Inhoud. Uit de school. Blaudruk. Blaudruk

Transcriptie

1 2 Inhoud 3 uit de school 6 brugnieuws klas 1 9 brugnieuws klas 2 11 leerling naar Mauretanië 13 waarom praten die mensen zo moeilijk? 15 een veilige school 18 twee gesprekken over veiligheid 21 wetenschapsweek junior 23 uitnodiging 24 kerstlied 26 agenda 29 ouders en medezeggenschap 31 dekanaat 34 tof: de blauwe kapelaan 36 tussen PP1 en PP2 39 alfabet van Blaucapel 40 puzzel en interview 43 muziek 44 sportcommissie 45 cijfers voor het vak l.o. 46 wistudat...? Uit de school Wanneer u deze uit de tas van uw zoon of dochter heeft weten te krijgen, is het alweer bijna Kerstvakantie. Nog maar kort geleden heeft u de resultaten van het eerste trimester van uw spruit bekeken. Ik hoop dat u aanleiding zag tot bewonderende woorden en anders heeft u samen ongetwijfeld moed geput uit het feit dat het pas het eerste rapport was. Ieder: succes met het vervolg. Stel nu eens dat u toch niet helemaal op één lijn hebt kunnen komen, put dan moed uit Savaters' "Het Goede Leven" waarin hij schrijft: "Daarbij heb ik altijd gewalgd van vaders die met alle geweld "de beste vriend van hun zoon" wilden zijn. Jongens moeten vrienden hebben van hun eigen leeftijd - en ook vriendinnen natuurlijk. Met ouders, leraren en andere volwassenen kun je in het beste geval een redelijk goede verstandhouding hebben - en dat is dan al heel mooi. Maar een redelijke verstandhouding met een volwassene betekent per definitie dat je zo af en toe zin hebt hem of haar de nek om te draaien. Dat kan nu eenmaal niet anders." docenten In de afgelopen maanden werden maar liefst twee docenten verblijd met de komst van een dochter. Mevrouw van Wijk noemde de hare Sara en die van mevrouw de Kruijf-Staps gaat, Gaby kennend, ongetwijfeld luisteren naar de naam Pien. Collega's en echtgenoten: gefeliciteerd. Ik hoop dat jullie er midden januari weer helemaal bij zijn. Vervelend liep het met de rug van mevrouw Polak. Lidtekenweefsel beknelde een zenuw en als je dan gymnastiek geeft, sta je geruime tijd aan de kant. We zoeken naar een goede vervanger. Ria: sterkte. Tot slot: De heer Renger kreeg een baan als medewerker didactiek aan de lerarenopleiding van de Universiteit van Utrecht. Gefeliciteerd, maar uiteraard is het heel vervelend voor ons. Per 15 januari krijgen we dan ook een gigantische roosterwijziging. Ik probeer het uit te leggen: in september ging mevrouw de Kruijf met zwanger-

2 3 4 schapsverlof. Mevrouw de Kruijf stond ingeboekt voor 21 lessen Duits. Maar we konden geen geschikte collega Duits vinden voor haar lessen, en dus vonden we de heer Nugteren bereid, die uren zo lang waar te nemen. De heer Nugteren stond ingeboekt voor aardrijkskunde en die uren werden weer waargenomen door mevrouw Oskam en de heer Bakker. Per 15 januari komt mevrouw de Kruijf terug. Die neemt de uren Duits (nu gegeven door de heer Nugteren) weer over. De heer Nugteren gaat weer aardrijkskunde geven, maar om redenen van bevoegdheid kan hij niet maar zomaar de aardrijkskunde-uren van de heer Renger overnemen en zo zijn er nog wat complicaties. De roosterverwikkelingen rond de terugkomst van mevrouw van Wijk zijn dan weer heel simpel. Vervangster mevrouw Reynen: bedankt voor je inzet. experimenten en evenementen De vorige keer schreef ik een alinea over een wat (te snel en dus) slordig ingevoerd experiment gymnastiek in de vijfde klassen VWO. Dan blijkt gelukkig dat, wanneer u het er niet mee eens bent, u wel degelijk van zich laat horen. Met name de ouders van gymnasiumleerlingen maakten zich bezorgd over het toch wel hoge kostenniveau. Wanneer je alles eens op een rijtje zet, blijkt dat er ook wel heel veel georganiseerd wordt voor die doelgroep: Xanten (V4), Trier (V5), diverse filosofie-excursies (overigens: dit jaar gelukkig niet naar Brussel) en uiteraard het V5-kamp. We zullen hierover eens overleggen met onze ouderraad. Het herziene besluit bij gymnastiek was overigens: twee groepen leerlingen gaan door met het experiment van externe gymlessen (squash, fitness en zwemmen), maar tenminste één groep blijft gewoon gebruik maken van de prima accommodatie op Blaucapel. Er gebeurt nog heel veel meer op Blaucapel: ons decanaat verzorgde weer een heel druk bezochte Studie- en beroepskeuze- markt. Ruim vijftig professionele voorlichters waren present en daarnaast waren er gelukkig ook weer onze tweedejaars oudleerlingen die vanuit de praktijk hun geluid konden laten horen. Die oudleerlingen vierden daarna nog hun reünie. De schrijfster Carl Friedman kwam op school en las voor uit eigen werk. Uiteraard was er tijdens lessen Nederlands aandacht besteed aan haar boeken en tal van leerlingen vuurden hun vragen dan ook op haar af. Mij blijft ten minste één zin bij. Wat denkt u van een typering van haar vader die na het concentratiekamp te hebben overleefd uiteraard vol zat van kampervaringen: "Hij kwam wel uit het kamp, maar het kamp zat in hem". Beknopter kan het naar mijn idee niet. Dank sectie Nederlands: voortzetten die traditie. Een ouderavond was er voor natuurlijk de brugklassen en het spreekt voor zich dat die goed bezocht was. De problematiek van het kiezen van het vakkenpakket kwam in de meeste derde klassen aan bod. Mavo 4 had de voorlichting over de examens nog te goed en uw opkomst was dusdanig dat het aantal geplande groepen drastisch verhoogd moest worden. Ook Blaucapel bereidt zich voor op de nieuwe tweede fase voor havo en VWO. Vorig jaar volgden alle docenten een cursus die vooral gericht was op de didactiek van het groepswerk (Alle Leerlingen bij de Les van het Algemeen Pedagogisch Studiecentrum). Dit jaar gaan de docenten en leerlingen het echt zelf proberen (ProbeerProjekt1 in de herfst en PP2 in het voorjaar). Op maandag 11 november hadden onze leerlingen een "vrije" dag. Alle docenten hadden een studiedag over het onderwerp "Veilige school". Op de Algemene Docenten Vergadering van 10 december gaan we daarover door. Elders in dit blad heeft de heer Kapteyn er meer over geschreven. Natuurlijk hebben we ook dit jaar weer onze feestavonden. De eerste disco was leuk en werd goed bezocht, al was het jammer dat een vervelend groepje voor de school ondanks alle surveillance enkele fietsen wist te ontvreemden. Dat gaan we de volgende keer anders regelen. Wanneer u dit leest is Sint Nicolaas weer op school geweest. Ieder jaar is het weer een verrassing hoe hij of zij op school arriveert. Het idee voor dit jaar is best weer leuk. Ik hoop dat het allemaal lukt. Bijna tot slot Op woensdag 18 december bent u om 20 uur samen met uw dochter of zoon weer welkom op onze kerstbijeenkomst. Hoe precies vorm gegeven gaat worden aan het Kerstverhaal weet alleen de aulacommissie, maar ieder jaar opnieuw komt dat uitstekend voor elkaar. Natuurlijk zingen we weer ons Kerstlied geschreven door Len Borgdorff. Het staat ook in dit nummer van afgedrukt - je kunt naar mijn idee overigens wel merken dat hij van afdelingshoofd brugklassen nu overgestapt is naar klas drie - maar om de muziek van Wout van Veen te horen en het lied te kunnen plaatsen in de

3 5 6 context, daarvoor moet u toch echt zelf komen. Echt tot slot wens ik ieder een heel gezond J.G. Snijders ook in de onderbouw krijg je tegenwoordig economie Brugnieuws klas 1 Het eerste kwartaal zit er alweer bijna op. De nieuwigheid is er voor de kinderen af en de meesten hebben hun plekje op Blaucapel gevonden. Dat heeft soms erg veel energie gekost en dat ging vaak ten koste van aandacht voor het werk en dat levert weer spanningen op: met de docent, maar waarschijnlijk ook thuis. Toch moeten we niet onderschatten, hoe belangrijk dat eigen plekje is. Als het mis gaat, kun je wel eens alleen komen te staan en dan kun je het verder wel schudden, is de ervaring van veel kinderen. Ze hebben het al eens ondervonden op de basisschool of ze weten het van vroegere klasgenootjes. In B1b leken de zaken ook even niet goed te gaan. We kregen signalen dat er gepest werd en we hebben de zaak meteen grondig onderzocht. Er was inderdaad sprake van een onprettige situatie voor de klas. Een stuk of vijf kinderen, waarvan de helft overigens vroeger zelf al eens gepest was, bepaalden in de klas wie goed zat en wie niet en degene die buiten de groep viel werd genegeerd of beledigd. Een groepje andere kinderen deed daaraan mee. Dan was er nog een groepje dat het stom vond, maar er niets van zei uit angst zelf het volgende mikpunt te worden. Een groep van negen kinderen wilde hier niets mee te maken hebben en zei dat ook. We hebben met al die groepjes thee gedronken en gepraat over wat pesten is, waarom de pesters pesten, waarom anderen meedoen of niets zeggen en welke afspraken er gemaakt moeten worden. We stonden versteld over het inzicht dat ze hadden in het hoe en waarom van pesten. Iedereen wil dat het stopt en heeft zijn of haar medewerking toegezegd. Dat betekent ook, dat gemeld moet worden als iemand zich niet aan de afspraken houdt. Ik denk dat B1b het in zich heeft om een fantastisch leuke klas te worden: er zit een hele groep verstandige kinderen in: samen komen ze er wel uit en wij helpen hen erbij! B1f moet op het ogenblik Ria Polak, hun mentor missen. Ria kreeg plotseling rugklachten en moest meteen geopereerd worden. Het ziet er niet al te slecht uit, maar het blijft een hele ingreep. We wachten nog even af voor we

4 7 8 gaan bekijken welke vervangingsmaatregelen we moeten treffen. Gelukkig gaat het heel goed met de klas en kunnen ze volgens hun docenten tegen een stootje. resultaten De rapportvergaderingen zijn intussen geweest en het viel in het algemeen niet tegen. De meeste leerlingen weten nu wel hoe ze hun zaakjes moeten aanpakken, al blijft bij sommigen een probleem dat ze veel te snel afgeleid zijn in de les. Daardoor missen ze soms de instructie die de docent geeft over hoe je een stuk stof moet aanpakken: waar je speciaal op moet letten en hoe erover teruggevraagd zal worden. Voor een succes op school is het nodig dat de leerling gemotiveerd is en zijn huiswerkopdrachten goed doet, geconcentreerd is, dus de aandacht bij de les kan houden, en inzicht heeft, dat wil zeggen de intellectuele vermogens heeft om een bepaald niveau aan te kunnen. Om terug te komen op mijn eerste opmerking: de meeste leerlingen hebben prima gewerkt en zij zullen dus niets te vrezen hebben van die lieve goede Sint die op 2 december 's avonds langs komt op Blaucapel. Twee en halve week later hebben we 's avonds de kerstviering, waar u ook van harte welkom bent en op 19 december om twaalf uur sluiten we de tent. Over een maand hebben we alweer de kortste dag gehad en gaan we richting voorjaar. Op 28 januari, dat is tussen de kerst- en de krokusvakantie in, hebben we een schaatsdag op de ijsbaan. Zo houden we het lollig! A. Helleman Brugnieuws klas 2 Op het moment dat ik dit schrijf, heb ik de rapportlijsten van de tweede klassen nog niet. Afgaande op wat de mentoren en coördinatoren zeggen, kan ik zeggen dat het aardig loopt. Er zijn wel meiden die je af en toe achter het behang zou willen plakken. Er wordt in sommige groepjes heel wat afgeroddeld en geruzied en er zijn soms ook nog zussen en moeders bij betrokken. Het betreft maar weinig meisjes, maar we besteden heel wat tijd aan het bemiddelen bij hun ruzies en ruzietjes. Onze mening is, dat ruzies niet uitgevochten, maar uitgepraat moeten worden. Verder, dat je niet probeert er allerlei andere mensen bij te betrekken en zo van iets onbenullig kleins een echt conflict maakt. Vaak weten de betrokkenen niet eens waarom het allemaal begonnen was; nu eens voelt de een zich een slachtoffer, dan weer de ander. Op het ogenblik is alles rustig op het ruziefront, maar als dezelfde meiden weer beginnen, vraag ik maar eens of hun ouders me willen helpen. Voorlopig houd ik het erop, dat het een kwestie was van najaarsstormen. mentorlessen Ik heb u in de vorige beloofd dat ik u meer zou vertellen over wat er in de mentorlessen gedaan wordt. We proberen de tweedeklassers in de mentorlessen te laten nadenken, wat voor hun de belangrijkste waarden in het leven zijn. Ze stellen een toptien voor zichzelf op en praten er met elkaar over. Het is op zich van belang dat ze zich realiseren dat iedereen van bepaalde waarden uitgaat en dat die niet hetzelfde hoeven te zijn. De één kan vriendschap het belangrijkst vinden en een ander eerlijkheid. Wat doet iemand die eerlijkheid de belangrijkste waarde vindt, als hij weet dat zijn vriend of vriendin van een klasgenoot heeft gestolen? Het is een heel pittig blok mentorlessen. De mentoren vinden het fijn om dit met de kinderen te doen, maar het vraagt een heel open houding van hen en

5 9 10 een actieve bezinning op hun eigen waarden. Niet iets wat je er wel even tussendoor doet. Het vraagt een gedegen voorbereiding. Het is de bedoeling, dat de leerlingen in het voorjaar een project krijgen, waarin ze zich intensief gaan bezighouden met normen: de omgangsregels die je afspreekt. Wat kan wel en wat kan niet. De functie ervan en waarom normen hen veiligheid kunnen bieden. Op het mentorfront wordt het onrustig. Als alles goed loopt met Gaby Staps en Joke van Wijk, dan komen ze na de kerstvakantie weer terug en nemen ze ook weer hun mentortaak op zich. Gaby neemt weer B2b en Joke B2d. Elles de Klerk en Steph Breukel worden dus weer gewoon vakdocenten en dat zal wennen zijn voor hen, want ze hadden zich met hart en ziel op het mentoraat geworpen. B2f moet half januari ook afscheid nemen van hun mentor en vriend Willem Jan Renger, want hij heeft ergens anders een heel goede baan gevonden. Het is niet alleen een klap voor hen maar ook voor ons en we zullen hem vreselijk missen. De nieuwe mentor zal het niet gemakkelijk krijgen als de B2fers steeds vergelijken met Willem Jan. Gelukkig zijn ze behalve pubers heel verstandige mensen en we verwachten dat ze er weer positief tegenaan gaan. Op donderdag 23 januari hebben we de ouderavond voor de tweede klas. U krijgt twee vakkenpresentaties en er is een programma-onderdeel waarin de ouders per klas met de mentor praten. Houdt deze avond vrij, want een goed contact tussen ouders en school is belangrijk voor een goede begeleiding van de kinderen. A. Helleman Leerling V5 van Blaucapel gaat naar Mauretanieë Op woensdag 18 december stappen 20 middelbare scholieren van 17, 18 jaar op het vliegtuig naar Mauretanië. Eén van de geselecteerde scholieren zal ik zijn. Hoewel het wel spannend is, heb ik er enorm veel zin in. Met ons gaan vijf begeleiders mee en dat zijn aardige, jonge mensen van World Vision, de hulporganisatie waarvan deze reis uitgaat. Wij zullen in Mauretanië een wereld aantreffen die we hier totaal niet kennen. Buiten de heel andere regels (want het is een islamitisch land) zullen ons de armoede en de beperkte bestaansmogelijkheden opvallen. Het land ligt in de Sahara en bestaat dus uit 100% woestijn en het nare van de hele toestand is dat het daar al 15 jaar niet meer geregend heeft. World Vision werkt al een paar jaar in Mauretanië. Men tracht de mensen te leren, voor zichzelf te zorgen in deze omstandigheden. Het probleem is namelijk dat door de enorme droogte bijna de hele bevolking naar Nouakchott (de hoofdstad) is gekomen en dat ze daar met z'n allen op een kluitje zitten. Daaraan kunnen zij moeilijk wennen omdat ze nomaden zijn en nooit gewend zijn op een zelfde plaats te blijven met zoveel mensen bij elkaar. Nu gaan wij voor de jeugd een clubhuis bouwen om op zo'n manier de mensen wat dichter bij elkaar te brengen en ze te leren met elkaar om te gaan. Zelf wonen wij zolang in tenten aan het strand. Het voedsel zal voornamelijk bestaan uit vis en gierst, want groente en fruit is er niet. De temperaturen zijn ook in de winter nog wel hoog, maar korte broeken en blote armen zijn niet toegestaan (zeker niet voor de meisjes). We moeten ons volgens de regels van het land gedragen (en zo hoort het ook) dus roken en alcohol zijn verboden. Verder hebben wij op het kennismakingsweekend tal van zaken doorgesproken die wel en niet kunnen of mogen. Buiten het werken (om 6.00 uur 's morgens beginnen we!) gaan we ook nog een paar dagen op "safari" in de Sahara.

6 11 12 Hoewel de antistoffen tegen de malaria, gele koorts, hepatitis A, en D.T.P. door mijn lijf gieren, heb ik er nog steeds zin in om met 20 jongelui uit heel Nederland hier iets van te maken. Na deze reis horen jullie wel hoe het geweest is. Er volgt in het voorjaar een honger-actie op school voor dit project. Er worden videofilms gemaakt en als het mogelijk is, laten wij deze ook op school zien. Frank van der Sluys, V 5 Waarom praten die mensen zo moeilijk? Op 17 oktober hebben we onze jaarlijkse excursie met de geschiedenisgroep van Mavo-4 naar Den Haag gemaakt. Niet iedereen haalde op tijd de trein, dat was jammer. Met een kleine opmerking in de richting van normaal gedrag - het is wat vreemd als je met een anderhalve literfles cola op de trein staat te wachten, althans dat vind ik eigenaardig - hadden we een voorspoedige reis. We maakten een wandelingetje langs de hofvijver, het Mauritshuis en het torentje van Wim Kok. Hij was aanwezig, zijn auto stond voor de deur maar we zagen hem niet, te druk met regeren. Op het Binnenhof om de Ridderzaal heen, langs de gebouwen van de Eerste Kamer, liepen we naar het gebouw van de Tweede Kamer. Het was die middag gezellig druk, voor het gebouw begon een demonstratie voor de vierde wereld en binnen was er een spoeddebat over het fraudegevoelige paspoort. In de hal van het gebouw moesten we jassen en tassen afgeven, geen jas in het Tweede Kamergebouw, het lijkt wel een klaslokaal. Daarna moesten we plakbadges opplakken en een mevrouw volgen naar de filmzaal. In de filmzaal bekeken we een film over het honderdeenenvijftigste kamerlid en zijn activiteiten. Een grappige film waarin werd duidelijk gemaakt wat een tweede kamerlid allemaal te doen heeft. Daarna werden we snel naar de publieke tribune gebracht om nog het staartje van de CD-spreektijd aan te horen. Wat Janmaat precies zei, ontging het grootste deel van de zaal, ook ons. Natuurlijk gebruikte Janmaat de tijd om af te geven op de buitenlanders en het gemak waarmee zij over onze grenzen komen; hij begrijpt natuurlijk niet dat het over iets anders ging. Mensen met verkeerde opvattingen mogen in ons democratische land nou eenmaal zeggen wat ze willen. Gelukkig werd hij door een lid van de PvdA op zijn nummer gezet. De publieke tribune zat vol en de leerlingen verbaasden zich over het tempo waarin gesproken werd en over het kleine aantal aanwezigen, dat bovendien

7 13 14 met elkaar zat te praten, wegliep of de krant zat te lezen. Toch kregen de leerlingen een aardig beeld van hoe ons parlement werkt, maar de vraag bleef waarom er zo ingewikkeld gepraat moest worden. We kregen frisdrank en koffie aangeboden en vertrokken om half vijf met twee linnen tasjes vol documentatiemateriaal naar het station. Het is een traditie geworden om na afloop van het bezoek en terug in Utrecht met de liefhebbers nog ergens te gaan eten. We deden dat bij een pizzeria, kletsten nog wat na en om acht uur kon iedereen weer thuis zijn. Volgend jaar weer. Herry Groothuis Een veilige school Maandag 11 november 1996: leerlingen vrij, alle andere werkers op Blaucapel aan de studie. Ben je gewoonlijk op maandag vrij, dan is deze keer de maandag studiedag. Geef je op andere maandagen maar een paar uur les, de studiedag duurt van tot uur. Het was een intensieve dag over veiligheid en onveiligheid op Blaucapel. Aan deze dag was het nodige voorafgegaan. Voorjaar '96 was er een contact met Mieke Vollenhoven van het C.P.S. over het onderwerp `veiligheid op school'. De gemeente Utrecht achtte het zeer gewenst als scholen zich zouden bezinnen op dat onderwerp en wilde die bezinning wel subsidiëren. Of dat niet iets zou zijn voor Blaucapel? Daar zag de schoolleiding het belang wel van in. Begin juni ging de commissie `Veilige school' van start. Nadat deze groep, bestaande uit de dames en heren De Boer, Douma, Helleman, Kapteyn, Van der Leest, Metselaar, Polak, Snijders en Van Wijk, zichzelf had ingewerkt in de materie, werden nog voor de zomervakantie enquêtes gehouden onder leerlingen en docenten. Op basis daarvan werd in september besloten om voor het personeel een studiedag te organiseren en voor de leerlingen van klas 2 een project (staat gepland voor begin '97). In haar openingswoord (`Een veilige school begint bij onszelf') stond Annelies Helleman bij deze en andere zaken nog eens stil, opdat iedereen zou weten waar het om ging bij de activiteiten van deze dag. Maar daarvoor was er een speels begin. start Onder leiding van en met Dick Berents speelden Jan Aten en Gorrit Goslinga een drietal sketches om zoals Dick het noemde `de kouwe zaal' op te warmen. De zaal bestond uit alle medewerkers van Blaucapel die in de docentenkamer het plenaire deel van de studiedag volgden. Dat opwarmen lukte uitstekend, de ontmoeting tussen docent en leerling die elkaar trachten te overtreffen in kennis van `de regels' ("... maar dan hebt u toch artikel 103, lid 2, sub a over het hoofd gezien waar toch duidelijk staat dat...") sprak tot ieders verbeelding. Ook de voorbereidingscomissie liet zich niet onbe-

8 15 16 tuigd en zorgde voor een opwarmertje (uiteindelijk is het toch het leukste om maar gewoon een leerling te spelen, die in de klas zit: jas aan, walkman aan het oor, pet op het hoofd): een sociaal/verbaal onveilige situatie tussen leerlingen onderling en tussen docent en leerlingen. ochtend In de morgenbijeenkomst stond centraal de positiebepaling van school. Hoe kijken wij als collega's aan tegen zaken die met veiligheid, zowel op het fysieke als op het sociaal-psychologische vlak, te maken hebben. Je moet immers eerst weten waar je staat voor je maatregelen ter verbetering kunt treffen. Dat had het verhaal van de jungle ons geleerd (iemand was in het oerwoud achtergelaten, voorzien van kaart en kompas, een uitstekende uitrusting, een jeep met voldoende benzine, eten in overvloed; toch is de persoon in kwestie nooit in de bewoonde wereld terechtgekomen; waarom niet?) In zeven groepen van ± 10 personen kwamen 13 onderwerpen aan de orde zoals: de visie op veiligheid, de inhoud van de regels, de handhaving ervan, de leraar als begeleider, de contacten met de ouders. Sommige onderwerpen hebben direct, andere indirect met het thema Veilige School te maken. Een voorbeeld: bij visie op veiligheid moest vastgesteld worden hoe de school zich op dit moment `gedraagt'. Is er alleen aandacht voor bestraffing van daders, of wordt er ook gewerkt aan gedragsverandering en is er sprake van opvang van de slachtoffers, en is er wellicht ook training in het omgaan met agressie. In een sessie van anderhalf uur kwamen zo verscheidene aspecten van Blaucapel aan bod. Knelpunten werden aangegeven, ontwikkelingen onder woorden gebracht. Na afloop werden de resultaten van de groepen op één bord met stickers aangegeven. Op basis van deze bevindingen kan de schoolleiding vaststellen, op welke punten en in wat voor vorm verdere actie gewenst is. quêtes. Tijdens de lunch, die overigens uitstekend was verzorgd door de heren Madan Nanhoe en Henk van Overbeek (zij hadden zich voor deze gelegenheid zelfs in een stijlvol kelnerstenue gestoken), had een ieder zich voor een ruim anderhalf uur durende workshop naar keuze ingeschreven. De workshops betekenden enerzijds de tijd hebben voor een heel gerichte uitwisseling van ervaringen, en dat is eigenlijk altijd prettig. Anderzijds boden ze wat meer theoretisch en praktisch inzicht in situaties waarin je dagelijks leeft: wat gebeurt er nu precies als iemand boos wordt; wat is de beste reactie; aan welke criteria moet goede regelgeving voldoen; wanneer zijn regels rechtvaardig, doelmatig, herkenbaar; wat is het effect van mijn (verbale) gedrag ten opzichte van collega en leerling; zet ik iemand (onbedoeld) onder druk. Deze en andere vragen kwamen uitvoerig aan de orde, maar natuurlijk was de tijd tekort. Een volgende keer wellicht verder. Dat laatste zal ook afhangen van wat de commissie `Veilige school' aan de schoolleiding zal adviseren op grond van de resultaten van deze dag, die om uur besloten werd met een slotwoord van Johan Snijders. Daarna voegden velen onder het genot van een drankje en een hapje nog een uurtje aan deze studiedag toe. Jo Kapteyn middag Het middaggedeelte stond in het teken van een eerste training op een drietal gebieden. In drie workshops werd achtereenvolgens aandacht besteed aan duidelijk regels stellen, intimidatie (doe ik dat?), conflicthantering. De voorbereidingscomissie had deze onderwerpen gekozen op grond van de en-

9 17 18 Twee gesprekken over veiligheid In een nis Het is pauze. Een leerling hangt met een boek in een nis. Een docent loopt met een bekertje koffie over de gang. LEERLING Hee van Dalen, je mag niet met koffie over de gang lopen. DOCENT Sjakie, je vergeet tegen wie je het hebt. In de eerste plaats ben ik een leraar, dus ik mag alles. En bovendien hoor je hier helemaal niet te zitten. Want in artikel 23 van het reglement staat: 'De leerlingen dienen de gangen te ontruimen na het luiden van de bel die de pauze aankondigt. Nou? LEERLING Eh... DOCENT Spreek je me tegen? LEERLING Maar ik zei helemaal niets... DOCENT Dat kan wel zijn, maar je zat op een heel agressieve manier te luisteren. Nou, wat is je antwoord? LEERLING Eh... als u dat per se wilt: artikel 23B van het reglement vermeldt: 'Het is echter toegestaan aan leerlingen om in de nissen te zitten werken.' Ik heb zo een repetitie. DOCENT Dat kan wel wezen, maar dan kom ik met artikel 36: 'Alleen leerlingen van de examenklassen mogen dan in de nissen plaatsnemen.' LEERLING Ja ja, maar dan kent u zeker niet artikel 67. DOCENT Zevenenzestig? LEERLING 'Bovenstaande regels gelden niet wanneer er een R in de maand is.' DOCENT Weet je dat zeker? Wat denk je dan van 67B: 'behalve op de even jaren.' LEERLING Maar 67 B sub 3 zegt: 'Een uitzondering daarop vormen de maandagen.' DOCENT LEERLING DOCENT Het project 'Tenzij', zegt 1043, 'tenzij deze maandag op de elfde valt.' Weet u wat meneer, drinkt u maar lekker die koffie op. En veel succes met je repetitie. Dus als ik het goed begrijp, Rodney, wil je een project doen over agressie. Voor het vak mens en maatschappijleer. Natuurlijk. Mooi. Dat klinkt al helemaal Tweede Fase. Ik kan me zo voorstellen dat je de maatschappelijke en sociaalpsychologische oorzaken van agressie als verschijnsel gaat onderzoeken...? Nou nee. Of de gevolgen van agressie voor de samenleving...? Eigenlijk niet. De fenomenologie van agressie in de school als organisatie misschien? Niet echt nee. Maar wat wil je dan? Ik wou eigenlijk een leraar wegpesten. Een leraar? Wegpesten? Dat ie weggaat. Irriteren. Treiteren. Zuigen. Dat ie verdwijnt. Ik wil dus eerst een conceptnota schrijven over hoe we het gaan aanpakken en die leg ik dan voor aan mijn werkgroepje om over te discussiëren... Maar begrijp ik het goed: je wilt die man gaan pesten? En als we er dan over gestemd hebben, dan stellen we een plan van aanpak op voor de implementatie van onze doelstellingen. Pesten? En dat voeren we dan uit. En wie is die man in kwestie? Röthengatter. Meneer Röthengatter? MENEER Röthengatter? Meen je dat

10 19 20 Dick Berents nou? Laten we eerlijk zijn, dat is een beetje een trut. Dat wil zeggen... Hij verdient niet beter, als je ziet hoe die ons behandelt. En ik hoor dat hij ook niet erg sociaal is tegenover zijn collega's. Dus wat vindt u ervan? Ja, je hebt eigenlijk wel gelijk. Ik mag hem ook niet zo. Weet je wat, doe het maar. Dank u wel. Dat is goed voor veertig studiepunten. Maar ik wil er wel een pakkend verslag over lezen. Wetenschapsweek junior een verslag Op dinsdag 1 oktober gingen wij (A3B) samen met G3A op de fiets naar Vleuten - de Meern. We hadden tijdens de aardrijkskundelessen daarvoor een enquête opgezet over het winkelgedrag van de mensen daar. Wij gingen naar de Meern en G3A ging naar Vleuten. Daar hebben wij zo n 300 mensen lastig gevallen met onze vragen. Later hebben we de cijfers van die enquête omgezet in procenten en die cijfers hebben we op een enquêteformulier ingevuld. Gewapend met die getallen gingen wij op donderdag 10 oktober naar de Universiteit van Utrecht, om precies te zijn Transitorium 1. Daar kregen we eerst thee. Toen moest van iedere klas een persoon iets vertellen over wat we gedaan hadden in het bijzijn van een professor. Deze zou vervolgens zijn mening geven en nog verder iets vertellen over enquêtes en het winkelgedrag van mensen. Toen mochten we een uur surfen op Internet. Helaas zaten daar wel regels aan, maar het was toch heel leuk. Daarna kregen we van de Universiteit een lunch in de kantine. Deze zou later worden omgebouwd in een ruilbeurs voor broodjes en sinaasappels. Na de lunch moesten we in de hal wachten op de begeleiders, die ieder een ander groepje zouden rondleiden door bepaalde gebouwen van de Universiteit. Mijn groepje ging eerst naar een laboratorium om scheikundeproeven te doen, die allemaal met beweging te maken hadden. In het laboratorium werden we opgewacht door een cameraploeg die de hele dag opnames maakte en aan het einde van de dag een film zou presenteren. Een uurtje later werden we opgewacht door studenten van Diergeneeskunde, die ons naar een museum brachten met allerlei dieren op sterk water. Toen we daar na 5 minuten weggingen waren we een ervaring rijker. Nadat ons was uitgelegd hoe een paard staand kan slapen, gingen we naar een centrum voor paarden die dat niet kunnen. Daar werd gekeken of en hoe paarden

11 21 22 kreupel liepen. Nadat ons was geshowd hoe je een dood kalf uit een koe krijgt, gingen we weer naar Transitorium 1 om de dag af te sluiten. We kregen in een collegezaal een praatje van de Rector Magnificus en nu werd ons de gemaakte videofilm getoond, tot schrik van velen. Met een map vol informatie gingen we weer naar huis. Joost Wetzel A3B Op zoek naar veiligheid... Veilig ben je met voldoende sloten op de deur en als er buurtpreventie is. Je bent veilig als je het Straatnieuws kunt verkopen en 's nachts tenminste terecht kunt in het Snurkhuis. Je bent veilig als je je kunt verschuilen achter de groep, met allemaal een bomberjack met het embleem van FC Utrecht en een kaal geschoren hoofd. Je bent veilig met een doortimmerde rechtspositieregeling, een dubbel salaris en een auto met een carrièrekontje. Je bent veilig met een stickie tussen je lippen en een paar borrels achter je kiezen. Je bent veilig als je geen onvoldoendes hebt. Je bent veilig als je onder de kerstboom kunt zingen dat de herdertjes bij nahahachte d'engelen hoorden zingen. Die veiligheid willen we op de kerstbijeenkomst toch maar ter discussie stellen. Dat doen we door middel van muziek, zang en toneel. En jullie... jullie zijn het publiek. Ja toch? De aulacommissie uitnodiging EEN DAK BOVEN JE HOOFD? KERSTBIJEENKOMST op woensdag 18 dec. om uur voor alle leerlingen, ouders, en medewerkers

12 23 24 KERST IS... GAAN ZOEKEN kerstlied We vieren kerst, maar wat is kerst? Is kerst... ons huis voorbij? Voorbij de muren, zonder dak, voorbij de deuren met hun sloten. Desnoods naar onbekend terrein, waar onbekende stemmen klinken. Desnoods een vreemdeling te zijn: misschien is dat wel kerst. Een huis is geen woning van hout en steen. Een huis is een thuis van hart en van ziel. 2 We vieren kerst, maar wat is kerst? Is kerst... desnoods alleen? Zonder de regels van de groep voor taal, gedrag en wat voor kleren. Wie weet geen mens meer om je heen, zonder de zo vertrouwde vrienden. Desnoods, desnoods sta je alleen. Misschien is dat wel kerst. 3 We vieren kerst, maar wat is kerst? Kerst is... de hemel uit, een God die uit het paradijs vanuit het licht naar ons wil komen, de wereld in, die modderkluit, naar mensen die niet goed meer weten van vrede en gerechtigheid. Misschien is dat wel kerst. De hemel dat is geen burcht en geen slot. De hemel is open van hart en van ziel. Kerst is een engel, een mens op de vlucht, hopen en bidden, een vloek en een zucht. Kerst is gaan zoeken totdat Hij je vindt. Kerst, dat is God en kerst is het kind dat op zoek gaat naar mensen op aarde. Een jas is geen merknaam, geen uniform. Een jas is een kleed van hart en van ziel.

13 25 26 AGENDA Dit keer een heel lange agenda, want het duurt ook heel erg lang voordat U no. 3 in handen krijgt. Laten wij hopen dat u dit spijt. ma 16 dec 1e uur Aulabijeenkomst: H3, V3, M4 en V4 2e uur Aulabijeenkomst: H4, V5; stoelen ruimen V56 - re Studieverlof H/V Ouderavond MAVO 3 di 17 dec SO II H/V; duurt tot en met vr 10 januari Docentenspreekuur klas 2, H4, V4, V5 en M4 wo 18 dec Kerstviering onder- en bovenbouw do 19 dec Huiswerkvrij; les t/m 4e uur = vr 20 dec VRIJ Kerstvakantie vrijdag t/m zondag ma 06 jan Huiswerkvrij Nieuwjaarsbijeenkomst (voor genodigden) ma 13 jan Start PP2, H4, V4, alle vakken (t/m 14/2) Medezeggenschapsraad vr 17 jan Afhalen examenwerk ma 20 jan 1e uur Aulabijeenkomst: B2 + M3 2e uur Aulabijeenkomst: B1; stoelen ruimen B1c - ve do 23 jan Ouderavond klas 2 vr 24 jan Fil. + FC film en maaltijd ma 27 jan lsttoets V fa + M en-c di 28 jan lsttoets V du + M du-c Schaatsdag voor klas 1, 2 en Ouderraad wo 29 jan lsttoets V en + M fa-c vr 31 jan lsttoets H fa + M en-d (MAVO 4 verder geen les) Publicatie 3e termijn za 01 feb Open Huis ma 03 feb SO II M, duurt tot en met vr 7 februari lsttoets H du + M du-d Publicatie SO I cijfers M di 04 feb lsttoets H en + M fa-d di 11 feb Open les wo 12 feb Open les do 13 feb Open les Open Huis vr 14 feb Einde PP FC-disco ma 17 feb 1e uur Aulabijeenkomst: H3, V3, M4 en V4 2e uur Aulabijeenkomst: H4, H5, V5, V6; stoelen ruimenv56 - ob Medezeggenschapsraad *di 18 feb ADV wo 19 feb Ouderavond VWO 4 do 20 feb Publicatie SO II cijfers M vr 21 feb VRIJ Voorjaarsvakantie vrijdag t/m zondag ma 03 mrt Huiswerkvrij 1e uur Aulabijeenkomst: B2 + M3 2e uur Aulabijeenkomst: B1; stoelen ruimen B1e - as di 04 mrt Ouderavond VWO 3 vr 07 mrt Muziekavond Rapportvergaderingen - verkorte lestijden 1e uur , 2e uur , 3e uur e pauze , 4e uur , 5e uur e pauze , 6e uur , 7e uur e uur

14 27 28 *wo 12 mrt *do 13 mrt *ma 17 mrt *wo 19 mrt excursie ak H5, V6 Studieverlof H/V, zo ook do 13 maart SO III H/V, duurt tot en met 4 april Studieverlof M Publicatie 2e rapport klas 1 en 3 do 20 mrt MAVO 4 schuift aan bij SO III, tot en met 4 april di 25 mrt Ouderraad wo 26 mrt Docentenspreekuur klas 1 en 3 do 27 mrt Publicatie 2e rapport klas 2, 4 en 5 vr 28 mrt VRIJ zo 30 mrt begin zomertijd Paasvakantie vrijdag t/m maandag di 01 apr Huiswerkvrij do 03 apr Kopij inleveren Docentenspreekuur klas 2, 4 en 5 do 10 apr Algemene Ouderavond vr 11 apr Publicatie voorlopige cijfers SO III Laatste mogelijkheid inleveren herkansingsaanvrage FC-avond za 12 apr Parijs-reis? ma 14 apr 1e uur Aulabijeenkomst: B2, M3 en H3 2e uur Aulabijeenkomst: B1; 3e uur Aulabijeenkomst: V3, H4, V4 en V5; stoelen ruimen V55 - gf wo 16 apr Publicatie rooster herkansingen vr 18 apr Herkansingen ma 21 apr Herkansingen Publicatie Medezeggenschapsraad di 22 apr Ouderavond Brug i.p.v. 29/4 do 24 apr Examenklas op foto vr 25 apr Publicatie definitieve cijfers SO; controleren en aftekenen voor accoord Ouders en medezeggenschap Inspraak en medezeggenschap komen op twee verschillende manieren voor: de officiële, vaak in de wet vastgelegde inspraak, en de informele. Om met de laatste te beginnen: op school hebt u als individuele ouder uw inspraak via ouderavonden voor de klassen en de algemene ouderavond. Verder kunt u altijd de (klasse)leraar of een lid van de directie benaderen wanneer u iets wilt bespreken. Voor de ouders als groep is er de ouderraad. Daarin komen allerlei onderwerpen aan de orde zoals de onlangs gehouden studie- en beroepenmarkt en de ouderavonden. Ook wordt gesproken over de actuele zaken waarmee de schoolleiding, de medezeggenschapsraad of het curatorium te maken hebben. Hoewel de schoolleiding niet verplicht is, de mening van de ouderraad te vragen en adviezen ervan op te volgen, doet ze dat gelukkig wel. Ouders maken ook deel uit van de medezeggenschapsraad (MR). Dit is in de wet geregeld. De MR van Blaucapel bestaat uit 7 personeelsleden (docenten en onderwijs ondersteunend personeel) en 7 ouders of leerlingen (5 ouders/2 leerlingen). In de MR worden vooral onderwerpen besproken die van belang zijn voor het personeel zoals seniorenbeleid, deskundigheidsbevordering en het formatieplan. Ook zaken die de school als geheel aangaan, staan regelmatig op de agenda. Voorbeelden hiervan zijn de toename/afname van het leerlingenaantal en de lesuitval. Over dit soort onderwerpen heeft de ouder/leerlinggeleding een adviserende stem. Maar de MR spreekt zich ook uit over de begroting en de Arbeidsomstandigheden. Dat laatste zijn alle zaken die verband houden met de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van iedereen die dagelijks binnen de muren van het schoolgebouw verkeren, bijvoorbeeld: roken in kantine en docentenkamer, branduitgangen, veiligheid van apparatuur in de 'bijzondere' lokalen zoals verzorging, techniek. Bij deze laatste punten (begroting en arbobeleid)

15 29 30 hebben de ouders niet slechts een adviserende stem maar is hun instemming vereist. Bij de ARBO-onderwerpen betekent dit dat de ouders (en uiteraard het personeel) beslissen welke onderdelen van het arbobeleid verandering behoeven en wanneer dat gebeurt: niet alles kan tegelijk dus er dienen prioriteiten gesteld te worden. Marijke Batteljee Dekanieuwtjes - Op Studiebeurs '96 is WISIS (Wegwijs In Onderwijs Studie Informatie Systeem) gepresenteerd. Het computerprogramma WIOSIS bevat beschrijvingen van alle MBO, HBO en Universitaire opleidingen in Nederland, beroepskeuzetest, informatie van het Ministerie van Onderwijs en financiële informatie. De nieuwe 1996 versie van WIOSIS staat bij ons op Blaucapel op het netwerk en HAVO-4 en VWO-5 leerlingen gaan hier in een les maatschappijleer mee werken. Andere geïnteresseerden kunnen er op verzoek uiteraard ook mee werken. - Er is weer een nieuwe Toekomst Magazine met daarin een zelfonderzoek. Dit zelfonderzoek helpt je om je eigen sterke en zwakke eigenschappen op een rijtje te zetten. Je kunt er ook je grondhouding in ontdekken. - De Rijkshogeschool IJsselland in Deventer heeft sinds vorig jaar een unieke, internationale leerroute voor Hotel en Catering Management, die onderdeel uitmaakt van de opleiding Facilitaire dienstverlening. Je wordt opgeleid voor het beroep Hospital Manager. Het laatste jaar studeer je dan aan de University of North London. Je krijgt dan twee diploma's; Facilitaire Dienstverlening en Bachelor's Degree van de University of North London. - Van de afgestudeerden aan de lerarenopleiding voortgezet onderwijs heeft bijna 90% een betaalde baan. bijna tweederde komt voor de klas te staan en een kwart vindt een baan buiten het onderwijs. - Een bedrijf vraagt de school vooral om betere werknemers, niet om betere mensen. Nieuwe werknemers moeten efficiënt kunnen werken, beleefd zijn, een goede uitstraling hebben, dus representatief zijn, goed kunnen communiceren, in een team kunnen functioneren, tactvol zijn, creatief

16 31 32 zijn, initiatieven tonen. Toch verwacht men van het onderwijs dat het zijn leerlingen naast toch wel flink wat algemene kennis, zaken bijbrengt als samenwerken, zelf je werk indelen, referaten houden, jezelf kunnen presenteren en niet te vergeten: een reële kijk op de beroepspraktijk. - De Metaal is een bedrijfstak waar nog volop werk in is; er zijn te weinig vakmensen. De SMU (AVAL opleidingen) heeft zijn eigen opleidingen (leerlingwezen). De primaire SOM-opleiding is geen eindpunt. Inlichtingen: SMU, Eendrachtlaan 98, 3502 KA Utrecht, tel Werken als verpleegkundige in de psychiatrie is heel afwisselend en mooi, maar vooral verantwoordelijk werk waarvoor je stevig in je schoenen moet staan. De opleiding (in service) duurt 3 jaar en 4 maanden. Toelatingseisen: minimaal MAVO-D, maar liever HAVO. Minimaal 17 jaar en je moet over enthousiasme en doorzettingsvermogen beschikken. Inlichtingen bij H.C. Rumke Groep, afdeling P & O, Dolderseweg 164, 3734 BN Den Dolder; o.v.v. Opleiding Verpleegkundige in de Psychiatrie. Tel naar 5 jaar. De universiteit betaalt dit extra jaar. - De visitatiecommissie stelt dat de HBO-opleidingen accountancy en fiscale economie nog te schools en te theoretisch zijn. Het minst tevreden is de commissie over het zeer lage rendement van havisten. De opleidingen moeten hen snel meer studievaardigheden en een betere studiehouding bijbrengen. - De tweejarige opleiding bedrijfskader van de faculteit Natuur en Techniek van de Hogeschool Utrecht kampt met een zeer slecht rendement. Slechts een kwart van de studenten voltooit de studie in twee jaar. Felix Metselaar - Interesse in de hotelbranche? Behalve in Nederland kan dit ook bij IHIIII, P.O. Box 171, CH-4006 Basel, Zwitserland, tel (Ask Maria Basks for information). - Feest in Hilversum: Rens & Rens heeft een officiële erkenning van het Ministerie van OC & W gekregen en heet voortaan "Hogeschool Rens & Rens". De school telt ruim 450 studenten en kost ƒ 4.900,-- per jaar, veel leermiddelen inbegrepen. Daarnaast biedt deze school ook een MBOopleiding onder de naam "MBO-College Rens & Rens". - Studenten die in september 1996 aan de universiteit van Utrecht beginnen aan één van de tien ß-opleidingen (computional science, geochemie, geologie, geofysica, informatica, meteorologie en fysische oceanografie, natuurkunde, scheikunde, sterrenkunde, wiskunde en misschien ook biologie) komen in aanmerking voor verlenging van de studiefinanciering van

17 33 34 TOF "Toffe omgangsregels nekken docent". Zo luidde het opschrift boven een artikel in de Volkskrant. Een intrigerende kop, zeker voor iemand die tot over de randen van de nacht heen met school bezig is. Hoewel het een krantenartikel van ruim een maand geleden is, heeft de inhoud nog niets van haar actualiteit verloren. Sommigen vrezen zelfs dat het eeuwigheidswaarde heeft. Meer dan genoeg reden om verder uit het artikel te citeren: "Jassen wel of niet aan in de klas, wel of geen petjes op, walkmans aan of uit, eten tijdens de les; bij iedere docent valt daarover opnieuw te onderhandelen. Op middelbare scholen ontbreekt het aan duidelijke omgangsregels doordat docenten te veel proberen zich aan te passen aan de jeugdcultuur. Dat lijkt reuze tof, maar volgens L. Prick, directeur van sociaal-psychologisch adviesbureau Intervu, hebben docenten daar uiteindelijk zichzelf mee. Door de chaotische sfeer is het ziekteverzuim en het afkeuringspercentage van oudere docenten in Nederland hoger dan in andere West-Europese landen. De verklaring moet gezocht worden in de schoolcultuur. Nederlandse scholen zijn opvallend rommelig en lawaaierig. Juist daar kunnen mensen naarmate zij ouder worden slecht tegen. Tijdens zijn advieswerk ziet Prick te vaak hoe leerkrachten moeite doen om zich aan de jongeren aan te passen. Volgens Prick is dat helemaal niet nodig, omdat jongeren gewend zijn aan het omgaan met soortgelijke regels tijdens hun bijbaantje op zaterdag. Leerlingen die achter de kassa zitten, weten dat ze een schort van het bedrijf aanmoeten en niet mogen meezingen met de achtergrondmuzak. `Eén dag in de week worden ze aangesproken als volwassenen.' Op school is het anders: Een conrector geeft tijdens een gesprek met een bezoeker ondertussen even een vriendschappelijke stomp aan een leerling en roept hem na: `Zo. Erik, weer een nieuw petje?' Gedrag dat volgens Prick in geen enkele organisatie normaal gevonden wordt. Schreeuwen in de kantine wordt getolereerd, over voeten op een stoel zegt niemand meer wat. Door zich zo aan te passen aan een cultuur die jongeren prettig of normaal schijnen te vinden wordt de school voor docenten en zeker voor de oudere juist een onprettige plek: `Scholen zullen er in de eerste plaats voor moeten zorgen dat de omgangsvormen er niet anders zijn dan elders in de maatschappij', zegt Prick. 'Dat je je daar ook als volwassene thuisvoelt.' 'Scholen zullen moeten eisen dat alle leraren zich daar ook aan de afgesproken regels houden. Doet men dat niet, dan ben je als leraar voortdurend bezig grenzen te bepalen, omdat leerlingen nu eenmaal altijd zullen onderzoeken hoe ver ze kunnen gaan. Dat is er de oorzaak van dat veel leraren problemen hebben met orde houden.'" Tot zover het artikel uit de Volkskrant. In één opzicht ben ik het niet met de analyse van de heer Prick eens. Hij suggereert dat schreeuwende lomperiken eigenlijk wel weten hoe het hoort, omdat ze dat zaterdags bij Albert Heijn leren. En waarschijnlijk is dat ook zo. Maar hij suggereert tegelijk dat de meeste overlast veroorzaakt wordt door zaterdagwerkers. En dat is niet het geval. De meeste overlast wordt veroorzaakt door leerlingen die nog niet de leeftijd bereikt hebben dat ze zaterdags achter de kassa zitten. Misschien is het dan een oplossing om naast strikte handhaving van elementaire fatsoensregels kinderarbeid weer in te voeren, en wel verplicht, in een verplichte jas van Albert en met een verplichte pet van Heijn. De Blauwe Kapelaan

18 35 36 Tussen PP1 en PP2, een momentopname In oktober en november heeft College Blaucapel de eerste voorzichtige stappen gezet op weg naar het Studiehuis in de vernieuwde Tweede Fase. Gedurende vijf weken werkten de leerlingen van de vierde klassen HAVO en VWO bij een paar vakken op een wat andere manier dan ze gewend zijn. De nadruk lag minder op klassikale lessen en meer op zelfstandig werken en op samenwerking in groepjes. De leraren traden minder op als uitleggers van de leerstof en meer als begeleiders van het leren door de leerlingen. In de weken die aan dit eerste Probeer Project voorafgingen hebben de deelnemende leraren met elkaar gesproken over een gezamenlijke organisatorische aanpak en over de beste manier om de leerlingen te vertellen wat van hen verwacht werd. Het was de bedoeling dat de gewone leerstof die voor deze tijd van het jaar aan de beurt was, behandeld werd. Voor HAVO 4 leerlingen is dat leerstof voor het examen van 1998, voor VWO 4 ligt het examen nog een jaartje verder weg. Het was dus van groot belang het 5 weken durende projectje zeer zorgvuldig op te zetten en niet te proberen allerlei wilde plannen te verwezenlijken. Tijdens de verbouwing van onze Bovenbouw tot Studiehuis gaat de "verkoop" gewoon door. Bij een traditionele les zal een docent in het algemeen aan het begin van het uur vertellen hoe de les is opgebouwd en welke activiteiten er van hem of haar te verwachten zijn, de leerlingen hoeven alleen maar te volgen, de enige zelfwerkzaamheid bestaat meestal uit het maken van oefeningetjes die aansluiten op de uitleg van een stuk stof. We hebben geprobeerd tijdens PP1 met die traditie voorzichtig te breken en de leerlingen door middel van studiewijzers de leerweg voor de hele projectperiode van 5 weken bij de start van het project te presenteren. studie wijzer Het maken van studiewijzers van deze reikwijdte is voor docenten een nieu- we activiteit. In september en begin oktober zijn we daar sectiegewijs mee bezig geweest. In de studiewijzers wordt een opsomming gegeven van de leerdoelen voor de 5 weken van het project en de wijze waarop die doelen bereikt moesten worden. Naast klassikale instructie, die in de vernieuwde Bovenbouw geenszins zal verdwijnen, is er veel ruimte en aandacht voor andere werkvormen. In de studiewijzers wordt uitgelegd, wat die werkvormen inhouden en hoe de leerlingen ze moeten toepassen. Bij het ene vak gaat het bijvoorbeeld om het maken van een boekverslag, bij het andere om het opzetten en uitvoeren van een proef, terwijl bij een derde vak groepjes leerlingen werken aan een gezamenlijke presentatie van een stukje onderzoek. Belangrijk is dat de leerlingen die zelfstandig werken en leren, kunnen nagaan of ze op de goede weg zijn en het geleerde op een behoorlijk niveau beheersen. Om dat mogelijk te maken krijgt een leerling die op een bepaald punt in de studiewijzer is aangekomen, een zelftoets of diagnostische toets voorgelegd. Dat is dan niet voor een cijfer, maar bij een fout krijgt de leerling uitleg of wordt terugverwezen naar de leerstof. Omdat tijdens de projectperiode gewone examenstof aan de orde is, moet er bovendien regelmatig getoetst worden voor een cijfer dat meetelt voor het rapport. In de studiewijzers is daar ook aandacht voor. Er is door de docenten hard gewerkt aan het maken van zo duidelijk mogelijke studiewijzers. Dat was deze eerste keer extra moeilijk omdat veel leerboeken zich nog niet zo goed lenen voor een andere werkwijze dan gebruikelijk. We hopen, dat dat bij de boeken die speciaal met het oog op de nieuwe Tweede Fase gemaakt worden, beter zal zijn. enquêtes Na afloop van de PP1-periode wilden we natuurlijk graag weten wat alle deelnemers ervan vonden. We wilden weten wat een succes werd en waar de knelpunten zaten. Om daar een beeld van te krijgen zijn alle deelnemers, docenten en leerlingen, uitvoerig geënquêteerd. Voor de start van het project hebben de ouders van de leerlingen van 4 HAVO en 4 VWO een brief gekregen waarin het project werd aangekondigd en toegelicht. Na afloop heeft een steekproef van 60 van de ongeveer 160 ouders een enquête thuisgestuurd gekregen, waarin naar hun ervaringen met zoon of dochter tijdens het project

19 37 38 gevraagd werd. Op het moment dat ik dit schrijf, omstreeks 25 november, zijn de enquêtes nog niet binnen en dus zeker nog niet geëvalueerd. We zijn erg benieuwd. Intussen gaat de tijd wel verder en werken we aan de voorbereidingen voor een tweede project in 4 HAVO en 4 VWO. We zijn de enige school niet: in het hele land zindert het van soortgelijke activiteiten. PP2, Probeer Project 2, zal gehouden worden in de maanden januari en februari Het zal wat grootschaliger zijn dan PP1, dat niet meer kon zijn dan een bescheiden begin. Alle vakken doen mee en het project duurt 5 weken. Bij de beschrijving van de activiteiten in de nieuwe studiewijzers gaan we gebruik maken van de gegevens die we via bovengenoemde enquêtes kregen aangeleverd. We zullen als school ons uiterste best doen om over ruim anderhalf jaar als de nieuwe Tweede Fase echt begint de leerlingen die nu in de tweede klas zitten en in augustus 1998 aan 4 HAVO of 4 VWO beginnen op passende wijze te ontvangen. E. Huygen A lfabet van blaucapel A is van afkijken - alleen doen als iemand echt meer weet dan jij. B is van bruggers, ze krimpen per jaar. C is van crazy dat word je van school. D is van dromen dat de bel gaat. E is van erg. Wat denk je, alles. F is van Frans, ons leukste vak. G is van gat in je tafel, waar je geheim veilig is. H is van handen om op te schrijven wat je echt niet kunt onthouden. I is van internetfreaks, de school zit ermee vol. J is van joepie! als het eindelijk weekend wordt. K van kauwen; dat spreekt vanzelf. L is van lerarenkamer waar het wemelt van de leerlingen. M is voor Maartensdijkers, aan wie bepaalde eigenschappen worden toegeschreven. N is van nee; dat wordt weinig gezegd. O is van Ome Henk van de kantine. P is van pet op je hoofd met je spiekbrief erin. Q is van quatsch, dat wordt hier niet verkocht. R is van rekenmachine, die je handig programmeert voor ondersteuning van je resultaat. S is van spugen, dat staat zo lekker stoer. T is van je tas, die je image bepaalt. U is van Utrecht, die mooie, toffe, oude stad. V is van verboden, een ander woord voor regels. W is van werken - hoezo? X is van Xlarge, dat is heel indrukwekkend. IJ is van ijs; dat is er nu te koop. Z is van zakken, zielig, zwaar, zelfverdediging, ziek, zooi... Stuur je suggesties en aanvullingen naar de Blaue Engel- p/a, Blaucapel.

20 39 40 IKEENPUZZEL..? Streep de antwoorden in de puzzel door en je weet hoe ik heet leeftijd : 42 jaar woonplaats : Zeist beroep : leraar bij het onderwijs sinds : 1976 gewerkt op scholen in : Utrecht op Blaucapel sinds : 1995 burgelijke staat : gehuwd kinderen : 2 onderwijsvisie : zelf leren doen onderwijsbevoegdheden : aardrijkskunde, geschiedenis, nederlands, godsdienst, maatschappelijke beroepsvorming leukste vak : didactiek naarste eigenschap op school : een lokaaldeur open laten staan leukste eigenschap op school : humor naarste eigenschap thuis : lang doorwerken leukste eigenschap thuis : vader zijn hobby's : verzamelen; mineralen, ansichtkaarten, pop up boeken schilderen, home improvement hekel aan : file-rijden, zeuren houdt van : gezelligheid, uit eten gaan, kamperen, een goede sigaar hierboven zie je mijn : pasfoto A A R D R I J K S K U N D E S I N E D E I H C S E G 2 F G E H U W D O P E N K E I T K A D I D L O K A A L D E U R R 4 2 Z E I S T M A A T S C H A P P E L I J K E A G N I M R O V S P E O R E B L A T E N P O P N U P B O E K E N S H O M E V I M P R O V E M E N T N E R E D L I H C S N E R U E Z S I G A A R G O E D E N E R E P M A K N E D E R L A N D S Z E L F A L E R E N N N E O D D O O R W E R K E N G N A L L J A A R N J I Z R E D A V V E R Z A M E L E N A N S I C H T K A A R T E N D I E H G I L L E Z E G E T I U E T E N U T R E C H T E R A A R E L S T A A N M I N E R A L E N R O M U H S G O D S D I E N S T N E E G A A N E E N T F I L E N E D I J R O T O F S A P Mijn naam is In gesprek met...??? Een vreemde aanhef voor een interview, maar dat heeft zo z'n reden. Het enige dat ik kan verklappen is het feit dat het een man betreft. En als je de puzzel op de voorgaande bladzijde hebt opgelost, dan weet je over wie ik het heb. De afspraak voor een gesprek is snel gemaakt. We spreken af op school en hij komt speciaal voor ons babbeltje een uur eerder naar Utrecht. Koffie nemen we in de docentenkamer en dan gaan we op zoek naar een rustig stekkie. Dat plekje vinden we in de kamer van Annelies Helleman. Het interview verloopt anders dan ik gewend ben. Meestal ben ik degene die een begin maakt met het gesprek en de vragen stelt. Deze keer neemt hij het voortouw en geeft mij een blad. Daarop heeft hij een puzzel gemaakt over zichzelf. Een interview is eigenlijk niet meer nodig. Alle vragen die je in een uurtje kunt stellen, zijn door hem al beantwoord. Wat moet ik nu nog? Maar al pratend is een uur snel om en na afloop heb ik het idee dat er nog maar een klein tipje van de sluier is opgelicht. Hij is gehuwd en vader van twee kinderen, een zoon van veertien en een dochter van bijna twaalf. Zoonlief bezoekt in Zeist een middelbare school en de dochter zit in groep acht van de basisschool en is druk bezig te bedenken, waar zij over een aantal maanden naartoe zal gaan. Hij is al sinds 1976 actief in het onderwijs. Dat lesgeven was niet direct een roeping voor hem, hij is er min of meer ingerold. Zijn broer en zus waren al wel in die beroepssector bezig, maar hij zag zichzelf eerder als slager. Hij vertelde dat hij zeven jaar lang een baantje in een slagerij heeft gehad. Tussen haakjes: soms ging bij hem het baantje voor de school! Zijn baas zag voor hem een carrière als slager weggelegd en wilde hem graag naar de slagersvakschool hebben. Dat werd het niet. Hij ging naar de Pedagogische Academie (de voorloper van de PABO) in Amersfoort en werd leraar.