FoodLabPeel. Algemene gegevens. Achtergrond. Naam project: FoodLabPeel. Doorlooptijd: 1 Juni december 2016

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "FoodLabPeel. Algemene gegevens. Achtergrond. Naam project: FoodLabPeel. Doorlooptijd: 1 Juni 2015 31 december 2016"

Transcriptie

1 FoodLabPeel Algemene gegevens Naam project: FoodLabPeel Aanvrager: ZLTO Doorlooptijd: 1 Juni december 2016 Achtergrond Decennialang heeft de voedingssector zich gericht op het ontwikkelen van een zeer efficiënt voedselsysteem, o.a. door schaalvergroting en specialisatie. Dit heeft geleid tot een anoniem voedselsysteem waarin consumenten niet meer weten hoe hun voedsel geproduceerd wordt en consument en producent geen contact hebben met elkaar. Met name in de steden groeit de behoefte onder consumenten naar eten uit de streek, met duidelijke herkomst. Daarnaast leidt intensivering van de voedselproductie in het Peelgebied tot diverse vragen vanuit de directe omgeving. De Peel kent de grootste vee-dichtheid van Nederland en de grootste varkensdichtheid van Europa (4,7 mln varkens in 2014). Dit leidt tot veel maatschappelijke vragen rond geur, gezondheid, fijnstof, milieubelasting (mest), omgevingskwaliteit, invloed op het landschap etc. De megastallen discussie was en is het meest heftig in de Peel. En in het geval van de grondgebonden sectoren (melkveehouderij, plantaardige sectoren) gaat het bijv. om waterkwaliteit en gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Daarnaast zien veel partijen dat een vitale agrarische sector van groot belang is voor de economie en leefbaarheid van het Peelgebied. De vraag om verandering wordt steeds sterker en de agrarische sector vraagt zich af hoe die verandering zodanig vorm gegeven kan worden dat de (intensieve) land- en tuinbouw in de Peel toekomst houden, in balans met de directe omgeving en invulling gevend aan de vragen van de consument. Een opgave waar al meerdere jaren aan gewerkt wordt en waarvoor geen gemakkelijke oplossingen voor handen liggen. Om die reden wil ZLTO, op een nieuwe manier werken aan het ontwikkelen van innovatieve en creatieve oplossingen in een gebiedsaanpak (met partners uit de

2 streek), door samen te werken met de creatieve sector. De agrifood sector en de creatieve sector (design) zijn beide sterke sectoren in Brabant. Door het bundelen van deze krachten kan een innovatievere en duurzamere agrifood sector ontstaan. We verwachten dat de creatieve sector andere benaderingen ontwikkelt en daarmee nieuwe openingen creëert als het gaat om de toekomst van de agrarische sector in de Peel; met nieuwe ideeën en nieuwe oplossingen. Zoals het zoeken van creatieve manieren om toegevoegde waarde te ontwikkelen in de veehouderij; of om de communicatie tussen de boer en omwonenden te verbeteren. We hebben al positieve ervaringen met samenwerking met de creatieve sector, oa door projecten als Agri Meets Design en FOOD FUTURES (ism de Design Academy). De pilot van FoodLabPeel zal de eerste pilot zijn waarin een gebiedsvraagstuk en aanpak centraal staat. Doelstelling FoodLabPeel heeft als doel door co-creatie tussen kunstenaar 1 en boer nieuwe ideeën en oplossingen te ontwikkelen die bijdragen aan de transitie van de agrarische sector in de Peel, door boeren en kunstenaars samen te brengen in een aantal concrete pilots op locatie van de boer waar ze daadwerkelijk samen aan de slag gaan. FoodLabPeel past binnen het programma Agri Meets Design wat door ZLTO wordt uitgevoerd in samenwerking met de Provincie Brabant en het ministerie van EZ met als doel bij te dragen aan de innovatie en verduurzaming van de agri- en foodsector in Nederland vanuit de kracht van design thinking. FoodLabPeel kijkt vanuit een gebiedsgerichte aanpak naar vraagstukken rondom de intensieve veehouderij in de Peel. Concrete vraagstukken van individuele ondernemers zullen centraal staan. Deze vraagstukken hangen samen met de problematiek van de intensieve landbouw en veehouderij in de Peel en de uitgewerkte oplossingen voor deze concrete individuele vragen geven daarmee ook richting aan oplossingen voor het gebied. De voorgaande jaren van Agri Meets Design hebben laten zien dat deze ontmoetingen tussen boer en kunstenaar tot nieuwe ideeën kunnen leiden. Met deze ervaringen wil ZLTO dit proces zodanig faciliteren dat er daadwerkelijk een bijdrage wordt geleverd aan de transitie van de agrarische sector in de Peel. De impact die we hiermee voor ogen hebben heeft meerdere kanten. We willen graag dat consumenten, burgers, omwonenden en/of maatschappelijke groeperingen zien dat verschillende intensieve veehouderijbedrijven in de Peel in beweging zijn, naar de signalen uit de omgeving luisteren, contact zoeken en op zoek zijn naar nieuwe aanpakken. En we willen graag dat agrarische ondernemers signalen opvangen, in beweging komen, nieuwe contacten aangaan en ervaren dat dat resultaten oplevert in de zin van erkenning, waardering en zo mogelijk ook nieuwe ideeën en business-concepten. De selectie van deelnemende ondernemers is daarvoor erg belangrijk. We willen geen Einzelgängers die geen contact hebben met andere agrarische ondernemers of partijen in de keten. We gaan werken met ondernemers die contact hebben met hun collega s, die als één van hen gezien worden en waarvan men weet dat ze lef hebben, en dat ze daarom dit experiment aan durven gaan. Want een experiment is het zeker. Om impact te hebben zullen partijen bereid moeten zijn om de grenzen op te zoeken en open te staan voor onverwachte ideeën. De kunstenaars moeten open staan voor het verhaal van de boer, onbevooroordeeld. Er moet ruimte zijn voor artistieke vrijheid, maar nog wel aansluitend bij de realiteit van de agrarische ondernemers en de systemen waar zij onderdeel van uitmaken, zodat deze mee kunnen veranderen. 1 Daar waar kunstenaar genoemd wordt, wordt een professional uit de creatieve sector bedoeld (kunst, cultuur, design).

3 Resultaten en opbrengsten Voor minimaal 4 concrete vragen vanuit agrarische ondernemers in de Peel, zijn oplossingsrichtingen ontwikkeld door samenwerking met kunstenaars. Deze oplossingsrichtingen zijn uitgewerkt in een ontwerp dat tijdens een publieksevent in real life getest is (prototype). Deze reality checks leveren concrete input voor verbetering van het ontwerp én voor de discussie over de transitie van de agrarische sector. FoodLabPeel zal zich als programmalijn binnen Agri Meets Design m.n. richten op de eerste fase van een innovatie: pre-development. In deze fase ontluikt een nieuw idee, product of technologie. Dit moet leiden tot een proof of concept (test van het idee of de aanname) en indien mogelijk een prototype. Eventuele verdere ontwikkeling ligt bij de probleemeigenaar (boer of organisatie, stakeholder) en kunstenaar. ZLTO zal zich zeker inspannen om kansrijke concepten verder door te ontwikkelen en de discussrie rond de transitie van de veehouderij in de Peel verder te brengen. Concept en werkwijze Social designer Wieteke Brocken uit Eindhoven ( ervaren op het gebied van food en agri-design, heeft in opdracht van bkkc een concept voor het programma FLP ontwikkeld (juli 2014-jan. 2015). Zij heeft zich gebogen over het vraagstuk hoe de verbinding te leggen tussen deze twee sectoren en de burger. Haar veldonderzoek, waaraan 12 boeren in de Peel hebben deelgenomen, heeft bovengenoemde vragen van boeren bevestigd en tot een concept geleid, waarin design thinking en co-creatie tussen boer(en), kunstenaar(s) en consument centraal staan. Met als uitgangspunt van elkaar leren, van peer tot peer.

4 Om tot een vernieuwende oplossing en/ of uitbeelding te komen is de samenwerking van boer en kunstenaar essentieel. In co-creatie kunnen zij elkaar spiegelen, uitdagen en elkaar verrassen in het ontwikkelen van een passend eindresultaat. Met co-creatie wordt bedoeld dat kunstenaar en boer als gelijkwaardige partners het creatie proces aan gaan. Sleutelwoorden hierbij zijn: direct contact, (be)leefwereld; ervaren en beleven; bewustwording creëren; koppelingen leggen, verbinden. De meeste kunstenaars komen, net als de meeste consumenten, uit de stad en vaak weten zij ook niet hoe het leven van boeren eruit ziet. Door op het boerenbedrijf aanwezig te zijn kunnen zij meer zien van de belevingswereld van de boer, hun omgeving, hun wensen en hun strijd. Ze leren de passie van de boer kennen, en ook de pijnpunten, zodat zij beter kunnen creëren vanuit de visie van FoodLabPeel. Om tot dit intensieve contact te komen wordt de kunstenaar voor enige tijd uitgezonden naar de boerderij. De boer zorgt voor eten, drinken, een open deur en samenwerking met de kunstenaar. In FoodLabPeel worden zo vier kunstenaars gekoppeld aan vier boeren met veehouderijbedrijven in verschillende takken (varkens, kippen, koeien, geiten). Dit zijn vooral intensieve bedrijven die al stappen aan het zetten zijn richting alternatieve aanpakken. Ze passen nog in het overheersende systeem maar zijn op zoek naar alternatieven. De rol van de boeren is belangrijk. Zij zijn probleemeigenaar en feitelijk opdrachtgever. De rol van de kunstenaars is het op een nieuwe manier kijken naar het boerenbedrijf en alle dilemma s met betrekking tot voedselproductie, milieu, veiligheid, productiviteit ed. Voor het verblijf kan gebruik gemaakt worden van een speciaal ontworpen mediagenieke mobiele boerenschuur die tijdens de Dutch Design Week (okt. 2015) dienst zal doen als pop up voor Agri MeetsDesign. Voor FoodLabPeel zullen herkenbare elementen toegevoegd worden aan het ontwerp. Na de DDW wordt de mobiele boerenschuur ingezet als expositieruimte voor een reizende karavaan om de resultaten van de werkperiode op de boerderij te tonen aan publiek. Het co-creatie proces van boer en kunstenaar wordt filmisch vastgelegd. Er wordt een planning opgesteld waarin onderstaande fases worden doorlopen in een periode van een jaar. Aan de teams van boeren en kunstenaars worden randvoorwaarden meegegeven die leidend zijn in het werkproces. In een convenant worden alle afspraken vastgelegd. Inclusief een globale omschrijving van het eindproduct. Renee Scheepers en Sjaak Sprangers in de stal Als oefening voor FoodLabPeel heeft bkkc in samenwerking met ZLTO in het kader van de food expo Kunst zoekt Boer (16-7 t/m ), aan twee kunstenaars de opdracht gegeven om bij twee boerenbedrijven te onderzoeken wat er speelt op het boerenbedrijf en hoe de boer maatschappelijk onderneemt. Kunstenaar Renée Scheepers ontdekte in de innovatieve, energie-neutrale en diervriendelijke Kwatrijnstal van Sjaak Sprangers in Kaatsheuvel, welke weg de melk die we consumeren aflegt en welke factoren

5 er van invloed zijn op de smaak en de kwaliteit ervan. Om dit proces inzichtelijk te maken heeft zij een mobiele melkkar en het melkconcept melksnor ontwikkeld waarbij de consument direct bij de boer ongepasteuriseerde melk kan tappen. Het publiek kan zo opnieuw kennis maken met rauwe melk en haar oorsprong. Daarnaast maakte zij de korte film 248 spenen en een melksnor, dat het bijzondere verhaal van deze boerderij met Kwatrijnstal vertelt. Kunstenaar Wieteke Brocken heeft met melkveehouder Age Opdam van de Genneperhoeve in Eindhoven, een prototype ontwikkeld van een flexibel in- en uitklapbaar lab, dat op de Genneper Hoeve inzetbaar is voor een educatief programma voor volwassenen. Het Boeren Proef Lab is voortgekomen uit het wetenschappelijk smaakonderzoek dat deze biologisch dynamische boerderij uitvoert. Deze oefening heeft laten zien dat de nauwe samenwerking tussen kunstenaar en boer tot concrete prototypes kan leiden. Bij FoodLabPeel wordt hier natuurlijk de dimensie aan toegevoegd van de complexe vraagstelling van het gebied waar het gezamenlijk ontwerpproces aan moet bijdragen. Waar in Kunst Zoekt Boer bedrijven deelnamen die zelf al heel zichtbaar en consumentgericht zijn, zal er op dit vlak voor kunstenaars en boeren in FoodLabPeel een grotere uitdaging liggen. Fases in het gezamenlijke ontwerptraject 1. Preselectie boeren en kunstenaars 2. Match making 3. Ontwerp 4. Reality check 5. Vervolg 1. Preselectie boeren en kunstenaars Selectie van de juiste boeren met interessante vraagstukken is belangrijk. De vraagstukken van boeren met interesse om aan FoodLabPeel deel te nemen, worden geïnventariseerd door ZLTO via een oproep bij de diverse ZLTO-afdelingen (juli-aug.2015) en in overleg met ZLTO medewerkers met een goed netwerk in het gebied. In overleg met de partners Peelnetwerk en het Waterschap Aa en Maas, worden die vraagstukken/boeren uitgekozen die passen bij de uitdaging van de Peel om een toekomstgerichte veehouderij te ontwikkelen die in balans is met de omgeving en de vraag van de consument. In de oproep en de daarop volgende persoonlijke contacten krijgen de boeren de randvoorwaarden voor deelname mee (waaronder tijdsinvestering; commitment en samenwerking met de kunstenaar). De 6 meest interessante vraagstukken worden als casussen ingezet bij een speed date op de Dutch Design Week (oktober 2015). Van de betreffende boeren met hun vraagstukken worden hiervoor 6 korte films gemaakt (september 2015). Enkele voorbeelden van vraagstukken van boeren uit een eerste inventarisatie: Jan en Jeanette Thijs hebben een bedrijf met legkippen. Dit lijkt heel veel maar in de reguliere legpluimveehouderij is dit een klein bedrijf. Jan en Jeanette hebben er voor gekozen om niet te gaan voor schaalvergroting. Ze hebben verschillende houderij-systemen (kooi, scharrel, volière) en kunnen zo verschillende doelgroepen/consumenten bedienen. Ze hebben een eigen merk ontwikkeld (Thijs eieren) waarmee ze ongeveer 10% van hun eieren in de directe omgeving verkopen, aan diverse winkels en restaurants. Maar 10% van hun eieren is nog niet zoveel. Ze zijn op zoek naar creatieve manieren om het aandeel directe verkoop te verhogen.

6 Tiny Schepers houdt varkens volgens het Heydehoeve concept. Het concept onderscheidt zich op smaak, kwaliteit, beleving, transparantie en duurzaamheid. Dit levert een meerwaarde op waarmee Heydehoeve kan investeren in duurzaamheid van het houderijsysteem. Volgens Tiny is het creëren van toegevoegde waarde de enige manier om de maatschappelijk gewenste investeringen in duurzaamheid en dierenwelzijn te financieren. Heydehoeve levert vlees aan slagers en binnenkort komen vleeswaren in het supermarktkanaal. Ook met varkens is Tiny Schepers met Heydehoeve in die markt maar een erg kleine speler. Het ontwikkelen van naamsbekendheid is belangrijk. Tiny is op zoek naar een verrassende en creatieve manier hiervoor. Rianne van Helmond heeft, samen met haar man, een melkveebedrijf in Asten. Ze is portefeuillehouder water van de ZLTO afdeling in Asten en heeft op die manier veel contact met het Waterschap. Het Waterschap wil in het gebied aan de slag met GGOR: Gewenst Grond en Oppervlaktewater Regime, waarbij het waterpeil aangepast wordt aan de behoefte van het landgebruik. Terwijl dit doel toch eigenlijk zou moeten aanslaan bij de boeren in het gebied, blijkt dat het contact hierover tussen Waterschap en boeren moeizaam verloopt. Het Waterschap is op zoek naar manieren om positief met de boeren aan de slag te gaan. Rianne van Helmond wil hierbij ondersteunen. Voor de selectie van kunstenaars wordt via het bkkc een oproep gericht aan kunstenaars en ontwerpers die mogelijk willen deelnemen (sept. 2015). Zij worden gevraagd te reageren op de filmpjes van de boeren met hun vraagstuk, met een korte statement / probleemanalyse en hun cv. Hieruit zal een selectie van 12 worden gemaakt waarbij we zoeken naar artistieke kwaliteit, vermogen tot en interesse in samenwerking en in staat zijn om een echt nieuwe manier van kijken naar een vraagstuk te ontwerpen. Referenties zijn bv.: Zeger Reyers, Wapke Feenstra, Arne Hendriks, Marije Vogelzang, Wieteke Brocken, Renee Scheepers, Driessens en Verstappen, Scarlett Hooft Graafland, Lopke Meekes, Sjim Hendrix, Sietske Klooster, Tineke Schuurmans en Studio Formafantasma. 2. Matchmaking Tijdens de DDW ontmoeten de 6 boeren en 12 geselecteerde kunstenaars elkaar in de vorm van een speeddate (okt. 2015). Bij deze bijeenkomst zijn ook partners uitgenodigd, waaronder Waterschap Aa en Maas, Peelnetwerk, Provincie Noord-Brabant. De geselecteerde kunstenaars krijgen de vraagstukken van de boeren voorgelegd en kunnen daar hun eerste ideeën, inspiratie en gedachtes over presenteren in de vorm van een korte pitch. Elke boer geeft op basis van richtlijnen zijn eerste drie voorkeuren aan van kunstenaars. Ook de kunstenaars geven aan welke casus van welke boer hun voorkeur heeft. Zo ontstaat er bij elke boer een match met een kunstenaar om te werken aan het vraagstuk. Uiteindelijk leidt deze fase tot een match van vier boerenvraagstukken met vier kunstenaars. Het kan zijn dat er boeren en vraagstukken bij zijn die niet tot een match leiden. Vandaar dat we 2 extra boeren met vraagstukken starten. 3. Ontwerp <-> reframing De kunstenaars worden voor 7 a 10 dagen uitgezonden naar de boer om zich onder te dompelen in het boerenleven met behulp van de mobiele boerenschuur (tussen nov en maart 2016). De boer zorgt voor eten, drinken, tijd en een open deur. Dit hoeven geen aaneengesloten dagen te zijn en de dagen hoeven ook niet volledig op de boerderij doorgebracht te worden. Boer en kunstenaar kunnen ook samen op pad gaan, bijv. om gesprekken aan te gaan met relevante partijen in de omgeving of de keten/markt. En de kunstenaar kan natuurlijk ook alleen op pad om relevante informatie te verzamelen. Tijdens dit ontwerpproces kan ook publiek betrokken worden, afhankelijk van de casus (omwonenden, betrokkenen, consumenten etc). Na deze periode op de boerderij gaat de kunstenaar weer naar huis en eigen studio waar het concept wordt uitgewerkt

7 tot een ontwerp of prototype wat gepresenteerd en/of uitgevoerd kan worden. Het co-creatie proces van boer en kunstenaar wordt door de kunstenaar dagelijks vastgelegd met film, via eenvoudige apparatuur. Resultaat van deze fase is een ontwerp of prototype wat vanuit ervaring op de boerderij en in cocreatie met de boer tot stand is gekomen. Het co-creatie proces genereert draagvlak voor de uitkomsten en benut de expertise van de betrokkenen. 4. Reality check (eerste presentatie en test van de resultaten) Ieder vraagstuk heeft zijn eigen reality check, waarbij het ontwerp of prototype wordt gepresenteerd (tussen nov april 2016). De vorm van de presentatie is afhankelijk van de aard en het karakter van het ontwerp of voorstel. Het kan bijv. zijn dat de kunstenaar iets bedenkt wat alleen op de boerderij zelf gemaakt en uitgevoerd kan worden, zoals een communityart project, toneel- of een muziekstuk. Van de boer wordt verwacht dat hij/zij ruimte geeft aan een eventuele presentatie op de boerderij. Voor deze eerste presentatie van de ontwikkelde producten worden relevante partijen uitgenodigd. De presentatie heeft als doel om feed back te krijgen op het ontwerp en om te bespreken hoe de wisselwerking is tussen het ontwikkelde product en de doelstelling van FoodLabPeel: het leveren van een bijdrage aan de transitie van de agrarische sector in de Peel. Uiteindelijk past een presentatie of een afgeleide van de presentatie in de mobiele boerenschuur. Deze gaat een tour maken op verschillende locaties in de Peel. Ook deze tour gaat input opleveren voor het co-creatieproces. Geschat bereik hiervan zijn burgers via de mobiele expositie in ca. 5 verschillende steden en dorpen. Een gastvrouw/ heer is de woordvoerder van de rijdende expo en zal bezoekers betrekken bij het co-creatie proces. De reacties en acties van de betrokken bezoekers aan deze actieve expo zullen worden opgenomen en vastgelegd. Deze reacties worden na afloop ook weer teruggekoppeld aan de boer en kunstenaar. De rijdende expo FoodLabPeel zal aansluiten op speciale activiteiten voor de gemeenschap in stad en dorp. In overleg met de partners (Peelnetwerk, Waterschap Aa en Maas, ZLTO, bkkc) worden geschikte evenementen gekozen, zoals markten, festivals en andere evenementen met een groot bereik en diversiteit aan mensen. Zodat ook mensen bereikt worden, die zich anders niet bezig houden met dit onderwerp. Resultaten van deze fase zijn 4 prototypes, die op 2 manieren gepresenteerd en besproken worden: (1) een eerste presentatie van het ontwerp met een relevante doelgroep en (2) een presentatie aan een breed publiek via een reizende expositie FoodLabPeel. Dit levert feed back op het doel van FLP: het leveren van een bijdrage aan de transitie van de agrarische sector in de Peel. 5. Vervolg Na deze reality-check zal met boeren, kunstenaars en partners een evaluatie plaatsvinden van het werkproces en de resultaten (zomer 2016). Ook wordt besproken wat er nodig is om het idee of ontwerp verder te brengen. Verantwoordelijkheid voor eventuele verdere ontwikkeling ligt in eerste instantie bij boer en kunstenaar. ZLTO zal zich zeker inspannen om kansrijke concepten verder door te ontwikkelen en de discussie rond de transitie van de veehouderij in de Peel verder te brengen, door het betrekken van relevante organisaties en overheden. FoodLabPeel zal bij de follow-up wel een actieve ondersteunende rol hebben bij het zoeken naar en verbinden en enthousiasmeren van actoren die het idee op een andere manier kunnen ondersteunen (belangengroepen, kennisinstellingen of marktpartijen) of zoeken naar financieringsmogelijkheden (crowdfunding, fondsen). Wellicht kan een proces gericht op verdere

8 ontwikkeling al tijdens de reality-check worden ingezet. De uiteindelijke producten zullen worden getoond op de Dutch Design Week 2016 als onderdeel van Agri Meets Design (okt. 2016). Planning pre-selectie boeren en kunstenaars maken filmpjes van geselecteerde boeren Match Making tijdens DDW 2015 Ontwerpfase op de boerderij Presentatie en bespreking producten (reality check) in de Peel presentatie eindresultaat tijdens DDW jul-aug sep-okt nov-dec jan-feb mrt-apr mei-jun jul-aug sep-okt Communicatie ZLTO zal een communicatieplan ontwikkelen voor interne communicatie (gericht op de sector) en externe communicatie (naar het brede publiek) waarbij een directe relatie wordt gelegd met Agri Meets Design en gezorgd wordt dat FoodLabPeel herkenbaar als afzonderlijk onderdeel geprofileerd wordt. Voor de interne communicatie naar de sector toe is het belangrijk dat deze aansluit bij de beleefwereld van de boeren in de Peel. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van de reguliere communicatiekanalen van ZLTO, zoals communicatie via de afdelingsbesturen in de Peel, de wekelijkse digitale nieuwsbrief voor leden, ZLTO-website, het ledenblad Nieuwe Oogst en de website NieuweOogst.nu. In het kader van Agri Meets Design worden een aantal communicatiemiddelen ontwikkeld, zoals website, social media aanpak, filmmateriaal en de mobiele boerenschuur. FoodLabPeel maakt hier gebruik van. Op de website van Agri Meets Design komen hiervoor herkenbare presentaties van FoodLabPeel (blogs, eigen pagina) en de mobiele boerenschuur wordt voorzien van specifieke FoodLabPeel elementen. De korte proces films worden via de website en/ of facebook pagina getoond, zodat mensen het proces kunnen volgen en informatie kunnen delen. De website en/of facebook pagina worden user generated en interactief zodat bezoekers van de website het proces van kunstenaar en boer kunnen volgen en met tips, opmerkingen en vragen kunnen reageren. De ontwikkelde prototypes worden op 2 manieren aan het publiek gepresenteerd en met het publiek besproken: Via eerste presentaties op de boerderij of op een andere geschikte locatie die past bij het ontwerp met een gericht publiek Via een reizende expositie in het gebied naar een breed publiek ( bezoekers) Tijdens deze presentaties vindt ook discussie plaats over het ontwerp en de relatie met de bredere vraagstelling van de transitie van de agrarische sector in de Peel. De presentaties worden zo georganiseerd dat de juiste doelgroep bereikt wordt zodat deze discussie ook kan plaatsvinden en dat de feed back wordt opgehaald. Communicatie via persberichten en social media om het publiek hierover te informeren.

9 De korte films van het proces en het eind resultaat zullen gemonteerd worden tot één document. Deze film wordt getoond tijdens de reizende expositie en zal via social media en de website van Agri Meets Design verspreid worden. Impressies van een mobiele boerenschuur

2014-2015 diverse locaties in het ommeland van de Peel en stedelijk gebied waaronder Helmond, Eindhoven en Veghel

2014-2015 diverse locaties in het ommeland van de Peel en stedelijk gebied waaronder Helmond, Eindhoven en Veghel FoodLabPeel Programma Stad op het land, land in de stad 2014-2015 diverse locaties in het ommeland van de Peel en stedelijk gebied waaronder Helmond, Eindhoven en Veghel FoodLabPeel is een meer jaren durend

Nadere informatie

CALL#3 IMPULS VOOR NATUUR- INCLUSIEVE LANDBOUW

CALL#3 IMPULS VOOR NATUUR- INCLUSIEVE LANDBOUW CALL#3 IMPULS VOOR NATUUR- INCLUSIEVE LANDBOUW Circular Art Lab Limburg (CALL) legt duurzaamheidsopgaven via open oproepen ( calls ) voor aan geëngageerde makers en denkers. Zij worden uitgenodigd kansen

Nadere informatie

Expositie I Programma. 20 t/m 29 oktober Dutch Design Week / World Design Event Ketelhuisplein, Eindhoven. The Embassy of Food. Looking Back to Now

Expositie I Programma. 20 t/m 29 oktober Dutch Design Week / World Design Event Ketelhuisplein, Eindhoven. The Embassy of Food. Looking Back to Now Expositie I Programma 20 t/m 29 oktober Dutch Design Week / World Design Event Ketelhuisplein, Eindhoven The Embassy of Food Looking Back to Now The Embassy of Food Looking Back to Now Hoe willen we in

Nadere informatie

FoodUp! Academie. 5 dagen 20 personen

FoodUp! Academie. 5 dagen 20 personen We staan, vandaag de dag, voor een groot aantal uitdagingen om ons eten gezonder, eerlijker en duurzamer te maken. Een van de grote vragen is hoe we het voedsellandschap in de toekomst willen inrichten

Nadere informatie

Alfons Oldeloohuis, Huisarts. Betrekken jongeren. Verbinden stad & land en consument & producent. Stimuleren innovatie. Procesbegeleiding partijen.

Alfons Oldeloohuis, Huisarts. Betrekken jongeren. Verbinden stad & land en consument & producent. Stimuleren innovatie. Procesbegeleiding partijen. Netwerk de Peelhorst Alfons Oldeloohuis, Huisarts Geïnteresseerd in het animatiefilmpje over het Netwerk de Peelhorst of direct naar de website? Scan het plaatje hierboven via de (gratis) layar-app "De

Nadere informatie

Dutch Agri Food Week

Dutch Agri Food Week Dutch Agri Food Week Over Dutch Agri Food Week 2 e editie van 12-25 oktober 2016 Events en activiteiten in regio s verspreid over NL Doelen Helder en open zijn als sector, deuren openen en maatschappelijke

Nadere informatie

Handleiding Cultuur Canvas

Handleiding Cultuur Canvas Handleiding Cultuur Canvas Je hebt een idee voor Tilburg, voor cultuur in het publieke domein en je weet waarschijnlijk ook wat je het wilt realiseren. Weet je ook of je plan kansrijk is? En wat je kunt

Nadere informatie

CALL#4 SNELHEID IN DE ENERGIE- TRANSITIE

CALL#4 SNELHEID IN DE ENERGIE- TRANSITIE CALL#4 SNELHEID IN DE ENERGIE- TRANSITIE Circular Art Lab Limburg (CALL) legt maatschappelijke opgaven via open oproepen ( calls ) voor aan geëngageerde makers en denkers. Zij worden uitgenodigd kansen

Nadere informatie

Bkkc connects. Kansen voor opdrachtgeverschap TABO GOUDSWAARD

Bkkc connects. Kansen voor opdrachtgeverschap TABO GOUDSWAARD Bkkc connects Kansen voor opdrachtgeverschap TABO GOUDSWAARD Wat leer je op de kunstacademie wel en op andere opleidingen niet? Omgaan met het ongewone, het onverwachte, het onbekende Zintuigen gebruiken

Nadere informatie

Houtskoolschets Asten april 2017

Houtskoolschets Asten april 2017 Houtskoolschets Asten2030 14 april 2017 Opzet Asten2030 Start A Verkenning B Verbreding C 3 Verankering Dag van de Toekomst Besluit vorming 1. Werk Conferentie intern 2. Werk Conferentie intern Internet

Nadere informatie

Toelichting criteria kleine projecten Brabant C versie 18-01-2016

Toelichting criteria kleine projecten Brabant C versie 18-01-2016 Toelichting criteria kleine projecten Brabant C versie 18-01-2016 Om in aanmerking te komen voor een subsidie tussen 25.000 en 65.000 euro moet een project aan de volgende criteria voldoen: 1. het project

Nadere informatie

LEKKER BETROKKEN! Copyright VHVG / Phyllis den Brok- Phliss, jan. 2012 Lekker Betrokken! 1

LEKKER BETROKKEN! Copyright VHVG / Phyllis den Brok- Phliss, jan. 2012 Lekker Betrokken! 1 LEKKER BETROKKEN! Projectvoorstel voor het verduurzamen van de zorgsector wat betreft het aanbod van duurzame producten alsmede verduurzaming van de processen en de mens daarbinnen, uitgaande van het brede

Nadere informatie

Innovatieagenda Melkveehouderij

Innovatieagenda Melkveehouderij Innovatieagenda Melkveehouderij stappen naar een nieuwe melkweg samen met ketenpartijen in de melkveehouderij INLEIDING NL 20 Waarom een innovatieagenda? Innovatie is een belangrijke voorwaarde voor de

Nadere informatie

Duurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen?

Duurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Duurzame wereldvoedselvoorziening hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Even voorstellen: Ruben Bringsken Ondernemer in Food en ICT (focus op duurzame oplossingen) Eigenaar/participatie

Nadere informatie

Dutch Coastline Challenge. Op weg naar 2 e Bijeenkomst 22 juni 2017

Dutch Coastline Challenge. Op weg naar 2 e Bijeenkomst 22 juni 2017 Dutch Coastline Challenge Op weg naar 2 e Bijeenkomst 22 juni 2017 Bevindingen 1 e bijeenkomst: Ons gezamenlijk verhaal Klimaatverandering beheerst het nieuws en de eerste zichtbare effecten staan bij

Nadere informatie

Verspilling: De houdbaarheidsdatum nabij

Verspilling: De houdbaarheidsdatum nabij School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Opdrachtgever Agrarische Jongeren Friesland is een organisatie die zich ten doel stelt de bedrijfsvoering van boerenbedrijven zo efficient mogelijk te maken.

Nadere informatie

Bedrijfsadvies aan de keukentafel

Bedrijfsadvies aan de keukentafel Nederland: de koploper in agrifood, hoe houden we stand? Bedrijfsadvies aan de keukentafel Bedrijfsadvies aan de keukentafel Elies Lemkes-Straver (Algemeen Directeur ZLTO) Conferentie Agrivaknet, 3 februari

Nadere informatie

Participatiebijeenkomst The Green Village 24 oktober 2017

Participatiebijeenkomst The Green Village 24 oktober 2017 Participatiebijeenkomst The Green Village 24 oktober 2017 Meedoen met de Mentimeter: deelnemers aan participatiebijeenkomst The Green Village kunnen met hun smartphone reageren op vragen en stellingen,

Nadere informatie

Samenwerking rondom Bodem De praktijk in Noord-Brabant

Samenwerking rondom Bodem De praktijk in Noord-Brabant Samenwerking rondom Bodem De praktijk in Noord-Brabant Harrie Vissers 21 september 2017 Congres SIKB Varkensdichtheid per gemeente (aantal varkens per ha landbouwgrond) aantal varkens Nederland: 12,5 mln

Nadere informatie

Lokaal economisch beleid

Lokaal economisch beleid Lokaal economisch beleid Op weg naar een dynamische agenda voor de toekomst Tweede ondernemersavond 13 oktober 2014 Programma Opening 19:30 Doel van de avond 19:35 Terugblik 1 e ondernemersavond 19:40

Nadere informatie

CALL#2 GEZONDE WONINGMARKT

CALL#2 GEZONDE WONINGMARKT CALL#2 GEZONDE WONINGMARKT Circular Art Lab Limburg (CALL) legt maatschappelijke opgaven via open oproepen ( calls ) voor aan geëngageerde makers en denkers. Zij worden uitgenodigd kansen in beeld te brengen,

Nadere informatie

Bestuur The Living Museum, 19 juni 2017

Bestuur The Living Museum, 19 juni 2017 JAARVERSLAG 2016 Inleiding Voor u ligt het inhoudelijk jaarverslag van The Living Museum Tilburg over het jaar 2016. Het jaar waarin de stichting is opgericht, en er voor het eerst workshops, bijeenkomsten

Nadere informatie

NEDERLAND WORDT ANDERS LEARNING FROM LOWLANDS

NEDERLAND WORDT ANDERS LEARNING FROM LOWLANDS NEDERLAND WORDT ANDERS LEARNING FROM LOWLANDS LEARNING FROM LOWLANDS Dank voor je interesse in Learning from Lowlands. In dit document vind je meer informatie over de Expeditie; waarom we het organiseren,

Nadere informatie

Dialoog veehouderij Venray

Dialoog veehouderij Venray Dialoog veehouderij Venray aanbevelingen dialoog veehouderij gemeente Venray Datum 21 december 2016 Portefeuillehouder Martijn van der Putten Team RO Naam steller Jos Kniest De onderstaande aanbevelingen

Nadere informatie

Verslag themabijeenkomst: Urban Farming: Hype of reality? Datum: 17 januari 2017 Locatie: De Schilde Den Haag

Verslag themabijeenkomst: Urban Farming: Hype of reality? Datum: 17 januari 2017 Locatie: De Schilde Den Haag Verslag themabijeenkomst: Urban Farming: Hype of reality? Datum: 17 januari 2017 Locatie: De Schilde Den Haag Op 17 januari organiseerde het AgriFoodTech Platform een themaochtend over Urban Farming bij

Nadere informatie

Vervolg en gebiedsproces WBP 5

Vervolg en gebiedsproces WBP 5 Vervolg en gebiedsproces WBP 5 1 Inleiding Het WBP5 strategisch deel ligt voor. Hiermee is het WBP 5 niet af, maar staat het aan het begin van het gebiedsproces en het interne proces om tot een uitvoeringsprogramma

Nadere informatie

Onderwerp Participatiebijeenkomst The Green Village (TGV) d.d. 3 oktober 2017

Onderwerp Participatiebijeenkomst The Green Village (TGV) d.d. 3 oktober 2017 Ruimte en Economie Advies Aanwezig Afwezig Verslag Datum 05-10-2017 Ons kenmerk Opsteller Bianca de Witvan Bijlage Veen Onderwerp Participatiebijeenkomst The Green Village (TGV) d.d. 3 oktober 2017 1.

Nadere informatie

Digitale inkijk op het boerenbedrijf. Susan van Dijk - Docente HAS Hogeschool Saskia Steggerda student Inholland Robin de Dreu student Inholland

Digitale inkijk op het boerenbedrijf. Susan van Dijk - Docente HAS Hogeschool Saskia Steggerda student Inholland Robin de Dreu student Inholland Digitale inkijk op het boerenbedrijf Susan van Dijk - Docente HAS Hogeschool Saskia Steggerda student Inholland Robin de Dreu student Inholland UDV Onderwijsdag, november 2014 Inhoud Toelichting project

Nadere informatie

Binnenstadsvisie Eindhoven

Binnenstadsvisie Eindhoven Binnenstadsvisie Eindhoven Raadscie. EM 20.09.16 Vera Gielen Gebiedsmanager Centrum @GielenVera Waarom visie Geeft richting voor ontwikkeling binnenstad om ervoor te zorgen dat we in 2025 de binnenstad

Nadere informatie

1. Programmaonderdeel: Dierenwelzijn in het Voortgezet Onderwijs

1. Programmaonderdeel: Dierenwelzijn in het Voortgezet Onderwijs Uitvoeringsplan 1. Programmaonderdeel: Dierenwelzijn in het Voortgezet Onderwijs Programma: Welzijn van dieren 2. Samenvatting programmaonderdeel: Dierenwelzijn krijgt vanuit de maatschappij steeds meer

Nadere informatie

Individueel project. Plan van aanpak v1. Sjoerd Hoeks Individueel project

Individueel project. Plan van aanpak v1. Sjoerd Hoeks Individueel project Individueel project Plan van aanpak v1 Sjoerd Hoeks 2076367 Individueel project INLEIDING In dit document beschrijf ik het plan van aanpak voor het ontwerptraject dat ik doorloop tijdens de verdieping

Nadere informatie

De interne communicatieadviseur

De interne communicatieadviseur De interne communicatieadviseur Dit zijn de kenmerken van een complex Verschillende ideeën Kleine wijzigingen kunnen grote gevolgen hebben Beweeglijke doelen Het pad ontrolt zich met iedere stap??? Geen

Nadere informatie

Rabobank Banking for Food

Rabobank Banking for Food Rabobank Banking for Food Leerjaar 3, schooljaar 2017-2018 1. De opdrachtgever De Rabobank, je hebt er vast weleens van gehoord, of misschien heb je er wel een jongerenrekening. Maar weet je ook wat de

Nadere informatie

Zin in pionieren. Duurzaam pionieren in het onderwijs. SOK-congres 7 juni Zin in SOK congres Vrijdag 7 juni 2019, Affligem

Zin in pionieren. Duurzaam pionieren in het onderwijs. SOK-congres 7 juni Zin in SOK congres Vrijdag 7 juni 2019, Affligem Mieke de Vreede Zin in pionieren @ SOK congres Vrijdag 7 juni 2019, Affligem Zin in pionieren Introductie Mijn veranderverhaal Pionieren De 4 uitdagingen Samenvatting In gesprek over pionieren SOK-congres

Nadere informatie

Vacature projectleider landelijke voedsel community building / campagne

Vacature projectleider landelijke voedsel community building / campagne Vacature projectleider landelijke voedsel community building / campagne De NMF s staan voor mooie en duurzame provincies. Lokaal en duurzaam geproduceerd voedsel dat goed is voor onze planeet, onze biodiversiteit

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL. TITEL Toekomstgerichte media-agenda

RAADSVOORSTEL. TITEL Toekomstgerichte media-agenda RAADSVOORSTEL Van : Burgemeester en Wethouders Reg.nr. : 3802123v2 Aan : Gemeenteraad Datum : 14 juni 2011 Portefeuillehouder : Wethouder M.C. Barendregt Agendapunt : HB-6 B&W-vergadering : 31-05-2011

Nadere informatie

De Ronde 21-06-2011 Aanvang: 19:00

De Ronde 21-06-2011 Aanvang: 19:00 De Ronde 21-06-2011 Aanvang: 19:00 Tijd Raadzaal 1.02 Molendijkzaal 0.01 Vermeerzaal 1.03 19:00 Basisrichting Structuurvisie Amersfoort 2030 Informatie Regionaal Werkvoorzieningschap Amersfoort en omgeving:

Nadere informatie

Programma van de avond

Programma van de avond Programma van de avond 1. Toelichting provinciaal themajaar o Brabantse keukens o Brabantse parels 2. Themajaar in Deurne 3. Korte pauze 4. Ideeën en initiatieven voor consumentenprogramma Deurne o Intro

Nadere informatie

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' 'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' OPROEP VANUIT DE VRIJETIJDSSECTOR Opgesteld door: Vrijetijdshuis Brabant, TOP Brabant, Erfgoed Brabant, Leisure Boulevard, NHTV, MKB, BKKC, Stichting Samenwerkende

Nadere informatie

ONVERMIJDELIJK CIRCULAIR

ONVERMIJDELIJK CIRCULAIR ONVERMIJDELIJK CIRCULAIR WEEK VAN DE CIRCULAIRE ECONOMIE MAANDAG 14 T/M VRIJDAG 18 JANUARI 2019 WORD SPONSOR EN ZET JOUW ORGANISATIE OP DE KAART ALS CIRCULAIRE KOPLOPER! Circulaire ondernemers, organisaties

Nadere informatie

10 Innovatielessen uit de praktijk 1

10 Innovatielessen uit de praktijk 1 10 Innovatielessen uit de praktijk 1 Geslaagde gastoudermeeting levert veel ideeën op voor innovatie! Wat versta ik onder innoveren? Innoveren is hot. Er zijn vele definities van in omloop. Goed om even

Nadere informatie

Inzicht in groei van megastallen

Inzicht in groei van megastallen Factsheet Inzicht in groei van megastallen 2005-2013 De afgelopen decennia zijn veel veehouders het slachtoffer geworden van de toenemende schaalvergroting. Kleinschalige gezinsbedrijven worden in een

Nadere informatie

Uitvoering van LEADER PROJECTEN binnen POP Minimaal budget; maximale creativiteit

Uitvoering van LEADER PROJECTEN binnen POP Minimaal budget; maximale creativiteit Uitvoering van LEADER PROJECTEN binnen POP-3 2014-2020 Minimaal budget; maximale creativiteit 1 Nederlandse maatregelen POP-3 Nederlandse maatregelen POP-3 gericht op: 1. Versterken van innovatie, verduurzaming

Nadere informatie

KRIMP INLEIDING. voor de welvaart. Bevolking -1,2% Banen -4% In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland

KRIMP INLEIDING. voor de welvaart. Bevolking -1,2% Banen -4% In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland SMART WATER INLEIDING In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland - nieuw te ontwikkelen) projecten en activiteiten aan worden verbonden en worden KRIMP voor de welvaart

Nadere informatie

eel multifunctionele bedrijven verkopen hun

eel multifunctionele bedrijven verkopen hun Vers voedsel Als je tussenhandel kunt voorkomen, blijft er meer voor de boer over. Dat is een argument voor korte ketens. Die vormen ook een antwoord op de toenemende vraag naar vers en ambachtelijke

Nadere informatie

Toekomst van uw biologische boerderijwinkel.

Toekomst van uw biologische boerderijwinkel. Toekomst van uw biologische boerderijwinkel. Naam: William Ton (1604410) Docent: Rob van den Idsert Specialisatie: Concept Periode: 2015-D Datum: 27-05-2015 Toekomst van uw biologische boerderijwinkel.

Nadere informatie

Wij. maken Dordt SAMEN AAN DE SLAG MET INITIATIEVEN. Wij maken Dordt Samen aan de slag met initiatieven

Wij. maken Dordt SAMEN AAN DE SLAG MET INITIATIEVEN. Wij maken Dordt Samen aan de slag met initiatieven Wij maken Dordt SAMEN AAN DE SLAG MET INITIATIEVEN SAMEN AAN DE SLAG MET INITIATIEVEN Waar mensen elkaar ontmoeten, ontstaan als vanzelf nieuwe netwerken en initiatieven. Inwoners die met elkaar samenwerken.

Nadere informatie

Strekt ter vervanging. Bijlage bij begroting. Plan van aanpak lokale invulling Floriade.

Strekt ter vervanging. Bijlage bij begroting. Plan van aanpak lokale invulling Floriade. Bijlage bij begroting Strekt ter vervanging Plan van aanpak lokale invulling Floriade. Inleiding Het Floriade-evenement is voor onze regio wellicht het meest in het oog springende evenement van de laatste

Nadere informatie

Beurstips 3. Standbemanning

Beurstips 3. Standbemanning Beurstips 3 Standbemanning 2 NL EXPO, laat zien wie U bent! Hollandse nuchterheid & creativiteit in combinatie met jarenlange ervaring in presentatieoplossingen. Met een frisse blik helpen wij u uw bedrijf

Nadere informatie

SMART SOCIETY DESIGN

SMART SOCIETY DESIGN SMART SOCIETY MEETS DESIGN De wereld staat voor grote uitdagingen en tegelijkertijd hebben we al die technologische mogelijkheden. dat kan alleen maar tot volledige wasdom komen met creativiteit en een

Nadere informatie

VNG-seminar 18 mei 2017

VNG-seminar 18 mei 2017 VNG-seminar Vrijkomende Agrarische Bebouwing Jeroen Heijmerink (RVO) Brendan McCarhty (O-gen) WER/Alterra Programma Achtergrond Uitdagingen Voorbeelden O-gen Opgehaalde punten concept agenda Dialoog-ronde

Nadere informatie

Het verbinden van boer en burger leidt tot bewustere keuzes van consumenten José Aalders 101857

Het verbinden van boer en burger leidt tot bewustere keuzes van consumenten José Aalders 101857 Verbinden van boer en burger als strategie voor een duurzaam voedselsysteem Het verbinden van boer en burger leidt tot bewustere keuzes van consumenten Ve José Aalders 101857 Verbinden van boer en burger

Nadere informatie

Fosfaat, wat moet ik er mee?

Fosfaat, wat moet ik er mee? School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Fosfaat, wat moet ik er mee? Opdrachtgever Van Hall Larenstein (VHL) vindt het belangrijk dat er een koppeling is tussen onderwijs, toegepast onderzoek en

Nadere informatie

Wist u dat... «Wie kiest voor Label Rouge gevogelte, kiest voor kwaliteit, dierenwelzijn en verantwoord maatschappelijk ondernemen»

Wist u dat... «Wie kiest voor Label Rouge gevogelte, kiest voor kwaliteit, dierenwelzijn en verantwoord maatschappelijk ondernemen» K B L A W T T L P A O H O C L S T N U T O M SM PL D W N Z N J LZ M K A A U L Wist u dat... «Wie kiest voor Label ouge gevogelte, kiest voor kwaliteit, dierenwelzijn en verantwoord maatschappelijk ondernemen»

Nadere informatie

Regioleren. Op weg naar de duurzame student? Carla Oonk, 8 december 2015

Regioleren. Op weg naar de duurzame student? Carla Oonk, 8 december 2015 Regioleren Op weg naar de duurzame student? Carla Oonk, 8 december 2015 Regioleren de Wat s 1.Wat is regioleren? 2.Wat levert regioleren op? 3.Wat vraagt de implementatie van regioleren? 2 Regioleren in

Nadere informatie

Op weg naar een zorgvuldige veehouderij in 2020 Ruimte voor initiatieven? Die moet je verdienen!

Op weg naar een zorgvuldige veehouderij in 2020 Ruimte voor initiatieven? Die moet je verdienen! Op weg naar een zorgvuldige veehouderij in 2020 Ruimte voor initiatieven? Die moet je verdienen! De samenleving stelt steeds hogere eisen aan de productie van vlees. Smaak en prijs zijn niet meer maatgevend.

Nadere informatie

De transitie van stad en platteland Een nieuwe koers

De transitie van stad en platteland Een nieuwe koers De transitie van stad en platteland Een nieuwe koers Provinciale Staten hebben een nieuwe koers voor het landelijk gebied en de relatie met de steden vastgesteld. Deze is te vinden op www.brabant.nl/ buitengebied.

Nadere informatie

WORD PARTNER VAN HOUSE OF LEISURE! from the heart

WORD PARTNER VAN HOUSE OF LEISURE! from the heart WORD PARTNER VAN HOUSE OF LEISURE! from the heart Wat is het Midpoint House of? Het Midpoint House of is een fysiek en virtueel knooppunt dat zich zal ontwikkelen tot het vlaggenschip van de Midden-Brabantse

Nadere informatie

Doe mee voor een mooi en duurzaam Overijssel. Beleidsplan Natuur en Milieu Overijssel

Doe mee voor een mooi en duurzaam Overijssel. Beleidsplan Natuur en Milieu Overijssel Doe mee voor een mooi en duurzaam Overijssel Beleidsplan Natuur en Milieu Overijssel 2017-2019 Duurzaam samen Samen met inwoners, overheden en bedrijven werkt Natuur en Milieu Overijssel aan een mooi en

Nadere informatie

H ckathon Real Life Leren Scrum Agile Design Thinking

H ckathon Real Life Leren Scrum Agile Design Thinking Donderdag 9 & vrijdag 10 november 2017 Opdrachtgever: KLM Learning Real Life Leren Scrum Agile Design Thinking Met een krachtig leerresultaat: > Leren door ervaren (de 70 van 70:20:10) > Agile ontwerpen,

Nadere informatie

APPLAB SAMENWERKEN AAN LUCHTKWALITEIT

APPLAB SAMENWERKEN AAN LUCHTKWALITEIT APPLAB SAMENWERKEN AAN LUCHTKWALITEIT TIM FLEUMER HOGESCHOOL ROTTERDAM Docent-onderzoeker voor AppLab bij Kenniscentrum Creating010 Docent Communication and Multimedia Design t.fleumer@hr.nl Wat is AppLab

Nadere informatie

Samen vormgeven aan de toekomst

Samen vormgeven aan de toekomst Policy Design Studio Samen vormgeven aan de toekomst Sinds het voorjaar van 2015 brengen wij de Policy Design Studio in praktijk. Een kansgerichte manier om de toekomst tegemoet te treden. Wij raken steeds

Nadere informatie

2.5 Verschillen boeren vs ANLb ambitieniveau Workshopspreker: Jetske Bouma

2.5 Verschillen boeren vs ANLb ambitieniveau Workshopspreker: Jetske Bouma 2.5 Verschillen boeren vs ANLb ambitieniveau Workshopspreker: Jetske Bouma Inhoud Intro Opzet simulatiespel Discussie Vervolg 2 Introductie Het Planbureau voor de Leefomgeving is verantwoordelijk voor

Nadere informatie

Project Huisvesting Statushouders

Project Huisvesting Statushouders Project Huisvesting Statushouders 08 maart 2016 Willem van Santen Project Huisvesting Statushouders Presentatie voor Raadsleden uit de regio Deelnemers aan het project De 8 gemeenten uit de regio De 11

Nadere informatie

Transitie in AgriFood. Verken het voedselsysteem, krijg grip op de verandering en maak zelf de transitie

Transitie in AgriFood. Verken het voedselsysteem, krijg grip op de verandering en maak zelf de transitie Transitie in AgriFood Verken het voedselsysteem, krijg grip op de verandering en maak zelf de transitie TRANSITIE IN AGRIFOOD Verken het voedselsysteem, krijg grip op de verandering en maak zelf de transitie

Nadere informatie

enversed realities Jij kan ook meedoen aan de Expo!

enversed realities Jij kan ook meedoen aan de Expo! enversed realities Een oproep aan alle makers, verbinders, pioniers en ontwerpers want Enversed Realities is terug! Na een zeer succesvolle DDW expo vorig jaar, nodigen we je in deze 2 e editie nóg een

Nadere informatie

Drempels. droom. werkelijkheid

Drempels. droom. werkelijkheid Drempels tussen droom en werkelijkheid Een dynamisch groen kennissysteem, midden in de praktijk In de groene sector spelen vraagstukken waar direct en gerichte antwoorden voor nodig zijn. Goede oplossingen

Nadere informatie

Verslag themabijeenkomst Lokale Economie

Verslag themabijeenkomst Lokale Economie Verslag themabijeenkomst Lokale Economie Datum bijeenkomst: 20 november 2012 Auteur: Els Holsappel Locatie: Tjark Riks Centrum Eerbeek Aanwezig: ca 50 deelnemers Doel bijeenkomst Verdiepingsslag op het

Nadere informatie

Waar komt dit jaar vandaan?

Waar komt dit jaar vandaan? PAG 001 Waar komt dit jaar vandaan? particulier idee om cultuur, landbouw, toerisme en economie te verbinden leren van andere Europese regio s idee uit s-hertogenbosch door Provincie geadopteerd tien

Nadere informatie

Creëer optimaal draagvlak met het Roelofs Designlab

Creëer optimaal draagvlak met het Roelofs Designlab Creëer optimaal draagvlak met het Roelofs Designlab Het is niet altijd eenvoudig om bestuur, stakeholders of burgers mee te krijgen in een verandering in de openbare ruimte. Of er liggen meerdere ontwerpen,

Nadere informatie

Eenzaamheid is de situatie waarin sprake is van een pijnlijk gemis aan contacten of gebrek aan kwaliteit van contacten.

Eenzaamheid is de situatie waarin sprake is van een pijnlijk gemis aan contacten of gebrek aan kwaliteit van contacten. Activiteiten Coalitie Erbij 2018 Inhoud Algemeen... 3 Coalitie Erbij in 2018... 3 Visie... 3 Missie... 3 en... 3 Kernactiviteiten van Coalitie Erbij in 2018... 4 Kernactiviteit 1: Versterken lokale aanpak...

Nadere informatie

Samen Ondernemen met de Natuur

Samen Ondernemen met de Natuur Samen Ondernemen met de Natuur Henk Gerbers Kleinschalig maakt gelukzalig, of is bulk beter? Naar een Voedselbeleid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) Verhaal over Ondernemen

Nadere informatie

Projectformat Agenda van Twente, jaarschijf 2010 Aanvrager: gemeente Almelo Project : Transitiestrategie Noordflank Bijlagen:

Projectformat Agenda van Twente, jaarschijf 2010 Aanvrager: gemeente Almelo Project : Transitiestrategie Noordflank Bijlagen: Projectformat Agenda van Twente, jaarschijf 2010 Aanvrager: gemeente Almelo Project : Transitiestrategie Noordflank Bijlagen: Algemene informatie over het project Aanleiding voor het project Het Almelose

Nadere informatie

Inschrijving RBB- AWARD 2018

Inschrijving RBB- AWARD 2018 Inschrijving RBB- AWARD 2018 Organisatie: Kamer van Koophandel Contactpersoon voor de RBB over deze good practice: Menno Zwart E- mail adres: menno.zwart@kvk.nl Mobiele telefoon: 06 1135 8182 Akkoord lid

Nadere informatie

Grondwet. Uitwerking concepten van grondwet open source boerderij Piet van Meintjes Hoeve

Grondwet. Uitwerking concepten van grondwet open source boerderij Piet van Meintjes Hoeve Hoofdstuk: Fout! Geen tekst met de opgegeven stijl in het document. Grondwet Uitwerking concepten van grondwet open source boerderij Piet van Meintjes Hoeve 1 Grondwet Piet van Meintjes hoeve De nieuwe

Nadere informatie

Samen betekenis en energie geven aan dorpen

Samen betekenis en energie geven aan dorpen Brengt dorpsfans verder Samen betekenis en energie geven aan dorpen Aanpak 1. 2. Waarom 3 Wat 4 3. Voorbeelden 8 2 1. Waarom Volop uitdagingen en kansen in dorpen Dorpen zijn steeds minder in trek. Er

Nadere informatie

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. A.H.K. van Viegen (PvdD) (d.d. 1 mei 2018) Nummer 3390

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. A.H.K. van Viegen (PvdD) (d.d. 1 mei 2018) Nummer 3390 van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (PvdD) (d.d. 1 mei 2018) Nummer 3390 Onderwerp Advies Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur om veestapel te reduceren Aan de leden van Provinciale

Nadere informatie

World Food Center uit de startblokken!

World Food Center uit de startblokken! World Food Center uit de startblokken! De plannen voor de realisatie van het World Food Center (WFC) zijn in een ver gevorderd stadium. Het WFC wordt een iconisch experience center waar de Nederlandse

Nadere informatie

Lijst van uitnodigingen te behandelen in de vergadering van burgemeester en wethouders van dinsdag 25 september 2018

Lijst van uitnodigingen te behandelen in de vergadering van burgemeester en wethouders van dinsdag 25 september 2018 Lijst van uitnodigingen te behandelen in de vergadering van burgemeester en wethouders van dinsdag 25 september 2018 Ingekomen van en activiteit: Afgevaardigde: VNG Smart Society meets Design samen organiseren

Nadere informatie

AWTJF: In dialoog naar een sterker opvoedklimaat, effectieve preventie en doelmatige zorg voor jeugd. ZonMw site-visit 9 april 2018

AWTJF: In dialoog naar een sterker opvoedklimaat, effectieve preventie en doelmatige zorg voor jeugd. ZonMw site-visit 9 april 2018 AWTJF: In dialoog naar een sterker opvoedklimaat, effectieve preventie en doelmatige zorg voor jeugd ZonMw site-visit 9 april 2018 AWTJF Samen puzzelen over prangende regionale vraagstukken Samen deze

Nadere informatie

Factsheet. Samenwerking bij de inkoop in het Sociaal Domein. maart 2016

Factsheet. Samenwerking bij de inkoop in het Sociaal Domein. maart 2016 Factsheet Samenwerking bij de inkoop in het Sociaal Domein maart 2016 Deze factsheet biedt een korte blik op de samenwerkingen die Nederlandse gemeenten aangaan bij de inkoop van zorg en ondersteuning,

Nadere informatie

Maatschappelijke waardering van Nederlandse Landbouw en Visserij

Maatschappelijke waardering van Nederlandse Landbouw en Visserij Nederlandse Landbouw en Visserij Inhoud 1 Inleiding 03 2 Samenvatting en conclusies landbouw en visserij 3 Maatschappelijke waardering landbouw 09 4 Associaties agrarische sector 13 5 Waardering en bekendheid

Nadere informatie

Propositie City/Regio MAEXchange

Propositie City/Regio MAEXchange Maakt de waarde van maatschappelijke initiatieven inzichtelijk en bevordert investeren en participeren daarin Propositie City/Regio MAEXchange Achtergrond City/Regio MAEXchange De MAEXchange is een landelijk

Nadere informatie

Innoveren in Europa doen we samen. 2.8 Samenwerking EIP. POP3 Europees Plattelandsontwikkelingsprogramma

Innoveren in Europa doen we samen. 2.8 Samenwerking EIP. POP3 Europees Plattelandsontwikkelingsprogramma Innoveren in Europa doen we samen Maatregel 2.8 Samenwerking in het Europees Innovatie Partnerschap (EIP) Openstelling 2017: 4 september - 1 november 2017 tot 17:00 uur 2.8 Samenwerking EIP POP3 Europees

Nadere informatie

Toolkit ehealth. Hoofdstuk 3: ehealth strategie

Toolkit ehealth. Hoofdstuk 3: ehealth strategie Toolkit ehealth Hoofdstuk 3: ehealth strategie 1 Inhoud 3.1 Inventarisatie... 3 3.2 Koppeling met visie en kerntaken organisatie... 6 3.3 Resources... 7 3.4 Raadpleging achterban... 9 3.5 Aan de slag...

Nadere informatie

Programma Leegstand Pilot Vab s - gemeenten

Programma Leegstand Pilot Vab s - gemeenten Programma Leegstand Pilot Vab s - gemeenten In samenwerking met: gemeenten Oss, Boxmeer, Gemert-Bakel en Hilvarenbeek 22 mei 2016 Marc van de Ven mpjvdven@brabant.nl Programma Leegstand Experimenten (detailhandel

Nadere informatie

DesignThis! 2. Create fase. Michelle Plaisier CMD3C Kwartaal 4

DesignThis! 2. Create fase. Michelle Plaisier CMD3C Kwartaal 4 DesignThis! 2 Create fase Michelle Plaisier 0848133 - CMD3C Kwartaal 4 REC VER INHOUD Inleiding 4 Concept 5 Mijn proces - visualisatie 6 Mijn proces - toelichting 7 Feedback test DareThis 9 Tutorials 10

Nadere informatie

ondernemers in het gebied? En hoe kun je dit mogelijk maken binnen de kaders van de intergemeentelijke structuurvisie?

ondernemers in het gebied? En hoe kun je dit mogelijk maken binnen de kaders van de intergemeentelijke structuurvisie? Netwerk en inspiratiebijeenkomst Design Academy Eindhoven Op 14 maart 2013 werd de tweede netwerkbijeenkomst van het jaar georganiseerd voor alle ambtelijke medewerkers die betrokken zijn bij de gebiedsontwikkeling

Nadere informatie

Oproep: Actieprogramma klimaatadaptieve bouwprojecten in stedelijk gebied

Oproep: Actieprogramma klimaatadaptieve bouwprojecten in stedelijk gebied Oproep: Actieprogramma klimaatadaptieve bouwprojecten in stedelijk gebied Meld nu uw bouwproject aan voor het Actieprogramma klimaatadaptieve bouwprojecten in stedelijk gebied. Daarin bundelen overheden,

Nadere informatie

World Design Event. Oktober Tim Vermeulen September 2016

World Design Event. Oktober Tim Vermeulen September 2016 World Design Event Oktober 2017 Tim Vermeulen September 2016 2 3 Waar begon het ook alweer? - Bidbook Culturele Hoofdstad. - Vraag van Gemeente Eindhoven aan Dutch Design Foundation om hiertoe een voorstel

Nadere informatie

Duurzaam en helder naar de toekomst

Duurzaam en helder naar de toekomst Duurzaam en helder naar de toekomst De visie en ambitie van Nefyto Visie Voor een productieve en duurzame landen tuinbouw is geïntegreerde gewasbescherming een belangrijke voorwaarde. Deze land- en tuinbouw

Nadere informatie

Prijsvraag Brood en Spelen* Nieuwe perspectieven voor het platteland

Prijsvraag Brood en Spelen* Nieuwe perspectieven voor het platteland Prijsvraag Brood en Spelen* Nieuwe perspectieven voor het platteland * Brood verwijst naar het platteland als gebied waar het voedsel geproduceerd wordt. Het refereert ook aan de ondernemerszin en de broodnodige

Nadere informatie

Studio BliQ. Het future center van de gemeente Oss

Studio BliQ. Het future center van de gemeente Oss Studio BliQ Het future center van de gemeente Oss Studio BliQ is Studio BliQ is het future center van de gemeente Oss. Met studio BliQ wil de gemeente Oss een klimaat stimuleren waarin creativiteit, innovatie

Nadere informatie

Welkom bij ITCH CREATIVE STUDIO

Welkom bij ITCH CREATIVE STUDIO Welkom bij ITCH CREATIVE STUDIO WIJ ZIJN ITCH CREATIVE STUDIO een creatief bureau met een team van 4 specialisten, we hebben ruim 14 jaar ervaring en zijn sterk in het bedenken en ontwikkelen van een strategische

Nadere informatie

Contact: Geesje Philippi Claasje Reijers

Contact: Geesje Philippi Claasje Reijers Contact: Geesje Philippi 06 2292 3459 g.philippi@pioneering.nl Claasje Reijers 06 1645 2080 c.reijers@pioneering.nl TV 1 De kans om de bouw te vernieuwen De vele kansen in de bouwsector om te innoveren

Nadere informatie

WORD PARTNER VAN HOUSE OF LEISURE! from the heart

WORD PARTNER VAN HOUSE OF LEISURE! from the heart WORD PARTNER VAN HOUSE OF LEISURE! from the heart Wat is het Midpoint House of? Wat biedt het Midpoint House of? Het Midpoint House of is een fysiek en virtueel knooppunt dat zich In het Midpoint House

Nadere informatie

9. Gezamenlijk ontwerpen

9. Gezamenlijk ontwerpen 9. Gezamenlijk ontwerpen Wat is het? Gezamenlijk ontwerpen betekent samen aan een nieuw product werken, meestal op een projectmatige manier. Het productgerichte geeft richting aan het proces van kennis

Nadere informatie

Kleinschalige voedselinitiatieven in Nederland. Almanak

Kleinschalige voedselinitiatieven in Nederland. Almanak Kleinschalige voedselinitiatieven in Nederland Almanak Almanak kleinschalige initiatieven Van en voor iedereen die zich sterk maakt voor duurzaam voedsel Dit is een dummy met een paar pagina s van de

Nadere informatie

DURVEN ZIEN ERVAREN DELEN HET CREATIEF PROCES IN 5 DISCIPLINES

DURVEN ZIEN ERVAREN DELEN HET CREATIEF PROCES IN 5 DISCIPLINES DURVEN ZIEN ERVAREN DELEN HET CREATIEF PROCES IN 5 DISCIPLINES WENSEN / VERWACHTINGEN Deel met je buurman/buurvrouw Wie ben je? Waar kom je vandaan? Wat kom je halen? Wat wil je delen? WENSEN / VERWACHTINGEN

Nadere informatie

OPEN CALL residentie onderzoek & creatie kunst/wetenschap/technologie

OPEN CALL residentie onderzoek & creatie kunst/wetenschap/technologie OPEN CALL residentie onderzoek & creatie kunst/wetenschap/technologie IMPACT (International Meeting in Performing Arts and Creative Technologies) lanceert een open call. De geselecteerde projecten worden

Nadere informatie