Geld verdienen met energie Zó sla je munt uit je energie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Geld verdienen met energie Zó sla je munt uit je energie"

Transcriptie

1 Geld verdienen met energie Zó sla je munt uit je energie Verstandig omgaan met energie kan je veel opleveren. Duurzame investeringen leveren je op de lange termijn geld op. Ook kun je jouw bedrijf inzetten om groene energie op te wekken. In dit whitepaper helpen we jou om geld te verdienen met energie. In dit whitepaper Verminder je energieverbruik Wek zelf energie op Vraag subsidie aan en maak gebruik van alle overheidsregelingen Tips van ondernemers Valentijn Kleijnen Directeur Bio-Energie de Vallei Ede Voordat ik Bio-energie de Vallei opzette, werkte ik bij kaasfabriek Vika als milieumanager. Dat pakken ze aan door het hele productiesysteem te herzien en flink energiezuiniger te maken. Er zijn andere technieken ingevoerd, infrastructuur wordt gewijzigd en de fabriek is veel beter geïsoleerd. Mocht straks ook groen gas nabij de fabriek worden geproduceerd, dan is de fabriek in één klap energieneutraal. Verminder je energieverbruik Geld verdienen met energie begint bij het reduceren van je eigen energieverbruik. Waar je het meest op kunt besparen, is erg bedrijfsspecifiek, maar bijna elke ondernemer kan besparen op verlichting en verwarming. Bij een investering in het terugdringen van je energieverbruik, kom je doorgaans in aanmerking voor de Energie Investerings Aftrek (EIA). Hier lees je in hoofdstuk 3 meer over. Verlichting Led-verlichting is op dit moment de meest energiezuinige optie. Dat blijkt ook uit dit rekenvoorbeeld: Vervang een gloeilamp van 60 watt door een duurzamer alternatief, dat ongeveer dezelfde lichtintensiteit geeft (600 lumen). Bij de halogeenlamp is er de keuze voor 42 watt of 70 watt, in dit rekenvoorbeeld is voor 70 watt gekozen. De lamp brandt gemiddeld 3 uur per dag, 300 dagen per jaar. Hieronder worden de kosten per lamp berekend, in 10 jaar tijd, dus 9000 branduren. De prijs van de lampen is de prijs die Ikea rekent, behalve die van de gloeilamp. Deze is inmiddels verboden in 60 watt, de berekening hiervoor is dus gebaseerd op oude gegevens. Voor de levensduur van de lamp is gekeken naar de beloftes van Ikea. De huidige stroomprijs is 0,2210 euro per kwh (april 2014). De kosten per lamp zijn dus in 10 jaar: Led Spaarlamp Gloeilamp Halogeen * aanschafprijs lamp uren x 10 watt = 90 kwh x 0,2210 euro per kwh = 19,89 euro + 1 x 9.00 euro* = uren x 15 watt = 135 kwh x 0,2210 euro per kwh = 29,84 euro + 1 x 6,00 euro* = uren x 60 watt = 540 kwh x 0,2210 euro per kwh = 119,89 euro + 9 x 0,50 euro* = uren x 70 watt = 630 kwh x 0,2210 euro per kwh = 139,23 euro + 5 x 2.00 euro* = 28,89 euro 35,84 euro 123,84 euro 149,23 euro 1

2 Energiezuinige verlichting Wil je meer weten over energiezuinige verlichting? Download in MijnMKB het whitepaper over dit onderwerp! Energiescan Als je echt wilt weten hoe jij jouw energieverbruik het best kunt terugdringen, doe dan een energiescan. Eerste hulp Download het whitepaper Eerste Hulp bij Energie Besparen voor nog veel meer tips om je energieverbruik omlaag te brengen. Subsidiepot In de provincie Overijssel is er een subsidiepot voor mkb-ondernemers. Kijk op de website van jouw gemeente en provincie of er ook voor jou een regeling bestaat. Dan is het nog zaak om verlichting (en andere apparatuur) niet onnodig aan te laten staan. Gebruik deze tips: Een lichtgevoelige sensor of daglichtafhankelijke schakeling, waarmee het licht pas aangaat als het donkerder wordt, zorgt voor een energiebesparing van 5 tot 20 procent. Maak één persoon verantwoordelijk om aan het eind van elke werkdag alle lampen, maar ook kopieerapparaten en andere sluipverbruikers, uit te schakelen. Een tijdschakelaar kan ook handig zijn. Dit levert je nog eens een besparing van 10 procent op. Verwarming In vrijwel elk bedrijf moet je verwarmen. Er zijn een aantal investeringen waarmee je het gasverbruik flink kunt terugdringen. We zetten de belangrijkste maatregelen op een rij, en hun gemiddelde opbrengst. Natuurlijk is dit erg afhankelijk van jouw situatie en bedrijfsruimte. HR++glas in plaats van dubbel glas: 60 procent. Dubbel glas in plaats van enkel glas: ruim 50 procent. Een slimme thermostaat met bewegingssensor: tot 30 procent. Vervanging cv-ketel voor een hr-ketel: tot 15 procent. Isolatie van de verwarmingsleidingen en de appendages: 2 tot 6 procent. Radiatorfolie: 3 tot 4 procent. Extra tochtstripjes en kierafdichting: 1 tot 2 procent. Een slimme energiemeter: minimaal 0,9 procent. Wirt Groen Directeur Houthandel Wicherson, Steenwijk Veel van onze klanten leveren aan de overheid, en die vindt duurzaamheid steeds belangrijker. Het is daarom belangrijk dat wij kunnen aangeven dat we CO2-neutraal kunnen produceren en 100 procent duurzaam werken. 2

3 Zonnepanelen Op de energiedesk van MKB Servicedesk lees je veel meer over zonnepanelen, de subsidieregelingen, hoe het werkt en ervaringen van andere ondernemers. Wek zelf energie op Er zijn verschillende methodes om in je eigen energie te voorzien. De meest gebruikte manieren zijn zonne-energie, wind-energie, biomassa, aardwarmte en water. We gaan kort op elke vorm in. Zelf energie opwekken is erg interessant voor mkb-ondernemers, omdat zij vaak geen grootverbruiker zijn en dus relatief veel belasting betalen. Dit zijn de tarieven van energiebelasting in Marco Klaver Agrariër Burgerbrug Bij zonnepanelen is het zaak dat je ze door een deskundige partij laat installeren. Als er schaduw op een van de panelen valt, wordt de opbrengst van het hele dak minder. Ik heb het destijds door een Duits bedrijf laten installeren, daar lopen ze iets voor op ons. De opbrengst is boven verwachting. Ik produceer 130 procent van wat ik zelf aan energie gebruik. Tabel 1: Tarieven energiebelasting 2014 Energie- Gebruikte kwh per jaar belasting , Meer dan zakelijk gebruik Meer dan niet zakelijk Heffingskorting per elektriciteitsaansluiting met een verblijfsfunctie 0,0431 0,0115 0,0005 0, ,62 Opslag duurzame energie 0,0023 0,0027 0,0007 0, , n.v.t. Energiebelastingen (totaal) 0,1208 0,0458 0,0122 0, , ,62 Wirt Groen Directeur Houthandel Wicherson, Steenwijk Heffingskorting per elektriciteitsaansluiting zonder verblijfsfunctie met een doorlaatwaarde van meer dan 6 Ampère 119,62 n.v.t. 119,62 Omdat wij een grote energiegebruiker zijn en grotendeels in het lage belastingtarief vallen, zijn de zonnepanelen nog niet rendabel. Er zijn ook te veel regels. Wij moeten straks een bijdrage van maximaal 150 euro aan netbeheer gaan betalen, maar moeten daarvoor jaarlijks 500 euro meetkosten maken omdat we een speciale meter achter de zonnepanelen hebben moeten zetten en deze elk jaar weer moet worden ingelezen, wat dus honderden euro s per jaar kost. Dat moet makkelijker kunnen in Nederland. Wel zijn de panelen goed voor ons duurzame imago. Naast energiebelasting betaal je nog transport- en meetkosten over je energie. Zonne-energie Zonnepanelen op je dak leggen is de makkelijkste en meest laagdrempelige manier om zelf energie op te wekken. Zonnepanelen zijn relatief goedkoop en je komt in aanmerking voor verschillende subsidies, zoals de EIA en de KIA (zie hoofdstuk 3). Je verdient de investering doorgaans in 5 tot 10 jaar terug, terwijl ze zeker 25 jaar goed blijven werken. 3

4 Marco Klaver Agrariër Burgerbrug Ik heb een investeringssubsidie toegekend gekregen om een windmolen op mijn erf te installeren. Binnen drie jaar moet ik de investering doen. Ik verdiep me nu goed in de markt en wacht af, want de ontwikkelingen gaan razendsnel. Het rendement wordt steeds hoger. Waarschijnlijk koop ik de molen op het laatste moment. Valentijn Kleijnen Directeur Bio-Energie de Vallei Ede Wat voor biomassacentrale je kiest, is sterk afhankelijk van de omgeving. Als er veel resthout is zoals hier op de Veluwe, zou je eerder voor verbranding kiezen, in een omgeving als de Flevopolder met veel agrarische producten kies je eerder voor vergisting of vergassing. Zo kun je met regionale restproducten groen gas opwekken. In een omgeving met veel (afval)water is meer te doen met waterzuiveringen om energie op te wekken. Zonnepanelen aanleggen is voor mkb-ondernemers de beste investering die je kunt doen, zegt Paul van der Klooster, directeur van Zonneplan en eigenaar van zonnepanelen. Ze leveren een flink financieel rendement op, nu wel tot 9 procent. Vergeleken met wat je bij de bank krijgt, is dat heel aantrekkelijk. Voor MKB-ondernemers is investeren in zonnepanelen extra interessant omdat ze vaak minder dan kilowattuur (kwh) per jaar verbruiken. Ze betalen dan relatief veel energiebelasting en besparen hier dus fors op door zonnepanelen te nemen, legt Van der Klooster uit. Windenergie Windenergie is een van de goedkoopste vormen van duurzame energie. Als jouw bedrijf in een windrijk gebied staat en je de ruimte hebt een windturbine te realiseren, kan dat behoorlijk lucratief zijn. Een windmolen op land kost volgens windpark.nu ongeveer 1,5 tot 2 miljoen euro per MW. De terugverdientijd is minder dan 8 jaar. Ze gaan zeker 15 jaar mee. Geen ruimte voor een grote windmolen? Er bestaan kleine windmolens, maar hun rendement is nog erg laag. Beter is het om te investeren in een windcollectief waarmee je met een groep investeerders een windmolenpark aanbouwt en het rendement deelt. Er zijn verschillende initiatieven in Nederland, waardoor je toch kunt profiteren van het rendement. Biomassa De meeste groene energie die in Nederland wordt opgewekt, komt uit biomassa. Komt er in jouw bedrijf veel biologisch afbreekbaar materiaal vrij, zoals hout, mest, gft of snoei-afval? Dan kan een kleine biomassacentrale interessant zijn om warmte of energie op te wekken. In de centrale wordt het afval verbrand, vergist of vergast. Dit levert warmte in de vorm van groen gas of energie op. De kosten van de centrale zijn sterk afhankelijk van het formaat en het soort biomassa, maar een kleine centrale voor pellets met een vermogen van 25 KW, die jaarlijks ongeveer kubieke meter gas oplevert, kost inclusief transport, levering en montage tussen en euro. Dit kan oplopen tot euro voor een centrale op houtsnippers die kubieke meter gas produceert. 4

5 Energie opwekken Wil je meer weten over de verschillende vormen van energie-opwekking? Kijk eens op de website van het Energiecentrum MKB, een initiatief van de Koninklijke Metaalunie en MKB Nederland. De terugverdientijd van een biomassacentrale is gemiddeld 5 tot 10 jaar, mits je je eigen biomassa of gratis massa uit de omgeving kunt gebruiken. Als je geen eigen biomassacentrale wilt, maar wel biologisch afbreekbaar materiaal hebt, is het ook mogelijk dit te verkopen aan een tussenhandelaar of afnemer van biomassa. Kijk of er bio-energiebedrijven in jouw regio actief zijn, en of zij jouw afval kunnen afnemen. Aardwarmte De warmte in dieper gelegen aardlagen (minimaal 500 meter diep) en het koude grondwater kan worden gebruikt om ruimtes duurzaam te verwarmen of te koelen. Daarvoor moet je dus wel een zeer diepe pomp laten aanleggen. Om aardwarmte te winnen, heb je dan ook een vergunning nodig van het ministerie van Economische Zaken. Aardwarmte is in Nederland door de bodemsamenstelling erg moeilijk bereikbaar en daardoor kost het meer dan het oplevert. Een beter alternatief is bodemwarmte. Daarmee maak je gebruik van de warmte die door de zon in de bovenste aardlagen is opgeslagen, en van de warmte in het grondwater. Wirt Groen Directeur Houthandel Wicherson, Steenwijk Onze biomassainstallatie was eigenlijk meteen rendabel. We hebben veel afvalhout, en toen we de installatie aanlegden, kostte het geld om dit afvalhout af te voeren. Daarnaast hebben we veel behoefte aan warmte voor onze droogkamers. We hebben inmiddels geen gasaansluiting meer nodig. Om bodemwarmte te benutten, wordt met een warmtepomp warmte onttrokken uit de bovenste aardlagen (maximaal 500 meter). Dit kan op twee manieren. Er zijn open warmte koude opslag (wko) systemen die in contact staan met het grondwater. Deze systemen worden doorgaans gebruikt door kantoren, industrie en glastuinbouw. Omdat voor woningen bovenstaande methode meestal niet rendabel is, wordt voor huizen en kleine kantoren meestal gekozen voor een gesloten buizensysteem, waarbij water met een antivriesmiddel door de aarde wordt gepompt zodat dit kan opwarmen of koelen door de aardlagen. Een wko-systeem kan aantrekkelijk zijn voor bedrijven die een constante temperatuur willen hebben en daarom zowel moeten koelen in de zomer als verwarmen in de winter. Het systeem wordt vaak gebruikt voor bijvoorbeeld kassen, maar ook kantoren kunnen hun temperatuur aangenaam houden met een wko. Hoe rendabel het systeem is, hangt sterk af van de geologie in je gebied. Het is het meest rendabel bij gebouwen die een iets lagere temperatuur moeten hebben. 5

6 Quickscan Doe de quickscan op de website van de RVO om een eerste indruk te krijgen van wat duurzame energie voor jouw bedrijf kan betekenen. Water In Nederland wordt nog weinig energie opgewekt met water. Op een aantal plaatsen bij rivieren wordt hiermee geëxperimenteerd en ook bij kerncentrale Borssele wordt een proef uitgevoerd om uit waterkracht energie te halen. Om dit te kunnen doen, heb je continu stromend water nodig en het kan lang niet op elke plek. In Noorwegen, met alle fjorden, wordt wel veel energie opgewekt met water. Wirt Groen Directeur Houthandel Wicherson, Steenwijk Onze open warmtepomp zorgt vooral voor koeling in de zomer. De biomassa zorgt al voor warmte. Zo kost het regelen van de temperatuur ons helemaal geen energie. 6

7 Milieuvriendelijk investeren Andere milieuvriendelijke investeringen kun je mogelijk aftrekken via de Milieu Investerings Aftrek (MIA) of willekeurige afschrijving (Vamil). Lees er hier meer over. Specifieke regelingen Voor sommige ondernemers gelden specifieke (soms tijdelijke) regelingen. Voor agrariërs met asbesthoudende dakbedekking bijvoorbeeld. Lees er meer over op mkbservicedesk.nl/ winstenergie. Overheidsregelingen Er zijn verschillende overheidsregelingen die het opwekken van duurzame energie door mkb-ondernemers stimuleren. In dit hoofdstuk vind je een korte beschrijving van deze regelingen. Meer aandacht is er voor de SDE+subsidie, omdat deze specifiek bedoeld is voor ondernemers, organisaties of instellingen die geld verdienen aan de productie van duurzame energie. De Energie Investerings Aftrek (EIA) is een regeling waarmee je 41,5 procent van de investering in een bedrijfsmiddel voor duurzame energie kunt aftrekken van je fiscale winst. De overheid trekt hier jaarlijks ongeveer 100 miljoen euro voor uit. Kijk op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland voor het budget van dit jaar. Voorwaarden zijn dat je minimaal euro moet investeren en dat het middel op de energielijst moet staan. Deze vind je op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). De hiervoor genoemde vormen van duurzame energie, staan op de energielijst. Je kunt de aftrek bij de RVO aanvragen, binnen drie maanden na het geven van de opdracht. Je voordeel is ongeveer 10 procent van je investeringskosten. Investeer jij in een boekjaar tussen de en euro in bedrijfsmiddelen voor je onderneming, bijvoorbeeld in een installatie voor duurzame energie? Dan kun je eenmalig aanspraak maken op de Kleinschaligheids Investerings Aftrek (KIA) en extra aftrekken. Voorwaarden zijn dat de bedrijfsmiddelen meer kosten dan 450 euro en bestemd zijn voor gebruik in Nederland. Op de website van de Belastingdienst lees je alles over de voorwaarden. Let op: je mag deze aftrek naast de Energie Investerings Aftrek gebruiken. Tabel 2. Tarieven KIA 2014 Tot euro tot euro tot euro tot euro Meer dan euro 0 procent 28 procent euro euro min 7,56 procent van het investeringsdeel boven euro 0 procent 7

8 Miljarden Het Rijk heeft reserveert jaarlijks een aantal miljarden euro s voor de SDE+. Check via de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) in welke periode je de aanvraag voor een subsidie kunt indienen via het e-loket van de RVO. SDE+ Zodra je (veel) meer duurzame energie gaat produceren dan je zelf gebruikt, kom je in aanmerking voor de Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie (SDE+). Deze rijkssubsidie vergoedt het prijsverschil tussen grijze en groene energie, zodat jij je duurzaam geproduceerde groene stroom op de gewone energiemarkt kwijt kunt. De subsidieregeling is bedoeld om projecten te ondersteunen voor hernieuwbare energie, warmte en groen gas uit schone, onuitputtelijke bronnen. Voorbeelden van projecten die door SDE+ worden ondersteund zijn: zonnepanelen met een minimaal vermogen van 15 kwp zonthermie met apertuuroppervlakte van minimaal 100 m2 wind-energie door windmolens waterkrachtinstallaties Haalbaarheidsstudie Voor aanvragers van SDE+ die een vermogen produceren vanaf 0,5 MW, 500 kwp of 50 Nm3, is sinds 2014 een haalbaarheidsstudie verplicht. Dit om te zorgen dat er geen budget wordt gereserveerd dat door een ander gebruikt had kunnen worden. Bij de haalbaarheidsstudie zit onder andere een exploitatieberekening, een berekening van het projectrendement en een onderbouwing van het eigen vermogen en de financiering. Voor geothermieprojecten is een geologisch onderzoek vereist. Marco Klaver Agrariër Burgerbrug Een paar procent van onze omzet maken we met energie, ik verdien er niet zoveel aan. Dat komt vooral doordat je veel belasting en transportkosten betaalt. Ik verdiep me nu in een installatie die energie kan bewaren, zodat het bedrijf helemaal zelfvoorzienend wordt. Er zijn per jaar zes tijdsvakken voor het aanvragen van een SDE+ subsidie. In elke fase wordt de meerprijs die je krijgt voor groene energie hoger. Maar zodra de pot op is, vis je achter het net. Bedenk dus goed hoeveel subsidie jij nodig hebt en in welke fase jij dus je aanvraag het beste in kunt indienen. Hoe kleiner de bijdrage per kilowattuur, hoe hoger je kans op subsidie. Als je subsidie krijgt toegekend, is dit voor meerdere jaren. Overproductie De SDE+ regeling kost wat tijd en moeite en is daarom vooral aantrekkelijk voor ondernemers die echt veel meer energie produceren dan zij zelf gebruiken. Denk er dus goed over na voor je een energieinstallatie gaat aanleggen. Misschien is het handiger om je te beperken tot het opwekken van je eigen energiebehoefte. 8

9 Werking SDE+ In deze film van de RVO wordt kort en helder uitgelegd hoe de subsidie werkt. In tegenstelling tot voorgaande jaren kun je niet meer tegelijkertijd voor SDE+ en de Energie Investeringsaftrek (EIA) in aanmerking komen. Bekijk van tevoren goed welke regeling jou het meeste oplevert. Subsidie Topsector Energie Werk jij aan een innovatief nieuw plan om duurzame energie op te wekken? Dan kom je misschien in aanmerking voor een subsidie vanuit de topsector energie. Er is geld voor projecten op het gebied van bio-energie, (kostprijsreductie elektriciteits- en warmteproductie), energiebesparing in de gebouwde omgeving, energiebesparing in de industrie, gas (LNG en groen gas), wind op zee en zonne-energie. Lees er meer over op mkbservicedesk.nl/winstenergie. 9

10 Tips van ondernemers en experts Wirt Groen Directeur Houthandel Wicherson, Steenwijk Houthandel Wicherson bestaat al sinds 1854 en we willen dat het bedrijf nog veel langer blijft bestaan. Toen we gingen verbouwen, was aandacht voor duurzaamheid dus logisch. Wij nemen beslissingen voor de lange termijn. Marco Klaver Agrariër Burgerbrug Het kost een paar uur per week om me te verdiepen in duurzame energie, vergunningen en subsidies aan te vragen en de nieuwste ontwikkelingen bij te houden. Maar als het allemaal loopt, gaat het vanzelf en heb je er alleen maar profijt van. Het is goed voor mijn imago, toeleveranciers vinden duurzaamheid belangrijk en het levert veel publiciteit op. Valentijn Kleijnen Directeur Bio-energie de Vallei Ede Als milieumanager voor kaasfabriek Vika heb ik laten onderzoeken of we de restproducten, zoals de wei die overblijft bij het kaasmaken, in een biomassacentrale of vergisting installatie zouden kunnen inzetten. Uiteindelijk bleek dit voor de fabriek niet haalbaar omdat we restproducten van elders zouden moeten aanvoeren. Vanuit dat onderzoek is jaren later een geheel nieuw bedrijf ontstaan, Bio-energie de Vallei, waarbij met houtafval uit de omgeving een hele woonwijk wordt verwarmd. Powered by Over MKB Servicedesk. Als strategisch partner van MKB-Nederland is de MKB Servicedesk de vraagbaak voor ondernemend Nederland. Op vind je betrouwbare, concrete en betaalbare antwoorden op alle ondernemersvragen in het midden- en kleinbedrijf. Maandelijks bezoeken meer dan ondernemers mkbservicedesk.nl. Het is niet toegestaan om beeldmateriaal en informatie afkomstig uit dit document zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van MKB Servicedesk te kopiëren in welke vorm dan ook. Servicedesk 10

Fiscale zakelijke regelingen & subsidies

Fiscale zakelijke regelingen & subsidies Fiscale zakelijke regelingen & subsidies 6 fiscale regelingen en subsidies voor bedrijven om te besparen op zonnepanelen. Het zelf opwekken van stroom door bedrijven via zonnepanelen is hot. Dat heeft

Nadere informatie

Is uw onderneming klaar voor de toekomst? Zeven tips om te besparen op energie

Is uw onderneming klaar voor de toekomst? Zeven tips om te besparen op energie Is uw onderneming klaar voor de toekomst? Zeven tips om te besparen op energie Lever een positieve bijdrage aan een betere wereld Is uw onderneming klaar voor de toekomst? Volgens de gestelde klimaatdoelstellingen

Nadere informatie

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Erik van der Steen HYS legal 1 HYS Legal Inleiding Triodos Bank: Waarom we graag duurzaam vastgoed financieren Jones

Nadere informatie

Energie-investeringsaftrek: Fiscale voordelen bij aanschaf van zonnepanelen in 2016

Energie-investeringsaftrek: Fiscale voordelen bij aanschaf van zonnepanelen in 2016 Fiscale voordelen bij aanschaf van zonnepanelen in 2016 Investeren in zonne-energie is voor veel ondernemers een slimme keuze. U bespaart niet alleen jaarlijks op uw energiekosten, u profiteert als ondernemer

Nadere informatie

Als u zelf elektriciteit wilt opwekken, kan een kleine windmolen een mogelijkheid zijn.

Als u zelf elektriciteit wilt opwekken, kan een kleine windmolen een mogelijkheid zijn. DOSSIER Kleine windmolens Als u zelf elektriciteit wilt opwekken, kan een kleine windmolen een mogelijkheid zijn. Er zijn veel typen windmolens op de markt, met mast, zonder mast, horizontaal of verticaal.

Nadere informatie

Eerste hulp bij energie besparen!

Eerste hulp bij energie besparen! Eerste hulp bij energie besparen! Maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo) wordt steeds belangrijker: zowel voor ondernemers als voor hun klanten, blijkt uit onderzoek van MVO Nederland. Een van de

Nadere informatie

Van asbestsanering tot zonnedak: een totaaloplossing zonder poespas

Van asbestsanering tot zonnedak: een totaaloplossing zonder poespas Van asbestsanering tot zonnedak: een totaaloplossing zonder poespas Haal rendement uit uw nieuwe dakbedekking: kies voor de zon! Duurzaam ondernemen is van deze tijd. Groene energie is van deze tijd. Asbest

Nadere informatie

Zonne-energie voor ondernemers

Zonne-energie voor ondernemers Zonne-energie voor ondernemers Een zonnige en zuinige toekomst? Johannes Zijlstra 20-03-2013 LTO Noord Advies Zonne energie; drijvende kracht!? 1 Zonuren Onderwerpen Energie en duurzaamheid Ontwikkeling

Nadere informatie

Zonne-energie voor ondernemers. Een zonnige en zuinige toekomst?

Zonne-energie voor ondernemers. Een zonnige en zuinige toekomst? Zonne-energie voor ondernemers Een zonnige en zuinige toekomst? Sjoerd Bootsma LTO Noord Advies Zonne-energie Onderwerpen Energie en duurzaamheid Ontwikkeling elektriciteitsprijs Aandeel groene stroom

Nadere informatie

Renewable energy in the Reijerscop area Peter Dekker Luc Dijkstra Bo Burgmans Malte Schubert Paul Brouwer

Renewable energy in the Reijerscop area Peter Dekker Luc Dijkstra Bo Burgmans Malte Schubert Paul Brouwer Renewable energy in the Reijerscop area Peter Dekker Luc Dijkstra Bo Burgmans Malte Schubert Paul Brouwer Introductie Methode Subsidies Technologien Wind Zon Geothermisch Biomassa Externe Investeerders

Nadere informatie

Deel 3: de Productie(-installatie) MONITOR

Deel 3: de Productie(-installatie) MONITOR Deel 3: de Productie(-installatie) MONITOR Deze Monitor gaat over productie-installaties: windturbines, windparken collectieve zonprojecten andere productie-installaties alle productie-projecten waar jullie

Nadere informatie

ENERGIE IN EIGEN HAND

ENERGIE IN EIGEN HAND Zonne-energie voor bedrijven? ENERGIE IN EIGEN HAND De Stichting Beheer Bedrijvenpark Merm, heeft een onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor bedrijven om d.m.v. aanbrengen van zonnepanelen op het

Nadere informatie

whitepaper zakelijke zonnepanelen

whitepaper zakelijke zonnepanelen whitepaper zakelijke zonnepanelen zonnepanelen zakelijk de zon onze meest krachtige natuurlijke energiebron De zon straalt in 45 minuten voldoende energie op de aarde om te voorzien in de totale energiebehoefte

Nadere informatie

Duurzame dienstverlening Rekenen aan rendement

Duurzame dienstverlening Rekenen aan rendement Duurzame dienstverlening Rekenen aan rendement Rekenen aan rendement zonnepanelen Monique van der Meij Energie-adviseur Monique.vanderMeij@flynth.nl mobiel: 06 53 26 19 68 LTO Noord Programma Ondernemer

Nadere informatie

De zon als energiebron voor bedrijven

De zon als energiebron voor bedrijven De zon als energiebron voor bedrijven Panelen die elektra opwekken worden ook wel zonnepanelen of PV genoemd (Engels: Photo Voltaic). De panelen worden aangesloten op één of meerdere stroomomvormers (inverters)

Nadere informatie

Belangrijk voor uw business case: stimuleringsregelingen. Bertus Postma

Belangrijk voor uw business case: stimuleringsregelingen. Bertus Postma Belangrijk voor uw business case: stimuleringsregelingen Bertus Postma 1 Onderwerpen Berenschot Algemene ontwikkelingen stimuleringsregelingen Relatie met projectfasering Regionale regelingen Geothermie:

Nadere informatie

Advies Ontwerp Levering Installatiepartners Inbedrijfstelling

Advies Ontwerp Levering Installatiepartners Inbedrijfstelling Advies Ontwerp Levering Installatiepartners Inbedrijfstelling Een warmtepomp genereert op een efficiënte manier warmte om uw huis comfortabel te verwarmen of van warm water te voorzien. Warmtepompen hebben

Nadere informatie

Meer wooncomfort. en minder energieverbruik door een warmtepomp. voltalimburg.nl/warmtepomp

Meer wooncomfort. en minder energieverbruik door een warmtepomp. voltalimburg.nl/warmtepomp Meer wooncomfort en minder energieverbruik door een warmtepomp voltalimburg.nl/warmtepomp Tip! Vraag subsidie aan bij de aanschaf van een warmtepomp. Het subsidiebedrag voor een warmtepomp van 5 kw is

Nadere informatie

Fiscale voordelen bij aanschaf van zonnepanelen in 2016

Fiscale voordelen bij aanschaf van zonnepanelen in 2016 Fiscale voordelen bij aanschaf van zonnepanelen in 2016 Investeren in zonne-energie is voor veel ondernemers een slimme keuze. U bespaart niet alleen jaarlijks op uw energiekosten, u profiteert als ondernemer

Nadere informatie

Energieplusdak Subsidiewijzer Agrarische subsidiewijzer Energieplusdak Bronsstraat AV Naarden

Energieplusdak Subsidiewijzer Agrarische subsidiewijzer Energieplusdak Bronsstraat AV Naarden Energieplusdak Subsidiewijzer 2015 2014-2015 Agrarische subsidiewijzer 2015 Energieplusdak Bronsstraat 5-7 1411 AV Naarden 035 303 14 60 Subsidiewijzer 2015 Inhoud SDE+... 2 Wijzigingen in 2015... 2 Asbest

Nadere informatie

Kenniscentrum InfoMil Energiebesparing bij een sportclub

Kenniscentrum InfoMil Energiebesparing bij een sportclub Rijkswaterstaat Ministerie van Infrastructuur en Milieu Energiebesparing bij een sportclub 23 januari 2017 Inhoudsopgave Energiebesparing bij een sportclub 3 Energiezuinige sportveldverlichting 3 Opwekken

Nadere informatie

Zonne-energie financieel

Zonne-energie financieel Zijtak OZ 39 7833 AN Nieuw Amsterdam Tel: 0591 532347 E mail: info@zon-panelen.nl Zonne-energie financieel Deze handleiding geeft een overzicht van het financiële plaatje van zonnestroom voor particulieren,

Nadere informatie

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening 1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% kunnen wel even wachten met grote maatregelen 17% 1 Een beetje dringend, we kunnen nog wel even wachten met grote maatregelen,

Nadere informatie

Slim investeren in zonnepanelen met SDE+

Slim investeren in zonnepanelen met SDE+ Slim investeren in zonnepanelen met SDE+ Nederland staat een enorme toename van duurzame energie te wachten. Ook de grootzakelijke markt heeft de smaak te pakken. Duurzame energie is steeds gewilder. Er

Nadere informatie

Verzilver uw dak met zonnepanelen. Bekijk gratis uw persoonlijke dakscan!

Verzilver uw dak met zonnepanelen. Bekijk gratis uw persoonlijke dakscan! Verzilver uw dak met zonnepanelen Bekijk gratis uw persoonlijke dakscan! Zon is gratis In één jaar valt 9.000 keer zoveel zonne-energie op de aarde als we jaarlijks in de hele wereld aan energie verbruiken.

Nadere informatie

Haalbaarheidsstudie toepassing PV-systeem Oorlogsmuseum Overloon

Haalbaarheidsstudie toepassing PV-systeem Oorlogsmuseum Overloon Haalbaarheidsstudie toepassing PV-systeem Oorlogsmuseum Overloon Vraagstelling/doel. Doel is om het energieverbruik (elektra) middels toepassing van PV (Photo Voltaische energie) te reduceren, met als

Nadere informatie

Asbestsanering en/of plaatsen van zonnepanelen

Asbestsanering en/of plaatsen van zonnepanelen Asbestsanering en/of plaatsen van zonnepanelen DRV Subsidie Advies 17-07-2014 Wilt u uw stal, loods, schuur of kantoor asbestvrij maken en/of zonnepanelen aanschaffen? Dan kunt u daarvoor financiële ondersteuning

Nadere informatie

Mogelijkheden voor energie coöperaties. Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195

Mogelijkheden voor energie coöperaties. Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195 Mogelijkheden voor energie coöperaties Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195 Inhoud Samen sterker Belang van gezamenlijke projecten Variant 1: alles achter de meter Variant 2: korting

Nadere informatie

Werkblad huismodule. Quintel Intelligence. Antwoordblad

Werkblad huismodule. Quintel Intelligence. Antwoordblad Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. Dashboard onderdelen CO₂ uitstoot (ton per

Nadere informatie

http://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03

http://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03 1 van 13 5-7-2011 17:03 Enquête Enquête beheer Ingelogd als: aqpfadmin Uitloggen Enquête sta s eken Enquête beheer > De Klimaat Enquête van het Noorden > Statistieken Algemene statistieken: Aantal respondenten

Nadere informatie

Bespaar-toptips. die watt opleveren. samen@heuvelrugenergie.nl www.heuvelrugenergie.nl

Bespaar-toptips. die watt opleveren. samen@heuvelrugenergie.nl www.heuvelrugenergie.nl Bespaar-toptips die watt opleveren samen@heuvelrugenergie.nl www.heuvelrugenergie.nl Bespaar-toptip 1 Waterbesparende douchekop (max. 8L per minuut doe de emmerproef om dit te testen) ± 90 p.j. De groenste

Nadere informatie

Dit artikel beschrijft hoe een prijs op CO2 invloed heeft op de business case voor het plaatsen van zonnepanelen door een onderneming.

Dit artikel beschrijft hoe een prijs op CO2 invloed heeft op de business case voor het plaatsen van zonnepanelen door een onderneming. Dit artikel beschrijft hoe een prijs op CO2 invloed heeft op de business case voor het plaatsen van zonnepanelen door een onderneming. Wat kost het plaatsen van 100 zonnepanelen en wat betekent een prijs

Nadere informatie

Ik kan de meeste energie besparen door de volgende maatregel(en) toe te passen: 1. 2. 3.

Ik kan de meeste energie besparen door de volgende maatregel(en) toe te passen: 1. 2. 3. Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. CO₂ uitstoot (ton per jaar ) Investeringen

Nadere informatie

Basisles Energietransitie

Basisles Energietransitie LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Basisles Energietransitie Werkblad Basisles Energietransitie Werkblad 1 Wat is energietransitie? 2 Waarom is energietransitie nodig? 3 Leg in je eigen woorden uit wat het Energietransitiemodel

Nadere informatie

Subsidie en belastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie

Subsidie en belastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie Subsidie en belastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie Waarom SDE+ subsidie Met de SDE+ stimuleert het ministerie van Economische Zaken de ontwikkeling van een duurzame energievoorziening

Nadere informatie

slim investeren in zonnepanelen

slim investeren in zonnepanelen Duurzaam ondernemen met SDE+ slim investeren in zonnepanelen SDE+ Stimulering Duurzame Energieproductie pvsystems.nl Gebruikt uw bedrijf of organisatie veel energie? Wilt u duurzaam ondernemen met subsidie?

Nadere informatie

RVO.NL-regelingen voor zon-pv en zonthermisch:

RVO.NL-regelingen voor zon-pv en zonthermisch: RVO.NL-regelingen voor zon-pv en zonthermisch: SDE+, TKI en experimenten E-wet 15 april 2015 16 april 2015 Wido van Heemstra Karin Keijzer Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Wat doen wij: (RVO.nl)

Nadere informatie

Hoe kunnen treinen op wind rijden? Les in de Groene Top Trein

Hoe kunnen treinen op wind rijden? Les in de Groene Top Trein ctie produ Hoe kunnen treinen op wind rijden? Les in de Groene Top Trein lesboekje02.indd 1 20-11-2015 13:20 Welkom in de Groene Top Trein! Het gaat deze trein voor de wind, want deze trein rijdt op wind.

Nadere informatie

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo Maak werk van zon & wind Tynaarlo Aanleiding Najaarsnota 2008 aankondiging plannen voor duurzame energie Voorjaar 2009 ontwikkelen scenario s Mei 2009 raadpleging inwoners Tynaarlo Juni 2009 voorstellen

Nadere informatie

Naar een klimaatneutrale sportvereniging

Naar een klimaatneutrale sportvereniging Naar een klimaatneutrale sportvereniging Leidraad voor het maken van een eigen projectplan of Plan van Aanpak Inleiding Steeds meer sportverenigingen met een eigen accommodatie komen in actie om energie

Nadere informatie

De zon als energiebron voor bedrijven

De zon als energiebron voor bedrijven De zon als energiebron voor bedrijven Panelen die elektra opwekken worden ook wel zonnepanelen of PV (Engels: Photo Voltaic) genoemd. De panelen worden aangesloten op één of meerdere stroomomvormers (inverters)

Nadere informatie

Subsidieregeling Asbest eraf, zonnepanelen erop

Subsidieregeling Asbest eraf, zonnepanelen erop Subsidieregeling Asbest eraf, zonnepanelen erop Regeling In tien provincies is vanaf 1 juli 2013 de stimuleringsregeling Asbest eraf, zonnepanelen erop opengesteld en kunnen agrarische ondernemers een

Nadere informatie

Gezamenlijk aan de slag met Zonne-energie

Gezamenlijk aan de slag met Zonne-energie Gezamenlijk aan de slag met Zonne-energie Advies op Maat Johannes Zijlstra 09-12-2013 LTO Noord Advies Onderwerpen Rendement zonnepanelen Wat bepaalt de terugverdientijd Rendementsberekening Voor wie is

Nadere informatie

Asbestsanering en meer. Jorick van der Pas Marcel van den Tillaart Subsidieadviseur Bedrijfsadviseur

Asbestsanering en meer. Jorick van der Pas Marcel van den Tillaart Subsidieadviseur Bedrijfsadviseur Asbestsanering en meer Jorick van der Pas Marcel van den Tillaart Subsidieadviseur Bedrijfsadviseur 06-5006 7768 06-2565 7306 30.000 mkbondernemers #1 dienstverlener in mkb, tuinbouw en agro 1.500 collega

Nadere informatie

Hartelijk welkom! Uniek nieuw initiatief Transition Town Breda Energie coöperatie: Brabants Eigen Energie (BREE)

Hartelijk welkom! Uniek nieuw initiatief Transition Town Breda Energie coöperatie: Brabants Eigen Energie (BREE) Hartelijk welkom! Uniek nieuw initiatief Transition Town Breda Energie coöperatie: Brabants Eigen Energie (BREE) Peter Nuijten Mob: 06-22811585 E-mail: peter.nuijten@hotmail.nl 1 Concept Energie coöperatie

Nadere informatie

Technieken en financiering van de aardgasvrijoplossingen

Technieken en financiering van de aardgasvrijoplossingen Nieuwbouw is relatief eenvoudig aardgasvrij te realiseren. Er zijn grofweg twee alternatieven: - Verzwaard elektriciteitsnet met een lucht- of bodemwarmtepomp in de woning (all electric) - collectieve

Nadere informatie

Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA

Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA Verplicht aandeel hernieuwbare energie in nieuwbouw Vanaf 1 januari 2014 moet elke nieuwe woning, kantoor

Nadere informatie

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec) Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere

Nadere informatie

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op? Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Groen gas Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 100 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 3 PJ. Extra inspanning 200 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 6 PJ.

Nadere informatie

Geothemie. Nieuwe kansen voor het warmtenet

Geothemie. Nieuwe kansen voor het warmtenet Geothemie Nieuwe kansen voor het warmtenet 06 54268181 1 Accelerate energy innovation Drs. Ronald den Boogert Ronald@inimpact.nl By the implementation of innovative technologies and a close cooperation

Nadere informatie

Harderwijk in de zon

Harderwijk in de zon Harderwijk in de zon Informatieavond zonne-energie Veluwe Duurzaam samen met Gemeente Harderwijk 17 juni 2014 ir. A.D. Hekstra Handicom Solar solar@handicom.nl 0341-412629 Vanavond Zonnestraling -> warmte

Nadere informatie

Zonnepanelen, wat U moet weten

Zonnepanelen, wat U moet weten 8-3-2014 GPI Elektrotechniek Zonnepanelen, wat U moet weten Fiscale voordelen GPI Elektrotechniek Fresialaan 5 6851 TH Huissen 026-4423257 Voordelen Maatschappelijk verantwoord ondernemen wordt steeds

Nadere informatie

ECO Oostermoer in oprichting

ECO Oostermoer in oprichting Samen sterk voor een leefbaar en duurzaam platteland ECO Oostermoer in oprichting Nieuwsbrief 18 juni 2012 Voor u ligt de eerste nieuwsbrief van ECO Oostermoer, waarin wij u nader informeren over de stand

Nadere informatie

Uw brief Datum Ons kenmerk *BRD 2016 777* Onderwerp Informatie Bijlagen Ondersteuning subsidie-aanvraag voor zonnepanelen op uw bedrijfspand

Uw brief Datum Ons kenmerk *BRD 2016 777* Onderwerp Informatie Bijlagen Ondersteuning subsidie-aanvraag voor zonnepanelen op uw bedrijfspand www.breda.nl gemeentebreda@breda.nl Twitter@breda Telefoon 14 076 Postadres Postbus 90156, 4800 RH Breda Aan eigenaren/directeuren van vastgoed/ bedrijventerreinen in Breda Bezoekadres Stadskantoor Claudius

Nadere informatie

Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025

Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025 Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025 Willemien Veele Cor Kamminga 08-04-16 www.rijksmonumenten.nl Achtergrond en aanleiding Ambitie om in 2020 16% van de energie duurzaam op te wekken in Fryslân

Nadere informatie

Dat kan beter vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Dat kan beter vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 August 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/82623 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein

Nadere informatie

Energiek Gelderland. Gelders debat. 12 februari 2014, 18.00-20.00 uur Hotel de Wageningsche Berg Wageningen. www.gelderland.

Energiek Gelderland. Gelders debat. 12 februari 2014, 18.00-20.00 uur Hotel de Wageningsche Berg Wageningen. www.gelderland. Uitnodiging Energiek Gelderland Gelders debat 12 februari 2014, 18.00-20.00 uur Hotel de Wageningsche Berg Wageningen www.gelderland.nl/geldersdebat Provinciale Staten van Gelderland gaan graag met u in

Nadere informatie

Zonnepanelen: vergeet CO 2, het gaat om koopkracht!

Zonnepanelen: vergeet CO 2, het gaat om koopkracht! Zonnepanelen: vergeet CO 2, het gaat om koopkracht! ir. drs. Mark Workum Presentatie VNO-NCW 28-8-2012 Deze presentatie bevat drie onderwerpen Zonnepanelen zijn een goede investering (zeker voor particulieren)

Nadere informatie

VAN ONRENDABELE GROND NAAR DUURZAAM RENDEMENT

VAN ONRENDABELE GROND NAAR DUURZAAM RENDEMENT VAN ONRENDABELE GROND NAAR DUURZAAM RENDEMENT De overheid wil duurzame energie stimu leren en innovatie van duurzame energietechnieken bevor deren: meer duurzame energie in de toekomst. Doel is 16% duur

Nadere informatie

200% rendement uit 100% energie: De witte motor van uw woonhuis!

200% rendement uit 100% energie: De witte motor van uw woonhuis! 200% rendement uit 100% energie: De witte motor van uw woonhuis! Oude situatie zonder ECO200 Gas Elektra Wat is ECO200? ECO200 is een nieuw concept van AgriComfort, waarbij het koelen van de melk en het

Nadere informatie

Handleiding haalbaarheidsstudie SDE+ 28 februari 2014

Handleiding haalbaarheidsstudie SDE+ 28 februari 2014 Handleiding haalbaarheidsstudie SDE+ 28 februari 2014 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Exploitatieberekening 4 2.1 Specificatie van de investeringskosten en investeringssteun 4 2.2 Overzicht van kosten en baten

Nadere informatie

Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid

Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid Leerkrachtinformatie Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid Lesduur: 30 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten wat de gevolgen zijn van energie verbruik. De leerlingen weten wat duurzaamheid is. De leerlingen

Nadere informatie

Iwan. Bisschopstraat. Leeuwarden. Arjen Goodijk. Bisschopstraat 24. 8921AZ Leeuwarden

Iwan. Bisschopstraat. Leeuwarden. Arjen Goodijk. Bisschopstraat 24. 8921AZ Leeuwarden Iwan Arjen Goodijk Bisschopstraat Bisschopstraat 24 Leeuwarden 8921AZ Leeuwarden Inleiding Je hebt online de energiebespaarscan van jouw huis aangevraagd. Je wilt dus weten hoe jij kunt besparen op energiekosten.

Nadere informatie

Energiekosten van een huishouden in Nederland

Energiekosten van een huishouden in Nederland Energiekosten van een huishouden in Nederland Veel consumenten hebben problemen om te bepalen hoe hoog hun energiekosten werkelijk zijn en hoe deze te controleren. De nota van het energiebedrijf is niet

Nadere informatie

Grootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven. Marc Kok, directeur Energie Service Noord West

Grootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven. Marc Kok, directeur Energie Service Noord West Grootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven Marc Kok, directeur Energie Service Noord West Trends:: Stijgende prijzen? foto: epa Duitse zon drukt dagprijs Nederlandse stroom 31-01-2012

Nadere informatie

Energiescan.nu info@energiescan.nu www.energiescan.nu. Naam: Adres: Postcode Factuurnr.: Boekel, 6 januari 2016,

Energiescan.nu info@energiescan.nu www.energiescan.nu. Naam: Adres: Postcode Factuurnr.: Boekel, 6 januari 2016, Energiescan.nu info@energiescan.nu www.energiescan.nu Naam: Adres: Postcode Factuurnr.: Boekel, 6 januari 2016, Beste, Bedankt voor het invu llen van de Energiescan. Voor u ligt het adviesrapport. Op basis

Nadere informatie

MEI Westerkwartier 4 april 2011

MEI Westerkwartier 4 april 2011 Duurzame Energie veranderingen in de markt van Photo Voltaische systemen (PV) MEI Westerkwartier 4 april 2011 Frans Debets Duurzame energie 4 redenen om het te ontwikkelen 1. Klimaatbeleid, CO2 reductie

Nadere informatie

Grootverbruiker, aansluiting > 3 X 80A 'Alleen het beste is goed genoeg' Market Pro BV - Officiële dealer van Nord Solar GmbH

Grootverbruiker, aansluiting > 3 X 80A 'Alleen het beste is goed genoeg' Market Pro BV - Officiële dealer van Nord Solar GmbH Zonne-energie installatie Grootverbruiker, aansluiting > 3 X 80A Market Pro BV - Officiële dealer van Nord Solar GmbH Basisgegevens Grootverbruiker, aansluiting > 3 X 80A * Rechtsvorm V.O.F. * Geschatte

Nadere informatie

Agenda. Inleiding Wat is de terugverdientijd? Hoe zit het met de BTW? Energiebelasting en salderen Bedrijf zoekt buur Schenken en ANBI. Vragen?

Agenda. Inleiding Wat is de terugverdientijd? Hoe zit het met de BTW? Energiebelasting en salderen Bedrijf zoekt buur Schenken en ANBI. Vragen? Zon op kerk Johan van Drie Bram Faber 16 februari 2015 Agenda Inleiding Wat is de terugverdientijd? Hoe zit het met de BTW? Energiebelasting en salderen Bedrijf zoekt buur Schenken en ANBI Vragen? Zon

Nadere informatie

Energie. 1 Conclusies. Energiebesparing en duurzame energie in de Drechtsteden

Energie. 1 Conclusies. Energiebesparing en duurzame energie in de Drechtsteden Energie Energiebesparing en duurzame energie in de Drechtsteden De gemeenten in de regio Drechtsteden werken samen aan klimaat- en energiebeleid. Ingezet wordt op energiebesparing en toename van gebruik

Nadere informatie

deelsessie Gelderse aanpak: stimulering bedrijven Door Roland Bus & Roy Ellenbroek (GEA) Krijn Ratsma (St. Energieke Regio)

deelsessie Gelderse aanpak: stimulering bedrijven Door Roland Bus & Roy Ellenbroek (GEA) Krijn Ratsma (St. Energieke Regio) deelsessie Gelderse aanpak: stimulering bedrijven Door Roland Bus & Roy Ellenbroek (GEA) Krijn Ratsma (St. Energieke Regio) Programma Introductie van de aanpak van het Gelders Energieakkoord (Roy Ellenbroek,

Nadere informatie

Raymond Roeffel Directeur Trineco. Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne

Raymond Roeffel Directeur Trineco. Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne Raymond Roeffel Directeur Trineco Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne Agenda Waarom zonnestroom? Wet en regelgeving rondom zonnesystemen Salderingstarieven De meest voorkomende situaties

Nadere informatie

Haalbaarheid van Zon-PV. 26 November 2012 Jan Willem Zwang Martin Marquering

Haalbaarheid van Zon-PV. 26 November 2012 Jan Willem Zwang Martin Marquering Haalbaarheid van Zon-PV 26 November 2012 Jan Willem Zwang Martin Marquering Agenda Zon-PV Algemeen Business case Giesbers Business case Flynth Investeren door Green Spread Over Green Spread Zonnepanelen

Nadere informatie

Verwarm uw woning elektrisch. Creëer met een warmtepomp uw ideale WinWoonSituatie

Verwarm uw woning elektrisch. Creëer met een warmtepomp uw ideale WinWoonSituatie Verwarm uw woning elektrisch Creëer met een warmtepomp uw ideale WinWoonSituatie Bespaar op energiekosten én het milieu De meeste woningen in Nederland gebruiken een cv-ketel op gas. Hiermee verwarmen

Nadere informatie

Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen

Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen Voorbeeldproject voor een gecombineerde inzet van duurzame energiebronnen voor de productie van warmte en elektriciteit Fleringen 26 sept. 2013 Eddy Bramer Bertus

Nadere informatie

Duurzame energie, dat loont voor u als akkerbouwer. Belangrijkste duurzame energietoepassingen in de akkerbouw

Duurzame energie, dat loont voor u als akkerbouwer. Belangrijkste duurzame energietoepassingen in de akkerbouw Duurzame energie, dat loont voor u als akkerbouwer Belangrijkste duurzame energietoepassingen in de akkerbouw Als akkerbouwer kunt u duurzame energie opwekken en toepassen. Brandstof en elektriciteit blijven

Nadere informatie

CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid"

CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid" Inleiding! Wat zijn de plannen van de politieke partijen op gebied van duurzaamheid en wat betekent het voor de bouw?" Dit document zet de verschillende

Nadere informatie

01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK 04 / VOORWAARDEN PRESENTATIE 05 / VERVOLGSTAPPEN. Zon op Bedrijfsdaken 06 / VRAGEN

01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK 04 / VOORWAARDEN PRESENTATIE 05 / VERVOLGSTAPPEN. Zon op Bedrijfsdaken 06 / VRAGEN 01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / VOORWAARDEN 05 / VERVOLGSTAPPEN 06 / VRAGEN AANLEIDING Ambitie Capelle aan den IJssel Energieneutraal

Nadere informatie

Notitie energiebesparing en duurzame energie

Notitie energiebesparing en duurzame energie Notitie energiebesparing en duurzame energie Zaltbommel, 5 juni 2012 Gemeente Zaltbommel Notitie energiebesparing en duurzame energie 1 1. Inleiding Gelet op de ambities in het milieuprogramma 2012-2015

Nadere informatie

GEEN EIGEN DAK, WEL EIGEN ZONNEPANELEN? KOOP NU PANELEN OP ZONSTATION 1. EEN COLLECTIEF ZONNEDAK OP METROSTATION REIGERSBOS

GEEN EIGEN DAK, WEL EIGEN ZONNEPANELEN? KOOP NU PANELEN OP ZONSTATION 1. EEN COLLECTIEF ZONNEDAK OP METROSTATION REIGERSBOS ZONSTATION GEEN EIGEN DAK, WEL EIGEN ZONNEPANELEN? KOOP NU PANELEN OP ZONSTATION 1. EEN COLLECTIEF ZONNEDAK OP METROSTATION REIGERSBOS Amsterdam staat aan de vooravond van een energietransitie. Van vieze

Nadere informatie

Slim investeren in zonnepanelen met SDE+

Slim investeren in zonnepanelen met SDE+ Slim investeren in zonnepanelen met SDE+ Nederland staat een enorme toename van duurzame energie te wachten. Ook de grootzakelijke markt heeft de smaak te pakken. Duurzame energie is steeds gewilder. Er

Nadere informatie

Energiebesparing. Kantoren A-01

Energiebesparing. Kantoren A-01 Energiebesparing in Kantoren A-01 Meijer Energie- & Milieumanagement BV, Laan van N.O.I. 277, 2593 BS Den Haag. tel: 070-315 57 15 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze rapportage mag worden verveelvoudigd,

Nadere informatie

Financieel. Menu-item: Fiscale regelingen

Financieel. Menu-item: Fiscale regelingen Financieel Fiscale regelingen MIA Vamil EIA KIA Subsidieregelingen Provinciale regeling In groter geheel Financiering Rekenvoorbeelden Menu-item: Fiscale regelingen Er zijn verschillende fiscale mogelijkheden

Nadere informatie

Samen DUURZAmer. Krijg inzicht in het totaal en de details van je energieverbruik, en je huidige systeem. Stel je CV goed af

Samen DUURZAmer. Krijg inzicht in het totaal en de details van je energieverbruik, en je huidige systeem. Stel je CV goed af Samen duurzamer 1 Samen DUURZAmer Een hulp voor iedereen die energie wil besparen, minder gas wil gebruiken, of helemaal van het gas af wil. Wat is voor jou de beste aanpak? En: je hoeft het niet alleen

Nadere informatie

ROMS interieur & display makers

ROMS interieur & display makers Gespreksverslag januari 2013 Duurzaamheid ROMS interieur & display makers Waarderveldseweg 97 Dhr. O. Meijer 023-5347284 oscar@roms.nl Rinco Bakker 06 532 95 684 energiecoach@parkmanagement.nl Aanleiding:

Nadere informatie

9-2-2016. Informatiebijeenkomst, 9 februari 2016. Even voorstellen 2. Tim van Twuijver Adviseur duurzame energie Grontmij (Part of SWECO)

9-2-2016. Informatiebijeenkomst, 9 februari 2016. Even voorstellen 2. Tim van Twuijver Adviseur duurzame energie Grontmij (Part of SWECO) Informatiebijeenkomst, 9 februari 2016 Even voorstellen 2 Tim van Twuijver Adviseur duurzame energie Grontmij (Part of SWECO) Inhoud 3 Waarom zonne-energie? Waarom is zonne-energie interessant van u? Hoe

Nadere informatie

Ontwerp Gezonde Systemen

Ontwerp Gezonde Systemen Ontwerp Gezonde Systemen Het huidige zonne-inkomen gebruiken De cycli van de natuur worden aangedreven door de energie van de zon. Bomen en planten vervaardigen voedsel op zonlicht. De wind kan worden

Nadere informatie

Werkblad Introductieles Eneco EnergieLab

Werkblad Introductieles Eneco EnergieLab Werkblad Introductieles Eneco EnergieLab Naam: Datum: Fossiele brandstoffen Energie laat apparaten werken. Veel apparaten gebruiken energie. Bijvoorbeeld de waterkoker, je telefoonoplader en het digibord.

Nadere informatie

INVESTEER IN ZONNE-ENERGIE EENVOUDIG UW EIGEN ZONNE-ENERGIE OPWEKKEN OP EEN ANDER DAK

INVESTEER IN ZONNE-ENERGIE EENVOUDIG UW EIGEN ZONNE-ENERGIE OPWEKKEN OP EEN ANDER DAK INVESTEER IN ZONNE-ENERGIE EENVOUDIG UW EIGEN ZONNE-ENERGIE OPWEKKEN OP EEN ANDER DAK Wat als je zelf graag zonne-energie wil opwekken maar geen geschikt dak hebt? Stichting 1miljoenwatt geeft samen met

Nadere informatie

ZONNE-ENERGIE IS DE ENERGIE VAN NU ÉN VAN ONZE TOEKOMST!

ZONNE-ENERGIE IS DE ENERGIE VAN NU ÉN VAN ONZE TOEKOMST! ZONNE-ENERGIE IS DE ENERGIE VAN NU ÉN VAN ONZE TOEKOMST! MONTAGE DOOR KOMO GECERTIFICEERD DAKDEKKERS- BEDRIJF ADVISEREN LEVEREN INSTALLEREN ADVISEREN Green Power Systems is uw adviseur, leverancier en

Nadere informatie

Profiteer van het energieakkoord. Alle besparingsmogelijkheden, subsidies en regelingen voor u op een rij.

Profiteer van het energieakkoord. Alle besparingsmogelijkheden, subsidies en regelingen voor u op een rij. Profiteer van het energieakkoord Alle besparingsmogelijkheden, subsidies en regelingen voor u op een rij. Inhoud Inleiding... 3 Waarom het energieakkoord?... 4 Doelstellingen en pijlers van het akkoord...

Nadere informatie

Duurzame energie, dat loont ook voor u! Duurzame energietoepassingen in de boomkwekerij en vaste plantenteelt

Duurzame energie, dat loont ook voor u! Duurzame energietoepassingen in de boomkwekerij en vaste plantenteelt Duurzame energie, dat loont ook voor u! Duurzame energietoepassingen in de boomkwekerij en vaste plantenteelt Als boomkweker of vaste plantenteler kunt u duurzame energie opwekken en toepassen. Brandstof

Nadere informatie

Subsidiemogelijkheden voor voortgezet en beroeps- en hoger onderwijs

Subsidiemogelijkheden voor voortgezet en beroeps- en hoger onderwijs 29 september 2009 1 Subsidiemogelijkheden voor voortgezet en beroeps- en hoger onderwijs Selina Roskam programma adviseurs Energiebesparing in de gebouwde omgeving 29 september 2009 Dubbele winst voor

Nadere informatie

Noord Friesland, een zonnige en zuinige toekomst

Noord Friesland, een zonnige en zuinige toekomst Noord Friesland, een zonnige en zuinige toekomst 25 maart Sint Annaparochie Programma 20.00 uur Opening bijeenkomst en toelichting op het Programma 20.10 uur Energiebesparing (Greet Ruitenberg) 20.45 uur

Nadere informatie

LED VERLICHTING & VvE s

LED VERLICHTING & VvE s LED VERLICHTING & VvE s LED s make a difference in the world! Energiezuinig wonen De ontwikkelingen gaan snel anno 2015! Een snel groeiend aantal VvE s ontdekt: 1. De hoge besparingsresultaten. Gebruik

Nadere informatie

Concept Development Opdracht 1B Battle of Concepts Enexis. Niels Joormann - 0819811 - CMD2a

Concept Development Opdracht 1B Battle of Concepts Enexis. Niels Joormann - 0819811 - CMD2a Concept Development Opdracht 1B Battle of Concepts Enexis Niels Joormann - 0819811 - CMD2a Inhoudsopgave Debriefing 03 Onderzoek 03 Omgevingsanalyse 04 Concept: Opgewekt! 05 Business Model Canvas 11 Pitch-presentatie

Nadere informatie

KRAAN KÁN DICHT Tweede Kamerfractie februari 2015

KRAAN KÁN DICHT Tweede Kamerfractie februari 2015 DE KRAAN KÁN DICHT Tweede Kamerfractie februari 2015 Er gaat niets boven Groningen. En niets mag boven de veiligheid van de Groningers gaan. Daarom moet de gaskraan dit jaar nog fors dicht. Naar maximaal

Nadere informatie

Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen

Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen Voorbeeldproject voor een gecombineerde inzet van duurzame energiebronnen voor de productie van warmte en elektriciteit Presentatie 18 dec. VV. Berkum Eddy Bramer

Nadere informatie

Voor het welzijn van kind en school. Klas 3!

Voor het welzijn van kind en school. Klas 3! Voor het welzijn van kind en school Klas 3! Wat is energie Energie heb je nodig om iets te doen. Je hebt het nodig om een auto mee te kunnen laten rijden, een huis mee te verwarmen of een fabriek mee te

Nadere informatie