Deelbekkenbeheerplan Deelbekken Barebeek - Benedendijle Actieplan

Transcriptie

1 Deelbekkenbeheerplan Deelbekken Barebeek - Benedendijle September 2007 Bonheiden, Boortmeerbeek, Kampenhout, Kortenberg, Machelen, Mechelen, Steenokkerzeel, Vilvoorde, Willebroek, Zaventem, Zemst, de Watering der Barebeek, de Polder van Willebroek, de Polder van Battenbroek, de Provincie Vlaams-Brabant en de Provincie Antwerpen. September

2 Inleiding Het voorliggende actieplan is tegelijk onderdeel van het deelbekkenbeheerplan en tevens de derde en laatste stap in de opmaak van het Duurzaam Lokaal Waterplan. Het Duurzaam Lokaal Waterplan kadert in de samenwerkingsovereenkomst, milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling, het Deelbekkenbeheerplan in het Decreet Integraal Waterbeleid. Het actieplan is het vervolg op de doelstellingennota die een inventaris van de kansen en knelpunten in het deelbekken bevat en waarin de visie met de krachtlijnen voor de nabije toekomst en de ideeën op lange termijn staan beschreven. De doelstellingennota en het actieplan vormen 1 geheel en mogen niet los van elkaar worden gezien. De provincie is, als coördinator en trekker van de planopmaak, van oordeel, dat met de realisatie van voorliggende acties de doelstelling van de Europese Kaderrichtlijn Water - in alle Europese wateren een goede toestand van het oppervlaktewater en het grondwater tegen een hele stap dichterbij komt. Het actieplan omvat enerzijds een aantal algemene actiefiches, waarin een knelpunt is opgenomen dat voor alle deelbekkens van toepassing is, eventueel wel verder gespecifieerd per deelbekken. Deze acties zijn aangegeven met een A in het nummer van de actiefiche. Daarnaast zijn er meer specifieke acties opgenomen, die betrekking hebben op een concreet knelpunt binnen dit deelbekken. De actiefiches hebben steeds een 'uniek nummer': DB <code deelbekken>_<(a)nummer actie> bv. DB 07-04_A1: Deelbekken Bellebeek algemene(a) actie nr. 1 DB 08-08_25: Deelbekken Barebeek - Benedendijle actie nr. 25 Bepaalde actiefiches zijn ruim omschreven en gedocumenteerd, soms is er een (eerste aanzet tot) oplossing naar voor geschoven. Andere actiefiches moeten het stellen met een korte beschrijving van de bestaande toestand. Zeker in die gevallen zal studiewerk de precieze oorzaak en de oplossing van het knelpunt aan het licht moeten brengen. Elke actiefiche werd voorzien van een aantal velden die zo volledig mogelijk werden ingevuld: nummer spoor, nummer actie, titel, omschrijving, resultaat, initiatiefnemer, betrokken actoren, locatie, instrumenten, prioriteit, afhankelijkheid, termijn, budget. Enkele velden verdienen een woordje uitleg: : De instantie die de actiefiche aanbracht en/of bevoegd is voor de uitvoering ervan. : Hierbij kan het gaan om studies/plannen die reeds ter beschikking zijn, wetgeving, overeenkomsten, subsidies, reeds gemaakte afspraken, samenwerkingsverbanden, beheersovereenkomsten, mogelijke ideeën ter oplossing... die in overweging kunnen worden genomen naar uitvoering toe. : randvoorwaarden waarmee rekening moet worden gehouden, zoals wetgeving, (schadelijke) neveneffecten,... Na de goedkeuring en vaststelling van het actieplan is het de bedoeling de acties die beschreven staan in het actieplan uit te voeren. Daartoe moeten alle initiatiefnemers en betrokken actoren, Vlaams Gewest, Provincie, gemeenten,... hun verantwoordelijkheid nemen. Om de leesbaarheid van het document te verhogen wordt op de volgende pagina's een overzicht gegeven van alle actiefiches. Er wordt aangegeven op welk gebied de actiefiche betrekking heeft (locatie) en op welk niveau de actie moet worden uitgevoerd. "Uitvoering op DB (deelbekkenniveau)" betekent dat provincie en/of gemeenten moeten instaan voor de uitvoering of het initiatief daartoe moeten nemen, "uitvoering op B (bekkenniveau)" houdt in dat de gewestelijke diensten (Afdeling water, VMM,...) verantwoordelijk zijn voor de uitvoering. "Uitvoering op SG (stroomgebiedsniveau)" betekent dat ook andere gewesten betrokken zijn bij het uitvoeren van een bepaalde actie of dat voor de uitvoering politieke actie is vereist (bv. aanpassing wetgeving). September

3 Het deelbekkenbeheerplan zal uiteindelijk deel uitmaken van het bekkenbeheerplan: beiden vormen dan 1 geheel. Ook in het bekkenbeheerplan vindt u naast een situatieanalyse, visies en maatregelen terug. Deze hebben betrekking op materies die het specifieke belang van een bepaald deelbekken overschrijden. Zo zijn alle maatregelen rond de bevaarbare waterlopen opgenomen in het bekkenbeheerplan en niet in de deelbekkenbeheerplannen. Dit is logisch aangezien dergelijke waterlopen doorheen meerdere deelbekkens stromen. De opbouw van het bekkenbeheerplan verschilt op sommige punten van deze van het deelbekkenbeheerplan. Zo gebruikt het bekkenbeheerplan niet de 7 sporen maar wel de indeling van de waterbeleidsnota met krachtlijnen, operationele doelstellingen en maatregelen. Zowel in het bekken- als deelbekkenbeheerplan vindt u een bondig overzicht waarmee u de link kunt leggen tussen de 7 sporen enerzijds en de krachtlijnen en operationele doelstellingen anderzijds. Als bijlage bij de niet-technische samenvatting vindt u een tabel die het verband aangeeft tussen het 7-sporenbeleid in de deelbekkenbeheerplannen, de krachtlijnen en operationele doelstellingen in het bekkenbeheerplan en de Europese Kaderrichtlijn Water. Verschillende acties die in het deelbekkenbeheerplan worden vermeld, komen ook aan bod in het actie- en maatregelenprogramma van het bekkenbeheerplan. Omgekeerd worden er ook in het actie- en maatregelenprogramma van het bekkenbeheerplan acties (bv. A6) en aanbevelingen (bv. Ab45) voorgesteld die op deelbekkenniveau dienen te worden uitgevoerd. In de derde kolom van de overzichtstabel wordt duidelijk aangegeven waar u in het bekkenbeheerplan meer kan lezen betreffende de vermelde actie in het deelbekkenbeheerplan. September

4 OVERZICHT ACTIEFICHES Nr. actiefiche Link met Actie- en maatregelenprogramma BBP Uitvoering op DB 08-08_A1 Buffering, hemelwatergebruik en infiltratie door de Ab1, Ab2, Ab3, Ab4, Ab5, Ab6, Ab7, Ab8, Ab9, Deelbekken DB doelgroepen bevolking, industrie, landbouw en overheid. Ab73, Ab94 DB 08-08_A2 Herwaardering van grachtenstelsels - kleinere Ab37, Ab67 Deelbekken DB - B waterlopen DB 08-08_3 Herwaardering van grachtenstelsels - geplande projecten Bonheiden, Mechelen, DB Willebroek, Zemst, Boortmeerbeek en Kortenberg DB 08-08_4 Uitvoeren studie inzake de chemische en biologische Bonheiden DB waterkwaliteit van de categorie 3 onbevaarbare waterlopen DB 08-08_A5 Controle op de aansluiting van hemelwaterputten, Ab79, Ab84, Ab85 Deelbekken DB rioolaansluitingen, gescheiden afvoer, goede werking van IBA's. DB 08-08_6 Monitoring individuele afvalwaterzuiveringsinstallaties Mechelen DB (IBA s) DB 08-08_7 Sanering afvalwaterhuishouding Muizenhoekstraat Mechelen DB DB 08-08_A8 Verbetering van de waterkwaliteit door maatregelen op A142, A159, A160, A165, A166, Ab79, Ab80 Deelbekken DB lokaal niveau DB 08-08_A9 Onderhoud en inventarisatie van het rioolstelsel op Ab97 Deelbekken DB lokaal niveau DB 08-08_10 Lokale knelpunten riolering - Boortmeerbeek Boortmeerbeek DB DB 08-08_11 Lokale knelpunten riolering/wateroverlast - Zemst Zemst DB DB 08-08_12 Lokale knelpunten riolering/wateroverlast - Mechelen Mechelen DB DB 08-08_13 Lokale knelpunten riolering/wateroverlast - Willebroek Willebroek DB DB 08-08_14 Lokale knelpunten riolering/wateroverlast - selectie van Bonheiden DB potentiële overstromingsgebieden - Bonheiden DB 08-08_15 Overzicht van knelpunten mbt. waterzuivering/riolering Steenokkerzeel DB in de gemeente Steenokkerzeel. DB 08-08_16 Overzicht van knelpunten mbt waterzuivering/riolering in Boortmeerbeek DB de gemeente Boortmeerbeek DB 08-08_17 Overzicht van knelpunten mbt waterzuivering/riolering in de gemeente Kampenhout Kampenhout DB September

5 DB 08-08_18 Overzicht van knelpunten mbt waterzuivering/riolering in Zemst DB de gemeente Zemst DB 08-08_A19 Sanering van afvalwaterlozingen op bovenlokaal niveau - A150, A151, A152, A153, A154, A155, A156, Deelbekken B uitbouw van het zuiveringsnetwerk A158, A165, A167 DB 08-08_A20 Reductie pesticidengebruik A147, Ab61, Ab62, Ab63, Ab91 Deelbekken DB - B DB 08-08_A21 Reductie bemesting in landbouw Ab54, Ab57 Deelbekken DB - B DB 08-08_A22 Reductie gebruik strooizout Ab63 Deelbekken DB - B DB 08-08_A23 Sluikstorten Ab32 Deelbekken DB - B DB 08-08_A24 Voorkomen en beperken van erosie en Ab55, Ab92, Ab93, Ab95, Ab96 Deelbekken DB - B sedimenttransport naar de waterloop DB 08-08_25 Afbakening en inrichting van overstromingsgebieden in A32, A33 Deelbekken B - SG het kader van het Sigmaplan DB 08-08_26 Wateroverlast stroomgebied van de Barebeek - A6 Deelbekken B - DB modellering DB 08-08_27 Wateroverlast stroomgebied van de Barebeek - A6 Deelbekken B - DB knelpunten DB 08-08_28 Lokale knelpunten - werkingsgebied Watering der Zemst - Vilvoorde - Machelen - DB Barebeek - Kampenhout - Steenokkerzeel DB 08-08_29 Knelpunten Broekgracht Vilvoorde - Machelen DB DB 08-08_30 Wateroverlast Zwarte beek - Dambeek - Modellering A11 Bonheiden - Boortmeerbeek DB - B Weesbeek DB 08-08_31 Droogvallen vijvers Kasteel van Perk Steenokkerzeel DB DB 08-08_32 Peilbeheer Mechels Broek en Muizenhoek Mechelen DB DB 08-08_33 Herstel waterhuishouding Mechels Broek Mechelen DB DB 08-08_34 Opmaak van richtlijnen voor diverse doelgroepen met Mechelen, Bonheiden en DB betrekking tot het natuurvriendelijk beheer en Willebroek onderhoud van onbevaarbare wtl. v 3e cat.en de nt.- ingedeelde onbevaarbare wtl. (grachten) DB 08-08_35 Inrichtingswerken uitvoeren aan onbevaarbare Bonheiden DB waterlopen DB 08-08_36 Ecologische inventarisatie: Algemeen - Knelpunten A6 Deelbekken B - DB DB 08-08_37 Ecologische inventarisatie - deelgebied 1: de zuidelijke A6 Deelbekken DB - B bosgebieden en het bovenstrooms gedeelte van de Barebeek DB 08-08_38 Ecologische inventarisatie - deelgebied 2 - het agrarische A6 Deelbekken DB - B landschap ten westen van de E19 DB 08-08_39 Ecologische inventarisatie - deelgebied 3: Vriezenbroek - A6 Deelbekken DB - B September

6 Bloso-domein - Domein van Schiplaken DB 08-08_40 Ecologische inventarisatie - deelgebied 4: Het A6 Deelbekken B - DB valleigebied ten westen en noorden van Hofstade tot aan het kanaal Leuven-Dijle DB 08-08_41 Ecologische inventarisatie- streefbeeld 2030 : deelgebied A6 Deelbekken B - DB 5: Domein van Plan ckendael en mondingsgebied van de Barebeek DB 08-08_42 Herwaardering van het mondingsgebied van de A6, A32, A33 Deelbekken B Barebeek DB 08-08_43 Natuurinrichtingsproject Torfbroek Kampenhout B - DB DB 08-08_44 Uitbouw waarschuwingssysteem - Operationeel Bekken A42 Deelbekken B Model DB 08-08_45 Opmaak v. e. gem. RUP voor de omgeving Kievit zoals Willebroek DB gedefinieerd in het gem. RSP met spec. aandacht voor de vrijwaring vd beekvalleien, de bescherming vd vallei vd Heibeek en vd wielen in het gebied. DB 08-08_46 De Rol van alle waterloopbeheerders - Deelbekken DB - B DB 08-08_A47 Implementatie van het decreet integraal waterbeleid - de Ab10, Ab11, Ab16, Ab19, Ab23, Ab56, Ab126 Deelbekken DB - B watertoets - oeverzones - waterschap DB 08-08_A48 Sensibilisatie Ab29, Ab50, Ab58, Ab60, Ab75 Deelbekken DB DB 08-08_49 Implementatie van een natuurvriendelijker beheer van Willebroek DB visvijvers. DB 08-08_50 Inventarisatie van het vis en amfibie bestand in de Willebroek DB waterlopen, grachten en vijvers. Opmaak en Uitvoering van een soortbeschermingsplan voor doelsoorten van vissen en amfibieën. DB 08-08_A51 Actualisatie van het waterlopenstelsel, inventarisatie van Deelbekken DB - B de niet geklasseerde waterlopen DB 08-08_52 Functietoekenning waterlopen - onderhoudsplan - A50 Deelbekken DB - B DB 08-08_53 DB 08-08_54 beheerplan Opmaak en uitvoering van een actie-, herstel- en beheersplan voor de onbevaarbare waterlopen van categorie 3 Opmaak en uitvoering van een ruimingsplan voor de waterlopen in beheer van de gemeente (categorie 3, oude atlas en grachten) Mechelen, Willebroek, Bonheiden Willebroek DB 08-08_A55 Sanering van waterbodems / ecologisch ruimingbeheer A70, A74, A176, Ab13, Ab34 Deelbekken DB - B DB DB September

7 DB 08-08_A56 Sanering van vismigratieknelpunten Ab113, Ab114, Ab115, Ab116, Ab117, Ab118, Deelbekken DB - B Ab119 DB 08-08_A57 Uitvoeren van een water-audit. Deelbekken DB DB 08-08_A58 Watercontracten - watermeesters Deelbekken DB September

8 Uitvoering op deelbekkenniveau Nummer spoor 1 Nummer actie DB 08-08_A1 Buffering, hemelwatergebruik en infiltratie door de doelgroepen bevolking, industrie, landbouw en overheid. Het bestaande instrumentarium wordt door de gemeente toegepast om meer buffering, retentie en hemelwatergebruik door de bevolking, industrie en landbouw te stimuleren of af te dwingen: 1. Conform de gewestelijke en provinciale verordening wordt een hemelwaterput en een infiltratievoorziening, tenzij technisch onmogelijk, opgelegd. 2. De aanleg van infiltratievoorzieningen, retentievoorzieningen en hemelwaterputten worden bij verbouwing en/of nieuwbouw financieel aangemoedigd. De subsidiereglementen worden voldoende kenbaar gemaakt. 3. Bij heraanleg van rioleringen of bij het aansnijden van nieuwe woon- en/of industriegebieden, wordt hemelwater maximaal afgekoppeld of ter plaatse geïnfiltreerd. Ook inwoners van bestaande huizen worden aangemoedigd hun hemelwater te scheiden van het afvalwater. 4. Industrie en tuinbouw worden maatregelen opgelegd op basis van de code van goede praktijk. Gebiedsspecifiek kunnen strengere voorwaarden worden opgelegd indien omgevingsfactoren dat vereisen. Bedrijven worden actief aangespoord minder grondwater/drinkwater te gebruiken. De gemeente Zemst geeft tot zes maand na het uitvoeren van de werken(aanleg gescheiden stelsel) een subsidie aan inwoners die hun afvalwater en hemelwater op huisniveau scheiden. (helft van de bewezen kosten, max. 600 ) Voor grotere werken vraagt de gemeente geregeld advies aan een studiebureau om de impact van de werken (nieuwbouw, aanleg riolen) zo minimaal mogelijk te houden. (Zaventem) Boortmeerbeek wordt voor haar milieubeleid bijgestaan door InterLeuven. - De uitvoering/installatie van hemelwaterputten en infiltratievoorzieningen wordt opgelegd en daadwerkelijk gecontroleerd. - Op het einde van de eerste planperiode zijn er incentives die er voor zorgen dat ook bestaande woningen en landbouw(bedrijven) hun hemelwater en afvalwater scheiden, overleg daarover moet aangestuurd worden vanuit het CIW. Gemeenten, Provincie en Gewest Betrokken actoren Kamers van koophandel, de burgers, landbouworganisaties en rioolbeheerder Het volledige deelbekken Gewestelijke en provinciale verordening inzake afkoppeling van dakvlakken en verharde oppervlakten en aanleg van hemelwaterputten en infiltratievoorzieningen; Subsidiereglementen betreffende de aanleg van een hemelwaterput en/of infiltratievoorziening; De code van goede praktijk inzake de aanleg van riolering; De watertoets. Als alternatief voor een moeilijke infiltratie kan ook een groendak een vertragend effect ressorteren. De provincie Vlaams-Brabant (15 /m²), Herent (25 /m²), Vilvoorde (31 /m²) en Kortenberg (25 /m², max. 500 ), Machelen (30 /m² voor particulieren, 25 /m² voor bedrijven), Boortmeerbeek en Mechelen (25 /m²) geven reeds subsidies voor de aanleg van een groendak. Gemeentelijke - provinciale - gewestelijke subsidiereglementen zijn hierbij bruikbare instrumenten. Er gaan stemmen op om een soort taks op te leggen indien niet gescheiden wordt afgevoerd naar een bestaand gescheiden rioolstelsel, om zo het scheiden van afval- en hemelwater te stimuleren. Binnen het waterschap, op provinciaal of gewestelijk niveau moet een discussie daaromtrent raad brengen over het nut en het effect van dergelijke September

9 maatregel. Verschillende gemeenten stellen dat het initiatief daaromtrent op een hoger niveau moet worden genomen. Gelijkaardig aan het energieprestatiecertificaat,die potentiële kopers iets vertelt over de energetische kwaliteit van gebouw, zou een waterprestatiecertificaat potentiële kopers iets kunnen vertellen over het hergebruik van hemelwater, scheiding van afvalwater en hemelwater,... De gemeente Bierbeek, Herent, Tervuren en Holsbeek willen nagaan of ze via een intergemeentelijk project de inwoners kunnen stimuleren hun afval- en hemelwater te stimuleren. Geraardsbergen heeft bij wijze van proefproject de 25% subsidie die ze extra krijgt voor de aanleg van een rioolstelsel met 100 % scheiding op huisniveau, aangewend voor de subsidiëring van de scheiding op huisniveau. De Vlarem-wetgeving. Prioriteit Hemelwater afkomstig van verharde oppervlakken is niet altijd zuiver en kan mogelijk verontreinigd zijn. Hiermee moet bij het afkoppelen en eventueel infiltreren rekening gehouden worden. In beschermingszones 1 en 2 is infiltratie van hemelwater van potentieel verontreinigde oppervlakken verboden. In zone 3 zou het advies van de betrokken drinkwatermaatschappij moeten worden gevraagd. Initiatieven op Gewestelijk niveau Het deelbekken van de Barebeek wordt voornamelijk in het zuiden, de luchthaven en het deel dat aansluit bij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, gekenmerkt door een groot aandeel verharde oppervlakte. Het moet in dit gebied, nog meer dan in het overige deel van het deelbekken, een aandachtspunt zijn. Elke bijkomende verharde oppervlakte moet (technisch) worden gecompenseerd. De vraag wordt gesteld of zaken die verplicht worden opgelegd in de milieu- en/of bouwvergunning gesubsidieerd moeten worden? En of het totale subsidiebudget dan niet eerder naar andere motiverende, stimulerende, niet verplicht opgelegde maatregelen moet gaan, eerder dan naar reeds verplichte maatregelen. Eerste Planperiode September

10 Uitvoering op deelbekkenniveau Nummer spoor 2, 6 Nummer actie DB 08-08_A2 Herwaardering van grachtenstelsels - kleinere waterlopen Grachtenstelsels hebben een belangrijke waterbergende, -vertragende en -bufferende functie. Volgende deelacties kunnen binnen deze actie worden onderscheiden: 1. Opmaken en/of toepassen van een gemeentelijke of provinciale verordening die het overwelven van (baan)grachten verhindert of tot een minimum beperkt; Herwaarderen van bestaande grachten/ Openmaken van ingebuisde grachten/ Verwijderen van betonnen constructies (cunetten); 2. Integratie van grachten in een globaal waterplan/rioleringsplan; 3. Regenwateraansluitingen van woningen in open grachten; 4. Terreininventarisatie van het grachtenstelsel en baangrachten. 1. Elke waterloopbeheerder heeft minstens voor een aantal onnodige en/of hinderlijke kunstwerken een plan voor sanering; 2. Gebetonneerde grachten worden waar mogelijk ontdaan van hun betonnen constructie. 3. Gemeenten die een globaal waterplan opmaken nemen de grachten op in hun plan. Kortenberg wacht voor de herwaardering van haar grachtenstelsel op een plan van IGO leuven. Zemst bekijkt het grachtenstelsel in de omgeving bij de (her)aanleg van nieuwe riolen en verkavelingen. Het beschikt ook over een inventaris van het grachtenstelsel. Bonheiden heeft grachtenplan opgesteld naar aanleiding van de overstromingen. Er werden nog geen grachten geherwaardeerd. Naast het uitvoeren van haar verplichtingen in het kader van de bouwverordening, wenst de gemeente Bonheiden, bij haar ontwerpen rekening te houden met het zo veel mogelijk openhouden of het terug openmaken van waterlopen en grachten. Een stappenplan dient uit te wijzen hoe dit dient aangepakt te worden; Eén van de bepalende elementen hierbij is de uitbouw van de zuiveringsinfrastructuur. Kampenhout vindt een inventarisatie van het grachtenstelsel een goed idee, maar is van oordeel dat de provincie als trekker moet optreden. Vilvoorde, Steenokkerzeel, Kortenberg, Zemst, Bonheiden, Herent en Mechelen hebben een regeling die het overwelven van grachten verbiedt. De overige gemeenten (nog) niet. Zaventem plant de opmaak van de verordening in de nabije toekomst. Vilvoorde is nu nog niet actief bezig met de herwaardering van het grachtenstelsel. In de toekomst zal dit wel gebeuren. Mechelen bekijkt de herwaardering van grachten voorlopig nog projectmatig, een specifiek beleid wordt er nog niet rond gevoerd. De gemeenten, de provincie, het Vlaamse gewest Betrokken actoren De aangelanden, de rioolbeheerder Prioriteit ++ Het volledige deelbekken Verordening die het overwelven/dempen van grachten en baangrachten verbiedt. De inventarisatie van het grachtenstelsel zou -gebiedsspecifiek- kunnen opgenomen worden in het kader van de opmaak van een erosiebestrijdingsplan. (Zaventem) Inventaris met kunstwerken is niet overal beschikbaar waterkwaliteit is vaak gehoord argument om overwelving niet te vermijden. September

11 Elke waterloopbeheerder heeft minsten voor een aantal hinderlijke en/of onnodige kunstwerken een plan voor herwaardering of verwijdering. September

12 Uitvoering op deelbekkenniveau Nummer spoor 2, 6 Nummer actie DB 08-08_3 Herwaardering van grachtenstelsels - geplande projecten 1. Inventarisatie, opmaak en uitvoering van een herwaarderingsplan voor de niet ingedeelde onbevaarbare waterlopen (grachten) - Bonheiden en Mechelen De gemeente is niet rechtstreeks verantwoordelijk voor het beheer van de grachten tenzij voor de baangrachten langs officieel erkende buurtwegen en gemeentewegen. Grachten zijn echter zeer belangrijk in het waterafvoerbeleid van de gemeente en kunnen belangrijke instrumenten vormen in het voorkomen van wateroverlast. Een goed functionerend, open grachtenstelsel zal, in gebieden met welbepaalde karakteristieken naar bodem toe, een ideaal infiltratie of bufferings-instrument vormen. Bovendien zal een dergelijk systeem, bij gepast beheer, ook een aanzienlijke meerwaarde bieden voor natuurwaarden in de gemeente. Vooreerst wordt een historisch onderzoek gedaan naar de aanwezigheid en de ligging van grachten op het grondgebied van de gemeente. Vervolgens wordt nagegaan wat de actuele toestand is van de grachten (infrastructuur en algehele ecologische toestand). Met behulp van deze kennis wordt een aangepast herwaarderingsplan opgemaakt. De acties voorgesteld in dit goedgekeurde herwaarderingsplan worden vervolgens uitgevoerd. Deze actie omvat: Uitvoering van een inventarisatie van het grachtenstelsel (technische en ecologische karakteristieken van het grachtenstelsel, lozingspunten, slibdikte,...); Opmaak van een herwaarderingsplan uitgaande van de doelstellingen van het integraal waterbeheer; Uitvoering van de voorgestelde acties. 2. Opmaak grachtenplan - Gemeente Bonheiden De gemeente Bonheiden plant een studie waarin vooreerst een onderzoek gebeurt naar de ligging van grachten op haar grondgebied. Vervolgens wil ze nagaan wat de actuele toestand is van de grachten; Op basis van voorgaande wil ze een herwaarderingsplan opstellen voor de grachtenstelsels. Het herwaarderingsplan richt zich (1) op de sanering van lozingspunten,(2) een verbeterd waterkwantiteitsbeheer, (3) een aanpassing van het ruimingsbeheer met het oog op een goede chemische en biologische toestand van de grachten, en (4) een herwaardering van het ecologisch functioneren van het grachtenstelsel. 3. Inventarisatie en inrichting van bufferzones langs grachten in beheer van de gemeente - specifieke aandacht voor het verhogen vh waterbergend vermogen van het poldergebied - herwaardering van grachtenstelsels - Willebroek In de laatste decennia is stilaan het besef gegroeid dat het gebruik maken van de systeemeigen kenmerken van het watersysteem meer voordelen biedt dan deze te bestrijden of tegen te werken. Het inrichten van bufferzones levert een concrete meerwaarde op inzake het bereiken van de basisdoelstelling van het decreet betreffende het integraal waterbeleid, zijnde een goede ecologische en chemische toestand van de watersystemen in Bufferzones zijn de meer natuurlijke zones langs waterlopen. Zij kunnen worden ingericht met het oog op het hernieuwd ruimte bieden aan het watersysteem. Daarnaast vormen zij vaak letterlijk een buffer tegen het inspoelen van te hoge concentraties aan nutriënten (zoals nitraten en fosfaten) in de waterloop Deze actie omhelst: Een ecologische inventarisatie van het grachtenstelsel in het deelbekken van de Barebeek/Beneden-Dijle met specifieke aandacht voor de potenties inzake het inrichten van bufferzones met het oog op de verhoging van het waterbergend vermogen van de polder van Heindonk Aanduiding van bufferzones met specificatie van de gewenste breedte. September

13 Betrokken actoren Prioriteit +++ Herinrichting van prioritaire grachten en hun bufferzone en herwaardering van het grachtenstelsel in de polder van Heindonk 4. Zemst Waar mogelijk wordt bij de heraanleg van riolering, door het gebruik van bestaande grachten, en indien niet mogelijk het gebruik van geperforeerde regenwaterafvoerbuizen, rekening gehouden met de opvang en buffering van regenwater. 5. Opmaak grachtenplan - Gemeente Kortenberg De gemeente Kortenberg beschikt tegen eind 2005 over een slibbeheersingsplan. Het plan bestaat onder meer uit een inventaris van de grachten, een inventaris van de kunstwerken op de waterlopen, de kwaliteit van het water en het slib wordt bekeken, er wordt een ruimingsplan opgemaakt. 6. Grachtenplan - Gemeente Boortmeerbeek De gemeente Boortmeerbeek plant de opmaak van een slibbeheersplan. Naast een inventarisatie van het grachtenstelsel, wordt gekeken naar de hoeveelheid en de kwaliteit van het slib. Er wordt een plan opgemaakt voor de ruming. 1. Realisatie van een geherwaardeerd grachtenstelsel: Sanering van lozingspunten (verbetering waterkwaliteit en ecologische kwaliteit) Verbeterd waterkwantiteitsbeheer Aanpassing van het ruimingsbeleid van de gemeente met het oog op het behoud van een goede biologische en chemische toestand van de grachten in eigen beheer. Herwaardering ecologisch functioneren van het grachtenstelsel informeren/sensibiliseren van de doelgroepen 2. De acties beschreven in het goedgekeurde plan, worden op het terrein uitgevoerd. 3. Realisatie van een geherwaardeerd grachtenstelsel Verbeterde waterberging in de polder van Heindonk Verbeterd ecologisch functioneren van het grachtenstelsel in de polder van Heindonk 5,6. De acties beschreven in het goedgekeurde plan, worden op het terrein uitgevoerd. 1. Gemeente Bonheiden en stad Mechelen 2. Gemeente Bonheiden 3. Gemeente Willebroek 4. Gemeente Zemst 5. Gemeente Kortenberg 6. Gemeente Boortmeerbeek De gemeenten en omwonenden In de doelstellingennota wordt vermeld dat de herwaardering van grachtenstelsels een aandachtspunt moet zijn in het volledige deelbekken September

14 Uitvoering op deelbekkenniveau Nummer spoor Spoor 2 en 4 Nummer actie DB 08-08_4 Uitvoeren studie inzake de chemische en biologische waterkwaliteit van de categorie 3 onbevaarbare waterlopen Eén van de voornaamste doelstellingen van het decreet integraal waterbeleid is dat er een goede toestand van het watersysteem wordt bereikt tegen eind Om effectief na te gaan of er een goede toestand bereikt is en of dat er progressie is of niet mbt het watersysteem, dienen metingen gedaan te worden. Het bepalen van de chemische en biologische waterkwaliteit heeft ook zijn nut in het kader van het opstellen van een prioritering met betrekking tot herstel en sanering (nulmeting) van waterlopen: Naast de inventarisatie en de opmaak van een actie-, herstel- en beheersplan voor de onbevaarbare waterlopen van categorie 3 (technische infrastructuur, lozingspunten, dikte sliblaag, ecologische infrastructuur, vegetatie), is de chemische en biologische waterkwaliteit één van de bepalende factoren hierbij. Verder kan het effect van de uitgevoerde maatregelen vervolgens gemeten worden aan de hand van het herbepalen van de chemische en biologische waterkwaliteit. Deze actie is opgenomen in het MBP van de gemeente onder actienummers W.A27, W.A28 en W.A29. De chemische en biologische waterkwaliteit van de categorie 3 waterlopen is eveneens één van de indicatoren uit de milieubarometer van de gemeente. Bepalen van de chemische en biologische waterkwaliteit van de waterlopen, om de effectieve toestand ervan te controleren. Gemeente Bonheiden Betrokken actoren Gemeente Bonheiden, PIH Prioriteit Waterlopen cat. 3 op het grondgebied van Bonheiden Resultaten vergelijken met reeds uitgevoerde studies Deze actie geeft uitvoering aan de doelstelling van het decreet betreffende het integraal waterbeleid inzake het bereiken van een goede biologische en chemische toestand van de waterlopen in Ook andere gemeenten voeren op geregelde tijdstippen een controle uit van de waterkwaliteit op de waterlopen en KWZI's. September

15 Uitvoering op deelbekkenniveau Nummer spoor 2 Nummer actie DB 08-08_A5 Controle op de aansluiting van hemelwaterputten, rioolaansluitingen, gescheiden afvoer, goede werking van IBA's. Vele gemeenten, zowel de grotere als de kleinere gemeenten, hebben niet de financiële middelen te investeren in extra mankracht om systematisch controles op het terrein uit te voeren. Het betreft Controle op de aanleg van een gescheiden stelsel hemelwater - afvalwater en de correcte gescheiden aansluiting op de riolering; Controle op de aanleg van een hemelwaterput met hergebruik of een infiltratievoorziening; Controle op de correcte aanleg van een IBA en de goede werking ervan; Controle op verkeerde aansluitingen; Opsporen van individuele lozingen. Bovendien wordt het takenpakket van de gemeente er niet kleiner op. Het kan een taak zijn van het waterschap daaromtrent onderzoek te doen en mogelijke oplossingen voor te stellen. Er moet ook worden nagegaan in welke mate de drinkwaterbedrijven en/of andere bedrijven kunnen worden ingeschakeld bij voornoemde zaken. In verschillende gemeenten in Vlaams-Brabant staat de drinkwatermaatschappij nu reeds in voor de aansluiting van het afvalwater op de riool. De Rioolaansluiting gebeurde tot voor kort door VMW, nu is dit een taak die mee is opgenomen in de overeenkomst met RioBra.(Boortmeerbeek) Alle gemeenten hebben een overeenkomst gesloten met een drinkwaterketenbedrijf. 1. Binnen de eerste planperiode komt er een duidelijk beeld hoe de gemeenten de controles op de aansluiting van hemelwaterputten, rioolaansluitingen, gescheiden afvoer, aanleg en controle van individuele afvalwaterzuivering doen. Er moet tevens een goed beeld komen van de verschillende subsidiereglementen die de gemeenten toepassen. Controle op de HWP, infiltratievoorziening kan ook bij de aanvraag tot subsidiëring. 2. Er worden een aantal mogelijke oplossingen voor een efficiëntere controle aangebracht. Op basis van de resultaten wordt de gemeenten een voorstel gedaan. Mogelijke denkpistes: subsidiëren van onderhoudscontracten voor IBA's, manier van controleren goede werking van IBA's, aanwerving controleur per waterschap, gemeentelijke administratieve sanctie, Elke gemeente, of de rioolbeheerder die instaat voor het beheer en/of het onderhoud van het stelsel wordt het engagement gevraagd jaarlijks een aantal strengen van het stelsel te controleren. Het waterschap, de rioolbeheerder, de gemeenten. Betrokken actoren Gemeenten, VMM, Aquafin, de rioolbeheerder Deelbekken Barebeek - Benedendijle Een ander mogelijkheid voor een daadwerkelijke controle op huisniveau kan worden gerealiseerd door het instellen van een waarborg bij de aanvraag van de bouwvergunning. De inwoner krijgt de waarborg terug, als blijkt dat de verplichtingen ( correcte aansluiting, aanleg hemelwaterput en/of infiltratievoorziening, hergebruik van regenwater,..) goed werden uitgevoerd. In Boortmeerbeek gebeurt de aansluiting door RioBra. Indien wordt vastgesteld dat de eigenaar de aansluiting heeft uitgevoerd, wordt een GAS (gemeentelijke administratieve sanctie) opgelegd, bovenop de kost van de herstelling. September

16 Prioriteit +++ De rol van de drinkwaterbedrijven, initiatieven van op Vlaams niveau, de rol van het waterschap. Een verbetering van de waterkwaliteit is de belangrijkste voorwaarde voor natuurontwikkeling of een meer natuurlijk oever- en waterlopenbeheer. De waterkwaliteit is ook een belangrijke factor bij de aanleg en inrichting van overstromingsgebieden. September

17 OMSCHRIJVING Uitvoering op deelbekkenniveau Nummer spoor 1,3 Nummer actie DB 08-08_6 Monitoring individuele afvalwaterzuiveringsinstallaties (IBA s) Stad Mechelen is ingedeeld in 3 zuiveringszones en een niet-gerioleerd gebied. In de zuiveringszones A en B zijn de bewoners verplicht om aan te sluiten op het openbare riool. In zuiveringszone C en het niet-gerioleerde gebied moeten alle nieuwbouw en vernieuwbouw 1 voorzien zijn van een eigen afvalwaterzuiveringsinstallatie (IBA). Omdat IBA systemen redelijk duur zijn (ca tot 4000 euro), startte de stad vanaf 1 januari 2001 met het Stedelijk reglement houdende het verlenen van een premie voor de aanleg van individuele afvalwaterzuiveringsinstallaties bij particuliere woningen (beslissing gemeenteraad 23/11/2000). In het kader van dit reglement werden door de stad reeds een 30-tal IBA-systemen betoelaagd. Binnen deze systemen vinden we zowel compactsystemen (biorotor, aërobe biofilter, ondergedompelde beluchte filter, actief-slibsysteem) alsook plantensystemen terug. Om de resultaten (zuiveringsrendement) van de gesubsidieerde systemen te evalueren, wenst de stad Mechelen een aantal verschillende systemen te laten monitoren. Standaard worden de parameters ph, BZV en zwevende stoffen geanalyseerd. Dit volstaat om na te gaan of het effluent voldoet aan de VLAREM-normen. Op basis van de resulaten kan de stad haar toelagereglement eventueel aanpassen door in de toekomst enkel nog efficiënte installaties te betoelagen. Het uiteindelijke doel is uiteraard het bekomen van een betere toestand van het oppervlaktewater en het grondwater. De algemene resulaten van de monitoring kunnen ook gebruikt worden in de communicatie naar de bevolking en worden teruggekoppeld naar de IBA-leveranciers. De individuele resulaten worden enkel meegedeeld aan de eigenaars van de installaties echter zonder einige strafmaat voor eigenaars met een slechte installatie. Dit project is een aanvulling op reeds uitgevoerd projecten zoals het proefproject individuele waterzuiveringssystemen in de gemeente Bierbeek. Op basis van de evaluatie/monitoring van de individuele installaties moet er ook tot aanbevelingen worden gekomen met betrekking tot de slecht werkende IBA's. Stad Mechelen Betrokken actoren Monitoring kan uitgevoerd worden door de Provincie Antwerpen (PIH) Prioriteit Volledig grondgebied Studiewerk, overleg, informeren en sensibiliseren Hoge prioriteit. Het zuiveren van afgelegen lozingen heeft een grote impact heeft op de waterkwaliteit. Planning en budget 2006 Prijs = 29,75 euro per analyse + prijs staalname (= 149,00 euro voor 4 monsternames (per aangesneden schijf van 10 monsternames)) Voorbeeld: Prijs voor 10 staalnames = 670,00 euro September

18 Uitvoering op deelbekkenniveau Nummer spoor 1, 3 Nummer actie DB 08-08_7 Sanering afvalwaterhuishouding Muizenhoekstraat Het afvalwater en hemelwater afkomstig van een 15tal woningen in de Muizenhoekstraat wordt geloosd in een, overwegend ingebuisde, afvoergracht. De afvoergracht loost op zijn beurt in een beek dewelke afwatert naar de Dijle. De afwatering van de beek is dus afhankelijk van de waterstand van de Dijle. Op het einde van de beek is een terugslagklep zodat de Dijle niet naar de beek kan lopen. Gezien de waterstand van de Dijle meestal hoger staat dan de beek kan deze laatste niet goed afwateren (lokale opstapeling van afvalwater). Het water zoekt dan een uitweg via een andere beek iets verderop. Deze beek loopt door het Natuurreservaat Mechels Broek om vervolgens uit te monden in de Boeymeerbeek. Gezien deze laatste beek momenteel gestremd wordt om het vervuilde water tegen te houden zoekt het zijn weg via kleinere beekjes langs de velden om zo uiteindelijk in de Boeymeerbeek terecht te komen. Dit zorgt voor overstromingen van de aanpalende velden. In de huidige context is het afvoersysteem dus niet geschikt om de afvalwaterstroom op een goede manier af te voeren. Het zorgt voor overlast en een onhygiënische toestand. De stad wenst, in overleg met de betrokkenen, een oplossing te zoeken voor deze problematiek. De stad heeft aan Aquafin de opdracht gegeven om een haalbaarheidsstudie uit te voeren (kosten-baten analyse van verschillende zuiveringsscenario s, 2004). De stad besliste om het scenario van een KWZI verder uit te werken. Terugdringen van de wateroverlast op de landbouwgronden Terugdringen van de onhygiënische toestand (o.a. geurhinder door opstapeling afvalwater) Informeren/sensibiliseren van de aangelanden inzake herwaardering grachten en kleinschalige waterzuivering. Plaatsen van een zuiveringssysteem (KWZI, verder uitwerken concept, bouw, exploitatie) Ruimen en beter onderhouden van het grachtenstelsel tussen de KWZI en Boeymeerbeek (herwaardering grachtenstelsel) Versterken van de dialoog tussen de lokale betrokkenen (stadsbestuur, inwoners, Natuurpunt vzw) Pilootproject voor de stad inzake de concrete realisatie van een KWZI + informeren/sensibiliseren van de inwoners Rond de KWZI, de installatie en de werking kan een educatief project worden gestart in samenwerking met het lokale bezoekerscentrum van Natuurpunt. Stad Mechelen Betrokken actoren Inwoners Muizenhoekstraat, Aquafin, Natuurpunt vzw Prioriteit Muizenhoekstraat Studiewerk, overleg, informeren en sensibiliseren Hoge prioriteit gezien de bestaande overlast en onhygiënische toestand. Bewoners zijn zelf ook vragende partij voor een oplossing. Waterkwaliteit en kwantiteit is gekoppeld aan de waterhuishouding van het aanpalende natuurreservaat Mechels Broek (vloeibeemdlandschap, VEN gebied) September

19 Uitvoering op deelbekkenniveau Nummer spoor 3 Nummer actie DB 08-08_A8 Verbetering van de waterkwaliteit door maatregelen op lokaal niveau Er werden 75 relevante lozingspunten geconstateerd, waarvan 46 met een vuilvracht groter dan 100 IE. De totale relevante lozingsvuilvracht bedraagt ± IE. In het deelbekken werden 45 diffuse lozingspunten, met een totale vuilvracht van ± IE vastgesteld. De vuilvracht van de Vrouwvliet, aan de monding in de Dijle, bedraagt IE. Er zijn 10 industriële lozingspunten vastgesteld, cijfers omtrent de geloosde vuilvracht zijn er niet. 1. De zoneringsplannen die door VMM aan de gemeenten zullen worden voorgelegd in de nabije toekomst, moeten door de gemeenten worden verfijnd en aangepast aan de realiteit. Voor zone 3 en 4 (en mits motivatie ook voor zone 2 en 5) moet ook beslist worden of er individueel, kleinschalig, dan wel centraal zal worden gezuiverd. Indien de gemeente die verantwoordelijkheid niet neemt, neemt VMM deze taak over. 2. De zoneringsplannen moeten leiden tot een masterplan - uitvoeringsplan op gemeentelijk niveau, waarin de aanleg van de ontbrekende schakels is opgenomen. Op die manier moet er een duidelijk beeld komen van de nog te leveren inspanningen. Rioolstelsels worden (verbeterd) gescheiden aangelegd, tenzij technisch onmogelijk. Wachtaansluitingen worden voorzien. Afvalwater en hemelwater worden verplicht gescheiden bij nieuwbouw en herbouw. Er worden initiatieven genomen naar het scheiden van afvalwater en hemelwater bij bestaande woningen. 3. Het zoneringsplan doet ook uitspraak over de zones waar individueel of kleinschalig moet worden gezuiverd. In die zones wordt bij nieuwbouw of hernieuwbouw individuele en/of kleinschalige zuivering opgelegd. Er wordt gezocht naar oplossingen voor bestaande woningen. Bij nieuwbouw en herbouw wordt in het buitengebied een individuele of kleinschalige zuivering opgelegd. Een belangrijke factor bij het overtuigen/verplichten van mensen een IBA aan te leggen is het geven van een gemeentelijke subsidie, die ook een voorwaarde is voor het verkrijgen van een gewestelijke bijdrage. Een verfijning van de verschillende subsidiereglementen en een afstemming op elkaar moet leiden tot een eensgezinder beleid. In het kader van de doelstellingen van het decreet, en aan de hand van de zoneringsplannen wenst de gemeente Bonheiden zo snel mogelijk over te gaan tot de realisatie van de ontbrekende zuiveringsinfrastructuur op haar grondgebied, via de realisatie van KWZI's en IBA's. Waarschijnlijk zal er in de zone van Willebroek die gelegen is binnen het deelbekken Barebeek/Benedendijle geopteerd worden voor de aanleg van KWZI's en IBA's. De gemeente engageert zich tot het nauw begeleiden van de betrokken woningen bij de installatie en het verder onderhoud van hun installatie De actie omvat: - De selectie, in overleg met de betrokken woningen van de BBT voor hun geval - De technische begeleiding en het geven van advies tijdens de uitvoering van de werken - Het geven van advies bij het verder onderhoud van de installatie 4. De lijst met knelpunten in het rioolstelsel en de lijst met lozingspunten, die is opgesteld door VMM, moet op zijn juistheid worden gecontroleerd. Er moet worden nagegaan of de sanering van het knelpunt/lozingspunt is opgenomen binnen de September

20 bestaande meerjarenprogramma's of, na de opmaak van het zoneringsplan, het daaruitvolgende uitvoeringsplan. Voor nog niet opgenomen lozingspunten wordt een actieplan opgemaakt ter sanering. - Afname van het aantal lozingspunten - Afkoppeling van parasitaire debieten - Betere werking van de RWZI's - Toename van de rioleringsgraad - Toename van de zuiveringsgraad De gemeenten, de rioolbeheerder Betrokken actoren Inwoners, VMM, Aquafin Het deelbekken Barebeek - Benedendijle Zoneringsplan De bestaande investerings- meerjaren- en optimalisatieprogramma's De Vlarem wetgeving Bestaande subsidiekanalen van overheidswege Prioriteit Een verbetering van de waterkwaliteit is de belangrijkste voorwaarde voor natuurontwikkeling of een meer natuurlijk oever- en waterlopenbeheer. De waterkwaliteit is ook een belangrijke factor bij de aanleg en inrichting van overstromingsgebieden. Ook de andere overheden dienen hun verantwoordelijkheid te nemen. Bijvoorbeeld langsheen Gewest of provinciewegen. 2. Er wordt niet systematisch gekozen voor de aanleg van een gescheiden rioleringsstelsel. de technische haalbaarheid en de planning van investeringen (heraanleg van straten) speelt een rol, net als de mogelijke aansluiting en buffering van het hemelwater. Subsidies/ toelagen spelen hierbij een grote rol. Er zijn onvoldoende middelen voor de financiering van de gemeentelijke infrastructuur. Subsidies worden niet vlot uitgekeerd. De procedure om rioleringsproject gesubsidieerd te krijgen is niet eenvoudig/doorzichtig. Het is administratief zeer zwaar, en duurt zeer lang. Bij dringende zaken vraagt Kampenhout daarom geen subsidies aan en legt een gemengd, goedkoper stelsel aan. De meeste gemeenten volgen bij de uitvoering van de rioleringswerken de planning van Aquafin. De timing blijkt echter niet steeds makkelijk te volgen. Betere afspraken en afstemming zijn noodzakelijk. Er moet bij het opstarten van projecten uitgegaan worden van een integrale visie, waar zowel kwaliteit, kwantiteit als ecologie aan bod komt. 3. Zaventem is bijna volledig gerioleerd. De resterende straten worden mogelijk ook gerioleerd. Vandaar dat geen IBA's worden opgelegd, en er wordt een subsidiereglement opgemaakt (ikv. de SO). Er moet met betrekking tot bovenstaande worden nagegaan wat de rol is die de drinkwaterbedrijven kunnen en willen spelen. Een knelpunt doet zich voor bij de opvolging van de individuele of kleinschalige zuivering. Wie is er verantwoordelijk voor de opvolging van de kwaliteitscontrole, hoe vindt die controle plaats, op welk tijdstip? Kan het drinkwaterbedrijf die taak op zich nemen? September

21 Uitvoering op deelbekkenniveau Nummer spoor 3 Nummer actie DB 08-08_A9 Onderhoud en inventarisatie van het rioolstelsel op lokaal niveau Binnen deze actie kunnen volgende deelacties worden onderscheiden: 1. (actualisatie van) de inventarisatie en digitalisatie van het rioolstelsel: ligging, toestand (verzakkingen, infiltratie aangesloten oppervlaktewater, verkeerde aansluitingen of niet aangesloten particulieren, overstorten, gemengd of gescheiden stelsel). 2. Opstellen van een onderhoudsplan voor (de kritieke punten in) het rioolstelsel en de overstorten. In Boortmeerbeek is de bestaande toestand van de riolering geïnventariseerd (rioolstelsels zijn geïnventariseerd, de aansluiting nog niet). De geplande toestand is opgenomen in de overeenkomst met het drinkwaterketenbedrijf. In Kampenhout zal, net zoals in vele andere gemeenten, de toekomstige partner inzake rioleringsbeleid, instaan voor het in kaart brengen en digitaliseren van het rioolstelsel. De staat van de riolering in Zaventem is goed. De gemeente heeft in het recente verleden zware investeringen gedaan om de riolering te veranderen. Er komt binnen afzienbare tijd een plan met de opmetingen van het rioolstelsel. De staat van de riolering is goed (Machelen). Bij knelpunten wordt er een cameraonderzoek uitgevoerd. De riolering in niet overal in even goede staat. Op dit moment bestaan er geen intenties voor een grootschalige heraanleg van de riolering, enkel lokale projecten. Het beheer van de riolering is in beheer bij RioBra. (Steenokkerzeel) In een aantal andere gemeenten is een inventarisatie van het rioolstelsel reeds ingeschreven in de overeenkomst met het drinkwaterbedrijf. In Vilvoorde wordt gewerkt aan een digitale versie van het riolstelsel, met GISsoftware. Zemst voert ook cameraonderzoek uit voor de controle van het stelsel. Grote delen van het rioolstelsel zijn door Aquafin gehydronaut. Er bestaat een rioleringsboek, waarin onder andere vermeld staat wat de knelpunten zijn, en hoe de toestand van de riolering is. Digitaal beheer en planmatig onderhoud van het rioolstelsel De werking van het bestaande stelsel en de interactie met de waterlopen wordt in kaart gebracht. Opsporen van knelpunten en voorstellen voor sanering. Gemeente, rioolbeheerder Betrokken actoren Waterschap, VMM, Aquafin en de waterloopbeheerders, inwoners Prioriteit ++ Het volledige deelbekken Het bestaan van hydronaut studies, opmetingen van het rioolstelsel. Een verbetering van de waterkwaliteit, lokaal en bovenlokaal is de belangrijkste voorwaarde voor natuurontwikkeling of een meer natuurlijk oever- en waterlopenbeheer. Verschillende gemeenten zien de inventarisatie en digitalisatie van het rioolstelsel als een eerste taak van de rioolbeheerder. September

22 Uitvoering op deelbekkenniveau Nummer spoor 3 Nummer actie DB 08-08_10 Lokale knelpunten riolering - Boortmeerbeek Ter hoogte van de Vaartstraat, naast de camping, plant de gemeente de aanleg van een nieuwe verkaveling. Het water kan daar moeilijk weg. Als oplossing voorziet de projectontwikkelaar een infiltratiebed voor de volledige verkaveling of een afwatering naar de Goorbeek die uitmondt in de riolering in de Trianonlaan. Probleem dat dan ontstaat, is dat de capaciteit van de Goorbeek te klein wordt (overwelfd?), wat stroomafwaarts dan weer wateroverlast kan veroorzaken. Eventueel komt het vervuilde water van de Goorbeek nadien in de Bergbeek terecht, wat nu nog een weinig vervuilde waterloop is. Aquafin heeft voorgesteld het regenwater van het hele gebied af te leiden naar het domein van Hofstade. Daarvoor moest de gemeente riolering leggen naar de collector. De politiek heeft dat niet goedgekeurd. (meer verduidelijking gewenst!!) (Boortmeerbeek) De grootste knelpunten die zich voordoen hebben betrekking op de verschillende campings die zich bevinden op het grondgbied van Boortmeerbeek. (7). Het is zonder meer niet eenvoudig op de kampeerterreinen degelijke sanitaire voorzieningen te voorzien. Er moet een oplossing gezocht worden die in overeenstemming is met het decreet integraal waterbeleid en de provinciale verordening en die een zo klein mogelijke impact veroorzaakt op de waterkwaliteit van de Goorbeek. Bovendien leidt hemelwater in de riool enkel tot meer verdunning. Er is een goede oplossing voor het knelpunt. De impact van de werken op het stroomafwaartse deel van de Goorbeek zijn bij het ontwerp in rekening gebracht. Gemeente Boortmeerbeek Betrokken actoren Zemst, de betrokken waterloopbeheerder, Aquafin Prioriteit ++ Vaartstraat - Boortmeerbeek In de Goorbeek komt veel afvalwater terecht vanuit Boortmeerbeek. Als de vervuilde Goorbeek in de Bergbeek terechtkomt zal ook deze vervuilen, terwijl deze nu niet vervuild is. Er is discussie omtrent de prioriteit van een aantal dossiers. Het project aan de Vaarstraat draagt niet de hoogste prioriteit binnen de gemeente. Op termijn wordt het wel aangepakt. September

23 Uitvoering op deelbekkenniveau Nummer spoor Nummer actie DB 08-08_11 Lokale knelpunten riolering/wateroverlast - Zemst In Elewijt zijn er geregeld problemen met de Binnebeek. Problemen worden mede veroorzaakt door het pompstation in de Vekestraat, maar dat verdwijnt. De Binnebeek is aangesloten op het gemengd rioolstelsel in de Vekestraat. Op het einde van Vekestraat staat een pomp die dat water oppompt naar de Barebeek. Bij te veel regen kan de pomp dat water niet aan, en komt er water via de waterslikkers op de straat. De gemeente plant een afkoppeling van de Binnebeek van de riolering als aquafin de collector Weerde aanlegt. De Binnebeek zal waar mogelijk in ere hersteld worden. De pomp in de Vekestraat verdwijnt. Binnen twee jaar zou dat opgelost moeten zijn( ). Het project wordt begin 2006 aanbesteed en dus opgelost. Op verschillende plaatsen komt wateroverlast voor als gevolg van water dat niet weg kan. Altijd laaggelegen en moeilijk infiltreerbaar gebied. Het water van hogerop stroomt in het lagergelegen gebied. Daar staat dan water, maar dat vormt geen groot probleem. (Prinsenveld en Elewijtsesteenweg). Het afkoppelen van de Binnenbeek is een mooi project waar zowel waterkwaliteit, waterkwantiteit, ecologische herwaardering aan bod kan komen. Gemeente Zemst Betrokken actoren de betrokken waterloopbeheerder, Aquafin Prioriteit ++ Elewijt - Binnenbeek -Zemst Collector Weerde September