LONGTRANSPLANTATIE verbetert kwaliteit van het leven

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "LONGTRANSPLANTATIE verbetert kwaliteit van het leven"

Transcriptie

1 LONGTRANSPLANTATIE verbetert kwaliteit van het leven PROF. DR GEERT VERLEDEN

2 Beste lezer, Naar aanleiding van onze tweede OTK-infoavond zijn we gelukkig U opnieuw een inhoudelijk nuttige map te mogen overhandigen. Zo is het ook voor U gemakkelijker en aangenamer om de behandelde onderwerpen thuis nog eens rustig na te lezen en bij gelegenheid erover te praten met uw familie en vrienden. ORGAANDONATIE en ORGAANTRANSPLANTATIE moet meer kenbaar en bespreekbaar worden. Uw beste besluit is uw donatie te laten registreren op uw gemeentehuis (Dienst Bevolking). Zo geeft U uw uitdrukkelijke toestemming. Als lever-, hart- en niergetransplanteerde wil ik U even laten meekijken in onze levenssituatie tijdens mijn ziekteperioden, toen het ook nog voor ons een totaal onbekende wereld was. Geloof me het was menigmaal doorslikken! Ik voelde me gezond, een vrij druk bezet leven en dan ziek! Als gezondheid, die we niet te commanderen hebben zijn werk niet meer doet, dan kunt ge in situaties komen die soms voor echte problemen zorgen. Mijn gezondheidstoestand hield ons bezig. Dergelijke problemen veeg je niet zomaar onder de mat. Onze gevoelens waren gevoelens van hoop en angst. We waren bezorgd en het werd telkens een bangelijk afwachten. We wisten niet waar we het hadden en soms wilde ik mijn situatie gewoon niet aanvaarden. Noodgedwongen moest ik langzaam afscheid nemen van diverse zaken. We leefden in een grote onzekerheid. Een deel van onze vrijheid, dingen die we liefhadden maar ook mijn beroep moest ik voorzichtig loslaten. Ik kan U verzekeren dat langdurig ziek zijn ingrijpend is voor jezelf, je partner en je omgeving. Steeds hebben we voor ogen gehouden ooit de draad van ons leven terug op te nemen. Het was soms een tweestrijd tussen opstandigheid en proberen om positief te denken. Het leek of de inhoud en betekenis van ons leven verloren was Mijn levenskwaliteit kwam meermaals serieus op de helling te staan. Alhoewel we in zware momenten, zoals bij het gevoel van die ontzettende onmacht, de moed niet mochten verliezen. Gelukkig hebben we aan de lijve ondervonden dat echte vriendschap altijd goed scoort in zo een situatie. Een grote steun voor ons was zeker de duidelijke uitleg en het vele communiceren met het medisch team. Maanden ben ik afhankelijk geweest van proffen - dokters verpleging transplantatieteams en diverse medische diensten. MAAR : Ze waren er steeds voor ons. Zoiets is onvergetelijk en waarderen we met onze blijvende dankbaarheid. Levenslang ook onze dank aan mijn donoren om de ontvangen organen. Dit waren mijn mooiste geschenken ooit in mijn leven. Steeds hebben we ons voor ogen gehouden dat een transplantatie uiteindelijk de ultieme levensreddende oplossing is. Bij deze wil ik ook een welgemeend dankwoord richten aan alle bloedgevers. Deze donatie is volstrekt nodig bij iedere transplantatie. De noodzaak aan een ruilorgaan kan eigenlijk iedereen overkomen. Jammerlijk genoeg is het soms onvermijdelijk dat patiënten overlijden alvorens een geschikt orgaan voorhanden is. Mijn drie transplantaties bewijzen dat orgaandonatie de dood ombuigt tot een nieuw waardevol leven.

3 Donaties (bloed weefsels en organen) zijn de mooiste en soms de laatste vorm van solidariteit. Orgaandonatie is een uniek en ultiem gebaar omdat het de dood overstijgt. LIEFDE IS GEVEN - GEVEN IS LEVEN. Uw persoonlijk verder geluk wordt immers NIET mee ingeplant door de chirurgen. Daar moet je dagelijks zelf aan werken en correct uw voorgeschreven medicatie nemen en de therapie stipt naleven. Gezondheid is uw belangrijkste bezit in uw mensenleven. Met de gezondheid is het zoals met de liefde en de vrijheid Haar onmetelijke waarde kent men pas als men ze verloren is!! Bij voorbaat dank om alle positieve reacties. Vriendelijke groeten Paul VANDENBULCKE - Voorzitter O.T.K. WACHTEN er wordt heel wat gewacht in ons leven, zeker door wie getransplanteerd is. WACHTEN in het ziekenhuis Lang WACHTEN bij consultaties en onderzoeken Uren WACHTEN tijdens de dialyses Maanden en soms jaren WACHTEN op een orgaan Nadien WACHTEN op het ontslag uit de kliniek (tekst P. Vandenbulcke)

4 Longngtransplantatie verbetert kwaliteit van het leven Een longtransplantatie is tegenwoordig een behandelingsoptie van patiënten in het eindstadium van bepaalde longziekten, zoals longemfyseem, taaislijmziekte of longfibrose. Hierdoor worden de overlevingskansen groter en heeft de patient opnieuw kans op een volwaardig leven. Alhoewel de eerste harttransplantatie plaats had in 1967 (door Dr Christian Barnard) had pas in 1981 de eerste succesvolle hart/longtransplantatie plaats, in de Stanford Universiteit in Californië (USA), door Dr Bruce Reitz. Deze transplantatie gebeurde bij een vrouw die Pulmonale Hypertentie had en die hierdoor toch enkele jaren langer leefde. In 1983 werd de eerste enkele longtransplantatie verricht en in 1986 de eerste dubbele longtransplantatie, ook door Dr Reitz. In 1990 werd in het U.Z. Leuven gestart met de aanleg van een wachtlijst voor longtransplantatie. Zo kon in 1991 de eerste longtransplantatie doorgaan. In 2004 was de 200e longtransplantatie een feit en eind 2006 waren reeds 360 transplantaties verricht. Hierin onderscheiden zich verschillende soorten longtransplantaties nl: SLTX (enkele longtransplantatie) SSLTX (dubbele longtransplantatie) HLTX (hart/longtransplantatie) Ook zijn er gecombineerde transplantaties zoals hart/long, hart/long/lever, dubbellong/lever en dubbellong/nier. Hart/long komen zeldzaam voor, in het U.Z. één á tweemaal per jaar. De enige goede indicatie is een Eisenmenger syndroom (een ernstig aangeboren hartafwijking met uitgesproken pulmonale hypertensie). Andere gecombineerde transplantaties komen iets frequenter voor. Om te bepalen welke soort transplantatie mogelijk is, hangt van verschillende factoren af: jaar voor enkele long jaar voor dubbellong <50 jaar voor hart/long SLTX SSLTX HLTX TOTAAL Overzicht (H)LTX in UZ Leuven Hier speelt niet enkel de leeftijd een rol maar ook de aard van de ziekte bepaalt, naast een aantal individuele factoren voor welk type transplantatie gekozen word. Ook hier blijft de beschikbaarheid van donoren de beperkende factor. Dankzij de proactieve maatregelen die het transplantteam van het U.Z. Leuven nam, is het aantal gebruikte longen van multi-orgaandonoren gestegen van 15 tot meer dan 40%. Bij een potentiële donormelding gelden niet alleen de criteria die op papier staan, maar gaan de thoraxchirurgen ook ter plaatse kijken of de donor al dan niet in aanmerking komt. Dit actieve beleid heeft een duidelijke invloed op het aantal geschikte donoren en verhoogt dan ook het aantal transplantaties. De toenemende ervaring van het volledige transplantatieteam heeft eveneens een weerslag op de vijfjaarsoverleving van de patiënten die momenteel ongeveer 75% bedraagt. Ook een strikte follow-up, na transplantatie, is een vaste regel die samen met een zeer goed functionerend team en de alsmaar beter wordende medicatie tegen afstoting, leidt tot deze cijfers. Dit is echter een stuk beter dan het ISHLT (Internationaal Long Transplant Register) gemiddelde dat slechts 50% bedraagt.

5 Wie komt in aanmerking Longtransplantaties worden toegepast bij patiënten met chronische (hart)longziekte die met beperkte levensverwachting (< 2 jaar) en/of met belangrijke klachten en beperkte functionaliteit. Daarenboven is er geen of onvoldoende verbetering gezien of te verwachten met adequate behandeling en/of andere behandeling, de patiënten dienen verder in goede algemene toestand te zijn. De soort transplantatie wordt ook mee bepaalt door de leeftijd en de aard van de ziekte. Er zijn een aantal absolute redenen om om af te zien van een transplantatie, zoals een kwaadaardigheid, een niet behandelbare infectie (HIV, AIDS, actieve tuberculose, actieve hepatitis B of C of een invasieve schimmelinfectie). Ook nog een blijvend misbruik van tabak, alcohol of drugs en onoplosbare psychosociale problemen. Daarnaast zijn er een aantal relatieve redenen om af te zien van transplantatie zoals langdurige nood aan mechanische beademing, ernstig malfunctioneren van andere vitale organen (nierfalen, leverfalen, belangrijk coronair lijden of verminderde hartfunctie) diabetes met complicaties, voorafgaande verkleving van de long, ernstige borstkasmisvorming of de onmogelijkheid om te revalideren. Tenslotte zijn er een aantal prétransplant problemen die een behandeling vergen vooraleer longtransplantatie kan overwogen worden: psychologische problemen, psychiatrische stoornis met instabiliteit, niet aangepaste sociale ondersteuning, ernstige ondervoeding, belangrijk overgewicht, behandeling met hoge dosis cortisone, ernstige osteoporose en acute infecties. Hiervoor gebeurt een volledige screening van de patiënt vooraleer men op de wachtlijst kan komen. Longziekten ROKERSLONG GOEDE LONG Er zijn verschillende longziekten die kunnen leiden tot transplantatie, hiervan vormen COPD patiënten de grootste groep (40 à 50 %), waarvan 35% patiënten zijn met het rokersemfyseem. Wat is COPD (Chronisch Obstructief Longlijden)? Een chronische en langzaam progressieve longaandoening, waarbij het debiet van de luchtwegen geleidelijk vermindert en het transport van lucht naar de longen moeilijker maakt. COPD is een verzamelnaam voor twee longaandoeningen: chronische bronchitis en emfyseem. Bij COPD is er chronische bronchitis of emfyseem, of beiden samen. Chronische bronchitis treedt meestal in de beginfase van COPD op, emfyseem komt voor bij ernstiger vormen van COPD. Chronische bronchitis is een chronische ontsteking van de luchtwegen waarbij de beschermlaag van de luchtwegen en de kleine haartjes die het slijm uit de luchtwegen verwijderen, worden beschadigd. Enfyseem wordt gekenmerkt door een progressieve beschadiging van de longblaasjes en hun wanden. De longen verliezen hun elasticiteit en de lucht blijft bij uitademing gedeeltelijk gevangen in de longen. Hierdoor wordt lucht in de longen opgestapeld die niet meer kan uitgeademd worden, zodat geleidelijk ademnood ontstaat en de patient zijn inspanning moet onderbreken om op adem te komen. De ziekte is niet omkeerbaar, er ontstaat dus een blijvende luchtwegvernauwing die weliswaar kan behandeld worden maar niet genezen. Ook Alpha 1 antirypsine deficiëntie (alfa-1) is een aangeboren afwijking die tot longemfyseem kan leiden. De oorzaak van alfa-1 is een tekort aan een enzyme wat er toe leidt dat de longblaasjes kapot gaan. Bij ongeveer 1 op de mensen wordt Alfa-1 vastgesteld, dit leidt ook tot 7% van de longtransplantaties. Daarna komen muscoviscidose, ook taaislijmziekte genoemd, ( 20 à 25 %), dit is een veel voorkomende erfelijke, levensbedreigende ziekte in België. Elke week wordt in ons land een kind met muco geboren. Ook longfibrose komt voor bij 20 % van de transplanten. Dit is een longaandoening waarbij het longweefsel minder goed functioneert. Normaal is de long in staat om voldoende zuurstof op te nemen, bij longfibrose vermindert de mogelijkheid om zuurstof op te nemen. Er zijn twee soorten longfibrose nl: (1) Bindweefselvorming samengaand met ontsteking van in de bindweefselschotten lopende luchtpijpvertakkingen en bloedvaten. (2) Ophoping van overtollig bindweefsel tussen de longblaasjes en tussen de cellen. Hierbij hoort ook Histyocitosis X. De ziekte ontstaat door een vermeerdering van een bepaald type van witte bloedcellen in de weefsels (zogenaamde histiocyten). Normaal is het hun taak lichaamsvreemde stoffen te vernietigen en infecties te bestrijden. De Langerhans Cel is één van deze histiocyten. Door woekering van deze cellen op bepaalde plaatsen in het lichaam ontstaat Langerhans Cel Histiocytose, met als gevolg dat de functie van het aangedane orgaan in het gedrang kan komen. De oorzaak van de ziekte is nog onbekend, de mogelijkheid bestaat dat Langerhans Cel Histiocytose ontstaat door een abnormale reactie van het immuunsysteem. LCH is geen besmettelijke ziekte. Hoewel de ziekte niet kwaadaardig is, kunnen patiënten echter wel aan de gevolgen ervan overlijden. Er bestaat geen verband met AIDS. Ook Pulmonale Arteriële Hypertentis komt voor bij 10 à 15 % van de longpatiënten. Dit is het gevolg van het vermenigvuldigen van de gladde spiercellen van de kleine longslagaders, welke ontstaat bij patiënten met : - Primaire PH - Systeemziekten - Aangeboren hartafwijkingen - Levercirrose - Portale hypertentie - Virale infectieziekten - Gebruik van drugs en vermageringspillen.

6 De bloedvaten worden te nauw en geraken soms verstopt. Dit is een gevolg van: - een beschadiging van de oppervlakkige laag, of endotheel, van de vaten. - een vermenigvuldiging van de spiervezels in de wand van de bloedvaten. - het kleven van de bloedplaatjes aan het beschadigde edontheel. Er wordt aangenomen dat er een erfelijke aanleg is, samen met een uitlokkende factor. Dit kan zowel een verhoogde bloeddoorstroming, verhoogde druk of ontsteking zijn. Dit alles kan leiden tot een onevenwicht van bloedvatvernau-wende producten ter hoogte van de longvaten, bijvoorbeeld: tekort aan vaatverwijdende prostacyline. - tekort aan vaatverwijdende stikstofmonoxide - overschot aan vaatvernauwende endotheline. Ten slotte zijn er nog enkele zeldzame aandoeningen zoals Eisenmenger (9%), ré-transplantatie (2%) en Bronchiëctasiën (2%). In België worden in vier universitaire centra longtransplantaties gedaan (ULB, UCL, UA en KU Leuven), waar tussen de 60 en 70 transplantaties per jaar plaatsvinden. Geleidelijke vernauwing van de bloedvaten - Tot nu toe waren er twee chirurgische behandelingen voor COPD mogelijk: longtransplantatie en volumereductiechirurgie. Bij volumereductiechirurgie wordt aan één of aan beide zijden van de long een stukje weggesneden. Die techniek bleek maar bij een derde van de longlijders de levenskwaliteit echt te verbeteren. Bovendien was het moeilijk om het effect van de ingreep te voorspellen. Borstkasvergroting is een nieuwe operatieve techniek, die longlijders met emfyseem kan verbeteren. Door hun borstkas operatief te vergroten, wordt de levenskwaliteit van patiënten met chronische longziekte aanzienlijk verhoogd. COPD is een ontstekingsziekte die vijf tot tien procent van de bevolking boven de vijftig jaar treft. Roken is de belangrijkste oorzaak. Bij gebrek aan echte geneesmiddelen zochten artsen naar manieren om de levenskwaliteit van longlijders te verbeteren. Dank zij de nieuwe operatietechniek krijgen patiënten met uitgerekte longen die in ademnood geraken, nieuwe vooruitzichten. Chirurgen vergroten de borstkas van de patiënt door het borstbeen open te snijden. Er worden een soort botblokjes ingebracht, waardoor de thorax vergroot en de longcapaciteit toeneemt. Een verbreding van het borstbeen met twee centimeter leidde tot een toename van de longcapaciteit met 400 ml. De nieuwe techniek werd virtueel ontwikkeld met behulp van 3D-modellen. Die konden per patiënt precies voorspellen welke volumetoename een bepaalde verwijding zou betekenen. Ondertussen zijn reeds enkele patiënten geopereerd en zijn de resultaten veelbelovend. De toename in de levenskwaliteit van de longlijders blijkt groter dan bij volumereductiechirurgie. ( Bron: prof. dr Marc Decramer en prof. dr Paul De Leyn K.U. Leuven. uit Eos mei, 2005). Overgenomen uit Nieuwsbrief 15/ september 2006 HALO vzw. Na transplantatie. Na het verblijf op dienst intensieve zorgen, de Medium Care en de transplantatieafdeling mogen de transplanten terug huiswaarts. Het verblijf in het ziekenhuis is van iedere patiënt anders en hangt af van de toestand van de patiënt. Omdat longtransplantatie een hoogtechnologische heelkundige ingreep is, betekent het doormaken van een longtransplantatie een ingrijpende gebeurtenis, dit zowel voor patiënt als voor de familie. Deze transplantatie biedt dan ook de kans om de levenskwaliteit te herwinnen die verloren was, maar het brengt ook enkele verplichtingen met zich mee. Therapietrouw is van groot belang, zo moet iedere transplant op juiste tijdstippen, en dit dagelijks, zijn medicatie tegen afstoting innemen. Hierop volgt ook een strikte follow-up. De patiënt moet geregeld terug op consultatie bij de behandelende arts, dit noemt men op dagzaal. In het begin gebeurt dit 2X/week, nadien 1X en zo wordt verder afgebouwd naar vier tot maximaal 12 weken. Wanneer de patiënt iets voelt, kan hij steeds de verpleegsters of de professor raadplegen en indien nodig word de dagzaal vervroegd of word men terug opgenomen. Een dagzaal verloopt als volgt: in volgorde van aankomst, s morgens op de transplantatieafdeling, word je gezien door een verpleegkundige, die je parameters neemt (bloeddruk, hartslag, temperatuur, saturatie en gewicht). Daarna worden je eventuele klachten en problemen besproken. Iedere transplant moet een dagboek bijhouden, waarop dagelijks de medicatie word bijgehouden, gewicht, blaasresultaten en temp.. Vervolgens wordt er een longfoto genomen en moet men naar longfunctie waar blaastesten worden afgenomen. Na drie, zes en twaalf maanden en verder om de zes maanden worden een aantal routineonderzoeken gepland, met o.a. bijkomende longfunctieproeven, CT-scan van de longen en een bronchoscopie met spoeling en eventueel biopsiename. Wanneer alle resultaten bekend zijn, wordt men dan bij de professor verwacht voor het bespreken van de resultaten. Om het jaar wordt men voor drie dagen opgenomen voor een grondige screening. Wanneer de patiënt wil en voldoende hersteld is, mag hij in samenspraak met zijn behandelende arts eventueel het werk terug hervatten. Er mag ook terug aan sport gedaan worden, dit ook in overleg met de arts.

7 Medicatie Spirometer Iedere longtransplant krijgt bij ontslag een spirometer mee naar huis, dit is een toestel dat de uitgeademde volumeverandering en de tijd registreert. Dit toestel meet twee waarden nl: FVC: Geforceerde Vitale Capaciteit, dit is het max. volume dat kan uitgeademd worden na een volledige inademing. FEV1: (ESW) Eén seconde waarde, max. volume dat in één seconde kan uitgeblazen worden. De berekening van de normaalwaarden hangt af van verschillende factoren: leeftijd, lengte, geslacht en ras. De parameters nemen toe tot op 18 jaar, blijven constant tot 25 jaar en nemen daarna terug af. Wanneer de FEV1 echter enkele dagen na elkaar tot 10% zakt, word best de behandelende dokter hiervan op de hoogte gebracht. Spijtig genoeg worden de wachtlijsten voor longtransplantatie langer en sterven er patiënten op de wachtlijst. Daarom worden in verschillende centra gezocht naar methoden om zieke longen beter te behandelen. Het aantal transplantaties zou men op verschillende manieren kunnen verminderen, zoals het verbannen van roken zo zou er minder emfyseem zijn. Het herstellen van zieke longen, of in de verdere toekomst misschien een beroep te kunnen doen op kunstlongen. Met dank aan: Prof. Geert Verleden, Prof. Lieven Dupont, longtransplantatie.be, gezondheid.be, demaakbaremens.org en vzw HALO. Tekst: P. Vandorpe.

8 Eurotransplant Omdat de meeste mensen geïnteresseerd zijn in cijfers, geven we u graag enkele gegevens omtrent orgaanprelevatie en transplantactiviteiten. Belgie is aangesloten bij Eurotransplant, dat zich bevindt in Leiden (Nederland). Eurotransplant bestaat uit Oostenrijk, Duitsland, België, Luxemburg, Nederland, Slovenië en Kroatië hierbij, zo telt deze samenwerking over de 127 milj. inwoners. Eurotransplant werd in 1967 opgericht door Prof. Dr van Rood, momenteel telt men 75 transplantcentra en ongeveer een tal patiënten die op de wachtlijst staan. In de Eurotransplantzone worden jaarlijks ongeveer 1200 transplantaties uitgevoerd. Hier ziet men het aantal longdonoren per miljoen inwoners (p.m.p.). Bron: L ung and H eart/l ung-t rans plantation E urotrans plant Waiting L is t - T rans plants Dit schema toont de wachtlijsten en het aantal transplantaties van zowel hart/long- als longtx * Geel: wachtlijst longtx * Blauw: wachtlijst hart/longtx * Oranje: longtransplantaties * Donker: hart/longtransplantaties Lung waiting list Heart+Lung waiting list Heart+Lung transplants Lung transplants

9 GETUIGENISSEN Dit zijn getuigenissen van patiënten die door hun longziekte, een longtransplantatie hebben ondergaan of met aangepaste medicatie wachten op een eventuele transplantatie. Dit uit dank aan de familie van hun donor, de professoren en artsen, de verpleegeenheid 650 van U.Z. Gasthuisberg Leuven. Oostrozebeekse Transplantkring dankt hen voor hun bereidwillige medewerking. * Benny Bats: enkele longtransplantatie (SLTX) in 2001 door longfibroze Ik ben sinds 1990 aan het sukkelen met een longziekte namelijk longfibroze. Mijn eerste behandeling begon met puffers gevolgd door cortisone. Maar daar dit niet veel beterde en steeds minder zuurstof in mijn bloed terecht kwam werd er later over gegaan naar lopende zuurstof 24 op 24 uur. Als ik ergens naartoe ging was ik altijd vergezeld met mijn draagtas met zuurstof dat was mijn onmisbare vriend geworden en ik had hem zelf een naam gegeven. Daar ook dit na enkele maanden geen voldoende hulp meer gaf ben ik met Prof Verleden terecht gekomen waar mijn enige hulp nog zou zijn een long transplantatie. Ik heb dan de vooronderzoeken ondergaan en op 6 februari 2001 na 2½ maand op de wachtlijst te hebben gestaan kreeg ik het verlossende telefoontje rond de middag dat er een long voor mij ter beschikking was. Ik,het vrouwtje en een neef zijn er dan zo vlug mogelijk naar toe gereden en ja er stond een team klaar om nog enkele onderzoeken te doen alsook het normale routine werk. Ik was toen 48 jaar, als er rond 16 uur door Prof Dirk Vanraemdonck overgegaan werd tot een enkele longtransplantatie links na voldoende uitleg en gerustelling. Ongeveer 24 uur later werd ik eindelijk klaar wakker en wist niet wat er allemaal met mij verbonden was maar ik besefte toen reeds dat de beademing weg was en de Prof kwam mij vertellen dat alles goed verlopen was. Ik herstelde vlug en na 3 weken mocht ik het ziekenhuis verlaten. Toen ik terug thuis kwam besefte ik pas dat ik een herboren man was die terug kon fietsen, in de tuin werken enz Drie jaar later werd ik plotseling ernstig ziek en ben dan onmiddellijk naar het UZ Gasthuisberg gebracht waar men na enkele onderzoeken vast stelde dat er etter en abcessen op mijn eigen long aanwezig waren er werden onmiddellijk 4 drains in de long aangebracht om alzo die miserie weg te krijgen. Ondertussen werd er onderhandeld met de Prof,De Chirurg en de staf voor het verdere verloop. Er werd dan besloten om die long weg te nemen en er kwam hierover een gesprek met mij dat dit de juiste oplossing zou zijn maar wel een zware ingreep. Ik heb dit toegestaan voor mijn eigen goed. Mijn verdere leven bestaat nu uit mijn getransplanteerde linker long die maar 2 kwabben telt waar een rechter long 3 kwabben telt en mijn rechter zijde is zo goed mogelijk opgevuld met vloeistof zodat er geen infecties of schimmel zou komen opdagen. Ik heb toen moeilijke en pijnlijke dagen doorstaan maar dank zij de goede zorgen en steun van iedereen die dit mogelijk maakte mag ik mij terug een gelukkig man noemen. Wetende wat het vroeger was. * Björn Decouttere: dubbele longtransplantatie (SSLTX) in 2004 door mucoviscidose Mijn verhaal begint op een koude winternacht maar al van bij het begin loopt het niet van een leien dakje. Tijdens de eerste levensjaren kamp ik vooral met infecties van de luchtwegen en darmproblemen tot men 2 jaar later tot de constatatie komt via een zweettest dat ik lijd aan mucoviscidose (chronische erfelijke taaislijmziekte). Daarna ging ik meteen van start met aërosoltherapie en dagelijkse een uur kiné. Tijdens de kinderjaren ervaar ik geen of weinig problemen tot ik op 9-jarige leeftijd wordt gehospitaliseerd voor mijn eerste intraveneuze antibioticakuur. Vanaf mijn 12de word ik doorverwezen naar het UZ Gent daar mijn longfunctie langzaamaan daalt. Uiteindelijk vinden pseudomona s (bacteriën) de weg naar mijn mucolongen die deze nog meer aantasten. Problemen als longbloedingen en klaplongen stapelen zich op en ondertussen is de longfunctie in sneltempo gedaald tot een FEV1 (=één secondewaarde) van 25%. Tijd om te praten over de mogelijkheid tot transplantatie in UZ leuven, ik ben slechts 21 jaar en zou normaal nog een leven voor mij moeten hebben. 24/24 zuurstoftherapie zorgt ervoor dat de kortademigheid wat draaglijker wordt maar maandelijkse ziekenhuisopnames kleuren het leven grijs. Studie maar vooral verzorging en revalidatie in functie van mijn transplantatie vormen het grootste deel van mijn leven, vrije tijd is er helaas niet meer. Ondertussen wacht ik reeds een jaar op donorlongen en is mijn gezondheidstoestand eerder problematisch geworden. De dag erna rinkelt dan uiteindelijk de telefoon met de verlossende woorden dat er longen beschikbaar zijn. Een akelig gevoel maar ik heb er alle vertrouwen in en ondertussen geniet ik volop van mijn 2de leven.

10 * Conny: Pulmonale Hypertensie patiënt sinds Het heeft meer dan een jaar geduurd voor men de juiste diagnose heeft vastgesteld. Pulmonale Hypertensie is een zeer ernstige longziekte waarbij de druk in de longvaten toeneemt. Hierdoor wordt de patiënt beperkingen opgelegd in het dagelijks leven. Momenteel is er geen enkele kans op genezing. Zonder behandeling is er een overlevingskans van maar 2 tot 3 jaar. In het jaar voor mijn juiste diagnose werd gesteld voelde ik me heel vermoeid, ik kreeg ook pijn in de borststreek en had een gevoel van duizeligheid, ook de neiging tot flauwvallen. Later kreeg ik ook geregeld hartkloppingen en kwam ik meermaals in ademnood, eerst bij inspanningen, later ook in rusttoestand. Hierbij werden mijn lippen en vingernagels blauw. Mijn levenskwaliteit verslechterde zienderogen. Het huishouden werd altijd maar zwaarder, wandelen lukte niet meer en fietsen werd een hele marteling. De geringste inspanningen werden me teveel. Wat we ook binnen het gezin deden, alles moest goed overwogen worden of dit wel kon. Bij onderzoeken is vastgesteld dat mijn rechterhartkamer fors uitgezet was, doordat het te snel en te fors moet pompen om zuurstof in mijn longen te krijgen. Later is de dyagnose vastgesteld Pulmonale Hypertensie. We werden doorverwezen naar het U.Z. Leuven voor verdere onderzoeken. Momenteel zijn er verschillende medicaties te verkrijgen, die zeer doeltreffend zijn en de inspanningscapaciteiten zichtbaar verbeteren. Voor de ernstige gevallen, zoals ik, met zeer hoge longdrukken en laag hartdebiet is er een zeer efficiënte medicatie verkrijgbaar die de overlevingskansen vergroot. Een nadeel is echter de complexe toedieningswijze: de medicatie moet toegediend worden via een draagbare infuuspomp verbonden aan een katheter. De toediening mag nooit onderbroken worden, bovendien zijn er infectierisico s aan deze intraveneuze behandeling. Hopelijk vinden ze in de toekomst een medicatie die PH zal genezen. * Patiënt met Alfa 1- antitripsine deficiëntie : dubbele longtransplantatie (SSLTX) in Toen ik 33 was, vernam ik dat ik leed aan een alfa 1- antitripsine deficiëntie en dat ik longemfyseem had ontwikkeld. In één klap veranderde mijn leven en talloze vragen en onzekerheden doemden op. Tijdens de eerste jaren ondervond ik weinig hinder van kortademigheid en stelde ik al mijn hoop op een therapie, waarbij men mij het eiwit dat ik te weinig aanmaakte, via een infuus toediende. Het was de bedoeling hiermee de ziekte af te remmen, maar dit lukte helaas niet. Enkel een transplantatie kon nu nog redding brengen. Jaar na jaar voelde ik de kortademigheid toenemen en werd ik meer en meer beperkt in mijn activiteiten. Uiteindelijk werd de kleinste handeling een uitputtende inspanning. Rond die tijd kreeg ik ook zware longbloedingen die levensbedreigend waren. Daarom werd er besloten mij op een wachtlijst te plaatsen voor een dubbele longtransplantatie.gedurende die periode kreeg ik dag en nacht extra zuurstof toegediend. Mijn hele leven draaide nu rond zuurstof, genoeg lucht binnenkrijgen om toch maar niet te stikken, was de boodschap. Elf lange maanden wachtte ik op de oproep. Hij kwam op een zonnige meidag. Na een geslaagde operatie volgden zes zware weken van herstel, maar op 1 juli stapte ik het ziekenhuis uit en het gewone leven in met twee nieuwe longen. Familie en vrienden geloofden hun ogen niet, toen ik na enkele weken wandelingen van enkele kilometers begon te maken, geregeld viel het woord een wonder. Ik heroverde vol geestdrift het leven en genoot ervan als nooit voorheen. Nu, zeven heerlijke jaren later, ben ik nog altijd heel actief: ik maak nog steeds veel wandelingen, jaarlijks zelfs een bergtocht, ik tuinier, ga op reis en geniet zeer intens van alle kleine dingen, want nooit is het leven me zo dierbaar geweest. Mijn diepste dank gaat uit naar mijn donor en naar het Leuvense Transplantatieteam. Door hun deskundigheid en hun voortdurende inzet maakten zij dit wonder mogelijk. R.H. Overgenomen brochure de maakbare me

11 Organisatie: Oostrozebeekse Transplantkring. Gastspreker: Prof. Dr Geert Verleden m.m.v.: Gemeentebestuur Oostrozebeke, U.Z. Gasthuisberg Leuven, plaatselijke huisartsen, plaatselijke apotheken, christelijk ziekenfonds Oostrozebeke. Deze brochure werd samengesteld door OOSTROZEBEEKSE TRANSPLANTKRING ter gelegenheid van de infoavond Longziekte & - transplantatie op vrijdag 19 oktober 2007 te Oostrozebeke. Voor de teksten werd enkel toestemming verleent aan OTK, ter gelegenheid van deze infoavond. Niets mag dan ook overgenomen worden zonder uitdrukkelijke toelating. Oostrozebeekse Transplantkring kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor eventuele misbruiken van deze artikels. VOORZITTER: Dhr Paul Vandenbulcke Smallestokstraat 27 bus Oostrozebeke SECRETARIS: Dhr Patrick Vandorpe Wielsbekestraat 3C bus Oostrozebeke v.u.: Patrick Vandorpe.

LONGTRANSPLANTATIE verbetert kwaliteit van het leven

LONGTRANSPLANTATIE verbetert kwaliteit van het leven LONGTRANSPLANTATIE verbetert kwaliteit van het leven PROF. DR GEERT VERLEDEN WWW.TRANSPLANTKRING.BE WWW.LONGTRANSPLANTATIE.BE WWW.HALOVZW.INFO Beste lezer, Naar aanleiding van onze tweede OTK-infoavond

Nadere informatie

Wat is COPD? 1 van

Wat is COPD? 1 van Wat is COPD? COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Het is een verzamelnaam voor de ziektes chronische bronchitis en longemfyseem. Artsen maken tegenwoordig geen onderscheid meer tussen

Nadere informatie

Longziekten en respiratoire revalidatie. Prof Dr W. Janssens

Longziekten en respiratoire revalidatie. Prof Dr W. Janssens Longziekten en respiratoire revalidatie Prof Dr W. Janssens Definitie Respiratoire revalidatie is gericht op patienten met chronische longaandoeningen met klachten en gereduceerde activiteiten van het

Nadere informatie

Inhoud. Voorbereiding op de transplantatie De wachtlijst De oproep Hoe gebeurt een transplantatie?... 8

Inhoud. Voorbereiding op de transplantatie De wachtlijst De oproep Hoe gebeurt een transplantatie?... 8 Inhoud Voorbereiding op de transplantatie... 5 De wachtlijst... 7 De oproep... 7 Hoe gebeurt een transplantatie?... 8 Waar gebeurt een transplantatie?... 9 Wat merk ik ervan?... 9 Welke medicatie moet

Nadere informatie

In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan.

In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan. Welkom Geachte mevrouw Geachte heer In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan. Heeft u na het lezen van deze brochure nog bijkomende vragen, opmerkingen of wensen,

Nadere informatie

DOCNR VERSIE PAGINA 05/11 1/4

DOCNR VERSIE PAGINA 05/11 1/4 DIENST ANESTHESIE Preoperatieve vragenlijst voor kinderen Diensthoofd Prof. dr. P. Wouters CHIRURGISCH DAGCENTRUM Afdelingshoofd Dr. M. Coppens CONTACT CHIRURGISCH DAGCENTRUM TELEFOON E-MAIL +32 (0)9 332

Nadere informatie

longembolie patiënteninformatie

longembolie patiënteninformatie patiënteninformatie longembolie Bij u is het vermoeden van en longembolie, of is de diagnose longembolie gesteld. Wat is een longembolie eigenlijk? Hoe ontstaat een longembolie en hoe kan het worden behandeld?

Nadere informatie

Wat is een longontsteking?

Wat is een longontsteking? Longontsteking Wat is een longontsteking? Een longontsteking is een infectie van de longblaasjes en het omliggende weefsel. De infectie kan veroorzaakt worden door een bacterie of een virus, die u via

Nadere informatie

> Orgaan- en weefseldonatie na het vaststellen van de hersendood

> Orgaan- en weefseldonatie na het vaststellen van de hersendood www.azstlucas.be > Orgaan- en weefseldonatie na het vaststellen van de hersendood Informatie voor nabestaanden Voorwoord Wanneer u geconfronteerd wordt met orgaandonatie, wil dat zeggen dat u een familielid,

Nadere informatie

Samenvatting proefschrift Dirk-Jan Slebos

Samenvatting proefschrift Dirk-Jan Slebos Samenvatting proefschrift Dirk-Jan Slebos Pathophysiology and airway inflammation in Bronchiolitis Obliterans after lung transplantation Promotie 12 november 2003 Rijksuniversiteit Groningen Promotor:

Nadere informatie

Een veilig gevoel op school met een chronische longziekte

Een veilig gevoel op school met een chronische longziekte Een veilig gevoel op school met een chronische longziekte Kinderpneumologie Dr. Marleen Moens 53 6 Een veilig gevoel op school met een chronische longziekte: mucoviscidose. 6.1. Inleiding 6.1.1. Definitie

Nadere informatie

De volgende onderwerpen komen in deze folder aan bod:

De volgende onderwerpen komen in deze folder aan bod: Longfibrose In deze folder vindt u informatie over longfibrose. Als u na het lezen nog vragen heeft, dan kunt u daarop tijdens uw polikliniekafspraak terugkomen. De volgende onderwerpen komen in deze folder

Nadere informatie

Orgaan- en weefseldonatie DCD III, donor na circulatiestilstand. Brochure voor nabestaanden

Orgaan- en weefseldonatie DCD III, donor na circulatiestilstand. Brochure voor nabestaanden Orgaan- en weefseldonatie DCD III, donor na circulatiestilstand Brochure voor nabestaanden 2 Orgaan- en weefseldonatie Voorwoord Donatie van organen en weefsels is voor nabestaanden vaak een ingrijpende

Nadere informatie

Longontsteking (pneumonie)

Longontsteking (pneumonie) Longontsteking (pneumonie) In deze folder informeren wij u over wat een longontsteking is, hoe de behandeling verloopt en welke adviezen er zijn om uw herstel te bevorderen. Wat is een longontsteking?

Nadere informatie

Ik ben zo benauwd. Titia Klemmeier/Josien Bleeker

Ik ben zo benauwd. Titia Klemmeier/Josien Bleeker Ik ben zo benauwd Titia Klemmeier/Josien Bleeker dyspneu ademnood kortademigheid benauwdheid Bemoeilijkte ademhaling Programma Inventarisatie leerdoelen Kennis over de praktijk? Alarmsymptomen Achtergrond

Nadere informatie

COPD LONGREVALIDATIE EN DE PSYCHOLOOG

COPD LONGREVALIDATIE EN DE PSYCHOLOOG COPD LONGREVALIDATIE EN DE PSYCHOLOOG Wat is COPD? COPD is de afkorting voor chronisch obstructief longlijden. Het is een verzamelnaam voor onder meer chronische bronchitis (= chronische ontsteking van

Nadere informatie

Gelieve de ingevulde vragenlijst terug te mailen naar hannes.agache@energylab.be en lieven.dupont@uzleuven.be

Gelieve de ingevulde vragenlijst terug te mailen naar hannes.agache@energylab.be en lieven.dupont@uzleuven.be Geachte Mevrouw, Mijnheer Om geselecteerd te kunnen worden voor deelname aan Climbing for Life, willen wij u graag vragen ons wat verdere informatie te geven over uzelf en over uw gezondheidstoestand,

Nadere informatie

Zorgdepartement informatiebrochure Bloedtransfusie

Zorgdepartement informatiebrochure Bloedtransfusie Zorgdepartement informatiebrochure Bloedtransfusie Inhoudstafel 1. Inleiding 2. Waarom een transfusie? 3. Veiligheid 4. Verloop 5. Bijwerkingen 6. Kan ik weigeren? 7. (Mede)-verantwoordelijkheden van

Nadere informatie

Infobrochure. Bloedtransfusie

Infobrochure. Bloedtransfusie Infobrochure Bloedtransfusie Geachte heer/mevrouw, Tijdens uw opname in het ziekenhuis kan uw arts het noodzakelijk vinden dat u een bloedtransfusie ondergaat. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een

Nadere informatie

Oorzaken. Klachten en verschijnselen

Oorzaken. Klachten en verschijnselen Bronchiëctasieën De dokter heeft vastgesteld dat u bronchiëctasieën heeft. In deze folder krijgt u informatie over wat bronchiëctasieën, de oorzaken, klachten en de behandeling inhouden. Bronchiëctasieën

Nadere informatie

FYSIOTHERAPIE OP DE LONGAFDELING BIJ EEN EXACERBATIE COPD

FYSIOTHERAPIE OP DE LONGAFDELING BIJ EEN EXACERBATIE COPD FYSIOTHERAPIE OP DE LONGAFDELING BIJ EEN EXACERBATIE COPD Wat is COPD? COPD is een ongeneeslijke chronische aandoening aan de luchtwegen (Chronic Obstructive Pulmonary Diseases). Deze longaandoening kan

Nadere informatie

COPD Pneumologie. Patiënteninformatie

COPD Pneumologie. Patiënteninformatie COPD Pneumologie Patiënteninformatie Inhoudstafel 1. Inleiding... 3 1.1. Definitie... 3 1.2. Klachten bij COPD... 3 1.3. Onderzoeken... 4 1.4. Behandeling... 4 2. Contact... 6 3. Notities... 7 Deze publicatie

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Dr. Piet Lormans en coördinator Johan Froyman

Dr. Piet Lormans en coördinator Johan Froyman Beste familie In deze folder proberen wij een antwoord te bieden op de vele vragen rond orgaandonatie. Hebt u nood aan bijkomende informatie, aarzel dan niet om contact op te nemen met een medisch of verpleegkundig

Nadere informatie

Longziekten. Longtransplantatie - De voorbereiding

Longziekten. Longtransplantatie - De voorbereiding Longziekten Longtransplantatie - De voorbereiding Longziekten Inleiding De voorbereiding op een longtransplantatie is een lange en onzekere weg. U staat op dit moment aan het begin van deze weg. Om u

Nadere informatie

Rituximab (Mab Thera ) bij reumatische aandoeningen

Rituximab (Mab Thera ) bij reumatische aandoeningen Rituximab (Mab Thera ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel rituximab te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

bloed, ademhaling & spijsvertering info voor patiënten Bloedtransfusies

bloed, ademhaling & spijsvertering info voor patiënten Bloedtransfusies bloed, ademhaling & spijsvertering info voor patiënten Bloedtransfusies 01. Inleiding U (of uw kind) krijgt binnenkort een behandeling of een ingreep. De kans bestaat dat u (of uw kind) daarbij bloed toegediend

Nadere informatie

Mediastinitis Radboud universitair medisch centrum

Mediastinitis Radboud universitair medisch centrum Mediastinitis U hebt enige tijd geleden een openhart operatie ondergaan. Helaas is bij u een complicatie opgetreden genaamd mediastinitis. Een mediastinitis is een ontsteking van het borstbeen en de daarachterliggende

Nadere informatie

DE STERVENSFASE, EEN HANDREIKING INFORMATIE OVER DE VERANDERINGEN DIE ZICH VOOR KUNNEN DOEN TIJDENS HET STERVEN

DE STERVENSFASE, EEN HANDREIKING INFORMATIE OVER DE VERANDERINGEN DIE ZICH VOOR KUNNEN DOEN TIJDENS HET STERVEN DE STERVENSFASE, EEN HANDREIKING INFORMATIE OVER DE VERANDERINGEN DIE ZICH VOOR KUNNEN DOEN TIJDENS HET STERVEN Een handreiking Bij de meesten van ons komt er een moment in het leven dat we gaan nadenken

Nadere informatie

Zorgprogramma (hart-)longtransplantatie

Zorgprogramma (hart-)longtransplantatie Zorgprogramma (hart-)longtransplantatie Het long- en hart-longtransplantatieprogramma dat in 1991 in UZ Leuven werd opgestart, voert de laatste 6 jaren gemiddeld 63 procedures uit. Binnen Eurotransplant

Nadere informatie

Chronische longziekten en werk

Chronische longziekten en werk Chronische longziekten en werk Mensen met een longziekte hebben meer moeite om aan het werk te blijven of een betaalde baan te vinden dan de rest van de bevolking. Slechts 42% van de mensen met COPD heeft

Nadere informatie

Orgaandonatie Geven om verder leven

Orgaandonatie Geven om verder leven HHZH_INF_087.03(0315) h.-hartziekenhuis vzw Mechelsestraat 24 2500 Lier tel. 03-491 23 45 fax 03-491 23 46 www.hhzhlier.be Patiënteninformatie Orgaandonatie Geven om verder leven Voorwoord Wanneer u geconfronteerd

Nadere informatie

WEKE DELEN SARCOOM Wat betekent het?

WEKE DELEN SARCOOM Wat betekent het? WEKE DELEN SARCOOM Wat betekent het? Oncologie/0145 1 Deze informatiebrochure is voor personen met een weke delen sarcoom en alle anderen die hier heel dichtbij betrokken zijn: familie, vrienden We geven

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Bloedvergiftiging. of sepsis

PATIËNTEN INFORMATIE. Bloedvergiftiging. of sepsis PATIËNTEN INFORMATIE Bloedvergiftiging of sepsis 2 PATIËNTENINFORMATIE Inleiding De arts heeft u verteld dat u of uw naaste een bloedvergiftiging heeft, ook wel sepsis genoemd. Een sepsis is een complexe

Nadere informatie

Screening op prostaatkanker

Screening op prostaatkanker Screening op prostaatkanker Informatie voor mannen die een PSA-test overwegen of aanvragen. Wat we weten en wat we niet weten: zaken om over na te denken alvorens te besluiten een PSA-test te laten uitvoeren.

Nadere informatie

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen Neus correctie 2012 Aanleiding Al een tijdje heb ik last van mijn neus. Als kind van een jaar of 5 kreeg ik een schep tegen mijn neus, wat er waarschijnlijk voor heeft gezorgd dat mijn neus brak. Als kind

Nadere informatie

Longembolie Onderzoek en behandeling. www.nwz.nl

Longembolie Onderzoek en behandeling. www.nwz.nl Longembolie Onderzoek en behandeling www.nwz.nl Inhoud Wat is een longembolie? 3 Welke onderzoeken krijgt u? 4 Behandeling van een longembolie 5 Behandeling met bloedverdunnende medicijnen 7 Naar huis

Nadere informatie

Praten over behandelwensen en -grenzen

Praten over behandelwensen en -grenzen Praten over behandelwensen en -grenzen Praten over behandelwensen en -grenzen Informatie voor patiënten en familie Inleiding Als patiënt komt u in het UMC Utrecht met een bepaalde behandelwens. Meestal

Nadere informatie

Niet-technische samenvatting Algemene gegevens. 2 Categorie van het project. 5 jaar.

Niet-technische samenvatting Algemene gegevens. 2 Categorie van het project. 5 jaar. Niet-technische samenvatting 2015129-1 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Evaluatie en behandeling van pulmonale arteriële hypertensie. 1.2 Looptijd van het project 1.3 Trefwoorden (maximaal

Nadere informatie

De GPS behandeling. Figuur: Container waarin het bloed wordt gecentrifugeerd en de bloedplaatjes worden gescheiden van het bloedplasma.

De GPS behandeling. Figuur: Container waarin het bloed wordt gecentrifugeerd en de bloedplaatjes worden gescheiden van het bloedplasma. De GPS behandeling De GPS behandeling Gel van bloedplaatjes: snelle en natuurlijke genezing Een wond geneest meestal op natuurlijke wijze. Wanneer dit niet gebeurt, is er een behandeling met bloedplaatjesgel

Nadere informatie

Harttransplantatie - De voorbereiding

Harttransplantatie - De voorbereiding Harttransplantatie - De voorbereiding Inleiding U heeft te horen gekregen, dat u mogelijk een harttransplantatie zult ondergaan. De voorbereiding op een transplantatie is een lange en onzekere weg. U staat

Nadere informatie

OPNAME IN EEN COPD ZORGPAD FRANCISCUS VLIETLAND

OPNAME IN EEN COPD ZORGPAD FRANCISCUS VLIETLAND OPNAME IN EEN COPD ZORGPAD FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Welkom in het Vlietland ziekenhuis en op afdeling longgeneeskunde. U bent opgenomen op de afdeling longgeneeskunde omdat uw klachten van de COPD

Nadere informatie

Opname en ontslag bij COPD

Opname en ontslag bij COPD Opname en ontslag bij COPD Inleiding U bent opgenomen op de afdeling Longziekten met COPD-gerelateerde klachten. In deze brochure krijgt u informatie over de aandoening maar ook over de behandeling tijdens

Nadere informatie

sedatie met Propofol bij onderzoek of behandeling

sedatie met Propofol bij onderzoek of behandeling sedatie met Propofol bij onderzoek of behandeling Binnenkort komt u naar OLVG voor een onderzoek of een behandeling. Uw arts heeft met u besproken dat u tijdens dit onderzoek een (lichte) sedatie krijgt

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Herceptin

Patiënteninformatie. Herceptin Patiënteninformatie Herceptin 2 Inhoud Inleiding... 4 Omschrijving en doel van de behandeling... 4 Wat is Herceptin?... 4 Hoe wordt Herceptin toegediend?... 4 Waar wordt de therapie toegediend?... 4 Verwikkelingen...

Nadere informatie

Donor. Inleiding. Hoofdstukken. Wat is een donor?

Donor. Inleiding. Hoofdstukken. Wat is een donor? Donor Inleiding Ik hou mijn spreekbeurt over donor zijn. Omdat ik het heel belangrijk vind dat mensen donor zijn. En ik wil jullie graag vertellen wat donor zijn eigenlijk precies is en waarom iedereen

Nadere informatie

Informatiebrochure. Bloedtransfusie

Informatiebrochure. Bloedtransfusie Informatiebrochure Bloedtransfusie 2 Tijdens uw opname in ons ziekenhuis bestaat de kans dat u bloed, plasma of bloedplaatjes toegediend moet krijgen (= bloedtransfusie). In deze brochure trachten wij

Nadere informatie

18 december 2013. 1 van 10. Op vakantie na een niertransplantatie; NP online enquête

18 december 2013. 1 van 10. Op vakantie na een niertransplantatie; NP online enquête Op vakantie na een niertransplantatie; NP online enquête Nierpatiënten Perspectief online is een internetpanel voor mensen met een nierziekte*, naasten van nierpatiënten en nierdonoren. Zij kunnen via

Nadere informatie

Handleiding voor patiënten. Belangrijke informatie voor patiënten die beginnen aan een behandeling met LEMTRADA

Handleiding voor patiënten. Belangrijke informatie voor patiënten die beginnen aan een behandeling met LEMTRADA Handleiding voor patiënten Belangrijke informatie voor patiënten die beginnen aan een behandeling met LEMTRADA Inhoudsopgave 1> Wat is LEMTRADA en hoe werkt het? 03 2> Bijwerkingen 04 3> Planning van uw

Nadere informatie

man, vrouw en kind info voor patiënten Primaire ciliaire dyskinesie (PCD)

man, vrouw en kind info voor patiënten Primaire ciliaire dyskinesie (PCD) man, vrouw en kind info voor patiënten Primaire ciliaire dyskinesie (PCD) Inhoud 01 Wat is primaire ciliaire dyskinesie?... 04 02 Wat zijn de klachten?... 04 03 Behandeling... 05 04 Erfelijkheid... 05

Nadere informatie

VANDAAG IS DE DAG WAAROP IK ME VERZET TEGEN IPF

VANDAAG IS DE DAG WAAROP IK ME VERZET TEGEN IPF VANDAAG IS DE DAG WAAROP IK ME VERZET TEGEN IPF Voor mensen met de diagnose van IPF: Een handleiding om u te helpen bij het bespreken van uw aandoening en behandelingsopties met uw dokter BE/EST/0217/0002

Nadere informatie

INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN

INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN Bloedtransfusie INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN WAAROM EEN BLOEDTRANSFUSIE? Bloed is samengesteld uit rode bloedcellen, witte bloedcellen, bloedplaatjes en plasma. Rode bloedcellen (erythrocyten) vervoeren

Nadere informatie

Orgaan- en weefseldonatie na het vaststellen van de hersendood

Orgaan- en weefseldonatie na het vaststellen van de hersendood Orgaan- en weefseldonatie na het vaststellen van de hersendood INFORMATIE VOOR NABESTAANDEN Voorwoord Wanneer u geconfronteerd wordt met orgaandonatie, wil dat zeggen dat u een familielid, een vriend,

Nadere informatie

Interne Geneeskunde Nefrologie. Informatie over afstoting na niertransplantatie

Interne Geneeskunde Nefrologie. Informatie over afstoting na niertransplantatie Interne Geneeskunde Nefrologie Informatie over afstoting na niertransplantatie Interne Geneeskunde Nefrologie Wat is afstoting na niertransplantatie? U krijgt medicijnen om afstoting van uw transplantatienier

Nadere informatie

Operatie aan de keelamandelen

Operatie aan de keelamandelen Operatie aan de keelamandelen Inleiding De keel-, neus- en oorarts (KNO-arts) heeft voorgesteld om uw keelamandelen te verwijderen. In deze folder staat informatie over een operatie aan de keelamandelen

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Een behandeling met Multigam

Patiënteninformatie. Een behandeling met Multigam Patiënteninformatie Een behandeling met Multigam Naam: Gewicht: kg Leeftijd:..jaar VOORONDERZOEKEN....... EERSTE INFUUS OP. 2 Waar moet u zijn? De behandeling gaat door in AZ Turnhout Campus Sint-Jozef

Nadere informatie

Logboek Polikliniek hartfalen

Logboek Polikliniek hartfalen Logboek Polikliniek hartfalen Inleiding Uw cardioloog heeft u naar de hartfalenpolikliniek verwezen. De hartfalenverpleegkundige is er om u te begeleiden hoe u met uw hartklachten om kunt gaan. Hij/zij

Nadere informatie

Transfusie van bloedproducten

Transfusie van bloedproducten Transfusie van bloedproducten Inhoud Samenstelling bloed 3 Transfusie van bloedproducten 4 Veiligheid 4 Verloop transfusie 5 Alternatieve behandelingen 6 Weigeren van transfusie met bloedproducten 7 Tot

Nadere informatie

Darmkanker. Dit is leukemie

Darmkanker. Dit is leukemie Darmkanker Dit is leukemie Bloed wordt gemaakt in het beenmerg. Beenmerg zit in je botten. In het beenmerg zitten stamcellen. Uit de stamcellen ontstaan bloedcellen. Bloed stroomt door je bloedvaten naar

Nadere informatie

Alles over de bloedziekten PNH & AA. Wat is bloed?

Alles over de bloedziekten PNH & AA. Wat is bloed? Alles over de bloedziekten PNH & AA Wat is bloed? Binnenin je lichaam zit een rode vloeistof. Dat is je bloed. Bloed is erg belangrijk voor je lichaam, het zorgt voor vervoer van stoffen, voor de warmte

Nadere informatie

Algemeen Bloedtransfusie voor kinderen

Algemeen Bloedtransfusie voor kinderen Algemeen Bloedtransfusie voor kinderen In deze folder vertellen we je wat een bloedtransfusie is en waarom het gegeven wordt. Wat is bloedtransfusie? Bloedtransfusie betekent dat je bloed krijgt toegediend.

Nadere informatie

Logboek. Polikliniek hartfalen

Logboek. Polikliniek hartfalen Logboek Polikliniek hartfalen Inleiding Uw cardioloog heeft u naar de hartfalenpolikliniek verwezen. De hartfalenverpleegkundige is er om u te begeleiden hoe u met uw hartklachten om kunt gaan. Hij/zij

Nadere informatie

Maag-, darm- en leverziekten. Infliximab / Remicade bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

Maag-, darm- en leverziekten. Infliximab / Remicade bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Afdeling: Onderwerp: Maag-, darm- en leverziekten Infliximab / Remicade bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Inleiding Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van Infliximab (Remicade).

Nadere informatie

Informatie voor nabestaanden. Dit is een uitgave van NTS-Donorvoorlichting www.donorvoorlichting.nl. Orgaandonatie

Informatie voor nabestaanden. Dit is een uitgave van NTS-Donorvoorlichting www.donorvoorlichting.nl. Orgaandonatie Informatie voor nabestaanden Dit is een uitgave van NTS-Donorvoorlichting www.donorvoorlichting.nl Orgaandonatie Waarom krijgt u deze brochure? Iemand in uw naaste omgeving kan orgaandonor worden na het

Nadere informatie

Ben nu 50jaar en werd van 2006 alle weken ingespoten met ledertrexaat voor palindroomreuma (ontstekingsreuma op de gewrichten) t.e.m. 2013.

Ben nu 50jaar en werd van 2006 alle weken ingespoten met ledertrexaat voor palindroomreuma (ontstekingsreuma op de gewrichten) t.e.m. 2013. Een getransplanteerde patiënt aan het woord Ben nu 50jaar en werd van 2006 alle weken ingespoten met ledertrexaat voor palindroomreuma (ontstekingsreuma op de gewrichten) t.e.m. 2013. In augustus 2013

Nadere informatie

Rituximab (Mabthera )

Rituximab (Mabthera ) Rituximab (Mabthera ) Maatschap reumatologie Kennemerland RITUXIMAB (MABTHERA ) Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel Rituximab te behandelen. Deze folder geeft informatie over dit

Nadere informatie

Bosentan (Tracleer ) bij reumatische aandoeningen

Bosentan (Tracleer ) bij reumatische aandoeningen Bosentan (Tracleer ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel bosentan te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel. Heeft

Nadere informatie

Bloedvergiftiging. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Bloedvergiftiging. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Bloedvergiftiging Informatie voor patiënten F0907-1225 juni 2010 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44

Nadere informatie

Thoraxcentrum Harttransplantatie

Thoraxcentrum Harttransplantatie Thoraxcentrum Harttransplantatie 1. De voorbereiding Thoraxcentrum Inleiding U heeft te horen gekregen, dat u mogelijk een harttransplantatie zult ondergaan. De voorbereiding op een transplantatie is

Nadere informatie

Praktische informatie

Praktische informatie Praktische informatie Patiënten Informatie Map COPD Deze map is eigendom van Patiëntensticker Uw behandelend longarts is: Inhoud PIM COPD Praktische informatie PIM COPD Informatie Polikliniek Longziekten

Nadere informatie

Klaplong (Pneumothorax)

Klaplong (Pneumothorax) Klaplong (Pneumothorax) Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat is een klaplong? 1 Klachten 2 Oorzaken 2 Behandelingsmogelijkheden 3 Adviezen/leefregels voor thuis 4 Waarschuwen bij

Nadere informatie

bloedtransfusie bij kinderen

bloedtransfusie bij kinderen bloedtransfusie bij kinderen Binnenkort krijg je een bloedtransfusie, in deze folder leggen we jou alvast uit wat dat is. Wat is een bloedtransfusie? Bij een bloedtransfusie krijg je extra bloed uit een

Nadere informatie

Informatie voor thuis na een longoperatie

Informatie voor thuis na een longoperatie Informatie voor thuis na een longoperatie Wanneer naar huis? U bent opgenomen (geweest) voor een longoperatie op afdeling C1. Als alles voorspoedig verloopt kunt u bij een kijkoperatie meestal tussen

Nadere informatie

ORGAAN- EN WEEFSELDONATIE na het vaststellen van de hersendood

ORGAAN- EN WEEFSELDONATIE na het vaststellen van de hersendood ORGAAN- EN WEEFSELDONATIE na het vaststellen van de hersendood ORGAAN- EN WEEFSELDONATIE na het vaststellen van de hersendood Informatie voor nabestaanden Voorwoord Wanneer u geconfronteerd wordt met orgaandonatie,

Nadere informatie

Het levensverhaal van Kris Seye.

Het levensverhaal van Kris Seye. Het levensverhaal van Kris Seye. Kris is geboren op woensdag10 mei 1989 met keizersnede, zijn gewicht was 4.610 kg en alles was erop en eraan. Zijn eerste levensmaanden waren vrij normaal, tot op een zekere

Nadere informatie

DRBR0699. Bloedtransfusie

DRBR0699. Bloedtransfusie DRBR0699 Bloedtransfusie Inhoudsverantwoordelijke: H. Stremersch Publicatiedatum: januari 2014 Inhoud Inleiding... 4 1. Waarom een bloedtransfusie?... 5 2. Hoe veilig is een bloedtransfusie?... 6 3. Waarom

Nadere informatie

Ambrisentan (Volibris ) bij reumatische aandoeningen

Ambrisentan (Volibris ) bij reumatische aandoeningen Ambrisentan (Volibris ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel ambrisentan te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

Kenmerken van de stervensfase

Kenmerken van de stervensfase Kenmerken van de stervensfase Het Zorgpad Stervensfase is gebaseerd op de Liverpool Care Pathway for the dying patient (LCP). De LCP is door het Erasmus MC Rotterdam en het IKNL locatie Rotterdam integraal

Nadere informatie

In het kader van uw chronische longaandoening (COPD) komt u in aanmerking voor longrevalidatie.

In het kader van uw chronische longaandoening (COPD) komt u in aanmerking voor longrevalidatie. Longrevalidatie 1 In het kader van uw chronische longaandoening (COPD) komt u in aanmerking voor longrevalidatie. Inleiding Wat is een chronische longaandoening? Een chronische longaandoening is een aandoening

Nadere informatie

Niet in de balzak aanwezige zaadbal (orchidopexie)

Niet in de balzak aanwezige zaadbal (orchidopexie) Niet in de balzak aanwezige zaadbal (orchidopexie) De huisarts of schoolarts heeft uw zoontje verwezen naar de specialist omdat één of beide zaadballen niet aanwezig zijn in de balzak. Deze aandoening

Nadere informatie

Chronisch Hartfalen. Wat is chronisch hartfalen?

Chronisch Hartfalen. Wat is chronisch hartfalen? Chronisch Hartfalen Wat is chronisch hartfalen? Omschrijving Hartfalen Hartfalen is een aandoening van het hart waarbij het hart niet meer in staat is om voldoende bloed uit te pompen en rond te pompen.

Nadere informatie

Inhoud. Wat is dialyse?... 5 Toegang tot de bloedbaan... 6. Een fistel... 6. Een katheter... 8

Inhoud. Wat is dialyse?... 5 Toegang tot de bloedbaan... 6. Een fistel... 6. Een katheter... 8 Inhoud Wat is dialyse?... 5 Toegang tot de bloedbaan... 6 Een fistel... 6 Een katheter... 8 Een femoraliskatheter... 9 Hoe werkt de kunstnier?... 10 Hoe verloopt de behandeling?... 11 Hoe lang duurt een

Nadere informatie

Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente,

Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, We zijn er doorheen gegaan, Veertig dagen en nachten, Tijd van voorbereiding...

Nadere informatie

VRAGENFORMULIER revalidatieprogramma Herstel & Balans voor kankerpatiënten

VRAGENFORMULIER revalidatieprogramma Herstel & Balans voor kankerpatiënten Sportcentrum Reade VRAGENFORMULIER revalidatieprogramma Herstel & Balans voor kankerpatiënten Voor uw aanmelding als deelnemer aan het revalidatieprogramma Herstel & Balans kunt u dit vragenformulier met

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Hyperventilatie, een adembenemend verschijnsel. Wat is hyperventilatie, wat zijn symptomen en hoe bestrijd je een aanval?

Patiënteninformatie. Hyperventilatie, een adembenemend verschijnsel. Wat is hyperventilatie, wat zijn symptomen en hoe bestrijd je een aanval? Patiënteninformatie Hyperventilatie, een adembenemend verschijnsel Wat is hyperventilatie, wat zijn symptomen en hoe bestrijd je een aanval? Hyperventilatie, een adembenemend verschijnsel Wat is hyperventilatie,

Nadere informatie

SINUSOPERATIE. Uw neus-, keel-, oorarts heeft u als behandeling van uw klachten een endoscopische sinusoperatie onder algemene verdoving voorgesteld.

SINUSOPERATIE. Uw neus-, keel-, oorarts heeft u als behandeling van uw klachten een endoscopische sinusoperatie onder algemene verdoving voorgesteld. SINUSOPERATIE Uw neus-, keel-, oorarts heeft u als behandeling van uw klachten een endoscopische sinusoperatie onder algemene verdoving voorgesteld. In deze brochure wordt een aantal aspecten van de ingreep

Nadere informatie

COPD en longproblematiek. Angst voor inspanning Noodzaak voor inspanning

COPD en longproblematiek. Angst voor inspanning Noodzaak voor inspanning COPD en longproblematiek Angst voor inspanning Noodzaak voor inspanning De luchtwegen Hogere luchtwegen (Mond, keel, neus) Slijmvlies zorgt voor bevochtiging v/d lucht en het binden van stofdeeltjes Lagere

Nadere informatie

Pijn na een operatie

Pijn na een operatie Pijn na een operatie 1. Inleiding Binnenkort wordt U geopereerd in het TweeSteden ziekenhuis op locatie Tilburg. Pijn na een operatie is vrijwel onvermijdelijk. Pijn is een signaal van (mogelijke) weefselbeschadiging,

Nadere informatie

chronische alvleesklierontsteking

chronische alvleesklierontsteking patiënteninformatie chronische alvleesklierontsteking U heeft last van een terugkerende ontsteking van de alvleesklier. We noemen dit een chronische alvleesklierontsteking. Wat is een chronische alvleesklierontsteking?

Nadere informatie

I NFORMATIE VOOR PATIËNTEN HEELKUNDIGE BEHANDELING VERNAUWDE OF VERSTOPTE NIERSLAGADER OF SLAGADER VAN HET SPIJSVERTERINGSSTELSEL

I NFORMATIE VOOR PATIËNTEN HEELKUNDIGE BEHANDELING VERNAUWDE OF VERSTOPTE NIERSLAGADER OF SLAGADER VAN HET SPIJSVERTERINGSSTELSEL UNIVERSITAIRE ZIEKENHUIZEN LEUVEN I NFORMATIE VOOR PATIËNTEN VERNAUWDE OF VERSTOPTE NIERSLAGADER OF SLAGADER VAN HET SPIJSVERTERINGSSTELSEL HEELKUNDIGE BEHANDELING DIENST VAATHEELKUNDE 2 3 INLEIDING Welkom

Nadere informatie

COPD- en Astmacontroleboekje van:

COPD- en Astmacontroleboekje van: De Astma apotheken en COPD van Zorggroep Uw behandelplan Almere Inhoudsopgave Waarom dit boekje 1 Controleafspraak voor astma / COPD 4, 6, 8, 10 Doelen voor de controle de volgende keer 5, 7, 9, 11 Andere

Nadere informatie

Bent u al donor? Ja Nee

Bent u al donor? Ja Nee Nederland zegt Bent u al donor? Ja Nee Wist u dat u als donor in één keer acht levens kunt redden? En dat het heel makkelijk is om u als donor te registreren? Of u nu oud, jong, groot, klein, dik, dun,

Nadere informatie

Adalimumab (Humira) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum. Beter voor elkaar

Adalimumab (Humira) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum. Beter voor elkaar Adalimumab (Humira) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum Beter voor elkaar 2 Inleiding Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van Adalimumab (Humira).

Nadere informatie

Inleiding 02. Waarin verschilt abdominoplastie van liposuctie? 03. Wanneer geen abdominoplastie? 04. Wat gebeurt er tijdens de procedure?

Inleiding 02. Waarin verschilt abdominoplastie van liposuctie? 03. Wanneer geen abdominoplastie? 04. Wat gebeurt er tijdens de procedure? inhoud Inleiding 02 Waarin verschilt abdominoplastie van liposuctie? 03 Wanneer geen abdominoplastie? 04 Wat gebeurt er voor de procedure? 05 Wat gebeurt er tijdens de procedure? 06 Wat gebeurt er na de

Nadere informatie

Orgaan- en weefseldonatie DBD, donor na hersendood. Brochure voor nabestaanden

Orgaan- en weefseldonatie DBD, donor na hersendood. Brochure voor nabestaanden Orgaan- en weefseldonatie DBD, donor na hersendood Brochure voor nabestaanden 2 - Orgaan- en weefseldonatie Voorwoord Donatie van organen en weefsels is voor nabestaanden vaak een ingrijpende gebeurtenis.

Nadere informatie

BELGIAN WORKING GROUP ON HEART FAILURE ANDCARDIAC FUNCTION

BELGIAN WORKING GROUP ON HEART FAILURE ANDCARDIAC FUNCTION BELGIAN WORKING GROUP ON HEART FAILURE ANDCARDIAC FUNCTION PERSCONFERENTIE 25SEPTEMBER2009 PROVINCIAAL ADMINISTRATIEF CENTRUM GENT 1 INHOUDSTAFEL 1. Persmededeling 3 2. Citaten 5 3. Voorstelling vandebwghf

Nadere informatie

Toestemming geven voor orgaandonatie

Toestemming geven voor orgaandonatie Universitair Medisch Centrum Groningen Toestemming geven voor orgaandonatie Informatie voor nabestaanden Toestemming geven voor orgaandonatie 2 Universitair Medisch Centrum Groningen Inleiding Als iemand

Nadere informatie

Noninvasive Positive Pressure Ventilation (NPPV) Vorm van ademhalingsondersteuning op de afdeling Hartbewaking / Eerste Hart Hulp / CCU

Noninvasive Positive Pressure Ventilation (NPPV) Vorm van ademhalingsondersteuning op de afdeling Hartbewaking / Eerste Hart Hulp / CCU Noninvasive Positive Pressure Ventilation (NPPV) Vorm van ademhalingsondersteuning op de afdeling Hartbewaking / Eerste Hart Hulp / CCU In deze folder vindt u informatie over Non Invasive Positive Pressure

Nadere informatie

Hoornvliestransplantatie

Hoornvliestransplantatie PATIËNTENINFO Hoornvliestransplantatie Type PKP OOGHEELKUNDE Inhoud 1 Wat is een hoornvlies?... 4 2 Wie heeft een hoornvliestransplantatie nodig?... 4 3 Wat is een hoornvliestransplantatie?... 4 4 Hoe

Nadere informatie