.adh.R0 (concept) pagina

21 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht Toetspunten Voor de berekening van de luchtkwaliteit zijn in de rekenmodellen toetspunten opgenomen. Hierbij zijn toetspunten opgenomen voor de beoordeling van de luchtkwaliteit op de bestemmingsplangrens en bij bebouwing in de omgeving (toetspunten 00 t/m 059) en voor de luchtkwaliteit op 0 meter uit de rand van de weg (toetspunten 060 t/m 06). Een overzicht van de beoordelingspunten c.q. ontvangers met ID is weergegeven in figuur 2. (totaaloverzicht) en 2.2 (detailoverzicht Middenzone). Bebouwing, geluidschermen en maaiveldverloop In het rekenmodel kunnen eveneens de bebouwing, geluidschermen en hoogtelijnen worden opgenomen. Deze items dienen alleen ter verduidelijking van de ligging van de toetspunten en hebben geen effect op de berekening van de luchtkwaliteit. Effecten van bebouwing op de luchtkwaliteit (bijvoorbeeld een Canyon) zijn/worden verwerkt in de parameters die gelden voor de wegen Achtergrondconcentraties en dubbeltelling In de berekening met STACKS wordt voor de achtergrondconcentraties voor de verschillende onderzoeksjaren (, 5 en ) gebruik gemaakt van de Generieke Concentraties Nederland (GCNkaarten). In deze bestanden wordt onder andere rekening gehouden met verkeersemissies op rijkswegen. Dit betekent dat elke rijksweg een individuele bijdrage heeft in de berekende generieke concentraties. Bij de berekening van de luchtkwaliteit ten gevolge van een rijksweg kan derhalve een dubbeltelling optreden: de bijdrage verwerkt in de generieke concentratie en de berekende lokale bijdrage van die weg. In verband hiermee kan een correctie voor deze dubbeltelling worden uitgevoerd indien de luchtkwaliteit van een rijksweg wordt meegenomen in de berekeningen. In het onderzoek is nagegaan of voor de Rondweg (), naast de bijdrage die is opgenomen in de GCNkaarten, nog een extra bijdrage in rekening dient te worden gebracht. Om vast te stellen of rekening dient te worden gehouden met een extra bijdrage ten gevolge van het verkeer op de Rondweg () zijn voor 2 varianten berekeningen uitgevoerd:. Variant met Rondweg () als bron en met dubbeltellingcorrectie voor de in de achtergrondconcentratie opgenomen bijdrage van de snelwegen. 2. Variant zonder Rondweg () als bron en zonder dubbeltellingcorrectie voor de in de achtergrondconcentratie opgenomen bijdrage van de snelwegen. LU.067.adh.R0 (concept) pagina

22 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht De toedeling van de achtergrondconcentratie volgens de Generieke Concentraties Nederland (GCN) aan een bepaalde straat/beoordelingspunt vindt plaatst aan de hand van de x- en y-coördinaten (in Rijksdriehoekscoördinaten). Het computerprogramma selecteert automatisch de bijbehorende achtergrondconcentratie. Voor elke x km 2 is in Nederland een achtergrondconcentratie opgegeven. Per jaar is er een bestand met achtergrondconcentraties beschikbaar Cumulatie met andere bronnen In de directe omgeving van het bouwplan bevinden zich, naast de bronnen (wegen) waarmee in het onderzoek rekening is gehouden, geen andere relevante bronnen waarmee rekening dient te worden gehouden. LU.067.adh.R0 (concept) pagina 22

23 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht 4. RESULTATEN In de berekeningen van de luchtkwaliteit is rekening gehouden met de bijdrage van de volgende bronnen: Wegen: Rondweg (), Karel Lotsyweg, Kapteynweg, Amnesty Internationalweg, Overkampweg, Laan der Verenigde Naties en Fanny Blankers-Koenweg. Parkeerterreinen en -garages aan de Amnesty Internationalweg. Om vast te stellen of rekening dient te worden gehouden met een extra bijdrage ten gevolge van het verkeer op de Rondweg () zijn voor 2 varianten berekeningen uitgevoerd:. Variant met Rondweg () als bron en met dubbeltellingcorrectie voor de in de achtergrondconcentratie opgenomen bijdrage van de snelwegen. 2. Variant zonder Rondweg () als bron en zonder dubbeltellingcorrectie voor de in de achtergrondconcentratie opgenomen bijdrage van de snelwegen. Uit de berekeningen volgt dat de uitkomsten van de berekeningen voor beide varianten over het algemeen goed vergelijkbaar zijn. Op korte afstanden van de Rondweg () liggen de concentraties die berekend worden voor variant hoger dan voor variant 2. Op grotere afstand zijn de berekende concentraties voor variant 2 iets hoger dan voor variant. De verschillen worden veroorzaakt door de bijdrage die voor de rijkswegen is opgenomen in de achtergrondconcentratie en afhankelijk zijn van de ligging van de gridcel van x km 2 ten opzichte van de Rondweg (). In het algemeen kan gesteld worden dat de resultaten voor variant betrouwbaarder zijn dan voor variant 2, omdat deze onafhankelijk zijn van de ligging van de gridcel ten opzichte van de Rondweg (). De resultaten van beide varianten zijn opgenomen in de rapportage. De resultaten van de berekeningen voor de verschillende planjaren (, 5 en ) worden hierna behandeld. 4.. Luchtkwaliteit In bijlage 5. zijn de berekende bijdragen van de bovengenoemde bronnen alsmede de totale jaargemiddelde concentraties en het aantal overschrijdingsdagen per jaar voor de maatgevende stoffen stikstofdioxide (NO 2 ) en fijn stof (PM 0 ) op de toetspunten opgenomen en weergegeven, voor de situatie inclusief de realisatie van het Gezondheidspark en overige ontwikkelingen. LU.067.adh.R0 (concept) pagina 23

24 Onderzoek luchtkwaliteit Middenzone Fase - Gezondheidspark Dordrecht Uit de in bijlage 5. opgenomen resultaten (inclusief de berekende bijdrage van de Rondweg ()) volgt voor stikstofdioxide (NO 2 ): - De jaargemiddelde concentratie op de toetspunten ter plaatse van de bestemmingsgrenzen en bestaande bebouwing (toetspunt t/m 59) varieert van 27 t/m 36 µg/m 3. De hoogste concentraties treden op langs de Karel Lotsyweg tussen Overkampweg en Amnesty Internationalweg; - De jaargemiddelde concentratie op de toetspunten op 0 meter uit de wegas (toetspunt 60 t/m 06) varieert van 27 t/m 36 µg/m 3 ; - Het aantal overschrijdingsdagen bedraagt 0 op alle toetspunten ( t/m 06). Uit de in bijlage 5. opgenomen resultaten (inclusief de berekende bijdrage van de Rondweg ()) volgt voor fijn stof (PM 0 ) inclusief correctie in verband met zeezout: - De jaargemiddelde concentratie op de toetspunten ter plaatse van de bestemmingsgrenzen en bestaande bebouwing (toetspunt t/m 59) varieert van t/m 22 µg/m 3. De hoogste concentraties treden op langs de Karel Lotsyweg tussen Overkampweg en Amnesty Internationalweg; - De jaargemiddelde concentratie op de toetspunten op 0 meter uit de wegas (toetspunt 60 t/m 06) varieert van t/m 22 µg/m 3 ; - Het aantal overschrijdingsdagen bedraagt 9 t/m 3 op alle toetspunten ( t/m 06). Uit de in bijlage 5. opgenomen gegevens volgt dat de luchtkwaliteit ter plaatse van de toetspunten, voor de maatgevende stoffen stikstofdioxide (NO 2 ) en fijn stof (PM 0 ), voldoet aan de grenswaarden uit de Wet milieubeheer. Voor de overige stoffen vindt langs wegen in Nederland geen overschrijding van de grenswaarden plaats, zodat ook voor deze stoffen wordt voldaan aan de grenswaarden. Voor benzeen kan in bijzondere gevallen, bijvoorbeeld bij grote parkeergarages, nog wel sprake zijn van een overschrijding, in verband hiermee is nader onderzoek verricht naar de effecten van de binnen het bestemmingsplan te realiseren parkeergarage(s) en de al aanwezige parkeergarage. Omdat in STACKS alleen de mogelijkheid bestaat om benzeenconcentraties te berekenen voor het gepasseerde jaar (=0) zijn de berekeningen voor dit jaar uitgevoerd op basis van de invoergegevens voor. De resultaten van de berekeningen zijn opgenomen in bijlage 5.. Uit de in bijlage 5. opgenomen resultaten (inclusief de berekende bijdrage van de Rondweg ()) volgt voor benzeen dat de jaargemiddelde concentratie op de toetspunten t/m 06 varieert van t/m 2 µg/m 3. De berekende benzeenconcentraties voldoen hiermee ruimschoots aan de grenswaarde uit de Wet milieubeheer. LU.067.adh.R0 (concept) pagina 24