Confucius. Een bordspel voor 3 tot 5 spelers vanaf 12 jaar

Transcriptie

1 Confucius Een bordspel voor 3 tot 5 spelers vanaf 12 jaar Welkom in China tijdens de Ming dynastie Confucius speelt zich af in Keizerlijk China tijdens de Ming dynastie, midden 14 de tot midden 17 de eeuw. Het was een periode van restauratie en heropbouw nadat de Mongoolse bezetters dankzij boerenopstanden uit China werden verdreven. De regering werd heropgericht door Keizer Hongwu die een nieuw wetboek opmaakte met de nadruk op familierelaties en gebaseerd op de denkbeelden van Confucius. Door een goed uitgebouwd en gigantisch groot leger slaagde hij erin om de Chinese regio s die nog onder Mongoolse controle waren, alsook vele aangrenzende gebieden, te veroveren. Het keizerrijk vergrootte tevens zijn kennis van de wereld dankzij de zeereizen van Zheng He, die misschien zelfs Amerika bereikte. In Confucius vertegenwoordigt iedere speler een Chinese familie die probeert om haar invloed in het Chinese bestuur, leger en zeevloot te vergroten. De spelers doen dit door het subtiel aanwenden van sociale en politieke invloed eerder dan door direct conflict. Geld, manipulatie van regeringsambtenaren en het strategisch geven van geschenken aan rivalen waardoor die verplicht worden om jouw familie te helpen, zijn de wapens waarmee je de strijd voor de overwinning aangaat. Spelmateriaal Het bracht ongeluk om een oneven aantal bedienden in zijn gevolg te hebben 1 Confucius spelbord 30 geschenkkaarten 75 markeerstenen 30 legereenheden 25 actieblokjes 5 spelershulpen 24 ambtenaartegels 6 kandidaat-ambtenaartegels Confucius-kaarten 10 Beloning van de keizer-kaarten 5 Vreemde-landtegels 25 jonken 9 Grote Muurtegels 17 overwinningspuntenfiches Beurtmarkeersteen Spelregels Een set van 6 gekleurde kaarten per speler 15 houten cilinders per speler 6 houten pionnen per speler 5 houten blokjes per speler Tweezijdige kaarten met spelinformatie Rechthoekige tegels (dikke kaart met afbeeldingen van het hoofd van een ambtenaar en geldstukken) Rechthoekige tegels (dikke kaart met afbeelding van het hoofd van een ambtenaar en een rechthoekig veld met daarin afgebeeld een markeersteen) 66 kaarten met afbeeldingen van geldstukken en licenties Kaarten met een afbeelding van de keizer op de rugzijde Rechthoekige tegels (dikke kaart met een contour van een land, geldstukken en vierkantjes) Houten schepen (blauw) Vierkante fiches (dikke kaart met afbeelding van een deel van de Grote Muur) 10 Ministeriële fiches (groen) met de waarden Verre Landen-fiches (blauw) met de waarden Grijs houten blokje 1

2 Inhoud Welkom in China tijdens de Ming Dynastie... 1 Spelmateriaal... 1 Spelsamenvatting... 3 Spelvoorbereiding... 4 Spel voor gevorderden... 4 Beschrijving van het spelmateriaal... 6 Geschenken... 6 Spelersstukken... 6 Jonken... 7 Beurtmarkeersteen... 7 Ambtenaartegels... 7 Vreemde-landtegels... 7 Confucius-kaarten... 8 Beloning van de keizer-kaarten... 8 Grote Muurtegels... 8 Overwinningspuntenfiches... 8 Spelverloop... 9 Tel de geschenken-fase... 9 Kies de Eerste Minister-fase... 9 Actie-fase... 9 Acties in het actieveld Geschenkverplichtingen Hoe geschenken kwijtraken Acties gebruikmakend van Beloning van de keizer-kaarten Hof-fase Einde van een ronde-fase Speleinde Puntentelling en overwinning Tijdens het spel Op het einde van het spel De Admiraalsvariatie Voorbeeld van de toekenning van een ministerie Confucius Historische achtergrond: China tijdens de Ming Dynastie en de Confuciaanse staat Het spelen van Confucius: tips voor nieuwe spelers Index Credits Addendum: De vertaling van de Beloning van de keizer-kaarten

3 Spelsamenvatting Het doel in Confucius is om het Keizerlijk hof in Ming China te domineren door meer overwinningspunten te verzamelen dan jouw tegenstanders. Je verdient overwinningspunten tijdens het spel door ministeries te controleren, Verre Landen te ontdekken en Vreemde Landen te veroveren. Op het einde van het spel zijn er extra punten te verdienen als je Eerste Minister, Admiraal of Generaal bent geworden. Het spel bestaat meestal tussen 7 en 9 ronden. Tijdens elke ronde zal je 3, 4 of 5 acties ondernemen: Geschenken aan jouw rivalen geven zodat je hen schatplichtig aan jou maakt en zo hun plannen dwarsboomt. Winnen van hulpbronnen zoals geld of licenties voor jonken en legers. Hulpbronnen uitgeven om geschenken, legers of jonken te bekomen en ambtenaren om te kopen. Zo kan je controle verwerven over de Ministeries van Defensie, Publieke Werken en Financiën. Verre landen ontdekken. Vreemde landen veroveren. Je verhoogt je steun in een ministerie door geld te betalen om ambtenaren om te kopen. Eens alle ambtenaren in een ministerie omgekocht zijn, wordt de controle over het ministerie toegekend. Spelers met zwakkere invloed zullen één van de andere spelers moeten steunen. De twee spelers met de meeste invloed in elk ministerie verdienen overwinningspunten door als Minister of Secretaris aangesteld te worden. De belangrijkste manier om aan hulpbronnen (geld en licenties) te raken, is via Confucius-kaarten. Je krijgt die kaarten door belastings- of handelsinkomen. Je hebt geld en licenties nodig om overwinningspunten te verdienen via ontdekkingsreizen of een invasie van de vreemde gebieden. Om zeewaardige jonken te bouwen heb je geld nodig. Om te kunnen afzeilen heb je ook één licentie per jonk nodig. De eerste speler die een Ver Land ontdekt, krijgt overwinningspunten. Alle spelers die een geslaagde zeereis ondernemen krijgen een Beloning van de keizerkaart, waardoor ze een extra actie kunnen uitvoeren. Als je een leger wilt rekruteren, moet je betalen met licenties. Het leger effectief ook gebruiken kost dan weer geld. Een invasie in een Vreemd Land kun je uitvoeren in samenspraak met andere spelers, maar moet afgerond zijn binnen een zekere tijdslimiet anders mislukt de invasie. Geslaagde invasies leveren overwinningspunten op. Zelfs een mislukte invasie kan je een Beloning van de keizer-kaart opleveren. Je kan jouw invloed in de ministeries vergroten door een loyaal familielid voor te dragen voor een postje in overheidsdienst. Maar een benoeming moet je verdienen. Daarom moeten studenten deelnemen aan de keizerlijke examens. Als er twee studenten op het einde van een ronde ingeschreven zijn voor de keizerlijke examens, dan is elke speler verplicht om te betalen voor de studiebegeleiding van één van de studenten. De student die het meeste studiegeld kreeg, zal benoemd worden op een postje in één van de ministeries. Tijdens het spel is het geven en ontvangen van geschenken een levensbelangrijke politieke en sociale gebeurtenis. Naast het bepalen van het aantal acties die iedere speler zal mogen doen in de volgende ronde, beïnvloeden de geschenken ook het omkopen van ambtenaren, de studiebegeleiding van studenten tijdens keizerlijke examens en de controle over de ministeries. Sommige gebeurtenissen laten je toe om je verplichtingen, die je hebt na het ontvangen van een geschenk, te vervullen waarna het geschenk zijn effect kwijt is. Dure geschenken kunnen zelfs gebruik worden om een petitie bij de keizer in te dienen, waarna je in zijn naam een gewenste extra actie mag uitvoeren (alleen in het spel voor gevorderden). Op het einde van het spel kun je één van de belangrijke ambten toegewezen krijgen: Eerste Minister, Admiraal of Generaal. Alle drie die ambten leveren extra overwinningspunten op. Tot slot worden alle overwinningspunten opgeteld. De winnaar is de speler met de meeste punten. Vooraleer een volledig spel Confucius te spelen, stellen we voor dat op zijn minst één speler de volledige spelregels leest. Belangrijk daarbij is om zich te concentreren op het spelverloop (pagina 9 e.v.). Alle nieuwe spelers zouden de bovenstaande spelsamenvatting moeten lezen en daarna ook de spelershulp gebruiken. We bevelen aan dat spelers daarna eerst twee of drie ronden spelen om gewoon te worden aan het spelmechanisme. 3

4 Spelvoorbereiding Zie de afbeelding op pagina Plaats het Confuciusspelbord in het midden van de tafel zodat alle spelers er makkelijk bij kunnen. 2. Plaats de jonken, de Grote Muurtegels en de beurtmarkeersteen naast het spelbord. 3. Schud de Beloning van de keizer-kaarten en leg ze in een gedekte stapel naast het bord. 4. Meng de 10 groene overwinningspunten (waarde niet zichtbaar). Voor ieder ministerie kies je twee willekeurige fiches. De fiche met de hoogste waarde leg je op het vierkantje voor de Minister, die met de laagste waarde op het vierkantje voor de Secretaris (waarde zichtbaar). De 4 ongebruikte fiches leg je terug in de doos. Ze zullen in dit spel niet gebruikt worden. Gelijkaardig meng je ook de 7 blauwe overwinningspunten en plaats je telkens 1 fiche op de daartoe voorziene plaats in elk Ver Land. De twee ongebruikte fiches leg je terug in de doos. 5. Schud de 5 Vreemde-Landtegels en plaats een tegel in elk van de drie voorziene rechthoeken in de Vreemde Landenkader. De overgebleven 2 tegels leg je terug in de doos, ze zijn in dit spel niet meer nodig. 6. Plaats de 3 kandidaat-ambtenaartegels waarop staat Elk Ministerie (Any Ministry) gedekt op de daartoe voorziene ruimte in de keizerlijke proefwerken. De volgorde van deze tegels heeft geen belang, want ze hebben alle drie hetzelfde effect. Neem daarna de kandidaat-ambtenaartegels waarop staat Bingbu, Hubu en Gongbu. Schud ze en plaats ze gedekt bovenop de drie vorige. Draai daarna de eerste tegel om. Dit zal de eerste kandidaatambtenaar zijn die aan de keizerlijke proefwerken zal deelnemen. 7. Meng de 24 ambtenaartegels gedekt. Neem voor ieder ministerie drie willekeurige tegels en plaats ze in de ruimtes aangeduid met 3, 4 en 5. Stapel de overschot van de ambtenaartegels gedekt naast het spelbord. 8. Geef iedere speler een spelershulp. 9. Geef iedere speler een 1 geldstuk, een 2 geldstuk en een 3 geldstuk Confucius-kaart. Schud daarna de overgebleven Confucius-kaarten grondig en leg ze gedekt naast het spelbord. Voorzie ruimte voor een aflegstapel. 10. Geef iedere speler een set van 6 geschenken, 15 markeerstenen, 6 legereenheden en 5 actieblokjes in dezelfde kleur. Iedere speler moet de geschenken met waarde 2 tot 6 (2 tot 6 afgebeelde geldstukken) gedekt voor zich neerleggen. Ze zijn nog niet beschikbaar en kunnen pas gespeeld worden nadat ze aangekocht worden. Iedere speler legt het geschenk met waarde 1 (wandtapijtje) open voor zich neer. Het kan gebruikt worden, het hoeft niet te worden aangekocht. Iedere speler plaatst één van zijn markeerstenen op de 0 op het scorespoor. Spel voor gevorderden Wanneer spelers nog geen ervaring met Confucius hebben, raden we aan om geen rekening te houden met het indienen van petities bij de keizer. Die actie wordt enkel gebruikt in het spel voor gevorderden. Eens spelers naar eigen aanvoelen voldoende ervaring met Confucius hebben, kunnen ze wel gebruik maken van petities bij de keizer. Dit is het enige verschil tussen het gewone spel en de versie voor gevorderden. 4

5 Spelvoorbereiding Beloning van de keizerkaarten (KB) Aflegstapel Confucius-kaarten Confucius stapel Kandidaat ambtenaren Ambtenarenstapel (Scorespoor) Beurtmarkeersteen (keizerlijke proefwerken) (Actieveld) Ambtenaren (overzicht geschenken) Voorraad jonken Ministerie OP - fiches Verre landen OP - fiches Grote Muurtegels (Vreemde Landen kader) (Verre Landen kader) Vreemde landtegels Actieve Actieblokjes Beschikbaar geschenk Actieve (ontvangen) geschenken (geen enkel bij aanvang) Spelerszone Groene speler Spelershulp Legereenheden Actieblokjes in voorraad speler Markeerstenen Niet beschikbare (nog niet aangekochte) geschenkkaarten Confucius handkaarten We bevelen ten sterkste aan dat je alle actieve actieblokjes voor de huidige ronde alsook de beschikbare en ontvangen geschenken naast het bord plaatst waar alle spelers ze duidelijk kunnen zien. Andere spelers moeten weten over hoeveel Confucius-kaarten je beschikt, maar niet welke. De overgebleven speelstukken leg je het best van het bord weg om geen verwarring te veroorzaken. 5

6 Beschrijving van het spelmateriaal Geschenken Iedere speler heeft een set van 6 geschenken (kaarten met een achtergrond in de kleur van de speler). Het aantal geldstukken op de kaart is de waarde van het geschenk, en voor de geschenken met waarde 2 tot 6 ook het aankoopbedrag. Het geschenk met waarde 1 is vanaf het begin van het spel beschikbaar en moet niet aangekocht worden. De andere geschenken moeten eerst aangekocht worden vooraleer ze gebruikt kunnen worden. Een geschenk bevindt zich altijd in één van de volgende stadia. Niet beschikbaar: nog niet gekocht, dus nog niet in het spel. Bewaar deze geschenken gedekt in een stapel in je spelruimte. Je kan je niet beschikbare geschenken altijd bekijken. Beschikbaar: gekocht, dus kan aan een andere speler worden gegeven. Houd beschikbare geschenken zichtbaar voor de andere spelers. Actief: aan een andere speler gegeven en nog niet geannuleerd, ook gegeven of ontvangen genoemd. Actieve geschenken liggen open voor de ontvanger. Als je een geschenk schenkt, plaats je een van je markeerstenen in het overzicht van de geschenken. De bovenste rij toont de waarde van het geschenk, de onderste rij toont de kleur van de spelers. Geannuleerd: gegeven aan een andere speler, maar uit het spel verwijderd (zie hoe geschenken kwijtraken). Iedere keer een van je geschenken door een speler geannuleerd wordt, moet je jouw markeersteen in het overzicht van de geschenken verwijderen. Het geven en ontvangen van geschenken heeft verschillende voordelen. Het totale aantal gegeven en ontvangen geschenken bepaalt hoeveel actieblokjes je mag gebruiken in de actie-fase (zie pagina 9). Wanneer je een geschenk aan een tegenstander geeft, dan wordt die speler beperkt in wat hij of zij kan ondernemen tegen je. In bepaalde gevallen is die speler zelfs verplicht om je te helpen (zie pag. 12). Geschenkkaarten Geschenk (jas) aankoopbedrag De vogel op de jas en de kwaliteit van het borduursel gaven de rangorde van de ambtenaar aan. Het is niet toegestaan om geschenken, Confucius-kaarten, markeerstenen of andere spelcomponenten te verhandelen of te ruilen, tenzij het in de regels is vermeld. Toch kunnen spelers informeel onderhandelen over bepaalde acties. Spelersstukken Markeerstenen Markeerstenen worden gebruikt om te tonen hoeveel invloed je hebt bij ambtenaren of bij benoemingen tot Minister of Secretaris, voor geslaagde ontdekkingsreizen, voor studenten bij de keizerlijke proefwerken, om te tonen op het overzicht van geschenken aan wie en welke geschenken je gegeven hebt en voor het bijhouden van overwinningspunten op het scorespoor. Bij het begin van het spel beschik je over 15 markeerstenen. Dit is geen limiet. In het onwaarschijnlijke geval dat je geen markeerstenen genoeg zou hebben, mag je om het even welk alternatief gebruiken. Actieblokjes Markeerstenen Actieblokjes Het gebruik van actieblokjes is de belangrijkste manier om acties uit te voeren tijdens het spel. Je gebruikt iedere actie-fase tussen de 3 en 5 blokjes. Legereenheden Iedere speler heeft 6 legereenheden die hij kan gebruiken voor invasies. Eens ze alle 6 zijn opgebruikt, kun je geen nieuwe legereenheden meer plaatsen. 6 Legereenheden

7 Jonken Jonken liggen in een algemene voorraad naast het bord. Wanneer je een jonk koopt of je zeilt weg op ontdekkingsreis dan mag je er een uit de voorraad nemen. Als alle jonken in gebruik zijn, kunnen er geen jonken meer aangekocht worden tot er enkele terug in de voorraad gelegd worden. Beurtmarkeersteen Wordt in de actie-fase gebruikt om bij te houden wie aan de beurt is. Het gebruik van deze markeersteen wordt belangrijker naarmate het spel vordert en spelers over een verschillend aantal actieblokjes en Beloning van de keizer-kaarten beschikken. Jonken Beurtmarkeersteen Ambtenaartegels Er zijn 24 ambtenaartegels. Ze leggen open in één van de ministeries (zoals uitgelegd in de spelvoorbereiding en spelverloop), de omkoopkost duidelijk zichtbaar. Het aantal munten dat iedere tegel toont, is inderdaad het bedrag dat moet betaald worden om die ambtenaar om te kopen. Een ambtenaar kan zijn: Niet omgekocht geen markeersteen op de tegel. Omgekocht, maar onbeveiligd een markeersteen die op zijn zij op de tegel ligt. Een onbeveiligde ambtenaar kan door een andere speler worden overgenomen dankzij omkoping via een Beloning van de keizer-kaart, door de Keizerlijke proefwerken te winnen of door een petitie bij de keizer. Omgekocht en beveiligd een markeersteen die recht op de tegel staat. Een beveiligde ambtenaar kan nooit door een andere speler worden overgenomen. Er zijn ook 6 kandidaat-ambtenaartegels, die komen enkel in het spel na keizerlijke proefwerken. De markeersteen op zo n tegel staat altijd rechtop om te tonen dat een kandidaat-ambtenaar altijd beveiligd is. Een omgekochte ambtenaar geeft je kortingen bij het betalen voor bepaalde acties, afhankelijk van het ministerie waarin de omgekochte ambtenaar zich bevindt (zie pagina 10). Ambtenaartegel Omkoopkost Verbonden ministerie Invloed en anciënniteit De invloed van een speler in een ministerie is even groot als het aantal ambtenaren die hij of zij omgekocht heeft in datzelfde ministerie. Iedere ambtenaar heeft daarnaast een anciënniteit die is aangeduid door het nummer naast het veld waar de tegel ligt. De hoogste graad in anciënniteit is 1, de laagste is 7. Anciënniteit wordt gebruikt tijdens de Toekenning van de Ministeries als twee of meer spelers evenveel invloed hebben (zie pagina 17). Vreemde-landtegel Kandidaat-Ambtenaartegel Invasiekost Deze tegels tonen de vreemde landen die spelers kunnen binnenvallen. Elk van deze tegels heeft 2 tot 4 legervelden. Op ieder veld is er plaats voor één legereenheid. De geldstukken op de tegel geven aan hoeveel het kost om met een leger dit land binnen te vallen. Vreemde-landtegel Legerveld 7

8 Confucius-kaarten De stapel Confucius-kaarten telt in totaal 66 kaarten. Er zijn drie types van 22 kaarten elk: 1 geldstuk en 3 licenties, 2 geldstukken en 2 licenties en 3 geldstukken en 1 licentie. Je legt Confucius-kaarten af door ze te gebruiken als betaalmiddel voor bv. jonken en legereenheden. Van iedere kaart gebruik je ofwel de geldstukken ofwel de licenties als betaalmiddel. Als de stapel op is, dan wordt de aflegstapel geschud en herbruikt. Geldstukken Licenties Er wordt nooit teruggegeven als je met Confucius-kaarten betaalt. Je mag altijd vrijwillig meer betalen dan het minimum vereiste bedrag. Confucius-kaart Beloning van de keizer-kaarten Je ontvangt één van deze bonuskaarten als beloning voor een geslaagde reis of door een invasie in een vreemd land. Iedere kaart zorgt voor een extra actie. Er zijn 10 Beloning van de keizer-kaarten. Eens ze allemaal in het spel gebracht zijn, zijn er geen meer beschikbaar. Titel Actie Beschrijving van de actie Beloning van de keizer-kaart Grote Muurtegels Eén Grote Muurtegel wordt op het einde van iedere ronde op het Grote Muurspoor geplaatst. Het spel eindigt als de negende Grote Muurtegel geplaatst wordt, tenzij een van de andere einde van het spel-elementen eerder voorvalt. Grote Muurtegel Overwinningspuntenfiches Groene overwinningspuntenfiches worden tijdens de spelvoorbereiding in de ministeries geplaatst, blauwe in de Verre-Landenkader. De waarden van de ministeriële fiches schommelen tussen 4 en 8, de Verre-Landenfiches van tussen 2 en 4. Wanneer je één van de fiches wint, neem je die en leg je die in jouw spelerszone. Ministeriële Overwinningspunten Je kan ook overwinningspunten scoren door succesvol vreemde landen binnen te vallen of door aanstelling tot Eerste Minister, Admiraal of Generaal op het einde van het spel. Wanneer een speler overwinningspunten behaalt, wordt de markeersteen van de speler vooruitgeschoven op het scorespoor. Verre-Landen Overwinningspunten 8

9 Spelverloop Iedere spelronde in Confucius kent dezelfde spelvolgorde, hieronder kort samengevat en verder in detail uitgelegd: Tel de geschenken-fase: bepaal hoeveel actieblokjes iedere speler ter beschikking krijgt in de actiefase door het aantal gegeven en ontvangen geschenken te tellen. Kies de Eerste Minister-fase: de vorige Eerste Minister duidt een nieuwe Eerste Minister aan. Actie-fase: elk om beurt voeren de spelers een actie uit totdat iedereen past. Hof-fase: het volgende deel van de Grote Muur wordt gebouwd, daarna volgen de Keizerlijke proefwerken, worden ministeries toegekend en het succes of falen van invasies beslist. Einde van een ronde-fase: meer ambtenaren worden in de ministeries geplaatst, spelers brengen het aantal Confucius-kaarten terug naar 4 en de actieblokjes keren terug naar de spelers. Tel de geschenken-fase Tel de geschenken die iedere speler heeft gegeven of ontvangen. Dit is heel eenvoudig als je gebruik maakt van het overzicht van de geschenken op het spelbord. Controleer eerst of de markeerstenen op het overzicht kloppen door te kijken naar de actieve geschenken van iedere speler. Nu tel je het aantal markeerstenen van jouw kleur op het overzicht en je telt daar het aantal markeerstenen van de andere spelers in de rij van jouw kleur bij op (zie voorbeeld hiernaast). Het totaal aantal geschenken bepaalt hoeveel actieblokjes je zal mogen gebruiken in de Actie-fase. Die blokjes worden jouw actieve actieblokjes genoemd. Gegegeven en ontvangen geschenken Actieve actieblokjes of of meer 5 Kies de Eerste Minister-fase In de eerste ronde wordt er willekeurig een Eerste Minister gekozen. In de volgende ronde is het telkens de vorige Eerste Minister die de nieuwe Eerste Minister kiest uit de andere spelers. De nieuwe Eerste Minister plaatst één van zijn actieve actieblokjes op de Gunst van de Keizer in het Actieveld. Actie-fase Acties staan aangeduid in de velden op het Actieveld of op een Beloning van de keizerkaart. Spelers voeren elk om beurt in uurwijzerzin één actie uit. Ze doen dit tot alle spelers al hun toegelaten acties hebben uitgevoerd en gepast hebben. De speler links van de Eerste Minister neemt de beurtmarkeersteen en voert de eerste actie uit. Wanneer alle spelers gepast hebben, voert de Eerste Minister nog de Gunst van de Keizer-actie uit. Dit is altijd de laatste actie in een ronde. Spelvoorbeeld Hieronder volgt een spelbeschrijving van één rondje Confucius als voorbeeld bij de spelregels Voorbeeld Tel de geschenken in ronde 1 Elke speler heeft nog geen enkel geschenk gegeven of ontvangen. Dus krijgt iedereen 3 actieve actieblokjes. Voorbeeld Tel geschenken Zwart heeft 1 geschenk gegeven (aan de groene speler) en 0 geschenken ontvangen (zwarte rij is leeg). Dus krijgt hij 4 actieblokjes Groen heeft 2 geschenken gegeven (aan paars en geel) en 2 geschenken ontvangen (van geel en zwart), vier in totaal. Dus krijgt hij 5 actieblokjes. Paars heeft 1 geschenk gegeven (aan geel) en 1 ontvangen (van groen), 2 in totaal. Dus 4 actieblokjes. Wit heeft geen enkel geschenk gegeven noch ontvangen. Dus 3 actieblokjes. Geel heeft 1 geschenk gegeven (aan groen) en 2 ontvangen (van paars en groen), 3 in totaal. Dus 5 actieblokjes. Voorbeeld Kies de Eerste Minister Wit was de Eerste Minister in de vorige ronde en kiest zwart als de nieuwe Eerste Minister. Zwart plaatst één van zijn actieve actieblokjes op de Gunst van de Keizer in het Actieveld. 9

10 Als je nog minstens één niet gebruikt actief actieblokje hebt, ben je in jouw beurt verplicht om een actie uit te voeren. Dit kan een actie uit het actieveld zijn of je kan een Beloning van de keizer-kaart gebruiken. Als je geen actieve actieblokjes meer over hebt, kun je toch nog een actie uitvoeren als je ofwel een Beloning van de keizer-kaart hebt ofwel de invloedswissel-actie kiest. Voor die laatste actie heb je geen actieblokje nodig. Als je uiteindelijk past, mag je geen acties meer uitvoeren in deze actie-fase, uitgezonderd de Eerste Minister die nog over de Gunst van de Keizer-actie beschikt. Voorbeeld van acties door actieblokjes te gebruiken 1ste actie 2de actie Acties uit het Actieveld Als je voor de eerste keer in deze fase een actie kiest dan plaats je, voor de meeste acties toch, één actief actieblokje op de gekozen actie en je voert daarna de actie uit. Als je in dezelfde fase dezelfde actie een tweede of derde maal kiest, dan kost dat je twee actieve actieblokjes. Keuzes van andere spelers beïnvloeden jouw aantal van actieblokjes niet. Acties die deze regel niet volgen worden beschreven in het specifieke deel van die actie. Actieparen Er zijn drie sets van actieparen: Koop een ambtenaar om en Beveilig een ambtenaar, Jonken kopen en Start een reis, Rekruteer een leger en Val een vreemd land binnen. Als je al één actie van een actiepaar uitgevoerd hebt in deze fase, dan kost de andere actie van het paar jou ook 2 actieve actieblokjes. 1ste actie 2de actie Groen moet twee actieblokjes plaatsen om de tweede actie te kunnen doen, omdat Jonken kopen en een Start een reis een paar vormen en groen al één van deze twee acties gekozen heeft als eerste actie. Paars moet slechts een actieblokje per actie betalen omdat Koop Geschenk en Geef Geschenk geen paar is. Voorbeelden van acties Koop een ambtenaar om Deze actie vormt een paar met Beveilig een ambtenaar. Op iedere ambtenaar kan slechts één markeersteen staan, tenzij tijdens de Toekenning van de Ministeries. Betaal de getoonde geldstukken op de ambtenaartegel en plaats een van je markeerstenen op de ambtenaar. Leg je markeersteen op zijn zij om aan te tonen dat de ambtenaar onbeveiligd is. Als je al één of meer omgekochte ambtenaren in Hubu hebt, mag je de kost met een geldstuk verminderen. Een onbeveiligde ambtenaar kan door een andere speler worden overgenomen dankzij een Beloning van de keizer-kaart, door een keizerlijk proefwerk te winnen of door een petitie in te dienen bij de keizer. Kortingen Een omgekochte ambtenaar geeft jou kortingen afhankelijk van het ministerie waarin hij werkt. Als je dus één of meer omgekochte ambtenaren hebt, krijg je de volgende kortingen: In Bingbu een leger rekruteren kost 4 licenties in plaats van 6. In Gongbu jonken kosten zoals aangeduid in deze tabel: Aantal jonken Normaal kostprijs Kostprijs min korting In Hubu Koop een ambtenaar om, Beveilig een ambtenaar en omkopen via een Beloning van de keizer-kaart kosten allemaal één geldstuk minder. 10 Groen zit links van Zwart (Eerste Minister) en start dus de Actiefase. Hij plaatst een groen actieblokje op Koop een Geschenk. Hij betaalt drie geldstukken en activeert zijn geschenk met waarde 3. Paars heeft geen Confuciuskaarten, daarom plaatst zij een paars blokje op Belastingsinkomen en neemt 2 Confuciuskaarten. Wit plaatst een wit blokje op Koop een ambtenaar om, betaalt 2 geldstukken en plaatst een markeersteen op een ambtenaar in Bingbu. Hij wil straks zijn invloed voor deze ambtenaar weggeven om zo het geschenk dat hij van Paars gekregen heeft, terug kwijt te raken. Dat geschenk belemmert hem namelijk om zijn invloed in Gongbu te vergroten. Geel zet zijn blokje op Koop jonken/start een reis en koopt 3 jonken. Dat brengt haar totaal op 5 jonken. Ze betaalt 6 geldstukken en plaatst de jonken in de gele scheepswerf. Zwart kiest er ook voor om een ambtenaar om te kopen en zet zijn blokje op de juiste actie. Hij betaalt 4 geldstukken en koopt een ambtenaar om in Gongbu. Hij plaatst een zwarte markeersteen op de ambtenaar.

11 Beveilig een ambtenaar Deze actie vormt een paar met Koop een ambtenaar om. Betaal de getoonde geldstukken op de ambtenaartegel die al een onbeveiligde markeersteen bevat om een ambtenaar te beveiligen. Zet daarna jouw markeersteen rechtop om te tonen dat de ambtenaar nu beveiligd is. Als je één of meer omgekochte ambtenaren in Hubu hebt, mag je de kost met een geldstuk verminderen Een beveiligde ambtenaar kan niet worden overgenomen door een tegenspeler. Hij kan wel nog door een Petitie bij de keizer in te dienen (geschenk met waarde 4) van eigenaar wisselen. Nomineer een student Deze actie kan niet gespeeld worden in de eerste ronde van het spel. Je kan de actie ook niet kiezen als beide studentenvelden in de Keizerlijke proefwerken bezet zijn of als je al een markeersteen op een studentenveld hebt staan. Betaal 2 geldstukken en plaats een van jouw markeerstenen op een leeg studentenveld in de Keizerlijke proefwerken. Forceer een keizerlijk proefwerk Deze actie kan niet gekozen worden in de eerste ronde van het spel. Betaal 2 geldstukken om een proefwerk te forceren (zie pag. 15) in de Hof-fase van deze ronde. Koop jonken Deze actie vormt een paar met Start een Reis. Betaal geldstukken om 1 tot 4 jonken te kopen. Neem de jonken uit de voorraad en plaats ze in jouw scheepswerf. Als je één of meer omgekochte ambtenaren hebt in Gongbu krijg je korting. Aantal jonken Normaal kostprijs Kostprijs min korting Start een reis Deze actie vormt een paar met Koop jonken. Een reis start je met 1 of meer jonken uit jouw scheepswerf. Betaal 1 licentie per jonk die je wilt laten afzeilen. Verplaats daarna de jonken van je scheepswerf naar de zeevelden van jouw kleur. Iedere vijfde jonk die vanuit de scheepswerf vertrekt, voltooit een ontdekkingsreis door een Ver Land te bereiken. Wanneer je een reis voltooit, plaats je een van je markeerstenen op een Ver Land naar keuze en je legt vijf jonken in de algemene voorraad. Jonken die niet aan de reis deelnamen blijven op de zeevelden staan. Je kan meerdere reizen met één Start een reis-actie voltooien. De eerste speler die een Ver Land bereikt, neemt de bijhorende fiche en ontvangt de bijhorende overwinningspunten. Zolang er Beloning van de keizer-kaarten ter beschikking zijn, ontvang je één kaart telkens je een Ver Land bereikt. 11 Keizerlijke proefwerken Studenten velden Ruimte voor geldstukken voor studiebegeleiding Kandidaatambtenaartegels Voorbeeld Start een reis Geel start een reis met 6 jonken en betaalt daarvoor 6 licenties. Ze legt 5 jonken terug in de voorraad en zet een gele markeersteen in Afrika. De 6 de jonk plaatst ze in het gele zeeveld. Geel krijgt een overwinningspuntenfiche omdat ze als eerste naar Afrika zeilde. Ze krijgt ook een Beloning van de keizer-kaart voor het volbrengen van een reis. Later in het spel koopt Geel opnieuw vier jonken. Wanneer ze afzeilt voor een nieuwe reis, zet ze die vier jonken samen met de ene jonk die nog over was van de vorige reis in haar zeeveld en eist India op. Ze legt de 5 jonken terug in de voorraad en zet een gele markeersteen in India. Ze neemt de overwinningspuntenfiche voor India en een tweede Beloning van de keizer-kaart. Op die manier maakt ze een goede kans om op het einde van de spel tot Admiraal te worden uitgeroepen. Elk van haar markeerstenen in de Verre landen telt immers voor 5 jonken. Voorbeelden van acties Groen zit links van Zwart (Eerste Minister) en start dus de Actie-fase. Hij plaatst een groen actieblokje op Koop een Geschenk. Hij betaalt drie geldstukken en activeert zijn geschenk

12 Je kunt ieder Ver Land slechts eenmaal bezoeken. Je kan wel naar een al door een andere speler ontdekt land reizen en een Beloning van de keizer-kaart ontvangen. Enkel de eerste speler die een Ver Land ontdekt, krijgt overwinningspunten. Rekruteer een leger Deze actie vormt een paar met Val een vreemd land binnen. Betaal 6 licenties om één legereenheid vanuit jouw voorraad op de Militaire Kolonie van jouw kleur te plaatsen. Je kans slechts één leger per actie rekruteren. In totaal kun je maximaal 6 legereenheid rekruteren. Als je één of meer omgekochte ambtenaren in Bingbu hebt, betaal je slechts 4 licenties om een leger te rekruteren. Val een vreemd land binnen Deze actie vormt een paar met Rekruteer een leger. Betaal het aantal geldstukken zoals aangeduid op de Vreemde-Landtegel om één van je legereenheden te verplaatsen vanuit de Militaire kolonies naar een leeg veldje op die tegel. Per actie kan je slechts één leger verplaatsen. Ieder vierkantje kan slechts één leger bevatten, maar meerdere spelers kunnen aan een invasie deelnemen (zie pag. 18). Koop geschenk Kies één van jouw niet-beschikbare geschenken en betaal de afgebeelde geldstukken. Leg nu het geschenk zichtbaar in jouw spelerszone voor je neer. Vanaf nu is dit een beschikbaar geschenk. Geef geschenk Kies één van jouw beschikbare geschenken en leg het voor een andere speler neer. Vanaf nu is het een actief geschenk. Je plaatst een van jouw markeerstenen in het Overzicht van de Geschenken, in overeenstemming met de waarde van het geschenk en de kleur van de ontvanger. Als die speler al eerder een geschenk van jou ontvangen had, verwijder dan het oude geschenk uit het spel. Geschenkverplichtingen Als een speler een actief geschenk van je heeft, dan gelden de volgende beperkingen voor die speler: 1. De ontvanger kan jou geen geschenk van mindere waarde geven. Een geschenk van dezelfde waarde is aanvaardbaar en zorgt voor wederzijdse verplichtingen. Als je een geschenk met een hogere waarde ontvangt van iemand die een geschenk van jou heeft, dan raakt die speler jouw geschenk van lagere waarde kwijt. Het geschenk verdwijnt uit het spel en het Overzicht van de Geschenken wordt aangepast. 2. Als je minstens één omgekochte ambtenaar in een ministerie hebt en de invloed van de ontvanger in dat ministerie is gelijk of groter dan jouw invloed, dan kan de ontvanger geen nieuwe ambtenaren in dat ministerie meer omkopen. Invloed is het aantal omgekochte ambtenaren. Anciënniteit telt hier niet. 3. Als één van jouw studenten deelneemt aan de Keizerlijke Proefwerken (zie pag. 15), dan moet de ontvanger jouw student financieel steunen met minstens één Confucius-kaart. Als de ontvanger geschenken heeft van beide spelers met studenten in de proefwerken, dan moet de ontvanger diegene helpen die het meest waardevolle geschenk gegeven heeft. Als dat ook gelijk is, dan kan de ontvanger kiezen welke student hij wil helpen. De ontvanger kan zijn geschenk kwijtraken als hij 2 extra Confucius-kaarten betaalt om jouw student te helpen. Ook dat geschenk verdwijnt uit het spel en het Overzicht van de Geschenken wordt aangepast. 4. Als de ontvanger invloed moet afstaan tijdens de toekenning van een Ministerie (zie pag. 17) en je hebt invloed in dat ministerie, dan moet hij jou steunen. Als de ontvanger meerdere geschenken heeft, dan geldt ook hier dat hij diegene steunt die het waardevolste geschenk gegeven heeft. Als ook dat gelijk is, dan mag de ontvanger kiezen wie hij wil steunen. Als de ontvanger zijn invloed gegeven heeft, dan is hij jouw geschenk kwijt. Het geschenk verdwijnt uit het spel en het Overzicht van de Geschenken wordt aangepast. 12

13 Hoe geschenken kwijtraken Je kan ontvangen geschenken als volgt kwijtraken: 1. Geef een geschenk terug van een hogere waarde: Het geschenk met de lagere waarde wordt uit het spel verwijderd. Het geschenk met de hogere waarde zorgt dat de ontvanger geschenkverplichtingen tegenover jou heeft. 2. Gebruik de invloedswissel in een niet toegekend ministerie ten gunste van de gever: Het geschenk wordt uit het spel verwijderd. Noteer dat invloedswissel geen betaling van actieblokjes vereist. Het is wel een actie die wordt gekozen tijdens de beurt van de speler in de actie-fase. 3. Betaal 2 extra Confucius-kaarten (totaal dus 3) voor studiebegeleiding van een student in de Keizerlijke proefwerken. Ongeacht of de ondersteunde student slaagt, wordt het geschenk uit het spel verwijderd. 4. Geef tijdelijk invloed aan de gever tijdens de toekenning van een ministerie. Wanneer je een geschenk kwijtraakt, vergeet niet om het Overzicht van de geschenken aan te passen. Invloedswissel Voor deze actie heb je geen actieblokjes nodig Vervang jouw markeersteen op een ambtenaar in een niet toegekend ministerie met de markeersteen van een andere speler (uit zijn voorraad). Verander niets aan de status van de markeersteen (beveiligd of onbeveiligd). Door deze actie raak je een geschenk kwijt van die andere speler. Verwijder dat geschenk uit het spel en wijzig het Overzicht van de geschenken. Dien een petitie bij de keizer in Enkel in het spel voor gevorderden. Deze actie kost altijd twee actieblokjes. Verwijder uit het spel een van jouw beschikbare geschenken met een waarde van minstens 2. Het effect van de actie hangt af van het geschenk dat je opoffert: Keramische tegel waarde 2 Verander jonken van eigenaar Vaas waarde 3 Vervang een student Jas waarde 4 Verwissel ambtenaren Halsketting waarde 5 Zet een leger her in Jonk waarde 6 Vervang invloed Verwijder je geschenk met waarde 2 uit het spel: Verplaats 2 jonken van de scheepswerf van een speler naar de scheepswerf van een andere speler, of jouw eigen scheepswerf. Is niet van toepassing op jonken in zeevelden. Verwijder je geschenk met waarde 3 uit het spel: Verwijder een markeersteen naar keuze van een studentveld in de Keizerlijke proefwerken en zet één van jouw markeerstenen in de plaats. Als je al een student hebt die deelneemt aan de proefwerken, dan bezet je nu beide plaatsen. Verwijder je geschenk met waarde 4 uit het spel: Verwissel een ambtenaartegel met jouw markeersteen erop met een andere ambtenaartegel met een gelijke of lagere anciënniteit (7 is het laagste). Zorg ervoor dat je de markeerstenen meeneemt. Beide ambtenaren moeten in een niet toegekend ministerie liggen en kunnen tot hetzelfde of verschillend ministerie behoren. Deze actie is van toepassing op alle soorten ambtenaren (gewone, kandidaat, omgekochte, nietomgekochte en beveiligde) Verwijder je geschenk met waarde 5 uit het spel: Verplaats één leger vanuit een legerveld van een niet-opgeloste Vreemde Landtegel naar een ander legerveld op een niet-opgeloste Vreemde Landtegel. Dit kan ook op dezelfde tegel zijn. Verwijder je geschenk met waarde 6 uit het spel: Vervang een onbeveiligde markeersteen op een ambtenaar met een beveiligde markeersteen uit de voorraad van een andere speler of uit jouw eigen voorraad. 13

14 Handelsinkomen Iedere speler kan deze actie slechts eenmaal per ronde uitvoeren Betaal tot 4 geldstukken. Neem daarna evenveel Confucius-kaarten + 1 als het aantal geldstukken dat je betaald hebt. Bv. Je betaalt 3 geldstukken dan mag je 4 kaarten nemen. Belastingsinkomen Neem 2 Confucius-kaarten. Geen Actie Dit kost altijd één actieblokje. Doe niets. Gunst van de Keizer Alleen de Eerste Minister voert deze actie uit. De Eerste Minister plaatst een actief actieblokje in dit veld in de Kies de Eerste Minister-fase. De actie wordt wel maar uitgevoerd op het einde van de Actie-fase. Dus spelers plaatsen geen actieblokjes op dit veld tijdens de Actie-fase. Vooraleer de Gunst van de Keizer-actie uit te voeren, controleert de Eerste Minister of alle spelers hun acties uitgevoerd hebben. Daarna neemt hij de beurtmarkeersteen. Als allerlaatste actie kan de Eerste Minister nu om het even welke actie uit het actieveld uitvoeren, ook een actie die hij deze ronde al gedaan heeft zonder extra kost. Andere beperkingen van de actie gelden wel. Acties via Beloning van de keizer-kaarten Een actie uitvoeren via een Beloning van de keizer-kaart is optioneel. Je hoeft er geen actieblokjes voor te betalen. Je kan tijdens jouw beurt een Beloning van de keizer-kaart spelen in plaats van te passen of een andere actie te doen. Als je de kaart gespeeld hebt, leg je ze terug in de doos. Iedere kaart kan dus slechts eenmaal gebruikt worden. Daarna is jouw beurt voorbij. Tijdens de Actie-fase kun je zoveel Beloning van de keizer-kaarten (één per beurt) inzetten als je wilt. Je kan de kaarten ook meenemen naar een volgende ronde. Ze tellen niet mee als op het einde van een ronde het aantal Confucius-kaarten geteld worden. Later in de Actie-fase Geel kiest voor de actie Start een reis, maar ze moet hiervoor 2 actieblokjes inzetten. In een vroegere actie deze ronde had ze namelijk al jonken gekocht. Paars had geen geluk. Tijdens de actie Belastingsinkomen, die zij in een vorige beurt koos, trok zij enkel Confucius-kaarten met de waarde 1. Dus kiest zij nu voor de actie Handelsinkomen. Zij moet slechts 1 actieblokje betalen, omdat dit een afzonderlijke actie is. Iedere speler kan slechts eenmaal de actie Handelsinkomen per ronde uitvoeren. Voorbeeld Gunst van de Keizer Van zodra alle spelers gepast hebben, speelt Zwart (als Eerste Minister) de actie Gunst van de Keizer. Hij kiest ervoor om opnieuw een ambtenaar om te kopen. Normaal zou dit hem twee actieblokjes kosten, omdat hij deze ronde al een ambtenaar omkocht. Dankzij de actie Gunst van de keizer kan hij echter zowel een éénblokjesactie als een tweeblokjesactie kiezen. Hij betaalt de nodige geldstukken en plaatst zijn markeersteen op de ambtenaar. Omkoping Geschenkverplichtingen zijn niet van toepassing op deze actie Je mag een ambtenaar omkopen in het op de kaart vermelde ministerie. Als dat ministerie al toegekend is, dan neem je een willekeurig niet toegekend ministerie. OFWEL: Plaats je een van jouw markeerstenen uit jouw voorraad en leg hem op zijn zij (onbeveiligd) op een niet-omgekochte ambtenaar. OFWEL: Kies je een onbeveiligde ambtenaar van een andere speler en betaal je de geldstukken die op de tegel staan. Als je een omgekochte ambtenaar in Hubu hebt, verminder je de kost met een geldstuk. Verwijder de markeersteen van de andere speler en vervang hem door één van jou stenen uit de voorraad. Leg de steen op zijn zij om te tonen dat het gaat om een onbeveiligde ambtenaar. 14

15 Geschenk Kies gratis een van de niet-beschikbare geschenken. Leg de kaart zichtbaar voor je neer in je spelerszone om te tonen dat het geschenk nu beschikbaar is. Extra Actie Kies om het even welke actie uit het actieveld (uitgez. de Gunst van de keizer) zonder actieblokjes te gebruiken. Dit kan een 0, 1 of 2 blokjes actie zijn en kan een herhaling van een vorige actie zijn. Alle andere beperkingen van de actie zijn nu ook geldig. Geldstukken Neem vier Confucius-kaarten. Rekruteer een leger Plaats gratis een van jouw legers in de militaire kolonies. Belediging van de keizer Een vreemde heerser heeft de keizer beledigd. Je kan de keizer wreken door het land van de vreemde heerser te veroveren. Plaats deze kaart zichtbaar in je spelerszone en verplaats gratis een van je legers van de militaire kolonies naar deze kaart. Opbrengst 2 OP. Hof-fase De Hof-fase bestaat uit vier stappen die in de volgende volgorde moeten gespeeld worden: Bouw de Grote Muur Keizerlijke proefwerken Toekenning van de Ministeries Invasies De laatste drie stappen gebeuren alleen als er tijdens het spel specifieke gebeurtenissen hebben plaatsgevonden. Sla die stappen over als de gebeurtenis niet heeft plaatsgevonden. Bouw de Grote Muur Leg een Grote Muurtegel op de meest linkse positie van het Grote-Muurspoor. De Grote Muurtegels gelden als een rondeteller in het spel. Het spel eindigt als de negende Grote Muurtegel geplaatst wordt, tenzij een van de andere einde van het spel-elementen eerder voorvalt. Keizerlijke Proefwerken De Keizerlijke Proefwerken vinden enkel plaats als één of beide van onderstaande gebeurtenissen zich voordoen tijdens de Actie-fase: Beide studentenvelden zijn bezet Een speler heeft gekozen voor de actie Forceer een keizerlijk proefwerk. Het spel eindigt als alle kandidaat-ambtenaren gebruikt zijn. 15

16 Als de studentenvelden ingenomen zijn door markeerstenen van verschillende spelers, dan moeten alle spelers betalen voor de studiebegeleiding van één van de studenten. Beginnende met de Eerste Minister en dan verder in uurwijzerzin moeten alle spelers die minstens één Confucius-kaart hebben, een student kiezen waarvoor ze studiebegeleiding betalen. Ze geven aan de gekozen student één of meer Confucius-kaarten. De kaarten worden gedekt in het veld naast de student gelegd. Spelers zonder Confucius-kaarten kunnen geen enkele student helpen. Iedere speler betaalt slechts begeleiding voor één student. Als je een geschenk van een speler gekregen hebt, ben je verplicht om de student van die speler met minstens één Confucius-kaart te steunen. Je mag altijd nog twee extra kaarten inzetten om zo het geschenk kwijt te raken. Als je geschenken van beide spelers hebt ontvangen, dan moet je de student steunen van de speler die jou het meest waardevolle geschenk gaf. Als ook dat gelijk is, dan mag je zelf kiezen wie je wilt steunen. De Keizerlijke Proefwerken winnen De student die het meest geld voor zijn studiebegeleiding ontving, is de winnaar. Is het geldbedrag voor beide spelers even groot, dan wint de student die op het rode veld staat. Is slechts één studentenveld ingenomen, of beide studenten zijn van dezelfde speler, dan worden er geen Confucius-kaarten ingezet (ook niet om een geschenk kwijt te raken). De bewuste speler wint de Proefwerken. De winnaar neemt de kandidaat-ambtenaartegel en legt hem in het aangeduide ministerie. Hij zet er één van zijn markeerstenen op (ambtenaar is beveiligd). De tegel moet geplaatst worden op één van de beschikbare lege velden in het aangeduide ministerie. Als er geen lege velden meer zijn, dan kan de kandidaat-ambtenaar elke niet-omgekochte of onbeveiligde ambtenaar vervangen. Verwijder die ambtenaar dan uit het spel en geef desnoods de markeersteen terug aan de speler. Als het aangeduide ministerie al toegekend is of het bevat enkel beveiligde ambtenaren, dan kan de winnaar van de Proefwerken een niet-omgekochte of onbeveiligde ambtenaar uit een willekeurig niet-toegekend ministerie vervangen. Zijn alle ambtenaren in alle ministeries beveiligd, dan kan de winnaar de kandidaatambtenaartegel niet plaatsen en wordt de tegel uit het spel verwijderd. Geschenkverplichtingen beperken het plaatsen van kandidaat-ambtenaren niet. Alle geldstukken die ingezet zijn voor de studiebegeleiding worden op de aflegstapel gelegd. De markeersteen van de verliezende student keert terug naar de voorraad van de eigenaar. Draai tenslotte de tegel van de volgende kandidaat-ambtenaar om. Als het aangeduide ministerie van die kandidaat al toegekend is, verwijder dan de tegel uit het spel en draai de volgende om. Merk op dat deze stap, de Keizerlijke proefwerken, de toekenning van een Ministerie kan veroorzaken. Voorbeeld Keizerlijke proefwerken Geel en Wit hebben studenten ingezet voor de Kandidaat- Ambtenaar in Gongbu. Zwart kreeg een geschenk van Wit, dus moet hij Wit helpen. Hij plaatst een geldstukkaart met de waarde 1 gedekt naast de Witte student. Groen heeft geen geschenk ontvangen en heeft geen Confucius-kaarten. Dus kan hij geen student helpen. Paars heeft geen geschenken, en zij heeft slechts 1 kaart met waarde 3. Zij besluit om die kaart naast de Gele student te plaatsen. Wit heeft geschenken, maar niet van Geel. Dus helpt hij zijn eigen student door er een kaart met waarde 2 naast te leggen. Geel heeft een geschenk van Wit ontvangen. Dus moet zij de Witte student helpen en niet haar eigen student. Ze betaalt een kaart met waarde 1. Dat is voldoende om de Witte student te laten winnen, 4 tegen 3. Alle gebruikte kaarten worden op de aflegstapel gelegd. Wit legt zijn kandidaatambtenaar op een lege ruimte in Gongbu en plaatst zijn markeersteen er op. Als er geen lege ruimtes meer waren in Gongbu, dan zou de Witte kandidaat-ambtenaar één van de onbeveiligde ambtenaren van een andere speler vervangen. Als de laatste kandidaat-ambtenaartegel gewonnen is, eindigt het spel na het einde van deze ronde. 16

17 Toekenning van een Ministerie De Toekenning van een Ministerie gebeurt pas als alle zeven ambtenaarvelden in één of meer ministeries een ambtenaartegel of kandidaat-ambtenaartegel bevatten en er op alle tegels een markeersteen van een speler staat of ligt. Als er meer dan één ministerie kan toegekend worden, doe dat dan van links naar rechts (Bingbu, Hubu, Gongbu) Iedere markeersteen in een ministerie staat voor één invloed voor de eigenaar. Als er meer dan twee spelers met invloed zijn in een ministerie, dan moet de speler met de minste invloed zijn invloed tijdelijk aan een andere speler geven. Dit doe je tot er maar 2 spelers meer over zijn. De speler met de meeste invloed wordt tot Minister van dat ministerie benoemd. De tweede nog overblijvende speler krijgt een aanstelling als Secretaris. Ministeries worden als volgt toegekend: 1. Zet eerst alle markeerstenen rechtop om te tonen dat ze nu allemaal beveiligd zijn. 2. Tel het aantal markeerstenen per speler. 3. Als er slechts één speler in een ministerie aanwezig is, dan wordt hij benoemd tot zowel Minister als Secretaris. 4. Als er twee spelers invloed hebben in een ministerie dan wordt de speler met de meeste markeerstenen tot Minister aangesteld, de andere speler wordt Secretaris. 5. Als er meer dan twee spelers invloed hebben in een ministerie dan moet de speler met de minste invloed, zijn invloed tijdelijk afstaan aan een andere speler. De speler met de minste invloed is de speler met de minste markeerstenen. Is er een gelijkspel dan wordt er gekeken wie van die spelers de ambtenaar bezit met de laagste anciënniteit. Anciënniteit wordt bepaald door het cijfer op het spelbord boven de ambtenaartegel. 1 is hoge anciënniteit, 7 is lage anciënniteit. 6. De speler die tijdelijk zijn invloed moet afstaan, doet dit als volgt: 1 e Hij moet zijn invloed afstaan aan de speler die hem of haar het geschenk met de hoogste waarde gaf. Als de waarde van de geschenken die hij kreeg gelijk is, dan mag hij kiezen aan wie hij zijn invloed afstaat. Door zijn invloed aan een andere speler af te staan, raakt de speler wel het ontvangen geschenk van die speler kwijt. Het ontvangen geschenk wordt terug in de speldoos gelegd. Het Overzicht van de Geschenken wordt aangepast. 2 e Als de speler geen enkel geschenk ontving dan staat hij zijn invloed af aan om het even welke andere speler die nog in de running is voor de toekenning van het ministerie. Om aan te duiden dat een speler zijn invloed afstond, legt hij een onbeveiligde markeersteen in de kleur van de nieuwe speler naast zijn eigen beveiligde markeersteen. Het kan gebeuren dat die tijdelijke markeersteen later vervangen dient te worden door een tijdelijke markeersteen van een andere speler. De speler die zijn invloed moet afstaan, neemt niet langer deel aan de toekenning van het ministerie. 7. Daarna wordt de invloed van de overgebleven spelers herberekend door zowel de beveiligde als de onbeveiligde markeerstenen te tellen. 8. Ga door met het elimineren van spelers (zie punt 6 hierboven) tot er slechts twee spelers overblijven. Ken dan het ministerie toe zoals hierboven beschreven in punt 4. Voorbeeld Toekenning Ministerie (eenvoudig) Ministerie Gongbu moet toegekend worden. Zwart en Paars hebben beiden 3 ambtenaren. Groen heeft er 1. Groen ontving een geschenk waarde 3 van Paars en een geschenk waarde 4 van Zwart. Groen heeft het minste invloed in het ministerie en moet dus tijdelijk zijn invloed opgeven. Omdat zijn geschenk van Zwart de hoogste waarde heeft, moet hij zijn invloed aan Zwart afstaan. Hij neemt een zwarte markeersteen en plaatst die naast zijn eigen groene markeersteen. Zwart wint nu met 4 tegen 3. Paars wordt Secretaris en Zwart Minister in het ministerie. Het geschenk van Zwart aan Groen wordt geannuleerd en terug in de speldoos gelegd. Zwart neemt zijn markeersteen die op de groene ambtenaar stond terug. Een ingewikkeld voorbeeld van een ministeriële toekenning vind je op pagina

18 De Minister neemt de overwinningspuntenfiche die op het ministerveld ligt. Hij telt de overwinningspunten op bij zijn totaal en zet één van zijn markeerstenen op het lege ministerveld. De Secretaris neemt de overwinningspuntenfiche die op het secretarisveld ligt, telt zijn overwinningspunten bij zijn totaal op en plaatst één van zijn markeerstenen op het lege secretarisveld. De markeerstenen van de Minister en de Secretaris zijn van belang bij het bepalen wie op het einde van het spel Eerste Minister wordt. Voorbeeld Geslaagde invasie Tenslotte worden alle tijdelijke onbeveiligde markeerstenen uit het toegekende ministerie verwijderd. De invloed van de ambtenaren keert terug naar de oorspronkelijke spelers. In een toegekend ministerie kunnen er geen wijzigingen meer gebeuren. Kijk op pagina 21 voor een ingewikkeld voorbeeld van de toekenning van een ministerie. Als alle ministeries toegekend zijn, eindigt het spel op het einde van die ronde. Invasie Een invasie wordt uitgevoerd als één of beide van onderstaande gebeurtenissen zich voordeden in de Actie-fase. 4 OP voor Zwart 3 OP Op zijn minst één van de Vreemde Landtegels heeft een legereenheid staan in alle legervelden. De Grote Muurtegels bereiken één van de afgebeelde soldaten boven het Grote Muurspoor. Dit gebeurt in de 4 de, 6 de en 8 ste ronde. De afgebeelde soldaten corresponderen met de afgebeelde soldaat boven een Vreemde Landtegel. In de 4 de ronde wordt dus de Vreemde Landtegel met één soldaat toegekend, in de 6 de ronde de tegel met 2 soldaten, in de 8 ste ronde de tegel met 3 soldaten. Als de Vreemde Landtegel al toegekend is, negeer dan deze gebeurtenis. Voor Wit Voorbeeld Niet geslaagde invasie Een invasie slaagt als op een Vreemde Landtegel alle legervelden bezet zijn. Als een invasie zich voordoet omwille van het Grote Muurspoor en niet alle legervelden op een tegel zijn volzet, dan faalt de invasie. Als een invasie slaagt, ontvangt iedere speler de overwinningspunten zoals aangeduid in het legerveld waar zijn legereenheid staat. Pas het scorespoor onmiddellijk aan. Als een invasie faalt, worden er geen overwinningspunten uitgedeeld. Ongeacht het al dan niet slagen van een invasie ontvangt de speler die aan de invasie deelnam en een legereenheid had staan in het legerveld van de Vreemde Landtegel met een icoontje van een Beloning van de keizer-kaart zo n kaart. Tenslotte wordt de toegekende Vreemde Landtegel omgedraaid. De legereenheden die aan de invasie deelnamen worden erop geplaatst. Legereenheden kunnen niet hergebruikt worden. Die legereenheden worden op het einde van het spel geteld om te bepalen wie de Generaal wordt. 18

19 Einde van een ronde-fase De Einde van een ronde-fase heeft drie stappen, die in de volgende volgorde moeten uitgevoerd worden: Voorbeeld Plaatsen ambtenaartegels Plaats nieuwe ambtenaartegels Leg overtollige Confucius-kaarten op de aflegstapel Geef de actieblokjes terug aan de spelers Plaats nieuwe ambtenaartegels In ieder ministerie dat op zijn minst één lege plaats heeft, leg je een nieuwe ambtenaartegel. Kies altijd de lege plaats met het laagste nummer. Sla ministeries over die geen lege plaatsen meer hebben. Leg overtollige Confucius-kaarten op de aflegstapel Iedere speler die meer dan 4 Confucius-kaarten heeft, legt de overtollige kaarten op de aflegstapel. Geef de actieblokjes terug aan de spelers Kijk of het spel nog niet eindigt (zie hierna). Als het spel nog niet ten einde is, geef de gebruikte actieblokjes terug aan iedere speler en start de volgende ronde. Einde van het spel Het spel eindigt op drie manieren: Als alle ministeries toegekend zijn; of Als alle kandidaat-ambtenaren gewonnen zijn; of Als alle 9 Grote Muurtegels op het Grote Muurspoor geplaatst zijn. In de laatste twee gevallen kunnen er nog niet toegekende ministeries zijn. Ken die ministeries toe zoals beschreven op pagina 17. Op het einde van de toekenning, als twee spelers evenveel invloed hebben, wordt de speler met de ambtenaar met de hoogste anciënniteit tot Minister benoemd, de andere speler wordt Secretaris. Eens alle ministeries toegekend zijn worden de Eerste Minister, de Admiraal en de Generaal als volgt toegewezen. De Eerste Minister is de speler met de meeste markeerstenen in de ministeries. Tel alle markeerstenen op de ambtenaren alsook de markeerstenen op de Minister- en Secretarisvelden. Als er een gelijkspel is, wordt de Minister van Hubu de nieuwe Eerste Minister ook al is hij geen van de spelers die bij het gelijkspel betrokken is. De Admiraal is de speler met de meeste jonken die op reis zijn gegaan. Tel 5 jonken voor iedere markeersteen op een Ver Landveld en 1 voor iedere jonk in een zeeveld. Jonken in de scheepswerven worden niet meegeteld. Als er hier een gelijkspel is, dan wordt de Minister van Gongbu tot Admiraal aangesteld ook al is hij geen van de spelers die bij het gelijkspel betrokken is. Voorbeeld Score Geel kreeg 4 OP voor haar benoeming tot Secretaris. Daarnaast scoorde ze ook 4 OP voor elk van de twee Verre Landen die ze als eerste bereikte. Op het einde van het spel kreeg ze nog eens 1 extra OP voor haar benoeming tot Admiraal. Die benoeming kreeg ze omdat ze het meeste jonken voor reizen had ingezet. Ze heeft dus in totaal 13 OP. Zwart verdiende 6 OP als Minister en 4 OP als Secretaris. Daarnaast kreeg hij nog eens 6 OP voor Vreemde Landen (4 voor Annam en 2 voor Mongolië). Op het einde van het spel sleepte hij de benoeming tot Eerste Minister in de wacht doordat hij de meeste markeerstenen in de ministeries had staan. In totaal 17 OP. Groen won 7 OP als Minister, 2 OP voor een Ver Land. Hij nam deel aan de invasie in Korea maar die mislukte jammerlijk, dus zijn score blijft op 9 OP steken. Paars werd een aantal keer nipt verslagen in de ministeries en scoorde slechts 5 OP voor die ene benoeming tot Secretaris. Ze veroverde Mongolië wat haar 4 OP opleverde, een totaal van 9 OP. Wit scoorde 7 OP als Minister, 3 OP voor Verre Landen, 8 OP voor Vreemde Landen (de kaart Belediging van de Keizer inbegrepen) en 1 OP als Generaal. Totaal 19 OP. Wit is de winnaar met 2 OP verschil. Indien Wit geen punten had gekregen door de kaart Belediging van de Keizer zou hij slechts 17 OP hebben. Wit en Zwart hadden dan alle twee evenveel punten. Zwart zou gewonnen hebben omdat hij Eerste Minister was. Bij een gelijkspel met Geel zou Geel als Admiraal gewonnen hebben. De Generaal is de speler met de meeste legereenheden in het spel, inclusief dus de legereenheden op de Vreemde Landtegels, op de Belediging van de Keizer-kaart en in de Militaire kolonies. Is er een gelijkspel dan wordt de Minister van Bingbu tot Generaal aangesteld ook al is hij geen van de spelers die bij het gelijkspel betrokken is. 19

20 Puntentelling en overwinning Spelers krijgen overwinningspunten tijdens het spel en op het einde van het spel. De winnaar is de speler met de meeste overwinningspunten op het einde van het spel. Hebben twee of meer spelers evenveel overwinningspunten dan wint de Admiraal. Is de Admiraal geen van de spelers die bij het gelijkspel betrokken zijn, dan wint de Eerste Minister. Is ook de Eerste Minister geen van de spelers die bij het gelijkspel betrokken is, dan wint de Generaal. Is de Generaal ook geen van de spelers die bij het gelijkspel betrokken is (heel onwaarschijnlijk) dan is er echt sprake van een gelijkspel. Tijdens het spel Wanneer iemand overwinningspunten (OP) ontvangt tijdens het spel, pas dan onmiddellijk de markeerstenen op het scorespoor als volgt aan: Actie Overwinningspunten op Bereik van overwinningspunten Eerste speler die een Ver Verre Landen OP-fiche 2 tot 4 Land bereikt Geslaagde invasie Legerveld op Vreemde Landtegel 2 tot 5 Minister of Secretaris in Ministeriële OP-fiche 4 tot 8 elk ministerie De belediging van de Keizer wreken Belediging van de Keizer-kaart 2 Op het einde van het spel Op het einde van het spel krijg je nog de volgende overwinningspunten: Eerste Minister, Admiraal, Generaal Elk 1 overwinningspunt Admiraalsvariatie Vooraleer je Confucius start, kunnen de spelers opteren voor deze variant op de regels. Als op het einde van het spel twee of meer spelers evenveel overwinningspunten hebben, wint de Admiraal, ongeacht of hij één van de spelers is die bij het gelijkspel betrokken is. Deze variant verhoogt de macht van de Admiraal en maakt het mogelijk dat een speler wint met weinig overwinningspunten. Dit stelt de triomf voor van de kapitalistische interesse boven het Confucianisme. Het verandert meteen de Chinese geschiedenis en maakt het waarschijnlijker dat China ooit eerst de wereld zal domineren voor Europa. 20